DE DAG
kïolenilistributie
BUITENLAND
BINNENLAND
OPRUIMING
P. W. TWEEHUIJSEN,
ELCK WAT WILS
distributie
WAT DEpIrSZEGT
ITCRDAG 4 AUGUSTUS 1917
49ste jaargang No. 9404
Die nummer bestaat uit tine bladen, waar
onder het Geïllustreerd Zondagsblad ia acht
bladzijden.
EERSTE BLAD.
•Veest buitengewoon zliinig met Uw brandstof
district Haarlem en Omstreken
(gemeen en Haarlem. Blóemendaal, Bennebroek,
iTeemstede, Spaarndam, Schoten, Haarlem-
mérliede en Spaarnwoude).
Ie. Door de Rijkskolendistributie is in de
vo! j maand beslist, dat per gaskachel of gas
haard 6 i !.L* brandstof van het jaarrantsoen
a wor-'en afgetrokken. Thaqg is bekend ge-
"üi dru hetmaandelijksche gasrantsoen per
vermoedelijk 30 a 40 kub. M. per
:-,.l zal bedragen, doch dat zulks tegen 1
er pas definitief wordt vastgesteld,
beu echter gemachtigd om toe te staan, dat
a g rui ot twee der door gebruikers opgege-
i gl .kachels iu gewone kachels worden om-
;,t zulks gewenscht worden, dan ver-
7 ik belanghebbenden vóór Dinsdag, 7 dezer
en briefkaart bij mij in te dienen met den vol-
g i inhoud:
1 aam en voorletter.
2 Woonplaats (gemeente, straat, nummer
3. Aantal gashaarden en gaskachels (geen
kookfornuis).
4 Aantal gaskachels en gashaarden dat men
vóór 1 October nog wil omzetten in kachels
voor vaste brandstoffen (hoogstens 2).
Aangezien de totale voor Haarlem bjnoodigde
hoeveelheden kolen thans berekend worden,
kunnen later in te dienen verzoeken tot omzet
ting van gaskachels in gewone kachels niet meer
ingewilligd worden.
in verband met het bovenstaande zai de at le
ve; ;ag der brandstoffenkaarten eenige dagen
ve. raging' ondervinden.
2e Nog wordt medegedeeld, dat personen
aan wie nog geen bons zijn uitgereikt, en die
niet op gas kunnen koken, schriftelijk een bon
voor 1 lil. cokes of 400 harde turven op mijn
bureau kunnen aanvragen, onder opgave van den
handelaar. Deze aanvragen worden nog denzelf
den dag afgehandeld en de bons aan den han-
d. aar toegezonden.
3e. In herinnering wordt gebracht, dat mijn
spreekuur vervallen is, doch dat een kort onder
houd schriftelijk kan aangevraagd worden onder
omstandige mededeeling van het onderwerp
waarover het gesprek zal loopen. Het is echter
onmogelijk om persoonlijk als adviseur op te
treden voor 30,000 gezinnen en eenige duizenden
indusiriëelen, te meer daar de regelingen in de
couranten worden gepubliceerd en ieder voor
zich de consequentiën kan bepalen in verband
met zijne persoonlijke belangen. 3188
De Directeur Braudstoffen-Bureau,
REITSMA.
Weest buitengewoon zuinig met Uw brandstof
Vifeest buitengewoon zuinig met Uw Brandstof
district Haarlem en Omstreken
(gemeenten HAARLEM, BLÓEMENDAAL,
SCHOTEN, HEEMSTEDE, BENNEBROEK,
SPAARNDAM, HAARLEMMERLIEDE en
SPAARNWOUDE.)
H.H. Kleermakers, Loodgieters, en Zinkwer-
tcers. Met ingang vau Maandag 6 Augustus zal
de Heer ED. A. VAN BILDERBEEK op alle
werkdagen uitgezonderd Zaterdags van
4y25Vi uur namiddags zitting houden in het
Bureau van de Kolendistributie, Oed. Oude
Gracht 18, tot het verstrekken van bons voor
boutskool.
Het aan H.H. Kleermakers, Loodgieters en
Zinkwerkers toegezonden invullingsbiljet moet
zoo spoedig mogelijk aan bovengenoemd bureau,
uiterlijk vóór Dinsdag 7 Augustus, worden te
rugbezorgd.
Personen welke geen biljet hebben toegezon
den gekregen en voor houtskool in aanmerking
komen, kunnen alsnog een biljet schriftelijk aan
vragen, onder opgave van redenen waarvoor de
houtskool noodig is. 3187
Directeur Brandstoflenbureau,
REITSMA.
Woest buitengewoon zuinig met Uw Brandstof
H. M. de Koningin heeft het voornemen ee
nige bestuursleden van de Vakbondcentrales
van alle richtingen in Nederland uit te noodi-
gen tot een onderhoud over eenige onderwerpen,
die de Koningin belangstelling inboezemen.
De Minister van Landbouw, enz., de heer
Posthuma, heeft een regeling ontworpen, betref
fende de verstrekking van schoeisel en sajet, te
gen prijzen, belangrijk lager dan de huidige.
Mansschoenen,zullen worden verkrijgbaar ge
steld tegen f 6.mansklompen tegen 60 cent;
1 Kilogram sajet tegen f 6.Schoeisel voor
jeugdige personen naar evenredigheid.
Van verschillende industriëele inrichtingen
komen nog dagelijks berichten, dat het bedrijf,
wegens gebrek aan grondstoffen of en wel voor
al wegens gebrek aan steenkolen, gedeeltelijk of
geheel moet worden stop gezet, waardoor het
leger van werkbazen in den lande onrustbarend
stijgt.
Het Nederlandsche stoomschip „Noordam,"1,
van de Holland-Amerika-lijn, is gisteren, nabij
de Texelsche kust, op een mijn geloopen. Alle
passagiers zijn gered. De bemanning is aan
boord gebleven, wijt men vertrouwt, dat het
schip te behouden zal zijn.
Men seinde ons hedenmorgen nog uit Den
Helder: De „Noordam" is geconvoyeerd door de
sleepbooten „Simson" en „Thames" op weg naar
den Nieuwen Waterweg.
De passagiers, ten getale van ongeveer 250,
zullen te Nieuwediep geland worden. Een der
ruimen van de „Noordam" staat vol water, doch
het schip zal op eigen kracht zijn bestemming
De Engelsche Regeering heeft de, met de Ver-
eeniging van reeders van visschersvaartuigen te
IJmuiden gesloten overeenkomst, inzake ver
plichte aanvaarding van een vastgestelde hoe
veelheid der vischaanvoeren te IJmuiden, met
inachtneming van den daarvoor vastgestelden
termijn, opgezegd. Er zijn reeds nieuwe onder
handelingen begonnen.
HET POLITIEKE ACOÓORD.
Wijl vermeldden. gisteren een artikel van
Vliegen betreffende het politiek aeooord. in
verband met de vraag, of de linkerzijde' daar
tegen aou zondigen indien zij do Ouderdoms
wet weer in behandeling nam, nadat de»
Eerste Kamer bare bekende beslissing nam.
Da NIEUWE ROTTERDAMSGHE COU
RANT bevatte thans een artikel in antwoord
op beschouwingen van den hear Van Vuu
ren in DE TIJD. Wijl meenen, dat in deze
polemiek het hart der kwestie wordt ge
raakt.
Da heer Van Vuuren heeft in „DE TIJD"
aangetoond, dat in Januari, toen hot politiek
aeooord werd aangegaan, iedereen kon
verwachten wat nu gebeurd is. Eerst later
immers werd het Reglement der Tweede Ka
mer gewijzigd en daarbij is toen uitdruk
kelijk geconstateerd, dat „hoe de Eerste Ka
mer over de rechtsgevolgen van ontbinding
aou ooordeelen, hare zaak en niet die der
Tweede Kamer was." Men hoeft zich toen
dus nog (rekenschap van de mogelijkheid
gegeven, dat idjp toestand, die in Januari be
stond, toon te verkiezi ngso veroenkomst werd
afgesloten, ondanks de wijziging van het
reglement van orde de® Tweede Kamer ten
aanzien van de Eerste Kamer voortbestaan
zou Atqui ergo (dus) kan thans niet beweerd
worden, gelijk mr. Limburg deed, dat „men
op dat oogenblik (d.i. het oogenblik van de
verktezingsovoreenkomst) 'onmogelijk kon
vermoeden, dat de Eerste Kamer ten ge
volge van staatsrechterlijke bezwaren.do
Ouderdomsrente, die bij1 haar aanhangig Was,
zou doen vervallen of niet in behandeling
aou brengen." En voor herstel van het sta-
tuquo van het oogenblik der ontbinding is
dus geen rpden hoegenaamd, laat staan dat
goede trouw» dat herstel zoude eischen.
Tot zoover ihet betoog van den heer Van
Vuuren, waarvan de NIEUWE ROTT COU
RANT erkent dat het juridisch zoor sterk is,
dflama echter vervolgt:
„Toch is, onaes inziens, het betoog van
dien heer Van Vuuren nog niet afdoend.
Om de overeenkomst van Januari te goe
der trouw uit te leggen, moet men zich im
mers verplaatsen in de omstandigheden van
die maand. En dan is de vraag niet, wat
degenen, die de overeenkomst, hebban tot
8 tand gebracht, hadden behooren-te weten
en, als ze secuur geweest waren, tot uit
gangspunt bij 't opstellen van de overeen
komst hadden moeten nemen doch wel,
of zij dat hebben gedaan. Nu krijgen wij
den indruk, dat men bij het tot stand bren
gen van de overeenkomst aan die gansefte
toen nog geldende leer,' dat ontbinding van
de Staten-Generaal het vervallen van. alle
aanhangige ontwerpen meebracht, in het
gleheel niet gedacht heeft; dat men dit
punt over het hoofd gezien heeft en daar
door verzuimd heeft, er in de overeenkomst
eene voorziening voor te treffen.
„Dat is, zeggen, wij, onze indruk 1
niets meer; maar daarom vragen wij thans
den heer Van Vuuren op den man af: Kunt
gij verzekeren, dat iemand in Januari aan
dit punt heeft gedacht? Zoo ja, kunt gij'
mededeelen, of die persoon dan dit punt
toen ter sprake gebracht heeft? Zoo neen,
waarom niet?
„Wij, voor ons, voelen zeer veel voor
den eisch, dien ook de heer Van Vuuren
dioet gelden, dat eene verkiezings-overeen
komst, als die van Januari, met cfe uiterste
eerlijkheid en de beste trouw ten ifitvoer
gelegd wordt, en wijl willen elk pleidooi
van den heer Van Vuuren iri die riohting
gaarne steunen. Maar om te beoordeelen,
wat eerlijkheid en goede 'trouw eisohen,
is vóór alles noodig, op de drie bovenge
stelde vragen antwoord te ontvangen. Im
mers, indien niemand in Januari er mee
rekening heeft gehouden, dat op. het oogen
blik der ontbinding bij de Eerste Kamer
aanhangige ontwerpen jclaar -zonder behan
deling zouden verdwijnen, moge dit dom,
onnadenkend, slordig, oppervlakkig, of Wat
ook zijn, maar dan verliest de heele scherp
zinnige, juridische uiteenzetting van den
heer Van Vuuren haar kracht. Goede trouw,
is niet van na het sluiten van de overeen
komst opgekomen juridische overwegingen
afhankelijk. De heer Van Vuuren haalt met
nadruk bet tijdstip der verkiezings-over-
eeukomst 'naar voren: Januari. Wij hou
den hem daaraan, want dit is juist; het
komt Uitsluitend laan, op hetgeen men toen
piet had kunnen of bijl beter nadenken
moeien Verwachten doch op hetgeen
men in werkelijkheid heeft verwacht."
De heer Van Vuuren antwoordt nu in de
„N. R. Ct." dat hij weliswaar het beroep op
de mogelijke vergeetachtigheid of onwetend
heid der partij-voorzitters, die het aoeoord
hebben gesloten, niet erkent, maar toch
de vragen aan het blad wil beant
woorden. Zijn antwoord luidt:
„de vertegenwoordigers doT linkerzijde
hebben tijdig geweten, absoluut geweten
dat gebeuren kon, wat gebeurd is, dat zij
de fout, veroorzaakt door de veronderstelde
absolutie van hun geheugen, hebben kun
nen herstellen. Waar zij dit niet gedaan
hebben, ja zelf» toen het oogenblik daar
voor gunstig wa». van hun vergissing niet
hebben doen blijken; daar moeten wij aan
nemen, dat die tijdelijke absentie van het
geheugen nooit heeft bestaan.
Op 27 Februari zün de senior es met hun
voorstel gekomen tot schrapping van art.
142 van het Regloment van Orde. Op dat
oogenblik kon geen enkel! id der Kamer
en geen enkel politiek medelevend burger
buiten-de Kamer nog ook maar twijfelen
aan hetgeen op dat oogenblik de rechts
toestand was.
In het voorloopig verslag d.d. 19 Maart
is ik heb dit in mijn tweede artikel in
*£>le Tijd.'' gememoreerd opgemerkt,
„dat het met dit voorstel beoogde doel niet
zal worden bereikt, niet alleen wanneer de
regeering, maar ook met name ten aanzien
van vóór de ontbinding aangenomen wets
ontwerpen, wanneer de Eerste Kamer de
In de Toelichting verdedigde opvatting
verwerpt."
Deze opmerking heeft geen bestrijding
gevonden noch in het Voorloopig Verslag,
nooh in de Memorie van Antwoord die
Integendeel haar juistheid erkent nooh
bij de openbare behandeling, toen men
zwijgend consenteerde.
Een der onderteekenaren van het Voor
loopig Verslag is één der vier leiders van
de linksche partijen buiten de Kamer,
die het convenant omlerteekenden, de heer
Dresselhuys. Indien één, dan had deze
de rapporteurs zün daartoe altijd in de
gelegenheid een tegenspraak kunnen
geven of een opmerking erover kunnen
plaatsen. Op dit tijdstip was de overeen
komst nog niet geconsumeerd, nog niet tot
een werkelijkheid geworden. De partijen
konden daarop nog feitelijk terugkomen.
Indien dus de heeren Dresselhuys c.s. in
Januari niet hadden gedacht aan de moge
lijkheid van hetgeen thans is gebeurd, dan
zouden zij zeker in Maart tot dé recbtsche
onderteekenaren van het eonvenent zijn
gegaan en hun hebben gezegd: wij komen
nu het nog tijd is, op ons aeooord terug,
tenzij gij daarin alsnog een uitzondering
wilt maken voor het geval de Eerste
Kamer zich aan de traditie houdt. Uit
het feit, dat zij toen, terwijl het nog tijd
was, absoluut hebben gezwegen, volgt luce
elarius, dat zij aan die mogelijkheid in
Januari hebben gedacht, of althans dat,
toen zy tijdig erop attent, waren gemaakt,
zij deze kwade kans op de koop toe heb
ben genomen.
Waar men het naliet, toen er nog tijd
voor herstel was, zich op zijn onwetendheid
te beroepen, daar gaat het niet aan zoo
te doen nu de wederpartij haar verplich
tingen der overeenkomst is nagekomen.
WERELDBRAND*
„T REGENT NOG IN VLAANDEREN" NIETS
BIJZONDERS IN HET WESTEN DE RUS
SISCHE TERUGTOCHT DE RUSSEN BE
GINNEN ZICH TE HERSTELLEN.
Gisteren regende het nog in Vlaanderen.
Voor de Franschen een welkome aanleiding
om in hun legerbericht den stilstand der
krijgsverrichtingen te verklaren.
Lang zal die stilstand wel niet aanhouden.
Het weer toont nu een meer welwillende
neutraliteit jegens de geallieerden, die zich
overigens heüqch niet te beklagen hebben
jegens Piuvius, want zelden was er een zo
mer zoo geschikt voor groote operaties als
deze. Wat eoliter voornamer is: de Fran
schen en Engelsclien hebben nu blijkbaar
hunne artillerie voor uitgebracht en de troe
pen voor een nieuwen aanval opgesteld,
't Spel zal wel weer spoedig beginnen 1
Voer het oogenblik klinkt het kanonge
bulder niet zoozeer over de Vlaamsche beem
den dan wel over de Pruisische velden en
de dalen, van Elzas Lotharingen.
Voor het eerst toch sedert langen tijd
heeft de jKeizer, op verzoek van von Hin
denburg, wéér eens bevel gegeven in Prui
sen en het Rijksland saluutschoten te los
sen en te vlaggen. Klokken luiden gaat
niet meer, want de klokken zijn verhuisd
naar de kanonnen-gieterijen en de munitie-
en torpedof abrieken.
De rede dezer vreugdebetooging is gele
gen in de bevrijding van Ooetenrljk-Hon-
garjje van de Russen. Er staat welhaast
geen Rus meer op Oosteurijk-Hoiigaarsoh
gebied, ja zelfs hebben de zonen des Beers
niet kunnen beletten, dat de zonen der bei
de Adelaars op het gebied van het heilige
Rusland doorgedrongen: de grensrivier de
Zbrucz is op verschillende plaatsen door de
Duitsch-Oostenrijksche legere overschreden.
Tcch schijnt het Russische leger zich te
herstellen. Dit blijkt niet alleen uit een te
legram van den revolutionairen Commissaris
te velde" bij de terugtrekkende legers, welke
waardigheidsbekleeder verklaart, dat de
stemming onder de troepen op een beslis
sende reaotie wijst, „welke doet hopen dat
zij hun plicht zullen doen"; maar ook uit
de Duitsch-Oostenrijksche legerberichten, die
van een toenemende verwoedheid der achter
hoede-gevechten getuigen. O.a. werd er in
Kimpoloeng een verwoed straatgevecht ge
leverd, terwijl ook Czernowitz eerst na ver
bitterde gevechten kon genomen- worden.
Indien het Russische here tel blijvend is, wat
nog moet blijken, zal het mogelijk worden
over den strategischen toestand te ^preken,
die voor de Duitsch-Oostenrijksche legers
verondersteld natuurlijk, dat üe Russen
weer de ouden worden niet a gunstig
is, als het lijkt.
Maar hiervoor, is het oogenblik nog niet ge
komen.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. besluit is:
de Commissaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland gemachtigd tot het bijeenroepen
tegen zeen lage prijzen
Barteljorisstraat 27. TEL. i770
van de Sfaten dier provincie op Donderdag 9
Aug. a.s., ten einde alsdan aan de orde te stellen
de verkiezing van een lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal.
benoemd tot leeraar aan de Rijks- hoogere bur
gerschool te Winterswijk, B. A. J. Reith, te
Eindhoven, en E. Wiechers, te Oosterbeek.
HET POLITIEK ACCOORD.
De voorzitters van de drie vrijzinnige
partijen hebben een uitvoerigen brief ge
richt tot de drie voorzitters van de reoht-
sehe kamerfractie ter beantwoording van
hun brief inzake het politiek accoord waarin
zij uiteen zetten waarom zij de houding van
de linkerzijde op Dinsdag 24 Juli jl. vol
komen logisch en plichtmatig achtten.
DE PAUSELIJKE GEZANT BIJ
ONS HOF.
Do Apostolische Internuntius, mgr. Loea-
telli, is gisteren naar zijn post te Brussel
teruggekeerd.
VOORBEREIDENDE COLLEGES.
Men seint uit Batavia: Er zijn hier tijde
lijke colleges geopend voor de toekomstige
studenten aan de Technische Hoogeschool te
Delft. Het Koninklijk Instituut voor Inge
nieurs heeft die colleges, welke zich op het
gebied van de civiele en bouwkundige en
electrotechnasche faculteiten omvatten, ge
organiseerd.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Bij het bestuur van de Vereeniging van vis
schersvaartuigen te IJmuiden is van den verte
genwoordiger van de Engelshe regeering voor
Handelszaken te 's-Gravenhage bericht ontvan-
genwoordiger van de Engelsche regeering vooi
eeniging van reeders gesloten overeenkomst in
zake de verplichte aanvaarding >an een vastge
stelde hoeveelheid der vischaanvoeren te IJmui
den, wenscht te beëindigen, met inachtneming
van den gecontracteerden opzeggingstermijn van
vijf weken.
Onmiddellijk zal de inkoop van visch vermin
derd worden tot dè uiterste grens van de over
eenkomst.
In het belang van de Nederlandsche stoom- en
zeilvisscherij wordt aan de Reedersvereeniging
verzocht ten spoedigste een deputatie uit haar
midden aan te wijzen om met de Engelsche
regeering te Londen te confereeren. In verband
met deze zaak zal reeds heden een commissie
uit de reeders een bespreking houden aan hel
Departement van Buitenlandsche Zaken te
's-Gravenhage.
Samenwerkende arbeiders-organisaties te I
muiden ter bestrijding van de werkloosheid in
het visscherijbedrijf, hebben telegrafisch aan den
algemeenen secretaris van het Kon. Nat. Steun
comité den heer v. IJsselstein, een onderhoud
verzocht in verband met den reeds lang heer-
schenden nood in de gezinnen van arbeiders,
betrokken bij het visscherijbedrijf en het weder
stilliggen der visscherijvloot.
Het lid van de Tweede Kamer, de heer Kooien,
had 27 Juli betreffende de kolenproductie in
het Limburgsche mijndistrict in Mei en Juni
1916 en 1917, de volgende vragen ingezonden:
Kan de minister van landbouw reeds thans
opgeven, hoeveel kolen in de maanden Mei en
Juni van dit jaar in het Limburgsche mijndis
trict zijn boven gebracht in vergelijking met de
gelijknamige maanden van het vorig jaar?
Zoo neen, is de minister dan bereid die opgave
te verstrekken zoodra hij daartoe in staat is?
Het antwoord van den heer Posthuma, minis
ter van landbouw (ingezonden 2 dezer) luidt;
Naar aanleiding van de vraag, of de onder-
geteekende reeds thans kan opgeven hoeveel kolen
in de maanden Mei en Juni van dit jaar in het
Limburgsch mijndistrict zijn boven gebracht in
vergelijking met de gelijknamige maanden van
het vorig jaar, volgt hieronder een staatje, waar
in, naar hij vertrouwt, de gevraagde gegevens
kunnen worden gevonden.
Productie in tonnen van de mijnen in Limburg
in
Mei Juni
1916 1917 1916 1917
226,513.21 244,638.99 195,752.11 180,785.65
In verband met het bovenstaande kan de twee
de vraag onbeantwoord blijven.
TREKJES. II.
„Toe Krissie, trek toch niet zoo an. me..,,
ben toch al zoo moei!''
-Nou, ik hen ook moei; laten w'effetjea
«aan zitte dan!"
.zeg 'k jezoker In die braaiende
zon....zon je lekker danken»"
Dit geep rek je wordt «re voord tussehen *n
dertien-jarig meisje an 'n zeven-jarig jog-
gie, loopen de op u stoi'figen grintweg, met
aan weerskanten weiland, waar de koebees
ten grimmig loeien om het dnldeloos ge
plaag der zwermen vliegen.
Het meisje loopt moeizaam aan 'n-Ln-var-
re-gaanden-ataat;-van-ontbinding-verkeeren
den kinderwagen te duwen, waarvan de
rammelende, band-looze wielen 'n grienend
gepiep doen hooren.
In het voertuig bevinden zich twee kleuters,
die naar schatting den leeftijd van 1 'en 2
laar bereikt kunnen hebben. De jongste der i
'■wee ligt in diepen slaap en het blecke, bol-
ige kopje maakt dezelfde bewegingen als
jen schuddenden kinderwagen. De twee-
larige werpt begoerige blikken op een, op
'Jen bodem liggende fiesch. gevuld met één
deel melk op vier deelen water.
Op twintig pas afstand volgt- loom en
vervelend 'n jongen van plus minus zeven,
het roode gezicht beplekt met 'n mengsel van
zweet en stol'. Elk oogenblik klinkt het
scherpe heesch-stemmetj e van het oudste
zusje: „Jantje! Kom je nou. of hoe zit *t
Pas op, als *k je mot komme halen hoor!"
„Kan me niks schelen" treitert Jantje......
„mijn te warm om zoo hard te loope!''
Krissie, die telkens vergeefs getracht heeft
zusjes' rok weer te grijpen, houdt zich nu,
het hopelooze van die pogingen beseffend;
aan een stang van den wagen vast en laat
zioh zóó meetrekken, waardoor de last voor
zus zwaarder, wordt.
„Sohei toch uit akelig jog, loop tooh op
je eigen beenenheb 'lc nog niet genoeg
te sjouwen
Krissie stampt driftig met z'n o-beentjes
en begint te grienen. Hierdoor wordt de
jongste wakker en maakt er 'n duet van,
terwjjl de tweejai i- vruchteloos tracht, de
„melk wa ter fiesch" ie grijpen.
De oudste stelt alles in 't werk, om de
orde te herstellen, doch slaagt hier voor
loopig niet in. Tot overmaat van ramp. loopt
Janji nog steeds op denzelfden afstand
haa; rielijk uit te lachen om het resultaat--
looze gesus. 1
„Wacht maar ledijkert,'' vinnigt zij met
opgeheven arm.
„Je ken me tooh niet au," plaagt Jantje
grinnikend
Plotseling wordt zijn aandacht echter af
geleid. Statig strijkt iu helt weiland een
ooievaar neer en stapt permantig tusschen
de koeien door, met voor- en aohterwaart-
sohe schok-beweginkjes van het veder-lijf.
En schel gilt Jantje: „Kijk erris jullie....
hi ooievaar!"
Nu is Krissie stil; kijkt met open mond
naar het beestdan ineens met z'n piep
stemmetje: „Ooievaar, breng je weer gauw
'n broertje!"
Maar de dertienjarige zus. netelig van
het aanhoudend beredderen in de gloeiende
zon, wendt zich driftig tot den grooten vogel
mot de hartgrondige ontboezeming: „Néé
hoor, aesieblief niet! Ik mot 'r maar mee
opkrassel'' G. N.
DE BRANDNETELOULTUUR EN
DUITSCHLAND.
In Duitschland heoft men verleden jaar ont
dekt, dat de vezels dor bandaetela een zeèr ge
schikt materiaal vormen voor de textielindu
strie, en dadelijk werd op groote schaal begon
nen met het verzamelen dezer planten. Er werd
een maatschappij opgericht, de „Deutsche Nes-
selanbau-Gcsellschaft," die naar uit den naam
blijkt, o.ra- den aanplant van brandnetels heeft
te bevorderen.
I)e „LcipzSger Neuesté Naclirichten" van 17
Juli meldt nu, dat het kapitaal dezer rnaat-
rjri 5 millioea Mark i« verhoogd, Deze
kapitaalvorhoogdng bleek noodig, omdat de aan
plant van brandnetels, wier vezels een uitste
kend surrogaat van katoen vormen, op broeder
schaal geschieden dan tot nu toe het' geval waa.
Vooral zullen braakliggende landen in cultuur
worden gebracht,. Eerst waa er sprake van, het
kapitaal op 1 millioen Mark te brengen, maar de
algemeens vergadering besloot eenstemmig, het
tot6 millioen uit te breiden. De bxandnetei-
vezels kunnen aileen. zonder ©enige ^©voeging
van katoen of andere stóffen, versponnen woor
den. Men heeft daartoe reeds verschillende pro-
oédé'a ontdekt, die zeer goed voldoen.
BRANDBESCHERMING IN BIOSCOPEN.
Film vertooningen zijn nog steeds niet zon
der gevaar, daar de filmrollen zeer gemak
kelijk in brand raken en dan onder een hevi
ge ontwikkeling van vlammen verbranden.
Zooails men weet waakt hier de brandweer
over elke bioscoop en zorgt voor de absolute
bramddichte afsluiting der zoogen. calbine.
Een andere metbode is uitgevonden door
den Nevv-Yorkfcichen ingenieur Smeliga. Ze
bestaat, zooaIs de „Scientific American" mee
deelt hoofdzakelijk uit twee messen, die aan
gebracht sijm aan de openingen van de beide
filmmagazijnen van het projectieapparaat.
Deze door veer en verhonden messen worden
met behulp van een electromagneet in een
stand gehouden, die juist overeenkomst met
de 'breedte van den uit de magazijnen rollen
den filmband. Vat nu de film vuur dan
wordt op hetzelfde oogenblik de veer doof
den eilectro-magneet in beweging gebracht; de
messen klappen voor de openingen en Mui
ten deze af, tegelijk snijden ze het brandende
stuk door. De brand kan dus niet overgaan
op <len heelen roL Daarmee wordt teyens een
explosie van het projectie-apparaat onmo
gelijk gemaakt. Het nieuwe apparaat is ver
der nog voorzien van verschillende anderej
inrichtingen, die tegelijk werken. Wanneer
de messen neerklappen, wordt tegelijkertijd
de projeotieruimte branddicht afgesloten; <J(
lichten gaan daar uit en beginnen in de zaa^
te branden; de orkesdirigent ontvangt eel
toeken de muziek te doeu beginnen om zo^
het publiek af te leiden, tot allee weer ii
orde ia.
„ONDERHANDELINGEN."
Een soldaat schrijft van het front aan ecl
En gelach blad:
„Het is moeilijk te begrijpen, maar hier stlaai
iemand tijdens een tamelijk hevig bombarde
ment altijd de gedachte voor den geest, d'at dj
Vrede in de lucht is.
Gisteren spraken wij daar zoo óver, .vertel
Ph. Gabbe.
„Ja," merkte Harry R.droog op, toen 1
gedonder dex kanonnen scheen te verdubbeleq
„jullie hebt gelijk. Ik kan de onderhand*
1 i n g e n al hooren."
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
1 I",',
2701
