IIEIIE HMIIL COURANT
WARE ADELDOM
DE 00ÜL0G
LACHEENHGETJES.
Zaterdag 5 Mei Tweede Blad
DE ZELFMOORD VAN EUROPaT
Reeds dikwijls is er o» gewezen dat de oorlog
het oude Europa steedf meer afhankelijk zal
maken van dt groot* Staten in andere wereld-
deelwi.
Naarmate de Europeesche mogendheden el
kander meer afmatten en zwaarder verliezen toe
brengen, waarbij zij ook zichzelven geheel uit
putten, wordt de positie van landen als Japan in
het Verre Oosten en de Unie in het Verre westen
steeds krachtiger en overwegender.
Men weet, welke rol Japan in dezen oorlog,
waarmee het al heel weinig te maken had, maar
waarin het zich haastig mengde, heeft gespeeld,
en welke resultaten het daaruit verkreeg. Het ver
overde een Duitache kolonie, het breidde zijn
invloed in China aanmerkelijk uit, het slaagde
er zelfs in een deel zijner staatsschuld af te los
sen. Voor het land aer Rijzende Zon heeft de
oorlog louter voordeel, in politieken en econo-
mischen zin, opgeleverd.
En de Vereenigde Staten van N.-Amerika, die
xiu ook partij hebben gekozen in het ontzettend
drama? Bekend is welk een stroom van goud
reeds over den Oceaan is gevloeid, ten gevolge
der corlogsleveranties. De Amerikaansche indus-
'rie, handel en geldweteld hebben nimmer zulke
winsten opgestapeld, als gedurende de laatste
-(aren. R*eds vóór den oorlog stonden de Ver
eenigde Stalen aan het hoofd van alle industrie
landen, en hoe de toestand thans geworden is,
daarvan geeft een artikel, in het orgaan van den
Nederlandschen Anti-Oorlogsraad, de „Toekom
stige Vrede", hoogst merkwaardige bizonderhe-
den. Het lijkt daarom niet ondienstig, uit dit
artikel hier eenige passages te laten volgen.
„Tegenwoordig" zoo lezen wij, „zijn de ver
houdingen aldus geworden, dat de Vereenigde
Staten, met een ijzer productie van rond 40 mil-
lioen ton, reeds de gezamenlijke ijzerproductie,
die zonder Amerika vóór den oorlog bestond,
hebben oereikt en zelfs overtroffen."
„De Amerikaansche uitvoer heeft in de eerste
11 maanden van 1916 een totaal van 496 mil
liard dollar bedragen en laat met dit cijfer den
export van Engeiand en Duitscliland vóór den
ooriog achter zich. In de eerste 10 maanden van
1916 hebben de Vereenigde Staten meer goud
ingevoerd als tevoren in een enkel jaar in geheel
de wereld werd verkregen.
Van 1 Juli 1914 tot 1 Juli 1916 hebben de
Europeesche landen uit de Vereenigde Staten
waren tot een bedrag van rond 7000 millioen
dollar betrokken' en voor 3900 millioen geleverd,
zoodat een schuld van 3100 millioen dollar in
het nadeel van Europa overblijft. Zij is afgelost
door het overzenden van geld en effecten en door
het plaatsen van leen in rp tot een totaal van
162? millioen dollar. De Vereenigde Staten
waren vóór dezen oorlog het rijkste land der
wereld; hun nationaal vermogen was 187.7 mil
liard dollar en overtrof dat van Engeland met
90 en Dukschiand met 75 milliard verre. In deze
bijna drie jaren zijn de Europeesche staten armer
sa is Amerika reusachtig rijker geworden. Enge
land heeft tot en met einde 1916 voor 2.7
milliard pond nieuwe leeningen aangegaan;
frankrijk 73 milliard francs, Duitscliland onge
veer SO milliard Francs en de anderen naar ver
houding."
Kan men er zich nog-over verwonderen, gaat
het ariikel voort, dat deze landen steeds meer ge
dwongen *<nu en bij Amerika crediet te zoeken?
„Ja, zelfs Japan leent niet alleen aan Rusland,
maar ook aan Engeland, terwijl dit laatste voor
een som van 25© millioen dollar in Canada
geleend heeft. Dat laatste feit is te beteekenisvol
»tn onopgemerkt voorbij te gaan. Tot op heden
leende Engeland aan zijne koloniën, maakte deze
daardoor economisch krachtig, terwijl nu Enge-
,and van zijne koloniën leent en de wereldban-
k r, die tot nu toe onafhankelijk was van een elk,
cijae koloniën niet alleen door militaire hulp|
.naar ook door blijvende schulden aan zich ver
plicht. In de Vereenigde Staten heeft men den
nieuw door den oorlog geschapen toestand goed
begrepen en men is met koortsachtige haast aan
den gang gegaan om zich daarnaar te richten.
Dat toont de uitbreiding van het banknet in het
bijzonder in Centraal- en Zuid-Amerika, maar
ook in China, Rusland en in de hoofdcentra van
Europa. Overal weet zich de Amerikaansche han
del in te dringen, gelijk de cijfers wel duidelijk
leeren. De export aer Vereenigde Staten bedroeg
in 1915 naar Europa 1971, naar Zuid-Amerika"
90, naar Azië Tl4, naar Australië 78 en naar
Afrika 29 millioen dollar, welke over 1916 resp.
is geslegen tot 2939, T80 278, 99 en 44 mil
lioen dollar, terwijl het verbruik der Vereenigde
Staten in Noord-Amerika van '477 tot 733 mil
lioen dollar is gestegen. Geen enkel cijfer is ach
teruitgegaan, doch alle zijn met reuzenschreden
vooruitgegaan, omdat Amerika vreedzamen ar
beid kon verrichten, 'terwijl Europa er de voor
keur aan gaf zichzelf op de wederzijdsche slag
velden 'te vermoorden. Engeland en Duitschland
strijden om de heerschappij cp de wereldmarkt,
maar de cijfers toon en reeds aan, dat Amerika
In een financieel overzicht lazen wij deze
week, over de ontwikkeling der staal nijverheid
in de Ver. Staten, dat de waarde van den staal-
iritvoer in 1914 bedroeg 199 millioen dollar: in
1915 klom iot 388 millioen dollar en in 1916
tot 867 millioen dollar!
<52
„AlloL" aeido zij, „heeft mij zijn petekind
voör gestold als bezittend eens zoor meogaan-
natuur; van den eersten dag1 van hat hu-
af heb ik het fcegeno vergteste'do ont
dekt. r>a godsdienst, de oude pastoor, de ar
men, even zooveel afgoden, waaraan men met
den top van den vinger niet kon raken, of
je vrouw hief haar rotsachtig hoofd mat min
achtend gebaar1 op. Daarbij veel hoogmoed I
Volgens naar heeft <Je familie Gueldry de
selfde waarde alfi die van Barsannee, die
misschien zeif3 afstammelinge van on se ko
ningen is. Daar deae denkbeelden zich in
haar klein-burgorlijk hoofd hadden vastgje-
aet en zij zich bovendien rijk gevoelde, heeft
aij bepaald gemeend ons eer aan te 'doen, door
ieze verbintenis aan te nemen; toen zij ge
huwd was, heeft zij zich verbeeld op Jiet
kasteel noodzakelijk te zijn, evenaH een af-
rod in de hut van een Idiaan en vereerd te
moeten worden, zooafs Terrine, de koeher-
zich in deze twee jaren een voorsprong heeft ver
worven dien na den oorlog de belde uitgeputte
landen niet spoedig zullen inhalen."
Maar de cijfers toonen nog sterker.
„De overzeesche landen, en de onafhankelijke
koloniën niet uitgezonderd, bevrijden zich van de
industriëele heerschappij van Europaniet alleen
de Vereenigde Staten koopen hunne effecten van
Europa terug, maar Japan en ook de Engelsche
koloniën dragen hunne schulden af. Tot nu toe
mocht het geweldig aanwassende Europeesche
kapitaal de economisch eenigszins achtergeble
ven overzeesche landen tot op zekere hoogte uit
buiten en deze met het doel daartoe zelfs van
economische ontwikkeling terughouden, thans is
dit uit. De Europeesche con ciu rent ie liet met uit
zondering nauwelijks van de Vereenigde Staten
geen andere dan eigen industrie toe en ook nog
langen tijd na dezen zal de stroom van waren
uit Europa niet geheel ophouden maar de over
zeesche landen zijn niet meer afhankelijk van het
Europeesche kapitaal en van de Europeesche in
dustrie; zij hebben zich tijdens dezen oorlog zei
ven moeten helpen en nu zij eenmaal daartoe
den weg geleerd hebben, zullen zij niet nalaten
het te blijven doen.
Ook uit andere overwegingen. Europa heeft
door den oorlog zijn bronnen sterk verminderd
en het zal in grooter mate dan voorheen van de
overzeesche landen moeten profiteeren, wil het
daarin voorzien. De hooge vrachtprijzen zullen
het voordeelig maken om althans dé eerste bewer
king ter plaatse te doen geschieden en in bewerk-
len toestand de half-fabrikaten naar Europa te
brengen. Europa zal ip den verfijnden arbeid,
dien het sedert jaren voert, den overzeeschen
landen de baas blijven, maar het centrum van
de ruws tof fen-product ie zal in de naaste toe
komst van Europa naar de overzeesche landen
verlegd worden."
Het artikel, dat, wat deze mededeelingen be
treft, ontleend is aan een verhandeling van den
economist dr. Nachimson in de „Internationale
Rundschau", bevat nog meer belangwekkende
bi zonderheden, die als een schreeuwende waar
schuwing tegen den zelfmoord van Europa zijn;
maar met het bovenvermelde mogen wij volstaan.
Citeeren wij nog slechts de conclusie van dit
artikel, dat wel een zeer schel licht werpt op
de verblinding welke tot dezen oorlog in ons
Oude Werelddeel heeft gevoerd, en hém met zoo
veel hardnekkigheid doet voortzetten. Het luidt
als volgt:
„En nu moge Amerika aan den oorlog zijn
gaan deelnemen, geheel zijne ligging en zijne
positie maken zijne deelname van anderen aard
dan voor de Europeesche landen. Evenmin als
Japan zal Amerika zich uitputten, zich kunnen
uitputten, ook al geeft het meer daadwerkelijke
hulp dan met Japan het geval was. Zelfs, deze
deelname van Amerika, waarvan sommigen het
spoedige einde van den oorlog verwachten, zal
niet kunnen tegenhouden dat, terwijl in Europa
de schijnbare strijd om de economische heer
schappij zich afspeelt, Amerika haar mettertijd
zal bezitten en juist te vaster, omdat zij er voor
zal waken haar macht te spoedig te doen gevoe
len. Wie in Europa nog vasthoudt aan het denk
beeld, dat in de verhoudingen der Staten het
eene land over het andere moet heerschen, moet
zich vertrouwd maken met het denkbeeld dat
Europa eerst van Amerika en daarna van China
afhankelijk kan worden."
AMRRBKA'S MARITIEME
KiRAQFIT.
In de „Daily Chronicle" schrijft een Ame
rikaan het Volgende omtrent de maritieme
strijdkrachten der Vereenigde Staten:
„Amerika's maritieme kracht is niet on
belangrijk. Ztij bestaat uit 12 kapitale sche
pen, varieerend van den super-Dreadnought
„Arizona," die met de beste bestaande oor
logsschepen kan wedijveren 81.000 ton,
21 knoopen en twaalf 14-inoh kanonnen
tot do „South Carolina" van 17.000.ton, 19
knoopen en acht 12-inch kanonnen.
Bovendien staan er vijf supor-Dreadnoughts
van het beste type op stapel. Twee van dezen
kunnen binnen zes maanden gereed zijn. Ver
volgens is de bouw van nog vier aanbesteed
en heeft het Congres de medio ten van vier
de aer oorlogsbodems toegestaan. Vervolgens
zullen binnenkort vier slagkruisers, de de
vloot nog niet bezat, en zes snelle verken-
ninvekruisers op stapel worden gezet.
Toen de oorlog uitbrak, beschikt» Enge
land volgens de verklaringen van marineof
ficieren over 80 kapitale schepen in de vaart
en 17 op stapel. Duitschland had er 17 in
dienst en 11 op stapel, te zamen dua 28. Ame
rika heeft er bij elkander 25. Vervolgens heeft
de Amerikaansche vloot 23 andere zgn. slag
schepen, waarvan zeventien voor den dienst
gereed zijn. Dezen zijn allen van het pre-
Dreadnought type en zouden voor de mo
derne zee-oorlogvoering ongeschikt zijn,
maar volkomen berekend voor kustverdedi
ging en ander werk, aoodat de hoofdvloot vrij
zou komen voor dan dienst op de hooge zee-
Er zijn negen gjerwapende Tcrulsers, waarvan
geen enkel bijzonder goed Is, en ongeveer
50 toVpedojagers, bah welk type da vlioot
zeer arm ia. Ér zijn genoeg omerzeeërs voor
de kustverdediging.
De eerste daad van da Amerikaansche ma
rine na de oorlogsverklaring, aal zijn, zoo
dit met de plannen der geallieerden overeen
komt, de Engelsche vloot te vervangen bij den
dor in, vereerd wordt door den herder
G-regorius. Bet is in deae omstandigheden
niets verwonderlijk, dat de ontgoocheling het
zelfde uitwerksel heeft gehad cis olie op het
vuur.
Maar waoiom ook vertrouwelijke mededee
lingen aan je oom to doen? Altijd hetzelfde,
mijn arme Herbert 1 Daar liggen wij nu, dank
zij het openleggen van je hart en de zotte
streken van die dwaas, overhoop met een zeer
moeiolijken toestand.
Helaas, ja» de toestand is moeilijk, meer
dan moeilijk, onherstelbaar en geheel £n Cms
nadeel. Wauwelaars en geldkwesties zullen
als hagel op ons naerregienen. Als wij de
eersten verachten, zullen wij moeten toeslaan,
dat de naam Bar sarnies met den naam Guel
dry op aller lippen komt. "Wat de tweede
betreft, dezen keer zullen we onzen trouwen
Allot niet hebben, om voor onze belangen te
waken. En dan?
Mijn oóm beweert, dat allee ten beste zal
geschikt worden. Ik geloof er niet» van.
Zal Sabine vergeten?.».. Noodt! En aal ik
haar beminnen Noodt!
.Vreemde zaak! Gisterenavond, do© eersten
pafróuilledienst in den 'Atlahtischen en den
stillen Oceaan en de bewaking der 'Atlan
tische zeeroutes. Op deze wijz» zulten vele
schepen der geallieerden vrij komen voor
den dienst in de Hoordze» en elders.
Op flet oogenblik wordt er niet aan ge
dacht, Amerikaansche slagschepen naar de
Noordzee te zenden. Men gelooft niet da>t
die daar noodig zijn. Zoo Engeland ze echter
noodig heeft, kan htet ze krijgen.
Amerika Is goed voorden van moforbooten,
die den patrouilledienst tegen onderzeeërs op
zien kunnen nemen en als onderzeeërjagers
dienst kunnen doen. Er zijn reeds 4000 van
deze booten voor den dienst gereed, aan welke
de kustverdediging kan toevertrouwd wor-
'den.
Of Amerika grootere diensten zou kunnen
bewijzen door den bouw van oorlogsschepen
te staken en alle scheepswerven voor do
constructie van koopvaardijschepen, ls eene
quaestie; die nauwkeurig bestudeerd wordt.
De Amerikaansche j^oot verkeert in het
algemeen in goede conditie. De artilleristen
zijn den laats ton tijd goed geoefend, zoodat
zij thans uitmuntend treffen, wat voor ben
deel te danken is aan de aanvaarding van
de Engelsche methode van vuren."
VE8SSPS2E8SSE BERICHTEN
Het Koningschap in Engeland.
De man. die in zijn ingezonden stuk in de
„Timea" er gewag, yam maakte, dat er in
Engeland, algemeen een gezindheid was waar te
nemen .voor den repnblikei nschen regeeringa-
vorm, heeft reeds zoo men weet zijn beweringen
groot enrloels teruggenomen. Thans bevat dè
„Daily Mail" weer een atuk van denzelfden in
zender, waarin deze nog meer water in zijn
repuiblikoinschen wijn dioet, Wella verklaart
dan nogmaals, dat hij volstrekt niet heeft ver
langd, dat er een vereenigiimar werd opgericht
om Engeland tot een republiek te maken. Hij
had het alleen tegen het.Pruisische koning
sschap, tegen den Koning van.Bulgarije en
tegen „dien verrader!ijken.Konstantijn" van
Griekenland
Is dit niet weer een treffend voorbeeld van
de begripsverengin <x van den oorlog,, dat een
verlicht man als Wells, na al wat Engeland
Griekenland en den Griekechen koning heeft
gedaan, zoo over Konstantijn schrijft?
De „Daily Miail" zegt in een hoofdartikel
tegenover Wells' eerste bewering, dat de repu-
blikeinsche gevoelens in Engeland algemeen
zijn geen republikeinsche gevoelens in Enge
land.
De a.S. vaeantie-reizen in Oostenrijk.
Dat do achaarachte niet enkel bij ons in
Weenen heerscht, aldus wordt uit Weenen aan
de „M.b." geschreven, dooh zich ook voelbaar
maakt op het platteland, in groot» gedeelten
vooral van Opper en Beneden Oostenrijk, blijkt
duidelijk uit de stroomen ran aankondigingen
in de couranten, waarin de verschillende ge
meenten, die als zomerverblijf voor de Weeneche
burgers dienen, bekend maken,^dat zij in dezen
zomer van de anders zoo gewenschte bezoeken
hopen verschoond le bljjven.
Natuurlijk zullen dezp aankondigingen haar
invloed doen gelden op de vele vaoantiereiad-
gers, die gewoon waren hun vrijen tüd op het
platteland door te brengen. Ook de overigen,
die verleden jaar «on zomerreis je hebben ge
maakt mot hat doel daardoor een dubbel rant
soen machtig te worden en die daarin maar al
te goed zijn geslaagd, zullen dit jaar wel atiT-
letjea thuis blijven, daar de regeering maatrege
len hoeft genomen om een dubbele verzorging
met levensmiddelen tegen te gaan. Zij, die zioh
voor enkele dagen op het platteland vestigen,
krijgen daar absoluut niets, wanneer zij niet het
bewijs kunnen leveren, dat zij in de plaats hun
ner inwoning zijn afgemeld en zoodoende heb
ben zij de'keus of thuis te eten, of in hun zomer
verblijf, doch niet meer op beide plaatsen «le
lijk. zooais verleden jaar hei-haalde lijk voor
kwam.
'De gelegenheid tot reizen ia ei verder ook al
eens te laat komen. En dat is wel niet te ver
lokken. Vele treinen vallen geheel uit, terwijl
de weinige, die loopen. overvol zijn en nog al
eens te aat komen. En dat is wei .niet te ver
wonderen, aangezien „das Alilitar" steeds - op
de eerste plaats komt en de burgerlijke reizi
gers aleohts in zooverre worden medegevoerd,
als er vrije plaatsen beschikbaar zijn. Dat die
plaatsen nu juist niet in den gewonen zin moe
ten worden genomen, zal ieder lichtelijk begrij
pen. Bet komti meermalen voor. dat een wagen,
die in gewone tijdien voor redeèooze schepselen
was bestemd, gepromoveerd wordt tot til dei yke
verblijfplaats van meuecnen. Deze zijn gewoon
lijk blij, dat zij nog meekomen, en nemen met
de gewone Weeneohe gemoedelijkheid zulk een
luchtige staanplaats voor lief.
De duikbootoorlog en de strijd tegen Turkije.
De „Manchester Guardian" bespreekt in een
hoofdartikel de mogelijkheid, dat de oorlog nog
in den loop van dit jaar tot een beslissend einde
komt, in verband met den duikboot-oorlog.
Da grootste dienst, dien onze nieuw© bond
genoot, de 'Vereenigde Staten, ons bewijzen kan,
sohrjjft het Emgelseho blad is het treffen
van zoodanige maatregelen, dat een regelmatig
verkeer over den Atlantiscihen Oceaan verze
kerd wordt. Teng®v°lke van het gebrek aan
aoheepsruimte zijn wü niet in de gelegenheid
onze macht ter zee ten volle te ontplooien. Wij
voeren den strijd tegen Turkije mot laad-expe-
avoud zonder haar doorgebracht, terwijl ik
een militairen marseh op de ruiten sloeg1
en ik woet niet wat aan den kant van de
rivier bespiedde, hoorde ik eensklaps de stem
mijner moedor:
„Sabine, ge hebt mijn tabouret verge
Zij brak haastig af, herstelde zioh en ver
volgde:
„Hé, ik meende, dat aij hier was!"
Een weinig later verscheurde Loti, die met
mij speelde, met zijne tanden het kostbaar
kleedje, hetwelk mijn nicht De Martimprey
heeft gezonden en riep ik uit:
„Morgen zult ge het in orde brengen, Sa-,
bine!"
"Mijne moeder hief haar hoold van haar boek
op:
„Gewoonte," sprak zij op drogen toon, „zon
der dat zouden wij een gek f guur maken!"
.Wij zouden bepaald een gek figuur maken,
als wij alleen na het vertrek opmerkten,
dat zij geen nul ,was op Barsannee.
Zij is. ziek! Eenige regelen van mijn oom
deeien ons mede, dat zij don morgen na haar
aankomst to Hennequevil.'e niet jfon qp staan.
Dokter .Weiter vreest hevige koorts, hoewel
ditfles, tor.wijl b» «ene Voldoende scheepsruim te
cto Turken door «ene landing aan de Syrische
kunot,gemakkelijk zouden kunnen worden versla
gen. Het ia werkelijk een raadsel, waarom in
de eerete jaren van «ten oorlog, toen er nog
«Ben sprake was, van «en tekort aan schepen,
niet een punt aan de Syrische kust, bij voor
beeld Alexandrid1 of Haifa door «*a beget) werd.
De verbitterde strijd, dien wij bij Gaaa om bet
bedt v»an de zeeroute naar Palestina moeten
voeren, levert «en interessant commentaar op
de omstandighedenwaaronder wij one prestige
ter zee hoog moeten houden. Wij bezitten de
macht ter zee, dooh beschikken niet «ver vol
doende scheepsmateriaal om biervan militair
voordeel te kunnen trekken. Dit geldt even
zeer voor Mesopotamia. Indien men met behulp
der zeemacht Alexandrid had kunnen bèzetten.
zou een betrekkelijk ldeine, van deze baai 3 ope-
reerende legermacht, in staat zijn gebleken den
Turkschen tegenstand spoedig te overwinnen
aangezien alsdan de verbinding met Europa
voor de Turken zou zijn *fgesneden. .Thans
wordt de strijd gevoerd mot zuiver militaire
middelen, doch indien wij over eene onbegrens
de hoeveelheid scheepsruimte te beschikken
haddén, zou onze taak aanmerkelijk lichter zün„
Het militaire defensief der Turken is zeer moei
lijk te breken.
Een soldaten-familie.
In het begin van den oorlog werd cr in Enge
land op aangedrongen, dat iedereen ziin steentje
er toe moest bijdragen, den striid tot oen spoe
dige en voor Engeland gunstige oplossing te
brengen. Aan die opwekking heeft de familie
Ash or oft, te Birkenhead, op zeer volledige
wijze gehoor gegeven. Er waren zes zoons. Eén
daarvan is nu gesneuveld©en tweede als inva
lide thuis gekomen uit bat Oosten, een derde
vecht aan het Westelijke front en do drie ove
rigen zijn allen in den loop van den oorlog
zwaar gewond.
Rantsoeneering der nieutrale Europeesche
Staten door Amerika.
De „Morning Post" verneemt, volgens een
particulier bericht aan de „N. R. O.", uit Was
hington: Als resultaat van de besprekingen
tusschen de Britsahe missie en het departement
van Staat, is de Amerikaansche regeering door
drongen van de noodzakelijkheid om te beletten,
dat uitvoeren uit de Vereenigde Staten hun weg
vinden naar Duitschland via neutrale staten,
ai zial den President volledig© volmacht worden
gegeven terzake van het wetsontwerp op een
verbod van uitvoer, dat thans bij het Congres
in behandeling is. Die behandeling zal op zaj-n
aandringen worden bespoedigd.
Op een conferentie aan het departement van
Staat, gehouden dioor Balfiur en Lansing, die
geassisteerd waren door hun militaire en econo
mische adviseurs, is 't onderwerp van alle kan
ten beschouwd. De uitvoeren van de Ver. Sta
ten naar do neutralen gedurende den oorlog
toonen een verrassende toeneming aan. en ter
wijl daarvoor de gewone uitlegging wordt ge
geven, dat de neutralen thans van de Vereenig
de Staten betrekken, wat zij vóór den oorlog van
de oorlogvoerenden kregen, wordt deze uitleg
ging slechts ten deele aanvaard» In de Ver
eenigde Staten wordt ingezien, dat zonder de
neutralen en de mogelijkheid, die er voor die
neu tralen bostond om invoeren te betrekken uiit
de Ver. Staten, Duitschland niet van ziin eigen
hulpbronnen zou hebben kunnen leven, en reeds
eordor door honger genoodzaakt zou zün ge
weest zich over te geven.
Da Zwitsersciie gezant, die thans de beharti
ging heeft van de Duitsels Tri au gen in do
Vereenigde .Staten, heeft den" President opmerk
zaam gemaakt op den moeilijken toestand,
waarin Zwitserland zich zal geplaatst zien. in
dien hat geen voorraden meur ontvangt uit de
Unie.
Het geheel© uitvoervraagstuk zal door do
Amerikaansche regeering zoo nauwgezet
lijk worden bestudeerden indien noodig zal ©»-
stelsel van rantsoeneoring worden ingevoerd.
De Amerikaansche regeering heeft besloten, dat
Duitschland niet den minsten stoun zal ont
vangen uit de Vereenigde Staten. En nog eer
der aal de Amerikaansche regeering ontberin
gen opleggen aan de neutralen dan dat zii
indirect Duitschland za.1 helpen den oorlog to
verlengen. Ook met hot tekort aan tonnen-
maat moet rekening worden gehouden; want
onder de schikkingen, die thans worden uitge
werkt voor hot combinee ren van alle hul "bron
nen der geallieerden is de eerste overweging,
wolk gebruik zal Worden gemaakt! van de be
schikbare tonnen ma at ten nutte van de geal
lieerden. Pas nadat in de behoeften der geal
lieerden zal zijn voorzien kunnen ©r schepen be
schikbaar kome voor uitvoer naar de neutralen
Uit het gebombardeerde Reims.
Wat de telegrammen ons ook zeggen, we
kunnen ons niet goed vooratellen wat het leven
is voor de inwoners van een gebombardeerde
stad. Wij hebben een brief voor ons liggen van
oen koopman uit Reims, een brief dio kort ge
leden geschreven is aldus vertaalt de „K R.
C." uit de „Tempo". Heb is een zakenbrief.
Verschillende kwesties worden, er in behan
deld maar de mededeelingen over den prijs, de
beschikbare hoeveelheid en de kwaliteit van dit
of dat artikel worden afgebroken voor opmer
kingen. als deze:
„De toestand is hier sedert veertien dagen
veraohxikkeliik.Het is een hel.... Onze
arme, mooie kathedraal is nu het mikpunt,
evenals in 191.4De torens staan nog ovcr-
hij zich nog niet Uitspreekt.
„Niets aan de familie zeggen," sloot oom
Eabien.
Mooi en vrij mijn positie!
„Toestand onveranderlijk, zijn zeer onge
rust!" Ziedaar den inhoud van het briefje
van dozen morgen. Geen telegram, waar
schijnlijk uit vrees voor onbescheidenheden.
Mijn oom denkt aan alles!
Ik verveel mij doodelijk en !>en zoo zenuw
achtig mogelijk. Om de Gueldiy's te veriiflj-
den, wien ik niet zou weten, wat te zeggen,
breng ik den dag buiten het kasteel door.
Gewoonlijk is het reeds veel te veel als de
dorpelingen mij groeten; heden hebben er
wel acht of tien mij staande gehouden en met
een dom gelaat gevraagd:
„Zal mevrouw Sabine zeer lang wegblij
ven, mijnheer de mqrkles? Zij wordt op het
dorp gemist, ziet u! Zij i3 niet trotsch. Zoo
goed, zoo bevallig, zoo aardig! Een engel
van den goeden God!"
Welnu! „De engel van den goeden God,"
is weggevlogen! Weggevlogen, terwijl hij het
stof van zijne voeten schudde op don drempel
van Barsanncs, dat hij. niet wil terugzien
Arme zieken, geen 'bouillon rueer. Anne
DAT WAS DE REDEN.
ReclassecringsajpentKom, ge meest dien
knecht weder in uw dienst nemen; hij heeft
geboet voor zijn vergtrijp en mij beloofd dat
het noodt meer zal gebeuren.
Boer: Alles goed en wel, mijnheer, maai
ze zijn gewoonlijk zoo lastig die heeren uit
het tuchthuis, z» zijn zoo'n goeden kost ge
woon.
Z'N ANTWOORD GEREED.
Heer (tot een kleinen jongen die vischt:)
Wat? Durf ja op Zondag visschen?
Jongen: Wel neen, mijnheer; ik leer den.
worm zwemmen1
Heer: Maar, waarom heb je hem dan aan
'n haakje?
Jongen: Anders verzuipt-ie'
OOK 'N VERZACHTENDE OMSTANDIG
HEID.
Rechter: Je bekent dus het pak kleeron
gestolen te hebben. Heb je nog iets te zog
gen?
Beschuldigde: Ja, mijnheer, ik heb het eerst
nog moe-ten laten veranderen, eer ik het
aan "kon trekken.
eind. Andere wijken van de stad. die u wel
kent. worden ook door den vijand bedreigd. U
begrijpt du3, dat ik er niet op aandring, dat u
ons thans komt bezoeken."
„....Ik hervat mifn brief. Het is half zes.
Het derde bombardement van vandaag is juist
begonnen.Het is op de kathedraal gemunt,
als altijd.
Negen uur 's ochtends. Het bombarde
ment hesft vannacht maar een kort oogenblik
opgehouden.... Ik zeg u, het is de hel."
Maar tusschen deze korte opmerkingen door
onderhoudt de koopman uit Reims den persoon,
aan wien hij schrijft, ovpr do zaken, waar zij
belden zioh mee bezig houden. De algemeéne
toon van den brief is kalm. Volgens de gewor.o
uitdrukking heeft de gebardeerde „het hoofd
niet verloren." AT ziin medeburgers leggen de
zelfde koelbloedigheid aan den dag.
Het Ia bekend, dat er to Reims een blad is
blijven verschijnen, dat moedig door Paul Dra
mas uitgegeven wordt. Hij heeft gemeld-. ..Ik
ben piet vijf typografen', handzetters: zij heb
ben de pera eerst met den voet in beweging
gebracht, later zijn zij er in geslaagd een motor
in beweging te zetten, die een platte maohine
bedient. Wij drukken nog 1500 exemplaren,
want er ziin menschen, die verscheidene num
mers te gelijk koopen. Wil beginnen 's ochtends
het werk wanneer wit kunnen en scwns eindigt
het 'a avonds om negen uur wanneer de grana
ten al te dichtbij vallen."
In onze roemrijke annalen zal Reims ziin
plaats vlak bij Verdun hebben.
De autonomie van Galicië.
De „Glos" van 28 dezer bevat als hoofd
artikel een correspondentie uit Weenen ge
titeld: „De crisis in Oostenrijk en de au
tonomie van Galicië", waarin de toestand
nauwkeurig weergegeven wordt. Het artikel
begint met de audiëntie der delegatie van de
Duitsche partijen bij den keizer en merkt
in aansluiting daarmede op: „Terwijl de Duit
sche partijen het recht voor de Oostenrijk-
scha Duitscliers in Oostenrijk langs octrooi-
weg willen bevestigen, behartigt de Polen
club slechts de I'oolsche belangen en de
rechtmatigheid van zijn eischen, de autono
mie vah Galicië betreffende, wordt hem door
de officieele acte gewaarborgd." Het blad
geeft verder de commentaren der Tooisel e
politici op de tegenwoordige houding der
regeering weer. „Indien de plechtige acte
van 5 November, die als onherroepelijk be
sluit van den monarch werd aangeduid, thans
voor werkelijke cassatie of slechts voor wij-,
ziging vatbaar is, ontstaat in het oplossings
stadium van het Poolsche vraagstuk een
kloof, die een herziening en omwerking vaa:
het gehcele vraagstuk noodzakelijk maakt.
De Polen zouden weliswaar zulk een revi
sie kunnen en willen inwilligen, daar het
niet onder stoelen en banken behoeft gesto
ken te worden, dat de tegenwoordige stand
van zaken niet die is waarnaar zij streven,
maar zij kunnen er beslist niet op ingaan,
dat in Galicië het status quo weder zou te-
rugkeeren." De Pool ere a ge aardig,!en kun
nen „slechts op die voorwaarde van dé auto
nomie van Galicië afzien, indien werkelijk
een nieuwen grondslag gevormd wordt, om de
oplossing van het geheele Poolsche vraag
stuk te verkrijgen. Dit standpunt deeien alle
Poolsche partijen en geheel Galicië.
Ook de „Naprzod" basprak dit onderwerp
en stelde in een artikel: „De bijzonderheid
der autonomie van Galicië vast, dat de pro
clamatie der autonomie van Galicië parallel
ging aan dè acte, die een onafhankelijk Por
len afkondigde. Daardoor werd in zekeren
zin „een junctim" (condiiioneele verbinding
van wetsontwerpen) gevormd tusschen de
buitenlandeche en binnenlandsche politiek in
het Poolsche gebied met dezelfde waarborg
van de zijde van Oostenrijk, beide beloften
te vervullen." Maar deze beslissende afdoe
ning der Poolsche kwestie werd met andere
ontwerpen, betreffende de binnenlandsche
verandering in Oostenrijk, verbonden, met
ontwerpen die met de postulaten der buiten-
landsche politiek in strijd zijn. „Doch de
plechtige proclamatie voor Galicië, die de,
voltooiing vormt van een acte. van inter-
oudjes geen tabak meer. Vroolijke kindertjes,
geen prentjes meer. En het harmonium, dat
gesloten blijftl En de „zangers," die bun
orkestmeester missen! En de pastorie, d;e
haar onuitputtelijke voorraadschuur derft!
Weggevlogen „de enge! van den goeden God!"
Weggevlogen zonder een woord, zonder een
blik voor do ongelukkige stervelingen.
Het is waar, op mijn woord, dat zij weg
gevlogen is... Ik heb niets van hare ver
dwijning bemerkt Beleedigde waardigheid
voor eene nietige zaak valt gierege'd allo
dagen voor. Ik zou gemakkelijk onder mijn
•kennissen tien jongelui kunnen opnoemen, de
niet do vrouw, maar den bruidreh.it hebben
gehuwd. Dat is zoo do mode!
Dat is zoo de mode!.... Is hot eer.ij.: c
Als ik naar oom Eabien en mijn gaw T.i g -
luisterd had
Zij heeft hen betooverd!
Freule de Tojurnemire, die op dr weiv.d -
niets bemint dan haar „Emilie," hoef j de lip
laten hangen, toen ik ha^r clit „plotseling"
vertrek heb medegedeeld. (O, ja, zeer plotse
ling!)
(Wortil vervolgd.)
