IIEHEIUIL COURANT
Ilck wat wils
VAN OVERAL
WaFde pers zegt
BUITENLAND
"kunst en kennis
Teger en vloot
reeteerd-
taterdag 18 Aug. Derde blad
TREKJES IV.
VERSPREIDE.BERICHTEN
Telefoontje met Eduard Verkade.
lekjen van speciale gtomfroepep. Zij; worden
gevormd door vastberaden, moedige tnannen,
die voor geen opdracht hoe .«waar. o.ok!
terugdeinzen en die sportief zeer goed ont
wikkeld zijn. Hun hoofdbestemming is, om,
in afdeelingen vereenigd, het gros van de
aanvalstroepen voqraf, te gaan en dezen ais
het ware een weg te banen naar de vijan
delijke stelling, dan wel over de aanvalstroe
pen verdeeld, deze door hun voorbeeld aan
te moedigen en door hun meerdere handig
heid over moeilijkheden heen te helpen.
Ik acht het noodig, ook in ons leger Jot
het oprichten van dergelijke afdeelingen over
te gaan. in verband waarmede ik het vol
gende bepaal;
Bij iedere compagnie infanterie (land,weer)
worden met zorg gekozen het kader en de
manschappen,' die geacht worden vorenge
noemde eigenschappen te bezitten. Zoo mo
gelijk worden zij bijeengevoegd tot een
storm-sectie, die steeds de eerste plaats van
de compagnie zal uitmaken, en door een
in alle opzichten bekwamen instructeur, te
vens aanvoerder, in het bijzonder in het uit
voeren van stormaanvallen zal worden ge
oefend.
De rest van de compagnie vormt de 2e, Se
en ie sectie, ook al heeft de stormsectie^ niet
de volle stérkte.
Door overplaatsing moeten de stormsecties
van een bataljon uit een gelijk aantal ge
schikte elementen bestaan.
In geen geval mogen, ter wille van de
'getalsterkte, ongeschikte elementen worden
opgenomen, want het ingedeeld zijn bij deze
afdeelingen moet als een onderscheiding en
als een waardeering van persoonlijke eigen
schappen worden aangemerkt.
De officieren zullen het hunne bijdragen
door de groote waarde van een goed geoefen-
den stormtroep aan hun onderhoorigen dui
delijk te maken,- aldus zorgende dat de be-
teekenis van het nieuwe instituut van ston
de af aan goed wordt begrepen."
Dp 15 September verwacht de opperbe
velhebber bericht, hoever de organisatie van
de stormtroepen is gevorderd.
Langereerste oefeningstijd.
In afwachting van een nadere Wijziging van
het oefeningsprogramma voor de recruten
in de depots, nu hnn verblijf aldaar tot zes
maanden is verlengd, heeft de inspecteuS
der infanterie bepaald, dat voor hen die op
1 October naar het veldleger vertrekken,
het programma voorloopig moet worden
aangevuld tot het verkrijgen van een marsch-
vaardigheid met volle uitrusting tot 60 K.M.
in 2 maal 24 nnr, gevolgd door een korte ge
vechtsoefening, meerdere schietvaardigheid
en het overwinnen van alle hindernissen dn
veldtenue, henevens het klimmen mat en
zonder klimsporen.
Een gevaarlijke sprong. Dinsdag
avond sprong een soldia at, dlle naar Stoenwij-
korwold moest, in volle wapenrusting uit den
11-trein naar Groningen, juist toen dleae in volle
vaart Metppel passeerde. De man is eoc betrek
kelijk goed afgekomen, alleen bloedde Mi een
weinig aan kin en handen. Natuurlijk volgde
p roeeever baal. „Zw. Ore"
Ontvreemd. Gisternacht zü n ten niadeele
van die landbouwers R. en V. d. V. aan het
Kaantje ondier Rijswijk 5 rijwielen gestolen.
Mede werd ingebroken bh den landbouwer, v.
d. L. aan den Diiefweg. De dieven werden daar
blijkbaar gestoord en hebben eenige voorwerpen
achtergelaten.
Het hemelvuur. Te Haren (Gr.)
brandde gistermiddag door het onweer de boe-
renbehuiaing van den heer R. Bolhuis geheel af.
Bh Bel'lihgwoldie ziiin twee boeien door dien
bliksem doodgeslagen.
Gistermiddag sloeg! te Enschede die bliksem
in dia spits van den toren der Protestantsehe
kerk. Een groot aantal leien werd verbrijzeld.
Birand werd niet veroorzaakt.
Smokkelen- Drie soldaat-kammiezen te
Terapei (Gr.) hebben beslag gelegd op het schip
van S.. waarin heimelijk 21 kisten miet zeep en
hwatta waren geborgen. De goederen, die over
de grens zouden worden gebracht, zijn nu naar
Winschoten vervoerd.
Bij die visitatie aan boord van <le sleepboot
„Holland H" te Hans weert ontdekten dé doua
nen een partijtje harde zeep, chocolade en
cacao, bestemd voor uitvoer naar België. De
kapitein as in arresit gesteld). En bh de visi
tatie van het «LeepscMp „Anna," aldaar vonden
de ambtenaren een parth koffie, thee, oaoalo en
chocolade, welke in de wibomroef was verstopt,
met het dioel deze goederen frauduleus maar
België uiit te voeren. De eigenares, wedt H-,
zal naar Middelburg worden go teawyporbeerd.
terwhl het «chip voorloopig ia verbeurd .ver
klaard.
Vijf personen verdronken. De ser
geant-majoor H. Bergman, van Leeuwarden,
was gistermiddlaig met famiiflie uit zeilen. Naar
de „Leeuw. Ort." verneemt, is in het Woud-
mansdiep het bootje omgeslagen, waardoor al
len te water geraaktep. Van die acht inzitten
den werden slechts drie gered, een mail, een
vrouw en een kindje.
Moordaanslag. N aar we vernemen hooft
te Vierlimgsibeek (L-) een moordaanslag plaats
gehad. De verdachte iie dloor de politie gear-
Dobdelijk Ongeluk. In het dorp Ei-
nighatwen. gem. Ltfnbrioht, nabij Sdttard, viel
gisteren do 28-jarige dochter van zekeren R.
bii het plukken van fruit van oen ladder met
het treurig gevolg, dat zij aan de bekomen
kneuzingen enkele minuten later overleed.
Gewelf ingestort. Gisteren had, vol
gens de ,,'s-Hort. Cxt." in de in aanbouw
zijnde St- Catharinakerk te VHertogenbosch.
een ongeluk plaats, dat betrekkelijk goed is
afgeloopen.
Wegens onvoorzichtigheid van don wel ven
maker, welke bij het aansmeren boven op de
schulp ging staan, welke slechts enkele dagen
gesloten was. trapte hij er doorheen en stortte
een gewelf in een der kapellen naar beneden,
waarbij dé welvenmaker medé naar beneden
kwam en een arm brak en drie andere perso
nen, die er onder werkten, licht gekwetst' wer
den. Twee der gekwetsten zijn overgebracht
naar het Algemeen Ziekengast.huiatwee naar
de Broeders van Johannes de Deo.
Aanvaring met een w a t e r vl i e g-
tuig- De stoomtrawler IJ M. 52 (Dordrecht),
welk vaartuig gisteren van dé visscherij te
IJmulden binnenkwam is op de Noordziee in
aanvaring geweest met een Duitsch watervlieg
tuig.
Naar het „Hand-eLsbl-" te IJbuiden vernam,
was genoemd-e trawler den negenden Augustus
vandaar ter visohvangst uitgevaren en werd in
den namiddag van jongstleden Maandag ge
praaid door het Duitsoh watervliegtuig go-
merkt Nr. 831. Het gevaarte streek langsziido
van den stoomtrawler op het! Water neer. Door
de twee inzittenden werd den schipper gevraagd
wanneer hij met zijn edhip vertrokken was en
of hij reeds veel gevangen had. Ook werd hem
gevraagd of er nog zeep en jenever aan boord
van het visschers vaar tuig was en hij daarvan
iets zou willen afstaan.
Van het laatste had de schipper totaal niets
en van het eerste slechts heel weinig aan boord,
zoodat Mi daarvan niets kon missen.
Bij de poging om weder op te stijgen weiger
de de motor en dreef het vliegtuig tegen den
romp van den stoomtrawler, waardoor een der
vleugels tengevolge der schok beschadigd werd.
Niettemin slaagden de inzittenden, die reeds
angst uitstonden voor eene eventueele nadering
van Britsche strijdkrachten er na een oogenblik
in, den motor op gang te krijgen en weer op te
stijgen om hunne gebroken reis te vervolgen.
Inbraak. In het stationsgebouw te Kwa-
dijk-Edam van de H. IJ. S- M. ia 's nachts in
gebroken en ©enig geld gestolen. De politie do
onderzoek.
Papier uit kastanjebladexen.
Op tal van plaatsen in de Hoeksche "Waard en
op het eiland IJselmondie worden de bladeren
van de wilde kastanjes opgekocht voor de pa-
pierfabricage.
Diefstal van sigaretten. Vaneen'
bestelwagen is te Amsterdam ontvreemd een
pakje, inhoudende 10000 sigaretten-
Dieren- en mensch enb e s c h e r
m i n g. Ren agent te Amsterdam, heeft giste
ren aan een der bureaux geleid een 40-jarif,
persoon, die een 10-jarigen jongen, welke
de Keizersgracht een rat wilde verdrinkp- h
geen dé man niet wildé hebben, te* water zei
hebben gecfuwd. i
Erkentelijkheid. De Noorsche Staat
raad heeft in zijn vergadering van 3 Augusta
besloten dien gezagvoerder G. J. Veldkamp vaa
het Nederlandeohe stoomschip „Zaanland" eer
zilveren beker met opschrift" aan te bieden a!
blijk van oTkeniteHrkheid voor zijn verdienste
liïke bemoeiingen Mi do redding van de beman
nittg van de bark „Perfect" uit Sand cl fiord
14 Juni 1017. („H'bld.")
Ongeoorloofd malen van rogge
Té Apeldoorn is de molenaar S. gestraft
een maalwerbod van 6 weken, wegens het ont
oorloofd malen van rogge voor twee landbou
wers, bij wie de geheele graanvoorraad in besh
is genomen.
Onschuldig slachtoffer. Terwi
een soldaat-kommies op surveillance was lan
de grens in dé buurt van fjjittard. zag hij c
persoon zich in de richting der grens voortb
weigen. De soldaat-kommies meende, dat he
èen smokkelaar was en loste na eenige waai
schuwingen een schot, waardoor de onbeken
getroffen werd1. Bij onderzoek bleek, dut hij ee
collega die eveneens dienst deed,, in Uen arm e
been getroffen had- Deze is ter verpleging i
het hospitaal alhier opgenomen.
Kinderen, achterge 1 a t e n.
Med was te Winschoten in het werkhuis op
nomen vrouw A. met zes kindertjes, waar va
'tl jongste 8 weken oud is. De man vertoeft
in een volkslogememt.
Sedert Zaterdag is, naar de „N- Gr. C
meldt, die vrouw nu helm©]ijk vertrokken, ha;
kindertjes in 't werkhuis achterlatende.
Brand in den mo 19n. Te Zoelmoi
brak een wiek van dén korenmolen, terwijl d
aan 't malen was. De molenaar v. d. H. w
boven in den molen, merkte verder niets, gh
even naar huis, de woning ligt n.l. op 1 minu
afstand van den molen, toen Mi terugkwa
stond de molen in brand.
Aan bluseehen viel niet té denken, de mol
brandde dan ook totaal uit, alleen de steen-,
romp Weef staan. Met donderend geraas viel
zware ijzeren as. waaraan nog 2 wieken, mn
beneden]. De as brak als «en riet jé midden d-o<
Alhoewel veaekerd. zal het toch een he<
schadepost zijn, nn alle materialen zoo enoi
duur zjin.
De ,.N o o r d a to." Hoewel het s.s- ..Nop
ENKHUIZEN.
Kaar aanleiding van de candidaatstelling
te Enkhuizen schrijft „DE STANDAARD":
De hoop, dat de verkiezing in Enkhuizen
met enkele candidaatstelling zou kunnen
a.'loopen, is niet verwezenlijkt. Er zal een
tocht naar de stembus gemaakt moeten
worden, en dat wol in allen ernst.
ITet zou ecu fout wezen, wanneer xnen
de zaak te licht opnam; trouwens daar
bestaat ia Enkhuizen geen gevaar voor,
gewaarschuwd als men reeds van te voren
was.
l'en der plaatselijke Iinksche organen
toch kwam met het denkbeeld, om zich
niet te storen aan de gemaakte afspraken
en een poging te wagen het district aan
de linkerzijde te brengen. Een manier van
met politiek fatsoen om te springen, die
gelukkig niet insloeg. De officieele orga
nen van de tegenpartij hielden zich aan 't
accoord.
Doch nu werd een „anti-militarist' te
genover onzen candidaat gesteld.
Konden we er op rekenen, dat deze
man uitsluitend de stemmen van anti-mili-
tairisten uit hel district zou ontvangen, er
ware voor de verkiezing van den heer A.
C'olijn niet de minste vrees.
Doch daar kan men niet op rekenen;
ónder meer gezien de voorslag, waarvan
we hier boven spraken.
In Enkhuizen wordt dus nu ernstig aan
gepakt. Niet alleen om het district te be
houden voor de rechterzijde, maar ook om
den candidaat er te brengen, wiens ver
kiezing voor onze Ivamerclub een verrij
king zal wezen. Vooral in onze dagen is
een landbouwspeciaüteit in de Kamer van
hooge waarde.
Maar we behoeven onze mannenbroeders
in Enkhuizen niet aan te sporen; hun
ijver en trouw zijn bekend; ze zullen wel
zorgen daJ, als de dag der stemming daar
is, onze mannen alleen aan de stembus
zijn en de strijdlustige anti-militairist wor
de geweerd.
Definitief afgewezen. Elders
ia ons blad vindt de lezer het resultaat ver
meld van een vernieuwd pogen van den Ne-
derlandschen R.-K. Schoolraad, om den reli
gieuzen onderwijzers en onderwijzeressen
alsnog het hnn zeker in alle billijkheid toe
komend aandeel in den Duurtebijslag 1917 te
verzekeren.
Dat resnltaat noemt de „Maasbode" al
lerbedroevendst.
De Regeering, of juister gezegd Minis
ter Treub, blijft onverzettelijk.
Zijne Excellentie heeft officieel alle
aanspraken en verzoeken, op grond van
„ongehuwden staat*' en verblijf „en pen-
eion'* ongegrond verklaard en d e f i n 1
tief afgewezen. Een ware Jobs
tijding voor het R.-K. bijzonder onder-
wijs. Kenschetsend voor de mentaliteit
ran dezen vrijzinnigen Minister is in deze
beslissing wel het meest deze zinsnede in
zijn antwoord aan den voorzitter van den
Ned. R.-K. Schoolraad;
„Dat de betrokken religieuzen zouden
kunnen aangemerkt worden als „en pen
sion" te wonen, moet ik mede met het oog
op de bedoeling, waarmede deze categorie
in de regeling is opgenomen, ontkennen."
Omdat Ik, zoo redeneert de Minister,
omdat ik van den aanvang Af de bedoe
ling bad, de religieuzen uit te sluitèn
van deze categorie, «kannen* zij niet
„aangemerkt worde n", daarom
zijn zij uitgesloten en blijven zij uitgeslo
ten!!
Zeg nu tegen den Minister; „Maar, Ex
cellentie, de bedoeling der Kamers was
wel zeker niet die uitsluiting te bewer
ken!'' zeg hem: maar die bedoeling is on
billijk, zij is krenkend en grievend voor
de honderden betrokken leerkrachten, zij
is hard en onrechtvaardig voor de school
besturen; zij druischt in tegen de gelijk
heid voor de wet van de Nederlandsche
Staatsburgers; zij brengt de betrokken
schoolbesturen in groote financieele
moeilijkheden, of zullen deze nu niet moe
ten aanvullen, wat gij aan die ongehuwden
weigert en daarom weigert omdat zij
religieus zijn!
Zeg dat alles, en veel meer, Zijne Excel
lentm zal m zelfbewuste waardigheid en
fierheid antwoorden; Zóó en niet anders
ie van den aanvang af mijne bedoeling
geweest!
Het kan daarom niet anders, en daar
mee. m o e t de zaak uit zijn!
Naar de mentaliteit van Zijne Excellen
tie heeft men nog slechts schouderopha
lend en meewarig te vragen: Waarom
werden die onderwijzers ook religieus of
die religieuzen onderwijzer?
Waarom namen die schoolbesturen ook
zulke leerkrachtenI
Waarom plaatsten beiden tegenover
EEN UIT VELEN,
't Is Zaterdagavond en regenachtig.
Huiverig stapt ze deü winkel binnen, met de
Vlakke hand de druipnatte mouwen van het
,tmde, doch met zorg verstelde katoenen blousje
beikletsenden ie wat v<$-goeli,ikend komt het
y'x half schuchter uit:
j Zoo'n bui maakt' 'n mensch dirèk doornat."
j 't Is 'n mager vrouwtje van om en bii de
jtVeertig.bleek, met dliepe zorg-voren in 't
•pitae gelaat, waarin 'n paar doffe bruine
oogen, die nu en dan schichtig naar het andere
winkelpubliek opkijken. Ze doet 'r best om 'n
gewoon gezicht te zetten, maar de droeve trek
om haar mond blijft- en 't te vroeg grijzende
huar verraadt veel.;..
Nederig staat ze achteraan en wacht geduldig
tot de kooplust der anderen bevredigd is.
„Wablieft u jiiffrouwt"
«Ik wou 'n lappie goed voor 'n kinderjuride."
„Zóóïets juffrouw? Dertig cent per ei."
i Minder soort heb u zeker niet?"
A *N-néé. 'k geloof 't niet."-
een vrijzinnig man als ik, zich diaa ook
zeiven buiten bet gemeen recht?
En zoowel de-honderden miskenden en
benadeelde religieuzen als bühne besturen
allen, hebben naar 's Ministers redenee
ring dan te begrijpen en deemoedig te
erkennen, dat bet toch niet aangaat van
een zoo hoogstaand en een zoo vrijzinnig
man, als Minister Treub is, te - vergen,
dat hij nog objectief gelijkheid en billijk
heid zal betrachten, als'ziin eenmaal sub
jectieve meening zich daarover anders
heeft uitgesproken, rij het ook slechts in
een„bedoeling"! D&t kan niet.
Voor onze ambtenaren-religieuzen en
voor onze R.-K. Schoolbesturen intusschen
een magere troost.
Mocht de Duurtebijslag ook nog in 1918
noodig zijn, dan moge de Kamer op haar
hoede wezen voor de „bedoelingen'' van
Minister Treub, als zij dezen „vrijzinni
gen'' nog als Minister tegenover zich
heeft!
D e A 1-D uitsche invloeden. In
zijn Maandagartikel schrijft Th. Wolff, de hoofd
redacteur van het „Berl. Tageblatt", ditmaal;
„Wat gebeur^ er bij ons? Al de bladen, die
geheel of 'half door de „Schwerindustrie" ge
kocht zijn of onzèlfzuchtig de Alduitsche leus
volgen, beduiden sedert tien dagen von Kühl-
mann, den nieuwbenoemden staatssecretaris van
buitenlandsche zaken, dat hij, als zijn leven hem
lief is, elk vergelijk met Engeland uit den weg
moet gaan. Men heeft hem, ofschoon hij juist in
Engeland als een duivelsche intrigant werd uit
gekreten, als een voorstander van de Wesier-
sche toenaderingspogingen voorgesteld en nu
verbiedt men hem met Engeland vrede te sluiten,
men verbiedt 't hem, om zoo te zeggen, uit prin
cipe. Maar moet de vrede op een goeden dag
misschien met de Portugeezen gesloten worden,
of met de Montenegrijnen, of met de maanbe
woners, of met de staatslieden van Siam, die
thans ook onze vijanden zijn? Wij voowons vin
den het geheel onverschillig, of op het geschikte
oogenblik naai* het Oosten of naar het Westen
toe onderhandeld zal worden, want niet op den
weg, maar op het doel, niet op sympathieën of
antipathieën, maar op een goeden, duurzamen
vrede die tot dragelijke toestanden leidt, komt
het aan.
„Het voor het algemeen gevaarlijke gezelschap,
dat sedert twintig jaren de Duitsche politiek ter
roriseert, eischt dat men met zijn neigingen en
afkeer ook verder zal rekening houden. -
„Ten aanzien van de dringend noodzakelijke
hervorming van het Rijk, ten aanzien van de
kwestie van de macht en de verantwoordelijk
heid verklaart het centrum, dat het, nu Spahn
aan het ministerie van justitie zit, er genoeg van
heeft. En de Berlijnsche correspondent van de
Kölnische Zeitung bestrijdt, dat de parlementaire
staten „de ware politieke vrijheid" bezitten en
roemt onze „vrijheidsgoederen". Hij herhaalt de
veel verspreide, maar niet juiste bewering, dat
ook de parlementen der geallieerde landen in de
dagen vóór den oorlog geheel uitgeschakeld zijn.
„Dagelijks onderhandelden in die dagen Jau-
rès en de andere partijleiders met de Fransche
regeering. Bonar Law riep te Londen zijn partij-
genooten bijeen en deelde Grey en Asquith zijn
wenschen en verlangens mede. Waar echter was
de medewerking van den Duitschen Rijksdag in
een zoo beslissend en tijd?"
DepositievanhetRoemeen-
«(•beleger. Uit 't Oosten rijksche oorlogs-
perskwartier wordt gemeld: Met. groote
hardnekkigheid en groote verliezen Iheeft
generaal Avereseo zelf den toegang gefor
ceerd tot den val, waarin Mi thans is ge
klemd. Terwijl Maekensen zijn offensief pa
reerde door den verrassenden aanval op Pan-
ciu, sneed hij hem den terugweg langs de
Putna en Susita af. Terstond daarop maakte
de generaal Rohr zich meester van den weg
door den Oituzpas tot Grozesci, zoo-dat den
Roemeniérs evenals 'de verbinding naar
het Oosten ook die naar het Noorden ont
nomen werd. In hunnen rug hebben zij niet
hooge maar onbegaanbare met dioht onder
hout begroeide woudbergen, door welke
slechts kleine afdeelingen onder aanhou
dende gevechten met opdringende vervolgers
naar het Trotusdal kunnen aftrekken. Voor
het Roemeensche gros met-trein en artil
lerie blijft slechts de mogelijkheid zich naar
het Noordoosten door te slaan naar het
dorp Casino, vanwaar de weg langs den Cas-
nnbeck naar het station Onesti aan den Tro-
tus voert. Deze terugtocht den vijand tege
moet en met vijanden achter zich is een ver-
twijfélingsdaad, daar de Casinuweg feeds
vanuit Grozesci bedreigd en door de Oos-
tenrijkscho artillerie bestreken wordt. In
even haehelijkcn toestand bevindt zich de
Roemeensche groep ten Noorden van den
Oituzpas, die langs den Dogtunaweg en don
Trotusdal aftrekt, dit edi
tor Dij lurv.al Ocna reeds versperd vindt en
dientengevolge aan den anderen oever van
de Trotus op den bergkam van Berzunt moet
trachten bun behoud te vinden.
Staking in Duité ch land. Van
halfainbtel. zijde wordt den bladen medege
deeld, dat er samenhang bestaat, in 't aanzet-
„Op hoe duur komt dit dan zoowat, voor 'n
meissie van 'n jaar of vijf?"
„Nou.'n el of vier.één twintig dus."
„Eff© kijken hoe 'k met me geld uitkom."
Bevèrig grabbelt ze in 't verschoten beursje
en telt en rekentEn wat kost 'n boeze
laartje voor een van drie?"
„Gauw 'n paar kwartjes."
„Hè," sclirikt ze, „zóó duur V' En met 'n moe
deloos zuchtje, „néé dan kan 't nou niet;
palet u dan enkel 't jurk Les good maar in."
In gedachten staren de moed© bogen op 't in
wording ziindo pakje en plot», als in 'n on weer
sta a nba ren drang tot uiting van waar 't hart
van vol is, zegt ze schorrig; „Wat ia 't toch
vreeselijik als je 'n man heb die drinkt!"
Zenuwachtig bewegen de ho-ikige kaken en
d© smalle, kreukige handjes driftigen hortend
de centen en dubbeltjes bji elkaar-
„Dat ia altijd naar in 'n gerin. juffrouw."
„Ach meneer, wat ik al achter me rug heb,
dat kan niemand begrijpenals 'k zelf niet daig
in dag uit sjouwde, zag 't 'r lief uit
„Is diat al lang zoo?"
„In me trouwen nooit anders geweest.
ieder' avond weer an.nog niet de helft van
z'n loon brengt ie thui».en altijd opspelen
en schelden.de kindéreji benne bang yipor
ten tot staking in de oorlogsindustrie en de be-
vlgo aanvallen op verscheidene plaafeen van
het Westelijk front. Deze bei-die gebeurte
nissen moeten denzelfden dag, den 15en Au
gustus plaats vinden. Men kan aannemen, dat
het verdeelen van sbakings-proclamaties door
toedoen der Entente is geschied. Alle per
sonen, van wie is vastgesteld, dat zij zich
hieraan schuldig maakten, behooren tot de
onafhankelijke sociaal-dejnocraten. Het be
staan eener overeenkomst tusschen hen e-n
de lastgevers der Entente kan niet geloochend
worden,
BedreigingderTooneelex-
ploitatie. Naar 't bestuur van de Ned.
Tooneelkunstenaarsvereeniging vernam, zal
het gemeentebestuur van den Haag, dat eerst
kort geleden de belasting op publieke verma
kelijkheden waartoe ook tooneelvoorstel-
liugen worden gerekend tot 10 pot. ver
hoogde, opneiuw een verhooging, nu tot 15
pet. aan den Raad voorstellen, Overwegende
dat er toch-eenmaal een grens moet komen
aan de draagkracht van het publiek, dat; in
heeft, zoodat een belastingverhooging nood-
deze tijden reeds zooveel offers te brengen
wendig van nadeeligen invloed moet zijn op
de tooneelexploitatie en de donkere toekomst
voor de bij het too neel be drijf" betrokkenen
daardoor nog dreigender wordt,x heeft het
hoofdbestuur van de Nederlandsche Toon
kunstenaars Vereeniging besloten de direc
ties der verschillende tooneelgezelscbappen
en bet Nederlandsche Tooneelverbond tot sa
menwerking uit te noodigen om bij het Haag
se be gemeentebestuur de noodige stappen te
doen om deze nieuwe bedreiging van de nor
male tooneelexploitatie niet ten uitvoer te
brengen.
Ook de instemming van het Verbond van
Nederlandsche Kunstenaars-Vereenigingen
zal worden gevraagd.
Journalistiek. Met ingang van 1 Sep
tember is tot redacteur aan het „N. v. d. D."
do heer A. M. Buis, redacteur aan de „Schie-
damsche Crt."
Tot redacteur van de „Haagsche Crt."
is met ingang van 1 September a.s. benoemd
de heer J. M. A. Kroes, thans redacteur
aan de „Utr. Crt."
Moeilijke reis gehad, veel soesah om de
passen in orde te krijgen. Maar. met prach
tige voorkomendheid aan de grenzen beje
gend.
Met zijn gezin is de heer Verkade uit het
Ncorweegsche vacantieverblijf. teruggekeerd.
Hij: heeft zijne werkzaamheden bij de K. V.
„Het Nederlandsch Tooneel" reeds aange
vangen.
Verkade en Enny Vrede hopen zich tegen
ySeptember te Amsterdam-te vestigen.
Pater A. P r e 11 e r. De Z.Eerw. .gel.
Pater Andreas Preller, prof. aan het St. Do-
minicuscollege te Nijmegen zal binnenkort
tot doctor in de klassieke letteren promo-
vee-ren op een proefschrift over den Griek-
schen dichter Nonnus.
Nonnus leefde in het begin der vijfde eeuw
na Christus in Panapolis in Egypte. Hij
schreef een gedicht in 48 boeken onder den
titel van „Dionysiaka".
Hij oefende een grooten invloed uit op de
dichtkunst van zijn tijd. Op lateren leeftijd
ging hij tot het Christendom over en gaf een
omzetting in verzen (Metabole) van het vier
de Evangelie.
11 1 mi i mmmmmm
Fotografische militaire opna
men. D,e opp-erbevelhebber heeft, naar de
„Tel." meldt, ter kennis gebraakt, dat het in
dek. laatsten tijd is voorgekomen, dat. in striid
met zijne bedoeling, ten behoerve van geïllu
streerd© bladen opnamen zijn genomen en gepu
bliceerd van oefeningen met stikgasmaferieel,
waaromtrent Iret voorschrift van geheimen
aard is.
Deze opname had beter achterwege kunnen
blijven.
Op grtond hiervan is in herinnering gebracht,
dat dé legitimatie-kaart, die door hot- algemeen
hoofdkwartier aan sommige fotografen is ver
strekt, geenszins 't recht aan die liodten geoft,
om onder alle omstandigheden opnamen te
deen.
Elke vergunning moet op zichzelf wordien be
oordeeld dloor den hoogst aanwezigen chef,
onder zijne verantwoordelijkheid.
Stormtroepen. De opperbevelhebber
heeft de oprichting van stormtroepen bevo
len. Aan den daaromtrent aan de troepen-
commandanten gezonden brief ontleent de
„Tel." het volgende;
„De groote moeilijkheden, verbonden aan
het uitvoeren van stormaanvallen in den
loopgraafoorlog en de onmogelijkheid om
aan alle soldaten zonder onderscheid] voor
het overwinnen van die moeilijkheden de
meest volledige geschiktheid te verleenen,
hebben in de verschillende legers der oor
logvoerenden aanleiding gegeven tot het op-
'm
„Is io 'r nooit oax-dig tegen?"-
„Nooit! Da's juist 't akeligste; nooit 'n
vriendelijk woordje van hun vod-er.ze
raken heelemaal van 'm vervreemd.... en hij
is toch al zoo zelden thuis.Maandag weer
den heelen dag met kameraads op ejouw ge
weest. en toen 'k 'm avonds uit de kroeg
ging halen, waren z'n eerste .woorden, „is 't
eten klaar?" En als 'k 'r naar z'n zin te veel
van zeg...." Verder kwam ze niet, maar de
smartelijke blik uit de doffe oogen, zei meer dan
honderd woord en.. IJit angst, verder to zul
len vertellen, ging ze haastig heen. Ik keek na,
die ietwat gebogien gestalte en daoht aan ©en
w-erte-ld van wee -en de wind speelde door de
grijs-geleefde harenG. N.
NATUURLIJKE UURWERKEN.
Wie de eorete, machinaal voortbewogen, klok
uitvond, en wanneer het gebeurde weet men
niet. Men houdt de Saracenen voor de uitvin
ders om-dat Frederik II er een van Sultan
Sal-adiin ten geschenke kreeg. Sinds de 11e
eeuw moeten ook verscheidene kloosters klok
ken met gewichten en raderwerk gehad hebben.
Wie verder wilde weten hoe laat het was, was
op de natuur aangewezen. Dan kende men nog
don zonnewijzer, die alleen hot gebrek had,
slechts bij zonneschijn den tüd aan te wijizen.
dus 'a nachts heelemaal niet- In sommige lan
den telde men dan ook oorspronkelijk alleen d»
uren van z-omso-p- tot zonsondergang. Eeniga-
zins als aanvulling van den zonnewijzer, con
strueerde onlangs een astronoom ©en inaan-
wijzer. In tegenstelling met de zandloopera
had men dé v-rooger veel gebruikte Waterloo pens-
Kaïrel de Groote kreeg een bijzonder mooie
watoriooper van Harven Rochi-d ten geschenke.
Vooral in het Romeinséhe rechtswezen speel
den de Waterloo pers een groote rol; een derde
van den tijd werd den aanklager toegewezen,
het tweede dorde den beklaagde en het laatste
den rechtereen der beambten was speciaal be
last met 't toezicht op den wa-torafLoop en moest
wanneer een derde van den tijd veri-oopen was,
dit met een slag aankondigen.
In het gewone leven rekende men natuurlijk
vroeger niet zoo precies naar de minuut al»
tegenwoordig. Toen was het ook voldoende, dat
de boer een „morgen" noemde, wat Mi op een
ochtend met een juk ossen kon omploegen. Dik
wijls ook rokende men mot pifpen. Dit was
de tijd, noodig om een piip boeg te rooken.
Nieuwe nariiUTonderzootkera hebben zich deze
ervaringen op eigenaardig© wijze ten nutte ge
maakt- Linnaeus had een hloemenklok. andc
maakten vogelklokkeh, aooals de vogels
elkaar ontwaken en ter ruste gaan. Op
wereld-tentoonstelling te St. Louis kon men n
een bloomenklok zien in den vorm van een rei,
aohtig grasveldhet roode bloembed dat dam
als wijzerplaat dienst deed, had ©en middel]
van 86 M., daarom heen draaide (mechanl
gedreven) een 18 M. lange wijzer.
Eigenaardig is, dat de Chineezen, indien
den tijd willen weten, en geen beter klok j
en hand hebben, dé eerste de beate kast in
oogen zien. De pupillen der katten trek!
zioh met het srii-gen der zon meer samen: -
middags zijn ze nog maar een fijn streepje, c,
worden se weer broeder, naarmate de a
nadert).
In sommige Alpendalen kan men midden;,
den zomer de zon verscheiden malen op dons?
den avond zien -ondergaan; nadat ze achter
bergtop ia ondergegaan, verschijnt ze weer sj I
ter een tweede en derden. Wie in het voor
najaar te Napels is, kan op enkele Ootol
avonden, do zon zelfs zien on dor ca an d
een berg in de richting der drie lijnrechte tj
nels, die door den Monto Poailipp gaan.
schouwspel, dat altijd veel bewonderaars tr-