BUITENLAND
BINNENLAND
STADSNIEUWS
Schade kan worden veroorzaakt
Eerishtsn in drie regels.
GEBREK AAN LEVENSMIDDELEN EN
GRONDSTOFFEN.
HET DIENSTBODEN-VRAAGSTUK.
rusting door de entento-bondgenooten ge'e-
cerd, ten deele door de Belgen zelf, die in hot
vrij gebleven België en in Frankrijk tal van
fabrieken hebben opgericht-. De cavalerie heeft
nieuwe paarden, meeet Amerikaansohe. Ze
oefent in Frankrijk. In artillerie ia het Belgi
sche leger misschien het best voorzien van alle
legers van zijn grootte. De Belgen hebben een
aantal batterijen uit Portugeesehe fabrieken
betrokken, waarbij Frankrijk en Engeland
zware kanonnen hebben gevoegd- Ook gebrui
ken de Belgen stukken geschut-, (üe de Duit-
(cbers in den steek hebben gelaten, toen ze in
dertijd voor de overstrooming de wijk moesten
.temen.
i
ITALIË.
Het geheime Consistorie.
Reeds publiceerden wij de belangrijke rede,
door den H. Vader op het openbare Consistorie
gehouden. Wij ontleenen thans nog het een en
ander aan de rode, die de Paus hield in het
geheime Consistorie, waarin Hij in antwoord
cp eene toespraak van Z.Em. kardinaal La
Fontaine de verdiensten der nieuwe kardi
nalen schetste.
Zich richtende tot de nieuwe Fransche kar
dinalen, zei.de de H. Vader:
„Niet alleen aan Bretagne, niet alleen aan
Norm-andië, niet alleen aan den zetel van den
H. Irenaeus hebben Vv ij Onze welwillendheid
willen bewijzen. Zeker, het behaagt Ons, dat hei
Homeinsclie purper den grooten aartsbisschop
ran Reuues komt bekleeden op den vooravond
van zijn dubbel jubilé om de diensten te beloo-
uen, die bij in vijftig jaren van priesterschap
en vijf in het bisschopsambt bewezen heeft.
Zoo vloeit Onze ziel ook over van verheven
vreugde, nu Wij tot de waardigheid van kardi
naal der geëerden prelaat kunnen verheffen,
die, in de drie diocesen van Verdun, Bourges
en Rouaan zich een herder getoond heeft naar
Gods harten, op dit oogenblik, gaat Onze ge
dachte uit naar die dierbare grot van Lourdes,
waar, in onvergetelijke dagen, het Ons gegeven
werd den band van cude betrekkingen met hem
te versterken. En W ij verheugen Ons er niet
minder om het heilige purper, aan den aarts
bisschop van Lyon verleend, te kunnen gironden
op do te Grenoble verworven verdiensten.
Docp waarom te verzwijgen dat Wij, door de
herders, ook de kudde ©eren? Waarom niet te
zeggen, dat Wij, door welwillendheid te bewij
zen aan die zonen van Frankrijk, opnieuw heb
ben willen bevestigen, dat, in Onze borst altoos
levend een vlam van liefde brandt voor het
vaderland van Clovis, van den H. Lodewijk,
van Jeanne d'Arc?.... Dat over Onzen troon
thans de hymne van dankbaarheid opstijge, die
het Katholiek Frankrijk thans naar den Heer
opzendt om het gelukkige lot, dat het te beurt
valt. Wij verheugen Ons, do banden van het
Katholiek Frankrijk met den H. Stoel te hebben
versterkt in het dierbare vertrouwen van den
wensch vervuld te zien, dien Wij onianga vorm
den: „Utinam renoventur gesta Dei per Fran
cos."
De Paus besloot Zijne rede als volgt:
„0, looft, welbeminde Zonen, looft den Heer;
kneer nog, vertrouwt Ons de hymne toe uwer
dankbaarheid jegens God voor de hooge eer,
die u door Onze bemiddeling is toebedeeld, want
- Wij ook willen Hem zegenen en danken: dieen-
tea amenbenedictio.et gratiarum actio,
omdat Hij Ons gegeven heeft, te voorzien in die
toekomst van de Kerk door den raad en de
deugd van mannen, die, door de verdiensten, in
het verleden verworven, thans hun nieuwen
titel van Onze raadgevers rechtvaardigen. Be-
hage het God, Ons een zoo belangrijke hulp
langen tijd te behouden en dat Zijn zegen Ons
die hulp eiken dag kostbaarder make."
DUITSCHLAND.
De veelvuldige H. Communie.
Door den directeur van het officiéél centraal
bureau - voor kerkelijke statistiek te Keulen,
werden in het door pater Krose S. J. uitgegeven
„Kerkelijk Handboek" eenige cijfers gepubli
ceerd, betreffende de veelvuldige H. Communie
in het Duitsche Rijk.
Het totaal der in het jaar 1015 in het Duit
sche Rijk ontvangen H.H. Communiën bedraagt
284.758.673. Wanneer men het aantal Katholie
ken in het Duitsche Rijk berekent op 24.115.032,
komt men voor het jaar 1915 op 9.7 per hoofd.
Dit cijfer moet echter hooger zijn, daar bij het
aantal Katholieken ook de jonge kinderen zijn
begrepen, die niet tot de H. Tafel zijn toegela
ten.
Verdeeld over de diocesen, staat het bisdom
Fulda bovenaan met 16.2 per Katholiek. Het
laagste cijfer biedt het apostolisch vicariaat
Saksen met 1.8 per Katholiek.
Cijfers ter vergelijking met vroegere jaren
ontbreken over het algemeen. Alleen voor de
Beirsche diocesen ia een vergelijking mogelijk.
Daaruit blijkt, dat sedert 1011 of 1912 in die
diocesen het aantal H.H. Communiën verdub
beld is. Zoo zijn de cijfers voor het aartsbisdom
Hiinehen—Friesing resp. 4.831.498 en 8.184.554.
Voor de vorst-bisschoppelijlce delegatie in de
provincies Brandenburg en Pommeren, zijn de
cijfers over de laatste zes jaren be
kend. Van 899.217 H.H. Communiën in 1910
stijgen deze tot 2.596.437 in 1015. Voor de stad
Berlijn bedragen deze resp. 556.781 en 1.297.598
H O N G A R IJ E.
De kroning van Koning Karei.
In het Hui3 van Afgevaardigden te Boedia-
pest ontstond gisteren een levendige discussie
c-ver de voorstellen van den minister-president
betreffende de voorbereiding voor do kroning
van Koning Karei, voornamelijk ten gevolge
van de oppositie tegen het voorstel om graaf
Tisza tot plaatsvervangend paladijn te kiezen,
die de kroning zal uitvoeren.
Graaf Andrassy zeide, dat de minister-presi
dent te zeer in den partijstrijd is betrokken, om
de geheele natie in haar volkomen eenheid te
kunnen symboliseeren. Veel beter waro het,
daarvoor den aartshertog Josef aan te wijzèn.
Bij het noemen van dien naam brak de oppositie
in demonstratieve bijvalsbetuigingen uit.
Vandaag wordt het debat, dat voor ons eigen
lijk weinig interessants aanbiedt, voortgezet.
AMERIKA.
Een record veiling in Now-York.
Een van de meeat belangrijke kunstverkoo-
pingen, die ooit in Amerika hebben plaats ge
had, is thans gaande in de American Art
Galens te New-hork. Het zijn de kunstschat
ten van den Italiaanechen kunstkenner, pro
fessor Elia Volpi. Reeds Pierpont Morgan had
lie willen koopen, maar zijn aanbod was toen
afgewezen. Thans heeft de oorlog tot den ver
koop genoodzaakt. De veiling trekt een buiten
gewone belangstelling en is tot nu toe door
15.000 personen bezocht. Voor het begin van de
veiling werd de waarde van de collectie geschat
op 1H millioen gulden, maar de «twee eerste
verkoopdagen brachten reeds 617.000 g-uldien
op. Een bronzen beeld van IL Riooio, een van de
mooiste werken der Italiaansche Renaissance
bracht 15.860 op. Riocio, wiens werkelijke
naam was Anchea Briosco, was ©en tijdgenoot
van Donatello. Een altaar-reliëf van Giovanni
del la Robbia werd verkocht voor een kleine
zeventien duizend gulden.
SPANJE.
De economische toestand.
Heden, Woensdag, begint naar gemeld ia, in
geheel Spanje de algemeene staking van alle
arbeiders, als protest tegen de groeiende duurte
en het gebrek aan voortvarendheid van de re
geering in deze kwestie. Met het oog op de ap
positie wil de Spaansohe regeering van Dins
dag af de Cortez permanent bijeenroepen, om
tot 81 Deocmber de gewone begrooting geheel
behandeld te krijgen.
De vroegere generaal der Dominicaneror
de, pater Cormier te Rome is van de H.H.
Sacramenten der stervenden voorzien.
Een Engelsch officier aan het front
vraagt, in een ingezonden stuk in de „Times",
platen om er de hofwoningen mee te versieren.
De Duitsche gen. V. F abeck, die tot de mo
bilisatie 't 13de legerkorps aanvoerde en lateer
'n legerkorps commandeerde, is overleden.
In vele restaurants in Berlijn zijn, naar
de „Voss. Ztg." meldt, de witte tafellakens ver
dwenen. Men schuurt nu de tafels wit.
Naar de „Pol. Korr." meldt, is markies
z'n land was hem echter bijgebleven en met
beide handen greep hij de gelegenheid aan,
om Zondagsavonds een paar uren met Pater
Prinzen te komen praten en zijn Hollandsch
weer wat bij te werken. Op zekeren dag
bleek het nu, dat zij een gemeensehappe-
lijken kennis in Holland hadden; den heer W.
Diddens te Helmond. Dit Leidde tot een cor
respondentie tusschen laatstgenoemde en Br,
van Paschen en een der vruchten was; het
plan om aan Ghina „12 Apostelen" te be
zorgen
De Broeder had namelijk in zijn drukken
veeljarigen omgang met Ghineezen de over
tuiging opgedaan, dat het bekeeringswerk
veel beter door in lands r he priesters dan door
Europeeschen missionarissen gedreven kon
worden. Hij had uitgerekend, dat de rente
van een „beurs" van f 1500, bij den toen
maligen lagen koers der Ohineesche munt,
voldoende zou zijn, om de opleiding van een
inlandschen priester te bekostigen, en het leek
hem lang niet onmogelijk twaalfmaal dat
bedrag bijeen t*> krijgen. Dan waren „12
Apostelen" voor Ohina gevonden.
De eerste beurs kwam tot stand door bij
dragen in de „Graafsche Courant," maar met
zoovéél moeite, dat men wanhoopte aan de
totstandkoming van bet twaalftal. Maar. toen
gebeurde het volgende.
Een eenvoudig boertje uit Sevenum, dat
in de Annalen der H. Kindsheid het plan
van Br. van Paschen gelezen had, kwam
bij den toenmaligen directeur der Annalen,
prof. van de Laar te Haaren, en telde hem
f 1500 voor, met de bemerking, dat „aan
elk kwartje een druppeltje zweet hing." Hij
en zijn vrouw hadden altijd gehoopt, dat
God hun een zoon zou schenken eu 'deze
missionaris zou wordep. Die hoop was niet
vervuld, maar toen zé van die studiebeur
Spinola aan het Italiaansch-Oostenrijksohe Izea voor Ohineesche Apostelen lazen, had
den ze gedacht: „ai wat we in jaren met
hard werken bespaard hebben, moeten we
daarvoor besteden."
De „Annalen" en de „Maandrozen" ver
zuimden niet, het geval wereldkundig te ma
ken. Ieder zei: „dat boertje maakt ons be
schaamd", en vóórdat de heer Diddens zijn
oogen sloot, had hij de honderste ceurs naar
China gezonden.
Een massa van de daarmee opgeleide Chi-
neesche priesters is op dit oogenblik in hun
vaderland werkzaam, en wat 'n zegen dat
beteekent, vooral in de huidige omstandig
heden, ligt voor de hand. Hun Fraascue con
fraters zijn bij menigte naar het oorlogs-
tooneel geroepen; door hen echter gaat de
zielzorg door.
Het kwam mij niet ongewenscht voor, een
en ander in herinnering te brengen, nu uit
allerlei uitingen zoo duidelijk gebleken is,
dat Pater van Rijokevorsei's brochure aller-
wege een heiig vuur voor "het missiewerk
ontstoken heeft.
"Zijn'er niet veel ook gegoede Ka
tholieken, die o zoo gelukkig geweest zou
den zijn, als ze een zoon priester hadden
zien worden?
Zij hebben een gemakkelijk middel bij de
hand in de stichting van een studiebeurs
voor een Uhineeschen, Javaanschen of Afri-
kaanscheu priester.
Alleen langs dezen weg schijnt 't mogelijk
in betrekkelijk korten tijd ons tekort aan
duizenden missionarissen aan te vuiien. En
dubbel noodig ia 't, daaraan te deuken, waar
het Protestantisme, juist door 2jjn „enorm
groot aantal iniandache heipers" („Missie-ac
tie" p. 60) zoo'n machtigen .voorsprong op
óoiis heeft.
0 i i v. d. X.
front doodelijk gewond.
Te Berlijn is gisteren, op 87-jarigen leef
tijd, overleden Prins Henckel von Donnersroark
Hij was erfelijk lid van het Pr. Hoerenhuis.
De Duitsohe Keizer is van zijn bezoeken in
Zuid-Duitschland te Potsdam teruggekeerd in
het nieuwe paleis.
Gen. Feldzeugmemter, Otto Frank, oomm.
van 't militair-geogTafiach instituut te Ween-en,
is, 72 jaar oud, overleden.
Op den kroningsdag zal te Boedapest aan
honderdduizend armen een warm middageten
woren verstrekt.
De „TagL Rnndsohau" deelt mede, dat de
bekende Berlijnsohe rechtsgeleerde, prof. Frans
von Liszt ontslag heeft gevraagd.
In de hevige gevechten op den Karst is
bij hot jongste offensief de Italiaanaohe gene
raal Baindini gesneuveld.
Hevige sneeuwval duurt voort in Noord-
Italië. Nabij Bergamo heeft een lawine 11 man
nen begraven en geen enkel werd gered.
DISTRIBUTIE-WET.
De Min. van Landbouw heeft ingesteld een
commissie van advies inzake de uitvoering
van art. 7 der Distributeiwet 1916 en be
noemd tot leden dier commissie de heeren
K. J. A. G. baron Ooliot d'Ehcury te Hon-
tenissen, tevens voorzitter; K. Breebaart te
Winkel, J. van der Koogh te Middelharnis,
J. Oortwijn Botjes te Oostwold, (Oldambt),
J. P. Wiersma te Leeuwarden.
VERBODEN UITVOER.
Er is een verbod van uitvoer uitgevaar
digd voor ijzer- en staaldraad, en voor artike
len uit dit draad vervaardigd.
OPGAVEN VAN IJZER EN STAAL.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft in een circulaire aan de bur
gemeesters medegedeeld, dat de verplichting
tot het doen vau opgaven door handelaars,
metaal-industrieeien en groote verbruikers
van ijzer en staal over de maand December
is opgeheven en verder voor het volgende
jaar is beperkt tot eenmaal per kwartaal, te
beginnen met 15 Januari.
In antwoord op de vragen van het Khmerlid
mr. De Meester, betreffende de voorziening in
een mogelijk gebrek aan levensmiddelen en
grondstoffen, erkent do Minister van Land
bouw, dat er inderdaad ten deze redenen voor
ongerustheid bestaan daar de oogst van gra
nen in de overzeesche gewesten ver oeneden
het gemiddelde en ongunstig is, de scheeps
ruim te beperkt en de toevoer bezwaarlijk,
terwijl de binnenlandache graanoogst en die
Onder den trein. Te Utrecht is zekere
EL A. van Doorn door den laats ten trein
naar Arnhem overreden en gedood.
Een Duitseh militair aangehouden. Te
Dinxperio hebben de kommienen gisteren
een Duitecli militair aangehouden, toen hij
tv.ee koeien over de grens wou smokkelen.
De koeien werden in hesiag genomen.
Trouwen of nieL In het schoon© dorp
Vught, onder den rook van Den Bosch ge
legen, i© gisteren in de vergadering van uen
gemeenteraad een votum gevallen, waardij
het tractement van den voerman der ge
meente met twee gulden zal worden ver
hoogd en gebracht van acht op tien gulden
per week met vrije woning, mits.... de man
trouwt, vertelt de „Tijd."
De woning ie op de gemeentewerf etxpnes-
selijk voor h-em gebouwd en staat tot nu toe
leeg. Sommige vroeden hebben gehoord, dat
de man wel plan had om in het huwelijks
bootje t© stappen, maar dat hij den gewich-
tig'on stap niet durfde zetten met een trakte
ment van acht gulden in de week.
Daarom was over verhooging gesproken.
Maar ook mot de verhooging, zoo had hij,
Tjn sommige pëuWto..: afpelen
van verschillende kleistreken niet bijzonder
houdbaar blijken.
Inzonderheid baart de voorziening in de be
hoeften aan graan en ander veevoeder veel
zorg. Van de zijde der regeering wordt al
het mogelijke gedaan de invoer van granen
en veevoeder-artikelen zooveel mogelijk te
bevorderen.
Ook bestaat er ongerustheid ten aanzien
van de voorziening der industrie met belang
rijke grond- en hulpstoffen.
De regeering streeft paar bevordering van
voorziening hierin en goede distributie waar
mede in sommige gevallen beperking in het
verbruik moet samengaan.
„TWAALF CHINEESCHE APOSTELEN."
Men schrijft aan „De Tijd":
In een Centrums-artikel over „Missie
actie," naar aanleiding van Pater van Rijcke-
vorsel's bekende brochure, herinne.de dr.
Ariëns aan het voorbeeid van een arm Seve-
numsch boertje, dat f 1600 opspaarde, om
daarmee de studie te bekostigen van een
Ghineeschen priester.
Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid,
die geschiedenis in bijzonderheden te kennen
en geloof goed te doen met ze aan de lezers
mede te deelen. Ze is waarlijk stichtend en
en kon wel eens aanleiding geven tot na
volging.
Het was in 1879, dat Pater Prinzen S. J.
als missionaris naar China vertrok. De Pa
ter ontmoette daare een zekeren Broeder van
Paschen S. J., een Hollander, die al jaren
lang in Shang-hai gewoond had, zich zeer
verdienstelijk maakte als bestierder van de
financiën der geheele missie, maar zija Kin
dertaal bijna .vergeten .was. De liefde, voor, I
deed de remedie van twee gulden verhooging
aan de hand. Trouwt de voerman dan niet,
Jan wilde hij wel den raad geven, eenvou
dig eon anderen titularis te benoemen. Het
hoofdmotief is, dat bet buis worde bewoond.
Hen ander lid waarschuwde dat men met een
dergelijk voorstel zich op gevaarlijk terrein
waagt.
De -voorzitter wilde den knoop doorhakken,
door te formuleeren, dat des voerman® trak
tement tot tien gulden zal worden verhoogd,
indien hij voor 1 Jan. aas. is aangeteekend.
AangeteekendI Dat werd achterop weer
niet definitief genoeg geacht. Immers de
man kon aan deze voorwaarde voldoen en
aanteekenen vóór 1 Jan., om daarna het
trouwen zelf op de lange baan te schuiven.
Zoo iets is meer gebeurd en aanteekenen
heeft niet steeds trouwen tot gevolg.
Bepaald werd nu dat de verhooging zal
ingaan, wanneer de man getrouwd zal zijn.
Werkloosheid te Maastricht. Met be
trekking tot de werkloosheid in de aarde
werkindustrie vernemen wij, dat momenteel
1000 h 1100 arbeiders geheel werkeloos zijn,
tengevolge van de gedeeltelijke stopzetting
der fabrieken „De Sphinx." De oorzaak van
deze crisis is het gebrek aan grondstoffen,
hetwelk weer het gevolg is van de weigering
der Engelsehe regeering van den toevoer.
Naar wij uit goede bron vernemen, baseert,
de Engelsehe regeering deze weigering op
het feit, dat „De Sphinx" leveringen heeft
gedaan aan België, hetwelk wordt beschouwd
als Duitseh grondgebied. In zooverre zou de
directie de voorschriften der N. O. T. hebben
«yersckredeu
Reeds hebben 4a R. K. fijeorganiseerden
een onderhoud gehad met den Engelschen
gezant, teneinde te verkrijgen, dat verdere
moeilijkheden worden voorkomen. Wanneer
het conflict doorgaat, zal „Do Sphinx" bin
nen 3 a 4 weken geheel moeten stopzetten.
Over dit actueele onderwerp sprak giste
renavond mevr. KSllerWigman, uit Amster
dam, voor de afd. Haarlem van den „R K.
Vrouwenbond."
Na met een kort hartelijk woordje van
de presidente te zijn ingeleid, verkreeg de
bekwame spreekster onmiddellijk het woord.
Vooral wees spr. er op dat zij dit vraagstuk
de plaag der gezinnen niet zoo maar
even zou „oplossen!" Zij erkent er geen
kans toe te zien.
Bij geen enkel vraagstuk wellicht botsen
de uitersten menigmaal zóó zeer tegen el
kander als juist bij het dienstboden vraag
stuk het "geval is, terwijl toch de verhou
ding van meesteres en dienstbode, wat deze
laatste betreft, een vertrouwelijke, dit niet
in den zin van te eigen met elkander te
zijn, moest wezen; en wat de meisjes aangaat,
zou het rrienigmaal ge wensch t zijn, dat die
positie meer een beschermende plaats in
nam, in het huiselijk leven, in plaats van
dat men in heel veet dingen te vreemd hlf ft
staan tegenover elkander. Aan dezer beider
verhouding Is het. Juist, dat zooveel ontbreekt.
Een radicale op'ossing zal spr. dus niet geven;
wel zal zij toestanden en verhoudingen on
der de oogen trachten te zien. Er is hier
werk, hoofdwerk, voor den Katholieken Vrou
wenbond.
Het dienstboden-vraar stuk is een schrik
beeld van onzen tijd geworden, constateert
spr.; het fs een der sociale vraagstukken
van onzen tijd.
Het gaat niet allereerst over een loonstrijd
maar over arbeidstoestanden, over verhou
dingen, over meer of mindere mate van de
tevredenheid.
Spr. constateert dan het werkelijke gebrek
aan goede dienstboden en wat men ook moge
zeggen en schrijven over wat. in Amerika
geschiedt, waar, naar men vertelt, al'es meer
en meer automatisch geschiedt, zóódat de
dienstboden overbodig raken, snr. gelooft niet
dat ooit de dienstbodenstand tot bet verleden
zal behoor en. De dienstbodenstand zal blij
ven, maar de verhoudingen zullen anders
moeten worden.
De zucht om veel gerd te verdienen jaagt
de meisjes van het land naar de stad en daar
wederom in die betrekkingen en zaken, die
het meeste geldelijk gewin geven, biet zelden
tot haar zedelijken ondergang.
De slechte verhouding, die dikwijls tuss-hen
meesteres en dienstbode bestaat hetgeen
spr. uitvoerig behandelde en waardoor
de dikwijls goede bedoelingen van de mees
teres worden miskend, wijt §pr. hieraan dat
de dienstbode zich heel dikwijls niet vermag
aan te passen aan de goede bedoelingen van
een inderdaad goedwillende meesteres, een
gevolg van de afkomst der dienstbode,
die voor haar
Mevrouw moet
een schande isl
er leidend optreden, maar
dikwijls worden hare goede bedoelingen ab
soluut miskend.
Hot 1b to verholpen meent »pr. door d©
meisjes van jongs af op te leiden in de
dingen, welke haar in staat stellen om later
goede dienstboden te zijn de „deugden"
niet te yergeten. Ook dat is een werk van
Roomsche vrouwenbeweging, allereerst gele
gen in de werking der meisjespatronaten. Spr.
zet dat uitvoerig uiteen. Niet de huishoud
scholen of dienstbödenschoien zijn immers
alles; niet enkel de kookkunst vormt goede
dienstboden.
Men heeft het zoo graag over „rechten"
in onzen tijd, maar er bestaan ook „plich
ten," ook voor de dienstboden. De dienstbode
moet naar mevrouw willen luisteren en dat
gebeurt maar al te vaak niet. Spr. zegt dat,
zonder de mevrouwen van alles vrij te plei
ten. Ook die hebben zeer dikwijls schuld
aan de minder goede verstandhouding met
de dienstboden. De verhouding tusschen
dienstbode en mevrouw moet een goede zijn.
Boven den wettelijken band staat de huise
lijke, en de wet heeft, volgens spr. de goede,
huiselijke, als men wil de moreele verhou
ding, tusschen mevrouw en dienstbode on
willekeurig losser gemaakt.
Uitvoerig behandelde spr. dat en consta
teerde dat men terug moet naar den tijd,
dat de dienstmeisjes weten wie ze zijn, wat
ze zijn en welke plichten zij hebben te ver-
vervulien en van den anderen kant geldt
bet eveneens voor de meesteressen, dat zij
weten hoe de meisjes moeten worden be
handeld en op welke behandeling zij werke-
ijk recht hebben. Spr. gat toe de dienstmeis
jes van den zwarten kant te hebben bekeken,
maar spr. wilde de goeden in niets te na
komen. In den breede ging spr. na hoe de
dienstbode in den huiselijken kring moet be
kandeld worden.
Na de pauze onderwierp spr. de positie
van de meesteres aan een nadere beschou-
wing.
Spr. constateerde dan dat er dikwijls ®eer
lastige huisvrouwen zijn, evengoed als er
lastige dienstboden zijn. De liefde kan niet
van één kant komen, en spr. gaf verschillen
de Voorbeelden hoe een mevrouw, door ge
duld, veel van de dienstbode kan gedaan krij-
men. Ook de vorming en leiding van het
dienstmeisje, dat eenmaal, willen we hopen,
als vrouw een deel der katholieke vrouwen
beweging jnoet nelpen groot maken, is een
sociale taak voor de vrouw, die boven haar
gesteld is. Spr. had het ook over de kunst
van bevelen, dat inderdaad een kunst is en
de opleiding der meisjes in de huishouding.
Er ook over de vorming in cursussen, patro
naten en jeugdorganisaties. De Katholieke
Vrouwenbond kan ook hiér nuttig werk ver
richten. Wat voor da dienstboden zou kunnen
gedaan worden, toont spreker uitvoerig aan,
b.v. in een dienstboden organisatie, (die niet
kan zijn een vakorganisatie en waarvan zij
het doel als volgt aangeeft: 1. Economische
en sociale verheffing van den geheelen stand;
2. Godsdienstige en zedelijke ontwikkeling en
dit practisch toepast en nageleefd; 3. Oelegen-
rèid tot beroepsopleiding en tot vorming van
haar tateren ievenstaat als huisvrouw en moe
der; 4. Gezellige ontspanning.
Mevr. Kiiller wees op wat van andere zijde
voor de meisjes wordt gedaan en wut er ten
onzent reeds op dat gebied bestaat. Maar dat
laatste is nog lang hiet voldoende.
Het voornaamste van het Dienstnoa nvraag
stuk is gelegen in de onderlinge verhou
ding. Niet alleen de materieele, maar ook de
goede christelijke gedachten en beginselen
moeten ook bij het dienstboden vraagstuk in
daden worden omgezet. Van den kant van de
meesteres! En ook van den kant der dienst
bode. De Katholieke Vrouwenbond is de aan
gewezen organisatie om leiding te geven.
Wanneer zoo gehande.d wordt zal de d.enst-
bodenkwestie wel niet opgelost zijn, maar
veel zal er toch zijn verbeterd.
Mevr. Kaller-Wigman oogsite voor hare
zeer verzorgde, keurig voorgedragen rede een
langdurig applaus en een welgemeend beuank-
je van de voorzitster der verg..dering.
Hierna werd de vergadering, evenals zij
was geopend, ges.oten met den Christelijke.!
groet.
GEMEENTEZAKEN.
Voor do Sneeuwopruimei'!,.
De heer M. L. A. Klein, lid van den Raad,
heeft een amendement ingediend, strekkende om
het uurloon voor sneeuwopruimers te brengen
van 20 op 24 cent.
De heer Klein motiveert dat o.m. als volgt
dat het uurloon indertijd werd vastgesteld
op 20 ets. per uur, zijnde 1/60 gedeelte van het
min. weekloon, hetwelk in deze Gemeente werd
uitgekeerd. Vergissen wij ons niet, dan is dit
het min. loon voor alle losse arbeiders in ge
meentedienst voor welk werk ook.
Waar nu het min. loon door den duurtoeslag
voor het meerendeél op minstens 14.50 per
week is gebracht, is de grondslag feitelijk ver
hoogd, moet dus ook o.i. het uurloon van de
lease arbeiders daarmede in overéénstemruing
gebracht worden.
Dat het sneeuw opruimen als werkverschaf
fing bouchouwd moet worden, acht de voorst,
onjuist. Dit werk laat men met doen om de
mensehen iets te laten verdienen of een ver
kapte aalmoes te geven, doch om achoone stra
ten te krijgen; om ze'begaanbaar te maken voor
voetgangers en voertuigen.
Met 24 ets. per uur vind voorst, 't heuscb niet
overdreven betaald, voor zoover hij den aard
van dat werk kent en vergeleken bij hetgeen
particulieren er voor over hebben, maar dan
wordt (hélaas) inderdaad met het thans vigee-
rendie stelsel gebroken.
Daar de heer Klein het in het algemeen be
lang noodig acht, dat, wanneer het mocht noo-
dig zijn, de straten van sneeuw worden ontdaan
en er mensehen voor kunnen gevonden worden
wat bij een loon van 20 ets. per uur terecht ge
vreesd mag worden doet hij bovenstaand voor
stel.
De heeren Groenende al, Nagtzaam en Poppe
doen eenzelfde voorstel.
„JANTJE IN MODDERSTAD."
De vereeniging „Door kinderen voor kin
deren" gaf Zaterdag een uitvoering ten b te
der Haari. Toynbee-vereeniging en dm Ned.
Kinderbond. Vertoond werd „Jantje in Mod-
derstad," muziek van mevrouw N. van der
der Linden van Sneidevoort, woorden van
tatite Lize.
Het was een groot succes voor zoover
het de uitvoering betreft; we hopen van
harte dat het financieel succes Tuaraan ge
ëvenaard mag geweest zijnl
Een zaal vol jeugd, en op. de planken
acteerende en zingende jeugd.
Echt jeugdige jeugd achtük het yoe*licht,
die zong en speelde dat het een lust Wil"
Voor amateur tooneelspelers om er een lesje
aan te nemen en ofschoon aliengoed vol
deden, verdienen vooral de borsielman Catie
Kuiper, Jantje, Annie Wijs, en Sponze-
vrouw, Bets Versteeg, een extra pluim.
Dat meu voor Jantje een meisje neemt
is eigenlijk weL wat mal, er zijn toch. wel
jongens ook die zoo'n rol kunnen meren
Of komt het door dat tekst en muziek van
de schoonere helft van het menschdotn af
komstig zijn? De begeleiding van mej. Emmy
van Eden was best. En de leider, oom Lou,
van Werksterhoven verdient groote dankbaar
heid.
GEIVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bijJ. Germeraad, Ja-
cobijnestraat 20, damesbont. S. Dicvenda.il,
Spaarne 43, kinderhandschoen. Mu der, Hee-
renvveg 20, Heemstede, doberman pin .her. M.
Krom, Amsterdamstraat 2, damesiiands hoen.
hiej. De Jong, Popelingstraat 6, tasrhjo met
inhnnri. Ohr. Cornegoor, Gr. Houtstraat 120a,
kinderhandschoen. H. Piet, Zijlstraat <o, rij*
wielbel. J. Bozeboom de Vries, A. L. Dyse-
yrinckstraat 93, damestaschje met inhoud P.
v. yoVss, Damstraat 10, broche. W. Wijkhui
zen Groendaaiateeg 16, boezelaar. P- riooge-
boom, Koudenhorn 80, armbandje. E. M. v.
Zutphen, Potgieterstraat 17, ceintuur. J. de
Jong, Amsterdamsehevaart 90 rood, porte-
monnaie met Inhoud. W. I^msen. Glasblazer-
straat *B, "kinderhandschoen. G. Hur.imuns,
Brouwersstraat 149, handtaschje met inhoud.
door gebrek aan nadenken.
Hebt gij er ooit aan gedacht, dat uw pijnlijke
rug. uw zenuwachtigheid en waterstoornissen te
wijt'en kunnen zijn aan wat gij eet en drinkt en
aan uw leefwijze?
Te veel eten en het voortdurend gebruik van
alcoholische dranken, gepaard gaande met te
weinig lichaamsoefening m de buitenlucht, rust
en slaap, zal ongetwijfeld mettertijd de nieren
verzwakken. En dan komt de last. Rugpijn, ze
nuwkwalen, waterstoornissen, hoofdpijn, nier-
gruis duizeligheid en waterzuchtige zwellingen
zijn kenteekenen van ie veel urinezuur in het
bloed, en er bestaat gevaar voor niersteen en
ongeneeslijke nierziekten.
Matig eerst alle slechte gewoonten. Help dan
de verzwakte nieren door een degelijke zuur met
Foster's Rugpijn Nieren Pillen.
Foster's Pillen heelen en verzachten de nieren,
De onzuivere vloeistoffen worden uit het lichaam
afgevoerd en de afzettingen van urinezuur ver
wijderd.
De blijvende verlichting en baat, die dit spe
ciale geneesmiddel aan nierlijders brengt, is over
de geheele wereld bekend. Foster's Pillen maken
u niet alleen gezond, maar houden u gezond.
Let er evenwel op dat gij de echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen krijgï, voorzien van de
handteekening van James Foster op de verpak
king. Te Haarlem verkrijgbaar bij K. v. Eden,
Spaame 38 en J. J. Göppinger, Gr. Houtstraat
147a. Toezending geschiedt franco na ontv. van
postwissel a 1775 per doos of f 10.per zes
doozen. 109a
