liEIMt ËtlL CyUKtHT
buitenland
Brieven uit Lisse.
BINNENLAND
Saterdag 31 Kaart Vierde Blad
DE OORLOG
DE 008TENR1JKSGHE
VREDESKLANKEN.
uisteren hebben wij in ons overzicht met een
ftnkel woord gesproken over de vredesklanken,
(welke in Oostenrijk te beluisteren moeten zijn
jgeweest, naar aanleiding van het onverwacht
(bezoek van Keizer Karei en den gemeenschappe-
jlijken minister van buitenlandsche zaken voor
^Oostenrijk-Hongarije, Czernin, aan Berlijn Inge
volge ons kenbaar gemaakte voornemen komen
[•wij thans nader op deze vredesgeruchten terug
I Het bericht, dat de aanleiding gaf tot de ge
ruchten, afkomstig was van den correspondent
ie Milaan van de „Daily Tel." en gisteren door
[ons slechts in het kort saamgevat is weergegeven,
was van den volgenden inhoud:
„Tot het plotselinge bezoek van Keizer Karei
aan Berlijn, vergezeld door graaf Czernin, den
minister van buitenlandsche zaken, was onver
dacht besloten en het houdt naar ik' reden heb te
gelooven, verband met nieuwe vredesvoorstellen
die aan de geallieerden zullen worden gedaan!
[De Russische revolutie zal daarvoor als voor
wendsel gelden.
I De Duitsche kanselier heeft den Rijksdag in
igeheime zittingen in den loop van Januari ter
(Voorbereiding van den verscherpten duikboot-
;Oorlog verschillende belangrijke mededeelingen
(Verstrekt. Deze hingen samen met wat Ehiitsch-
lland hoopte ten opzichte van Rusland. Misschien
(hoopte Duitschland eer door de onthullingen
E~°n den rijkskanselier dan tengevolge van de
loften nopens succes van den duikbootoorlog,
indruk op den Rijksdag maakten, weldra een
afzonderlijken vrede met Rusland te bedisselen,
jpt regeering van Oostenrijk, door de Duitsche
(bepraat, hoopte eveneens groote dingen van een
[afzonderlijken vrede met Rusland. Aan al die
(verwachtingen is nu de bodem ingeslagen.
De naam van Bülow duikt weer op. Hem was
gevraagd, in Januari naar Amerika te gaan om
[eenzelfde campagne in Washington te onderne
men, als hij in 1915 in Italië had geleid. Hij
stelde als eerste voorwaarde, dat hem volkomen
.de vrije hand zou worden gelaten en dat men zich
niet achter hem om met zijn werk zou bemoeien,
[gelijk, naar hij beweerde, in 1915 het geval is
geweest. Dit keer was hij zoo gelukkig, niet met
^von Jagow als minister van buitenlandsche zaken
jte maken te hebben dat was zijn geslagen
vijand toen hij rijkskanselier was maar met
Zimmermann, met wien hij bevriend is, Zimmer-
mann deed zijn best om het hem naar den zin te
maken, maar kon de noodige toezeggingen niet
verwerven. Bülow weigerde daarop. Nu heeft men
Bülow opnieuw gepolst, maar naar verluidt, was
zijn laatste woord, dat hij niets meer met op
drachten ter bevordering van den vrede wil te
maken hebben. Toch wordt er nog gezegd, dat
zijn vrienden ernstig aandrang op hem uitoefe
nen. Men heeft hem verteld, dat de Keizer in hem
alleen een mogelijk afgezant voor den vrede ziet
en dat men hem nog eens officiéél zal uitnoo-
digen, om zich daarmee te belasten."
Nu moge er in de mededeelingen van den
„Daily Telegraph"-man veel verdichtsel schuilen,
zeker is het, dat er een grond van waarheid toch
aanwezig was. En dat dit het geval was, is
intusschen gebleken uit een zeer interessant arti
kel in het bekende Oostenrijk-Hongaarsche blad,
de „Neue Freie Presse", waarin de reis van graaf
Czernin in verband wordt gebracht, niet juist
met nieuwe vredesvoorstellen aan de gealliëer
den, maar wel toch ook met de Russische revo
lutie.
„Rusland, zoo betoogde het blad, was altijd een
bedreiging voor de middenrijken in het bizonder
en voor de rust in Europa in het algemeen, zoo
lang het panslavisme er invloed had. Met een
Rusland, dat zich aan zijn binnenlandsche poli
tiek zou wijden, en dat het panslavisme, dat naar
binnen op volksmisleiding neerkomt en naar bui
ten een bedreiging is als den gevaarlijksten
vijand voor de vrijheid zou uitbannen, zouden de
middenrijken tot aan het einde der dagen in
rustige en vredige betrekkingen kunnen blijven.
Het blad schreef verder, dat alleen de zegepraal
van de panslavistische partijen in Rusland den
oorlog heeft veroorzaakt en dat er tusschen een
Rusland zonder veroveringspolitiek en Oosten-
rijk-Hongarije en Duitschland niet de minste
reden van oorlog bestaat.
Engeland zal wel pogen het voor te stellen of
Duitschland de vrijheid in Rusland bedreigt,
maar het zal niet moeilijk vallen de Russen tot
andere gedachten te brengen.
Het blad liet vervolgens alle gebeurtenissen
van den oorlog de revue passeeren, waarbij een
streven van de centralen om met Rusland in
vriendschap te leven, tot uiting kwam. Toen Beth-
mann-Hollweg de laatste maal ie Weenen was,
was de Russische revolutie nog maar in zijn be
gin. Nu echter is zij zoover gevorderd, dat alle
staten verplicht zijn hun politiek tegen Rusland
aan revisie te onderwerpen. Daarom is Czernin
naar Berlijn gegaan, om de besprekingen daar
over, die de vorige maal waren begonnen, te
voltooien."
Men ziet hieruit, dat men het bericht van de
„Dail Telegraph", volgens hetwelk de Duitsche
rijkskanselier van de Russische revolutie gebruik
zou maken om in zijn rede nieuwe en, meer-om-
schreven vredesvoorwaarden aan de gealliëerden
te doen, niet onvoorwaardelijk als juist had te
aanvaarden, want van een bezoek van den Oos-
tenrijkschen keizer aan de Duitsche hoofdstad in
de laatste dagen i3 niets bekend geworden, doch
alleen van een bezoek van graaf Czernin. Boven
dien is het bericht in hoofdstrekking gelogen
straft door de rede van den Rijkskanselier in den
Duitschen Rijksdag, waarin wel de vredeskansen
met Rusland terloops werden aangeroerd, maar
waarin geen sprake is geweest van een nieuw
vredesaanbod aan de gealliëerden.
VERSPREIDE SERICHTED
Een nieuw dienstplioht-debat in het Engelache
Berichten in I tot 5 regels
Van bevoegde zijde wordt meegedeeld dat de
in de vergadering te Amsterdam van de Holl.
Mij, van Landbouw gedane mededeeling, dat de
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel
vergunning zou hebben verleend om boven de
reeds uitgevoerde 1600 stuks stamboekvee, alsnog
16000 «tuks naar Duitschland en Oostenrijk uit
te voeren, onjuist is.
Verbouw van kurwijzaaii.
De minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel brengt ter kennis van belangheb
benden dat het niet in de bedoeling ligt
reeds thans maatregelen te neinen tot beper
king van den uitzaai van karwijzaad als
ondervrucht voor den oogst 1913, aangezien
nog niet kan worden beoordeeld, in hoeverre
die beperking noodig zal zijn. Wel kan ech
ter worden medegedeeld, dat, indien beper
kende bepalingen noodig zuilen worden ge
acht, deze zuilen worden voorgeschreven zon
der dat met de te velde staande karwij re
kening wordt gehouden. Het risico, dat de
uitgezaaide karwij geheel of tea deele zal
moeten worden omgeploegd, blijft derhalve
voor rekening van de verbouwers. Loo mo
gelijk zullen de beperkende bepalingen be
Kend worden gemaakt in den loop van den
zomer 1917, tegen den tijd, dat de dek
vrucht geoogst moet worden.
Admiraal Lacaze, minister van Marine, heeft
een officieel schrijven gezonden aan den heer M.
van Dijk, Nederiandsch onderdaan, voor zijn
toewijding en hulp, bewezen bij de torpedeering
van de Fransche pakketboot „Magellan". Ue
heer Van Dijk was passagier van deze boot, die
den Ilea December van het vorige jaar in den
grond werd geboord.
De hoofdinspecteur te Rambipoedji vernam,
dat honderden inlanders aan het houtkappen
waren in de gouvernements-bossclien te Amboe-
loe. Toen hij er met den controleur en den patti
heenging, werd hij door de bevolking gebruta
liseerd. De assistent-resident vertrok met den
controleur en 20 man gewapende politie uit Bon-
dowoso naar Amboeloe, omsingelde de kwaad
willigen, 70 man werden gevangen genomen.
Een nader onderzoek naar de troebelen wordt
nog ingesteld.
Naar wij vernemen zal de missie van Neder
landsche officieren, welke op uitnoodiging der
Duitsche regeering een of meer Duitsche ge
vechtsfronten zal bezoeken, begin volgende
maand naar Berlijn vertrekken.
De Italiaansche Regeering heeft aan de Ne
derlandsche Regeering doen weten dat zij
gaarne ook aan een politiek persoon in Neder
land en aan een vertegenwoordiger van de Ne
derlandsche pers, mits deze niet een dagblad
correspondent in Italië zij, de gelegenheid zal
geven in de maand April een soortgelijk bezoek
aan het front te brengen.
ALLERLEI.
Bond van Locomotief en
TramwegpersoneeL
Het bestuur van. den Bond van Locomo»
üefpersoneel en dat Vakgroep Li der Neder
landsche Vereemiging van Spoor- en ®ram-
wegpersoneal te 's Grawenhag©, beeft een
adres gericht tot den Minister .van Water
staat waarin zij er die aandacht op vestigen
dat het locomotief personeelgestationeerd tn
Emmerik, tijdens het berijden en .dienstdoen
van en op Duitech grondgebied ernstig aan
oorlogsgevaar is blootgesteld ntettegens taan
de de betrokkenen burgiers zijn behooremda
tot een neutrale mogendheid, hoopt eenigp
waarborgen te mogen ontvangen waardoor
de huidige ongerustheid wordt weggenomen
en zekerheid bestaat omtrent vergoeding bij
vernieling van eigendommen, alsook dat tij
dige maatregelen worden genomen indien on
verhoopte gebeurtenissen moeten plaats heb
ben. i v
Uit de 8. D. A. P.
„Het .Volk" meldt dat het partijbestuur
Als er hier onder de bestaande vereenig,ingen
lén is die heeft te klagen over slecht bezoek op
Ids gewone vergaderingen, dan is 't zeer zeker
te-el het Kruisverbond „St. Jan de Dooper." De
allerlaatste gehouden vergadering was 't al
feecr treurig. En juist op deze hadden we druk
fcezoek verwacht. Op die vergadering tooh was
feen lezing aangekondigd niet als onderwerp:
{„Vakorganisatie en Drankbestrijding. En
klaar wo hier een B-"K- Vakvereeniging van
uloemistarbeidera hebben van minstens 250
deden, benevens een R.-K. Vakvereeniging van
(gecombineerde bouwvakken, was er minst ge-
hemen voor deze vakvereenigingsmannen nog
wel iets te leeren. Ieder vakvereenigingsman
moest, dunkt ons. uit- beginsel reeds drankbe
strijder zijn. Hiermede willen we niet bewe
gen dat deze mannen dronkaards of minstens
Sdrinker3 zijn, dit zij verre. Maar een feit is en
hlüft 't dat elke loonsverhooging tot zijn. volle
keohr, komt, wanneer de betrokkene lid van het
drankbestrijderscorps is en deze drankbestrij
ding op de juiste wijze beoefent.Zeer zeker, lid
zij a van een drank-bostrijdersvereeniging ver-
eischt het brengen van een offer. Maar hoe-
vele gedwongen offers moeten we tegen wil en
dank niet brengen in dezen penibelen tijd.
Bovendien zijn aan de Roomsche drankbestry-
dersorganisaties verschillende geestelijke voor
deden verbonden. Het zijn bijna altijd dezelfde
gezichten die men op een vergadering aanwe
zig ziet. Enfijn deze mogen we dan voorzeker
under de actieve leden rangschikken. Waar ech
ter de drankbestrijding eene zaak is onder
welker banier alle standen moesten vereenigd
Eiju is 't opvallend dat de midden- en gegoe
de stand zoo slecht vertegenwoordigd zijn.
Juist zij moesten dunkt ons het voorbeeld
geven. Goed voorgaan toch doet goed volgen!
Om het vergaderbezoek wat grooter te maken
heeft men op de laatste vergadering besloten
jden paardenmiddel te gaan bezigen. De eerst
volgende jaarvergadering toch zal boetpliohtig
gesteld worden, als proef. De boete zal een dub-
ibeitje bedragen. Zal 't helpen? Het bestuur
werd in overweging gegeven de vergaderingen
wat aantrekkelijker te maken. Waarmede? Met
.«een verloting van sigaren soms? Ja dan ko
men er meer, dat weten we bij ondervinding.
Enfijn de lezing over vorengenoemd onderwerp
ie uitgesteld tot een volgenden vergadering.
(SLaten de vakvereenigingsmannen dan zorgen
present te zijn. Het verzoek van het Kruisver
bond om het sluitingsuur één uur te vervroe
gen en te stellen op 10 uur mocht in de jongste
(raadsvergadering nog niet haar beslag krijgen;
i echter het ia nog niet verworpen maar aan-
bouden tot eén volgende zitting. Wjj hebben
ronde hoop dat het verzoek zal worden in-
Ewilligd. De samenstelling van den Raad is
ids enkele jaren heel wat veranderd. Eer-
Efctena hebben we er een paar arbeiders-drankbe-
"'"iidora ia en bovendien een paar organisators
de voorziter van de R.-K. Middenstands-
eeniging en een lid van de patroonsvereeni-
iging. terwijl we van den kant der Antirevolu
tionairen op dit' punt voor geen tegenwerking
bevreesd zijn. Overigens lijkt one een eiaeh om
het sluitingsuur voor herbergen te stellen op
•10 uur geen overdreven of dweeperig verzoek
en het becwaar dat we aan een drukken ver
keersweg zitten weegt dunkt ons niet zwaar.
Het verkeer is na tien uur 's avonds bepaald
miniem.
Een belangrijke loonsverhooging heeft wel
haar beslag gekregen.
De beambten en werklieden in ge
meentedienst hadden voorzeker de Raad op hun
ihand en de verboogdng is danook voor velen
van geen gering belang. Uit dit besluit
spreekt, zouden we zoo zeggen, het groote nut
van de oommissie voor sociale aangelegen
heden en heeft desze een mooi succes te boeken.
Hopen, we tenslotte dat de interessante rede
welke kapelaan v. Dorp hier j.l. Zondag ter be
vordering van de intronisatie van het H. Hart
ia de huisgezinnen, gehouden heeft, ook met
ten schitterend succes moge worden bekroond!
OPMERKER.
Lagerhuis.
Er is een nieuw wetsontwerp op den militai
ren dienstplicht in Engeland aan de orde, naar
aanleiding van welk ontwerp j.l. Donderdag in
het Lagerhuis uitvoerig is gedebatteerd, voor
dat de tweede lezing ervan in stemming kwam.
Bonar Law lichtte de nieuwe bepalingen toe
en noemde dit ontwerp volstrekt noodzakelijk,
de regeering betreurt de hardheid van de
nieuwe bepalingen, maar zij heeft geen keus.
Het leger komt 100,000 man tekort op de sterk
te die werd verwacht, toen de plannen voor
den huidigen veldtocht in Augustus LI. werden
ontworpen en tenzij dat tekort wordt aange
zuiverd, kunnen die plannen ernstig in gewaar
komen.
De leger-autoriteiten doen hun best om elk
weerbaar man, die nu achter de vuurlinies
wordt gebezigd, plaats te doen nemen onder de
strijdende troepen. De hoofdoorzaak van het
tekort is, dat er vele ingedeelden niet gemist
kunnen worden voor den landbouw, de scheeps
bouw en de mijnen. Daarom blijft er niets an
dera over dan een herkeuring van de afgekeur-
den. Dezen zijn ongeveer een millioen in aan
tal. waaruit men 100,000 man hoopt te kunnen
vinden.
Deze kunnen onder verschillende hoofden
worden ondergebracht. Sommige zijn gewond
en invaliede geworden,, maar ook zijn er velen,
die half en half bedrog plegen. Anderen weer
zijn voorheen vrijwilliger geweest, maar wer
den om bureaucratische redeneu afgedankt.
Yan verschillende kanten werd er bezwaar
tegen dezen nieuwen militairen druk gemaakt
en worden andere wegen aangewezen om in de
behoefte aan manschappen tegemoet te komen.
Versaheiden leden b.v. vestigden de aandacht
op de vele „vriendschappelijk gezinde buiten
landers", en menschen met een vreemde smet
in hun bloed, die bij het begin van den oorlog
bij de werving niet werden aangenomen. En
Lundon, een nationalist, merkte in een inter
ruptie op, dat er 5000 Engelsclien van militai
ren leeftijd alleen in Dublin vertoeven, die zich
aan hun verplichtingen onttrekken.
Kort voor de sluiting van het debat verlang
de Churchill te weten waarom de regeering, in
plaats ven gewonde en herstelde invalieden naar
het front terug te zenden, ongehuwde, krach
tige mannen van 42 en 43 jaar vrijlaat. Hij
gispte dat als lafhartigheid en verlangde van
do regeering de belofte dat zij, indien het Huis
zulks verlangt, pa Pasehen gelegenheid zal ge
ven tot bespreking in geheime vergadering van
de kwesties van manschappen voor het leger en
van de scheepsruimte. Law maakte daartegen
geen bezwaar.
Daarna had de stemming plaats en werd het
wetsontwerp in tweede lezing aangenomen. De
regeering zal dus haar zin toch krijgen.
De hongersnood in Griekenland.
De honger, die Engeland en Frankrijk, door
gedurende vier maanden de blokkade te hand
haven, aan Griekenland hebben opgelegd, gaat,
naar uit Lausanne aan de „N. R, Ot." geschre
ven wordt, voort verwoestingen aan te richten.
Op verschillende plaatsen van het land zijn nu
readw bij medisch proces-verbaal 80 gevallen
vastgesteld van dood door uitputtin» bij ge-
brok aan voedsel. Drie zulke gevallen zijn on
langs voorgekomen te Mossen ie, vier hft. Elidis,
een op Enboea, twee in Kepbalonia. één te Leu-
kas, vier te Ithaka en vijf te Preveza. De zuige-
lingsterfte neemt schrikbarend toe, tenge
volge van ondervoeding der moeders.
Ongeveer 600 boeren zijn uit den omtrek te
Trikala aangekomen. Daar is hun een beetje
rijst en mais verstrekt. Zij aten het. uitgehon
gerd als zij waren, rauw op. Een groot aantal
visachershooten en barken zijn door de gealli
eerden gerequestreerd of door kanonschoten in
den grond geboord.
Een Fransche kanonneerboot heeft vijf ka
nonschoten afgevuurd op visachershooten. die
de Golf van Korinthe overstaken.
Een granaat schoot een roeier de beide ar
men af.
Bij zulke wreede metbodes om het volk er toe
te brengen zijn nationaal geweten te verloo
chenen, bewaart dit een trotsche houding. Dat
bewijst! de volgende gebeurtenis, welke de
schrijver ten slotte mededeelt.
Een Fransch schip met revolutionairen aan
boord ankerde bü St, Maure. De kapitein noo-
digede de bewoners uit aan boord mais te ko
men koopen, waarvan het schip een lading in
had. Maar dezen, niettegenstaande zij den vree-
selijksten honger leden .verklaarden, dat zij
niet anders zouden eten, dan wat zij van de
regeering ontvingen en niemand begaf zich
aan boord van het Fransche schip.
DENEMARKEN.
De afstand vau de Deensche Antillen aan
de Ver. Staten.
Koning Ghristiaan X heeft in een open brief
afscheid genomen van zijn. „geliefde en trou
we onderzaten op de eilanden St. Ihomas. St.
Croix en St. Jan." Het is, zegt hij daarin,
„in de overtuiging, dat het welzijn van de ei
landen heli best bevorderd en ontwikkeld kan
worden in verbinding met de Vereenigde Sta
ten van Amerika", dat ze aan die staten zijn
afgestaan. Hy zegt verder, dat er voor al hun
rechten en vrijheden is gezorgd. Wie op de ei
landen blijven wonen hebben het recht, binnen
het jaar te kennen te geven, dat ze hun Deen
sche staatsburgerschap willen behouden, waar
van tij echter later weer afstand kunnen doen.
Ten slotte zegt de koning: „Yan u afscheid
nemende, spreken wü de hoop uit, dat git de
herinnering aan de eeuwen, waarin de eilan
den tot Denemarken als hun moederland in
betrekking hebben gestaan, in liefde zult be
waren, en brengen wü u onzen koninklijken
dank voor de trouw en de toewijding, die gij
ons en het moederlandsohe volk bewezen hebt
en wij betuigen u onze warmste wenaohen voer
een gelukkige en vruchtdragende toekomst
voor u allen en voor de eilanden waarop gij
woont."
DUITSCHLAND.
Het grootsche werk der kanaliseering van de
Main.
Men schrijft ons:
De kanalieeering van de Main van diens
monding af tot aan Frankfort en spoedig daar
op Offenbach, had het verkeer, dat in 1887
500.000 ton bedroeg, tot 8.636.000 in 1013 doen
toenamen. Het gunstige resultaat hiermede be
reikt, was voor de onderscheidene staten aan
de oovera van den Main gelegen een spoorslag,
cm de kanaliseer in# van. deze rivier no# meer
stroomopwaarts door te voeren en wed aller
eerst tot A&chaffenburg, Bij dit plan viel Prui
sen het eind tot aan Hanau mot de trapvor-
mige sluozeneyateemen bp MainJrur en Keasel-
stadt ten deel, terwijl Beieren het gedeelte tus
schen Hanau en Aachaffenburg, met soortge
lijke sluiswerken bij Groas-Krotaenburgi, Gross-
Welzheim. Klein-Ostheim en Mainaschaff voor
zijne rekening kreeg.
Door deze sluozenaysteemen en naar verhou
ding betrekkelijk weinig baggerwerk wordit
eene vaardiepte verkregen van 2,5 Meter.
De afaluitdammen worden omgeven door
•leepvaart-eluizendubbelatellen met eene nut
tige lengte van 300 Meter bij eene binnenlicht-
breedte van 12 Meter, welke worden gevuld en
gevoed door benaden- en bovenatrooim.skanalen
van voldoende breedte en met gepleisterde bed
dingen.
Voor het houtvlottenverkeer, wier aantal in
jaar 1913 ongeveer 1550 bedroeg zijn aan
den tegenov er gesteld en oever houtvlotgeulen
met ongeveer 1,70 Meter waterstand aange
bracht waarvan de ongeveer 12 Meter breede
bovenstroomsche opening ia gewonen tijd met
een trommelvormig sluitstuk wordt afgesloten.
Tusschen den doorlaat voor huitvlotten en
den afaluitdam is een doorlaat voor de visdi
ingebouwd.
In den afaluitdam in den stroom bevinden
zich drie openingen. Van deze dient eene van
40 Meter breedte, als de sluis geopend is,
hetgeen bij een bepaalden, waterstand ge
schiedt om het hoogwater de geheele rivier
breedte vrij te geven voor de doorvaart der
schepen, de beide andere sluisdamopeningen
zijn ieder 80 meter breed.
De openingen voor de scheepvaart worden
overal electriach afgesloten door middel van
rollende sluisdeuren; deze hebben bij 4 meter
hoogte een gewicht van 128 ton. Ze worden zoo
hoog naar boven opgerold, dat eene voor de
scheepvaart voldoende doorvaart verkregen
wordt. Dezelfde constructie wordt gevolgd by
de zij-openingen der shmsdammen bij Mainkur,
Kesselstadt, en Gross^Krotzenburg, omdat deze
trapvormige sluizensysteemen met water
kracht worden bediend en derhalve moet bij
hen het waterverlies zoo laa» mogelijk gehou
den worden. De neven openingen der overige
sluiswerken worden door sluisdeuren met
hengsels en ijzeren pennen afgesloten.
terwijl het Koninkrijk Beieren voor de uit-
voermg dezer waterbouwwerken van den Main
£5,5 millioen Mak ten koste legde, zullen voor
ruisen de kotsten van dien kanaliseerings-
arbeid 6,2 miillioen Mark bodragen. Bovendien
echter zyn er nog 6,3 millioen Mark noodig
voor de installatie-kosten om de waterkracht
productief te" maken, waaruit 30 millioen kilo
watturen per jaar zullen verkregen worden.
De nuttige aanwending dezer uit het water
■veikregie^ kraokten vertoonde ziek in des tie
gunstiger licht, naarmate door de installaties
de Edertal-afsluiting by Hemfurt en aan
da "«eersluizen bij Döverden reeds aanzienlijke
waterkrachtiwerken zijn tot stand gebracht,
•waarmede de Main-waterkrachten tot weder-
zydsche vesterking en vervolmaking op voor-
deeligie wyze zouden kunnen vereenigd worden,
om een groote en breede strook des lande van
de benoodigde dectriaiteit te voorzien, een
strook, die vanaf den Main via Kassei en door
het Waaergeibied tot Bremen loopt.
Telkens 4 Fennois-turhines worden in eene
pijler in de rivier aangebracht. Deze pijlers ver-
kriigen bij eene lengte van 78 Meter eene
breedte van 16 Meter. Op dezen tfurbinenpijler
wordt eene machinehal ingericht, dde de Gene-
•atoren (electriciteitover wekkers) huisvest,
welke de kracht1 van het water in electrisehe
energie omzet; by eene kweekspanning van
6.000 volt wordt deze ter sterkte van 60.000
volt! verder op- en doorgevoerd. In datzelfde
gebouw komen dan ook de localiteiten voor de
transformatoren, voor de directie en hare kan-
toorlocalen, voor de construetdekamers alsmede
voer kolen en olie.
De uitvoering van het waterbouwwerk moet
op die wijze in bepaalde gedeelten worden ge
splitst, dati aldoor een voldoende rivierdoor-
snede vrijblyft voor den afvoer bij hoogwater
stand. Eerst werd in het voorjaar van 1914 be
gonnen met den bouw der sluizen, welke in den
winter van 1918 op 1917 i-n gebruik konden
genomen worden, In het voorjaar van 1016
werden de nevenopeningen ter Enkerzijde der
aluisdammen met! de houtvlotgeulen en de
vieoh-doorlaten onder handen genomen. In het
voorjaar van 1916 konden de uit stalen afsluit
wanden geformeerde omheiningen dezer werken
worden weggeruimd. Daarop volgde de uitvoe
ring van de rechter-nevenopening mot dien tur-
binen-pijler. Met den inbouw van de 40 Meter
lange walevormig geconstrueerde sluisdeur voor
de scheepvaartopen-ing worden de bouwwerken
besloten. Den omvang dezer werken kan men
eenigszins daaruit afleiden, dat alleen reeds
vcor het sluisdamwerk van ieder dezer sluizen
systeemen 140.000 kubieke Meter grond moest
worden verplaatst; dat 22.0000 kubiek-Meter
beton moest worden klaargemaakt en aange
bracht, waarvan 2.000 kubiek-Meter met ijzer
tot een gewicht' van 160 ton wordt gewapend,
en dat 7500 kubdek-Mieter zandsteen moest die
nen uit walsen bestaande sluisdeuren voor ieder
sluizencomplex bedraagt 268 ton; 10.000 ton
ooment eischt ieder afzonderlijk werk in zijn
geheel. Aan arbeidskrachten heeft men per dag
voor iedere sluis 160 tot 180 man noodig en
voor iederen afsluitdam of aluisdam ciroa 250
werklieden.
Indien niet! hoogwater of ijsgang den loop der
zaken belemmeren, zoo zal het gansche water-
bouwwerk, ondanks den oorlogstoestand, in het
voorjaar van 1018 voltooid zijn. De reeds in zyn
derde jaar woedende krijg heeft, ondanks de
ontzaggelijke eiscliendie hii aan het praeata-
tie-vermogen van het Duitsche volk atólt, den
voortgang van dit werk dea vredes niet kun
nen hinderen. Naast de grootsche daden van
heldhaftig wapengeweld wordt de schepping
van nieuwe verkeerswegen constant doorge
voerd. Een schakel in dien keten van Duitisch
doorzettingsvermogen wordt gevormd door de
kanaliseering van dat gedeelte van den Main,
dat zich van Offenbach tot Aachaffenburg uit
strekt, waardoor deze stroom in staat wordt
gestold, schepen van 1500 in plaats van 600 ton
laadvermogen te dragen op zyn golven. Tege-
lyketyd wodt aan inductie en landbouw een
kracht van 30 millioen kilowattuur tegen goed-
koopen prijs ter beschikking gesteld en den
welstand van een groot gedeelte des lands valt
eene aanzienlijke verhooging ten deel.
W. H. I.
B E L G I E.
Het levende lijk.
De bekende Ylaameche dichter en schilder
Herman Broeckaert, wiens overlijden gemeld
werd, en aan wien de Nederlandsobe en Ylaam-
aohe per« levende necrologieën wijdde is
springlevend. Hf heeft, zegt' het „Hbl." ergens
diep in Frankrijk, het nieuwe van zijn overlij
den vernomen, en daarover nu een brief ge-
sdhreven aan „De Stem in België," het te Lon
den verschijnend Vlaamsch blad.
ITALIË.
Rome, het Pausdom en de Kerkelijlke Staat.
De Maart-aflevering van het tijdschrift „Va-
tikan" bevati een reeks interessante artikelen
over Rome, het Pausdom en den kerkelijk en
staat. Dit actueele onderwerp wordt door Ka
tholieke geleerden van historisch en juridisch
standpunt belioht. Het tijdschrift bevat o.a.
artikelen van den vroegeren prefect der Vati-
oa&nsahe bibliotheek Franz Ehrle S. J. over
„De onafhankelijkheid van den H. Steel", van
prof. Phitipp Düngol uit Innsbrliok over: lrDe
rechtskwestie van de beslaglegging op het Pa
lazzo di Venezia te Rome", van mgr. rd. Paul
Maria Baumgarten over„De Pausen Leo X.TTI
Pius X en Benediotus XV", van prof. Joh'. B.
Sfigmüller uit Tübingen over „Concordaten",
van dr. H. Brauweiler over „Vatioaan en loge
in den wereldoorlog", van pater Hartmann
Grisar S» J. uit Inssbrück over: „De histori
sche grondslagen der Pauselijke macht", van
prof. dr. Seipel over „De nationalieteiil der
Pausen", waarin zooveel mogelijk de nationali
teit der verschillende Pausen wordt vastge
steld en de vraag beantwoord wordt, waarom
dé Italiaansahe nationaliteit zoo'n belangrijk
overwioht heeft op de andere nationaliteiten.
Waarschijnlijk wordt in Denemarken dit
jaar geen zomertijd ingevoerd, wijl de land- en
tuinbouwers «ernstig bezwaar maken-.
Acht'-en-zeventig jaar oud, ie de Franeohe
pottenbakker Clément Massier overleden.
De wetgevende vergadering van de Oana-
deesohe provincie Nieuw-Schotland heeft het
wetsontwerp aangenomen, waarbij vrouwen het
kiesrecht erlangen en zij de rechtspraktijk mo
gen uitoefenen.
De Duitsche rijksdag nam eenstemmig en
definitief het ontwerp aan betreffende de ver
mindering der minimumstraffen van het mili
taire strafwetboek.
De Oostfriesche viaschers zijn thans juist
begonnen te vissollen in den Dollard, ook op ge
bied dat door de Nederlandsche regeering daar
voor aangewezen is.
In het Lagerhuis is van regeeringswege
meegedeeld, dat er vijftig standaard-schepen
voor <je Engelsahe koopvaardij in aanbouw rijn.
Ook in Zweden zal vermoedelijk dit jaar
geen Zomertijd worden ingevoerd.
Do Turksche Senaat heeft zonder debat de
conventies, die tusschen Turkije en het Duit
sche Rijk zyn tot stand gekomen, goedgekeurd.
CRISIS.
Gebrek aan havermonth.
Na.-u- aanleiding van liet besluit van den
minister van Landbouw, dat alle havermoutb
verkocht moet worden voor don maximum
prijs van 1G ets. per pond, waardoor ook H,
D. en Quaicer üols niet meer op mogen ertvn-
gen dan dit bedrag, heeft de „Boud van
Amst. Winkeliers in koloniale waren en aan-
verw. artikelen" zich tot den minister ge
wend om toestemming te verzoeken tot vrij
lating der verkoopprijzen van H. O. en Qua
ker.
De bond meent dat dit gewenscht ifl Om
aan dit voedsel behoefte hebbende personen
waaronder zieken en kinderen, te kunnen
voorzien; hij meent dat dit best toelaatbaar
is, doordat deze artikelen verpakt uit het
buitenland hier arriveeren.
Oorlogswinst-belasting en
scheepvaart-
Het „HbL" meldt:
Onze correspondent te Rotterdam ver
neemt, dat de minister van Financiën een
belangrijke beslissing heeft genomen ten aan
zien van een punt, dat bij het bepal n .van
den aanslag in de Oorlogswinstbelast'ng tot
veelvuldig verschil van meening hoeft aan
leiding gegeven.
In den tegenwoordigen tijd worden sche
pen hoog verzekerd in verhand met de zoo
aanzienlijk gestegen waarde. Hierdoor kan
het niet uitblijven dat er voor de red rij' n
een aanzien] iiko wintt onts aat wanneer e n
schip door molest verloren gaat, en het was
dan ook de gewoonte der belastingautori
teiten, het verschil tusschen uitbete''de a -
surantiepenningen en boekwaarde van h t
schip als oorlogswinst te beschouwen en
daarvan 80 pOt.. te heffen ten behoeve van
's Rijks schatkist. Van reedersz 'de is e-
reeds veelvuldig op gewezen dat hierin o n
zekere onbillijkheid school. Op de waard
van een schip, dat niet verloren gaat. st 'g
aanzienlijk, zoodat het verschil tusschen w r
kelijke en boekwaarde ontzaglijk groot is.
Nog klemmender is het argument, da. d
werkwijze- der belastingautor leiten be e.nme
rend werkte op de vertraging van verloren
gegane ruimte. Immers wanneer er van het
uitbetaalde assurantiebedrag 30 pCt. moes!
worden afgegeven, bleef er niet voldoende
over om een schip van dezelfde grootte als
het verlorene in aanbouw te geven.
De Minister nu heeft het belang van tl t
laatste ingezien en bepaald dat w aneer ten
duidelijkste blijkt dat de vergoede assu an-
tiopennjngen worden aangewend voor nieuw
bouw, geen oor logswins,belas ting zal ver-
schuldigd zijn. Alleen wanneer zij jn den
vorm van winst aan de aandeelhouders wor
den uitbetaald, zal voortaan de staat me:
30 pOt. meedeelen.
Stamboek naar Duitschland
en Oostenrijk.
Dankbetuiging.
Onrust in de Beroet i.
De Nederlandsche militaire
missie naar vreemde fronten.
