DE DAG
WITTE SCHOENTJE
Aardappejen- kaarten.
BUITENLAND
ELCK WAT WILS
P. W. TWEEHUIJSEN,
DONDERDAG 24 MEI 1911
4ISTE JAARGANG No. 934'
Alle betalende abonnés op dit Blad in het bezit van
een Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op
de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor
4000 bij levenslange ongeschiktheid tot werken,
f 500 bij overlijden, f300 bij verlies van een hand
of voet, f 250 bij verlies van een oog, f 125 bij
verlies van een duim, f 75 bij breuk van een arm
of been, f tOO bij verlies van een wijsvinger, f 25
bij verlies van een anderen vinger. De uitfceering dezer
bedragen wordt gegarandeerd door de „Hollandsche
Atgemeene Verzekeringsbank" te Schiedam. (De vóór
October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig
(Et nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAP
Burgemeester en Wethouders van HAAR
LEM: besluiten:
Ten aanzien van alle winkels in deze
8 «rm een te ontheffing te verleenen van het
rbocl om de winkels voor het publiek
geopend te hebben op 25 Meï 1917 nè
tóes namiddags 4e 9 uun en op
£6 Mei d.a.v. wóón des vóon-
middags 4e 4 uun. 79s
De Directeur van het Levensmiddelen
bureau brengt onder de aandacht van het
publiek, dat in overeenstemming met het
door den Minister vastgestelde rantsoen de
thans in hun bezit zijnde aardappelen-
kaarten, moeten strekken tot bet laatst van
de maand Juni.
Met de op nieuw uit te geven aardappe
len-kaarten, die gekleurd zullen zijn, kunnen
eerst in Juli aardappelen gekocht worden.
De Directeur, voornoemd
800 F. DE JONGE.
Aan het Westelijk front weer een klein
succes der Franschen. Volgens een bericht
zou Pétain ook het opperbevel der Engelse he
troepen krijgen.
De teekenen, dat de Duitschers een verde
ren terugtocht overwegen nemen toe. Men
kan er echter geen staat op. maken.
Een bericht uit Weenon meldt, dat er een
groote infanterie-slag wtoedt op de
Karstho og vlak te.
verband met den kolennood Jieeft d©
m minister van T>. N. en H. In een circulaire
aan »lè burgemeesters andermaal maatrege
len aanbevolen om het verbruik van gas en
eleetriciteit door particulieren tot het aller
uiterste te beperken.
De Ned. tjalk .JVoorwaarts," thuisbehoo-
rende te Groningen, is tot zinken gebracht.
Een tankstoomschip met petroleum js in
IJmuiden binnengekomen. Een pndor, even
eens met petroleum, wordt vandaag verwacht.
WERELDBRAND
DE NADERENDE POLITIEKE CRISIS - PAU
SELIJKE VREDESPOGINGEN? - DE STRIJD
IN FRANKRIJK EEN SLAG OP DEN KARST
DE ZEE-OORLOG.
Onverpoosd zet von Heydebrandt zijne door
vele stille krachten gesteunde campagne tegen
den Duitschen Rijkskanselier voort,
Hij valt zoowel de binnenlandsche politiek als
de buitenlandsche aan in de lezingen welke hij
in Pruisen houdt en wier inhoud op het volgende
neerkomt.
Zijn verwijt geldt niet het feit, dat de regee
ring poogt de soc.-democratie en de door haar
vertegenwoordigde volkslagen recht te laten
wedervaren. Hij wil niet ontkennen, dat de hou
ding der soc.-democraten, sinds net uitbreken
van den oorlog aangenomen, waardeering ver
diende al was het aannemen van die houding
volstrekt geen bijzondere verdienste, maar slechts
een plicht, de plicht die door alle Duitschers ver
vuld wordt. Neen, het verwijt van den spreker
geldt iets anders.
„Dat waarover wij ons beklagen en wat wij
betreuren is, dat men de beginselen en de doel
einden der soc.-democratie die berusten op een
heerschappij der massa, die ons Pruisen in een
algemeenen eenheidsstaat omzetten willen, waar
in niet de Koning en de Duitsche Keizer, maar
een parlement regeert dat tegen deze begin
selen geen front gemaakt wordt, en dat men
het niet aandurft tegenover die volksmassa de
andere te plaatsen, die God zij dank in Pruisen
en Duitschland dan toch nog de meerderheid
vomt; dat men niet den moet beeft zich met
een klinkende leus aan het hoofd te plaatsen
van de nationale beweging buiten zoowel als
binnen en een „halt!" te roepen op den weg die
ons, mijn geëerde toehoorders, naar den afgrond
brengen moet als dat zoo voortgaat. Dat is mijn
overtuiging.
„Dat is de zorg van memgen goeden 1 ruis
en Duitscher, dat zij zich afvragen wie regeert
eigenlijk op dit oogenblik in het Duitsche rijk
Regeert onze Keizer en Koning nog, of regeert
de neer Scheidemann de wereld? Dat is de bange
vraag
Naar aanleiding van Bethmann Hollweg s
laatste uitlatingen over de oorlogs-doeleinden
zegt von Heydebrandt:
„Het neerdrukkende in dezen toestand is, dat
wij van de plaats die leiding diende ie geven
steeds maar een vaag weifelen en „ik wil niet
het eene, en ik wil niet het andere vernemen,
maar geen leiding bemerken, dat wij geen zelf-
bewusten, persoonlijken, krachtigen wil bemerken,
noch tegenover het streven der sociaal-democra
tie, noen tegenover de weeke internationale ver-
broederings-ideeën, die thans het teeken vormen
waarin de toekomst staat; dat is het wat ons
ongerust maakt."
Von Heydebrandt betreurde het voorts, dat de
conservatieven te dezer zake geheel alleen ston
den, dat de andere partijen de leiding des rijks
niet wilden aanvechten en dat zelfs uit de krin
gen dier andere partijen met een revolutie ge
dreigd was.
„Ziedaar de gevolgen ervan, als men een der
gelijke politieke richting zoo lang duldt tot zij
zich alles maar durft veroorloven! Maar tegen
over die banier willen wij thans de nationale
banier ontplooien! Zoo ver is het nog niet met
ons gekomen, dat men bij ons met de revolutie
dreigen mag! Zoo ver als in Rusland is het
met ons nog niet gekomen."
De toeleg is duidelijk: von Heydebrandt roept
het roode spook op om de machthebbers in Prui
sen en Duitschland bang te maken voor de poli
tiek van den Rijkskanselier.
De conservatieve leider schijnt bij zijn strijd
den hoofdaanval tegen den Rijkskanselier te wil
len uitvechten op het front van den Bondsraad.
Dit zeer conservatieve lichaam biedt inderdaad
de beste kansen voor von Heydebrandt. Als daar
de voorstellen tot binnenlandsche hervorming
mislukken, zal de Rijkskanselier zijne politiek
zien afgekeurd en zich moeten terugtrekken. Dit
lijkt von Heydebrandts berekening. Een al-
Duitsch conservatief blad, de „Weimarschè Zei-
tung", het officiéél orgaan nog wel van het
groothertogdom Saksen-Weimar, verklapt dezen
toeleg. Het blad schrijft:
„De grondwetscommissie is voor eenige weken
verdaagd en zal eerst kort vóór de a.s. voltallige
vergadering van den Rijksdag weder bijeenko
men. Thans is elk uur kostbaar voor die bonds-
regeeringen, welke zich bewust zijn van het
belang der beslissingen, die genomen zullen
worden. Zou niet het voorbeeld van ééne regee
ring nog andere bewegen tot gevaarlijke beslui
ten? Veertien bondsraadsstem-
men zijft voldoende om eene
grondwetswijziging te weigeren.
Zou niet thans reeds, voordat de openbare mee
ning verder wordt misleid, door bondsregeerin-
gen, die samen over genoeg stemmen beschikken,
verklaard kunnen worden, dat zij nooit zullen
toestemmen in achteruitzetting der Duitsche
vorsten? Het trouwe Duitsche volk voelt zich
in vóór- en tegenspoed één met zijn vorsten, door
Bismarck de steunpilaren des Rijks genoemd.
Van dit gevoel zijn alle kringen doordrongen,
met inbegrip van die der arbeiders. Mogen ook
thans in dezen ernstigen tijd de Duitsche vorsten
de getrouwe wachters zijn van hetgeen Bismarck
nagelaten heeft."
Men ziet hieruit opnieuw, welke machtige in
vloeden achter von Heydebrandt staan Het moet
betwijfeld worden, of de Rijkskanselier zich tegen
deze invloeden kan staande houden. Nog is de
uitgebreidheid der conservatieve actie niet te
overzien; maar het wordt al waarschijnlijker, dat
het gisteren door ons vermoede verband met
Tisza s aftreden inderdaad aanwezig is.
Hoogst merkwaardig is bijvoorbeeld de wijze,
waarop het vooruitstrevende, doorgaans zeer
goed ingelichte „Berliner Tageblatt" zich over
dit heengaan uitlaat.
Het blad verklaart Tisza's aftreden reeds 4
weken geleden verwacht te hebben. Tisza, zegt
het, was een der grootste steunpilaren van het
Duitsch-Oostenrijksch verbond.
Tusschen de regels door kan hierin heel wat
gelezen worden. En in deze dagen van scherpe
censuur moet men tusschen de regels door lezen.
Dat er inderdaad aan Tisza's ontslag méér
vastzit, dan alleen het Hongaarsche kiesrecht-
vraagstuk, blijkt ook uit een Weensch telegram,
waarin gezegd wordt:
„De positie van Tisza is voornamelijk geschokt
door den tegenstand dien hij bood in enkele bij
zonderheden van het Poolsche vraagstuk, gelijk
die door Berlijn en Weenen werden verlangd,
verder door zijn vasthouden aan sommige punten
in het vraagstuk van de economische toenadering
tot Duitschland en ten slotte door zijn weinige
toegeeflijkheid wat betreft de levensmiddelen
leveranties naar Oostenrijk en Duitschland. Het
vraagstuk van de Hongaarsche kiesrechthervor
ming gaf ten slotte den doorslag."
Nog is het voorbdrig uit deze mededeelingen
een conclusie te trekken.
Het verband der dingen geeft echter te denken.
Tot dit verband behoort óók een nieuwe vredes
poging, welke door Z. H. den Paus zou zijn
beproefd De Romeinsche correspondent van „De
Tijd" deelt hieromtrent mede:
Uit goede bron kan ik melden, dat de wenscli
van den H. Vader niet vreemd is aan eene nieu
we vredespoging, die haar uitgangspunt heeft
aan het Oostenrijksche hof.
De Pruisische conservatieven, wier anti-
Paapsche gezindheid toch reeds zeer sterk is en
wien de vredesaanbiedingen van Oostenrijk een
ergernis zijn, zullen hierin een aanleiding vin
den tot verscherping hunner actie, waarvan het
succes wel- eens "tot verwijdering tusschen
Duitschland en Ooslenrijk-Hongarije zou kunnen
leiden. In dit verband vestigen we tevens de aan
dacht op een bericht van de Secoio, volgens het
welk in Vaticaansche kringen verteld wordt, dat
de nieuwe nuntius te München, Mgr. Pacelli,
in het bezit is van een handschrijven van Z. H.
den Paus, bestemd voor den Koning
van Beieren en voor Keizer
Wilhelm. Zeker is, dat hij in ieder geval
voor beide regeeringen belangrijke opdrachten
meebrengt, waarover men echter het grootste stil
zwijgen bewaart.
Wij herhalen nog eens: conclusies zijn
voorbarig. Duidelijk is evenwel dit: dat er
iets broeit....
Ook in strategisch opzicht broeit er wat.
Blijkens do Duitsche en Fransche leger-
berichten van heden is de door ons verwach
te aanvat ten Noorden van het fort Brimont
niet- uitgebleven. De Duitschers berichten
hieromtrent:
Aan het Alsne- en Champagnefront was
de gevechtsactie in den voormiddag tame-
llijk flauw. In den namiddag ondernamen
de Franschen, nadat plotseling het artille
rievuur tot groote hevigheid was opgevoerd,
vanaf de hoogvlakte van Paissy tot het La-
ville-au-bois-boscli (ten Noorden van Bri
mont) verscheidene verbitterde aanvallen,
welke tot den avond met groote hardnekkig
heid werden herhaald. In gevochten van
man tegen man en d,oor tegenaanvallen be
hielden de Beiersche, Hannoveraansche, Ne-
dersilezische en Pozensche regimenten hun
stellingen, en wierpen den vijand terug. Ver
bitterd© gevechten nijet handgranaten in som
mige loopgraven hielden 's nachts aan. Ons
vuur bracht den terugwijkenden vijand zwa
re verliezen toe. Door het mislukken van
hun aanval leden de Franschen een bloedig
échec.
Uit do wijze van omschrijving blijkt, dat
hier zéér hevig gevochten is. De Franschen
melden over dezen zelfden strijd, dat zij ten
Oosten van Ohevreux, drio loopgraafiinies
hebben vermeesterd en iets noordelijker
Duitsche tegenaanvallen afsloegen, waarbij
hun 11 officieren on 350 man als gevange
nen in handen vielen.
Tevens stellen de Iransche legerberich-
ten nieuwe aan -r.'ien ten Noorden van Reims
in vooruitzicht.
Men heeft hier met zeer belangrijke be
wegingen te doen, wier ontwikkeling alle
aandacht verdient.
Ook het Italiaanscüö oifensiof is weer met
volle kracht hervat Het Italiaanscho leger-
bericht maakt opnieuw melding van een
sterko poging der Oostenrijkers, om op het
Alpenfront do Italianen af te leiden:
„In den nacht van 21 op 22 Mei ontwik
kelde zich een buitengewoon hevig gevecht
in het Travignolo dal. Na een krachtige be-
schifting, die Italiaausclie stclLingen
op de groep van den kleinen Colbricon groo
te schade toebracht, deden zeer talrijke vij
andelijke troepen een aanval en drongen,
ondanks den hardnekkigen tegenstand der
verdedigers, in eenige gedeelten der Itali
aanscho loopgraven binnen. Er kwamen ech
ter versterkingen opdagen voor de Italia
nen en dezen bezetten toen, na een verwoed
gevecht, dat tot den namiddag van 22 Mei
duurde, hunne stellingen weder geheel en al,
„Honderden lijken, die op het terrein wer
den achtergelaten, zestig gevangenen, o. w.
een officier, drie mitrailleurs en een groote
hoeveelheid oorlogsmateriaal, die in handen
der Italianen bleven, zijn bewijzen van den
bioedigen tegenslag, dien de vijand heeft
geleden."
Van Oostenrijksche zijde wordt gemeld,
dat het artillerievuur op het Kant plateau
clen 22en dezer tot geweldige hevigheid klom
en dat den 23en een groote infante
rie-slag zich op het plate.au ont
wikkelde.
Ook ter zee neemt de activiteit toe. Van
onze kust uit heeft men 3 Zeppelins en een
groot Dnitsch oorlogsschip naar het Zuid-
Westen zien stevenen en kaninvuur gehoord.
Wederom heeft een Engelsch machthebber
ditmaal lord Milner verklaard, met beslist
heid te verwachten, dat men binnenkort de
duikbooten onder den knie zou krijgen.
Moet de Duitsche vlootactie dienen om te
onderzoekeu, welke middelen de Engelschen
tegen de duikbooten aanwenden?
VERSPREIDE BERICHTEN»
DE BRITSOHE WEEKSTAAT.
De Admiraliteit méldt, dat in de afjreloopen
week 2664 schepen aankwamen en 2759 ver
trokken. Er warden 18 schepen van meer dan
1600 ton en 9 van minder dan 1600 ton vernie
tigd. Negen schepen werden zonder suooes
aangevallen.' en drie vissebersachepen ziin in
den grond geboord.
EEN BRIEF VAN PRESIDENT WILSON.
Wilson zegt in een brief aan Heflin, lid van
het Huis van Afgevaardigden: ,.Ik begrijp niet
boe een opreoht eerlijk man omtrent mijn bon
ding in zake den oorlog en zijn doeleinden in
twijfel kan verkeeren. Ik heb herhaaldelijk de
ernstige en geruimen tijd volgehouden wanda
den opgesomd, die de Duitsche regeering heeft
begaan tegen de rechten en den handel vgn
die burgers der V. S.
Do lijst is lang en overweldigend. Geen na
tie, die zichzelf of de rechten van de mensoh-
heid respecteert, zou deze wandaden langer
hebben kunnen verdragen.
Het doel, dat wij booegen met onze toetre
ding tot' den oorlog, is even duidelijk in hot
licht gesteld. Mijn opvatting, die, naar ik ver
wacht, ook die van onze landgenooten ia. om
trent het resultaat van den oorlog en de voor
waarde van zijn beëindiging heb ik met de
grootste duidelijkheid uiteengezet in een toe
spraak tot den Senaat op den 22aten Jan. en
nogmaals in mijn boodschap van 2 April aan
het Congres. Deze doeleinden ziin in ondubbel
zinnige bewoordidgen vervat. Ik kan geen
enkele reden vinden waarom men de zaak bracht
te vertroebelen dan om de handen van de re-
geering te doen verslappen en het erop aan to
leggen, dat de rol, d'ie de V. S. in dezen gr-oo
ten strijd spelen, een niet krachtdadige en
weifelende zal ziin.
Wü zijn tot den oorlog toegetreden om onze
eigen redenen en onze eigen doeleinden, dde
duidelijk genoemd zijn en wii zullen die redenen
en die doeleinden niet uit het ook verliezen.
Er is geen haat in onze harten jegens het
Dtiiitaohe volk, maar wel het vaste besluit, dat
zolfs door verkeerde voorstellingen niet aan het
wankelen zal worden gebracht, om een einde te
maken aan de aanspraken van een autocratische
rogeening, die handelt met doeleinden, tot welke
hot Duitsche volk nooit ziin toe-stemming Loeft
gegeven."
BarteljorissSraat 27. TEL. 177
ONTPLOFFING.
In de ohcmlsche fabriek van Kalhb-auiu te
Adilershof (dorp in het Reg. Bez. Potsdam)
had gisteravond een lievige ontploffing plaats,
waardoor een gedeelte van de fabriek instortt
Een aantal personen werden gewond.
Er is groot© materiëele schade aangeriaht.
Wegens het gevaar voor verdere Ontploffing
is last gegeven tot ontruiming van een aann
huizen.
De brand in de chemische fabriek van do
firma Kahlbaum te Adlerhof was, zooals de
Berlijnscho ochtendbladen meldden, gisteren
nacht nog niet gebluscht, ofschoon van alle
zijden, ook van Berlijn, allerlei brandblusch-
materiaal gezonden was.
Do brand ontstond in oen loods en greep mot
razende snelheid om zich lie-on, zoodat spoe
dig een giroot gedeelte der fabriek in lichte
laaie stond. .Telkens ontstonden zoo hevige
ontploffingen, dat jn de buurt daken werden
losgerukt, vensters en muien werden in;
drukt, v
De gendarmerie en militairen werden
hulp geroepen, doch konden weinig meer do
dan het terrein afzetten. Nog laat in d
nacht werden vele woningen in de omgev
ontruimd, omdat men vreesdo voor d - on
polffing van een groot oliereservoir, dat
het terrein stond.
Drie personen werden gewond.
DE SCHEEPSBOUW IN AMERIKA.
De rogeering der Vereenigde Staten Ine
besloten, b©3las: te logg en op 233 schepen,
thans voor rekening van buitenilandsehe ma a
schappijen op Amerikaansclie werven in au
bouw zijn.
Volgens een telegram uit New-York v
wacht de commissie, die belast Ls met li et lie
stel van de in beslag genomen Oostenrijkse
en Duitsche schepen, dat 71 van deze binn
kort in dienst kunneu worden genomen. M
berekent, dat de geallieerden hierdoor de
schikking zullen krijgen over 535,000 ton.
EEN ONTHULLING
De „Ruaskojo Slowo" bevat een sensati
neele onthulling van den Russisehen journ
list Gli nsky. Graaf Witte vertrouwde den id
houd hem toe, doch hij liet hem zweren, vo
ziju Witte'8dood, niets van het gesproken
openbaar te maken
De onthulling komt hierop neer. dat Cz
Nioolaas en Keizer Wilhelm bii de beken
ontmoeting ter zee, bü Bjorki, na den Ru
sischJapansohen oorlog, een offensief e
defensief verbond tegen Frankrijk zoud
zijn aangegaan. Witte vertelde daarvan, vo
gens Gl i nsky, o. m.:
Eenige dagen na miin aanvaarding van h
premierschap, ontving ik van enzen Minis
van Buitenlandische Zaken liet verzoek om
onderhoud voor een zeer belangrijke Staa
aangelegenheid en pas teen vernam ik het
staan van ©en overeenkomst. Gij begrijpt mij
verontwaardiging bij de ontdekking van d
d-ocument. dat langs onwettigen weg was vei'
vaardigd on indruiisohto tegen alle regelen va
eer en fatsoen.
Het verdirag droeg de onderteekening va
admiraal Baeüief en van een Duitsch adr
raai. Hoe dat zij, met onzen Minister van B
tenlandsohe Zaken en met steun van een hoo
geplaatst persoen, besloot ik tot eiken pr"
dit verdrag ongedaan te maken. Het outbroke
van den wettelijken vorm diienda mii tot voor
w-ondsel. Ik stelde mjj in betrekking tot Bea'
lijn en verklaarde, dat. zoo de Keizer weiger
het niet-bestaan van het contract te erkennen
ik op mijn beurt de onderteekening van
verdrag van Portsmouth zou weigeren. D.
kwam den Keazer heel ongelegen, want hii v:
loer dan de medewerking der Duitsche bar
k-iora bij de leening, dde gesloten moest worde
Ten einde dus zijn oeoonomiaeh© politiek n'
te benadeelen, gaf de Keizer toe en het con
tract van Bjorkii werd na, een entente tussche1
Beer lijn en Tsarskoje Selo, voor nietig ver
kliaard.
Mfin tusschen komst, besloot Witte, ie
nooit vergeven, noch door Nioolaas II, noc
door Wilhelm II. Gü weet, hoe ik later wer
behandeld en. toen die oorlog uitbrak, heeft d
Keizer, die wist, dat ik op Duitsoh grondy
bied toefde, gei ast, mii te arresiteoren. I
slaagde er in, dit te beletten.
Gli nsky besluit ziin med-eidieeling met oef
vorzoek aan Miljoakof, om in Russische arehi
ven naar dit contract te willen zoeken.
Welk aantal gebeurtenissen worden, mee
de „Matin," in het licht van deze onthullin
duidelijk.
DE BRAND TE GYOERGYOES.
Naar gemeld wordt is de brand in Gyoer
gyoes ontstaan door het springen van ee
vonk uit den haard der waschkeuken va
het stedelijk ziekenhuis. Vandaar verbreidd
het vuur zich snel en tastte weldra de hui
zen der markt aan. Door een waren orka.i
verder gevoerd hadden de vlammen wcldr
binnen een half uur reeds 500 huizen
aangetast, waaronder de meeste openbare
Do vrijwillige brandweer stond machteloos
tegenover deze vlammen en na twee uu
stond de golieelo stad in vlammen. Het vuu
was zóó hevig dat het ook oversloeg op d
naburige plaats Gvoergyoes-Büspöki.
Het vuur te blu3schen was onmogelijk
JOFFRE'S PET.
„Misschienzoo veronderstelt do „Cri de
Paris," weet Joffro niet eens, dat hij tij
dens zijn verblijf in Amerika een teedere
huldiging van de Parijsche arbeidsters bij
fcich had. Toen hij in een Parijsche hoer
denzaak do pet mot het maarschalksdistino-
tie£ bestelde, raakten de borduursters In
hevige opwinding over de w(jze, waarop
«e aan den drievoudigen krans op (den pet
een herinnering van haarzelf konden toe
voegen. Gewoonlijk logt men onder het bor
duursel wol. Ditmaal echter offerde elke
arbeidster eon krulletje haar op, dat nu
als vulsel diende voor de glanzende bla
deren op don maarschalkspet. Zoo vindt men
dus in Joffre's hoofddeksel blonde, bruit^
zwarte en roode haarlokken verborgen, en
toon de maarschalk in Amerika bij het ge
juich van de menigte groetend de hand
naar, het hoofd bracht, was dat tevens een
stille groet van de Parijsche vrouwen."
EEN REUSACHTIGE IJSBREKER.
Een van de sterkste ijsbrekers ter wereld
i *1? nieuwe ijsbreker. die onlangs door
Canadcesche regèering op do Lorenzo-
rivier in gebruik is genomen. Het schip
geconstrueerd op een Canadeeschc werf
te Montreal, Het heeft niet minder dan twee
millioen gekost. De lengte bedraagt 80 M.
de breedte 17ti/s M. en de diepgang 5,9 M.
In de lengte komt bet dus ongeveer over
een met een overzeesche vrachtboot. In de
breedte overtreft het deze echter aanzien
lijk. De ijsbreker wordt gedreven door twee
twee stoommachines van elk 2000 P.K. Deze
geven het schip in vrij water een snelheid
van 16 knoop.
ROOSEVELT EN ZLJN ZOON.
Hoe populair Roosevelt ook is bij de Ame
rikanen, en hoe veel ook zijn kinderen van
den begaafden man houden, zelfs zii heb
ben een open oog voor hun vaders fouten.
Zoo vond zijn zoon het noodig om, toen in
oen Roosevelt-gedenkboek- de samensteller
Gcorg Younghusband, ook zijn oordeel vroeg,
er aan toe te voegen: „Vader wil overal de
hoofdpersoon zijn, hy is niet gelukkig als
hii niet overal de eerste viool kan spelen.
Als hij naar een trouwpartij gaat, zou hij
de bruid willen zijn en moet hii naar een
begrafenis, dan was hij het liefst zelf de
overledene."
DE EERSTE OORLOGSCORRESPONDENT.
Het beroep van oorlogscorrespondent heeft
langer bestaan dan men geneigd zou zijn te
denken. De ci-r3te oorlogscorrespondent was
een Italiaan, G-iantori Porcello di Pandoni.
Hij nam dio functie waar tijdens den oorlog
tusschen Milaan en Venetië (1451—1452).
Pandoni was toegevoegd aan den chef van
den Generalen Staf der Venetiaansche troe
pen met de opdracht „alle legerbewegingen
en merkwaardige gebeurtenissen, die hij bij
woonde, zorgvuldig op te toekenen." Het
merkwaardigste van liet geval is, dat deze
Pandoni ook van de tegenpartij berichtgover
was. Hij kreeg n.l. de plechtige toestem
ming ook de Milaneezen, die onder bevel vao
Francexo Sferza stonden, te bezoeken, om
een volledig beeld van den oorlog te krijgen.
EETBARE BLOEMEN.
Het viooltje fs niet alleen bekend om
zijn reuk, maar ook om zijn smaak, In vroe
ger tjjd werd uit viooltjcsoxtraot een drank
bereid, die smakelijker moet geweest zijn
dan eenige andere. In sommige streken ver
mengt men rozen en viooltjes tot een soort
compote. In Turkije kookt men rozen, la
vendel en lelies samén.
In China en Japan is men beter dan ergens
anders op de hoogte van het nut van bloe
men. Daar verstaat men de kunst, een heel
diner op te dienen uitsluitend van bloemge-
rechten.
HET VERMINDEREN DER SLAAPZIEKTE
Omtrent het buitengewoon succes, dat men
met de bestrijding van de slaapziekte, de
nona, in tropisch Afrika heeft, goeft hot
laatste Engelscho regceringsbericht uit .Ugan
da interessante mededeelingen. Het is nog
niet lang geleden, dat liet bekend worden
van doze nieuwe plaag der menscbheid overal
ontzetting teweegbracht en dat men er
machteloos tegenover stond. Heele gebieden
in tropisch Afrika werden destijds ontvolkt.
In de eerste 10 jaren van de 20e eeuw
eischto de slaapziekte meer dan een half
millioen offers. In het Ugauda-gebied alleen
stierven er in 1901 niet minder dan 30.000
menschen aan on het aantal doodeu bereikte
tot einde 1906 het reuzenaantaL van 200.000.
In den laatstent ijd is daar groote verande
ring ln gekomen. ZooaLs men van Engel-
sche zijde bericht de mededeeling be
treft opgaven tot einde 1915 bedroeg
het totaal aantal slachtoffers der nona in
liet Uganda-gebied in 1915 6lechts 352, bijna
25 put. minder dan in het vorige jaar. De
dichtbevolkte Buganda provincie verloor in
1905 door de slaapziekte 8003 mensolion;
in 1915 stierven er nog slechts drie slacht
offers.
„Btond zij op de rails," vroeg zo.
„Nee," luidde het antwoordj „we Jje^beo
haar nagezeten door een paar stukken wei
land en een klein bosch en ten slotte bove
in oen boom te pakken gekregen."
(Hbld.)
DE KOE IN DEN BOOM.
In verband met het vragen naar den be
kenden weg nog het volgende: Een han
delsreiziger, door zijne vrouw van het sta
tion gehaald, deelde haar mee, dat zijn trein
een koe had overreden.
DE AMÜKMAKENDE BüETANEES EN
DE BATAVTASOHE BEURS.
Wc lozen in een onzer groote nladen:
Tijdens een amokpartij aan boord van da
Stoet van de Beo Ie vermoordde een Boetancea
een Hadji en een Ambonneesoh g'xlsdienst-
leer&ar; hij verwondde acht personen. .Waar
van drie zwaar. Hij werd door den tweeden
officier onschadelijk gemaakt.
Óp de Bataviasche tieurs is de stommin
weer zeer vast.
We hebben er tang over nagedacht, maar
we konden er niet achter komen, wat de
stemming op de Butaviasche Beurs te maken
heeft met amokmakende Boetanezen. Was de
stemming goed, omdat die Boetanees 2 man
vermoorade en 8 verwondde ondanks dit feit
Wie onzer lezers weet de uitweg van dt
raadsel?
MODERN OPGEVOED.
Stadsjongen (een vliegende eend nakij
kend). Kijk ereis papa, hoe slecht ie vliagt.
Hij heeft zeker een slechten motor in zijn
buik.
NIEUWE HAARLEMSCHECOURAN
R
4
