fes
s,
4
s
UITVERKOOP
uTtpIek en plaats
"HANDEL''IQiïVÊRHEm*"
VANÖVERAL
STAD EN STREEK
i
KUNST EN 'KENNIS
De Engelsche aanval op het
Duitsche convooi.
De beschieting van onze kust.
STATEN-GENERAAL
UIT ONZE OOST
Wie werkelijk goedkoop wil koopen
bezoekt onze
Spotprijzen zoolang de voorraad strekt
üeverwijk Aanbevelend,
Breestraat 158 C. BLEEKER Lz.
VEREENIGING VOOR DEN BOEK-
HANDEL.
Ged'
'an
'V«3r
'en
Se
Jé
«reu
Mjze
te
£e
fcgen
Hit
•JÖen
p°v
U'-nj
l;aaj
Mik
Nr
ït0<
Mal
,}da
„Vt
i b
St
W
uaai
ÜI
Joq
"aar
^e.
!rin
J'H
rik
S'f
Si
"cm,
(o.Ba
""k
«d
Terzake van de extra crisisbelastingen is
>en voortdurende stijging van de inkomsten
le bespeurenwaardoor tot dusverre rond
f 130.000.000 werd opgebracht
De rijksmiddelen gaan dus in het algemeen
goed vooruit.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Over de beschieting door de Engelsolie
«strijdkrachten van het Duitsche convooi han
delsschepen binnen onze territoriale wateren
wordt nader nog gemeld:
Maandagavond om negen uur kwamen de
atoomtreüers „Holland 5" en Holland 6" en
de sleepboot „Noordwijk" te IJmuiien binn n
met het Duitsche stoomschip „Lavinia" op
sleep. Aan boord van de „Lavinia" bevonden
zich alleen de bergers, vletterlieden van IJ-
muiden. Het stoomschip had slagzijde over
stuurboord en was door ten minste 6 tot 7
granaten getroffen, waarvan nog een aan
boord teruggevonden werd. Een of meer gra
naten hadden het brug ge dek doorschoten en
de telegraaf medegenomen, een andere gra
naat had de ijzeren voormast zoodanig door
boord, dat deze slechts door het staand want
werd opgehouden. Voorts vertoonden zich aan
bakboord de sporen van drie treffers cn aan
den spiegel van het schip. Eén der granaten
die hetn chip ongeveer midscheeps getroffen
had, had brand veroorzaakt, waardoor die kapi
teinshut en de belendende verblijven totaal
zijn uitgebrand. Alle opvarenden hadden het
schip ongedeerd kunnen verlaten, zooa's we
van de bergers vernamen.
Aan boord van het andere nabij Bergen
getroffen en gestrande stoomschip „Re na te
Leonhard" weiden echter vier m..n gedood
en vijf gewond, zooais ons de aan boord van
de „Lavinia" zich bevindende bergers mede
deelden. Volgens hen, die van don aanvang
af getuige zijn geweest van don aanval, wer
den de „Lavinia" en de „Renato Leonhard"
op het strand gedreven en de drie overige
schepen werden modegenomen. Het in den
grond boien der overige vier Duitsche sche
pen zou dus reeds eerder hebben plaats ge
had. De „Lavinia" was geladen met cokes
en had bovendien een zware deklast; waai
de meeste treffers boven de waterlijn had
den plaats gehad maakte het schip weinig
of geen water, alleen in het voorruim staat
ruim een voet water. Toen we het schip bij
binnenkomst in de pieren bezochten, sloegen
wei dikke rookkolommen uit het middenschip,
doch dit was een gevolg van de pogingen
om den inwendigen brand te blusschen. Na
een onderzoek door de militaire autoriteiten
werd dan ook geen bezwaar gevonden het
schip naar binnen te doen sloepen, waar het
ligging heeft gekregen aan den Toeristen
steiger.
Omstreeks 3 uur gisterennacht is de „'Re-
nate Leonhardt" afgesleept door een sleep
boot en een trawler en te half een in den
middag was zij binnen de IJmuider pieren.
De „Lavinia" is op twee plaatsen Ik. Er
liggen nu twee sleepbooten en een b'azer bij.
Gisterenmorgen is de kapitein weer aan boord
gegaan, om te trachten de lekken voorloopig
te stoppen, het schip dan leeg tc ppmpen, om
het weg te sleepen. De brand is thans ge-
bluscht. Vermoedelijk zal het s.s. naar Rot
terdam gesleept worden.
Na een onderhoud met den kapitein van
het t;e IJmuiden binnengesleepte Duitsche
stoomschip „Lavinia," kon gisteten reeds met
vrij groote zekerheid worden vastgesteld, dat
van het convooi van 10 Duitsche stoomsche
pen naar Rotterdam is teruggekeerd met het
stoomschip Alpha"; gestrand zijn de stoom
schepen: „Heinz Blumberg" (sedert gezon
ken), de „Lavinia" (sedert te IJipuiuen bin
nengesleept) en de „Renate Leonhardt (.se
dert te IJmuiden binnengesleept); ontkomen
zijn de stoomschepen „Wilhelm Oelssner" en
de „Ariadne" en medegenomen zijn de stoom
schepen „Brietzig," „Pellworm" en de „Ma
rie Hoi-u"; van de „Harsten Russ" heeft men
geen zekerheid, dat het schip is medegenomen,
Wat men echtpr wel veronderstelt. De kans
om de „Renate Leonhardt" te behouden i3
groot; sleepbooten zijn in de nabijheid en men
is bezig het vol water staande achterschip
leeg te pompen. In totaal zijn bij den aanval
3 opvarenden van het stoom:chip „Renate
Leonhardt" omgekomen en één zwaar ge
wond.
Reuter seint uit Londen: De admiral!teit
meldt: Enkele van onze lichte kruisers, die
patrouilleerden op die Noordzee, zagen een
aantal Duitsche stoomschepen en seinden om
te stoppen en de schepen te verlaten. Er
werden schoten afgevuurd vóór den boeg
dezer schepen. De Duitsche schepen gehoor
zaamden hierop niet en zeiten koers naai
de Nederlandsche kust. Twee bereiiten
het strand zwaar beschadigd door ons vuur;
de overige zijn onderschept en genomen, door
onze torpedo bootjagers, die er een prijsbe-
manning aan boord plaatsten en zo ouder
eigen stoom wegbrachten. Twee van deze
schepen zijn door de bemanning verlaten,
van de andere twee zijn de bemanningen ge
vangen genomen. De vier schepen, die nu
in een Britsche haven liggen, zijn de „Pel-
worm," „Brietzig," „Marie Horn" en Heinz
Blumberg."
Men meldt nog uit IJmuiden: Do „Lavin'a"
is door de groote sluis geschut en in het
binnentoeleidingskanaal gelegd. Van de „Mag-
dalena Blumenthal" is men begonnen den
deklast cokes in zee te werpen om het schip
te lichten. De „Renate Leonhardt" was bij
het afzenden van dit bericht nog niet vlot.
Niettegenstaande dé waarschuwing van de
kustwacht waagde het nieuwsgierige publiek
zich roekeloos op het strand, terwijl do gra
naten er overheen vlogen. Naar de „N. R.
Ct." vernam, zijn de berichten over het doo-
den van vee door granaatscherven, onjuist.
Er zijn geen ongelukken op den wal yeroor-
zaakt.
Volgens denzelfden berichtgever bleek de
aanval van de flottielje Engelsche torpedo
booten op de 7 Duitsche schepen, binnen do
Nederlandsche territoriale wateren, vlak on
der de kust, ter hoogte van Bergen aan Zee,
niet meer dan eon ééndag-emotie te zijn ge
veest voor de badgasten, die Maandagmorgen
door het gedonder van het vuur èn het f luien
der granaten werden gewekt en.naar bui
ten stormden, doch gisteren op dien stralend
zonnigen zomerdag met een frissche bries,
zaten zij weer even rustig in de strandstoe
len, alsof diezelfde zee er toch eigenlijk al
leen maar was voor hun ontspanning. Jongens
en meisjes, kleine roode duiveltjes en blonde
zeenymphjes, graven .grachten om de forten
van zand, terwijl de dames in elegante mail
lots en de stugge zwemmers onder de heeren
zich welbehaaglijk dompelen in de meedoo-
gende deining. En niemand, die er meer eon
warme wandeling voor over heeft om een
uur wijd nog eens te gaan zien, hos de „Re
nate Leonhardt" het maakt, die op onge
veer een uur afstand uit het hotel. Nassau-Ber
gen nog steeds op het strand zit, want de
publieke belangstelling is in dezen tijd van
iederen dag een nieuwe eihotie wél snel vol
daan. Maandag duizenden toegestroomd, Dins
dag verderop nauwelijks een jnenseh' meer
te Zien.
Omtrent de vernietiging van den motor
schoener „Timor" uit Vlaardingen wordt nog
het volgende gemeld: De „Timor" is de
voormalige motorschoener „Vlaardingen 20"
van de Holl. Zeevisscherij Mij. te Vlaardin
gen en was voor de vrachtvaart bestemd.
De „Timer" vertrok in den nacht van 31
Januari op 1 Februari met een lading pa
pier, juist toen den volgenden dag de ver
scherpte duikbootblokkade in werking trad;
dit vernam men bij aankomst te Londen,
waar men voorloopig opgelegd werd. Later
heeft men voor het Engelsche gouvernement
de vrachtvaart langs de kust uiigeoefend.
Reeds gereed om met een lading koffie
voor de Belgium Relief over te steken, werd
deze koffie op last van het Engelsche gou
vernement weder uitgeladen en vervangen
door een lading pek voor de Nederlandsche
regeering voor de fabricage van eierkolen.
Maandagmorgen te half 8 zag men een
vrij groote duikboot, rond den schoener stoo-
men en klonk een geweerschot, waarvan de
kogel over liet schip ging. Men zette den
motor af, doch daar deze bleef doorpuffen,
was men op de duikboot van meening, dat
men niet stopte, waarop een granaatschot
volgde, dat aan stuurboord binnendrong en
aan bakboord weder liet schip uitvloog. Toen
haastte men zich in de boot, doch kwam
men tot de verrassende ontdekking, dat men
een Engelsch meisje als stowaway aan boord
had, die zich te Gravesend aan boord ver
stopt had. Zij wilde op die wijze de reis
naar Nederland meemaken, om haar verloof
de in Vlaardingen te bezoeken. De duikboot-
commandant vroeg naar de herkomst van
deze vrouwelijke passagier en naar bloed
verwantschap met een der opvarenden. Toen
hem de toedracht werd verteld, liet hij het
jonge meisje verder ongemoeid. Met 5 brand
bommen werd daarop getracht, de „Timor"
tot zinken te brengen, wat niet spoedig ge
lukte, waarop een zware granaat liet schip
onmiddellijk naar den zeebodem joeg. Het
gebeurde had plaats nadat men den Noord-
Hiuder gepasseerd was, dus in het Duitsche
versperde gebied. Schipper L. Man in 't
Veld, voer het bevel op de „Timor."
Maandag liep de Ned. gaffelschoener „Jo
hanna kapt. F. Kappen, op reis van Lon
den naar Moss te IJmuiden binnen wegens
gebrek aan proviand. Dit schip was acht
maanden in Engeland vastgehouden ep aan
vankelijk voor Nederland bestemd. Het
mocht nu echter vertrekken onder verplich
ting eene lading saltcake naar Noorwegen
te brengen.
In verband met dit lange ophouden van
een neutraal zeilschip vernam de „Schv,"
de volgende bijzonderheden:
Op 13 December van het vorig jaar was
de schoener „Johanna", toenmaals van de
reederij F. V esters te Groningen onder be
vel van kapitein Kappen van Schiedam naar
Lenden afgezeild. Na eene reis zonder weder
waardigheden arriveerde het 20 December
te Londen. Na de lading te hebben gelost
zou men volgens charter eene partij pek
voor Rotterdam innemen. Doch inmiddels was
door de Britsche autoriteiten een uitvoerver
bod van pek uitgevaardigd, zoodat deze be
vrachting verviel. Daarom zou het schip éalt-
cake, een voor glasfabricage benocdigde
grondstof, inladen voor Schiedam.
Men vertrok 20 Januari van dit jaar naar
Nederland, maar was nauwelijks buiten Gra
vesend of een Britsch patrouillevaartuig
kwam de schoener achterop stoomen en gaf
order dadelijk terug te keeren. Als reden
werd opgegeven dat volgens bevel van de
Admiraliteit voorloopig geene schepen moch
ten uilvaren.
Noodgedwongen zeilde iner, daarom terug
en kreeg in Gravesend ligplaats naast een
paar andere Nederlandsche. zeilscheepjes, wel
ke eveneens waren opgehouden. Naar be
weerd wordt kunnen deze schepen niet eer
der vertrekken oi jij moeten tegenover de
Britsche regeering eene geldelijke borg stel
len, als zekerheid dut zij naar Engeland
zullen terugkomen.
Bovengenoemde schoener werd niet alleen
vastgehouden, doch de Britsche regeering
eischte bovendien dat de „Johanna" inplaats
van Schiedam naar Noorwegen zou zeilen.
De bestemmingsplaats was dan het bij Chris-
tiania gelegen plaatsje Moss.
De reederij wist niet of dc Nederlandsche
regeering daarmede genoegen nam, omdat
men eene vergunning had voor een reis
van Nederland naar Engeland en recht
streeks terug. Aanvankelijk weigerde men
dus de vracht naar Noorwegen aan te ne
men, maar ging daartoe later toch over,
teneinde het sohip uit Engeland weg te krij
gen. Van onze regeering was inmiddels de
gewenschte toestemming verkregen.
Al deze onderhandelingen vorderden be
grijpelijkerwijze veel tijd. Voor de beman
ning was het oponthoud in Gravesend verre
van aangenaam. Van des morgens 9 uur
tot des namiddags 3 uur mocht de gezag
voerder aan land om zijne zaken te be
handelen.
Eenige dagen geleden kon men de ver
gunning krijgen om uit te zeilen en ver
trok daarop spoedig. De hoeveelheid pro
viand, welke men aan boord had, was echter
te gering om daarmede naar Noorwegen te
komen. Te meer omdat men vreesde daar
neits te kunnen inschepen besloot de kapi
tein in IJmuiden binnen te loopen om de
hoeveelheid levensmiddelen aan te vullen.
i t
Men meldt ons uit Vlieland: Een eskader
oorlogsschepen kruiste gisteren voor de kust;
een watervliegtuig passeerde in Oostelijke
richting.
Van Nes op Ameland wordt ons eveneens
gemeld, dat een watervliegtuig met een tien
tal torpedobooten en een patrouille vaartui
gen gisteren Ameland passeerden.
Het bestuur van den „Nederlandsche Anti-
Oorlogsraad" heeft besloten op Dinsdag 31
Juli een groote nationale bijeenkomst te doen
plaats hebben. De vergadering zal gehouden
worden des namiddags te 2 uur te Scheve-
ningen, waar mem zal protesteeren tegen den
oorlog en de voorwaarden van een duurzamen
vrede zullen worden behandeld.
In Oostelijk-Groningen maakt men zich on
gerust over de vele zeppelins, die daar zco
dicht in (le buurt komen.
Zondagnacht zijn er twee zeppelins mot
zoeklicht gezien en gisterennacht zes zep
pelins, welke in Oostelijke richting koersten.
Naar aanleiding van de geruchten, dat
500.000 stuks rundvee wegens den onvoldoen
den aanvoer van veevoeder zal geslacht wor
den en gedeeltelijk voor uitvoer zal worden^
bestemd, verneemt „Het Volk" dat van een
voorgenomen uitvoer tot dusverre geen sprake
is geweest. Men verzekerde aan het blad
voorts, dat de maatregelen, die in voorberei
ding zijn, waarborgen, dat er e n voldoende
v I c es e hvoorraad in het. land zal blijven en
dat oor middel van een distributiestelsel,
voor eein behoorlijke vcrdeeling zal worden
zorg gedragen.
VERWERKING AFVALPRODUCTEN TOT
VEEVOEDER.
Ingediend is Oen suppl. Landbouwbegroo ti n g
waarbfj 60,000 wordt; aangevraagd voor heit
oprichten eener proefinstallatie voor het ver
werken van afvalproducten tot veevoeder vol
gens een door professor Van Calcar te Leiden
aangegeven methode.
Bii deze proefinstallatie zal het particulier
initiatief, aan wie deze zaak verder behoort te
worden overgelaten, haar licht opsteken.
Voortgezette proeven hebben de bruikbaar
heid ale opfokvoeder bewezen. Het zal ook on
der normale omstandigheden worden gebruikt.
EXPORT-CENTRALE.
Door do heeren Van Beresteijn en Merchant
is bfj de Tweede Kamer een amendement op het
w. o. betreffende een export-centrale ingediend,
om den uitvoer niet te doen regelen door een
na&mlooze vennootschap, maar rechtstreeks door
do Regeering.
EEN GEHEEL DORP AFGEBRAND.
De correspondent van de N. R. C. te Sema-
rang seint d.d. 14 dezer: Donderdagnacht is
het dorp Kota Kasik, in de onderafdeeling
Singkarah der afdeeling Padangsche Boeren
landen gelegen en bestaande nit 65 huizen,
met de daarbij beboorende riietopslagplaats
afgebrand.
IS,
LEIDEN. Bij de gehouden herstemming voor
een lid van den gemeenteraad in het 3e. difv
trict werd gekozen de heer J. Botermans (aftx.
vrijz. dem.) met 650 stemmen. De heer J. R.
Baart (S. D. A. P.) verkreeg 411 stemmen.
In do samenstelling van den Raad wat partij
verhouding betreft, is geen verandering geko
men.
ZANGERSFEEST TE ENKHUIZEN.
Te Enkhuizen is in de niet vlaggen versierde
Paktuinen het zangersfeest gehouden van den
Bond van Gemengde Zangvereenigiingen in
Noord-Holland. De verschillende nummers wer
den over liet geheel zeer goed uitgevoerd. Ge
zamenlijk werden gezongen, onder leiding van
den heer Arnold Spoel uit Den Haag, het Bonds
lied van J. Paardekoper. „Naastenliefde" van
Brandts Buys, „Ons Lied," „Mijn Land," en
„Liedje van den Schipper" van Arnold Spoel,
en „Des Winters als 't reghent" van L. A. v.
Tettenrode.
De dirigent! had met deze nummers, die zeer
vlot door de 350 zangers en zangeressen werden
gezongen, een groot succes.
Over de nummers naar keuze, welke door de
tien koren afzonderlijk gezongen werden zial de
heer Spoel en critisoh verslag aan iedere ver
eeniging uitbrengen.
De uitvoering werd door een zeer talrijk pu
bliek bijgewoond.
TENTOONSTELLEN VAN NEDERLAND
SCHE MONSTERS IN DEN VREEMDE.
Op een reeds gedane mededeeling i.z. gele
genheid tot het kosteloos tentoonstellen van
Nederlandsche handelsmonsters te Guatema
la M i d den-Am eri ka) en te Hobart (van Die-
mensl and) deelt hét Bureau voor Handels-
inlichtingen, 16 Oude Brugsteeg, Amsterdam
ons nader mede, dat door het V. Consulaat
der Nederlanden te S. Thomé (Portug. West-
Afrika) welwillend beschikt werd op het
voorstel van het Bureau en ten kantore van
het V. Consulaat gelegenheid wordt geboden
tot het kosteloos tentoonstellen van monster»
van Nederlandsche artikelen.
In de Koningszaal van Artis te Amsterdam
werd gisteren onder voorzitterschap van den
heer J. C. Tadema de 100ste algemeene verga
dering gehouden der Vereeniging ter bevor
dering van de belangen de» Boekhandels.
De winst- en verliesrekening over 1916, in
uitgaven en inkomsten loopende Over een be
drag groot 130056,13 werd goedgekeurd, ter
wijl als correspondent voor Haarlem herko
zen werd de heer H. D. Tjeenk Willink Jr.
Nederlander ter dood veroor
deeld. In de maand April is de sleepboot
kapitein H. van de sleepboot G'or te Dordrecht,
te Gent door de Duitsche overheid gevangen ge
nomen onder verdenking van het overbrengen
van brieven. Langen tijd is niets omtrent heem
vernomen en thans is bericht ontvangen, dat hij
door den krijgsraad te Gent veroordeeld is tot
3 jaar gevangenisstraf en tot de doodstraf.
Er worden nu stappen gedaan om gratie voor
hem te krijgen.
Steenkolen. Te Maassluis is de aanvoer
van steenkolen weder van dien aard, dat met
ingang van gisteren de gasfabriek wederom gas
is kunnen gaan leveren.
Een jeugdige revolve r-„h e 1 d."
Door de politie te 'a-Gravenhage ia aangehou
den een 18-jarige kantoorbediende die in de
Eaber van Riemsdijkstraat door bedreiging, met
een geladen revolver aan een vtouw een gulden
had afgeperst,.
Na de Amsterciamsohe relletje».
Twee Tecliercheura te Amsterdam hebben een
22-jarigen werkman aan een der bureaux geleid,
verdacht van het gooien met steenen naar de
openbare macht, tijden# de plundering op het
Mariniersplein op 2 dezer. Ook is een 16-jarige
jongen gehoord, verdacht van plundering, even
eens op 2 dezer.
Natuurlijk!.... De seinhuLawaebtor, die
bij het aardappeloproer alhier weigerde
het signaal voor het binnenkomen van een
trein met militairen op veilig te stellen en toen
werd gesehorst, ig (natuurlijk!) thans, door de
directie der II. IJ. S. M. on tal a.gen. Naar da
„Tel." verneemt, heeft de betrokkene.hat
ontslag aan de beslissing van het scheidsge
recht voor spoorwegpersoneel onderworpen.
Een „moordend" nachtwande
laar. Aan de grens bjj Reuse] is het lijk ge
vonden van den militair W. van Dijk. afkomstig
uit Rotterdam. Naar hef „Eindh. Baghl." mee
deelt, nroot hij door een anderen soldaat, die bij
zijn kameraden als een nachtwandelaar bekend
staat, in zijn droom zijn doodgeschoten.
Koppeling gebroken. Gistermorgen
zag een agent van politie te 'a-Gravenhage,
dat van een goederentrein der H. IJ. S. M.
komende van Rotterdam, tussohen blokhuis 72
en den overweg aan de Oalandetraat van een der
wagens de koppeling brak. Daar de machinist
dit niet bemerkte, reeds het voorste gedeelte
van den trein door. Door op den signaalhoorn
te blazen, wist de agent) de opmerkzaamheid
van den machinist te trekken, die daarop den
trein tot stilstand bracht en het) achtergebleven
gedeelte opnieuw aankoppelde.
Werklieden ontslagen. Al de werk
lieden aan de groote stoomstrooeartonfalxriek
„De Aa-Stroom te Oudie-Pekela zijn ontslagen.
De koopsom voor de gebouwen bedraagt ruim
300,000. Omdat hier geen carton meer wordt
gemaakt, worden al de machines verkocht). De
fabriek krijgit een andere bestemming.
Brandin een hout-opsla «plaats.
Hedennacht c.a. 1 uur ontstond brand in een
hout-opslagplaat» aan den Laanweg No. 10 over
het IJ te Amsterdam. De brandweer waa spoe
dig met veel materiaal aanwezig en ook de
„Jason", welke op d* Ruyterkade ligt. spoedde
zich er heen. Binnen een kwartier was de brand
weer reeds den brand, die zich eerst vrij ernstig
liet aanzien, meester. De oorzaak van den brand
is onbekend.
Boschbrand. Nabij Delle in Gelderland
ontstond door het schieten in de Legerplaats
Oldebroek, Dinsdagmiddag brand in een der
vele boèschen aldaar. De vlammen laaiden hoog
op, doch dank rij de aanwezig» militair# hulp,
was het vuur nog al spoedig gebluscht.
Koper opgehaald. Men meldt on# uit
Hoek van Holland, dat door den duiker „Sper
ling" uit wrak van het s.s. „Bestevaer" 50 ton
koper, bestemd voor de Nederlandsche Regee
ring, werd opgehaald.
PROVINCIALE STATEN VAN NOORD
HOLLAND.
(Vervolg).
Bij de bespreking van het Watersnoodrap.
port wensehte de beer Calk oen op te komen
tegen eenige zinsneden nit het rapport. 'Spr.
kan niet zeggen dat het zoo ongunstig is ge
weest in Waterland ale in het rapport "wordt
gezegd. Voor zoover spr. bekend, worden er
bij verkiezingen of benoemingen geen fami
liebetrekkingen op nagehouden. De bestuurs
leden staan tot elkander in betrekking hoog
stens als achterneef. Ook de Dijkgraaf is niet
gekozen uit hoofde van zijn familiebetrek
kingen, Spr. heeft een 42-jarige ondervin
ding.
De heer Korthals A 1 t e a heeft in
da dagen van den watersnood waar het in
hoofdzaak over gaat geconstateerd dat
de heeren in Waterland in alle® zijn tekort
geschoten in geschiktheid. Vooral de Dijk
graaf. Spr. heeft geconstateerd in die dagen
dat de Dijkgraaf nergens leiding heeft gege
ven voor de redding van mensch en dier. Ver-
deï beantwoordde spr. den heer Calkoen en
constateert dat het voor een buitenstaander
zeer moeilijk is er iu Waterland in te komien
door de getrapte wijze van verkiezing. Spr.
eindigt met te beboogen dat het hoogst goede
menechen kunnen zijn, maar zij zijn niet ge
schikt voor hun taak. Spr heeft daarvoor een
15-jarige ondervinding.
De heer Themaseen verklaarde zioh
door de nota's en rapporten nog niet over
tuigd. Spr. heeft indertijd alleen feiten ge
noemd.
De heer Boreel van Hogelani-
den beantwoordde de spreker» namen» Ged.
Staten. Hij besprak het werk van Ged. Staten
en den waterschapsbesturen tijdens en na den
watersnood en verzekerde dat het geenszins
de bedoeling van Ged. Staten is besturen vrij
te pleiten. Een middel om een dijkgraaf te
corrigeeren zou ontslag zijn, doch dat middel,
hoewel mogelijk, is bij menschenbeugenis niet
toegepast, en wanneer het toegepast wordt,
moet men met goede redenen voor ontslag
bomen. Ged. Staten verklaren dat zij gaarne
zullen helpen bevorderen de vervanging van
ongeschikte leden der waterschapsbesturen
door nieuwe. Reed» ie in die richting ge
werkt en niet alleen dit, maar Ged. States
zullen voor alles goede zorg dragen, w*®
evenals nu gevraagd ia welk werk vroej**
is geleverd, zal ook later gevraagd worde»
welk werk nu wordt geleverd. Uitvoerig P0,
sprak spr. nog het rapport der commissie.
Ten slotte werd het rapport goedgekeurd
Verschillende subsidies werden goedge
keurd.
De heer de Roode bepleitte opriob'
ting van Provinciale Sanatoria voor dé vet*
pleging van tubermilose-liiders.
Zooals in het rapport reeds was me (leg0,
deeld zullen Ged. Staten aan de zaak hu®
aandacht schenken. De voorzitter herhaald"
dat nog eens, naar aanleiding van het doot
den heer de Roode gesprokene.
Na de pauze werd met 48 stemmen benoemd
tot lid van den Raad van Toezicht op
provinciaal electr i ci tei tebed rij f de heer J-
Bellaar Sprayt, directeur der Maatschapp"
tot verkoop van electrischen stroom aan d"
Staatsmijnen in Limburg, te Maastricht.
De heer Calkoen werd wederom be
noemd tot buitengewoon lid van Ged. State"-
Betreffende het verzoek om steun der f?
meente Anna Paulowna vraagt de heer M
ch els aanbonding van dit voorstel, om
zaak nog eens aan te zien. Ook het Rijk doe'
nog onderzoek naar de behoefte aan steri'
van sommige gemeenten. Spr. meent dat h0*
Rijk tegenover Anna Paulowna een af wijze"'
de houding aanneemt door de afwijzende bo°'
ding van Ged. Staten. Spr. bepleit sterk he'
goed reoht van vergoeding der gemeente iW'
na Paulowna. Er wordt altiid vee] te ve«'
gedacht aan de groote gemeenten en d0®
denkt net aan dé behoeften van kleine f?0-
meenten.
Mr. S 1 i n g e n b e r g, lid van Ged. Stoj
ten, bestreed het voorstel tot aanhouding. Hé'
voorstel van den heer Michel® om de za®^
aan te honden werd verworpen met 44 tege"
20 stemmen, zoodat het afwijzend voorstel
van Ged. Staten werd aangenomen.
Aan de orde werd gesteld het voorstel i"'
zake de met de Vereeniging der Broeders va®
Liefde, te Venray gesloten overeenkomst, be
treffende de verpleging van armlastig"
krankzinnigen van het gesticht te Noordwii'
kerhout; en eenzelfde voorstel tot verleng-iri*
van de overeenkomst met het geneeskundig
gesticht voor krankzinnigen te Utrecht.
De heer P o 1 a k wijst naar aanleidiöl
van dit en het volgend» voorstel, op de v®
nige plaatsruimte in de provinciale gee tick
ten voor armlastige krankzinnigen. En ni«'
alleen in de provinciale gestichten, maar o"'
in de particuliere gestebten. Het gebeurde
Amsterdam dat er in dit voorja-ar 80 patie"'
ten niet konden worden geplaatst, hetgeen t°
betreurenswaardige tooneelen aanleiding g»'
Wel komt binnenkort het gestieht in Woe";
sel klaar voor het Rijk en is de afspraak d"
daarheen 800 patiënten zulleD vervoerd wof'
den, maar die afspraak dateert reeds v»"
5 jaar terug. Dan twijfelt spr. er aan of
verpleging in particuliere gestichten wel
heel in orde is, en hij brengt ter sprake e0®
rapport dat binnen enkele dagen zal verschil
non, onderteekend o.m. door een Amsterdam*
schen hoogleeraar. In dat rapport wordt twij
fel geuit of Amsterdamsche patiënten in par'
ticuliere gestichten wel goed behandeld woG
den. Wel schreven Ged. Staten dat een bez(X*
is gebracht door 'n commissie uit lmn middé"
aan N ooTdwijkerh out's Krankzinnigen#0;
sticht. Maar Bpr. vraagt of Ged. Staten w"1
't aangewezen college zijn om de verpleging
van krankzinnigen hij een enkel bezoek
de gestichten te beoordeelen. Spr. vrao#
daarom, een degelijk toezicht op de verPy
ging van particuliere gestichten, namen»
provincie. Verder vraagt spr. dat Ged. S&'
ten in studie zal nemen: uitbreiding van
bestaande, of bijbouw van provinciale Krai'^'
zlnnigen-gestichten, want niet alleen de
pleging lin particuliere gestichten geeft el"j
daartoe aanleiding, maar ook het feit.
de particnliere gestichten immer meer
ver
pleeggeld -vragen, terwijl de provincie er d00
plaatsgebrek meer en meer afhankelijk "V®
wordt en het zou. zooals nu te Utrecht
schiedde, wel een» kunnen gebeuren dat
particuliere gestichten plotseling het contra"
opzeggen. Wat dan, als de provincie g00®
plaats heeftl
De heer van L e n n e p lid van
Staten, beantwoordde den heer Polak en b0,
toogt dat vrij zeker 300 patiënten uit de P1^
vinciale Gestichten naar Woense] zullen
vloeien. Het contract met het Rijk en Du';'
en-bosch loopt tot 1918. Spr. becijfert dat
op het oogenbïik nog geen aanleiding v>"
vree® behoeft te bestaan. Ged. Staten heb^
vuurtdurend hun aandacht op de zaak geV^
tigd. Bovendien is binnenkort wellicht 9
vloeiing te verwachten nit de krankzinnig0^
gestichten, door de mogelijkheid van stö"
aan zwakzinnigen. Deze twee feiten: de ol^
nng van het gesticht te Woensel en de st"11:
aan zwakzinnigen, maken dat Ged. S
nog wachten met het zoeken naar plaatsra'1'1.
te. Dat neemt niet weg dat er aandacht
kan worden geschonken.
Wat de verpleging in de particnliere
stichten betreft, ontkende spr. dat die si00
«Mg<
«3)1
Kntii
*3r
zou zijn. O.m. maakte spr. zelf deel nit van
AO
commissie die het gesticht te Noordwij'<0.,
hout bezocht. Daar waren verschillende v0j
pleegden nit Meerenherg, die. ondervra"^
toch wel eenig denkbeeld konden gever'
ook gaven dat de verpleging goed i® en
krankzinnigen, voor zoover dat bij krankrj
nigen mogelijk ie, tevreden zijn. Bovend.ie'J
het Staatstoezicht aangewezen op de verP
ging van do krankzinnigen, too te zien. ril
wordt ook geregeld uitgeoefend. Het toe®11
van Ged. Staten is dua niet het eenige en 0
niet voldoende. .(jl
De heer Polak vindt het Staats to oriri
niet afdoende, en wenschte toezicht van** ij
de Provincie op de verpleging in de p11
culiere gestichten. Er komen klachten.
Dc heei van Lennep meent dat
neer er klachten zijn, men goed doet dt#0
reet in te brengen bij het Staatstoezicht 00
Ged. Staten. .n
Spr. besprak ook het geval dei- 80 pa"10, jflj
te Amsterdam. Ged. Staten hebben dire"
gegrepen, maar men kreeg den IndroK
het zoo erg niet was.
Bij een der suppl. begrootingen werdeij^
de heeren Kuykhof en van Bentheui „ri
klachten naar voren gebracht van 't Pierri,p<r
van Duinenbosch en Meerenherg, bet"0
het loonregiement. De kwestie zal laW
de ovde kernen. vo0'5!1
De heer Visser stelt voor het
steun aan den Prins Hendrikpolder, g, -
houden of te verwerpen, omdat het
"oor
fijr
^'ïi'
17
«n f
1 6
<chri
Dn
8k
«oeft
Mie
?a»ki
'Men
'kek
Mtsf
Gi.
toe
ïick
SC
«aar
"^d
1 osti
«te-es
IJ
u
i
Jam
J&m
bi
Sf?
,hoev
ljUrp
«•aar
•aar
Be
a«di
''"t
O
A. r
Ja
^at
I
'avii
rij
P
«1,1
1olie
