DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
KIESRECHT!
NASSAUIJIJtll 49, HAARLEM
OPRUIMING
P. W. TWEEHUIJSEN,
DE OORLOG.
TELEfiRARRRIEEi
eSüliENLMÉD
asdag 7 Febraarl 1917
41ste Jaargang No 9256
InfercoiBcn. Telefoonnumeaers 1428 en 2741
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
agenda
Gebouw St.
boor het llorst-comïle.
Ernstige gebeurtenissen
R.K. Mannen en Jongelingen van
omstreeks 25 jaar (vóór 15
Mei a-s.) ot ouder, wendt U ter ver
krijging van het Kiesrecht tot de
R.K. POL. PROP. CLUB, welke van
I tot en met 14 Februari
a.s. des avonds van half 9 tot
IO uur zitting houdt in St. Bavo
en gaarne inlichtingen verstrekt. Li
DE VERSCHERPTE DUIKBOOTENOORLOG
ICORTE BEdlöMTE»
ENGELSCHE TORPEDOJAGERS EN
DUIKBOOTEN AAN DE NOORSCHE KUST.
Ifan fie&!enBi¥@r>geii
ACHTER HET DUITSCHE FRONT IN HET
WESTEN.
SLOBKOUSEN en WINTERPANTOFFELS
Bai»ieijor>issti*aat 27. TEL. S770.
Solied Schoeisel tegen billijke prijzen. C028
KNE MLEMSCIIE COURUT
ABONNEMENTSPBHS
maaixle* voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) 1.60;
,oor de overige plaatsen Nederland per post f 2,-; per week voor Haarlem
en
de agentschappen f 0.1afzonderlijke nummers f 0.15.
PRIJS DER ADVERTENTIËNi
Van 1—5 regels f 0,75, iedere regel meer 0,15; buitenland per regel e,2w,
advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" vaa S regel* f 0.40, elk*
regel meer f,10. n
Alle betalende abonné.t op dit Blad, in het bezit van een Verzekeringspoli#, zijn, volgen» de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voer f 4#00 bij levenslange ongeschiktheid tot werken,
f 500 bij overlijden, f 300 bij verlies van een hand of voet, f 25Q bij verlies van een 125 bij verlies van een duim, ff 75^ bij breuk van een arm of been, f 1GO bij verlies van een wijsvinger, f 2£» bij
anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de „Hollandsche AlgemeeneVerzekeringsbank te Schiedam. (De vóór I October 1911 uitgegeven poliwen zijn niet geldig.)
ie» van een
8 FEBRUARI
B a v o Smedestraat 23
uur Feest Vereenigde
Bestuur Spaarbank.
Volkszang, 7
Melkhandelaren.
Moedercursus.
St. iilisabetsgebouw. Jansstraat .49.
Alg. vergadering R.K. Kring.
Schouwburg Jansweg. half 8 N. V.
Het Tooneel. Driekoningenavond.
Cinema Palace Groote Houtstraat
113. Leger en Vlootfilm „Holland neu
traal."
Gebouw St. Marthavereen. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingbureau geopend
van 89 uur.
St. Elisabeths vereeniging 1—uur
aanvrage om versterkende middelen voor ar
me zieken der St. Elisabethsvereeniging.
Bisschoppelijk Museum - Jausstr.
79 geopend eiken dag van 105 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater-
dagen en R.-K. feestdagen.
Pas hebben we de winter-collecte van het
R.-K. Armbestuur bij onze lezers aanbevolen.
En we hopen dat met milde hand vandaag
de beurzen wijd zullen geopend zijn om onze
arme geloofsgenooten in deze benarde tijden
toch geen gebrek te doen lijden aan het
noodigste.
Maar reeds dadelijk moeten we alweer
voor een anderen vorm van geld verzame
len voor den behoeftige de hulp onzer lezeis
inroepen.
Het pas-opgericht Vorst-Comité.
zij,, naam al dadelnk zegt weltónjorf J
zich geroepen voelt te lemge do iften
tusschenkomsthgevraagdnneii behQef_
Sn voor kou cn honger te bewaren, rijk
te zien toevloeien.
Die tusschenkomst verleenen we gaarne,
al wc teu we dat op die manier ons katho
lieken weer een dubbele last opgelegd wordt.
Ai weten we dat van. onze lezers, op wier
naastenliefde zoo bijna dagelijks en voor
allerlei speciaal katholieke liefdewerken een
beroep gedaan wordt, misschien wel eens te
veel wordt gevraagd.
Toch durven we vertrouwen dat onze ka
tholieke stadgenooten het nobel streven van
het Vorst-Comité krachtig zullen willen steu
nen, en dat zij het ditmaal een enkele
keer het spreekwoord van de rechter- en de
linkerhand maar eens op zijde zettend
zullen willen doen door middel van de in
schrijving die wij hieronder openen. Opdat
de macht van het goede voorbeeld een krach-
tigen invloed uitoefene op hen die zulk een
aansporing noodig hebben.
Stelle men ons dan in staat, een flink
bedrag en dat met liet oog op den reeds
lieerschenden nood spoedig ter beschik-
king' te stellen van het Vorst-Comité.
INSOHRIJ VING VQRSTCOMITé.
Drukkerij de Spaarnestad f 20.
Gr. f 6.-
Wie den ernst der tijden voor ons land nog in
twijfel mocht trekken, moet door de verklaring
van Nederland's premier in het Lagerhuis wel
tot andere gedachten zijn gekomen.
De internationale toestand is, ook wat ons
gezegend Nederland betreft, sinds de verscher
ping van den duikbootenoorlog en het afbreken
der Duitsch-Amerikaansche betrekkingen, ernsti
ger dan ooit te voren.
Het is goed dat onder de oogen te zien en er
zich wel van te doordringen."
Intusschen; het hoofd koel en het hart vol
vertrouwen
Geen moed verloren. Daar is geen reden voor.
Wel legt Duitschland ons het vuur na aan de
.chenen door de verscherping van het zeeconflict
en loopt onze geregelde en voldoende voedsel
voorziening groot, groot gevaar. Daartegen te
waken is een dure plicht. Maar een lichtpunt
in deze is, dat Duitschland niet van zins schijnt
noodeloos in het harnas te jagen. De ver
steent® van c'e blokkadégrens, de belofte van
:in W/Ulitvoer en van 'jzer zijn er de bewijzen
'l up?**®1» ook? Duitschland heeft er zeer
onzen ioevoerbv 0nS niet tot vijand te hebben en
0 aQ levensmiddelen niet te belem
meren.
de!l, staat Wilson met zijn
V Lt IKutond mpt Jé' lrel ls WCn UlUQelllK
dat Nede z;jnja,. W(dnige millioenen
inwoners en met Duitsch
land als achterland, niet m hetzelfde ge
val verkeert hls Amerika rnet
tal millioenen groote bevolking en 2jjn'
tien-
«.v** iuimuu..v». 0 ,,rr.. ,.,_i f* •-Mu oceaan-
breed en afstand. Wij zijn wel de laatsten, die ons
hopeloos in den strijd zonnen moeten werpen:
ons laten gebruiken als dekking voor de geal
lieerden, met het voorbeeld van Roemenië voor
oogen. Te meer waar onze belangen niet tot den
tijd van den oorlog beperkt zijn, maar zich ook
nadien laten gelden.
Er behoort veel stuurmanskunst toe om ons
landje nu door de klippen en gevaren heen te
loodsen. Maar met een hart vol hoop, vertrouwen
wij dat het onze regeering moge gelukken onze
waardigheid naar beide zijdén hoog te houden
en dat zonder den gruwel des oorlogs
O
OVERZICHT.
Er is geen feitelijk nieuws dan alleen dat Bra
zilië zich bij Wilson's protest tegen den ver
scherpten duikbootoorlog heeft aangeslo
ten en dat Zwitserland heeft geweigerd het
zelfde te doen. In Zuid-Amerika zouden de
Duitsche elementen, naar het „Petit Jour
nal" via Bern verneemt, reeds bijna al hun
invloed hebben verloren, zoodat wordt ver
wacht dat, behalve Brazilië, ook Argentinië
en Chili zich bij Wilson zullen aansluiten.
Overigens zijn de berichten en telegram
men, bijna zonder uitzondering, van beschou
wenden aard. Ook in Engelsche officieele
kringen is niets naders meer vernomen om
trent de ontwikkeling van den toestand tus-
schen Amerika cn Duitschland.
Wat Spanje betreft, meldt een Reu ter-tele
gram uit Londen, uit een officieel bericht
blijkt, dat de koning buitengewoon belang
stelt in den toestand en den kabinetsraad
heeft bijgewoond, waarin het antwoord aan
Duitschland werd behandeld. En de regeerin
gen van de Skandinavische rijken en van
Nederland houden zich thans in hoofdzaak
bezig met het nagaan van het bijzondere
gevaar, dat uit de jongste Duitsche bedrei
ging voor baar eigen scheepvaart kan voort
vloeien.
Het nieuws is dus al zeer schaarsch. Zelfs
graaf Tisza, de Hongaarsehe minister-presi
dent, die in de Hongaarsehe Kamer het
woord voerde, en de Engelsche premier Lloyd
George, die een redevoering hield in eene
groote „Nationale-dienst"-vergadering in
Central Hall, openden geen nieuwe gezichts
punten.
De eerste verdedigde het recht der cen-
tralen om den duikbootoorlog te voeren en
Lloyd George riep het Engelsche volk op
om, als protest tegen het „barbarisme" der
centralen, vrijwillig zich beschikbaar te stel
len voor den „burgerlijken" dienst.
Op de gevechtsterreinen houdt de koude
alle operaties van eenige beteekenis tegen.
Slechts geschutvuur hier en daar en pa
trouille-gevechten.
Intusschen kan men verwachten, dat bin
nen weinige dagen de uitwerking van den
verscherpten duikbootenooriog zich zal af-
teekenen in de toename van berichten over
het in den grond boren van schepen.
Een protest van Brazilië.
Uit Rio de Janeiro meldt Havas, dat de
president in den ministerraad voorlezing
heeft gedaan van een protest-nota tegen den
verscherpten duikbootenoorlog. Alle leden
van het kabinet stemmen in met de ter
men waarin de nota vervat is, die gematigd
van toon, maar krachtig de houding bepaalt
van Brazilië, dat zijn rechten en belangen
wenscht te handhaven tegen de bedreiging
van den duikbootenoorlog.
De tekst zal gepubliceerd worden, nadat
de nota aan de verschillende regeeringen
medegedeeld is.
Zwitserland wees Wilson's uit-
noodiging af.
he Zwitsersche bondsraad heeft van presi
dent Wilson een nota ontvangen, waarin de
verwachting wordt uitgesproken, dat Zwit
serland Amerika's voorbeeld zal volgen. De
Bondsraad heeft zich, volgens bericht uit
Bern aan het „H. N.", twee dagen met deze
aangelegenheid bezig gehouden en heeft af
wijzend geantwoord op het voorbeeld van
Amerika.
De in Amerika in beslag geno
men Duitsche schepen.
In verband met de inbeslagneming van
Duitsche schepen in de Amerikaansche ha
ven meldt de „Hamburger Neueste Nach-
richten,' dat van de Hamburg-Amerikalijn ,21
schepen met 365000 ton inhoud in genoem
de havens liggen van de Norddeutsche
Lloyd" 11 schepen, waarvan evenwel de to
tale tonneninhoud niet wordt opgegeven.
De inhoud van deze schepen varieert van
10.000 tot 25.600 ton. Bovendien zijn nog
in de havens van de Vereenigde Staten sche
pen van vele kleine Duitsche firma's.
Het blad zegt nog, dat men geenszins blind
is voor het feit, dat deze schepen de scheeps-
ruimte voor de Entente verhoogen kunnen,
doch dat men niet aarzelen zal ook de eigen
schepen in den grond te boren.
Vólgers andere Duitsche bladen bedraagt
hetaantal Duitsche schepen, dat zich in de
havens der Vereenigde Staten bevindt, vijf
en yijftig, terwijl hun gezamenlijke tonnen
inhoud 444.916 bedraagt
Bovendien bevinden°zich in genoemde ha
vens zeven Oostenrijksche schepen, met ge
zamenlijk 35.780 ton.
Een verklaring van Minister
Helfferich.
De Duitsche staatssecretaris Helfferich leg
de tot een vertegenwoordiger van het Noor-
sche blad I idens Tagn." de volgende ver
klaring ai, welke ook voor de overige neu
tralen niet zonder belang is: Wij hebben
onze toevlucht genomen tot den onbeperk-
ten duikbootoorlog, omdat wij daarin een
zeker en doeltreffend middel zien om den
oorlog te verkorten, en eens en voor al een
einde te maken aan de tirannie van Enge
land ter zee. Zeer zeker zullen de neutra
len onder den duikbootoorlog hebben te lij
den, maar lijden ze ook thans niet alreeds
onder den economischen oorlog van Enge
land in vrijwel onduldbare mate? Vraag maar
eens aan uw regeering en aan uw eigen
landslieden door welke slechte behandeling
en afpersing Engeland de Noorsche schepen
dwingt in zijn dienst contrabande te vervoe
ren, hoe liij kun visscherij worgt en hun
industrie door plotselinge onttrekking van
kolen verlamt. Gij kunt overtuigd zijn, dat
de moeilijkheden die voor Noorwegen uit
den nieuwen duikboot-oorlog kunnen voort
vloeien gering Zijn in vergeyjking van het
lijden e benadeelingen die Engelands
!?C0"wu lni!° 0g het tot dusver toevoeg-
t in nns Van onze ziJdo alles doen
wat in 0 yemogen is om de voor u uit
den duik ootoorlog voortvloeiende moeilijk
heden te verzachten. Ik weet dat de kolen-
kwestie voor u op den voorgrond staat. Wij
hebben zelt op bet oogenblik ten gevolge
van de hooge eischen thans aan de spoor
wegen gesteld, zekere moeilijkheden bij de
kolenvoorziening. Wij zullen u niettemin
kunnen helpen. Wij hebben onzen kolenuit-
voer naar Zweden, dat door Engeland se
dert het begin van oorlog in den steek, is
galaten, van 418.000 ton in 1913 op rond
vier millioen ton in 1916 gebracht. Hieruit
blijkt u wat wij ondanks den oorlog ver
mogen te doen. Voor ons is er geen „te
rug". Wij gaan onzen weg tot aan het doel.
Ik ben overtuigd dat de neutralen ons daar
voor nog zullen danken.
De kolennood in Italië. Volgens een Mila-
neeacli bericht van het „Berner Tagebl." vreest
men in Italiaansohe militaire kringen, door de
lilokkeering van de Mdddellandsclie Zee een
ernstige crisis voor de Italiaansche inunitie-
f abri ca ge, daar wegens kolengebrek thans reeds
tal van munitiefabrieken haar bedrijf maar voor
de helft kunnen volhouden.
De voorraad i« Hongarije.
Het koninklijk
Hongaarsehe geologische instituut schat den
werkèlijken kolenvoonaad van Hongarije op
357.958.418 ton en den waarsehi.inlykcn voor
raad op 1.717.707.31S ton. Deze voorraad is voor
65 jaar voldoende. De voorraad ijzererts be
draagt 144.466.650 ton en is bij een jaarlijksche
toeneming van de productie met 25.000 ton
voor ongeveer 55 jaar voldoende.
Gonden ambtsketens ingeruiW. Uit Breslau
wordt aan de „Köln- K- bericht, dat het ge
meentebestuur besloot cte gouden ambtketens
van den eersten burgemeester en den voorzit
ter van den gemeentel and aan liet goudinkoop-
bureau aldaar te vei vo op en en door ijzeren
ambtsketens te vervangen. De aankoopsprijs der
ketens bedroeg in bet iaar 1840 772 thaler.
De U- cn inijnooriog. Het, Engelsche s.s.
„Hurstwood" is gezonkendrie man der equi
page werden gedood. u oe gewond, do rest is
aan land gebracht.
Het Engelsche zel 1JP „Belford" is ge
zonken.
De Noorsche bark J amara is gezonken.
Hot Engelsche stoomschip „Warley Picke
ring" is gezonken.
De Engelsche stoo"1 .JUoridian" is gezon
ken. Zestien zeelieden riin gered.
Het Engelsche stoomschip „port Adelaide"
is gezonken. Van pa»>aklcrs en bemanning wer
den 96 personen irl „zee opgepikt door den
atoointreiler „Resolute-
Naar men gelooft- het Russische stoom
schip „Cerera" gez»ken.
Het Engelsche stoomschip „Wartonfels moet
gezonken zijn.
De strijd tegen (luikbooten. Naar aanleiding
van een bericht in de ..Intransigeant" over het
in den grond boren duikboot door oen
bewapende Fransehe stoomboot, wUst het W. B.
erop, dat deze stoomboot zonder aangova len te
worden, het vuur opende op een duikboot.
BERNSTORFF VERLAAT WASHINGTON.
LONDEN, 6 Fobr. Reuter verneemt, dat de
Duitsche ambassadeur Berustorff met zijn staf
to Washington cn alle Duitscho consuls in de
Vereenigde Staten Maandag a.s. uit New-York
langs den koristen weg zullen vertrekken naar
Denemarken.
LONDEN, 6 Febr. (Part.) Naar uit Was
hington bericht wordt, verlangden do Vorecnig-
do Staten van Engeland een vrijgeleide voor
Graaf Bernstoi'ff-
TIJDELIJK KOLENGEBREK IN
DUITSCHLAND.
BERLIJN, 6 Febr. In enkele Duitsche steden
is do laatste dagen zeker gebrek aan kolen ge
weest. Om verkeerde gevolgtrekkingen t© voor
komen deelt Wolff mede, dat dit gebrek slechts
van voorbiigaanden aard is. In Duitschland zijn
rijkelijk kolen voorhanden cn worden in toene
mende mat© gewonnen. De schaarscht© in
enkele steden is uitsluitend een gevcJg van tij
delijk© transportmoeilijkheden. In bevoegde
kringen vertrouwt men volkomen, dat deze be
zwaren, aan welker opheffing krachtig wordt
gewerkt, binnen korten tijd zullen zijn verdwe
nen, zoodat ook het buitenland, voor zoover liet
aangewezen is op kolentoevoer uit Duitschland,
zonder zorg kan zijn.
LUBEGK, 6 Febr. Het onlangs to Lubeck
binnengevallen Duitsche stoomschip „Aoolus"
lieoft van Narwik naar Lubeck onderweg 16
Januari dos ochtends in de buurt van Stavangor
verscheidene torpedojagers gezien, waarvan er
twee onderscheidenlijk „G 76" en „G 29" waren
fgeteekend. De torpedojagers trachtten hot schip
op te brengen, hetgeen een manoeuvre van het
schip, dat do haven van Grumdsund als nood
haven inliep, belette. Hier kwam de comman
dant van de Noorsche torpedoboot „Garn" aan
bcord van de „Aeolus". Hii maakt© officieel
verslag van liet gebeurde en vertelde den gezag
voerder, dat die torpedojagers van Engelsche na
tionaliteit zijn en reeds eenige dagen tezamen
met Engelsche duikbooten aan de kust zijn
waargenomen.
(VERANDERING IN HET ITALIAANSCHE
MINISTERIE.
LUGANO. 7 Febr. (Part.) D© „C'orriere
dolla Sera" meldt, dat by het Italiaansche mi
instorm van Marine dezer dagen belangrijke
veranderingen zullen plaats hebben.
BASEL, 7 Febr. (Part.) "Volgens berichten
van Duitsche deserteurs, zou Hindenburg in
liet Zuiden van den Elms een leger van 125.000
nan hebben bijeengebracht, bestemd om troe
pen, die op Altkirch en Mülhausen mochten
aanvallen, in de flank te bedreigen. Andere
troepen zouden zyn verzameld in het bosch van
JSonnenbruch, tusschen Sernó en Mülhausen,
om als algemeene reserve te dienen.
DE HOEVEELSTE?....
(Part.) Een geweldige out-
ploifing heeft _£e Hennes de gebouwen van het
arsenaal vernield, waarbij drie personen gedood
en 20 gewond werden.
HOFBERICHTEN.
H. M. ds Koningin heeft den afeetreden
Oostenrijk-Hongaarschen gezant bij Haar Hof,
baron Giskra, de bij het vertrek van de
meeste gezanten gebruikelijke onderscheiding
van Grootkruis in de Óraiye-Nassau Orde
verleend.
ANTI-REV. PARTIJ.
Die „Standaard" deelt mede, dat j.l. Maan
dag te Utrecht een vergadering werd ge
houden 'van het Oen tra Ion Convent, onder
voorzitterschap van mr. A. P. R. C. baron
van der Borch van Vcnvoide, daar dr. Kuy-
per om gezondheidsredenen verh nderd was.
Er was een motie Ingediend, om sym
pathie uit te spreken met de verklaring der
rechtsche leden van de Frlesche Staten, wel
ke verklaring van vele zijden warme toe
juiching vond. De motie werd echter inge
trokken; men' vond het Centra len-Convcnt
het lichaam niet, dat zich in dozen moest
uitspreken.
De „Eotterd." deelt nog mede, dat het be
sluit om de aanst. Kamerverkiezingen bij
enkele candidaatstelling to doen afloopcn,
werd genomen met OOJ togen 7 stemmen.
ONZE INDUSTRIE.
Er heeft zich een syndicaat gevormd tot
het nemen van proeven mot titaan ijzer-ert
sen en c.q. de oprichting van een staalfabriek
in Nederland of Indië.
VERZENDEN VAN ZiLVERBONS
PER BRIEF.
Het stelen van brieven is tegenwoordig een
loonend bedrijf, omdat het publiek zilver-
bons verzendt in gewone brieven.
Dit is verboden. Brieven, die waarden be
vatten, moeten worden aangeteekend.
Wanneer men zilverbons verzendt in ge
wone brieven, brengt men de postbeambten
in verzoeking om zich van die brieven moes
ter te maken.
Ieder wordt dus in zijn eigen belang en in
dat van anderen dringend aangemaand, nim
mer zilverbons te sluiten in niet-aangot e-
kende brieven.
STEENKOOL.
Naar aan 'de „N. R. Ct." 'gemeld wordt, is
Duitschland bereid, in den vervolge o'.ke
maand -'120.000 ton steenkool te leveren, in
dien Nederland zelf voor het vervoer naar
hier zorg wil dragen.
VERZENDING VAN LEVENSMIDDELEN
NAAR DUITSCHLAND.
Het Duitsche consulaat-generaal te Am
sterdam, vestigt er de .aandacht op, dat voor
het oogenblik geen „Ausnahme scheme voor
de verzending van levensmiddelen aan Ne
derlanders in Duitschland kunnen worden ver
strekt. Er z;in zoovel© aanvragen ing' ko
men, dat deze eerst afgehandeld moeten wor
den, voor meuwe in behandeling kunnan wor
den genomen. Binnen eengen tijd, als het
aantal beambten vermeerd rd is, zal hierin
verbetering komen.
Afzenders van levensmiddelen die nog geen
antwoord op hun aanvragen hebben ontvan
gen, wordt daarom verzocht, eenig geduld te
oefenen.
DE TOESTAND IN NED.-INDIE.
Uit Samarang wordt ons geseind, dat do;
zeer gespannen toestand iti Nederland en:
Europa aldaar een groote cori-ternatie he ft
veroorzaakt, voornamelijk als gevolg va.i de
absolute onzekerheid en het uitblijven van
een officieele mededeeling. De aandeélén-
markt is z;er flauw gestemd. De sche pv.ntr -
agenten confereeren.
DE „GAMMA".
De Engelsche admiraliteit deelde mede: He;
Engelsche s.s. „Gamma" op weg van New-Yorl
naar Amsterdam, met-een lading lijnkoek voor d<
Nederlandsche Regeering, werd op 1 Februari
door een Duitsche onderzeeboot aangevallen, di<
kanonvuur op haar opende en vervolgens' he
vaartuig met bommen tot zinken bracht.
Het zal van belang zijn te vernemen, met wel
ke verdraaiing van het volkenrecht Duitsch
land deze daad zal billijken. De „Gamma" wal
een neutraal schip, dat van het eene neutrali
land naar het andere voer en waarvan de lading
geconsigneerd was aan de Regeering van dai
neutrale land.
OUD-MINISTER TREUB OVER DE
DUIKBOOT-CRISIS.
Do „Haagsche Courant" heeft een onder
houd gehad met oud-minister Treub over het
besluit van de Centrale mogendheden inzako
den verscherpten duikboot oorlog.
Omtrent de positie van ons land vond mr.
Treub het wenochelijk, zich n.et tot in bijzon
derheden uit te laten.
Wel vestigde hij er de aandacht op, dat,
wanneer men aanneemt, dat er gjen daden
gebeuren, waardoor Amerika tot oorlog ge
dwongen wordt, het niet denkbaar is, dat
Duitschland den maatregel tegenover Ame-,
rika niet zou doorvoeren en tegenover do
andere neutrale staten wel. Mr. Treub ver
klaarde zich overtuigd, dat men in dit geval
den graanaanvoer niet meer moeilijkheden
zal in den weg leggen dan hij nu reeds on
dervindt door den duikboot oorlog, zooals die
tot jiusver wordt gevoerd.
In het tweede geval, dus wanneer er wel
oorlog mot Amerika komt/kunnen de lovens-
middelen, die wij vandaar betrekken, be
schouwd worden als contrabande, komende uit
een vijandelijk land; maar het'is niet. waar
schijnlijk, dat Duitaohlatid principi ei wat
het practisch zal doen, blijve in hef midden
zulke schepen met graan, geconsigneerd
aan de Nederlandsche regeering, stelselma
tig in clen grond zal boren, ten eerste, om
dat het provisie betreft voor Nederland
en dit geldt ook voor andere neutralen
en het een uitlokken van de mogelijkheid
van conflicten met de Europèesch: neu ru-
len zou beteekenen. Ten tweede acht ik he.
niet waarschijnlijk, omdat uit een zuiver cco-
nomisch-politiek oogpunt alléén nadeel voor
Duitschland het gevolg ervan zou kunnen
zijn.
Want hoe minder graan" er inkomt, hoo
meer 'men het broodverbruik moet vermin
deren, boe meer men het brood moet ver
vangen door al wat men anders ter beschik
king voor uitvoer naar Daitscliland zou kun
nen houden. Zulk optreden zou voor Du.toea-
land nooit eenig belang bobben en ik g.-looi
niet, dat het zal geschieden.
Gevraagd naar zijn meening over het aan*
doen door onze schepen van Engeland, ant
woordde mr. Treub:
Afgezien van het verplichte aanleggen
of Engeland afstand zal doen van dezen maat
regel, weet ik niet wijs ik er op, dat wie
schepen Engeland moeten aandoen met het
oog op de kolenquaeist:e, ook al zou Enge
land afstand doen van de tot nu toe bestaande
verhouding tengevolge der gewijz'gde om
standigheden.
De toestand zal zóó worden, dat men alleen
uitvaart als men kolen genoeg IreeL voor do
heenreis en in verscheidene gevallen ais men
kolen genoeg heeft voor do heen- en thui-
reis. Het gevolg zal een groote verm'n kr ng
der vaart wezen.
Betreffende do raolqatverzekering is, na r
men weet, begin zomer een wot a ngenomen,
die het der regeering mogelijk maakt, i
herassureeren en zelf to assureeren, ais
het voor de particuliere maatschappijen t -
gevaarlijk is geworden. De thans ontstane
toestand heeft tengevolge, dat de regeering
van de haar bij die wet toegekende bevoegd
heid waarschijnlijk gebruik zal moeten ma
ken.
