DAGBLAD vaor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
öoÉt-oa»
Enorme voorraad SLÖ6K0ÜSÊN
NASSAULHASI 49, HAARLEM
71fo'S u5S« w
P. W. TWEEHUIJSEN,
7? 0 Af
HAAGSCHE BRIEVEN.
7^ (J SLA A/2)
maf9™
Zwart b
KI JE
TLLE&RAKIttiEii
Van hedenmorgen
ansdag 9 Januari 131
41ste Jaargang No 9231
Intercoms*». Tebfoonstuminsi's W2S en 2741
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE ELA9.
agenda
En
nirde'diP1^^ maar al
leen de legeroversten te I
KORTE BERICHTEN
Barteljorisstraat 27.
TELEFOON 1770.
6028
fOC^A"!
Mesi'"
P10SSJ
HARSm^
CON STANZA
Ca LA Si
ST** "1
E «ei?*''*-
OESTJ0SN
tunik
'M&KIC
J5ALTJ/
<$0£M£
vtm
Ekre/te
t*i>e PobroeosjA
Pet
ASONNEMENTSPRIJSj
Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente)/1.60;
maanden Nederland per post f 2,-; per week voor Haarlem
---- de ov?P** on f a 'u4' afzonderlijke nummers 0,15.
en de agentschappen e.i» i
PRIJS DER ADVERTENTIËNt
Van 15 regels f 0,75, iedere regel meer f 0,15; buitenland per regel
advertentiën in de rubriek «Vraag en Aanbod" van 15 regels f «II»
regel meer 0,10. s
AU U~bd j bonnen op dit Blad, in het bezit van een Verzekeringspolis, zijn, volgent de bepalingen op de polissen vernield, tegen ongelukken verzekerd voor f 4000 Bij levenslang»» ongeachiktKeid tot werken,
f a -v f".?n 6 i"j f 300 verlies van een hand of voet, 2 230 bij verlies van een oog, f T2'5 Bij verlies van een duim, i *75 Bij bréuk van een arm of been, f ÏOO Bij verlies van een wijsvinger. 12a bij
veV '3 er»1 anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd dp jr de ..Hollandsclie Algemeene Verzekeringsbank" te Schiedam. (De vdór I October 1911 uitgegeven polioses zijn niet geldig.)
10 JANUARI
Sinedestraat 23
pestuur Kantoorbedienden
Gebouw S t. I Hoofdbestuur Volks-
- Volkszang half
bond half 9
uur' a 1 „Prinsenhof" Gemeente-
Stateo28
jjaai* lcni»
raad va"boppelijk Museum Jansstr.
7y 1 geopaud eiken dag van 10—5 uur tegen
betaliag van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K. feestdagen.
Cl.
Al ben ik wat laat, ik mag toch nog wel
beginnen met aan al mijn lezers een „Zalig
Nieuwjaar!" toe te wensohen.
We zijn immers nog in bet octaaf van het
feest van Nieuwjaar.
Het derde Nieuwjaarsfeest in oorlogstijd!
Zal dit het laatste zijn?
Die vraag is zeker bij millioenen en rnil-
lioenen opgekomen in het uur der jaarwis
seling. Er was een straal van hoop. De Cen
trale mogendheden hadden vrede aangebo
den, Wilson bad in zijn geruchtmakende
nota zijn goede diensten gepresenteerd, de
neutralen hadden zich gehaast, om van hun
Sj-icpathie te getuigen.
Europa is immers het moorden en
lee-
Helaas
weer
1 "k ,v/lon moede. Over en .weer heeft men let
bride met dezen vermaledijdeu krijg
ren inzm bereiken valt.
u laas. het lokkende vredesideaal lijkt
verder af te zijn geweken. En de brief
van Keizer Wilhelm aan zijn dappere legers
vloeit ook nog niet over van verzoeuingsge-
*iluiheid. Toch blijf ik meed houden.
Omdat ik onverwoestbaar optimisme bezit,
maar daarom niet alleen. Wie de gewisselde
stukken nauwkeurig leest, en niet alleen zich
blind staart op de barsche gezichten, die er
over gebogen hebben gezeten, en op de afwe
rende onwillige banden, die ze hebben over
gereikt; maar die ook tussehen de regels
Spoort naar de innerlijkste beweegredenen,
die zal hebben ontdekt, dat nog nergens het
absolute „neen" gesproken werd. Dat is, wat
raij moed blijft geveii. Er blijft ruimte voor
toenadering.
Men mocht dan toch ook waarachtig niet
verlangen, dat de doodsvijanden van zooeven
n ineens elkaar broederlijk omhelzen zon-
de>+ T8 waarlijk al mooi, dat zij elkaar n-og
n weer al is bet dan over de hoofden
l,,\on KiDVAVon wnllon Wil/lo
mon
meer
j'^'"„/.nfrulcn been, spreken willen. Wilde.
f le voortzetting van den oorlog zonder
dan waren er zooveel mooie woorden
Moge de Algoede ^nA ontfenLïl
weer over de gete sterm mot
Het jaarbal werd da^ opgeteekend.
etters dat wij het
VTcKcSngres binnen onze landsgrenzen zul-
ST"kunnen bezoeken, dan mogen wu meer
dan tevreden zun-fe En lazen dan
l i -tehten, die ons op de teleurstelling
ook al bon - Tneh ben ik overtnigd.
i .'.i,„reiden. Toch ben Ik overtuigd,
Ï7'le IteK«erinK voortdu-
Lo gehouden, dat z;i nu nog, zooals
9Cql:';:lf4en van den heer V a n B e s t aan den
Minister van Bnitenlandsohe Zaken bekend
Is it worden, geen enkel teeken van goed-of
If keuring heeft gegeven op de vredespogin
gen, door de belanghebbenden gedaan.
Men is aan Buitonlandsolie Zaken eenmaal
buitengewoon crnpnleus, al heeft het jongste
Oranjeboek uitgewezen, dat Minister Loudon
ook wel krachtig en bedaard voor onze rech-
Ten wist op te komen, als de omstandigheden
dit noodig maakten. Overigens beersdbt blijk
baar op het Plein de leuze, dat wij ons niet
met andermans zaken moeten inlaten, vóór
dat men zelf ons er in roept. Misschien is
dit wel de meest juiste weg; zeker is hij de
voorzichtigste, al valt hij niet onder de moe
digste, gerangschikt, te worden.
Komt de vredesconferentie hier, dan is dat
van het hoogste nationaal belang, omdat
aldus het aanzien van ons land weer bijzon
der zal worden verhoogd maar vooral ook.
omdat wij als gastheeren dan aliclht de gele
genheid krijgenom een woordje mee te
spreken. De eenige gelegenheid; naar uk
meen, want anders zou men ons er wol een»
greb oei buiten kunnen honden.
Dat wij liier in Den Haag niet nog meer
ian gewone belangstelling ,?qiraan vindt'
van de plaats der conferentie
zijn grond hoofdzakelijk m »talgtgohj
ov erwegingen. De voorspoed kaiL
s-1-ooht* grooter onder worden. E
hel ons nog zoo goed. de menseh
nu eenmaal altijd naar meer.
Dat het ons als gemeenschap genomen
in den oorlogstijd góed gaat, zal wel nie
mand tegenspreken, die zijn oogen den kost
geeft. Als mórgen de burgemeester de eerste
Raadsvergadering in dit jaar opent en zijn
gebruikelijke Nieuwjaarsrede houdt, dan zul
len wij daarvan wel meer vernemen. Het is
hier immers gewoonte geworden, dat die
Nieuwjaarsrede ons een beeld geeft van den
toestand van onze stad en veel cijfers, feiten
en beschouwingen.
Natuurlijk zucht hier ook menigeen onder
de dure tijden, maar över bet algemeen is
de welvaart grooter dan de misère. Er wordt
overal veel geld verdiend en al zal men on
der de Hagenaars niet de gróotc meerder
heid der oorlogswinstmakers moeten zoekejn.
wel geven de O-W.'ers iaën het liefste hun
geld uit. En als het op den ëén regent, dan
druppelt het op den ander, tk-houwlrnrgen,
tingeltangels, café's en restaurants beleven
alle goede tijden. Én zelfs den kleinere
bierhuizen en kroegen gaat het voor den
wind. Wel is het jammer, dat zooveel van
het verdiende door het keelgat wordt ge
jaagd, maar toch verneemt men ook wel
eens, dat het geld beter besteed wordt.
Daarvan een eigenaardig staaltje. Door
toevallige omstandigheden weet ik iets van
het crediet- en voorschotwezen in Den Haag
af. Zou men wel willen gelociven, dat dit
geen slechteren tijd heeft gekend dan juist
nu? Nieuwe posten worden bijna niet afge
sloten, er wordt veel meer terugbetaald dan
geleend. Is dit niet een opmerkelijk ver
schijnsel van groote welvaart? Zoo zonden
er meer zijn aan te wijzen. Het behoefde dan
ook natuurlijk niet te verwonderen, dat de
laatete ci-isialeeniug van 125 millioen (koers
97 pCt., rente 4 pOt.) spoedig: was o ver tee-
keiid. U-et asou wel een «rroote «eliande g&-
weest zijn voor de oude en nieuwe kapi talie-
ten, als het dreigement van den stok achter
de deur (de gedwongen leening) eens uit
werking had moeten vinden.
Hoe dit zij, het geld is er en, zooals minis
ter Van Gijn heeft medegedeeld, kunnen we
nu weer enkele maanden toe. Is de leening,
de derde binnenlandeche reeds, dus goed ge
slaagd en kan men ook dten minister daar
van het deel van de hulde geven, dat ge
bruikelijk is, voor uitbundige lof is toch m. i.
geen plaats.
Het zal me dan ook veel meer benieuwen,
hoe hij het straks denkt klaar te spelen met
zijn Successiewet, verbeterde editie, in de
Eerste Kamer. Dat deze niet van zins is, om
zich zoo maar knollen voor citroenen te
laten vérkoopen, heeft men reeds hieraan
kunnen meiken, dat zij niet tussehen Kerst
mis en Nieuwjaar bij do heele stapel afge
dane wetsontwerpen nog heeft gevoegd de
tweede Successiewet. Het votum, dat in de
Tweede Kamer is nitgebi*aoht, is voor den
Minister ook niet bijster bemoedigend, wamt
men herinnert zich, dat daar alle aanwezige
katholieke en anti-revolutionaire leden te
gen stemden. Toch zal .zij er nu in de Eerste
Kamer waarschijnlijk wel komen. De heele
linkerzijde zal wel "bij elkaar getrommeld
worden en als cr dan van rechts enkelen
meegaan de heer Colijn heeft immens
reeds verklaard, dat 'hij spijt had van den
vtrigen nitelag dan komt de zaak wel
erec-ht, als is het dan ook óp weinig eervolle
wijze. Dan kunnen de zegel- en registratie-
e en volgen en het opcenitenwetje.
is aUelf klo f160 we1«6Vin« zijn het niet, het
in de™ rn «afwerk. Enfin, men kan
anten S l u &1 niet veel aildeis er
langen. Er is echter geen enkele reden om
teTvan W' f®n kath<>Ddk minis
ter \an financiën het minder goed zou doen,
km zoo is het op menig ander gfebied ook.
Zou Idenburg voor Koloniën niet beter zijn
dan Pleijte en zon Oolijn niet Bosboom en
Kaïmbonnet tegelijk kunnen vervangen?
Maakt soms Ort aan Justitie zoo'n «ohitte-
ren a fiigmir? Er is, in deze "vier jaren nog
mei» Mangrjjtks uit zijn handen gdkevmen!
Het getmgdt m.i. dan ook van onvergeeflijke
ondankbaarheid tegenover vroegere reciht-
selie ministeries en van ongemotiveerd wei
nig vertrouwen in onze vooraanstaande
mannen, als we ook maar één oogenblik
zouden gaan meedoen aan de „adoration-
mutulle" waaraan sommigen onder ons
lijden ten opzichte van bet Ministerie Oort
v. d. Linden. Oort en Loudon geven we gaar
ne de eer, die bun toekomt voor hum neutra-
liteitshandhaving, maar dat hadden Heems
kerk en de Marees van Swinderen er zéker
net zoo goed afgebracht.
Om wille van het behoud van het tegen
woordig Ministerie behoeft men dan ook die
verkiezingen van as. zomer niet af .te lasten.
"6 zullen ook echter hier maar afwachten,
wat de partijigoden voor ons beslissen zullen
en wat 1917 ons op electoraal gebied brengen
zal. En zoo is het met alle vragen,, die men
geneigd is bij de intrede van e'eni nieuw jaar
te stellen.
„In raadselen wandelen wij hier op aard»"
mogen wij den dichteer nazeggen, Hoe gaarne
aat wij hopen te verkrijgen, wat wfj wen
sohen, voonloopig plaatsen wij achter 1917
nog maar een groot t
's-Gvavcnltiage, 7 Jam» 1917.
O V EK ZICHT.
Zou eindelijk een nieuwe actie op komst
zijn op het front in Belgie?..* Men zou
het gaan veronderstellen: voor eenige dagen
reeds werd de verwachting uitgesproken, dat
aan den Yzer de strijd zou worden hervat
en thans meldt het Duitsche stafberioht dat
aan het Yzerfront, in den boog van Yperen,
zich bij tijden een levendige artilleriestrijd,'
ontwikkelde. Wij zullen dus onze pandaeht
ook weer gevestigd moeten houden op het
Belgisch-Eransche "front.
Maar ,0Qk op het noordelijk gedeelte van
het Russische front, waar de dezer dagen
nieuw bogonn^n sfeijd iibg in heftigheid aan-
fioudt.'Sfa'dat «Jé'iMShoheis daar eenig voor
deel hadden bevochten, hebben de Russen,
ten westen van den weg Riga—Mitau, waar
zij den 5den dezer al ocnige terreinwinst
maakten, op een breed front herhaaldelijk
aangevallen en hun te:..:-winst .een stuk
vergroot,
Overigens zijn alleen de gebeurtenissen in
Roemenië van belang. Het ontlastingsoffen
sief der Russen ten zuid-oosten van Focsani,
waarvan gisteren melding werd gemaakt,
heeft de positie van Focsani niet
kunnen redden. De Duitsch-Oostenrijksche
troepen, die in Moldavië opereeren, hebben
eerst de Roemeniërs en de Russen uit het»
stevig versterkte gebergte van Odobesci op
de Poetna teruggeworpen. Verder zuidwaarts
iiebbon zij de reeds in October aangelegde,
nu nog verdedig-de Atilcovul-stelling stormen
derhand genomen. In een scherpe vervolging
werd den Russen en Roemeniërs niet dén tijd
gelaten om zich in hun tweede Unie aan het
kanaal tussehen Focsani en Jarestea vast
te zetten. Ook deze stelling werd dóorbro
ken. Verder voortdringend, hebben de aanval
lers den weg FocsaniBolotesci overschre
den en vervolgens Focsani genomen.
Met deze nieuw behaalde groote
successen hebben de centralen de linie be
reikt, welke wij enkele weken geleden ais
het voorloopig doel van don opmarsch in het
zuiden van Moldavië hebben verondersteld:
Focsani—Braila—Donaudelta tot de Zwarte
Zee.
Naar gisteren nog uit Rome werd gemeld,
is Zondag dc conferentie der geallieerden al
daar gesloten met een geweldige ovatie cn
met een officieelen'maaltijd. Natuurlijk weet
niemand precies waarover gesproken is en
wat er besloten werd; alleen wat het laat
ste betreft, wordt gezegd, dat men in de
toekomst inniger zal samenwerken.
Zeker is er ook druk over den Balkan-
toestand geconfereerd, want niet alleen de
Rritsche gezant was uit Athene ter verga
dering gekomen, maar ook de Fransche com
mandant van liet Macedonische front, gene
raal öarr&il, die, zooals men weet, niet meer
onder den Franschen opperbevelhebber staat,
maar direot onder den minister van oorlog eo
die nu in Rome met zijn minister, generaal
Lyautey, heeft kunnen confereeren.
Men mag met spanning uitzien naar de
resultaten van deze samenkomst, welke zich
zeker in de gebeurtenissen op een of meer
der fronten zullen afteckenen en van invloed
zullen zijn op den toestand in Griekenland.
Over het'antwoord van Griekenland op dè
nota der geallieerden dat volgens Reuter
de eischen noch verwerpt, noch aanneemt
seint de Athcensehe correspondent van de
Corriere delta Sera, dat Griekenland enkele
hoofdpunten der nota zal inwilligen, doch
daarvoor van de entente grootere waarborgen
tegen de Yenizélisten, o.a. de teruggave vaD
de door Venizelisten bezette eilanden, ver'
langt. Als de entente bereid is, de partij van
Veruzelos los te laten, dan zou het grootste
struikelblok uit den weg zijn geruimd en
de geallieerden zouden van Griekenland af
doende waarborgen voor de veiligheid van
hun troepen kunnen krijgen.
Een tegenspraak. De Engelsclie admiraliteit
spreekt het Duitsche officieuze bericht te
gen, waarin beweerd werd, dat een Duitsche
duikboot den 23en Dec. een bewapend vij
andelijk transportschip in de Middellandsche
Zee getorpedeerd liad. De admiraliteit ver
klaart, dat dien dag in genoemde zee geen
Engelsch of Fransch transportschip ,tot zin
ken is gebracht.
De Britsche vltootvorliezen in 1910. in 1916
heeft de Britsche vloot 9 slagschepen en
Uit Athene. De Atheensche gemeenteraad
heeft, naar de „Corriere della Sera" vandaar
verneemt, besloten om de naar Venizelos ge
noemde straat naar den historischen datum
van den eersten December te herdoopen. Ve
nizelos' naam is van de Atheensche burger
lijst geschrapt.
Si jüABépAGH
HAMODA
n
dB-™-
De vraag reist thans of Mackensen zijn
tocht zal trachten v00rt te zetten door een
foroeering van de Sereth, waarbij Galatz dan
wel het eerst aan de beurt zal zijn, pfwel
dat hij ten noorden van Focsani, van uit
het grensgebergte, stroomopwaarts van do
Sereth verder door zal willen dringen om
noordwestelijk Moldavië te bezetten en alzoo
het front, aansluitend aan het front in de
Boekowina te verkorten. Misschien dat do
gebeurtenissen in de eerstvolgende dagen
reeds antwoord brengen op deze, tweeledige
vraag.
CANSSQMAf*
J i
kruisers (lichte kruisers, niet meegerekend)
verloren, tegen 8 in 191ö en 7 in 1914, taiaar
6 er van gingen verloren in den slag van
Jutland. Do andere 3, de slagschepen „King
Edward VII" en „Itussell" en de -kruiser
„Hampshire" zijn alle op mijnen geloopen.
(Volgens een brief in een fiesch zou do
„Hampshire" zijn getorpedeerd. Red.)
Dtuik aan den Ujongaarsclieoi koning, Het
stadsbestuur van Kroonstad zal ho(, in het
jaar 1212 door de Duitsche Ridderorden op
gerichte slot Tarzburg, benevens de daartoe
bohooreude wallen, aan koning Karei ten
fesolienke geven, in dankbare herinnering
an den tijd. dat Hij Kroonstad bevrijdde.
GRIEKENLAND EN DE ENTENTE
LONDEN, 8 Jan. Naar Reuter verneemt,
heeft de Griekfche regecring aan de gealli
eerden een aantal verklaringen doen toeko
men, waarin de nota der geallieerden nocli
wordt aangenomen, noch verworpen, doch
waarin wordt uiteengezet, waaróm het be
zwaarlijk is sommige eischen der geallieerden
in fce willigen.
Dc houding van de Gricksche regeering
die uit deze verklaringen blijkt is stellig
niet zoo onverzoenlijk als die der koningsge
zinde pers.
Het antwoord aan Griekenland wordt te
Rome opgesteld, omdat zicli daar thans zoo
veel ministers der ententestaten bevinden.
Inmiddels duurt de verplaatsing der ko
ningsgezinde troepen, die beloofd was in het
antwoord op het ultimatum der entente, nog
gestadig voort, naar 't schijnt tot tevreden
h'eid van de entente-gezanten.
DE OOSTENRIJKSCHE DIPLOMATIE.
GEjNèVE, 8 Jan. (Part.) De „Agen e Énuio'
verneemt uit Madrid: De Oostenrijks die ge
zant te Madrid von Fiirstenberg is ler.i.^jj;-
roepen. Verdere belangrijke veranderingen in
de OóStenrijk-Hongaarsohe diplomatie zin op
til.
HIJ IS NIET DOOD, HIJ LEEFT?....
STOCKHOLM, 9 Jan. (Part.) Volgens een
bericht van de „Nyadnglicht Allabanda" uit
St. Petersburg, verluidt 't in goed-ingelichte
St. Petersfourgsche kringen dat de monnik
Raspuiin niet vermoord zou zijn. Het is even
zeer onjuist dat hef lijk van Rasputin in dc
Newa gevonden zou zijn.
Het bericht van den moorl op Rasputin is
daarom verspreid, omdat bij in den laatsten
tijd verschillende malen werd overvallen en
door deze manoeuvre kou hij nu onbemerkt
vluchten.
NEDERLAND EN DE VREDE.
BERLIJN, 9 Jan. (Part.) De medewerker
van de „Vossisohe Ztg." professor Stein, bad
een onderhoud met een uit Pen Haag alliier
aangekomen Hollanclsehen staatsman, die o.a
zeïde: de Hollandsclie regeering waohfc
slechts op het psychologisch oogenblik, het
welk zij thans nog niet gekomen aclit, om
zóódanige stappen te ondernemen als ge
schikt zouden kunnen schijnen voor liet bij
leggen van het wereldconflict. Juist de om
standigheid dat Den Haag als plaats voor
de vredesconferentie in aanmerking kan ko
men legt den Hollanders terughouding op.
Het ligt niet in het Hollandsclie karakter
ziclr/elf aan te bieden. Holland vertoont
gaarne gastvrijheid maar vraagt er niet om
gastvrijheid te mogen verleencn.
DE SERETH OF DE PROETHÏ
"LUGANO, 9 Jan. (Part.) Aan de „Corriere
della Sera" wordt uit Parijs genie'dDe Rus
sen zullen ook aan de Sereth linie niet lang
kunnen stand houden. Moldavië moet wel wor
den prijsgegeven en de terugtocht moet tot
a ui de Proeth tot de ïtussisch-Roemecnscho
grens Worden voortgezet. De oorzaken van
deze moeilijke beslissing die do ky t,aiding
heelt genomen, kan men zich in Frankrijk
niet voldoende verklaren. Volgens het Ila-
liaansche blad zou Galatz het niet Jang meer
kunnen uithoud"-'! n -entreerde
aanvallo" tilterie.
fsv.» am
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij K. B. zijn benoemd, voor het tijdvak 1
Jan. 1917 tot 1 Jan. 1918, in de comm. tot
vaststelling van de minim, uitwatering: tot
lid en voorz. M. G. de Gelder, dir. Rott..
Droogdok-Mij., tot leden f'hs van Ommeren,
beiden Roterdam, J. C. P. Kraijenkoff van de
Leur, seer. Ned. Roedcrsver. 's-Gravenhage;
tot techn. adv. L. Visser, oud-gezagv. ter
koopvaardij, Schiermonnikoog; tot secr. A.
M. Schippers, scheepsb. jng., Rotterdam.
Bij K. B. is benoemd tot voorz. y. h. eoll.
v. euraforen der Rijksuuiv. 1e Leiden, jhr.
mr. dr. N. C. de 'Gyscïaar en tot lid jhr. mr.
Th. Feith, raadsheer i. d. Hoogen Raad.
Mr. N. P. v. d. BERG. f
Te Amsterdam is overleden Air. N. P. van
den Berg, oud-president van de Nederland-
sche Bank. Dc overledene werd 1831 te Rot
terdam geboren, en was van 1861 lot 187.",
