DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. CUiMUÜIKti Enorme voorraad ILiüIi ■ASSAU'LiUIII 43, 'HAARLEM P. W. TWEEHUiJSEN, DERTIG CENTS ~KERS TM SS. DE OORLOG. TELESRAiiinEN Man hedenmorgen BINNEIELAISO Zaterdag 23 December 1916 42ste Jaargang No 9221 Intercomnii Teiefloo^raumpaeps 1418 esa 2148 ©it nummer bestaal uit vijf bladen, waar onder het. Seïüustreorri Zondagsblad in acht bladzijden. EERSTE BLAB. Wegens het Kerstfeest ver schijnt de „.No Haarl. Courant" op a.s. Maandag en Dinsdag niet. Evenais vorige jaren stellen wij ook nü weder voor onze abonnés beschikbaar den prach- tigen COMMUNIE-KALENDER van dr. A. Derckx, tegen den prijs van De kalenders kunnen afgehaald worden aan onze bureaux of besteld worden bij onze Agenten. DE ADMINISTRATIE BAABLEMSCHE ALLEDAGJES N°. 2121 Agenda 20 december. KORTE BERICHTEN Barteijorisstraai 27. TELEFOON 1770. dJ30 kilometerboekjes. ■MEWB ABONNEMENTSPRIJS» Pw maanden wor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente)/ 1.60; voor de overige plaatse» is Nederland per post f 2,— per week voor Haarlem •n de agentschappen 0.1S6; afzonderlijke nummers 0,15. -s PRIJS DER ADVESTENTïfeNt Van I5 regels f 0,75, iedere regel meer 0,15; buil onland pet regel f 9,1^ advertenliën in de rubriek „Vraag en Aanbod" vaa I5 regels f 0.40, «tko regel meer f 0,10. Alle betalende abonné.s op dit Blad. in het bezit van een Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ^ongelukken verzekerd voor f QCOO bij levenslange ongeschiktheid tvi werken, f SOO bij overlijden, f 300 bij verlies van een hand of voet, f 25© bij verlies van een oog, f 225 bij verlies van een duim, t 75 bij breuk van een arm of been, f lOO bij verlies van een wijsvinger, f j>.»5 bij verlies van een anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de ..Hoilandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam. (De vóór 1 Octobei 191! uitgegeven polinèn zijn niet geldig.) DE LEVENSMIDDELENVOORZIENING. Zooals in vrijwel alle plaatsen van ons vader land laat ook hier ter slede de levensmiddelen- Voorziening vooral van die artikelen, waarvan de voorziening in de Disiributiewet wordt gere geld veel te wensciieu over. Gisterenavond is daarover door de levensmid- deien-cominissie vergaderd onder voorzitterschap van den burgemeester. Daarin bracht de direc teur van het levensmiddelenbureau een rapport uit van den toestand. De levering der aange vraagde voorraden, de hoeveelheid, de quanten dikwijls laat veel te wenschen over. Middelen 'verden beraamd ont aan die bezwaren tegemoet te komen. Intusschen zij hier de ernstige waarschuwing- gesteld, dat men zich niet ongerust hoeft te ■naken, en zeker niet moet gaan trachten, voor raden in te slaan! De voorziening is hier nu in goede handen en de samenwerking van overheid met winkeliers is er borg voor, dat men zal doen wat gedaan kan worden! AGENDA. .24 DECEMBER. Schouwburg Jansweg - 8 uur - K. V. liet Nederl. Tooncel Het Lied van alle tijden. Co n° eert zaal Vereeniging half 3 uiatinée Haarl. Muziekkorps. Gebouw St. Havo Smedestraat 23 ih'itto Bioscoop 2, 4 en 8 uur. Schouwburg De K r o o n - 8 uur i\'.V. i)e Fed. Opera (Pauwels). De .Trou badour. Schouwburg Jansweg 2 uur Gezelschap Hopman—Kwast De Ge'aarsde Kat. Sociëteit Vereoniging." 21/2— Gem. Koor „Polyphymnia" 'Matiaee. AGENDA. 27 DECEMBER. Gebouw 81. Bav0 Smedestraat 23, Zangkoor Maria-bond, half 9. Toonkunst, Concordia, half 9 Hoofdbestuu 11 uur Ver- "OiiCibOTlu. Café B r i 11 k m a n"n - 'fftdecing Vereenfging van Hoofden van R.K. bcboleo. •8c houw. bur g Ja a s w e g 8 uur 'Voortzetting wodstrljd „Crenser." B i t c 9 'a ep j>elij k Museum Janssir. r geopend eiken dag var. 105 uur tegen van 25 nerts. Uitgezonderd Zater- es R K. fenatdagen. «PjLARHDAM min. 8 uur geineonte- De kerstklok luidt over een Wére ld vol eUende. dood en -verwoesting Het feest van den „vrede op aarde" breekt terwijl aan alle kanten nog immer de oorlog woedt, terwijl de haat. en 'de uitzin- fUgate opruiing der volkeren onderling hoog- f viert. He derde Kerst-viering in oorlogstijd. raker niet de Laatste in tijden van jlfek van armoede, van kommer, van zorg ellende voor zoo menigeen. af gloort er ook, juist- in deze dagen, rfB UohtKhijnael aan den wereidhoriaon, dat jSft op sen mogelijk ophouden van het. 0)1 Eten massamoord, met een „Pdestraetaat en bet ewijgén van het ka- Vir d« ware ld dén e ig e ui ij Ji e 11 rusi en welvaart, nog bij lange niet eeuwen misschien zelfs, moeten verloopcn, eer de droeve gevolgen op allerlei gebied, economisch, huishoudelijk, financieel, zijn overkomen Zoo is ook deze Kerstmis weer een droe ve dag. Méér dan elke andere oorlogsdag, omdat de schrijnende tegenstelling van wat moest zijn en wat is, op Kerstmis nog meer, veel meer dan anders, in het oog springt. Want heet het Kerstfeest niet het vredes feest bij uitnemendheid? Is het „vrede op aarde" niet een deel van het beloofde geluk van clen Kerstnacht? Wat wonder dan, dat in de komende Kerst dagen de kerken zullen volstroomen, en bij het herdenken van cle komst van den Ver losser op aarde uit millioenen harten vol wee de bede zal opstijgen; geef ons den vrede, Heer!.... Maar de wereldvrede die zoo geweuscht wordt, is het ware geluk nog niet. Méér dan aan dien vrede heeft de mensch- heid nog behoefte aan een anderen vrede, den zielevrede, den vrede die liefde heet en verbroedering Door geen vredestractaten noch volkeren bonden wordt den ware vrede geschapen, en de afgunst en de haat die menschen zoowel als volkeren tegen elkander opzetten, worden niet gedood door plechtige overeenkomsten of bqloften.. Daarom moet de voornaamste bee op Kerstmis uit elk geloovig hart een bede zijn om liefde, een bede dat de haat moge ver dwijnen, een bede tot den God van liefde dat Hij diön waren vrede geven moge in de harten van regeerders en leiders en bestuur ders op de eerste plaats, den vrede die'den haat doodt en die eenheid in liefde brengt. Zal d i e vrede ooit aanbreken over. de wereld Het verhaal van Jezus' geboorte leert ons, dat zelfs dóór de komst van den Verlosser op aarde de liaat oplaaide en de dood vele oaschuldigen trofde achterdochtige Herodes moordde de onnoo'zele kinderen, uit hangen haat voor het Ohristuskindje dat immers de toekomstige Koning der wereld lieette En heel het levèn van den Zaligmaker is één strijd geweest tegen den haat, die ten slotte triomfeerde toen het kruis van Gol gotha voor den God die liefde predikte en vrede der zielen, den bittersten dood bracht. 'Maar die dood door haat bracht juist de overwinning, want het offer van Calvariën was de Verlossing der wereld, en zoo leert ons dit alles dat de verlossing van den haat en de zegepraal der liefde niet komen kfin, tenzij door zware offers en na bitter bitter lijden ook voor ons! Wanneer wij dus op dit Kerstfeest bidden om den vrede, dan belmoren wij daarbij geneigd te zijn tot het offer van onszelf, gereed 0111 te lijden, want geen liefde zon der lijden, geen ware vrede zonder vooraf gaande opoffering. Dat is tevens ook de les van Kerstdag, de les die wij ontvangen aan de kribbe van het .Kindje dat geboren werd in armoe en nog jong al vluchten moest voor den haat, en opgroeien zou voor lijden en smadelijken dood. Zoo weten wij dat er geen ware vrede is dan die we^e wordt gekocht door offers en lijden, en in dezen geest zij ieder onzer sterk als in dezen Kerstnacht weer dp bede zal vloeienover onze lippen: „geef ons, Heer, den vrede op aardel" OVEKZICHT. Wij naderen weer liet tijdstip, dat ander maal in den oorlog, nu reeds tea derde male, de Kerstklokken het „Vrede op Aarde" zul len luiden, onderwijl de kanonnen zullen trachten de vredesstem te overtreffen en den oorlog prediken. Toch verschillen 'de omstandigheden, waar in dit l\m -i /al worden gevierd, zeer -voel van die, waarin wij in 1914, toen 'de oor log nog pas in zijn eerste stadium was, en in 19.15 den Kerstnacht tegemoet gingen, De centrale mogendheden deden een vredesboodschap aan do vijandige staten overbrengen en de indruk, welke daardoor, ook in de Entente-landen, werd verwekt, beeft het verlangen naar het herstel van den wereldvrede aangewakkerd en versterkt Wat zal het einde zijn?.. Wij koesterden, bij het bekend worden van het vredesaanbod der centraion, reeds het vurig verlangen, dat hot derde Kerstfeest in den grooten wereldbrand zou mogen worden gevierd tij deus een voorloopigen wapenstilstand, welke de inleiding zou zijn van onderhandelingen tusschen de oorlogvoerende machthebbers. Onze hoop is ijdel gebleken: de geallieerden talmden te zeer met hun antwoord, dat nog voor Kerstmis een wapenstilstand kon wor den verwacht. Nog altijd ziet de geh eel e wereld met spanning het fórméele antwoord der Entente tegemoet, waaruit nog moet aüuJJen nog veJe tientallen van jaren, blijken of de geallieerde mogendheden wel tot onderhandelen bereid zijn. En intusschen, in de jongste dagen voor het vredesfeest der Christenheid, nog voor dat het forrheele antwoord der Entente op de vredesnota der Europeesolie middenrij ken bekend is, biedt Wilson zijn bemidde ling tot onderhandelen aan. Moge deze pogingen tot het herstel van den wereldvrede met succes worden be kroond. In deze gegronde hoop gaan wij den Kerstnacht van 1916 tegemoet. En in het onweerstaanbaar verlangen aller volken na,ar den vrede is liet vertrouwen gewettigd, dat in den Kerstnacht en op den dag, dat Wij het heilig vredesfeest vieren;, de Katho lieken over de geheele wereld den Hemel een heilig geweld zullen aandoen om van den Vrede-vorst Wien3 menschwording wij dan vieren, den vrede onder de volkeren af te smeeken. Het Kerstfeest van dit jaar staat dus in het teeken van verhoogde vredeskansen; want- al moge ook een deel van de Entente pers brutaalweg de bemiddeling van Wilson willen afwijzen, de verantwoordelijke orga nen, de regeeringen der Entente, zullen Wilson niet, als 'n ongenood© gast, de deur voor den neus toe gooien. En al verzekerde Koning George gisteren, in zijn troonrede tot sluiting van het Engel sche Lagerhuis, nog weer eens: „De krach tige voortzetting van den oorlog moet ons eenig streven zijn tot dat wij de rechten, die onae vijanden zoo onmeedoogend hebben geschonden, hebben hersteld en de veilig heid van Europa op een vasten grondslag hebben gevestigd," toch verwachten wij, dat het dwingend verlangen naar den vredje, ook in de landeo der geallieerden - denken wij maar alleen aan het aftroden van het vtc d e s -in i 11 ist er i e - S tii r mor in Rusland, de veelvuldige vredes-demonstraties in Enge land, het vredesdebat in de Italiaanscbe Kamer, de wassende ontevredenheid in Frankrijk, enz. niet langer zal kunnen worden weerstaan. Waar ook wij, neutralen, onder den druk van de economische crisis, welke ook in de neutrale landen heenscht, met toenemend verlangen uitzien naar het einde van den wereldbrand, juichen wij gaarne iedere po ging toe, die ons nader tot den vrede bedoelt te brengen. Zulk een poging zon weer in Denemarken in voorbereiding zijn. „Dagens Nyheter" zegt namelijk uit door en door betrouwbare Kopembaagsche bron te hebben vernomen, dat or in samenhang met bet vredesaanbod der centrale mogendheden, een niet-officieele vredesconferentie te Ko penhagen zal bijeenkomen, die de mogelijk heid van officieel© onderhandelingen zal bespreken, zonder zich om Engeland's ant woord op de vredesnota te bekommeren. Het heet zelfs, dat er al onder de gezanten al daar van de oorlogvoerenden, met medewer king van een derde nit een onzijdig land onderhandeld wordt over de bijeenroeping van zulk een conferentie. Wat het nieuws van de oorlogsfronten betreft, dit wordt, met den dag minder be langrijk. Hier en daar, als in bet Westen, in bet Oosten en op bet Italiaanscbe l'ront, herbal-O'-, zich de artillerie-acties. De belang rijkste gevechten schijnen thans in de Do- broeds ja te worden geleverd. Daar hebben de central en do Russische afdeelingen, over do geheele breedte van bun Lont aangeval len. Na tegenstand tegen overmachtige vij andelijke strijd krach ten hebben geboden, melden de Russen, begonnen onze afdeelin gen noordwaarts terug te trekken. Volgens het D ui De he bericht werden bier weer 900 Russen gevangen genomen. Een der Russische regimenten on dit is voor de Russische bevolking in het Russisch een muniqué een troost heeft de Bulgaren die beoosten het meer van Babadag opruk ten en van het dorp Enisala kwamen, op een smallen moerasweg teruggeworpen, waarbij de meeste Bulgaren verdronken en 115 man gevangen werden genomen. In Oost-Walaehije schijnt de opmarsch der centralen voorloopig tot staan te zijn ge bracht, toch zou, volgens den Parijsehen correspondent van de „Corriore del la Sera", het prijsgeven van Galatz een militaire noodzakelijkheid zijn. Men verwacht in Pa- rijsche kringen dus vermoedelijk weer een hervatting van het offensief» nadat de strijd •in de Dobroedsja als geëindigd zal kunnen worden beschouwd. In de Engelsche en Turksche legerberich- ten is deze week herhaaldelijk weer melding gen aakt van het gevechtsterrein in Meso- potanie. Dat de Engelsche expeditie-troepen hier weer eeuigszins in beweging- zijn ge kt men, vindt vermoedelijk daarin zijn oor zaak, dat de Engelsche expeditie in Meso- potanie weer een nieuwen bevelhebber lieeft gekregen,, namelijk den .generaal-majoor, tijdelijk luitenant-generaal Mande. Dat is dus na Townshend nu al weer de derde aan voerder, die zal trachten, via Koet-el-Amara naar Bagdad op te rukken om van uit Azië's zuiden steun te brengen aan de Russische fronten in den Kaukasus en Perzië. Of hij beter zal slagen, dan zijn drie voorgangers De eerste berichten over den hervatten strijd daar in't Oosten, deden een krachtige actie vermoeden, doch die eerste indruk is door de vervolgens ingekomen berichten al weer weggenomen, en het staat dus nog te 'bezien of Maude meer succes zal kunnen behalen, dan Townshend en de aanvoerders van de troepen, die waren uitgezonden om Townshend's expeditie te Koet-el-Amara te ontzetten. Venizelos' gezant te Londen. Volgens de Times is tot gezant van Venizelos' regeering te Londen, wiens benoeming Lloyd George in het Lagerhuis heeft aangekondigd, bestemd' Gennadiios, die tot onlangs gezant van de grond wettelijke Griek-se he regeer; ng was, maar zijn ontslag nam, toen de Grieksche troepen te Athene de Franschen en Engel solum hadden verdreven, die liet geëisehte geschut met ge weld wilden weghalen. De kruisigingstraf in 't Engelsche leger. Als resultaat van het ingestelde onderzoek lieeft in het JL,agevliuis Mnopherson, de onderminister van oorlog- medegedeeld, dat de Engelsche op- perbevelhebber in Frankrijk en alle andere be velvoerende generaals, op een na, handhaving van de kruisiging-straf in het leger te velde noodzakelijk achtten ter handhaving van de tucht Buitsche handelsduikbooten en do post. Bin nenkort zullen met een Duitsclie Jia'ïdcladuik- boot gewone brieven en briefkaar ten kunnen worden vervoerd naar de Ver. Staten van Ame rika en via de Unie naar andere neutrale lan den als Mexico. Madden- en Zuid-Amerika, West-Indië, China, Ned.-Indië enz. De tarieven en voorwaarden zullen spoedig' officieel worden bekend gemaakt. De U- en 111 ijnoorlog. Volgens tot gisteren te Berlijn ingekomen berichten ziin in de laat ste 24 uur 16 schépen met een gezamenlijken in houd van 22.000 ton tot zinken gebracht. Daar onder zijn 10 schepen der Ententc-mogendhe- den en 6 van neutrale staten. DE, TOESTAND IN GRIEKENLAND. LONDEN, 22 Dec. Reuter seint: De Times verneemt d.d. 20 December uit Syra: De ge zanten van de ententestaten bevinden zich nog aan boord van onderscheiden schepen in de haven van Pireeus. De uitwerking van de blokkade wordt lang zamerhand merkbaar. Eenige Venizelisten zijn op vrije voeten gesteld, andere biijven nog ge vangen. De militaire partij wint veld. Het overbrengen van troepen naar den Pe loponnesus (Morea) is begonnen. Er zijn er, die staande houden, dat alleen de helft van het 35ste regiment, werkelijk naar het Zuiden is gebracht. Hét is zeer noodig, dat de ge allieerden toeziicht houden op de Grieksche t r o op enb e w e gi n g en De Grieksche reservisten zijn zeer listig en het is niet gemakkelijk, met hen te onderhan delen. De bladen schrijven, dat de Tlièssaliërs trachten te verhinderen, dat de kanonnen naar liet Zuiden worden gevoerd. DE ONTVANGST VAN WILSON'S NOTA. BERLIJN, 22 Dec. De nota van president Wilson aan do oorlogvoerende mogendheden is gisteravond door den zaakgelastigde van het Amerikaanscho gezantschap, Grew, aan liet mi nisterie van buitenlandsche zaken overhandigd. E.EN DEUTSCHE ONDERZEEER GEZONKEN, BERLIJN, 22 Dec. Volgens hier ingekomen berichten zou do Duitsclie onderzeeër U 46 in de Golf van Bisk aye door vijandelijke zeeat.rijd- knachten tot zinken zijn gebracht. Een officieel bericht is nog niet ontvangen. HET OO ST EN RIJ K SCHE KABINET. WEENEN, 23 Deo. De „Wiener Zeitung" van heden bevat een schrijven van den keizer, d.d. 22 Dec., waarin hij prins Hohenloke op diens verzoek ontslaat als gemeenschappelijk minister van financiën, baron Burian op diens verzoek ontslaat als minister van rijn huis ®n van buitenlandsche zaken, hem benoemt tot ge meenschappelijk minister van financiën en hem de briljanten bij het grootkruis van de Stofu- nusorde verleent en graaf Ozcruia tot minister van zijn huis-en van buitenlandsche zaken be noemt en hem belast met het voorzitterschap in den gemeenschappeb'jken ministerraad. BURGERLIJKE DIENSTPLICHT IN ITALIË. LUGANO, 23 Dec. (Part.) Een vergadering van de vereeniging Dante Allebioré te Milaan heeft een motie aangenomen waarin oogenblik- kelijke invoering van den burgerlijken dienst plicht wordt geeischt. DWANG TOT DIENSTNEMING. LONDEN, 23 Dec. (Part.) De Eugelschfr spoorwegen zijn overeengekomen, om znet in gang van het nieuwe jaar alle personen tot den leeftijd van 25 jaar uit hun dienst te ontslaan, opdat zij zich bij het leger kunnen aanmelden» EVENREDIGE VERTEGEN WOORD! GING, Het hoofdbestuur van den V.-D. Bond heeft aan een commissie, bestaande uit de leden van het dag. bestuur en mevrouw N. Mansfeldt—De Wit Huberts, opgedragen do plannen uit te werken op welke wijze do bonds-organisatie z:tl moe.en werk n, even tueel welke veranderingen ook in de bouds- wetten moeten worden aangebracht, onder liet stelsel der Evenredige Vertegenwoordiging. STEENKOLEN. Sedert Donderdag loopen er, a'dus meldt de „N. R. Ct", dagelijks extra-treinen van de H. S. M. van de stations 'RoUerd.un-Ma s, Feijenoord en ftechter-Maasoever naar de locomotief-depóts, om de te Rotterdam met stoomschepen aangekomen kolen zoo spoedig mogelijk daarheen te verzenden. BOERENKOOL. De Minister van Landbouw heeft bepaald: Aan inrichtingen voor het drogen van groen ten, ingeschreven bij de Rijks.ommissie van' Toezicht op de Vereeniging Groenten, entrale, wordt gelegenheid gegeven boerenkool te dro gen, onder voorwaarden vermeld in bovenge noemde beschikking, alsmede onder de voor waarde, dat het geheele gedroogde product in goed houdbaren toestand tofl Juli 1917 ter beschikking van den Minis.er van Landbouw wordt gehouden tegen een nader te bepylui prijs. Deze prijs zal worden vastgesteld op cis basis van een prijs van 3.5 cent per K.G. voor het versciic product, geleverd vrij op het spooor of groot scheepiswater door den ver/ bouwer. MILITAIRE MISSIE NAAR het ENGELSCHE FRONT. Naar wij vernemen, zal, op uitnoodiging der Brilsehe regcering, door een drietal of ficieren van het Nederlandsche leger een bezoek aan het Engelsche front worden ge bracht. Daartoe zijn aangewezen de gener.tal majoor J. Burger, commandant der 2e divi sie, de luitenant-kolonel jhr. J. H. Boëll van den staf der artillerie, en de kapitein der infanterie J. W. van Oorschot, werkzaam aan het departement van Oorlog. Deze offi cieren zullen daartoe in den aanvang van Januari naar Londen vertrekken. Door de Spoorweg Maatschappijen S. 8., H. IJ. S. M., N. C. S. M. en de Noord Brab. Duit sclie Spoorweg Maatschappij wordt het vol gende bekend gemaakt: Aan eiken houder van een kiloraelerboekjc, afgegeven vóór en nog geldig op 1 Januari 1917 en niet gebruikt na 31 December 1916, wordt de waarborgsom en een aan het niet gebruikte aantal kilometers evenved g bed ag van "den koopprijs vergoed, mils het kiiometer- bockjo tijdens sfijn geldigheidsduur wordt in geleverd bij een der bovengenoemde Spoor weg Maatschappijen of bij. een harer stations of ïnforinatie-bureaux. Moordaanslag te Barel. Betreffende ien mooraanslag op clen jachtopziener J. meldt het „Dagbl. v. N. B." Nadat de rijksveldwachter v. Dun de vrouw van clen jachtopziener J. tot de bekentenis had gebracht, dat zij den moordaanslag op hareu echtgenoot bad gepleegd, is de maréchaussee erin geslaagd den medeplichtige H. ook te doen bekennen. Hij heeft verklaard, dat reeds sedert geruimen tijd bij beiden betwooruemen bestond om J. uit clen weg te ruimen en dan met elkaar te huwen. Zaterdagavond was hiervoor bepaald, lom J. thuis kwam vroeg de vrouw hem een zakje aavojekool weg te brengen. Bij zijn terugkeer werd hu' door de beide personen bij zijn woning opgewacht. Hij hoorde gemompel en gedruisoli en aanstonds daarop viol eon sohot, waardoor hij in do zijde gewond werd. Er was afgesproken, dat R. hot schot zou los sen, doch op het kritieke oogonblik durfde Lij niet-, toon nam de vrouw het geweer en vei bracht de treurige dutad.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1