DE DAG A
buitenland""
O P R U I W51 N G
P. W. TWEEHUIJSEN,
BERTRAND DU GUESCLIN
BINNENLAND
Na 3 jaren.
FEUILLETON
OENSDAG I AUGUSTUS 1917
42STE JAARGANG No. 9401
Heden is afgekondigd de
Verordering op de heffing en op de
invordering van marktgeld,
vastgesteld bij besluit van den Raad van
21 Februari 1917.
.Van deze verordening zijn gedrukte exem
plaren op de secretarie verkrijgbaar tegen
betaling van de koeten.
Haarlem, 1 Augustus 1917.
3090
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
HAARLEM brengen ter openbare kenni9 dat
ingevolge do „Verordening houdende vast
stelling der-plaatsen en tijden voor de mark
ten te Haarlem":
le. De algemeene markt wordt gehouden
des Maandags op de Botermarkt en de Ge
dampte Oude Gracht tusschen het Verwulït
en de Raaks, en des Zaterdags op de Bo
termarkt en het Verwulft.
Zij wordt gehouden des Maanitags van 8
uur des voormiddags tot 6 uur jies namid
dags, des Zaterdags van 4 uur dés naüiid
dags tot 11 uur des namiddags.
2e. De vischmarkt wordt gehouden ip de
gemeentelijke vischhal, dagelijks, behalve op
Zondag, Nieuwjaarsdag, 2en Paaschdag, He
melvaartsdag, 2en Pinksterdag en beide
Kerstdagen
zij vangt aan des voormiddags om 9 uur
en eindigt op Zaterdag te 11 uur des na
middags; op allé andere marktdagen te 6
uur des namiddags.
3e. De bloemen-, planten- en boomenroarkt
wcrdt gehouden des Maandags op de Zijlvest
tusschen de Raaks en de Vestestraat, en op
het Verwulft;
zij vangt aan des voormiddags om 5 uur
en eindigt des namiddags te 5 uur.
4e. De groenten- en vruchtenmarkt wordt
gehouden op den Koudenhoru, tusschen het
Donkere Spaame en de Catharijuebrug;
Er wordt markt gehouden dagelijks, behal
ve op Zondag, Nieuwjaarsdag, 2eh Paasch
dag, Hemelvaartsdag, -2en Pinksterdag en
beide Kerstdagen, en wel:
gedurende de maanden April tot en met
September van uur des voormiddags tot
4 uur des namiddags;
gedurende de andere zes maanden van het
jaar van 9 uur des voormiddags tot 3 uur
des namiddags.
5e. De veemarkt wordt gehouden op het
terrein van het openbaar slachthuis des
Maandags en des Woensdags van 8 uur des
voormiddags tot 1 uur des namiddags.
de. De paardenmarkt wordt gehouden vier
maal per jaar op de Papentorenvest van des
voormiddags 7 uur tot des namiddags 4 uur,
t. w.:
A. in den regel op den eersten Maandag
van de maand Maart met dien verstande,
dat wanneer op dien dag in Utreoht de Vas-
tenavondmarkt wordt gehouden, de markt
te Haarlem wordt gehouden op den daarop
eerstvolgenden Woensdag;
B. op den eersten Maandag van de maand'
Mei;
C. in den regel op den 26en Juli, met dien
verstande, dat wanneer die datum: opeen
Vrijdag of een Zondag valt, de markt wordt
gehouden op den 27sten Juli;
D. .op den laatsten Maandag van de maand
September.
7e. De jaarmarkt vpor. bloemen en planten
■wordt gehouden op Vrijdag en Zaterdag on
middellijk voorafgaande aan den len Pink
sterdag.
Zij vangt aan op Vrijdagnamiddag te 4
uur en eindigt des Zaterdags te 12 uur
's middags.
Zij wordt gehouden op dpn Gasthuissingel
en op den Kampersingel.
Wanneer een der sub le, 3e en 5e vast
gestelde marktdagen samenvalt mpt den
Nieuwjaarsdag, den 2en Baaschdag, den 2en
Pinksterdag of een der beide .Kerstdagen,
zoo wordt deze marktdag gehouden op den
eerstvolgenden werkdag, behalve wanneer
Nieuwjaarsdag of een der beide Kerstdagen
op Zaterdag valt, in welk geval de op dien
dag te houden markt gehouden wordt op den
onmiddellijk daaraan voorafgaandèn werkdag
Indien eene plaats, waarop markt wordt
gehouden, gelegen is aan openbaar gemeente-
water, wordt dit water geacht tot de helft
van de breedte mede als marktplaats te
zijn aangewezen,
Haarlem, 1 Augustus 1917.
fe- mt-asmt-asmtmm
De dienstplichtige korporaals en man-
echappen bij de pantserfort-artlllerio en
torpedisten van de lichting 1912, zullen 17
'Augustus met onbepaald verlof gaan; ter
wijl wordt verwacht, dat de korporaals en
manschappen der lichting 1910 van de bere
den korpsen einde September naar huis
zullen knnnen gaan.
Het aantal bedrijven, dat wegens gebrek
aan grondstoffen, maar vooral als gevolg
van den steenkolennood, geheel of gedeelte
lijk wordt stopgezet, neemt bijna dagelijks
toe. Nn zullen ook 'de papierfabrieken der
firma Van Gelder Zenen aanvankelijk één
dag per week stop gezet worden.
De groote frnfanterieslag in Vlaanderen
die sinds eenige weken verwacht Werd, is
losgebarsten. De Duitsche berichten zeggen,
dat de „eerste aanval*' is afgeslagen. Van
de zijde der Franschen en Engelschen wordt
hef^ tegendeel beweerd.
De Russische terugtocht duurt voort. Duit
sche troepen staan ten Oosten der Zburoz,
reed» op Russisch gebied.
De Franschen en Engelsehen maken vor
deringen in Vlaanderen.
De Fransche dagbladen, die begonnen zijn in
dezen oorlog met den dag te rekenen en dit nu
wel moeten volhouden, zullen heden hun bulle
tins van den 1095en oorlogsdag opnemen.
De ontzaglijke tragiek dezer drie jaren over
treft in omvang en beteekenis welhaast alles wat
de geschiedenis in duizenden jaren op hare rollen
heeft geboekt.
Noch de rampen van den 80-jarigen, noch de
ellenden van den 30-jarigen oorlog kunnen ook
maas. vergeleken worden met den menschenmoord
op een schaal als waarvan onze tijd- en lotge-
nooten de verbijsterde getuigen zijn.
Reeds zijn er meer jonge mannen uit Europa
weggerukt dan de bevolking van geheel Neder
land bedraagt. Jonge mannen in de voile kracht
des levens, de hoop der toekomst, de bloesem
knoppen der ontluikende geslachten, maar ook
reeds vol-ontloken bloesems, huisvaders, verzor
gers van vrouwen en kinderen.
En de oogst van den dood duurt onophoudelijk
voort, de halmen vallen in dichter rijen dan ooit
onder de zicht des maaiers!
Een slag van grooter omvang en bloediger
aard dan ooit werd gevoerd, zelfs sedert het
begin van dezen oatzettenden oorlog, is in
Vlaanderen ontbrand op den derden verjaardag'
van den wereldkrijg. In het Oosten duurt onder
verbitterde gevechten, die veel bloed kosten, de
Duitsch-Oostenrijksche opmarséh voort, aan de
Roemeensche grens wordt verwoed gestreden, in
Frankrijk wordt bij den idyllischen Damesweg
divisie na divisie van weerszijden ia den dood
gejaagd.
De economische en zedelijke gevolgen van dit
alles zijn niet te overzien, doch wel in staat den
denkenden geest met schrik en beven te vervullen
voor de toekomst.
Alleen reeds het vraagstuk van het ongekend
groote vrouwenoverschot na dezen wereldstrijd
doet huiveren voor de zedelijke gevolgen. Wat
zijn nu de oorzaken van een zoo vreeselijk
gebeuren, met zoo onafzienbaar ernstige ge
volgen?
Vraag het eens aan al die soldaten, waarvoor
zij strijden, en ge zult algemeenheden vernemen,
die tastbare onjuistheden zijn, geen hunner zal,
scherp omlijnd weten te zeggen waarom het gaat
Toch zegt een oppervlakkige beschouwing der
dingen u reeds dat een wereldbrand als deze niet
kan opvlammen en voortlaalen, wanneer de
brandstof niet jaren en jarenlang is aange
dragen.
Over de trotsche menschheid, die Hem niet
wilde erkennen in het openbare leven en veelal
ook niet in het bijzondere, heeft Ood eenen
zwljmelgeest gezonden, zooals de H. Schrift zegt,
en als een man, die dronken is, waggelt zij voort
in een strijd van denkbeelden, die tot de vreese-
lijkste aller realiteiten zijn geworden.
Een botsing van ideeën is deze oorlog onge
twijfeld; de rechtsbegrippen eener staatsleer en
staatkunde zonder God hebben de botsing veroor
zaakt tusschen volkeren die het gemeenschaps
begrip verloren en het persoonlijkheidsbegrip
ontzield hadden.
Over den afloop kan zelfs nu nog niemand
iets zeggen.
De algemeene opinie van het bègin: dat het
maar heel kort zou duren, is te schande gemaakt.
Voor het oogenblik schijnen de Centralen, na
langen tijd ondergelegen te hebben, weer de
bovenhand te hebben gekregen.
Maar aan de andere zijde is Amerika in het
krijt getreden en is er nog zooveel kracht dat een
nederlaag der Entente door de wapenen onbe
reikbaar schijnt. Zoo niet even dan toch zeker
óók onwaarschijnlijk is een militaire ineenstor
ting der Centralen.
De strijd biedt nog nergens uitzicht op het
einde.
En intusschen worden voor de volkeren de
tijden zóó benard, wordt het leven zóó zwaar en
moeilijk ook voor hen, die niet bij den strijd zjjn
betrokken, dat een algemeen zuchien naar een
beslissing hoe dan ook uit de geprangde zielen
opstijgt.
Nog echter is het de zucht van den belaste, die
zich gehinderd ziet in de vreugde des levens,
niet de zucht van den ingekeerde tot God, die
erkent, dat van Hem alléén van het herstel der
volkerengemeenschap onder Zijn opperheer
schappij, heul en redding is te wachten.
Daarom moge het voortduren van dezen wan-
hopigen strijd een ramp zijn, mogelijk bevat het
de kiem eener Christelijke herleving in zich. Moe
dan ook al duidelijker en duidelijker getuigen de
rampen van dezen-tijd van het wereldbestuur der
Voorzienigheid; en de Christen, die verder ziet
en dieper schouwt dan de conclusies waartoe de
uiterlijkheden van het wereldgebeuren aanleiding
geven, getuigt voor zichzelf: Hie est digitus
Deus. Hier is de vinger Gods!
WERELDBRAND-
DE GROOTE SLAG !N VLAANDEREN BE
GONNEN AAN DEN DAMESWEG - DE
RUSSISCHE TERUGTOCHT.
Delangverwachte slag in Vlaanderen is
gisteren ter weerszijden van Yperen, tusschen
Yzer en Leye losgebarsten. Een mooi kaartje
volgt hier van het belangrijkste frontdeel, zich
uitstrekkend van een punt ten Noord-Oosten van
Yperen tot ten Zuid-Westen van Wameton,
waarop men het oude front en de Engelsche
winst m den slag bij Meessen kan zien, benevens
de terreinhoogte boven 50 M.
maakten bevredigende vorderingen op alle
punten. Een aanzienlijk aantal gevangenen is
reeds gemaakt.
Eén nader bericht uit Londen meldt dat het
geheele Britsche leger ongeveer 1000 M. vooruit
was gerukt, wat nog niét veel beteekent.
Het Duitsche avondbericht weet iets meer te
vertellen. Het luidt:
De Dinsdag in Vlaanderen op een 25 K.M.
breed front aan weerszijden van Yperen los
gebroken eerste stormloop van het Engelsche
leger is afgeslagen.
Na afwisselende, verbitterde plaatselijke
gevechten, hebben de met een groote overmacht
in diepe gelederen aanvallende Engelschen'
zich met het bezit van de trcchterstellingen in
de Duitsche verdedigingszöne moeten verge
noegen.
Dat belooft dus niet veel vbor de Engelschen
en Franschen. Dat ook deze laatsten in dezen
seotor zijn verschenen, wijst wel op de groote
voornemens der Entente.
Voor nadere berichten verwijzen we naar het
Laatste Nieuws.
Ook aan den Damesweg wordt nog steeds
verwoed gevochten. Ter oriënteering hieronder
ook een kaartje.
tegen zeer» lage prijzen
TEL. S770
Garteljorissfraat 27.
VERSPREIDEvBERICHTEN
KATHOLIEKE VERWACHTINGEN IN
RUSLAND.
Onder dezen titel bevatte dezer dagen het
Warseharische blad „Polak-Katholik" een ar
tikel, waaraan wij het volgende ontleenen:
Nog nooit in de laatste 20 jaren verschenen
in de Petrogradosehe pers zooveel lange ar
tikelen, zooveel principieele opmerkingen en
zakelijke betoogen over liet thema der toe
komst van het Katholicisme in Rusland, als
in den loop van dezen oorlog.
Twee kwesties traden vooral op den voor
grond: de kwestie van vrijheid voor alle be
lijdenissen en' het probleem der verhouding
tusschen Kerk en Staat. Op beide vraag
stukken is het uitbreken der revolutie niet
Condé*y\i
De Duitschers schijnen hier een belangrijk
succes behaald te hebben bij Cemy. Althans het
reeds genoemde Duitsche avondbericht meldt:
Aan den Chemin des Dames bracht een
krachtige Duitsche aanval de belangrijke
hoogtestelling bij Cemy en meer dan 1500
Franschen als gevangenen in Duitsche
handen.
Van hun kant melden de Franschen:
Een aanval van de Franschen ten Z. van
La Royère is volkomen geslaagd. De Fran
schen hebben al hun doeleinden bereikt en den
Duitschen tegenaanval gebroken, waarbij de
Franschen 167 gevangenen, onder wie 2 offi
cieren, gevangen maakten en 15 onderofficie
ren, die tot drie verschillende regimenten be
hoorden. De aanval had plaats over een front
en van 1500 M.
Uit deze mededeeling blijkt, dat de Duitschers
outiuzm.
tLeaumf
Omtrent den slag bevatten de berichten van
belde partijen nog slechts algemeene gegevens.
Londen meldt:
Vereenigd met de Franschen op den rechter
vleugel vielen de Engelschen Dinsdagmorgen
te 3 uur 50 over een breed front ten N. van
de Leye aan. De geallieerden namen de eerste
doeleinden over net geheele aanvalsfront en
Episode uit jteu^F^nech-Eiigelschen oorlog
43) n "--I!ÜUW* R.
iMm zegt dat de gravin zioh 0p het
oogfanblik in Rennes bevindt. De" graaf zou
Iflpor dien koning naar zijn hof ontboden zijn
ibm ivoor de pairs van hot rijk te versohjfr
OJen; h,ij moet zich dan ook naar Parijs
Letrevcn hebben, maar in gezelschap! van
Vierhonderd oproerige edelen.
- Is dit nog pas blekend?.
Ja, gisteren heeft een reiziger dit al
lies te Avranches verteld. I i I J
En zijne partijgenooten rusten \zioh. Ze.
•kor (uit tot den krijg?
i Zeker, mess ire, zelfs moeten de En-
gfelsohen reeds vele kasteeleh hebben be-
Stot.
Het is toch' ongelukkig, zeido Robert
VAt d@ rechtvaardigheid meestal zoo onge-
lukkig is, en dat het onrecht zoo vaak
triomfeert.....
Zie eens ginds, zeide plotseling Thier
ry-Beer. terwijl hij naar een punt aan den
gezichtseinder wees, waar men stofwolken
kon bemerken.
Wat is dat]
Het is een kudde ossen, door roovernu-
ters voortgedreven, riep Guy de Fontenelle
uit, nadat hij eenige oogenblikken oplettend
had uitgekeken.
Het is alsof andere ruiters hen vervol-
fen, bemerkte Thomas de Kruisvaarder, di^
oe oud hij ook was. zijn scherp gezicht niet
verloren had.
Mij dunkt het eerder dat zij zich met
hen vereenigen, zeide Robert de Brécé, zij ko
men zelfs hierheen.
Het zal niet lang duren, zeide Guy de
Fontenelle, of de ossen zullen zich over liet
vehl verspreiden, en dan zullen de kerels werk
genoeg hebben om ze weer bijeen te krijgen.
Konden wii die plunderaars het stelen
maar afloeren, zeide Robert, terwijl hij zijn
zuster aanzag. Maar wii moeten voorzichtig
ziiu. Waar zij>n wij hier. meester Malioorne.
ÖngeVeer op Oen uur afstand van Vitré,
antwoordde de koopman bevend.
En zouden wij daar, hoewel het oorlogs
tijd is, een rustplaats kannen .vinden voor
ons en onze paarden?
O, messire, als ik maar eerst tehuis zal
zijn, dau kan ik u van ganscher harte alles
aanbieden wat ge verlangt.
Dan moet ge ons den weg maar wijzen;
wee hen, die ons den weg willen versperren.
In galop, mannen. De bandieten hebben nu
nog werk genoeg met hunne kudde.
Het bevel werd onmiddellijk uitgevoerd en
de kleine troep vloog .pijlsnel voortin de
richting van VitréNog eenige minuten,
en zij moeeten op korten afstand de plunde
raars voorbijrijden.
Hoe gaarne Robert de Brécé en Guy de Fon
tenelle ook ieder gevaar wensckteu te vermij
den, zoolang zij over Matheline moesten wa
ken, zij konden toch niet nalaten een oogon-
blik hun rit te bedaren en een vluchtig oog
te werpen op hetgeen er aan hun linkerhand
voorviel.
Zij zagon nu, hoe e gedeelte der ruiters,
welke zij uit de verte hun makkers hadden
zi onverlaten, in vollen ren op hen afkwam.
De vijand, riep Robert de Brécé; wij
ook bij de Hoeve la Royère vooruit zijn gekomen,
want vroeger lag deze ten Zuiden van Filam
binnen de Fransche linie (zie het kaartje) en
thans deelen de Franschen zelf mede, dat de
strijd werd gevoerd ten Zuiden dezer hoeve, die
dus in Duitsche handen is.
In het Oosten de gewone achterhoede-gevech
ten der terugtrekkende Russische
zonder invloed gebleven. Allereerst werd
het beginsel van godsdienstvrijheid afge
kondigd.
Voor Rusland, dat om zün verregaande
onverdraagzaamheid inzake godsdienst, in
de gansche wereld 'een droeve vermaardheid
verkregen had, beteekent dit geen geringe
verandex-ing en de orthodoxe onderdrukkers
zullen zich niet de gedachte moeten verzoe
nen, dat de tijd van het anti-Katholiek chau
vinisme voorgoed tot het verleden behoort.
Zelfs de „Kolokol'* van Petrogrado, die vroe
ger nooit anders over Katholicisme en Ka
tholieken schreef als over Rnsland's vijan
den, komt tot de conclusie, dat de tot nu toe
bestaande verhouding tusschen Orthodoxie
en Katholicisme diep-ingrijpende verande
ringen zal moeten ondergaan.
Ongetwijfeld zal het feit, dat in het revo-
tutionnnire Rusland de scheiding tussohen
Kerk en Staat practiseh doorgevoerd wordt,
daartoe niet weinig bijdragen. En het feit,
dat de regeering niet gelijk eertijds de tsaal
als beschermer en opperhoofd der Kerk zal
optreden, zal ook aan de Kerk ten goedfl
komen.
Alles schijnt er aldus op te wijzen, dat in
Rusland, voor zoover het democratisch ele
ment zün gezag zal weten te handhaven, d«
Katholieke Kerk een nieuw tijdperk tege
moet gaat.
Volgens een bericht van de „Kurzer God-
zienny" uit Krakau, heeft het Russische mi
nisterie van buitenl. zaken een wetsontwerp
betreffende den rechtstoestand der Katho
lieke Kerk in Rusland aan de voorloopigt
regeering voorgelegd. Volgens dit ontwerp
zal de Paus in overeenstemming met de Rus-
si.sche regeering dé bisschoppen benoemen
Nieuwe bisdommen kunnen worden opge
richt, mits voer dezen geen nieuwe belas
tingen noodig zijn. De ^priesterseminarie*
staan uitsluitend onder kerkelijk toezicht.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. Besluit is:
benoemd tot hoofdingenieur van dei i
Rijkswaterstaat de ingenieurs le klasse vn< j
den Rijkxv. a'I J. P. Wijtenborst, W j
F. Stoel en F. Baucke:
benoemd tot buitengewoon leeraar aan de j
Rijks hoogere land- tuin- en boechhouw-
school to Wageningen. A. M. Sprenger, t» 1
Maastricht.
De gewone'audiënties van de minister»
van binnenlandsohe zaken en van justiti»
zullen Zaterdag as. niet plaats hebben;
HOFBERICHTEN.
Blijkens nader verstrekt bericht, zal HI,
M. de Koningin, vergezeld van Prinses Ju-
moeten een aanval voorkomen. Daten vrij
trachten hen te ontvluchten.
En weer vloog die kleine groep voort met
ongelooflijke snelheid
J>e anderen bemerkten de beweging en ver
volgden hen met niet minder onstuimigheid.
Maar de paarden van onze reizigers, ver
moeid als zij wcCren, 6chenen het niet lang
te zullen uithouden, tegen die rossen van de
vervolgens.
Hierheen, riep Robert terwijl hij zij u
paard wendde naar een gebouw, dat op onge
veer honderd meters afstand, aan roovere van
allerlei soort scheen overgelaten te zijn. Al
len volgden hem en weldra bevond zich de
troep op een onmetelijke binnenplaats, welr
ke, verscbant als zij was, in een oorlogstoo-
neel ka,n. worden herschapen.
Robert begreep spoedig wélke voordeden
bij van deze stelling kon trekken. De kleine
Matheline was'nu gelukkig buiten heretic,
en de krijgers zelf konden van uit hot gebouw
een aanval doen op den vijand of bon met
projectielen verpletteren, terwijl dan de ven
sters als schietgaten konden dienst doen.
Nauwelijks hadden zij alles goedi opgeno
men, of er steeg een vreeselijk gehuil op rond
om het gebouw, en bijlslagen weerklonken or- |i,
Je deur.
Laat hen maar begaan, zeide Guy d<
Fontenelle; wat zij ook mogen verrichten, zij
kunnen nooit met meer dan twee personet il,
tegel ij k binnen komen, en wii zijn talrijk ge-
noeg om hen achtereenvolgens den doortocht
te beletten.
Thierry-Beer, die, evenals ziine meestem
zich gereed hield om zich op de eerste bin-1-,
uendringers te werpen, scheen eensklaps, te
gen zijne gewoonte eene goede gedachte gei
kregen te hebben, zonder iemand te raadple
gen, steeg hij af, zocht een ladder welke hij hts
een boek van de plaats vond, beproefdë of zij:,
sterk genoeg was en zette haar tegen der
muur, dicht hij de deur, welke reeds begon
te wijken; vervolgens ging hii af op een gra-i.,
nietbidk welk hij alleen meenen kon te kun-
nen oplichten, nam het op zijn schouder en
beklom den ladder. Zoo dra hij hoog genoeg ij
was geklommen, zette hti het rotsblok ojsii
den rand van den muur en wierp het, na
zioh verzekerd te hebben, dat het op de ge-:,
wen schte plaats zon nederfcomen, mét deni
schouder naar heneden.
(Wordt vervolgd.)
NIEUWE HMRLEMSCHE COURANT
2701
i Mol
Co n vil!»
«o,v«n
Toon n
imeu
*/A($rk»
«sbrceoé TrtyrxX eUocÜWj Aprrt
filers
k. ir.Aefygr.
19
Koog»
6ove*v SO.M-