UtUS[ MUL CaORAKT
JANSSEN
WARE ADELDOM
BAKKERSNACHT ARBEID.
Karpetten en Tafetkleeden
BE OORLOG
DE VERSCHERPTE DUIKBOOTOORLOG
LACHEDIÜGETJCS.
FEUILLETON
Dinsdag 13 Februari - Tweede blad
ANEGANG hk. Warmoesstr
ENORME SORTEERING
VERSPREIDE BERICHTEN
KORTE BERICHTEN
OORLOGS-ALLERLEI
dttó das lijn ?v™ Trt tl
De Haarlemsche Senaat heeft Vrijdagmorgen
moor het gas- en electriciteitsverbod voor bak
kerijen tusschen 9 en 5 uur 's nachts, hier fei
telijk den bakkersnachtarbeid tijdelijk afgeschaft.
Wel kunnen B. en W. ontheffing verieenen,
'maar een ontheffing op ruime schaal zou zeker
(niet strooken met den geest van het raadsbesluit.
Want, nevens de kolenbesparing, beoogden de
voorstellers wel degelijk de afschaffing van den
'■nachtarbeid. Het is duidelijk toegegeven, en van
„slinksche manieren" om tot een bepaald doel te
komen, kan men dfln ook, naar onze meening,
moeilijk spreken.
Wanneer men zich trouwens in den gedach-
tengang van de voorstanders der afschaffing
verplaatst, kan men nauwelijks iets laakbaars in
hun voorstellen vinden. Begrijpelijk is het, wan
neer men een lievelingsdenkbeeld voedt, dat men
een mooie gelegenheid om het doel nader-
,'1 ,te komen, niet onbenut laat voorbijgaan. Dat
e, n ook de voorstanders niet, en zij grepen de
gelegenheid aan.
De eenige, ernstige grief, die een buitenstaan
der tegen het raadsbesluit van Vrijdag kan heb-
■:I1> is misschien alleen dat zulk een ingrijpende
maatregel, als het ware bij overrompeling, wordt
ingevoerd, zonder dat alle voorstemmers eigen-
hjk de draagwijdte van het besluit ten volle over
zien. Maar het schijnt dat de afschaffing van
den nachtarbeid door belanghebbenden over het
algemeen niet wordt afgekeurd.
Alleen de groot-industrie heeft ernstige be
zwaren. En inderdaad zijn deze niet te onder
schatten.
„Als het moet, dan moet het natuurlijk," zeide
ons een groot-industriëel, „maar u voelt welke
moeilijkheden het oplevert om een bedrijf dat op
nacht- en dagploegen is ingericht, in enkele da
gen zóó om te werken, dat in zestien uur het
zelfde gepraesteerd wordt als in vier-en-twintig
uur. Vooral voor een groot middenbedrijf,
dat juist ovens en plaatsruimte genoeg heeft om
in de productie te voorzien zijn de moeilijkheden
allerminst problematisch." Dit is zeer zeker een
bezwaar tegen het verbod, maar hier kan de
veiligheidsklep dienst doen der B. en W.'sche
ontheffing, als het moet.
Een ander bezwaar voor vele bedrijven, is de
kwestie der broodbezorgers. Een gevolg van het
raadsbesluit zal zijn, dat het brood niet in de
vroege morgenuren wordt rondgebracht, maar
later. Laat ons zeggen om 11 uur. De grootere
bedrijven hadden daarvoor speciale bezorgers,
die 's morgens de bakkersklanten bedienden en
het verdere gedeelte van den dag hun bedrijf
van kleer- of schoenmaker, looper of iets derge
lijks uitoefenden. Het zal voor velen lastig, zoo
niet onmogelijk zijn, hun bezigheden zóó te ver
zetten, dat zij nu een ander gedeelte van den
werkdag vrijmaken.
Dat zijn bezwaren, die zeker oogenblikkelijk
den bedrijfsleiders heel wat hoofdbrekens zullen
kosten.
Wij zijn echter even benieuwd wat 't publiek van
den nieuwen maatregel zal zeggen
Want zeer zeker speelt het versche cadetje op
de ontbijttafel de groote rol in de heele be
weging voor de afschaffing van den bakkers
nachtarbeid.
Er is wel niemand, ook onder de groot-bakkers
niet, die de gezellen een rustigen nacht misgun
nen, maar het verwende publiek hecht aan zijn
versch brood. Dat weten de producenten, en het
publiek vergeet zoo licht den evennaaste om zich
zelf De concurrentie doet de rest.
Misschien dat de plotselinge dwang van den
Haarlemschen Raad een heilzamen invloed heeft
op den smaak van het Haarlemsche publiek.
Wellicht dat het zich nu, in dezen tijd van aller
lei opofferingen, alvast voorbereidt op wat blijk
baar toch onafwendbaar te eeniger tijd komen
moete de wettelijke afschaffing van den nacht
arbeid
Een opoffering zal het gemis van het geurige
knappende versche brood op de ochtendtafel
zeker zijnvoor velen zelfs een zeer groote op
offering wij hebben ons door sommige belang
hebbenden laten vertellen, dat zij geen grooter
opoffering in den laatsten tijd kenden, met uit
zondering dan van die, welke de wreede oorlog
ons opdrong. En toch zijn wij aan vele dingen
gewend geraakt, waarvan wij de moeilijkheden
vroeger haast onoverkomenlijk achten.
Welk een ongerief werd niet voorzien van een
vervroegde winkelsluiting, voordat deze was in
gevoerd. „Verbeeldt u dat ik uit Amsterdam kom,
's avonds na negenen, en ik moet nog inkoopen
doen voor den volgenden dag. Hoe krijg ik mijn
provisie dan binnen? Stel u voor dat-ik 's avonds
na negen uur geen sigaren meer koopen kan!'
Dat waren heusch bezwaren tegen de vervroegde
winkelsluiting. Wij gelooven niet, nu wij aan den
toestand gewend zijn, dat het minder goed gaat.
En dat men minder sigaren dan vroeger rookt,
om de vervroegde winkelsluiting alléén, wij mee-
nen het niet. Men zorgt wel voorraad te heb
ben of nog even vóór negenen den winkel binnen
te wippen om niet zonder te zitten.
Hetzelfde geldt voor de postbestellingen op
Zondag.
Om het hooge doelde Zondagsheiliging, was
de afschaffing daarvan zeker alleszins gewet
tigd.
En toch, welk een ongerief zou het publiek daar
theoretisch van ondervinden. Zondags geen be
stellingen meer. Geen gelegenheid om ogn brie
ven af te halen! En toch welke gewichtige
stukken kunnen er onder de postzendingen zijn!
Zulke bezwaren werden veelvuldig gehoord.
De practijk is dat men gewichtige documenten,
waarvan de tijdige ontvangst geboden is, wel zoo
verzendt, dat ze vóór den Zondag overkomen.
Ofwel, wanneer de zaak van zooveel gewicht is:
men waagt er Zaterdags een telefoontje of tele
gram aan.
De groote kwestie is, dat men te veel aan ge
woonten en sleur verslaafd wordt; dat het pu
bliek in vele opzichten verwend wordt. En waar
lijk het is goed om deze zucht naar steeds grooter
gemak en behagelijkheid van tijd tot tijd wat te
breidelen.
Op het gebied der geïllustreerde voorlich
ting was het publiek al bijna door het ver
wende heen. De een of andere gebeurtenis
van gewicht vond het 's avonds al reeds in
'n geïllustreerd tijdschrift. Men sprak ten
slotte zijn bewondering al niet meer uit over
de groote activiteit en actualiteit der redactie
en den machtigen vooruitgang van de tech
niek. Het was alsof het zoo wezen móest,
alsof het zoo hoorde en men dacht niet
aan een staf van werkers, die 'n geheele
nachtrust hadden opgeofferd om de nieuws
gierigheid van het publiek den volgenden
dag te bevredigen, door een recente gebeur
tenis te clicheeren. De Bond van Chemigra-
fen heeft daarvoor een stokje gestoken. Van
gebeurtenissen, die in den avond of in den
nacht voorvallen, worden geen clichó's meer
gemaakt in den nacht. Het publiek heeft
zijn nieuwsgierigheid maar te bedwingen tot
de volgende week, wanneer de verschijning
van het tijdschrift niet wachten kan. Of is
het schokkende feit van zoo groot wereld
gebeuren, dan wordt de verschijning maar
wat verlaat. De chemigrafen, bijzondere ge
vallen uitgezonderd, werken niet meer in den
nacht.
Die beteugeling van menschelijke zwakhe
den en gebrekjes heeft zijn goede zijde.
Natuurlijk willen wij absoluut niet be
weren dat het gemis van een versche boter
ham 's morgens met bovenstaande gevallen
ook maar in de verte kan vergeleken wor
den. Maar wij trachtten alleen eenige voor
beelden aan te halen hoe gemakkelijk het
publiek zich naar omstandigheden schikt,
zelfs zich aanpast aan 'n stad zonder vol
doende verlichting.
Ook in de afschaffing van den nachtar
beid voor bakkers zou men zich misschien
wel schikken.
En ten slotte stellen wij ons voor dit
voor de vreesachtigsten onder het versch-
brood-etend-publiek dat de techniek van
het bakkersbedrijf al spoedig een equivalent
voor versch brood zal gevonden hebben,
waardoor ook zij schadeloos zullen worden
gesteld.
Wij hebben hier geen pleidooi willen le
veren, voor de afschaffing van bakkersnacht
arbeid. OQk wij kunnen de geheele portee
van het raadsbesluit voor Haarlem nog niet
overzien. Wij hebben alleen eenige bezwa
ren,- gegronde en ongegronde, naar voren
willen brengen. Wij hopen van harte dat
de bakkers niet te veel nadeel van het
raadsbesluit zullen ondervinden en dat het
toch zal kunnen gehandhaafd blijven; dat
met name het groot-bedrijf zich kunne aan
passen aan de omstandigheden, bijzonder met
medewerking van het publiek.
Vrage: Is het niet gewenscht dat, om de
Haarlemsche bakkers geen dupe te laten
worden van de afschaffing van den nacht
arbeid, de omliggende gemeenten ook ten
spoedigste tot de invoering van den maat
regel overgaan? Hier is werk aan den winkel
voor de leden van den Kring van R.K. raads
leden, waar de zaak al lang geleden aan
hangig werd gemaakt. Of dat Haarlem een
„verbod van invoer" voor versch brood uit-
vaardige in de ochtenduren.?
1C\i
700,
Een Duitsehe verklaring.
Het Wolff-bureau publiceert de volgende
officieele Duitsehe verklaring:
In den nacht van den 12don op den 13en
is de niet bekendgemaakte iermijn, waarin bij
zondere consideratie zou gebruikt worden in
het versperde gebied van den Atlandsclien
Oceaan en het Engelsche Kanaal voor neu
trale schepen, die niet tijdig van de Duiische
aankondiging van het versperde gebied kennis
konden nemen, geëindigd. In de Noordzee
is dat reeds in den nacht op den 7en, in do
Middellandscho Zee in den nacht op den llden
het geval geweest. Van nu af geldt a!gemeen
voor het versperde gebied de waarschuwing,
dat de scheepvaart op geen afzonderlijk©
waarschuwing meer rekenen kan.
Schepen, die toch in het versperde gebied
varen, doen dit met volle kennis van het
hun en hun bemanningen dre'gende gevaar.
Hiermede wordt uitdrukkelijk vastg-steld dat
alle van vijandelijke zijde ■veropredde berich
ten over het torpedeeren van neutrale sche
pen zonder voorafgaand aanhouden vóór _de
bovengenoemde voor de afzonderlijke ver
sperde gebieden aangegeven data valsch zijn.
De aangegeven termijnen gelden ze'fs voor
vijandelijke passagiersschepen, in zoovei-re zij
niet bewapend waren, daar er zich neutrale
passagiers op konden bevinden, die nog niet
van de afsluiting der zee op de hoogte waren.
Geen Duitsehe nota te wachten.
Reuter heeft een bericht van de „Associated
Press" verbreid, volgens hetwelk de Duitsehe
regeering tot de Vereenigde Saten een nota
gericht heeft, waarin voorstellen ter vermij
ding van den oorlog gedaan worden.
Dit bericht is, volgens verklaring van het
Berlijnsche Wolff-bureau, geh el uit de lucht
gegrepen. Het is overigens volgens door de
„Temps" gepubliceerde telegrammen reeds
door Lansing en Zwitserschen gezant.
In Washington "Ritter tegengesproken.
De beweerde gevangenhouding
van Gerard.
Gerard heeft gisteren tegen den correspon
dent van de „Daily News" te Zurich ge
zegd: Ik weet, dat men in de pers gezegd
heeft, dat ik als gijzelaar werd vastgehou
den, maar het zou misschien juister geweest
zijn om te zeggen, dat, mijn vertrek afhing
van de houding die men te Washington te
genover Bernstorff aannam.
Volgens berichten uit Madrid is ook aan
de Oostenrijk-Hongaarsche regeering een ant-
woord-nota gezonden, welke met het ant
woord aan Duitschland overeenstemt.
Het Spaansche protest-
De Spaansche regeering verklaart in haar
antwoord op de Duitsehe nota, dat deze
haar, daar zij steeds de st riks le neutraliteit
heeft in acht genomen, ten zeerste heeft
bevreemd. Zij teekent verzet aan tegen den
verscherpten duikbootenoorlog en eischt, dat
voor de Spanjaarden, die zich steeds vol-
kdlnen neutraal hebben betoond, de zeehan
del onbeperkt zal vrijstaan.
Verder wordt er in de nota op gewezen,
dat het in uitzicht gestelde gevaar voor de
levens van non-combattanten en neutralen
in strijd is met alle internationale tradities.
Spanje, dat bereid is, als het oogenblik
daarvoor gekomen zal zijn, het initiatief te
tot herstel van den vrede, moet zich
dpii ./o'pn verzetten tegen elke uitbreiding van
Jen in 0g' die leven van Spanjaar-
zou kunnen brengen. Daar-
alle moeilnkhed64' dat Duitschland> ondanks
del zal weten tl11 Van deu oorIo&> een mid'
j.; j. vinden, om aan de recht
komen h«tWaren van sPanje tegemoet te
hof aren> die ook de bescherming
Paansche volk en van de onschend
baarheid der nationale souvereiniteit ten doel
hebben.
Een Oostenrijksch oordeel over
de Nederlandsclie en Spaansche
protest-nota's.
Naar aanleiding van den gisteren gepubli-
ceerden tekst van de protesten van de Spaan
sche en de Nederlandsche regeeringen te
gen de nota van Oostenrijk-Hongarije over
den verscherpten duikbootenoorlog zegt de
„Beichspost": „Waar het staten betreft, die
zooals Spanje en Nederland zich erop kun
nen beroepen, dat zij gedurende den oorlog
volkomen neutraal zijn gebleven of tegen
willekeurige handelingen op zee ook dan
hebben geprotesteerd, wanneer zulke daden
in strijd met het volkenrecht van Engelsche
of andere zijde werden gepleegd, is niets
te zeggen tegen het bekendmaken van het
eigen principieele standpunt in kwesties van
zeerecht. Het antwoord op alle dergelijke
klachten is trouwens even kort als eenvou
dig. Wanneer de neutrale regeeringen met
haar protesten tegen gewelddaden van on
ze vijanden succes hadden gehad, dan zou
den de centrale mogendheden niet genood
zaakt zijn geweest haar toevlucht te ne
men tot den verscherpten duikbootenoorlog.
Onze maatregelen zijn alleen tot verdedi
ging, afweer en uit noodweer. De protesten
der neutralen zijn f resten tegen de onver
mijdelijke gevolgen ^,ui oorzaken, die de
neutralen niet Ult 11 weg hebben kunnen
ruimen. Het spree' vanzelf, dat de gevol
gen en uitwerkingen eerst kunnen verdwij
nen, wanneer ook e oorzaken verdwenen
Torpcdeeicn „zonder waarschu
wing.
De ,,Köln. Ztg. ^evat een artikel, waarin
wordt opgekomen o n de meening, dat in
de aangegeven D sc ie blokkade-gebieden
varende schepen U1 waarschuwing" ge
torpedeerd zouden den. Het blad zegt:
zij zijn immers gc 'TO®c'luwd, dat de in de
Duitsehe nota aa.n® P vJjn gebieden onveilig
zijn, precies als m Engelsche bekendma
king van 3 November 1914) waarin de ge.
heele Noordzee ais """'«fry aera" werd ver
klaard, en alle liaade sscliepen van neu
tralen werden gu^LJ^H'wd, dat zij daar
ernstig gevaar liepen van m^nen en oor
logsschepen. Varen schepen in de aangewe
zen zone, zoo doen zy dit, gelijk de Engel
sche gezant dat in een schrijven aan den
Nederlandsehen minister van 15 Januari 1915
zeide: „at their own risks". De door Enge
land aangegeven gevaarlijke zone hebben de
neutralen, Engelands waarschuwing eerbie
digend, gemeden. Zij moeten, wanneer zij
hun schepen niet willen verliezen, thans ook
de Duitsehe waarschuwing maar niet in den
wind slaan. Een dergelijke houding ten aan
zien van de Duitsclie verklaring zal tenge-
ge hebben, dat ieder ongewenscht scheeps-
verlies wordt voorkomen.
De moord te Serajewo.
Het Weensche correspondenti&bureau meldt,
dat het in de laatste dagen te Serajovo behan
delde hoogverraads-procea tegen het Servische
gemeentehoofd Banjac uit Ljesnica verdere be
wijzen leverde voor de deelneming van Servi
sche officiële kringen aan den moordaanslag
op het Oostenrijkache troonopvolgerspaar.
Vastgesteld werd, dat de bekende Servischf
politieke vereeniging „Narodna Odbrama," dit
ten doel had de revolutie in Bosnië voor te be
reiden en de losscheuring van Bosnië en Her
zegowina en hun vereeniging met Servië op elke
wijze te bevorderen, een onvoorwaardelijk Ser
vische staatsinrichting was. De president der
vereeniging was de Servische generaal Bosc
Jankovic. Als secretaris fungeerde majoor Pri-
bicivic. Van de overige leden der „Narodna
Odbrana" heeft in het bijzonder majoor Lan-
kosie een beruchten naam verworven. Lankosie
was degene, die de bedrijvers van den aanslag
met bommen, revolvers en geld voorzag
Het is ook bewezen, dat kroonprins Alexander
aan de ophitsing tegen de monarchie reeds
vroeger een werkzaam aandeel nam. Hij schrok
er niet van terug, den student Jukic, die den
bekenden aanslag op den bonus Cuvaj onder
nam, door professor Poviovic zijn groeten te
doen overbrengen.
Ten slotte is er een orgineel document aan
wezig van den Servischen minister van buiten-
landsohe zaken, dat aan het Servische ministe
rie van oorlog gericht is en waaruit blijkt, dat
de „Narodna Obrana" van Servische centra
les uit bestuurd werd.
Ook de beklaagde Banjac had naar de over
tuiging van het gerechtshof in dienst van de
„Narodna Odbrana" gestaan. Men wist hem aan
te toonen, dat hij de bedrijvers van den aanslag
Princip Cabrenovio en Graben bii zidh in huis
opnam en hun de doorreis naar Bosnië verge
makkelijkte, ofschoon hii wist, dat de genoemde
personen met het doel om hoogverraad te ple
gen in het geheim naar Bosnië waren gezonden
en met moordwerktuigen werden voorzien. Ban
jac werd tot 12 jaar zware kerkerstraf ver
oordeeld.
Doorvechten! Winnen of verliezen!
In een boodschap aan de ,/New York Times*
verklaarde do Engelsche minister-president
Lloyd George dezer dagen„Wij voeren thans
niet een oorlog van verovering, doch van be
vrijding, niet. van onszelven alleen, doch van de
geheele wereld, van de huidige barbaarsche loei
en onmenscheHjke practijk, die de naties van
elkander vervreemdden, de eenheid der wereld
en den vooruitgang tegenhielden en in al hun
doodeliike schandelijkheid onthuld werden ge
durende dezen oorlog.
Tn zulke oorlogen voor vrijheid kan er geen
schikking zijn. Zij worden gewonnen of ver
loren!!
Een allegaartje.
Pr an sche bladen hebben er zich de laatste
tijden moe bezig gehouden uit te rekenen
schrijft de Toorts hoeveel volkeren aan de
zijde der entente meevechten. Wij telden er 86,
namelijk: Albaneezen, Anamieten, Arabieren,
Australiërs, Basken, Bretanjers, Daliomeyers,
Engelschen, Finnen, Franselien, Georgiërs
Hawaian'en, Hindoes, Howa's, Kabielen, Ieren,
Indianen, Italianen, Japaneezen, Litauers, Mon
tenegrin non, Mooren. Polen, Portugeezen,
Roemenen, Russen, Sakaladen van Madagas
kar, Serviërs, Senegaleezen, Schotten, Tarta
ren, Transvalers (lees: Afrikaanders), Ton-
kinee-zen, "Vlamingen, Walen en Nieuw-Zeelan-
ders.
Als men Australiërs en Nieaiw-Zeelanders
afzonderlijk telt-, zou men het de Ganadeezen
ook moeten doen.
Hot complot tegen het leven van Lloyd George
Henderson.
De zaak van de drie vrouwen en den man
beschuldigd van samenspanning ter vermoor
ding van de ministers Lloyd George en Hen
derson is naar de openbare terechtzitting ver
wezen. De beschuldigden zijn Alice Wheildon,
oen vtouw van BO jaar, haar dochter Har-
rictte (27 jaar,), Alfred George Mason (24
jaar) en Winnie Mason (23 jaar), vrouw van
Alfred Mason en dochter van Alice Wheildon.
Voor den politiemagistraat te Derby heeft do
attorney-general in een uitvoerig requisitoir
do zaak uiteengezet. Hieruit bleek dat geheime
•agenten van de regeering het vertrouwen van
mrs. Wheildon wisten te verwerven (toen ver
denking tegen haar was opgekomen), en zoo
er achter kwamen, dat een complot werd ge
smeed nm do heeren Lloyd Georgo en Hender-
UIT EEN PRUISISCHE KAZERNE.
Sergeant (tot reoruut.) Kerel, je staat too
scheef als de toren van Piaa; kom je uit die
streek t
Recruut: Neen sergeant, uit Baden-Badén.
Sergeant: En stotteren doet de kerel ook
al!
EEN GEBRUIKSAANWIJZING.
De uitvinder van een nieuw soort zuigfleseh
schreef in de gebruiksaanwijzing:
„Wanneer het kind gedronken heeft,
sohroeve men hem stevig dioht en logge hem
op een koele plaats, liefst in een kelder."
BEELDSPRAAK.
Professor (boos, omdat de kaohtel alleen
het voorste gedeelte van de zaal verwarmt).
Ja, van voren verbrandt men bijna, en
van achteren klappertandt men!?....
son te vermoorden, door middel van strychnine
of curare. Het schijnt dat geen der beschuldig
den plan had persoonlijk deu moord uit te
voeren, maar dat ze een medepliohtige wilden
zien te krijgen, die de daad voor hen zou ver
richten. Dien medeplichtige meenden ze ge
vonden te hebben in een man, die naar nu
bleek een geheim agent was, die zich in het
vertrouwen van mrs. Wheildon had weten in
te dringen, onder voorgeven een „conscientious
objector" te zijn. Aan dezen man werden vier
busjes met vergif toegezonden, met een ge
bruiksaanwijzing hoe deze vergiften te gebrui
ken, Het aandeel van Mason in het complot
was, dat- h;j, een scheikundige, het vergif
leverde.
Terug naar den ouden tii«. De „Timeskon
digt een prijsverhooging aan tot twee ftnivers,
met het oog op papierbezuiuiging en om het
oude gebruik te bevorderen, dat elk exemplaar
in verschillende huizen circuleert. Als deze
prijsverhooging niet voldoende is, zal de
„Times" terugkeeren tol den ouien pry's van
drie stuivers en zoo noodig zelfs tot dien van
18151836, n.l. zeven stuivers.
Wie de censuur leiden. De Toorts deelt als
waar gebeurd mede: Een landgenoot© schreef
onlangs een langen brief aan haar man in
Holland en eindigde „Dag Schatje" met een
streepje daaronder. De Engelsehman der cen
suur die voor de Vlaamsche brieven staat
vindt den brief te lang om te lezen en zendt
hem terug, als blijk van zijn taalkennis het
volgend voor adres schrijvendMrs. Dag
Schatje, Straat zoo ën zoo, London N.W.
De Engelsche marine. Lambert, gewezen
burgerlijk lord van de admiraliteit, heeft in
een rede gezegd, waarom hij had geweigerd
lid te worden van Lloyd George's ministerie.
Hij keurde het n.l. af. dat Jellicoe van het
opperbevelhebberschap van de vloot was ont
heven en Fisher buiten de admiraliteit werd
gebonden.
Het Skandinavische muntwezen. Zweden
heeft Noorwegen en Denemarken om instem
ming verzocht met de invoering van ijzeren
munten, van 1, 2 en 5 öre. De Noo.rdeche
muntconventie maakt overeenstemming inde
zen noodig. Noorwegen heeft het verzoek
■reeds ingewilligd, Benemarken zal het ver
moedelijk eerstdaags doen. Dit hoeft niet
mede te brengen, dat ook Noorwegen en
Denemarken ijzeren in plaats van koperen
ören gaan slaan, maar ze zullen de Zweed-
sche dan als ruilmiddel moeten toelaten.
EEN VREESEL1JKE LIJ
DENSGESCHIEDENIS.
Een Reuter-telegram deelt het een en ander
mede van de lijdensgeschiedenis van een stoker,
Batiazello, afkomstig van de Philippijnen, die
zich aan boord had bevonden van de getorpe
deerde stoomboot „Vedamore," die \V oensdag
in volle zee werd getorpedeerd, waarbij 25 men-
sclien omkwamen. Batiazello werd opgepikt,
70 mijlen ten westen van de Icrsche kust, ge
heel naakt en half stervend, liggende op den
bodem van een sloep. Ilij vertelde hoe zijn
boot vol water was geloopen toen het schip
naar den kelder ging. Allen, die in de boot
zaten, kwamen in bet ijskoude water terecht.
Toen hij eindelijk weer boven wa9 gekomen,
zag hij, dat alle sloepen te ver weg waren om
zijn hulpkreten te kunnen booren. Hij zwom
toen van het eene stuk wrakhout naar het
andere, tot hij tenslotte een sloep bereikte,
dio half vo.l water was. Met de grootste moeite
wist hij zich aan boord te hijschen Hij was
toen geheel naakt, daar hij, om beter te kunnen
zwemmen, alle, bij het vergaan van het schip
ijlings aangeschoten, kleeren had uitgedaan.
In den scherpen noordoostenwind leed hij ont
zettend in de open boot. Met zijn handen
schepte hij het watei uit de boot. totdat hii
bewusteloos op den bodem van het vaartuigje^
in elkaar zakte. Na eenigen tijd werd hij wak
ker door het gekrijschvan zeemeettwen, die
over de sloep vlogen. Toen hij na 24 uur word
gered, was hii geheel hulpeloos; zijn ledematen
waren bevroren. Had hij niet zulk een ijzer-
sterk gestel gehad, dan ware hij er nooit
bovenop gekomen.
10
cvdJ'r-h?1 vT niat'k:ezin hebben er niet
aan gedacht, het zichzelven af te vragen
daar m de wereld het geW ophooger
wordt gesteld dan het gevoil. STarmen
de nedengen spreken allen in ontkenneS
zin Door ellende gedreven beg^on z!n z ch
naar het slot, of richten zich tot de meesteres
van het kastv als zich op hun weg
bevindt, doch wordt do afgebeden hulp som
tijds verleend, geen medelijdende blik ver
gezelt het hulpbetoon, geen glimlach ver
troost. den grijsaard en net kind, geen woord
schenkt aaninoodigiBg ^°P-
Men vreest, nten eerbiedigt mevrouw de
Barsannes, maar men bemint haar niet.
Eenige intieme vrienden weten alleen welké
vurige natuur dit koele hulsel verbergt, wel
ke hartstocht dit hart voedt, hetwelk met
staal schijnt gepantserd.
Zeer jong gehuwd met haar neef, een wuft
en verkwistend wezen, vergat de markiezin
al haar teleurstellingen op den dag, waarop
haar zoon geboren werd. Sinds het eerste
uur is het deze, dien zij met eenige, jaloer-
sche, zelfzuchtige, onzinnige liefde bemlntl..,.
Herbert heeft haar nooit verlaten.
Gedurende lange jaren gaf ©en leermeestér
het kind onder het toezicht der moeder het
noodige onderwijs.
Toen er sprake kwam van een loopbaan te
kiezen, vergat de markiezin de ineenstorting
van haar fortuin bij het vooruitzicht van eqn
mogelijke scheiding en verklaarde zij op Imo
gen toon, dat een Barsannes genoeg had aan
zijn adeldom en niet tusschen toga en zwaard
behoefde te kiezen. En de jonkman, wel
schrander nxaar even hoogmoedig als zijne
moeder, bleef een „lediglooper," in plaats
van een man te worden.
De ondergang van het adellijke huis Bar
sannes was toen nog niet een feit geworden.
Door een laatste dwaasheid had de markies
zich voor groote sommen verbonden, daar
hij hoopte groote winsten te behalen in een
onderneming, welke op hechte grondslagen
gevestigd scheen. Gedurende eenige jaren
deelden de deelhebbers enorme dividen
den. Op dit oogenblik zou het voor Herbert
gemakkelijk geweest zijn een huwelijk aan te
gaan volgens zijn rang en zijn smaak. Maar
de moeder sneed kortweg elke onderhande
ling op Wit punt af. „Haar zoon was te jong.
Hii behoefde met huwen geen haast te ma
ken. Later zou men wel eens zien..."
In werkelijkheid wiioe zij hem zoo lang
mogelijk bij zich houden en behield zich het
recht voer eene keuze te doen onder de
riikste en aanzicidijksbe meisjes der streek.
zf zou een zacht en goed vrouwtje uitkiezen,
die in lichanTclijh ea ec'^.telijk opziaht on-
beteekenend d° opper
macht over het hart haars zoons te doen
beHerbert was voorwaar geen zwakkeling,
k„minde zijne moeder hartstoclHc-
r'frn J-ïh bovenden nog zeer jong was,
i a aal,JJrrkt geen haast, om Zich door
had hij fverbintenis als het huwc-
den da."- waarop hu aan het strand van Trou-
ville ontmoette en hij mevrouw De Barsannes
verklaarde haar te willen huwen.
Deze bliksemstraal naü de moeder niet
voorzien en haar wanhoop werd des te groo
ter, omdat miss Ddel Helmwood, 't zij in
hare familie, 't zij in naar persoon, alles ver
eenigde wat den hoogmoed van Herbert kon
vleien, zijn blikken stre den en zijn hart
veroveren.
Met zeldzaam vrouwelijken tact stelde de
markiezin alles in het werk om den jonkman
van zijn plan af te brengen. .Tegenover een
riefde, die eiken dag ^.'ooter werd, leed zij
de nederlaag.
In de ziel gewond door woede jaloersch-
heid, gekweld door namelooze smart, begon
de groote dame, die zich door niets uit het
veld liet s'aan, ooq.enbiikk.en van moedeloos
heid te kennen en bittere tranen te vergie
ten.
Door een ongodsdienstige moeder opge
voed, wist zij niet dat men aan den voet des
kruises kracht, troost en zelfverloochening
vindt; dat het gebed den monsch met alken
opvoert naar die eindeloozo, geheimzinnige
gewesten, maar ook de zaken vm dit onder-
maansche als waardeloos doet voorkomen.
Zij wist niet, of wilde niet weten^ dat alles
niet met ons eindigt F" terwuF J ''oc
tet glimlachen dwong b.j het hooien der droo-
men van haar zoon. herhaalde zij tijdens haro
slapcloozo nachten met do grootste wanhoop:
i;Op den dag van Zijn huwelijk zal ik allo
geluk moeten vaarwel zeggen.
Op het onverwachtst trad $e 'dood het
hotel Barsannes binnen;
Twee dagen na de verloving van Herbert
met miss Eidel, stortte de onderneming, waar
op markies De Barsannes met kapitalen van
een ander zijne hoop had gesteld voor het
herstel van zijn fortuin, ineen, zooals zoo
vele van dezelfde soort m.s.ukt zijnTer
neergeslagen door deze ramp, kreeg do mar
kies een aanval van beroerte en \rel, om
niet weer op te staan.
Zonder een droefheid te veinzen, welke -
zij niet gevoelde, zag mevrouw Da Barsannes
van het eerste uur af den toestand flink in
de oogen. Men moest do geleende sommen
teruggeven, om de eer ongeschonden te be-
waren; daarvoor moest men alles verkoopen
Vervolgens? Vervolgens... zou da al ion-
de* komenMaar deze ellende zou Her-
bert niet kennen, als miss Eidel trouw bleef
aan hare verbintenissen, ondanks do voor-
gevallen gebeurtenissen. Wat do markiezin-
betreft zij wist, (lat de toekomst voor 'haar
niet meer bestaan zou. als het huwelijk ge
sloten was. Koel en fSfeon vervuld m u do
gedachte haar naam voor elke vlek te i>
waren, drong zij de mannen der wet. tot don
grootstcn spoed. Aanplakte 1 jetten meldden Óen
verkoop van het hotel, van hoeven en uc helft
van het park van Barsannes.
Daar do ruïne algemeen beken t was, ge
beurde het op zekeren dag. dat cr een kleine
doos aan markies Herbert overhandigd w.-rd.
Wordt vervolgd).
