DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
nassaulaah 49, haarlem
üe eisclien oer Entente.
P. W. TWËËHUiJSËN,
DE OORLOG.
Maandag 15 Januari 1917
41ste Jaargang No 9236
ASONNEMENTSPKSJSi
..«wUe* voor tUtriem en de agentschappen (k®» eener gemeentel 1.6»;
de •verige plaatsen in Nederland per post f 2,— per week v»er Haarlem
m de agentadiappen f O,!*6; afzonderlijke nummers f 0,16.
InfiercfMin» TelefooHswimmssrs S42S en 2741
PRIJS DER ADVERTENTIËNi
Van lS regels ft.K. iedere regel meer 0,15; bniteaiaad per tegel
advertentiën in de rebrieh .Vraag ea Aanbod" ven I—5 regels f 0.4a. atte
regel meer 0,10.
Alle betalende abonnóa op dit Blad. in het bwit van een Verzekeringspoli», zijn. volgen, de bepalingen op dc polissen vermeld, tegen ^ongelukken verzekerd voor f 4COO bij levenslange <mgc.cKikth«d tot wedren,
f 500 bij overlijden. 3QO bij verlies van een hand of
verlies van een anderen vinger De uitkeering dezer bedragen
van een Verzekeringspolis, zijn, voi*c». up «v tw. uy irtcnriange mgcjcnisuiMn tor wencea,
hand of voet, f 2SO bij verlies van een oog, £.125 bij verlies van een .luim, 'I 3^ bij breuk van een aim of been, f ÏOO baj verliet rao een irijtvinger, f 25 bij
-zei bedragen' wordt gegarandeerd door de ..Hollandsche Algcmeenc Verzekeringsbank te Schiedam. (Do vóór I October 1911 uitgegeven polimeo zijn niet geldig.)
AGENDA. 16 JANUARI.
Gebouw St. Havo Smedestraat 23
Vrouwenbond, des middags had twee en
des avonds acht uur Bestuur k-1en steen,
8 uur Bestuur metaaloe werkers, 872 uur.
Gecombineerde Besturen spoor en tram,
H uur Bestuur jeugdige metaalbewer
kers, 8 uur.
.Schouwburg Jansweg' 8 uur
Voortzetting Tooneelwedstrijd „J, J. Gre
ater."
Sociëteit Vereeniging 8 uur
luederemtvond Sophie Vise.iut en Louis
Sehnitzler. r. a
Schouwburg De Kroon 8 uur
Lieaeremvvond Bmiet HuLebroek.
üebouw SL Mnrthnv.ern.eu. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingburenu geopend
van 34 uur.
Bisschoppelijk Museum Jansstr.
7a geopend eiken dag van lü5 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en ii.-K. feestdagen.
II. (Slot.)
Dat een beiangiijk deel van ons volk in den
grooten oorlog om ons heen „Franscligezind" is,
iaat zich begrijpen. Frankrijk, dat voor de over
winning der Latente naar verhouding de meeste
en de zwaarste offers brengt en daarvoor in
hoofdzaak siechts zijn verloren provinciën Elzas
ea Lotharingen terugverwacht, Frankrijk met de
inderdaad bewonderenswaardige militaire pres
taties van een joffre, een Gailiéni, Marchand,
tiiveile^de Castelnau en zoovele anderen, wekt
sympathie voor zoover men zijn anti-clerica-
YSff'.. in Frankrijk, «d m»
Bovendien suud den eigen,lijken verdediger
v®n Bdgië's^onaihankehjkheid tegen de Duitsche
^rheetschi,fl£ zitn.
Synmathie voor Engeland - ze wordt ons
bewoners der lage landen minstens tamelijk
moeilijk gemaakt.
Wij denken hier niet alleen aan de belemme
ring, die onze handel en scheepvaart ondervindt;
aan de moeilijkheden met de visscherij en met
den aanvoer van graan en steenkolen evenmin.
Het laat zich begrijpen dat Engeland in dezen
oorlog zich weinig aan de belangen van een
neutralen staat gelegen kan laten liggen, als het
er om gaat de geweldige macht van Duitsch
land door afsnijding van zoo mogelijk allen toe
voer te bedwingen.
Dat is nu eenmaal een kwestie van zelfver
dediging, en de middelen om in de groote wor
steling te zegevieren zijn uiteraard even gewel
dig als de oorlog zelf.
Maar er ligt voor ons zoo goed als voor
alle neutralen, een sclirikkeldjk gevaar in een
overwinning van Engeland, waaroij de oorlogs
doeleinden, in de eischen der Entente vervat,
grootendeel* bereikt zouden worden.
Nederland mag zich gelukkig prijzen, dat de
kans voor de Duitschers om de Vlaamsche kust
dus ongeveer geheel België te annexeeren,
verkeken is. We zouden er met Duitschland aan
alle kanten tot buurman, benauwd aan toe ge
weest zijn.
Maar als Engeland men houdt ons ten
goede dat we de begrippen „Engeland" en „de
Entente" als haast op hetzelfde neerkomend be
schouwen als Engeland zijn oorlogsdoelein
den eens verwezenlijkt zou zien, wat dan?
Zich omhangend met den mantel van voor-
beeldelooze belangeloosheid en onbaatzuchtig
heid, laat Albion zich nu reeds door zijn pers
Prijzen, omdat het in de eischen zijner Entente
v°or allen herstel, vergoeding, bevrijding vraagt
en voor zichzelf niets.
Schoon, nietwaar?
l,.Wcl wordt er niet gesproken van de Duitsche
iJ?niën terug te geven, maar die zal -het onge
leid alle aan Frankrijk en Italië afstaan,
karteer Duitschland niet in Staat zou zijn de.
feruogave ervan af te dwingen
Hoe handig Engeland aan het einde van
een oorlog met andermans koloniën weet om te
springen, daar weten wij Hollanders van mee
te praten! Men kamer de kaart van alle vreemde
werelddeeien op nakijken.
Zou Engeland misschien bij deze vredes-
er vaCn Y?0i zichzelf „nieis vragen," omdat het
ziiHm? hj'es mee krijgt? Zijn beste vrienden
nederw-rrmn, kun»en ontkennen dat met de
bereiking der than DuitsclJIahd> zooals
zou geschieden Fn JpSt^e 0°H^sdoeleinden
rent op de wereldSS machheste concur-
aithans straffeloos ec0no8 Va,ai'1,jk,18 fff"aakt'
wonleil ec°noinisch gekneveld kan
F:ngeland "^'hLjart sympathiek te staan
egenover het denkbeeld eener soort van heilige
liga," wier leden gezamenlijk iederen toèkomsib
|en aansiag op den wereldvrede in zijn geKrie
2°«den verslikken. J c
Maar welke „liga" zou in staat zija 0ni Eime-
'Phd-zèlf, als het deze oorlogsdoeleinden e£ns
'Pocht bereiken, van verder nastreven eener voor
den algenieenen vrede toch hoogst gevaarlijke
2ucht naar wereldheerschappij terug te houden?
Wie zal' den vrede verzekeren tusschen 'de
Wee oude erfvijanden- Engeland en Rusland,
dunneer het Czarendom straks de verwezenlij-
1Qg zijner wenschen van een haven aan de open
ee, zal gaan gebruiken als middel om zijn
Woed in Europa ie vergrooten?
Mant als Engeland wint, heeft het daarmee
tevens het ontzaglijk voordeel behaald, dat niet
enkel zijn tegenstanders, maar ook bijna al zijn
bondgenooten voor langen tijd uitgeput zija.
Een eventueele zegepraal kan voor Frankrijk
moeilijk iets anders worden aan een Pyrrhus-
overwinning van de bedenkelijksie soort. De
volkskracht, die de republiek in dezen oorlog
verloren heeft en die in Frankrijk juist het
allermoeilijkst hersteld wordt, tenzij een won
derbare wedergeboorte van het Fransche volk
mocht volgen kan door het terugkeeren van
twee provinciën op verre na niet vergoed worden.
En waar wil men dan de beveiligende kracht
eener vredesliga zoeken? In Italië, welks mili
taire zwakte door dezen oorlog zoo duidelijk
aan den dag gekomen is? in liet weliswaar
frissche en krach tig-jonge Amerika, dat toch
door zijn ligging zoo weinig geschikt is om
tusschen de volkeren van Europa den vrede te
bewaren?
God beware ons voor een einde van den oor
log, dat, Engeland's stoutste wenschen verwe
zenlijkend, ons zou brengen óf een Britsche over-
heersching van Europa, die een ramp ware voor
de kleine staten., voor wier vrijheid en onafhan
kelijkheid Engeland beweert het zwaard te heb
ben getrokken, óf m niet te verre toekomst een
botsing tusschen Engeland en het zoo snel ia
kracht groeiende, ook zoo spoedig zich herstel
lende Rusland, een botsing waarbij de tegen
woordige oorlog in afschuwelijkheid nog over
troffen zou worden 1
Is het bereiken van de Entente-oorlogsdoel
einden mogelijk?
Ons dunkt alleen wanneer reeds in de naaste
toekomst .de honger de centrale mogendheden
zou dwingen het zwaard op te steken.
Een militaire overwinning der geailiëerden,
zóó beslissend dat ze de thans gepubliceerde
vredesvoorwaarden zouden kunnen opleggen,
schijnt toch wek wezenlijk uitgesloten.
Als Rusland Konstantinopel wil hebben, zul
len zijn legers het toch eerst moeten bereiken.
Niemand acht het denkbaar dat de Vierbond aan
Rusland de zeeëngten en daarmee de beheer-
sching van den geheelen Balkan overlaten
zal zoolang de legers van Mackensen en von
Falkenhayn Roemenië bezet houden.
Waarop zou méér kans zijn: dat de Russen
binnen afzienbaren tijd in Gonstantinopel zijn,
of de Duitschers met hunne bondgenooten in
Odessa? De Zwarte-Zeehavens zijn altijd Rusr
land's zwakke punt geweest, en de afstand van
de Bessarabische grens tot Odessa is waarlijk
voor Mackensen met zijn vliegende colonnes niet
zoo heel groot!
En de val van Odessa zou het stellig voor
Rusland'8 regeerders uiterst moeilijk maken, de
invloedrijke vredespartij te St. Petersburg lan
ger te onderdrukken.
Zoodat von Hindenburg's kansen om een af
zonderlijken vrede met Rusland af te dwingen,
zoo slecht niet staan.
De aanvoer van. artillerie en munitie moet
bovendien voor Rusland goeddeels uit het bui
tenland komen langs de een groot deel des
jaara toegevroren haven van Archangel of door
heel Siberië heen!
Nóg zijn ook in dezen oorlog in Rusland
de reusachtige afstanden de „kanker des rijks."
Wat echter heel en al veranderen zou, als
het de Dardanellen en den Bosporus in zijn
bezit kreeg het is alsof men een geweldigen
wolfshond van zijn muilkorf ontdoen wilde.
Slechts aan het Westfront zouden de geailiëer
den op den langen duur wellicht kans hebben-,
door te breken en dè Duitsdie rijksgrenzen te
forceeren. Maar men siddert bij de gedachte aan
den oceaan van bloed, die zou moeten stroomen,
eer de Entente een voor zijn bestaan tot het
laatste toe strijdenden tegenstander uit Frank
rijk en België geworpen en de ontzaglijke Rijn-
vestingen bedwongen zou hebben, hen poging
daartoe ware voor Frankrijk, dat toch steeds het
meest het bloed zijner zonen moet offeren en dit
het minst kan missen, de letterlijke zelfmoord.
Het is wezenlijk geen wonder 'dat zelfs Lloyd
ueorge nog kort geleden „de overwinning moei-
\L 'l1 Y^sde hij er ook terstond aan
n* ,e tnedcrl?ag onmogelijk is.
pedeilaag der Entente onmogelijk ia
maar haar overwinning, eveneens.
De partij is remise, mocht men het toch zoo
spoedig mogelijk erkennen en het bloedvergieten
staken
Eindelijk, er is niets dat de leden van den
Vierbond nóg nader tot elkander zou kunnen
brengen dan déze vredesvoorwaarden, die voor
Oostenrijk en Turkije bijna den politièken dood
beteekenen en voor Bulgarije minstens de oni-
klenlftling door Rusland, welke het zeker niet
meer dan een schijn van onafhankelijkheid zou
laten.
Wanneer de Entente werkelijk meende deze
oorlogsdoeleinden tot het einde toe te moeten
nastreven, dan had ze ze niet mogen publicee-
ren. Want de enkele mededeeliiig ervan brengt
de saamhoorigheid der tegenstanders to-t den
hoogst denkbaren graad van hechtheid.
En indien de nood in Duitschland zóó hoog
gestegen is of stijgen mocht, dat vredesvoor
waarden als die de Entente in hare nota aan
Wilson bekend maakt, niet langer naar 't rijk der
onmogelijkheden verwezen zouden moeien wor
den, dan beware ons de Hemel voor de laatste
stuiptrekkingen van den stervenden leeuw, dié
zeker 0. a. door een duikbooienoorlog k outrance
m verschrikkelijkheid al wat wij in dertig
oorlogsmaanden aanschouwd hebben, nog vér
zouden doen overtreffen.
Vreeselijk wordt het lot der wereld, ais God
den mensch overlaat aan eigen dwaasheid. Moge
Hij spoedig tusschenbeide komen en de gebeden
om vrede verhooren, die te weinig ongetwij
feld, maar toch uit duizenden harten iederen
dag tot Flem opstijgen.
OVERZICHT.
In het groote debat tusschen do oorlog
voerende partijen, naar aanleiding nog altijd
van het Duitsche vredesaanbod, is nu weer
Engeland aan het woord geweest om te ant
woorden op de jongst» nota's van Duitsch
land en Oostenrijk aan de neutraio staten.
Er is namelijk een Engelsche verklaring
verschenen, die men elders in 'dit blad zal
aantreffen, waarin de meening van Engeland
omtrent die nota's wordt uiteengezet.
Het ia een zwak stuk dat bjj lezing alleen
doet denken aan het spreekwoord van den
„pot en den ketel."
Ook van het oorlogeterreiu is niet veel
nieuws meer. Het Russisch offensief bij Riga
schijnt al weer eenige dagen op het doode
punt te zijn gekomen en het voortdringen
der Centralen in Roemenië gaat nog wel
steeds over de geheels breedte van het front
voort, doch ia ha tempo toch aanmerkelijk
verminderd. In liet westen trekken zij voor
waarts door *110 dalen van Oassena en de
Soeckitza. Verder hebben zij de rivier de
Poetua, nabij •Ivenischj, overschreden en aan
den spoorweg Braila—Golató is' Vadeni thans
in hot bezit der üentralon gekomen. Al* oor
zaak der vertraging wordt gemeld, dat bet
slechte weer de operaties belemmerde.
Op het Westelijk gevechtsterrein neoiat de
bewegelijkheid nog meer too. Ten noorden
van da Ancre hebben de Ëngelschen name
lijk een nieuwen aanval ondernomen, waar
bij zij weliswaar e«n plaatselijke oveiwla-
ning behaalden, doch de hoofdstelling niet
konden aantasten.
Verder meldt men ons van jle Belgische
grens, dat de donder van het zwaar, gesohut
uit het zuiden, zuidwesten en .westen dui
delijk is waar te nemen en dat hierbij voor
al de artillerie-actie van Duitsche zijde he
vig moet zijn. De Duitschers dirigeer en ook
troepenafdeelingeu naar het Noord-Westen en
doen de klokken luiden van de kerktorens^,
Hun houding i» zeer geserveerd. Of er in
derdaad voorbereidingen tot een breede actie
worden genomen is op dit oogenblik nog
niet duidelijk. E®1 is, dat do Duitschers
zich gjeweldig versteiken. Stoommolens hou
den de grondwerken, die nog op dit oogen
blik verricht worden, vrij van water. De
geheele Schelde-vallei en de landstreken langs
de - Dender en do andere zijrivieren wordon
vaai nieuwe uitgebreide watenvorken voor
zien.
Overigens is $CÜU nieuws van da fron
ten, dan dat of nU i00*1 werkelijk ook Por-
tugeescho troepen zich op 't westelijk front
bevinden en dat er noS altijd ernstige ge
ruchten gaan over een landing van Entente
troepen in Syrië. E®1 oorr. van de Kölln.
Ztg." te Weenen weet namelijk to vertol
len, dat het als eeu der resultaten van den
krijgsraad te Rem8 o^et worden aangeno
men, dat de gealÜ601 on do Balkanonderne-
ming zouden opg®ven on alleen nog Salo-
niki èn Valona a's I^ad zouden vasthouden.
Daarentegen zou 6011 nieuwe onderneming
tegen Turkije worden begonnen, dat men da
zwakste der bondgc"u°leu van liet viervou
dig verbond acht. £en nieuwe expeditie tegen
de Dardanellen zou ze niet onmogelijk zijn,
maar waarschijnlijk t een landing in Sy
rië zijn. Do deelneming van Britsche admi
raals aan den krijg81 a 'd wordt hiermede in
verband gebracht.
Griekenland heeft op het Entente-ultimatum
toegegeven, doch. niet gehéél.
„liet antwoord van de regeering van Ko
ning Konsuntiju op het ultimatum van de
geallieerden, zegt de „Times," is niet geheel
bevredigend. Op de hoofdpunten geelt het
toe, of doet alsof het toegeeft, aan dc eischen
der geallieerden; maar ten opzichte van en
kele schijnbaar geringere kwesties is het dub
belzinnig."
Het blad eischt daarom, dat de beslissing
iu deze kwestie nu zal overgë'ateu worden
aan geneival &ur..il, den aanvoerder van dc
troepen dm geallieerden, die nu voiledige con
trole moet hebben en over groot© vrijheid vau
optreden mooi beschikken. Hij zal w©L geen
dubbelzinnigheid of een taktiek v.111 uitvluch
ten van de zijde van Koning Konstantijn of
,de Grieksche royalisten dulden.
HET VREDESVRAAGSTUK.
Aan wie de schuldf
Aan wie is de schuld vau het uitbreken
van den oorlog in 1914?,...
Duitschland en zijn bondgenooten zeggen:
do Entente.
De geallieerden beweren: de EuropeescLe
middeur ijken.
Wij vermogen op grond van de onvoldoen
de gegevens, omtrent do voorgeschiedenis van
den oorlog, welke den neutralen ten dienste
staan, goeu oplossing vau het raadsel nog te
geven. Den historieschrijvers van de toekomst
zal vermoedelijk de taak worden opgedragen
hieromtrent liet juiste licht to verspreiden.
Aan wie is de schuld van de voortzetting
van den oorlog in 1917?,..»
Duitschland en zijn bondgenooten .verze
keren: de Entente.
De geallieerden verklaren: Duitschland en
zijn trawanten.
Het antwoord op deze vraag ligt oogon-
schijnlijk meer voor do hand.
Do Gentrala mogendheden deden den 12-
den December 1916 openlijk een vredesaan
bod aan hun vijanden en dit vredes-aanbod
is door de geallieerden, zoowel volgens het
oordeel der Engelsche en Eransche pers zelve,
als Volgens Oostenrijksche en Duitsche op
vatting botweg afgewezen.
President Wilson deed een bemiddelings
aanbod en vroeg de oorlogsdoeleinden hem bie-
bekend te maken.
De Buropeesche middenrijken verklaarden
Wilson's bemiddeling te willen aanvaarden,
doch behielden hun oorlogsdoeleinden en vre
desvoorwaarden voor xicli om deae eerst in
een onderhandeling met den vijand mede te
deelan.
De Entente-staten deelden president Wilson
wel hun oorlogsdoeleinden mee, doch gaven
geen blijk op diens bemiddeling tot vredes-
actie gesteld te zijn.
En de oorlogsdoeleinden der Entente zijn
klaarblijkelijk voor de Centrale mogendheden
onaanneembaar, zoodat naar het schijnt
da oorlog] wel zal moeten worden voort
gezet, tot.
Intusschen wordt heftig gepolemiseerd tus-
schen beide oorlogvoerende partijen. De no
ta's aan neutralen en officieel© verklaringen
over en weer sfijn niet van de lucht.
Misschien, dat uit die wisseling van open
lijke verklaringen nog lets geboren wordt,
dat den weg naar vredesonderhandelingen
zal aanwijzen?.
Laten wij het hopen!...
Weer een Engelsche
verklaring.
In ons nummer van Zaterdag vermeldden
wij nog een nieuw manifest van Keizer Wii-
helm aan het Duitsche volk en thans weer
ia Reuter uit goed ingelichte bron gemach
tigd te verklaren, dat o.m. het volgende
kaai worden beschouwd als de meening van
Engeland omtrent de laatste Duitsche en Oos
tenrijksche nota's aan de neutralen.
Er £Sjn enkele punten in de verklaringen
der Düitsche regeering, waarvan het ge-
wenscht kan zijn, dat zij zoo soedig mogelijk
owrden tegengesproken.
De Duitschers trachten opnieuw do ver
antwoordelijkheid voor het uitbreken van don
oorlog op de Entente mogendhoden te wer
pen. De feiten zijn zoo goed bekend, dat
het niet noodig schijnt meer te doen dan
er op te wijzen, dat gedurende de crisis
van JuÜ 1914 de geallieerden eene confe
rentie voorstelden en Duitschland deze ver
wierp.
De Duitschers beweren, dat de voorstellen
der geallieerden omtrent de rechten der klei
ne nationaliteiten niet ernstig zijn, met het
oog op de behandeling der lersche bevol
king 'of der Bóeren-republieken of op de
onderwerping van Noord-Afrika door Enge
land, Frankrijk en Italië; op de onderdruk
king dor vreemdo nationaliteiten, in Rusland
en op do behandeling van Griekenland.
Wat Ierland eil Zuid-Afrik 1 betreft: zijne
zonen hebben op menig slagveld in den hui-
digen oorlog bewezen zooals de Duitschers
in hun nadeel hebben bemerkt dat, wel
ke verschillen ook tusschen deze landen en
'Groot-Brittannië mogen bestaan, zij met het
overige rijk vereenigd Zijn in het afweren
van den Duitschcn aanval.
Wat Noord-Afrika betreft: hadden ook do
Duitschers bij het begin van den oorlog geen
groote kolonies in Afrika? Kwamen dezo'ko
lonies niet in hun bezit door dezelfde mid
delen, als die Noord-Afrika onder beheer
brachten der Franschen, Italianen en Engel
sche 11?
Wat Rusland betreft: het is vreemd, dat
in het land, door do Duitschers beschreven
als èen land van verdrukking der kleiue
nationaliteiten, geheel de natie absoluut ver
eenigd is tegen den gemeenschappeiijken vij
and.
Wat Griekenland betreft: do goallieerden
doe-11 niets anders, dan in hun hoedanigheid
van beschermende mogendheden do waar
borgen vaststellen, waarop zij recht hebben
tegen de Duitsche intrigues om do veilig
heid hunner eigen legers te beschermen.
De Duitschers houden staande, dat de ge
allieerden do eersten waren 'om te b-'ginnen,
OFHySÜI^G SCHOEf4EÉ3
Barteljorisstraat 27.
TELEFOGSÏ i77C. 6028
Solied schoeisel tegen billijke prijzen.
de wetten betreffende d<f oorfugvoeruig ter
zee te schenden. ,Wat zijn de feiten? Vau
het eerste begia van den oorlog af, legden
de Duiischer8, zonder onderscheid te maken,
mijneu iu de handelswegen, al.e internatio
nale wetten overtredende en met eeu vo.s.a-
gen gemis aan eerbied voor de rechten en
levens der neutralen.
De Duiisciiers nouden v elder staande, dat
de blokkade niet in overeenstemming is met
de internationale wetgeving. Dit is volsagen
onjuist. Het recht, om voorraden voor deu
vijand af te snijden, is een volkomen erkend
recht der oorlogvoerenden, door al.e nati<ï
in practijk gebracht. De erkende bedoelingen
der onderzeeërsmaatregelen van Duitscii.and
waren het afsnijden van alle voorraden voor
deze eilanden.
De Duitschers beweren, dat zij uLimu0eiing
als wapen onmenschelijk achten. Waren zij
van dezelfde meening in 1870, toen zij dé
stad Parijs uithongerden?
Volgens deze Duitsche lezing zou de oor
log niet tot Afrika zijn uitgebreid, ind.en
de geallieerden het niet hadden gedaan. In
dien dit j&oo is, waarom poogden dan de
Duitschors een opstand te verwekken in Zuid
Afrika en waarom waren zij in Afrika zoo
veel beter oor zien van machinegeweren en
munitie dan de geallieerde troepen?
Teii slotte trachten de Duitschers nog ecin
de schending van België en de behandeling
van dit land te r eehtvuardigen. Zijn zij ver
geten, dat bij het begin van den oorlog hun
eigen kanselier erkende, dat de schending
der Belgische neutraiiteit een onrecht was
doch er aanspraak op mankte, dat zij door
militaire noodzaak gerechtvaardigd w^s Een
echt Buitsch argument,- voldoende om de po
litiek te typeeren, waartegen do geallieerden
afrijden.
Wat de behandeling van "België betreft de
wereld zal niet spoedig de moorden te Aer-
schot en Leuven vergeten; de onwettige hef
fingen op Belgische fondsen; de onmonsche-
lijke, barbaarsche deportaties, die op deze
éigen dag plaats hebben.
KORTE BERICHTEN
Z. H. de Paus en Kardinaal Bourne. Naa.
Uiit Home gemeld wordt, heeft de Paus hard;
naai Bourne verzocht diiens verblijf te Rome
te verlengen. IA zeer bevoogde kringen verluidt,
dat de kardinaal een eigenhandig schrijven ven
den Paus zal ontvangen om dit aan de Engel
sche regeeriag te overhandigen.
De Voorraad in Duitschland. Tegenover dos
betreffende berichten wordt er door Wolff nog
maals op geweeen, dat volgens offieiëele statis
tieken do graanoogst van d'it jaar in Duitsch
land bijna vieor millioen ton meer bedraagt dan
het vorig jaar. Deze stijging van het oogstresui-
taat, welke bijna voor de helft ten goede van
het broodgraan komt, is ruimschoots voldoende
om het tekort van don aardappelenoogst van dit
jaar te dekken. Volgens de laatste telling van
den veestapel op 1 December 1916 is deze bij
vroegere tel ringen van hetzelfde jaar met ver
scheidene percenten gestegen.
De U- en mjjnoorlog. Volgens statistiek zijn
tengevolge van torpedeering, op mijnen loepen
of in brand steken, gedurende de maand Decem
ber verloren gegaan 188 stooui- en zeilschepen.
Bovendien gingen 8 visschersvaartiugen ver
loren.
De 188 schepen voeren de volgende vlag58
Engelsche, 33 Noorsehe, 31 Fransche, 22 Deen-
solie, 12 Zw-eedsclie, 8 Italiaanse lie, 0 Ilusaiohe,
6 Grieksche, 6 Spaansche, 3 Portugeesche, 2
Japansche en 1 Amorikaansche
De Nederlandsche vloot bleef deze maand
voor verliezen bespaard.
Veroverde duikbooten. Een eoniiaiunicjuó van
den Italiaanscken minister van mariuo meldt
De vnjandelijkt duikboot „V. O. 12," die de
Duitsche marine aan de Ooetenrijk-Hongaar-
solio had afgestaan, ia in onze handen gevallen
en maakt thans deel uit van ons eskader torpe
dobooten.
Een andere duikboot, do „E V. 12, be
boerende tot de Oostenrijk-Ho-ngaarsclie ma
rine, is ook in ons bezit.
Staking in hst Fransche mumtiebedrijf. De
Fnanuek» ministerraad heeft, in verband met 'n
staking in enkele munitiefabrieken, besloten
voor de munitiearbeddiers van overheidswege
de loonen te bepalen en verplichte scheids
gerechten in te stellen.
Volgens het „Journal des Dóbats hebben de
arbeiders van de gesohutfabriek te Ivry den
arbeid hervat. In alle overige werkplaatsen
houdt de staking aan.
Spanje en Italië. Volgens enkele berichten
uit Barcelona heeft, naar mededeehngen van
het ministerie van buitenlandsehe zaken, Italia
het op 30 Maart 1914 met Spanje gesloten
handels- en achoepvaarbverdrag op 24 Deo. 1910
per 1 Januari 1917 opgezegd.
De luitenant-oplichter gearresteerd. De op-
lichter 'T- flcVh. alias luitenant Hommer, dia
HMEHMU
