lil* MUL MMUT
WARE ADELDOM
DE OORLOG
BUITENLAND
FEUILLETOÜ
Maandag 2 April
Tweede blad
Onlusten in Spanje en Italië.
Sedert Spahn, de Duitsohe Centruinleider,
in de Rijksdagsdagrittinp Tan 1.1. Donderdag
lijn voor zijn hoorders verrassende onthullingen
deed over den stand van zaken in Italië en
daarbij opmerkte, dat ook de Italiaanaohe
troon wankel sou zijn, zijn enkele niet te oon-
troloeren berichten in de Oostenrijksche en
Dultsohe pers over de onlusten in Italië ver
schenen.
Het jongste berioht daarover bevat het „Ber
liner Tageblatt," nit welk bericht blijkt, dat
jda onlusten niet alleen te Milaan, doch ook in
iandero steden hebben plaats gehad. De onlusten
berden uitgelokt door hongeropatootjes en be-
doogii%en tegen den oorlog. Talrijke troepen
inoooten worden ontboden om de orde weer te
horstellen. De censuur so heet het natuur
lijk onderdrukt de meeste berichten over de
opstootjes.
De berichten over de opstootjes in Spanje
aijn van nog ernstiger aard, omdat wij die hier
sender voorbehoud hebben te aanvaarden, wijl
«j blijkbaar uit de officieuze Sj>aan«che reg»e-
Sjngspers afkomstig zijn. Het eerste bericht be-
<rit de mededeeling, dat de Spaansche regee
ring 16 arbeiders-leider», die het manifest had
den onderteek-end, waarin de werklieden tot al
gemeen© «taking werden opgewekt, gevangen
heeft laten nemen.
De „Diario Universal" het orgaan van Roma-
nonos zegt over de beweging dat de zij geens
zins alleen economisch is, rooals de arbeiders
voorwenden, doch revolutionair. Zij heeft ten
doel het bestaande regeeringetelsei omver te
werpen.
In het volgende en wel meest belangrijke bo
ric-lit wordt geoogd, dat de minister-president,
graaf Roman-ones, na de Donderdag gehouden
vergadering van den ministerraad een nota
heeft uitgegeven, waarin ataat: „de aanstich
ters van de ontworpen algemeene staking wil
len de leidende kringen van Spanje dwingen,
om het tegenwoordige stelsel grondig te her
vormen. Dit kan volstrekt niet worden geduld.
Derhalve zijn alle maatregelen tot onderdruk
king van deze gevaarijke staking op hun plaats.
De regeering zal overigens niet in gebreke blij
ven om aan de levensmiddelcrisis en de werk
loosheid tegemoet te komen."
Het spant er dus wei in Italië en vooral ook
in Spanje.
NOG MEER DONKERE
WOLKEN.
Er dreigt nog moer graansahaarsckte, nu
reeds voor bet volgende jaar. Er doen namelijk,
volgens een bericht uit New-York aan de
„Times," in Amerika sensationeele verhalen de
ronde over de groote schade tengevolge van
droogte en. d aar op voi ge i. den sneeuwval op de
akkers voor winter-tarwe in iZuid-Nebraakn. De
oogst tal ver beneden het gemiddelde zijn. De
boeren bereiden zich met koortsachtige
haast voor om op de volden voor wintertarwe,
voorjaarstarwe uit te zaaien. Vijf wagons met
saaikoren zjjn in allerijl naar Nebraska ge
stuurd.
De „New-York Times" die een artikel aan
den toestand wijdt, tegt, dat de oogst van 1917
er over zal beslissen of de wereld in 1918 ge
voed kan worden of dat er honger zal zijn. De
vraag hoe wü onze vrienden overzee (Ook de
„neutrale" vriendenI Red.) van voedsel tul
len voorzien en zelf genoeg over zullen houden
moet vastberaden onder de oogen worden ge-
tien.
Ook de „Daily Tel." vernam uit New-York,
dat, te oordeelen naar de berekeningen van de
deskundigen, de Vereenigde Staten tegenover
een ernstig tekort aan koren staan, dat het
noodzakelijk kan maken, dat Amerika zelf voor
het einde van het jaar op broodrantsoen wordt
gestold.
De meest optimistische voorspellingen schat
ten den tarweoogst dit jaar met den overge
schoten voorraad van het vorige jaar mee op
nog geen milliard bushels, en in ge-val van oor
log, zoo verklaren ambtenaren, verwacht men
- van de Vereenigde Staten dat zij de geallieer
den met ongeveer 400 millioen bushels zullen
voorzien. Honderd millioen bushels moeten als
saaikoren gereserveerd worden, zoodat slechts
600 millioen bushele over zouden blijven, wat
geljjk staat met het normale tarwe-verbruik in
da Vereenigde S-taten in den vorm van meel
alleen.
Volgens sommige schattingen zal de tarwe
oogst de 800 millioen bushels echter niet ovor-
«ohriiden. niettegenstaande er zich 860,000
•ores mee* met tarwe bezaaid aijn. De econo
misten voorspellen de hoogste prijzen voor le
vensmiddelen in de geschiedeni« der Vereenig
de Staten wegens het groote percentage daar
van dat aan het landbouwbedrijf onttrokken
fa.
Het ziet er dus voor de naaste toekomst nog
«lles-bohalve rooskleurig uit ende«r de donkere
wolken, welke van over den Oceaan komen aan
drijven. De uithonger-in gsoorlog, verergerd
dooT de oogatmislukkingen, dreigt zoo lang
haam aan de geheolo wereld aan te tasten.
Wanneer zal het eind© daar riin?.
DE REVOLUTIE IN RUSLAND.
Mgr. Szeptjeki vrijgelaten.
Een Zaterdag, via Stockholm uit SiPetereburg
ontvangen, bericht, dat de reeds sedert 1914 door
de Russen gevangen gehouden metropoliet van
Lemberg, Mgr. Szeptycki, van de voorloopige
regeering verlof heeft gekregen om Rusland te
verlaten, is reeds bevestigd door een bericht van
het St. Pet. Tel. Ag., waarin wordt gemeld, dat
Mgr. graaf Szeptycki op zijn bevrijdingsreis
reeds te St. Petersburg is aangekomen.
De „Retsi" hecht haar volle goedkeuring aan
dit besluit der nieuwe regeering, die zich gehaast
heeft om het onrecht jegens den Metropoliet be
gaan, weder te herstellen.
De Polen en de Russische
revoutie.
In verband met den indruk, dien de proclamatie
van de nieuwe Russische regeering op de Polen
mag hebben gemaakt, zij hier meldjng gemaakt
van een artikel uit de Dziennik Póznanski van
den 27en Maart, waarin, naar het Poolsch pers
bureau in den Haag meldt, o. a. het volgende
werd gezegd:
Ondanks het manifest aan de Polen van groot
vorst Nicolaas, had in den toestand der Polen
in Rusland geen verandering plaats. Zij bleven
niet slechts in Litauen en Roemenië, maar ook in
het Russische rijk zelf burgers tweede klasse. Zij
bezitten geen politiek-burgerlijke gelijke rechten
en zelfs de godsdienstige verdraagzaamheid, die
door een keizerlijke verordening uit den tijd der
eerste revolutie „verzekerd" was, werd door de
practijk der ambtenaren, door wijzigingen en
commentaren tot het uiterste verdrukt, zoodat op
zijn hoogst van een verzachting van de vroegere
vervolgingen sprake kan zijn, in geen geval ech
ter van de opheffing. Indien er dus iets door het
nieuwe Rusland gedaan kan worden, dan is drt
het verkenen van gelijke rechten aan de Polen in
het geheele gebied van het Russische rijk en het
verleenen van algeheele geloofsvrijheid. Zal de
tegenwoordige regeering tot zulk een daad van
billijkheid en politieke logica besluiten? Waar
mede kan men beter de erkenning der nationale
rechten bewijzen, dan door het afkondigen der
algeheele rechtsgelijkheid en geloofsvrijheid voor
de Polen? Het vraagstuk is zoo actueel, zoo be
langrijk en zoo voor zichzelf sprekend, dat alle
verklaringen „in beginsel" over de toekomstige
rechten der Polen, slechts leege woorden zouden
zijn, indien niet begonnen zou worden met de
rechtsgelijkheid of ten minste met een formeek
verklaring ervan.
De „Rjetsj schrijft, na in Russische diploma
tieke kringen haar licht te hebben opgestoken:
De juiste waardeering van de Poolsche kwestie
werd bemoeilijkt door de ontwijkende en vage
beloften van de oude regeering, waarvan de
vijand partij trok om zich als bevrijder van Polen
op te werpen. Thans echter heeft de revolutie de
kwestie zuiver gesteld. Het Poolsche volk zal
stellig het Russische volk dankbaar zijn voor het
toegekende recht om zelf zijn staatsinrichting te
bepalen, daar hiermee aan het streven der Polen
naar nationale en politieke onafhankelijkheid
voldaan is. De regeering heeft haar proclamatie
uitgevaardigd na ampel overleg met Poolsche
kringen en in volkomen overeenstemming met het
comité uit de Doema en den arbeidersraad.
Rusland roept nu de Polen op ten strijde voor
de vrijheid.
Verschillende berichten.
Volgens een bericht uit St. Petersburg aan de
„Echo de Paris" heeft generaal Roessky de mees
te kans opperbevelhebber van het Russische leger
te worden.
De Spaansche gezant te Berlijn meldt, dat
de Duitsche regeering geneigd is, het ver
trek dezer schepen uft Engeland te waar
borgen. Deze schepen zouden gedurende vijf
weken zonder gevaar door de geblokkeerde
zone kunnen trekken onder zekere voor
waarden, vooral onder deze, dat de reedërs
zich zouden verplichten, geen schepen meer
naar de geallieerde havens te zenden. Er
zou een waarborg worden geëfecht, bestaan
de uit het deponeeren bij een Duitsche bank
van 500 mark per ton voor de schepen, die
de Engelsche havens verlaten. De Spaansche
regeering moet bovendien verklaren, dat de
schepen, die zich in de oorlogszone bege
ven, door den staat niet worden verzekerd.
De Spaansche nota voegt hieraan toe, dat
deze voorwaarden niet in overeenstemming
zijn met de beginselen der Spaansche nota
van 2 Febr. en de vloot feitelijk zouden
doen opleggen.
De voorstellen der Duitsche regeering wer
den niet aangenomen en de onderhandelin
gen duren voort.
üe uitlatingen van Czcrnin over den vrede.
De uitlatingen van den Oostenrijkaeh-Hon-
gaarsehe minister van buitenland «die staken
Czcrnin, over het vredesvraagstuk, worden
door de geheele Ween - che pers met voldoening
besproken en beschouwd als een belangrijke
aanvulling der redo van den Du rise-hen rijks
kanselier.
Czernin, zeggen de bladen, heeft het posi
tieve program van de middenrijken ontwikkeld,
volgens hetwelk aan den "oorlog een einde kan
worden gemaakt op een alle partijen bevredi
gende wijzeeen program, dat van de vijanden
der middenrijken niets oneervols eiseht en den
twijfel aan de oprechtheid en de loyaliteit- der
middenrijken wegneemt. Caerain heeft echter
ook in overweging gegeven om de v red (^moge
lijkheden to onderzoeken zonder dat de oorlog-
verenden den strijd behoeven te schorsen. De
woorden van Czernin rijn tot de geheel» wereld
gericht, tot ieder die aan dezen oorlog hoe eer
hoe liever ©en einde gemaakt wenscht te zien.
De middenrijken zullen in het bewustzijn van
hun kracht, hun verdedigingsoorlog' voortzet
ten, gesterkt door het bewueUiin dat het voort
durend in de bres springen voer den vrede door
hunno leiders, hun den dank en de spmpathie
waarborgt van het niet door haat cn verove
ringszucht verblinde deel der openbare mee
ning.
Een betooging van Katholieken te Parijs.
Volgens oen Havas-bericht van 1.1. Zaterdag
uit Parijs hebben veie Katholieken uit de lan
den der geallieerden aldaar in de kerk van
Parayle-Monial ecu betooging gehouden. On
der de voorname vertegenwoordigers werden
opgemerkt de kardinaal-aar tab i»chop vaigWegt-
minster, Mgr. Deploige, de rector van de uni
versiteit te Leuven, prins Wladimi* Ghika,
broer van den Roemeeneoben gezant te Rome.
de leider van den katholieke* studentenbond in
Italië, Mgr. Pini, en Mgr. Bcrthoia, bwechop
van Autun.
Kardinaal Bourne heeft in het Franseh het
woord gevoerd. Hij ging de vlaggen der geal
lieerden na, laakte naar aanleiding der Belgi
sche vlag de schending van dit land al» een on
vergeeflijk onrecht en uitte den wensch, dat het
heldhaftige land uit zijn beproevingen sterker
en schooner dan ooit herrjjaen moge.
j Hij betoogde daarna, dat de onverwacht ge-
De voorloopige regeering heeft besloten ae"bleken noodzaak om te «ledigen, wat de
doodstraf ai te schaffen en te vervangen, waar
zij in het strafwetboek of de militaire wetten is
opgenomen, door dwangarbeid voor een zeker
aantal jaren of levenslang.
„National Tidende" meldt, dat de Russische
gezant Burhöwsden, te Kopenhagen, zijn ontslag
heeft ingediend. Ten aanzien van zijn opvolger
is nog geen beslissing genomen.
De gemeenteraad van Tachkent heeft een mil
lioen roebel en 12 H.A. grond ter beschikking ge
steld voor de stichting van een Universiteit in
deze stad.
De bekende militaire paedagoog generaal
Makchew, is benoemd tot voorzitter van eene
commissie tot hervorming der militaire scholen.
VERSPREIDE <8EfSEC§3TEW
Collecten voo* de Ukraine».
De Paus heeft in alle Katholiek® kerken een
collecte doen honden voor do sMcfatoifer» van
den oorlog in Polen en Lithauen, welke oolleete
een millioen franc» heeft opgebracht.
Daar de Griekaohe Katholieke Ukrainsohe be
volking (Midden- en Ooot-Galicië) door d© ooi-
logBgobeurtenissen het meect heeft geleden,
heeft graaf Michael Tysehkewiteah. die rich
sinds 8 jaren in Zwitserland bovi*dt, zich tot
het pauselijk staatsseeretariaat gewend met
het verzoek, dak de Paus ook aan de Ukrauisehe
slachtoffers van den oorlog rijn bescherming
zal verleenen en ook voo* hen een eollecte aal
doen houden.
Dezer dagen heeft do graaf van het pauselijk
staatssecretariaat oen brief ontvangen, waarin
g«ae#d wordt, dat de Paus het voraoek gaarne
aal inwilligen, op voorwaarde, dat het door de
Ukrainsohe bissehoppen aan den H. Stoel wordt
voorgelegd.
Spanje en de onbcpeikte Dnihbootooririg.
Een Havas-bericht uit Madrid meldt: Het
Ministerie van buitenland*±2 zaken pu
bliceert een nota, betrekking hebbende op
de Spaansche schepen, die in de havens
der geallieerden, vooral in EngeJeche ha-
vens gevlucht zijn.
christelijke beschaving door de eeuwen heeft
opgebouwd, de geallieerden heeft teaaamge-
drongen en vergeleek hun verbond met dat van
hedendaagaohe kruisvaarder» als de voorvech
ters van recht en gerechtigheid.
OORLOGS-ALLERLEI
DE TWEEDE AVONTUURLIJKE REIS
VAN DE „MfiWE".
Over zijn tocht met de „Möwe" heeft graaf
Dohna Schlodien, de gezagvoerder van den
kaper, aan eenige journalisten te Berlijn
het volgende meegedeeldKort na ons ver
trek kregen wij liet s.s. „Voltaire in t
zicht. Tegen vier uur 's ochtends waren wij
het tot 400 M. genaderd ea seinden liét om
te stoppen. Toen de „Yoltairctrachtte
draadloos hulp te vragen, vernielden wij
het toestel en slaagden er daarna in, het
schip onschadelijk te maken.
Wij kruisten vervolgems ongeveer 20 dagen
in den Noord-Atlantischen Oceaan, maar kre
gen de eerste drie dagen geen chip meer
in 't oog. Later hebben we in deze streken
ngenoeg eiken dag met een stoomschip kun
nen afrekenen. Het laatste, dat we er be
machtigden, was met oiifeveer W00 ton
steenkool van Amerika aaar Italic onder
weg. Ik liet het schip een poos met de
„Möwe" meevaren, vulde er mijn kolenvoor-
raad uit aau en heb het daarna ak hulp
schip ingericht. Onder leiding van luitenant
ter zee Wolff heeft het daarna een aantal
vijandelijke schepen kunnen vernietigen. Ten
slotte heb ik dit hulpschip echter moeten
laten zinken, omdat de machines onbruik
baar waren geworden.
Hoe mser wij de Afrikaansche en dan de
Amerikaansche kust naderden, des te moei
lijker werd de draad looste dienst, wegens
electriscke storingen. Zoo hebben we de
geheele tweede helft van December geen
berichten gehad. Tot onze groote vreugde
begon toen, op Nieuwjaar, het draadlooze
toestel weer te werken en vernamen we, dat
de Yarrowdale een Duitsche haven had be
reikt.
Op onzen verderen tocht, in den Zuid-A t-
lautischen Oceaan, heb ik mijn hulpschip
dat ik den naam „Greyer" had gegeven,
nog tweemaal ontmoet en kon er den eer
sten keer 2000 en den tweeden keer 1000
ton steenkool van overnemen.
Onze tocht ging daarop verder tot Kaap
stad, maar mijn verwachting, daar een druk
zeeverkeer te zullen vinden, werd niet be
vestigd.
Over een ontmoeting met een sterk be
wapenden Engelschen hulpkruiser, zeide
graaf Dohma: Ik had dien hulpkruiser 't
liefst ontweken en ten slotte gelukte mij
dat door een toeval ook. Er kwam nl. een
Engelsche koopvaarder in zicht en de hulp
kruiser zag dien blijkbaar voor de „Möwe"
aan, want hij viel er op aan en wij zagen
de granaten vlak bij den koopvaarder ont
ploffen. De twee schepen raakten uit zicht,
terwijl de hulpkruiser zijn eigen landsman
nog altijd vervolgde.
Toen het jaargetijde begon op te schieten,
zette ik weer koers naai' het Noorden. In
den Atlantischen Oceaan was het er in-
tusschen op de groot# scheepvaartwegen heel
anders gaan uitzien. Op onze uitvaart had
den wij nog ongeveer 25 stoomschepen ge
zien, doch op de thuisreis hebben we geen
Yenkei meer waargenomen.
Het gevecht met de „Otaki" volgde, nadat
ik het had geseind om te stoppen. De „Ota
ki" werd 25 maal getroffen, maar ook de
„Möwe" kreeg drie treffers. Beide schepen
geraakten in brand en de „Möwe" kreeg
een lek, die ons veel last bezorgde. Door
den brand liep een aanzienlijk deel van mijn
bemanning brandwonden op, deels heel erge,
zoodat een onderofficier en zes man er aan
zijn gestorven.
Op de „Otaki" waarvan de bemanning ten
slotte in de booten ging en op de „Möwe"
aanhield, waren 4 zwaar gewonden. Wij na
men 25 man van het s.s. op.
Allengs naderden wij nu de Duitsche kust:
het eerste Duitsche schip dat wij ontmoet
ten, was een treiler, die eerst de „Möwe"
niet herkende en ons 6einde te stoppen. Wij
werden liet' echter gauw eens.
Uit Kopenhagen komen nog een aantal me-
dcdeelingen, in het bijzonder over het ge
vecht van de „Möwe" met de „Otaki" en het
verblijf aan boord van de „Möwe" tijdens
het gevecht. Vandaar wordt namelijk de
aankomst gemeld van een 20-t,al Scandina
visch zeelieden uit Kiel, die liet laatste deel
van den avontuurlijken tocht van de „Möwe"
hebben meegemaakt.
Aan een dagblad-correspondent vermelden
zij over hun ervaringen o.a. het volgende:
De „Möwe" had vijl' groote kanonnen aan
boord en vier torpedo-lanceerbuizen. Zij was
voorzien van groote masten, die men op en
neer kon schuiven om den vijand te ver
schalken. Ook de schoorsteenea waren hier
toe ingericht. Des avonds werden de masten
in de hoogte geschoven en werd met volle
kracht gestoomd.
Overdag voer het schip langzamer. Op het
achterdek stond een handig gemaskeerd
groot kanon.
Voortdurend werd het schip anders beschil
derd.
Een der vele schepen, die door de .,Mö
w«" sinds begin Februari, toen de zeelieden
aan boord der „Möwe" werden opgenomen,
tot zinken werd gebracht, stelde zich aan
vankelijk tegenover het kaperschip te weer.
Het was het Engelsche stoomschip „Otaki",
dat den lOen Maart een formeel gevecht
met dc „Möwe" aanging, waarbij zes man der
Duitsche bemanning en twee gevangen Hin-
doe's omkwamen.
De „Möwe geraakte in brand. Het vuur
kon eerst na drie dagen gebluscht worden.
Er bevonden zich vele Engelsche gevan
genen aan boord, dio van de andere afgezon
derd werden genouden. Deze wieten tijdens
het gevecht een ijzeren deur opeu te bre
ken, doch de Duiteche soldaten verschenen
met handgranaten gewapend ter plaatse en
beletten hun aan dek te komen.
De neutrale zeelieden waren in ©en kleine
ruimte in het middenschip ondergebracht en
wachtten in volslagen duisternis het einde
van het gevecht af.
De „Mowc" werd door 7 kanonskogel» ge
troffen, doch de Engelschen gaven sick ten
slotte over.
De „Mowe" nam hen aan boord. De kapi
tein, de eerste stuurman, dc eerste machi
nist en twee matrozen van het Engcteehe
«chip waren gesneuveld.
De tocht van de „Möwe" strekte zich uit
ever Kaapstad en Rio de Janeiro.
Toen de kolen en de proviand opraakten,
zette de „Möwa" koes» naar het vaderland
over Newfoundland en het Noordelijk deal
van den Atlantischen Oceaan. Den 21sten
Maatr passeerde de „Möwe" Kronborg en
voer dan door da Sont naar de plaats van
bestemming.
H O N G A R IJ E.
Een biss«hopi»eI«ka conferentie.
Te Boedapest is verleden week Woensdag,
onder voorziktersohap van den kardineal-vorst-
primaati van Hongarije, ingr. dr^Czenoch. yan
conferentie van Ilcngaaraohe hi«tahoppen (re-
houden. Na dc eonfarenu» beraadslaagden de
hulpbisschoppen van het aartebisdom ErlaU
over de kwestie van een uniforme raaeling dei
rielzorg voor de koIoovieren ram den Latirviaehen
en. den Grieksehtn ritir*.
Berichten in I tot i regels
Te Ween#n werden ttisfcaeoa (Palna-Zen-
datr) ten bate van vluchtelingen urHl het Zuiden
des lands vóór de kerken palmtakken verkookt
De I on<kU*»f(?ev*a*di*de re©* Ahe*-
Land, Hermann Imbuseh, van de OenirumepM-
tij, wend aedert Deo. 1614 op het OoeteRik front
vermist. Eerst thans ie jrebleken. dat bfi toen
gesneuveld ie.
Ruim honderd rereeniadojfttn van Dera-Ke-
zakken hebben 16 millioeii btieec«bracht veov
den aanleg van een nieuwen «poorwe».
Wolff «preekt een bericht ia de eateate-
pers, dat de in Dniteehlond vertoevend»
Qhineezen zouden zijn aevanaen genome»,
tegen. De öhineezen kunsea atoti volkom au on
gehinderd en vrij bewegen.
De ex-pre«adent Roosevelt #n de te Oytiev
Bay (bij New-York) gevestigde VUannaen riin
voornemens de zorg voor 2400 Belgiaahe kinde
ren op aieh te nemen.
Wolff aelnt uit Marburg'. De bakterioloe*
prof. v. Behring is hier op den leeftiW van «3
jaar overleden.
LAHOBOUW EM WI8SCHERIJ
CENTRAAL DEPOT VAN LEVERBARE
ANEMONEN EN RANONKELS ONDER
BEHEER VAN DE COMMISSIE VOOR
STEUN AAN ANEMONEN- EN RANON
KELKWEEKERS TE UITGEEST.
Men schrijft ons; De werkzaamheden, voor
zoover het betreft de ontvangst der leverbare
bollen, zijn ten einde en de Commissie kan zich
verheugen in een succes zooais zij dat niet had
verwacht.
Zoo goed als bijna de geheele voorraad bevindt
zich nu in bovengenoemd depot, en nu de Com
missie een overzicht heeft van den voorraad,
heeft zij de prijzen vastgesteld voor de afnemers.
Binnen eenige dagen zal aan heeren exporteurs
toegezonden worden een prijslijst.
Ruim 70 kweekers hebben hun geheele voor
raad ingeleverd, welke meer dan 3,000,000 stuks
bedraagt, bestaande uit greofe getallen van de
hoofdsoorten, alsmede een zeer groote verschei
denheid van andere soorten, zoodat de groothan
del zoowel als de particuliere handel bij boven
genoemde commissie terecht kan.
Door de commissie zijn de prijzen zoodanig
festeld, dat hiervan niet meer afgeweken zal wor-
en zoodat er voor den handel geen risico is,
omdat de prijzen niet verhoogd zullen worden.
Doordat de Commissie inzage had in ingezon
den lijsten der partijen, welke in den bloeitijd
waren gecontroleerd, heeft zij partijen die aan-
geteekend stonden als onzuiver geaccepteerd voer
den rommel en minderwaardige partijen gewei
gerd, zoodat dit ongetwijfeld voor de exporteu»
een zeer groote waarborg geeft, en zij op deze
wijze hunne klanten goed kunnen bedienen.
Zullen aan den eenen kant de prijzen niet ver
hoogd worden, aan den anderen kant zal er ook
voor gezorgd worden dat ze in geen geval ver
laagd worden en zelfs zal het eventueel over
schot der oogst 1916, de prijzen der nieuwe oogst
1917 niet drukken. X.
KAN MET BOLLEN BETEELDE GROND
IN GEBRUIK GENOMEN VOOR HET
KWEEKEN VAN GROENTEN?
Thans, nu de handel in bollen er 200 sledn
voor staat, is liet voor eiken kweeker plicht door
de een of andere bijteelt nog zooveel mogelijk
van zijne gronden te trekken. De z.g.n. braak
liggende gronden worden dan ook bijna zonder
uitzondering in gereedheid gebracht voor de cul
tuur van groenten. Daarover iets te zegge*
schijnt overbodig. Iets anders is het echter met
de btteelde gronden De paadjes tusschen de
bedden met bollen werden reeds benut, maar de
bedden zelf bleven, zoolang als daar bollen #p
stonden, onaangeroerd. De vraag rijst thans «f
ook in dat opzicht'verandering is aan te bren
gen, en we meenen van wel. Eenige kweekers
van narcissen b.v. zijn er reeds het vorige jaar
toe overgegaan om de bollen niet cp te neme*,
doch vroeg in den tijd over het midden van elk
bed de narcissen af te schoffelen en daar een
rij boonen te leggen, zoodat men als 't ware sp
dezelfde wijze te werk ging als had men vol laud.
Wanneer men kyacintnen kweekt, dan kan m«
eveneens in het midden van het bed zooveel hya
cinthen uittrekken als voor het leggen van een rij
boonen noodzakelijk is. Later kan men dan de
overgebleven bollen als gewoonlijk opnemen. Wil
men er iets andew op kweeken, b.v. wortelen, daa
kunnen zelfe twee of meer rijen op een bed aau-
gebraeht worden. Het spreekt van zelf dat met
tulpen en andere bolgewassen op dezelfde wijze
gehandeld kan worden. Op deze manier werkt
men er al dadtlijk aan snede om de culturen iu
Ie krimpen, terwijl men tevens gelegenheid heelt
om hetzelfde iaar door het kweeken van teu
ander gewas de schade «enigszins te verbale*.-
We hebben boven alleen gesproken van boone*
en wortelen, doch natuurlijk kan men met
hetzelfde resultaat ook aadtre groenten kweeke*.
Een ieder kaa het beete beoordeelen, wat op zija
grond het meestt succes oplevert, doch dan houde
men wel in het oog, dat die gewassen, die voer
volksvoeding kunnen dienen, bet meest gewenscit
tn waarschijnlijk ook het looiwnd zullci
ff?- -Xl-u-l-
40
Hij, hieW op. De uitdrukking van mijn ge
laat mobi-t hem ongetwijfeld op va ten, want
hij hernam op geheel anderen toon,
waarin, naar het mij toescheen, bevredig ng,
droefheid, verwondering en naijver gemengd
waren: t
„Wat riet ge er gelukkig uit, tSabine!
Vreemde zaak! Bij deze woorden verdween
mijne vroolijkheid eensklaps, evenals de zeep
bellen door kinderen met een stroohalm ge
blazen; tecder, kleurenrijk, bevallig verheS
feu zij zich in de ruimte, zweven eeivg?
©ogenblikken en verdwijnen daarna bij dep
minsten schok, deor het zachtste Koeltje.
De woorden van Herbert heoben dezey
schok, dit zachte keeltje gevormd en den
geheelen avond heeft de zonderlinge toon
zijner stem in mijne ooren geklonken, toen
hij zsi: „Wat riet ge er gelukkig uit, Sabinel"
Neen, ik moet eindelijk aan deae blaadjes
toovBTtrgu.Vjen, YKl niemand anders dan |k
ooit zal lezen, neen, ik ben niet ge'ukk'g.
Tal van vrouwen zouden ongetwijfe d mijn
lot benijden; vrouwen, voor ween trot che
naam en stof ."olijke bevredig ng vo d..» de is
ik had minder verheven maar aootor ge
droomd.
Ik had een hartelijk leven g droomd tus
schen mijn echtgenoot ©n zijne moeder; tus
schen mijn echtgenoot, ch,.s ©lijk, werkzaam,
beminnelijk en vroolijk, en zijn© moeder,
eenvoudig, goed, zooals de mijnc^ had moeten
zijn.,.. Ik had er prijs op gestold haar
„mama" te noemen, de zoete naam, dien 111 „n
lippen nooit hebben uitgesproken; haar to
omringen met aanhoudende zorgenhaar mijn
gids doen zijn op den weg naar het hart en
den smaak van haar zoon door haar meerdere
ondervinding. Ik had een hartelijkheid ge
droomd gedurende alle oogemblikken, een
vriendelijken haard toegankelijk voor vrien
den en voor de armen.'Veel arbeid, veel
aalmoezen, veel liefde. Ja, veel liefde.
Want waarom zou God ia onze z e'. het zaad
van deze heerlijke bloem gelegd hebben, in
dien zij niet, bij haar volkomen ontplooi ng,
onder Zijn Goddelijken blik, geur en be
koorlijkheid rondom zich zou verspreiden?....
Tusschen mijn droom en de werkelijkheid
ligt een afgrond 1 Waarlijk, ik duif het nau
welijks neerschrijven.... Al ho.r ik He.bert
en do markiezin in mijrus onm.ddel .ke rr ,-
bijheid, gevoel ik mij toeh op Barsunnes to
ken.
Do plant, opgegroeid in dc warme tempe
ratuur van dc oer re, kwijnt weg en sterft in
de scherpe lucht der ijsvlakten.Zjo ook
met mijLichamelijk kwijn ik niet weg,
sterf ik niet, maar mijn bertonnenöc natuur
lijdt er door, dat zij zich niet vrijelijk kan
uitstorten. Er besiait zulk een groot verschil
tusschen do zoete hartelijkheid der villa en
de koude vormelijkheid op Bars an nee 1
Ik begrijp volkomen, dat Herbert ©n de
markiezin zich tijdens hun jaren van beproe
ving in hun zelve hebben op ges lot in; deze
terughouding is een eigenschap der fere ka-
raktors. In uretn van storm zwijgt alles en
zoekt alles in de natuur een© schuilplaats;
dieren en plantenmaar komt er eene ope
ning in den wolkensluier, dan heft elk schep
sel net hoofd op, verlaat het bed van bladeren,
het neet of zijn schuilplaats en vindt schit
tering, arbeid en lied terug. Welnu de zon
sohittert nu over Barsannes, omdat het oude
kasteel langzamerhand de weelde- van vroe
ger dagen herneemt; waarom blijven de moe
der en haar zoon nu als van tjs in hun geluk
Behoort het tot den goeden toon zelden t
glimlachen, zich zoo kort mogelijk uit t
drukken, afgemeten gebaren te maken?
MisschienWant toen Herbert mij op een
der vorige dagen eenigte viooltjes, de ee>rs
bracht, door hem onder de droge bladeren up
den zoom van het park gevonden en ik mij
om zijn hals wierp, om hem voor deze op
lettendheid te bedanken, riep de markiezin
mij op een toon vol ergernis toe: „Matig u
asjeblieft, mijn beete!"
Mij matigen 1 Helaas I Dat doe ik clkt-n dag.
Ik -zou er van houden Herbert zoo nu en
dan voor het lapje te houden, zooals ik André
voor het lapje houd, alleen om het onderhoud
genoegeli.jk te maken;.... hot m.ddel z„u
te burgerlijk bevonden worden en.ik ma
tig mij....
Ik zou met Herbert wensekon te spreken
over het verleden, over zijn kindsheid, over
zijne jeugd, over zijn droomen omtrent de
toekomst (want ik weet van peeteom, dat
alleen zijne moeder de oorzaak is, dat hij
geen werkkring heeft gekozen) vooral ook
om aijn hart ree weinig te palen, teu eiiufei
te weten te komen, of hij mi.te BW 11 ie te
veel betreurtIk heb het in tiet begin van
ons huwelijk een enkele maal beproefd, maar
een vreeselijk fronsen der wenkbrauwen is
mij komen waarschuwen op verboden terrein
niet op avontuur uit te gr&fl.mattg
m Als 'Herbert mij met zijn volmaakte beval
ligheid van grooten heer do hard kust, decik
ik niet zonder droefheid aan dc klinkend®
omhelzingen, die Paul en Suae, pa* cftu maant
getrouwd, op den openbaren weg wisselen en-
der den nieuwsgierigen blik der mussclte*
en zonder het „klinkende" en het „opcei-
bare" ts verlangen, zou ik de middelmaat
wenschen; het is ongetwijfeld ail d ag ch en
daarom.... matig ik mij...
Ik zou van een gemeenschapp lijk gele*
houden, wenechen Herbert op Zonde io do
H. Mis bij mijl fe tóen, hij en zijn m 1 r
leven in volstrekte godsdienstige onvrsemi-
ligheid en hebben mij vierkant onder het. tug
gebracht, dat zij mij volle vrjjhmd lal. n
maar ook de hunne wenschen. te bewaren...
Smeeken, huilen op ^te1,u'*1^opg."k.'
fe matig mij... (Wordt vervolgd.,
