De Sigaar (BouacwU? cr. icoiRiT >3' ctHTRWf fn\ lil V oorschotten TH. HOUTMAN LEGER EN VLOOT RECHTSZAKEN Darvel geel 4 ct. blauw 5 Warmoesstraat 27. Cronjestraat 13. 171 Groote Houtstraat Telefoon 212, N. V. HET HAARLEMSOHE ASSURAMTIE- EH C0MM1SSIEKAHT00R GARANT 1 EB R I EVEN van LOTSSICO. Advertenfiën. van den dag is rood 6 Vraagt onze alom bekende Snijboonenmolens. N.V. Haarlemsohe Manufaotuurhandel VROOM DREESMAN te Haarlem, wenschen aan den meestbiedende volgen» te geven voorwaarden, aanwijzing en tijd op Maandag 20 Augustus, aan te besteden: het sloopon der perceelen Spaarne No- 76, 74 en 72 en Korte Veerstraat No. 6, 8 ea 10. is voor LEIDEN en OMSTREKEN het aangewezen Dagblad voor Advertentiën. 3oo2 VRAAGT PROEFEXEMPLAAR. levert alle soorten op elke gewenschte maat en in iedere hoeveelheid. Groote voorraad Beuken en Eiken. 3000 worden verstrekt in bedragen van f 50,en hooger, onder borgstelling, door de DAMSTRAAT 27. - - - TELEPHOÖSM 899. KANTOOR VAN 9 TOT 5 UUR. ALEX. 17AM OS, - Haarïem ïfap- De nummers, welke op garantiebrieven worden ge plaatst, zijn in de thans trekkende loterij nog niet uitgeloot. HUIZE INSULINDE ZIJLWEG No. 21. PENSION UI OEH EERSTEN RANS Beperkt aantal logees. HOE 'T ER IN WEENEN UITZIET TIJDENS DEN OORLOG. ehnn ui et wein:# bijdroeg tot Haarlem» out- rikkellng. Haarlem bad 'daarvan privilege n h' eid met hand en tand daaraan vaat, ler- vpl 't by charter van Sint Clemensdag 1245 ■ooft rijn poirtera vriidom voor tollen had «rkrcgen in de Graafschap Holland. Te ■ipaarndam werd ten voord eel e van den traaf tol geheven. Deze grafelijkbehlotol met log eenige andere van Gouda en Dordrecht raf den Graaf groote inkomsten, maar den ■ohippers veel las?, terwijl elke stad trachtte •oor 7, ii n poorters vriidom té krijgen. Haav- 'em wist die vriidom voor zijn hnrgeys te '>ehonden en verzette zich tegen elke vriidom an andere steden. De setn'ooers trachtten na. 'nnrli k die tollen te miiden en probeerden 'angs „binnenwateren'' hun bestemming te bere'ken. Zoo b.v. van Amsterdam uit langs den Overtoom, waar pas ruim een eeuw eon du is bestaat. Door een smalle brug over den Amstel werd ook daar langs de scheepvaart- belemmerd. Over die Overtoom heeft Haar lem nog in 1867 een proces gevoerd en in de 18e eeuw een jarenlang proces met Rotter dam over het gebruik van een water bij Ber- kel. Haarlems werk was ook. dal de Liede bij het Penningsveer werd afgedamd n.l. een dam zoo hoog, dat geen schip er overheen kon, anders had men Spaarndam kunnen mijden, vooral (oen de Meer doorgetrokken was en het IJ met de Haarlemmermeer in verbinding stond, in het jaar 1522. Daarom ook deed Haarlem zijn best alle vaarten, ver laten en bruggen te stoppen of onbruikbaar te maken om het verkeer maar langs de Slpaarneoevers te dwingen. Tal van bepalin gen werden dan ook op de zoogenaamde „ver boden binnenwateren'' gemaakt, oorspronke lijk alle bestemd om te beletten dat schip pers de grafelijkheidstol te Spaarndam zou den ontduiken. Haarlem wist zich ook over die binnenwateren 't toezicht te verziekeren, n.l. of die sluis hier niet verwiid, die brug daar niet verbreed, dat water ginds niet uit gediept was. In bet stadsarchief zijn tal van rjitvoerige rekeningen tot in btizonderheden van de tochten om dat alles jaarlijks te on derzoeken. K. HEERLIJKHEDEN. 't Is me heerlijkheid! hoort men vaak zeg gen, als men spreekt van een kleine plaats bulten 't groote vèrkeer gelegen. Evenwel uit die heerlijkheden, vroeger de plattelands- gemeensoKapped, teijn later 'ie gemefenlon gegroeid. Zoo ;s de gemeente Bloemendaal ontstaan uit de vereeniging der heerlijkheden Aelbrechtsberg. Tetterode en Vogelenzang. Heemstede bevat behalve 'h dorp met naaste omgeving o.a. de heerlijkheden 'de Glip. Berkenrode. Heeren Zand voort. Kraaï- nes-t. Schoten ontstond uit do bijeenvoeging vanSchofen. Schoterboseb. Zenen, Hooee- woerd. Akendnm. Tn elk zoo'n bccriiiklieid had de ambachtsheer bijna alle macht. Ge beurde te Haarlem bijv. ppn mnorl en w'st de misdadiger uit Je banden der Haarlem- «che uolif.ie te blliven, dan was h'- vrü. zoo dra bil de grens der Haai'lemscbe jurisdictie overschreden was (zie b.v. de paal op 'den Schoterweg even voorbij 't. Frans Halsplein. Tetterode met de Aelbrechtsberg en Voge- lenzang vereentgd behoorde tot 1722 aan het baljuwschap van Bsederode. Die uitgestrek te heerlijkheid werd bij verkoop in verschil lende deelen gesplitst. Haarlem kocht nu in 1722 de ambachtsheerlijkheid der drie ver honden heerlijkheden. Ook andere aan het grondgebied der stad grenzende heerlijkhe den werden gekocht, terwijl de Staten van Holland in West-Friesland de hooge juris dictie (rechtspraak) aan zich behielden. Door de vroedschap werd dan meestal een der burgemeesters tot zoogenaamd 6terfheer be noemd. Bij diens dood werd dan een andere ambachtsheer benoemd. Deze bezat dan de heerlijke rechten (b.v. rech van benoeming van schoolmeesters en predikanten) terwijl de inkomsten van die heerlijkheden, aan de stad vervielen. Voor de stad wa« het van hoog belang, dat zij haar ree li t sgehied kon uitstrekken over landstreken, waaruit haar burgerij tot dusver zooveel overlast had ge leden van dieven en straatschenders, die zich in de heerlijkheid van Brederode ongestraft konden terugtrekken. Die heerlijkheden bezit Haarlem al langer dan 60 jaar niet meer. 26 Juli 1851 werden ze in de „Gouden Leeuw" van gemeentewege publiek geveild. Ziehier de lijst: Heerlijkheid Vogelenzang, Overveen, Bloe mendaal, voor f 900 aan H. van Houten; Heerlijkheid Schoten, Noord- en Zuid-Aken- dam voor 590 aan J. van der Vlugt; Heer lijkheid Haarlemmerhede en Hofambaoht, voor 805 aan A. J. van Bloes Clement; Heer llikheid Kalslagen en Bilderdam (bij Uit hoorn), voor 'f 850 aan R. van der Voorst; Nieuwveen, Uiterhuurt (Utrechts Zuid-Hol- landsebe grenzen), voor 760 aan D. J. H. Bollaart; Heerlijkheid Zevenhoven, Noorden 1Trocht?ch Zni''-Ho!l. grens), voor 'f 500 aan •T. Ti. van den Burcht Heerlijkheid Scholer bosch en Hoogowoerd. opgehouden. Genoemde heerlükheden waren !n 1688. 1700 17 22. 1714. 1758 en 1776 door de Haarlemscbe Regeering te zamen voor f 146S07 gekocht en brachten in IfiRl samen 'f 3405 op. Het Huis Kleef heeft 'de stad sinds 1715 in vollen oigendom. terwijl drie jaar geleden eenige bunders tusschen Kleverpark en Kleverlaa.n werden aangekocht er --oor eenige jaren en kele hectaren ondpr Hoogewoerd. KENNEMER. GEVONDEN VOORWERPEN. Terug te bekomen bij; Booiman, Spaarne 36. een doos met klee- ren; J. Mooij, Zuid-Brouwerstraat 2, een bro che; J. Dekker, van Marumstraat 20rood, een pox-temonnaie met inhoud; G. Vlug, Barend- sestraat 6D, een ring met drie sleutels; N. C. de Bil, Heerensingel 135a, een dames schortje.; W. Opdam, Pres. Steijnstraat 12, een gewicht; M. Vervoren, Prinsen Bolwerk 88, een rozenkrans; Bureau van politie, een bro che; J. v. Vnuren. Lotterstraat 34, Schoten, een medaillon; J. Erbers, Pieter Kiesstraat 12, een rijwiel; W. Willems, Gasthuisstraat 36, éen rozenkrans in étui; J, J. Koelomeijer, Glipperweg 102, Heemstede, een bankbiljet; M. Bakker, de Clercqstraat 150, een Witte- Kruislot; T. Boven, Bakenessergraoht 88rood een portemonnaie met inhoud; B. Jansen, de Clercqstraat 153, een horloge. INSCHRIJVING VOOR DEN LANDSTORM JAARKLASSE 1899 EN 1898. De Minister van Oorlog heeft bepaald, dat de inschrijving voor den Landstorm voor zooveel zij geboren in 1879 of in 1878, moet zün tot stand gekomen op 15 October. De kennisgevingen nopens de inschrijving «allen door de burgemeesters zoo «poeidig mo. gelijk Korden gedaan. Evenals voor de jaar klasse 19oI en 1900 het geval was. zullen ook' van de in 1878 en 1879 geboren personen In 5 groepen worden ingeschreven. Voor zooveel noodig. is er 'de aandacht op i irttop ïgroép 5) ziïn tp verstaan zij, die tot den dienst der militie aangewezen, maar niet ter inlijving hoolppid geworden zijn. Ten behoeve van de inschrijving zullen o.a. uit de miMtlerpgisters 'de. namen worden op gespoord van de in 1878 geboren personen. die door het stellen van *>erv t>1p atcYervanffc- •len lenst bij de militie niet zelf hebben vol bracht. Nog is er de aandacht op gevestigd, dat ook van de ingeschrevenen der jaarklasse 1899 en 1898 een deel wèl en een deel niet, althans voorloopig niet, tot dienst kan wor den verplicht. De burgemeesters ^ijn uitgenoodigd vóór 20 October aan den betrokken commissaris der Koningin een opgave te zenden van de getallen van alle voor de jaarklassen 1899 en 1898 in hun gemeente voor den landstorm ingeschreven personen. De keuring voor die jaarklassen zal ver moedelijk in de 2de helft van October en voorts in November en December worden ge houden. SLAAN VAN EEN MEERDERE. Voor den Haagschen krijgsraad stond te recht P. M. van iW. P., le-luitenant-vliege- nier te Soesterberg. Hem was ten laste gelegd dat hij te 's Gra- venhage in November 1916, in de American- Bar, aan de Heerengracht, opzettelijk zijn meerdere in rang, den kapitein van het vrij willig militair automobielkorps, J. R. Kemper Baron van Ittersum, met één z'ijner handen een slag, stomp of duw tegen den schouder heeft gegeven en dien meerdere opzettelijk met een zijner handen of vuisten een slag of stomp in het aangezicht heeft toegebracht en hem heeft toegevoegd: „U. bent een ploert." I Beklaagde bekent, dat hij den kapitein een slag in het aahgezloht heeft gegeven. Hij meent echter, dat hij door overmacht ge dwongen was te handelen, gelijk' hij deed. De kapitein heeft' door zijn gekuip be klaagde zoowel in zijn militaire- als in zijn maatschappelijke loopbaan benadeeld. Aller lei onware beschuldigingen werden over be klaagde verspreid. Oorspronkelijk merkte be klaagde daarvan weinig. Eens evenwel werd hem bij het verleenen van toestemming tot' studieverlof, medegedeeld door den opperbe velhebber, dat hij van de luclitvaartafdeeling werd teruggeplaatst. Beklaagde wilde zich' niet van de luchlvaarfafdeeling laten ver dringen, trok zijn verlofaanvrage in en nu' werd ook zijn terugplaatsing ingetrokken. Na afloop van het gehouden onderzoek werd het studieverlof zonder terugplaatsing ver leend. Eenigen tijd later vernam beklaagde, dat in Den Haag iemand rondliep met het doel inlichtingen te verkrijgen omtrent den per soon van beklaagde. Len sergeant Kunthe, later benoemd tot reserve-2e-luitenant, ver telde aan verschillende kennissen dat hij van den generaal Kemper of van den opper bevelhebber opdracht had omtrent bekl.'s persoon, inlichtingen in te winnen. Plotseling bleek beklaagde, dat kapitein Van Ittersum de bron was van alle praatjes. Hij onttrok zich echter aan elke gelegen heid, om de zaak te regelen. Om een onder zoek ingesteld te krijgen en de praatjes te snappen, heeft' beklaagde gedaan, wat hij deed. De auditeur-militair betreurt, dat de auto riteit, wie het aanging, zeven maanden lang verhinderd heeft, dat deze eaak vervolgd werd. Toen nu de zaak zoo laat bij den rechter was aangebracht, vond de auditeur, in ver band ook met andere omstandigheden zijner zijds geen termen tot vervolging. Intusschen heeft de garnizoens-commandant vervolging toch gewenscht. Het optreden van beklaagde, een officier als mindere staande tegenover zijn meer dere, is hoogst laakbaar. In de omstandig heden vindt spr. verzachtende omstandighe den. Spr. vordert oplegging eener militaire gevangenisstraf van 14 dagen. H 's-HERTOGENBOSCH 3078 AMDTIE. Inlichtingen en voorwaarden voornoemd te verkrijgen bij SCHIPHORST 6c PHILIPS, Aannemers te Haarlem. 3356 sa CLICb' Zees* gi*ooie sorteee»3ng. 3034 Vraagt ziohtzending. MS RE Houtblokjes Tïïfflïï Ondergeteekende heeft de eer te berichten, dat door de Maatschappij Lotisico inschrijvingen op garantiebrieven wor den aangenomen. Bovenbedoelde garantiebrieven zijn samengesteld uit 5 num mers van de wettiglijk aangelegde series, Deze nummers worden driemaal per jaar uitgeloot. Het uitloten van de nummers geschiedt door de Nederlandsche Staatsloterij. Wanneer en zoo dikwijls op een der nummers van den garantiebrief in de Nederfandsche Staatsloterij een prijs of premie valt, ontvangt de garant van de Maatschappij Lotisico eene uitkeering, waarvan het bedrag precies gelijk staat aan 5 of één-twintigste gedeelte van de op een heel lot be haalde winst. Onder winst wordt verstaan het batig saldo, nadat van de netto opbrengst van een doorgefourneerd lot de oorspronkelijke inkoopswaarde van zeventig gulden afgetrokken is. De door den garant te betalen premie bedraagt f 1.75 per nummer, zegge f8.75 voor de 5 nummers per loterij. Hij verbindt zich voor 3 jaar, welk tijdvak 9 loterijen omvat, omdat in elk jaar 3 loterijen worden gehouden. Tijdens den duur van het garantie-contract bedraagt dus de verschuldigde premie f26.25 per jaar, waarvoor de garant 15 kansen geniet, zegge 5 kansen per loterij. Spoedigst mogelijk, dóch in elk geval binnen den tijd van 14 dagen na afloop van elke loterij, ontvangt de garant van de Maatschappij Lotisico rechtstreeks of door bemiddeling tan Ondergeteekende eene volledige afrekening over de afgeloopen loterij. Ondergeteekende verklaart zich gaarne bereid, prospectussen te zehden en mondeling nadere inlichtingen te verstrekken. Bilderdijkstraat 15rd, De gelegenheid tot deelneming aan de thans trek kende loterij wordt gesloten op 8 September 1917. Zeer geschikte gelegenheid voor clubs, loterij-vereeni- gingen enz. 2336 TELEFOON 2057. - 3077 Mevrouw MULOERHOFHUIS. De heer Jan Fabrioiua. die onlange tn het aderland terugkeerde, verhaalt hieromtrentt Het ontbijt te Weenen waa een getrouwe ppie v-an dat te Berlijn: twee zeer kleine, unne stukjes droog bruin brood, met een heel lain schepje marmelade. Alleen werd hier bij :en koffie-Ersatz nog een scheut dunne melk agevenblauw. Dat wa» het ontbijt in een root hotel op den Ring. Ik loon het er mee lelden, maar ik woeg mij af, hoe „groote eters" dh na zo'n ontbiit wel moeten gevoelen en oe het er zou uitzien op de ontbijttafel ran illioenen, die gewoonlijk lata minder goed rJen dan «asten in een groot hotel. Ik kwam »t de slotsom:, dat er niet reel fantaisie roor 30dig is om r,idh zoo'n tafel voor te «tellen- Dat was het eerste tseoken van den oorlog. Toen ik een oogenbiik op den hoek van den pern-Ring en de Kanthnerartrasse bleef stnan ,i naar het stadsgewoel keek. viel het me op, it men zoo absoluut «een teekenen van den srlog kon waarnemen; nergens «enig zioht- >ar gebrek aan mannen en norgen» de vele «rlogskreupelen, die in Zuid-Duitaohland da- dijk overal opvallen. Eerat later zou het me lïitlelijk worden waar de Oostenrijksoha Ite- irering haar oorlogskrerupalen laat. Ik kom <ar later op terug. i Met ons vieren zouden wa In een taxi-auto appon. De chauffeur werd er niet boos om: ,1 begreep wol. dat wjj vreemdelingen waren; int welke Wiener zou tegenwoordig oen taxi- to mot het gewicht van vier reiziger» be- 1 asten: Met een glimlach wees die chauffeur etna naar de „banden", zal ik maar zeggen, van dewelke hier «a daar nog een reep of een lap gummi was overgebleven, die mot Brsatz- touwen bij elkaar werden gehouden. Dat was het tweede teeken ran den oorlog. Eb ook hierin kon een men&ch met een paar gejonde boenen aan het lijf zich schikken. Dien middag zouden er Doxby-raooe op den Prater worden gehoudep. Wie besloten er hieen te gaan. We wilden zien- Dift moeatea wel poovere perbv-racee wezen; Mi waa immers oorlogstijd. Deirby-raoes! Heit wóórd alleen d wong in dezen tijd een spotlachje af. Hoe ar melijk zonden die races er uit zien! Arm aan rijke toiletten"! arm aan mooie mouwen, zonder welke immers reeds in het oude Rome geen fatsoenlijke wedrennen mogelijk waren; arm thana vooral, au de officieren aan het front waren, aan gmuden uniformen, waarvan de schittering zaoh eertijds weerspiegelde in de Kjhoone oogen der Wienerinnen. Totaal ver stoken zouden deze races thans zün natuur lijk 1 van mondalnen flLrt, vain hooge geld- etapdla- In de loketten van «weopstahee en to- talLsatoir, van hartstochtelijke opgewondenheid bit hét publiek, gezwegen nog van de onafzien bare volksmassa'e, die vroeger door eindeloos» stofwolken naar den worelidb er oomden Prater trokken. Een Derby-raoo zonder Derby-race- pa arden ook! Bait Sprak Immers alles vaPZelf. Een dwaas, die het anders verwachtte. Mét een rijtuig die waren or hier heel wat meer dan te Berlijn reden we tot aan de brug over het Douau-kanaal. Verder mocht do koeleder ons nipt brenr*en. Polizoilioli verboten. Hij en zita Confraters moesten Voot hét verkeet binnen do grenzen van do drukste stadsgedeel ten beschikbaar blijven- Hot tweede gedeelte van den weg legden ws daarom per electriache tram af. Wie bereikten ons doel, Voen de courses al meer dan een uur in volleg gang waren. Maar dat was dan ook dia ©enige raden waarom onze begeleider met niet al te veel moeite aan een der loketten op hot voorterrein plaatsen van 20 kronen por «tuk kon bemachtigen- Waren wé «en uur eerder gekomen, dan hadden wij behoord onder da velen, die elkaar om zulk een biljet hadden verdrongen. Op het terrein zelf «tonden we plotseling, voor een muur van mensoken. Nauwelijks door komen aan. Ik spreek nog van da houder» van plaatablijetten 20 kronen per «tuk. Die bil jetten geven onder meer recht op een zdtplaas op de groote tribune, voor zoover etr plapta was. Zoo'n zitplaat» was er niet meer beschikbaar. Nergens. Drommen verdrongen ziolt om ©en staanplaats]© machtig te Worden op de treden van de trap, die naar de tribun© leidde. We deden er met aan mee, wamt voqr de achteraan staanden, wa» er geen echün of sohaduw van ©an kan». Daarom namen we liét wandel terrein maar een» op, waarop, onder anderen, vele honderden officieren zich bewogen. Men zag er de meest uiteenloopande uniformen, niet zoo rijk gemonteerd al» in vredestijd, haast al te eenvoudig soms volgens mensohen met zin voor kleuren, maar wel onderling zeer verschil lend- Eenige aandacht trokken éen paar offi cieren mot.... Russische krijgsmantels over de «choudora, Oorlogstiropcebn, Ze leken me praCtlaafyer dan veroverde vaandels ln éeia m«- SAUru. Dié verschimmelen vaak. Dat wa» het dordo toeken van den oorlog, - Miag ik u even voorstellen? Meneer K., e-- Zwitser, ingenieur van de Wiener Werk- statite. Die zal u graag - wat van d© dames toiletten vertellen- Di« bad u hier Immer» niet verwacht, zet u? Ik moest erkennen, dat ook in dat opzioht mijn verrassing groot was, want lik mag dan van todïettaa geen verstand liebben. dit ik er tioch wel valn, dat ze ook zonder vakkennis overal opvielen. Maar, oh, ingenieur? vroeg ik. Ik had mij namelijk nog nooit ©en ingenieur gedacht als iemand \yi«n» benni» en vlijt iets met japonnen uitstaand© hadj lk meende integendeel t« we ten, dat een ingenieur eerst na gedanen arbeid zich studie» in die richting kon veroorloven- Maar ik werd uit dén droom geholpen. Ik leerde, dat een Ingenieur van de Wiener Werk- st fitte teekeningen maakt van vrouwen japonnen zoo als een ander bij voorbeeld van éen kerk. of een kanon, of ©en vredeepaleda. Wil u een» een paar modellen zien! GraagI Een nieuwe kennismaking volgde. Nu met een «noép dames. Ze waren jong en mooi sommigen heel rnopL De ingenieur onderrichtte ma technisch. Ziét u die lünt (Van dy ja pon. bedoeld» hli, maar dat heb lk PO» later begrepen.) Hét Interesseerde me niet- Be docht aani dubbele breedte, en een ruimen zoom. en opne men ja de taillé, en «én al die tadetr© ond-oor- grotocMifke termen, waarvan' mén Uhuit» wél eens éen woerd opvangt zondof «t éolt hot réchte vah gewaar té worden. Ik flohriff déze brieven niet om lauw oit té weiden over welk onderwerp ook. en zeker uiat over Derby-races. Als typeerend stal ik daarom slecht» vast: dat er volgons kenners cerste-klna paarden renden; dat er op de uitgebreide gras vlakten zooveol militairen rondliepen, dat men zich onwillekeurig afvroeg of er altemet nog -'n paar voor het front zouden ovarbiivenj dat er door do dicht opeen gepakt© menigte, ean golf van enthousiasme stroomde telkens wan neer bleek, dat het een» paard eerder dan hét andere was aangekomen, en. dat er aan 4 to talise tor om geld gedobbeld wetrd. alsof déze doodarme wereld plotseling weeg rijk wa» ge* wórden- Ér ging heep voor het aïgoloo-- wa». BtJ den uitgang oohtetr van het race-terrein stormde een troop Wlletlnverkoopera hét errein op. Z» schreeuwden een nieuwstijding uit in omver-1 st'aanbare keelklanken. Het bericht, dat Van buiten deze plek dea vérma'ak» hier boo otpoen» binnenviel, moeat belangrijk wezen, want over- al werden gretige handen naar dé bedrukte pa piertjes uitgestoken, en hier en daéir onderhield ml«n riöh lévendig gosfclculeerend over dén Inihlotwl Ik bloe? staan. Wat bou hét rilnEen elfde Isonzo-slagt GaillóiS va'n Rtuasien bevrijd? Dé, iVrede mluéckïenl f Hét ménécüïdom rindelii'- plotseling van rijn KaaiS wmeaml Ik wlésolde stoel Ifeeren 5-Helleretukie tegen hét' bulletindaï lk den 'jongen lottérHftk uit) dé handen griste »n teu» haastig. Er «fónd de uitslag van dé Derrb.r-.rSoo» té Boedapest, op

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1917 | | pagina 6