NIEUWE HUIL CIUMHT
DE DAMIAATJES
Ware adeldom
„Neutrale" Melkveehouders
en „Zuivere" vakorganisatie.
FEUILLETON
OE OORLOG
26
Vrijdag 27 April Tweede Blad
Wat eëri verdacht en onmogelijk opschrift,
„neutraal" en „zuivere". Och ja, men heeft weer
een nieuwe melodie gevonden op het oude refrein
van neutrale vereenigingen en men vangt de
menschen weer, men is weer goedgeloovig. De
neutrale bond van melkveehouders in N. en
Z.-Holland zoekt zijn ledental, óók en vooral
in N.-H. uit te breiden, iets waartegen niemand
bezwaar zal hebben, alszij tenminste met
haar reclame onze Roomsche boeren niet bij den
neus neemt. Of zij dat zoo gemakkelijk laten
doen? Op de markt zeker niet, doch met het lid
worden eener organisatie dikwijls wel.
Hoe zou het anders toch mogelijk zijn, dat er
katholieken lid worden van den bond van melk
veehouders, zelfs als bestuursleden of voorzitter
fungeeren, en dat gebeurt. Hoe komt dat? Och,
als een spreker komt, dan adviseert hij ook R.-K.
in het bestuur te nemen, vanwege de neutraliteit,
en al zegt hij het niet; anders is er gem moge
lijkheid op, omvertrouwen te winnen en ook
Roomsche contributie h f 4 en 5 per lid te ont
vangen. Er is dan wel een voorman onder de
R.-K. te vinden die 2ich beschikbaar stelt als
zoodanig en de overige R.-K. volgen, omdat de
spreker toch zélf katholieken in 't bestuur ver
zocht, en dan zijn we vereerd en gelukkig dat
men ons in den nieuwen bond niet negeert, doch
zoo mogelijk de evenredige vertegenwoordiging
in toepassing brengt. Doch met dat ailed' is de
vereeniging nog als zoodanig niet katholiek, weet
men zelfs van haar werkplan en doel mets ai
Dan zijn de Land- en Tuinbouwers menschen
die zich in niet-Katholieke vereenigingen organi-
seeren mogen, in tegenstelling met alle andere
categoriën
Geldt voor hen die wensch onzer Pausen en
Bisschoppen niet? 't Schijnt dat mm meent van
niet, ofdat er zijn die geen gehoor wen-
schen te geven aan den wensch Van onzen Bis
schop; dat men zich tegen dm uitdrukkelijken
wensch van Z. D. H. toch in neutrale vereent
gingen wenscht te treden.
Hef zal nu toch wel overal bekend zijn, dat
voor 2 jaar op verzoek van Z. D. H. een R.-K.
Land en Tuinbouwbond is opgericht, in de ver
wachting, dat natuurlijk alle Roomsche Land
en Tuinbouwers daar en da&r alleen hun belan
gen zouden verdedigen. Als toch een „Christe-
lijken" Boerenbond niet meer gewenscht is, zal
een „neutrale" toch zeker hoogst ongewenscht
zijn, vooral als die hooggeroemde neutraliteit
zooals altijd een wassen neus is en het
program voor den boer als melkveehouder niets
bijzonders biedt, dan alleen, dat de contributie
naar het aantal melkkoeien berekend wordt.
Het is een landbouworganisatie, welke zich
vermoedelijk Bond van Melkveehouders noemt
om leden te krijgen.
Door het Centraal Bestuur van dien Bond
wordt thans een brochuurtje uitgegeven, om le
den te werven.
Het kan zijn nut hebben, om dit even te be
spreken, om te bewijzen, dat geen enkele katho
lieke. veehouder of lid van den L. T. B. in deze
organisatie moei treden om zijn belangen beter
te behartigen; integendeel, dat het eenige motief
kan zijn, wat geld naar onze tegenstanders te
brengen de contributie is voor een veehouder
met 20 koeien f 5.dus nog al aardig) waar
mede men steen en kan koopen, om ons aie later
naar ons hoofd te slingeren.
De schrijver begint met een klacht, dat de
boeren zoo slefcbt vereenigd zijn, wat hij aan de
kortzichtigheid der boeren toeschrijft, hiermede
zal ieder het wel eens zijn!
Dan vertelt de heer Vaandrager, dat: In af
wijking van andere organisaties op landbouwge
bied, waar men dm zeer zonderlingen toestand
aantreft, dat een groot gedeelte der leden niet
eens tot het vak behoort en meermalen belangen
heeft in strijd met de onze, werd door de oprich
ters van den melkveehoudersbond een goeden
frondslag gelegd. Krachtens de statuten mag
ij, die gem melkveehouder is, of in ander op
zicht niet geacht kan worden speciaal melkvee-
ihoudersbelangen te hebben, geen bondslid zijn.
Een ieder aangeslotene zij thans echter propa
gandist om te bewerken dat alle wél belangheb
benden nu ook tot den Bond toetreden, opdat
binnen afzienbaren tijd, meer nog dan tot hier
toe organisatievruchten geplukt kunnen worden.
De eerste zinsnede, waardoor Katholieken
nogal sympathie voor de zaak gaan voelen, is
voor ons geen bijzonders.
Bij de andere „neutrale" landbouworganisa
ties kunnen ook niet-landbouwers lid zijn, doch
den L. T. B. kunnen volgens de statuten alleen
zij lid worden, die in de productiviteit van dm
bodem hun bestaan vinden." Absoluut dus voor
ons R.-K. geen reden om em bevlieging van pro-
paganda-maken te krijgen, voor dien bijzonderen
neutralen bond van belanghebbenden zonder
„belangstellenden".
Wat onder dit laatste moet worden verstaan,
zegt de schrijver: „Gedurende den korten tijd,
dat ik de eer heb, voorzitter te zijn van den Zuid-
Hollandschen Bond was ik meermalen in de ge
legenheid bij de leden meeningen te constatee-
rm, die m. i. niet de juiste geacht moeten wor
den. gedoelde geven meermalen blijk, dat volgens
hen, het meest tastbare resultaat van organisatie
hierin zou zijn gelegen, dat mm door staking
van leverantie z'n eischen zou weten af te
dwingen.
Veel meer sympathiek is mij echter het idee,
dat de macht niet in actie behoeft te komen,
doch em zoo sterke vorming moet hebben, dat
niemand er aan kan twijfelen, of zij het zege
vierend zou kunnen
Hierna wordt door den schrijver over de melk
veehouderskwestie de melk niet meer ge
sproken, doch hij houdt een betoog van een drie
tal pagina's, waarin hij wijst op de noodzake
lijkheid van het lidmaatschap, aoor hen aan te
toonen dat het pachtrecht noodzakelijk verbete
ring behoeft, dat In dm tegenwoordigen abnor-
malen tijd, maar meer nog in de toekomst, na
den oorlog één vakorganisatie van boeren brooa-
noodig za! zijn om staande te blijven, vooral wij
zende op de distributie waardoor mm op een
normalen export voorloopig niet mag rekenen;
(Wordt vervolgd.)
DE ZEESLAG BIJ DOVER.
Het gevecht in het Kanaal van verleden week
Vrijdagnacht, na de beschieting van Calais en
Dover, schijnt toch van meer beteekenis te zijn
geweest, dan aanvankelijk uit de berichten wel
was op te maken; althans evenals na den
slag bij Doggersbank en dim bij de kust van
Jutland verleden jaar wordt er door beide
partijen nog lang over nagevochten. Zoo gaven
wij in ons nummer van Woensdag em bericht
weer van het Berlijnsche Wolff-bureau, waarin
opgekomen werd tegen de voorstelling, welke de
officiëele Engelsche communiqué van den strijd
had gegeven en thans treffen wij weer een om
standig verhaal aan van het Reuter-bureau in
Londen over dm loop van het tusschen Dover en
Calais gevoerde zeegevecht.
Het zijn aanteekeningen uit de medeaeelingen
van officieren en manschappen, die betrokken zijn
feweest bij het gevecht op den 20en dezer in het
Anaal, waaruit dan o. m. het volgende zou
blijkenHet aantal Duitsche torpedojagers was,
naar uit de verklaringen van de Duitsche gevan
genen blijkt, zes eerst dacht men dat net er
vijf waren.
De Engelsche torpedojagerleiders „Swift" en
„Broke" waren dm 20en op nachtpatroelje in het
Kanaal. Zij voeren in westelijke richting, toen om
11.40 de „Swift" een vijandelijke flottielje aan
bakboord in zicht kreeg, die mei groote snelheid
in tegenovergestelde richting koerste. De nacht
was donker en torn de vijandelijke schepm in 't
zicht kwamen, warm zij op 600 M. afstand.
Dadelijk openden de Duitschers het vuur.
De „Swift" diende dadelijk van antwoord en
de commandant besloot dm leidenden vijandelij
ken torpedojager zonder dralen te rammen, Het
roer werd omgegooid en de mannen aan dek van
de „Swift" werden em oogenblik door de licht
flitsen verblind. Ze ging recht op den vijand aan,
maar miste en schoot ongedeerd tusschen de
Duitsche schepm door. De „Swift" gedroeg zich
als em havik ten opzichte van zijn prooi en dm
steven wendend torpedeerde ze em ander vaar
tuig in de Duitsche linie.
De „Broke" voer achter de „Swift"; maar toen
de „Swift" van koers veranderde, kwam de
„Broke" voor. De „Broke" loste een torpedoschot
op de tweede boot in de Duitsche linie, die doel
trof; m daarna opende zij het vuur uit alle stuk
ken. Zij zwaaide torn naar bakboord en ramde in
volle vaart het derde Duitsche schip, en vak ter
hoogte van de achterste schoorsteen. De schepm
bleven aan elkaar vastzitten en er ontstond em
verwoed gevecht van man tegen man. De „Broke"
veegde het dek van het Duitsche schip h bout
portant schoon, met alle schietwapens, van de
zwaarste stukken tot pompoms, maxims, geweren
en pistolen toe.
Intusschen concentreerden de beide overblijven
de torpedobootjagers em vernietigend vuur op de
„Broke". De bediming van de kanonnen op 't
voorschip van de „Broke" werd van 18 man
teruggebracht tot 6. De adelborst Cyles, die daar
het bevel voerde, hielp zelf bij 't laden van de
kanonnm. Terwijl hij daarmee bezig was, kwam
em aantal dol-opgewonden Duitschers het voor
dek van de „Broke" op. Zij kwamen van den
geramden torpedojager en stoven als een schreeu
wende 'bende naar het achterdek. De adelborst,
die stond te midden van zijn doode en gewonde
kanonniers, weerstond, ofschoon hij half verblind
was door bloed, alléén den aanval roet zijn auto-
matischen revolver. Hij werd beetgepakt door een
Duitscher die hem het wapen trachtte te ontwrin
gen. De Duitscher werd op staanden voet door
de Britsche zeelieden met de bajonet neergesto
ken. De overige aanvallers, behalve twee die op
den grond lagen en zich doodhielden, werden
naar den anderen kant van het schip gedreven
en gevangen genomen.
Van de zes Duitsche torpedobootjagers waren
er nu nog drie over.
Twee minuten nadat de „Broke" geramd had,
slaagde zij er in zich los te maken van den zin
kenden tegenstander en deed zij een poging om
het' achterste schip van de Duitsche linie te ram
men. Daarin slaagde zij niet; maar terwijl zij
draaide, slaagde zij er in een Duitsch zusterschip
aan den voorsteven te raken met em torpedo.
Terwijl de „Broke" ;n feilen strijd was gewikkeld
met deze twee vluchtende torpedojagers, trof een
granaat het ketelruim van de „Broké'', tengevolge
waarvan de machines onklaar raakten. De Duit
sche schepen verdwenen in het duister uit het
gevecht.
Intusschen had de „Swift" de vervolging van
de leider-torpedoboot-jager voortgezet, totdat de
averij, haar in vroegere stadia van het gevecht
toegebracht, haar belette, haar volle snelheid te
ontwikkelen. Daarop gaf zij de vervolging op.
Kort daarop werd in het donker stilliggende de
door de „Broke" geramde torpedoboot-jager ont
waard. De „Swift" kwam naderbij en zag de
achtersteven zinken en het schip verdween onder
water; terwijl de bemanning zich haastig te
water begaf. Daar er geen andere vijandelijke
schepen in het zicht waren, en het gevecht, dat
naar schatting vijf minuten geduurd had, scheen
te zijn afgeloopen, liet de „Swift" haar zoeklich
ten spelen en zette booten uit om de zwemmers te
redden.
De Britsche verliezen warm betrekkelijk gering
en de geest, die de gekwetsten bezielde, wordt
gekenschetst door het gedrag van den roergan
ger van de „Broke", die het geheele gevecht door
aan het wiel bleef, ofschoon hij viermaal door eefi
granaatscherf werd getroffen.
VERSPREIDE BERICHTEN
De levensmiddelemiood wordt ook in Enge
land kritiek.
Lord Devonport heeft in het Hoogerliuis
opnieuw gewaarschuwd dat grootere zuinig
heid met levensmiddelen noodig was en doel
de erop, dat anders broodrantsoeneering,
waarvoor de toebereidselen thans voltooid
worden, ingevoerd zou moeten worden. Deze
waarschuwing, zoo wordt uit Londen aan de
„N. R. Ot." geseind, naast de openbaar ge
maakte ernstige toeneming van het aantal,
in den grond geboorde schepen, heeft indruk
gemaakt.
Ook de Engelsche bladen wijden ernstige
beschouwingen aan den kritieken toestand.
Zoo zegt de „Times", dat het publiek den
ernst van den toestand niet zal beseffen,
tenzij de regeering de tonnenmaat van de
in den grond geboorde schepen bekendmaakt
en dringt erop aan spoedig gedwongen rant
soeneering in te voeren.
Hurd. stelt in de „Daily Telegraph" den
stand als werkelijk gevaarlijk voor. Enge
land heeft, zegt hij, voor zijn driegende be
hoeften aan levensmiddelen en grondstoffen
ongeveer 1500 groote zeeschepen beschik
baar. Van deze zijn er sedert 19 Februari
130 met hun lading vernietigd. Wij moeten
van Amerika niet te veel hopen, en de
scheepsbouw dient in Éngeiand veel inten
siever bewerkstelligd te worden.
Er moeten meer geoefende werkkrachten
uit, het leger ontslagen worden, meer admi-
raliteitswerven vrij gemaakt worden voor
het bouwen van koopvaardijschepen. Hurd
besluit; Als de poging met vollen steun van
het oorlogskabinet wordt gedaan, is er geen
reden waarom wij in de eerstvolgende 12
maanden niet 3 millioen ton schepen zouden
kunnen bouwen, zonder dat het essentieele
program van de admiraliteit er onder lijdt.
Middelerwijl zouden de Vereenigde Staten
in staat zijn, om tenminste anderhalf milr
lioen ton in zee te zenden. Blijft men echter
beneden de maximum-productie aai-, schepen
in de twee landen, dan beteekeni dit een
economische ramp, zoo niet erger.
Zoowel de „Daily News" als de „Daily
Chronicle" klagen, dat de regeering intus
schen geen einde maakt aan het verspillen
van haver voor renpaarden en van gerst enz.
voor bier.
Bet liberale oorlogscomité heeft zich voor
onverwijlde gedwongen rantsoei.eering ver
klaard.
De duikboot-oorlog.
De „Frf. Ztg." schrijft: Men is het in En
geland er thans wel over eens. dat een uit
breiding der handelsvloot, aldus een snellen
aanbouw van schepen, vooralsnog het eenige
afdoende middel is ter bestrijding van het
diuikbootgevaar., Toch zon dit middel dan
slechts van practisehe waarde kunnen blij
ken, indien de aanbouw van nieuwe schepen
ongeveer gelijken tred hield met de verlie
zen, welke geleden worden. Dat dit echter
niet het geval is, blijkt uit dé door Reuter
gepubliceerde cijfers,volgens welke in Maart
jl. tachtigduizend ton sckeepsruimte werd
afgeleverd. Aangenomen, dat deze productie
zich op dit, naar Reuter zelf erkent, hooge
peil weet te handhaven, dan zou dit per jaar
ongeveer een millioen ton nienwe scheeps
ruim te voor Engeland be te eken en. Daar
tegenover staat evenwel, dat reeds geduren
de de beide eerste maanden van den ver
scherpten duikboot-oorlog een ongeveer ge
lijke hoeveelheid Engelsche scbeeperuimte
door de Duitsche duikbooten vernietigd
werd.
De Oostenrijksehe Rijksraad bijeengeroepen.
Officieel wordt medegedeeld, dat de regee
ring besloot den Rijksraad tegen 80 Mei bij
een te roepen; de Rijksraad zal zicfh voor
namelijk met de anaestie der levensmidde
lenvoorziening en van economischen
aard, die met den oorlog samenhangen, bezig
houden en daarnaast ook andere, voorname
lijk sociale en staatsfinancieelo quaestieo
behandelen.
De regeering verwacht in het parlement
ondersteuning voor hun Btrevcn te vinden,
om niet alleen voor bet tegenwoordige de
noodige maatregelen te nemen, maar ook
Voor de toekomst de grondslagen te leggen
voor eendrachtige samenwerking der volken
van Oostenrijk.
De regeering houdt onwrikbaar vast aan
haar bedoelingen, voornamelijk ter regeling
der taalquaesties en de invoering eener be
hoorlijke bestuursinrichting in de landen,
voorzoover die noodig zal blijken te zijn.
Betreffende de regeling van het koninkrijk
Boheme zal de regeering zich voor de vast
stelling der grondslagen van den nieuwen
toestand van den raad en de medewerking
voorzién van beproefde bekwame mannen,
om daarna de noodige maatregelen te kun
nen treffen, 'die de regeering als een drin
gende" en niet uit te stellen behoeften van
het staatsleven beschouwt.
Voor de verwezenlijking van den Inhoud,
van het keizerlijk besluit, tot invoering van
autonomie voor het koninkrijk Galieië, zal
de regeering al haar kracht inspannen en
daarbij pogen een toenadering tusschen
Polén en Roethene te bewerken.
Ierland, een zelfstandige.... republiek?
De Engelsche bladen hebben het onlangs
voorgesteld alsof de poging van graaf Plun-
kett, den Sinn Felner die In Noord-Roe com
mon voor het Parlement ls verkozen, om in
Ierland een vergadering te beleggen, waar
op oop graafschaps- en gemeenteraden ver
tegenwoordigd zouden zijn, droevig was mis
lukt. Maar de „Times" moet nu toch erken
nen, dat de vergadering, verleden week Don
derdag te Dublin in het Mansion House ge
houden, talrijk bezocht was. Er waren 500
600 afgevaardigden, onder wie van 70 ra
den, en vele R.K. geestelijken.
De vergadering was geestdriftig. Er wer
den woorde van hulde gesproken voor de
-re vallen slachtoffers van den opstand en hen,"
lie er voor gevangen zitten; en er werd
gejuicht over „de republiek Ierland."
Graaf Plunkett besloot zijn rede met in
stemming te vragen voor: Ierland als een
afzonderlijke natie; lerland's recht op vrij
heid, vrij van elk buitenlandsch toezicht;
vertegenwoordiging van Ierland op het vre
descongres ,dat immers tot taak zal hebben i
kleine naties van het gezag van groote te
bevrijden; gebruik van alle beschikbare mid- 1
-delen om voor Ierland algeheele vrijheid te
verwerven.
April 'i7
ALGEMEENE VERGADERING.
"Woensdag 2 Mei is de eerste Woensdag
der maand en dus Algemeene Vergadering
van den Volksbond. Aan de orde zijn voor
name zaken. Finantiee!© medsdeeüngen over
1916, zeer waarschijnlijk een körte inleiding
van onzen ZeerEerw. Adviseur over het Re
traitefonds en een toespraak van den heer
Jos. van Seggfelen over „De Tbekomst van
den Volksbond." Bekend is het, dat de ijverige
voorzitter der Gemeente-Werklieden altijd
goed beslagen ten ijs komt en de zaken, waar
hij over heeft nagedacht, onder de knie heeft.
We durven dan ook verwachten, dat. velen
aanstaanden Woensdag half negien present
zullen zijn.
BESTUURSRAAD.
Met vréugde mogen we melding maken van
het feit, dat onze Bestuursraad op Woensdag
jongstleden prachtig bezet was. Slechts een
of twee onderaf dodingen ontbraken. Dat zijn
er weliicht nog een paar van de oude garde,
die maling hebben aan den Volksbond en
alleen blij ven rondzwemmen in het enge krin
gentje van hun vakbond. Alsof de Volksbond
niet een taak te vervullen heeft, die wellicht
meer omvat, dan de vakvereeniging bereiken
kan. Aan de Bestuurstafel ontbrak weer onze
vriend Seiné. Zou het geen overweging ver
dienen om zijn functie neer te leggen, als men
voor zichzelf overtuigd is, dat te drukke be
zigheden beletten de vergaderingen bij te
wonen. Een ander met meer tijd kon dan
de plaats vervullen. We hebben op ons pro
gramma staan voor dit jaar, dat we érnstig
zullen streven naar een beter bezoek van den
Bestuursraad. En wat dan te zeggen als leden
van het Hoofdbestuur zelf vrij geregeld absent
zijn.
CENTRALE RAAD.
Het Hoofdbestuur heeft de gelegenheid
opengesteld tot het indienen van oandidaten
voor de vacature Loerakker in den Oenfcralen
Raad. Er zijn geen candidaten binnengeko
men; de Boor het Hoofdbestuur gestelde, na
melijk de heer C. Glas is derhalve bij enkele
eandidaai':telling gekozen.
GUSKENSZAAL.
Deze zaai in het Sint-Bavogelxww', zoo ge
wild bij het vergaderende publiek, is thans
in het bezit gekomen van Sast hare gordijnen
en gedeeltelijke vloerbedekking. De gordijnen
zijn een geschenk van de acht-en-veertig
honderd bezoekers onzer Jaarfeesten en dié
daarvoor elk een kleinigheid hebben geofferd.
RE,REM NOVARUM.
Het Rerum Novarumfeest, dat. wegens de
tijdsomstandigheden op beperkte schaal dient
gevierd te worden, zal zeer waarschijnlijk
plaats vinden op Hjemelsvaartsdag in de
groote zaal van „Sint Bavo."
RAPPORT DER COOPERATIE-COMMIS8IE
Aan den Bestuursraad
der afd. Haarlem van den N, R. K. Volksbond.
Ingevolge uw geëerd opdracht hebben zich
ondergeteekenden: C. A. P.. Dammers, A. Hu-
bers, S. Dijt, P. Dijt, Jan van Seggalen, J.
van der. Veldt en H. v. d. Vüst zich gevormd
tot een Commissie, welke de vraag heeft
bestudeerd of het mogelijk en gewenscht is
een Consumptie-Coöperatie in onzen Volks
bond op te richten.
"Na eenige aparte besprekingen ter ver
krijging van inlichtingen, zijn drie bijeenkom
sten onzer commissiegehouden. Een relaas
van hetgeen op die bijeenkomsten is bespro
ken, wordt afzonderlijk vermeld.
De conclusies welke daaruit kunnen wor
den getrokken, zijn de volgende:
1. Het hebben van coöperaties welke aan
de leden van den Volksbond voordeel en Ver
schaffen, welke buitenstaanders niet kunnen
genieten, wordt wenscholijk en voordeelig ge
acht, zoowel uit een oogpunt van propaganda
als uit een oogpunt van verlichting der las
ten welke den werkman drukken, wat toch
een der doelpunten van 'den Volksbond is.
2. Een dergelijke coöperatie moet ernaar
streven minstens zooveel voordeelen te ver
schaffen aan de deelnemers als andere instel
lingen van denzeifden aard ge yen. "Kunnen z;j
dat echter niet bereiken, dan mag er wel e n
tékort in (dit opzicht bestaan, maar toch niet
veel. Noodzakelijk wordt geacht dat de voor
deden voor een deel ten babe van alle coö-
perators worden aangewend, door het storten
van een deel dividend in een Kraam vrouwen-
fonds of iets dergelijks.
Inmiddels wordt nog niet toegegeven dat
deze coöperatie niet even zoo gooi kan ren-
deereu als die van andere kleur. Wel wordt
algemeen toegegeven dat anderee gemakke
lijker coüpereeren, omdat niet-Kaiholieke ka
pitalisten de instellingen van hun kleur beter
steunen als de Katholieken doen, maar bij
een zakelijke explotatie kan zeer veel ver
kregen worden en behoeven wij nlel te w n-
hopen aan de goede resultaten.
8. De algemeene coöperatie zou het gemak
kelijkst kunnen voortkomen uit de thans be
staande bakkerij „Arbeid Adelt." Deze bak
kerij zou dan moeten ge'eid worden door ten
zaakkundig directeur, welke daa;d or gel? n-
heid zou hebben de uitbreiding voor t b -
reiden. Een bespreking met een der Bost.u -
leden van de bakkerij deed den voorzitter de
zer Oommissie inzien, dat dit plan niet kan
verwezenlijkt worden, doordat A. A. da; niet
kan doen.
4. Wij zouden dus, buiten A. A. om, kun
nen trachten een consumptie-coöperatie op
te richten. Om te beginnen zouden wij dan
moeten - weten hoeveel bondsleden daarvan
lid willen worden. Het rondzenden van de
meerbesproken circulaire kan de vereis kte
gegeven verstrekken. Zijn er genoeg deel
nemers,' (de groote vraag is altijd nog hoe
veel onzer leden zitten aan „De Eendracht"
vast) dan zouden wij moeten trachten kapitaal
te verkrijgen en de zaak zou verder ziehz If
regelen.
5. Zoolang dit plan echter niet verwezen
lijkt kan worden stellen zich ondergeteeken-
deu. beschikbaar om een propagandedub te
vormen, ten bate van de bakkerij. Natuur
lijk van dit standpunt uitgaande dat het B:-
stuur der bakkerij van hun diensten wil ge
bruik maken en dat de coöperatie voor dc-aa
de benoodigde golden beïch k-
stelt, benevens meerdere leden der b k-
kerij daaraan medewerken.
Alzoo, met vereende krachten de eakk; j
vooruitwerken, niet van d n Bond af, m. ar
hechter aaneen. Vervolgens zien of dé alge
meene coöperatie levens vattmarhed hoeft en
trachten die op te richten. Niet wachten tot
betere tijden, die komen de eerste 10 jaren 1
toch niet.
O. A. P. DAMMESS,
Voorzitter
P. DIJT.
JOB. M. v. SEGGELEN.
H. VAN DER VUST.
A. HUBERS.
C. S. DIJT.
Ha ar le m, 14 Maart 1917.
AGENDA GEBOUW „ST. BAVO."
Zondag 83 April. Peest V. V. Poste
rijen, 4 uur.
Maandag 30 A pri 1. Kinderfeest Oran-
jebond. Bestuur Motaalbew. 8 uur. 1
Spoor- en Tram. Openbare Onderw.
Esperanto Alcoholcursus.
Dinsdag 1 M ei. Bestuur üSmmerlieden,
8 uur. Eerbied in Gods Huis, 8 uur.
Bloemisten half 9 uur. Gecomb. Gemeente
werklieden.
Woensdag 2 Mei. Algemeene Verga
dering Volksbond.
Donderdags Mei. Volkszang Bu
reau van Arbeidsrecht Alcohokursus.
Vrijdag 4 Mei."Leden Metaal. 'i
Jeugdige Bloemisten, half negen, Prop.
Club Metaalbew. Rederijkers.
NOTA. Wanneer de zalen besproken wor
den uiterlijk Donderdagavond 9 uur, dan wor
den ze in deze agenda vermeld. Men gelieve-
zich terdege te Overtuigen, dat de kastelein
van „9t. Bavo" de vergaderingen op goede
wijze in het agenda-boek inschrijft.
66
En daar zij bleef stilzwijgen en zich ver
zette tegen de ontroering, z-ch gejiaei
van haar meester maakte bij bet hooien
der woorden, welke haar den vorigen dag
in de armen van mijnheer De Savigné zouden
hebben doen vliegen, hernam hij m©t die
pe stem
„Vreest ge niet geloofd, of niet begrepen
to zullen worden? Ik zal u geloo-
vcn, ik zal u begrijpen, mijne kleine
Sabine. Meent ge, dat ik mijne zuster niet
ken? Denkt ge, dat ik sinds mijne aankomst
niet zeer veel gezien, niet zeer veel fctken
geraden heb? Haar heerschzucht'go en na
ijverige natuur doet u dikwijls lijden; Her-
bert, te zwak. sluit vrijwillig het oog voor
de gebreken zijner moeder, ten einde huise
lijke tooneelen 'te vermijden en zo! zijn le
ven van onbezorgde ledigheid voort, zonder
aan de krenkingen te denken, waarvan gij
het .voorwerp zijt. Ik durf- bevestigen, dat
het hem zeer zou verwonderen, als men "hem
zei, dat-gij niet gelukkig waart en het zou
misschien zeer goed zijn, mijn kind, als gij
het hem onder het oog bracht. Uw echtge
noot heeft schoone en soliede hoedanigheden.
Hij is goed, edelmoedig, eerlijk
„Dat is vafsJh," onderbrak Sabine hem
buiten zichzelve„Goed. Edelmoedig. Eer
lijk. Hij. Hij 1 Kom, loop heen."
Verschrikt drukt© mijnheer De Savigné de
kleine hand, die zich aan zijn arm wilde ont
trekken.
„Wat heeft Herbert u gedaan, Sabine,"
vroeg 'hij op vastberaden toon, „gij -gevoelt,
niet waar, dat ge nu moet spreken
„Welnu, ja, ik zal spreken," zeide zij: vast
besloten. „De tijd dringt en het zal zoo mis
schien het beste zijn; mijn briefje wordt on-
noodig, u zal mijnheer De Barsannes van
dit onderhoud op de hoogte brengen en hem
zeggen, dat hij een laaghartige, een leuge
naar, een ellendeling js!"
„Sabine!"
„O, verdedig hem niet, dat zou -verloren
moeite zijnIk bevond mij gisteren in de
Saulaie, waar ik uw terugkomst van Latour
afwachtte en.ik heb alles gehoord
Eene plotselinge bleekheid overdekte het
gelaat van mijnheer De Savigné; hij Jiet de
hand zijner nicht los, maar sprak geen woord.
Terwijl zij de armen over elkander sloeg
en hem recht in het gelaat keek, hernam zij
„Van nederige afkomst en zonder eerzucht
wilde ik dit huwelijk niet. Verx-e van mij1
te vleien, lieeft het aanzoek van mevrouw
De Barsannes mij diep vernederd. Mijn va
der zag het woord eer, waar ik in het woord
handel las. Moge dé wereld soms zulke negotie
tie billijken, ik vind haar- weerzinwekkend.
Ik stemde er niet in toe mij aan uwe fami-
tie t© verkoopen. Men noemde mij „romanesk,"
men sprak rnijj van eene goede partij, men
bracht mij onder het oog, dat aan de kwes
tie van fortuin persoonlijke achting en sym
pathie zich paarden; lichtgeloovige, die ik
was, ik werd' dan markiezin De Barsannes.
Een titel, een kasteel,^ een edelman tot-
genoot! En de kleindochter van den boeren
knecht Gueldry is niet gelukkig)!.Werke
lijk, een vreemde zaakl Wat had zij dan nog
meer noodig? Helaas, het arme kind bezat
een beminnend hart, een© aangeboren vrij
moedigheid en levendigheid; zij gevoeld© be
hoefte aan teederheid en vertrouwelijkheid.
Teederheid, vertrouwelijkheid! Twee onbekenr
de zaken op Barsannes, waar jaloerschehld,
plechtige stijfheid en hoogmoed de volstrekte
meesters zijn. O, wat ik geleden heb!.... Ja,
somtijds, streed ik met de markiezin, hem
verschoonde ik altijd.... Zijn droefheid, zijn
smaak voor de eenzaamheid, zijne bittere
of onverschillige wooxdten sclxenen mij hot
resultaat van zijne gekwetste fierheid, het
voelen" van zijn doelloos leven alsmede van
zijn twijfelzucht en terwijl ik hem beklaagde^
hoopte ik door meegaandheid" em genegenheid
hem het verleden te doen vergeten, zijne be
langstelling voor eenig groot en nuttig werk
te ver wokken,- vooral, hem nader tie brengen
tot God. Ik meende dat hij koel, levensmoede
verbitterd, ongodsdienstig was; kon ik hem
verdenken zwakker te zijn dan eene vrouw
en laaghartiger dan een jood!.... O, onder-
breek mij niet; ik moet spreken, gij hebt
het zelf gezegd en wat mij. nog overblijft te
zeggen, ie "kort. Gisteren is d© sluier op
brutale wijze verscheurd; de ontgoocheling
is volkomen gewordenIk meende te zul
len sterven.maar sterft men van schande,
verontwaardiging, smart?.... Ik moet dus le
ven. Dooh daar teven rxaaet hem zondar Jtef-
de, zonder achting, voor mij eene onmoge
lijke zaak is, ga ik heen."
Het reeds zoo bleeke gelaat van mijnheer
De. Savigné werd nog bleeker.
,jgabine," riep hij uit, „zulke dwaashmd
zult gij niet begpan1"
4,Mijne dwaasheid is geweest uw neef w
huwen," zeide zij langzaam. „U had gelijk dit
onder alle opzichten ongelijke huwelijk te
willen verhinderen, u kon ongelijk hebben
alsI
A,Mon gaat aldus niet heen, mijn kind! De
wereld.
„Wat kan mij de wereld schelen! Ik verlaat
een man, die mij verfoeit en dien ik ver
acht, om weer te gaan wonen bij. mijn vader
en mijn broedei'. Met de hulp dezer twee
lach ik met elke kriiek. Er zal geen ecthtechei-
Hing plaat» hebben, omdat de wet der Kerk
die verbiedt, ook geen geruchtmakend uit
eengaan, daarvan kan u zeker zijn.II kan
er eveneens zeker van zijn, dat men van
de familie De Barsannes niets zal torugetechen
van datgene, waarmede zij haar blazoen op
nieuw; vergnld heeft.
(Wordt .vervolgd.!
