I onze Bijkantoren:
Distributiebedrijf.
DE DAG
'4
Abannementei en Advertentfin
m
BUITENLAND
P. W. TWEEHUIJSEN,
feuilleton
BERTRAND DU GUESCLIN
I
1
Sterks Jongens- en Meisjes
SCHOOLLAARZEN.
^KIJOAG 31 &iS£<USTLS 1917
42STE JAARGANG No. 9428
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARiÜM EN AGENTSCHAPPENt PER KWARTAAL f 1,75; PER WEEK 13^/g CENT FRANCO PÉR POST' PER
HERTAAL f
onnacDDcaDDQQnnnaoDQoaaBDDnnsQQQ
0 voor de NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
1 kunnen voortaan ook opgegeven worden aan
S a
GROOTE HOUTSTRAAT No. 15
O p. A. WESTERHOVEN, Schoterweg No. 46, a
9 Telefoon 326 a
H. J. ROOIJERS. Jansweg 19
J. J. VAN KOLK Burgw.,h.Antoniestr.
D W.TH.v.VASTENHOVEN, Ostadestraat 4 a
D TH. VAN TONGEREN Schouwtjeslaan 3« 3
S WED. TH. v. VELSEN, Leidschestraat 8
DBncaGDDDGaaDDaaaDPanonaaDaDoana
Gern. Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Tot verkrijging van goedkoope melk
voor zieken, zwakken en kinderen beneden
den leeftijd van 6 jaar, kan aangifte wor
den gedaan bij de Heeren W. SCHEFFER,
Kerkhoflaan 74, Zwanenburg, op Vrijdag
en Maandagavond van 7 tot 9 uur. M.
VONK, Polanenkade 87, Halfweg en in
het St. Jozephgebouw te Halfweg,'s avonds
van 7 9 uur tot en met Zaterdag 1 Sept,
3772
De directeur van het Levensmiddelenbedrijf
Beden viert het Nederlandsolio volk den
37steli verjaardag van zijn geliefde vorstinne>
Konnigin Wilhlelmiiia.
Het wetsontwerp betreffende de Export-
Centrale is gisteravond door de Eerste Ka
mer aangenomen met 24 tegen 4 stemmen.
Met, ingang van heden is do verkoop en
aflevering van koffie en thee verboden, voor
welke beide artikelen, respectievelijk Ingaan
de 3 en 12 September, een distributieregeling
in werking treedt.
Op 15 September 1917, gaan de onderoffi
cieren, die bekooron tot d« lichting 1911
(met uitzondering van panteerl'ortartilleide
en torpedisten) en die der pantser fortar til-
lerie en torpedisten van de lichting 1910 me*
klein verlof. Op 28 Sept. de korporaals en
manschappen van lichting 1910 der bereden
korpsen en die van lichting 1918 der pantser-
fortartillerie.
Het Vredesvoorstel van den Paus.
DE VOLLEDIGE INHOUD VPN WILSON'8
ANTWOORD.
Oe'Amerikaansche Legatie deelt den tekst
mede van het antwoord der Regeering van.
de Voreenigde Staten op de vredesnota van
den Paus.
Dit antwoord hüdt als volgt:
„Aan Zijne Heiligheid Paus
- Benedictus XV.
De ontvangst erkennende van de mededos-
ling van Zijne Heiligheid1 aan de oorlogvoe
rende volken, dd. 1 Augustus 1917, verzoekt
de President der Vereenigde Staten mij het
volgende antwoord over te brengen:
Ieder hart dat niet verblind en verhard is
door dezen verèctbrilckelijken oorlog moet ge
troffen zijn door dezen ontróerenden oproep
van Zijne Heiligheid' den Paus, moet de waar
digheid en kracht gevoelen van de menscho-
lijke en edelmoedige beweegredenen die er toe
aanleiding gaven en moet vurig wensclien
dat wij het pad van den vrede mochten In
slaan dat hij met zooveel warmte aanwijst.
Maar 't zou dwaasheid zijn, hetinteslaan,
indien het niet inderdaad leidt tot hièt doel,
dat Hij voorstelt. Ons antwoord moet ge
grond zijn op de strenge feiten en op niets
anders. Niet een bloote wapenstilstand is
wensohelijk, inaar een blijvende en dütirza-
me vrede. Wij moeten niet opnieuw verplicht
zijn, dezen doodstrijd door te maken en slecht®
een nuchter oordeel is in staat, ons 'daarte
gen te beveiligen.
Zijne Heiligheid stelt in hoofdzaak voor,
dat wij terugkeer en tot den status quo ante
bellum en dat er een algemeene vergiffenis^
ontwapening en overeenstemming van na
tiën zal zijn, gebaseerd op aanvaarding van
bet beginsel van arbitrage; dat door een ge
lijksoortige overeenstemming vrijheid der
zeeën zal worden gevestigd en dat de territo
riale easchen van Frankrijk en Italië, de
verwarrende plbblemen vam de Balkanstaten
en het herstel van Polen worden overgela
ten aan zoodanige verzoenende regelingen
als mogelijk kunnen zijn onder de nieuwe
aeraa van zulk een vrede, waarhij behoorlijk
rekening zal moeten worden gehouden met
de verlangens van het volk, welks staatkun
dig lot en welles stamverwantschap daarbij
zal betrokken zijn.
Het is klaarblijkelijk, dat geen enkel deel
van dit programma met succes tan worden
uitgevoerd, tenzij tot herstel van den status
quo ante daarvoor een vasten en bevredi
genden grondslag vormt. Het doel van dezen
oorlog, de vrije volken van de wereld te be
vrijden van de bedreiging en de tegenwoor
dige macht van de omvangrijke militaire in
stelling onder toezicht van een Regeering
zonder verantwoordelijkheid, welke, na in
het geheim een complot te hebben gesmeed
om de wereld te beheerschen, er toe over
ging, dit plan uit te voeren, zonder eerbied,
noch voor de geheiligde verdragsverplich
tingen, noch voor de sinds lang gevestigdo
geregelde en op hoogen prijs gestelde beginSe»-
len van internationaal optreden en eer; wel
ke haar eigen tijd koos voor, den oorlog, haar
slag woest en plotseling toebracht, zioh door
geen slagboom van wét of van medelijden
liet weerhouden, ©on geheel vasteland over
stroomde met bloed', ïiiet slechts van solda
ten, maar ook van onschuldige vrouwen en
kinderen, en van de hulpelooze armen, wel
ke thans, teleurgesteld, maar niet versla
gen, daar staat als vijand van vier vijfde
van de wereld. Deze macht is niet het Duit-
sche volk. Zij is de meédoogenlooze meeste
res van het Duits die Volk'. Hei is onze zaak
niet, hoe dat groots volk onder de overheer-
schjng daarvan kwam of «ach met lijdelijk
welgevallen op der wierp aan de IjeerschappU
van haar oogmerken: maar het Is onze zaak,
dipt ae gesehoëdtenis van de rust 'der woreld
niet langer van de uitoefening van die macht
afhankelijk wordt gesneld.
Zulk een macht op voet van vrede te be
handelen overeenkomstig het plan, voorge
steld door Zijne Heiligheid den Paus, zon,
voor zooyeer wij kunue.n nagaan, met zich
medebrengen een herstel van.baar kracht en
een vernieuwing van haar politiek, zou het
noodzakelijk maken om een duurzame vijan
dige volkèpcombinatie te scheppen tegen het
Duitsche volk, dat haar werktuig is en zou
tengevolge [hebben dat lhet nieuwgeboren
Rusland werd overgelaten aan de injtrige,
de veelvuldige sluwe inmengingen en de ze
kere tegenrevolutie, welke zon worden be
proefd door alle boosaardige invloeden,
waaraan de Duitsche Regeering de wereld
heeft gewend.
Kan vrede gegrondvest worden op herstel
van haar macht of op eenig eerewoord, dat
zij zou kunnen geven ln een verdrag van
schikking en verzoeking? Verantwoordelijke
staatslieden moeten mans overal Inzien, in
dien zij het nooit te voren inzagen, dat geen
vrede veilig kan rusten o.p staatkundige of
staathuishoudkundige beperkingen, strek
kende óm sommige natiën te bevoordeelen
én aniderè te Verlammen of te bemoeilijken,
op straffend' optreden van welken aard ook
óf op ©enigerlei soort van wraak of van
moedwillig onrecht- Het Amerlkaansclie
volk heeft onduldbaar onrecht geleden door
toedoen vap de Keizerlijk Duitsche JRegee-
ring, maar het verlangt geen vergelding op
bet Duitsche volk, dat zelf allerlei dingen
id dezen oorlog hééft geleden. Welke hot niet
yerkoos. Het Ametikaansehe volk gelooft,
dat vrede moet berusten op de rechten der)
volkereu, niet de rechten der Regeeringeijj
de rechten van volkeren, groot of klein, zwak
of krachtig, hun gelijkelijk recht op vrijheid
en veiligheid en zelfbestuur en op deelneming
op billijke voorwaarden in de economische
kansen der wereld, natuurlijk met Inbegrip
van het Duitsche volk, indien dit gelijkheid
wil aanvaarden en niet naar overheersching
streven.
De toetsteen voor elk vredesplan Is der
halve: is het gegrond op de goede trouw van
alle volkeren, die er bii betrokken zijn, of al
leen op het woorl van een eerzuchtige en in-
trigeerende regeering aan de eene zijde en
van een groep vrije volkeren aan de andere
zijde? Deze toetsteen raakt de kwestie in
baar wortel en deze toetsteen moet hier wor
den toegepast.
De doeleinden van de Vereenigde Staten in.
dezen oorlog zijn hekend aan de geheele we
reld. Aan elk volk, waartos de waarheid' is
toegestaan om door te dringen. Zij behoeven
niet nogmaals te worden vermeld'. Wij zoe
ken geen stoffelijk voordeel van welken aard
ook. Wij gelooven, "dat de onduldbare onrecht
vaardigheden, in dezen oorlog begaan door
de razende en brutale macht van de Keizer
lijke Duitsche Regeering, dienon te worden
hersteld, maar niet ten koste van de souve-
reiniteit van eenig volk, maar veeleer door
handhaving van de souvereinltelt zoowel van
hen die zwak als van hen, die sterk zijn. Het
toebrengen van schade bii wijze van straf,
het verbrokkelen van rijken, het vestigen
van het zelfzuchtige stelsel van economische
uitsluiting, achten wij niet doeltreffend) en
ten slotte erger dan nutteloos, geen deugde
lijke basis voor eenigen vrede. Die moet ge
grondvest zijn op rechtvaardigheid en billijk
heid en de gemeenschappelijke rechten der
merfschheid.
Wij kunnen het woord van de tegenwoor
dige regeerders van Duitschland niet be
schouwen als een waarborg voor iets wat'
van bliiyenden aard moet zUn, tenzij het uit
drukkelijk wordt gesteund door een zoo
klaarblijkelijke uitdrukking van den wil en
de bedoelingen van het Duitsche volk zelf,
dat de andere volken der wereld reden heb
ben het te aanvaarden. Zonder zulke waar
borgen zou geen mensoh en geen volk thans
kunnen rekenen op geheime vestigingsver
dragen, regelingen betreffende ontwapening,
overeenkomsten van arbitrage, te stellen m
de plaats van macht, regelingen betreffende
grondgebied, herstal van kleine volken, in
dien zulke regelingen werden getroffen met
de Duitsche Regeering. Wfl moeten) eenig
nieuw bewijs afwachten van do bedoelingen
der groote volken van de Centrale Rijken.
God gave, dot. i weldra moge wórden ver
schaft en op zoodanige wij»©, dat het vertrou
wen van alle volkeren overal wordt hersteld
in de goede trouw "der natiën en de mogelijk
heid van een bij verdrag verzekerden vrede.
w. g, R. LANSING,
Staatssecretaris der Vereenigde Sta
ten van Amerika.
De zorgvuldige lezing van dit antwoord
noopt tot de oonolusie, dat het ongetwijfeld,
in zijn algemeens strekking afwijzen d is.
Maar, en dit is van zéér groot belang
niet onv oorwaardelijk afwijzend.
Dö deur wordt den Paus niet' -met een
beleefd gebaar gesloten; integendeel Wilson
verklaart: De Vereenigde Staten zijn niet
alleen bereid vrede te sluiten, zij' willen
ook' Duitschland weer opnemen als gelijkge
rechtigde in de rij' der volkeren; zij willen
geen materieels voordeden, zij voelen niets
voor een economische afsluiting van Duitsch
land, zij willen Duitschland alles teruggeven,
mits en dan komt de voorwaarde.
Die voorwaarde nu Is buitengewoon slecht
omijjnd.
Men heeft er geen houvast' aan. Alleen
negatief weet men wat Wilson verlangt: hij
wil niet onderhandelen met de, tegenwoor
dige Duitsche regeering.
Positief wil hij als toetssteen voor den
vrede: de goede trouw aller betrokken vol
keren, dus ook het Duitschei
En als waarborg daarvoor wil hij dat het
Duitsche volk het woord zijner regeering
zóódanig zal s teunen, cjat de andere volke
ren, die nooit met een woord der Dixitscho
regeering genoegen zouden nemen, reden heb
ben om het woord van het Duitsche volk
te aanvaarden.
Nu voelt ieder, dat dit een onbestemde
vaagheid is.
Wanneer zullen de andere volkeren die
reden hebben? Wat zou het Duitsche volk
moeten doen om vertrouwd je worden?
Wilson tracht zelfs niet dit aan te geven.
Hier ligt dus een aanknoopingspunt voor
verdere onderhandelingen. De voorzichtige
behandeling daarvan is der wereld-ervaren
Pauselijke diplomatie ongetwijfeld toever
trouwd; en het antwoord van Wilson be
hoeft dus geen reden te, zijn om aan het
komende succes der Pauselijke actie te wan
hopen.
WERELDBRAND
DE ISONZO-SLAG - UITERST VERWOEDE
GEVECHTEN BADORNA TRACHT EEN
BESLISSING TE FORCEEREN - IN HET
WESTEN EN HET OOSTEN.
Er is nu grootendeels zekerheid: de Ita
lianen staan op een flauw naar bet Oosten
uitbuigende linie, die begint bij Selo, even ten
Zuiden van S. Lucia en eindigt bij den Monte
Santo. Zij trachten, vooral in die Oostelijke
uitbuigityg, het Oosienrijksclie froiit te ver-
breken. Het punt waar zij het Chiapovano-
dal overschreden ligt ten Oosten van den
Monte Santo, in liet Zuiden. Hier heeft die
overschrijding alleen heteekenis wanneer de
Monte,San Galbrielle hun in handen valt.
Ook daar wordt verbiterd gevochten. De slag
is weer opgevlamd van Selo tot ten Oosten
van Gore. Het Oostenrijkseho oorlogspers-
kwartier geeft er de volgende lezing van:
De slag aan de loon zo is ook gisteren met
de grootste verbittering voortgezet. De muur
der verdedigers heeft de zwaarste stormloó-
pen zegevierend weerstaan.
In het vak ten-Noorden van den Kal zijn
ln de ochtenduren twee sterke vijandelijke
aanvallen mislukt.
Bij Podlesce, Nadoni en Bntof wierp de
vijand den geheelen dag nieuwe troepemn as-
sa'a tegen onze stellingen, maar alle storni-
loopen stuitten af op de taaie standvastig
heid onzer dapperen.
Bij de vele strijdmiddelen, met behulp
waarvan de vijand onzen tegenstand tracht
te breken, kwam gisteren een nieuw, dat men
op dit terrein nauwelijks zou hebben ver
wacht. Ten Oosten van Britof stormde na
melijk Italiaansche ruiterij tegen onze ver
schansingen; zij werd door machinegeweer-
vuur ontvangen en vernietigd.
Voor de heldhaftige strijders op den Monte
San Öabriele was het gisteren weer een warme
dag. Steeds opnieuw liep de vijand storm tegen
dit bolwerk en tegen den avond wist hij op de
Noordelijke helling onze schansen binnen te
dringen. Na het vallen van de duisternis gingen
onze troepen tijdens een zwaar onweer tot een
tegenaanval over en de nieuwe verwoede gevech
ten, die volgden, eindigden met een wanordelijke
vlpcht der Italianen.
Ook ten Oosten van Görz bleef de druk van
de vijandelijke legers onverminderd. Nadat des
ochtends enkele plaatselijke aanvallen walen
afgeslagen, ging de vijand 's namiddags na een
roffelvimr van verscheidene uren tot een alge-
meenen en groot opgezetten aanval over. Weer
was het teyreia van den San Marco het brand
punt van den strijd. Met de bajonet en met hand
granaten handhaafden de onz?n( gelijk overal
tusschen St. Catharina en Vertojba, hun eerste
linie. Bij Oostanjevica is ons front na een ge
slaagden overval op den vijand, vooruitge
schoven.
Naast andere troepen hebben afdeeliugen van
het 10de en 48e regiment zich in de laatste ge
vechten bijzonder onderscheiden.
De bloedige verliezen van den vijand zijn bui
tengewoon zwaar. Het aantal van de sedert het
begin van den elfden IsonzóSlag gemaakte
Italiaansche gevangenen is
tot meer dan 10.000 gestegen.
Zooals men weet o v e r s c h r ij d t het
cijfer der Oosten r ij ksche ge
vangenen de 2 2.0 0 0.
In het Westen slechts kleine gevechten.
Aan den Dames weg schijnt
een nieuwe groote slag in
voorberei ding.
Het aantal Duitsche gevan
genen door de Franschen voor
Verdun gemaakt, overtreft
reeds 1 0.0 0 0.
In Roemenië heeft de plichtsverzaking eener
Russische divisie dusver nog niet tot groote
gevolgen geleid. Maar de strijd houdt ook daar
met groote verwoedheid aan.
ENGELAND.
NIEUWE PARTIJEN.
In Engeland worden nieuwe politieke par
tijen gevormd, eene schijnt te bestaan uit ul-
tra-proteetionisten en eene uit liberalen on
conservatieven, die krachtige oorlogsvoort
zetting en ingrijpende sociale hervormingen
in hun program schrijven.
Bariefjorïssfpaat 27. TEL. I77L
DE STANDAAEDSCHEPEN.
Uit Londen wordt geseind:
Het eerste der modelschepen, die voor de
Britsche regeering zijn gebouwd, heeft zijr
laatste grondige proeven afgelegd en is zijn
werk als nationale vrachtvaarder begonnen.
Deze sehepeu zijn aangewezen ten einde een
deugdelijk type vrachtvaarder in den kortst
mogelijken tijd tegen den Iaagsten prijs te
verschaffen. In Februari werd de kiel gelegd
en in nog g-een half jaar tiids was het geheel
bevracht en ree om zee te kiezen. Het schip
is van 8000 ton doodgewiclit wat de vracht
ruimte aangaat. Zes soorten schepen staan
nu op de helling, metend tusschen de 8000 en
3000 ton doodgewic-ht. Alle voorname werven
en fabrieken in het koninkrijk zijn hij den
bouw van die schepen betrokken en de gehee
le productie zal van veel belang zijn. Een
groot voordeel van het standaardstelsel zal
zijn, dat maar een zeer beperkt aantal ver
schillende secties staal worden gebezigd en
dat dientengevolge de noodzakelijkheid om
verschillende jsoorten machinerieën fe ge
bruiken zoo goed als tijdverlies in overeen
stemming daarmee slinkt.
RUSLAND.
DE SPANNING IN FINLAND.
Er heerscht sedert eenigen tijd groote
Spanning tussclien de in beschaving en ont'
wikkeling ver boven de Russen uitstekend*
Finnen en de Voorloopige Regeering te St
Petersburg. De Finnen hoopten door de revo
Ititie liun droom van nationale zelfstandig
lieid te kunnen verwezenlijken; maar Ke
renski heeft ten congresse te Moskou krach
tig verklaard geen Finsche afscheidingspo
gingen te zullen dulden. En dit was he
eenige punt, waarover alle Russische partijei
het wel eens bleken te zijn.
De Finnen schenen echter geen kamp b
willen geven en hadden besloten tegen he';
uitdrukkelijk verbod der Voorloopige Regee
ring in, den na'tionalen Landdag te doe;
vergaderen.
Thans wordt uit de Finsche hoofdstad Hel
singfors gaseind:
„Met het oog op de hervatting van d<
Landdagzitting, die tcgen^ den 29sten wai
aangekondigd, hebben de Russische troepe;
het gebouw van den Landdag bezet. Ze vei
sperden den afgevaardigden den toegang. D
troepen ontruimden het gebouw om ach'
uur in den avond. In de stad was het kalm. j,
„Negen en zeventig socialistische afgevaai- t
digden gingen naar het gebouw van dei
ouden Landdag en namen met 44 tegen 3j
stemmen een motie aam die verklaart, dol
er wettig zitting gehouden wordt."
HET VOORSPEL VAN DEN OORLOG.
In het proces, dat te St. Petersburg word
gevoerd tegen den oud-minister van Oorlo, i
Sciechomllnoff, zijn, blijkens berichten ia di
Duitsche bladen belangrijke verklaringen a i
gelegd over het vraagstuk der Russiscb f
mobilisatie, welke, naar men weet, vooi i
Duitschland-de aanleiding was tot ontkef*
ning van den wereldoorlog. Volgens de „Vo
sisclic Zeitung" wordt in liet „Nowoje (Wren i
ja" gezegd, dat de vroegere chef van de
generalen staf Janoesjkewitsj, in antwoor
op vragen van den verdediger van Soechor.
linof verklaarde, dat einde Juli 1914 aa:
vankiolijk besloten was slechts in de vi<
zuidwestelijk© districten tegen Oostenrijk i
uitOibiUsoerou. Op 30 Juli had Janoesjkevvit
een bespreking met den tsaar. Bij drong aa
op een algemeene mobilisatie, omdat de li©!
ding van Rusland niet alleen Ooslenrij
maar ook Duitschland duidelijk moest wo:
den gemaakt. De tsaar ouderteekendo tmj 1
noesjkewitsj bracht dit bevel over aan di ,M
ministerraad. Deuzelfdon avond tegen elf u
vroeg do tsaar Janoesjkewitsj telefonisch, 1
de algemeene mobilisatie niet door een g
deeltelijke mobilisatie alleen tegen Oost©*, |1
rijk was te vervangen.
Jai oesjkewi sj antwoordde, da reeds 40.k'
reservisten waren opgeroepen, en verand
ring dus zeer moeilijk was en een ramp zw
kunnen veroorzaken. De tsaar antwoorder
dat hij een telegram van keizer i\\ iLhelin h .,'1
ontvangen, die met zijn eerewoord de vrier
sohappelijke betrekkingen tusschen Ruslar
en Duitschland' waarborgde, indien Ruslaj j
niet de algemeene mobilisatie .gelastte. Jj,"
noesjkewitsj ging daarop naar Sasonof
gaf als zijn overtuiging to kennen, dat ln
i-.'hmfc uit den Fransch-Engclsclien oorlog
p j, n 4e XlVe eeuw.
Buiten gekomen moet «jj hem van zijne
boeien beynjö.en en tot hem zeggen: de heer
van Bréoe geeft u de volle vrijheid.
Gij moet dan al zijn bewegingen volgen,
en hem in niets hinderlijk zijn. Maar zoodra
hij een pas vóór- of achterwaarts heeft ge-
aet, dus zoodra hij een oogenblik ig vrij ge
weest, moogt ge met hem doen wat ge wilt.
Zoo, zeide Thierry-Beer, terwijl hij op
het cachot toeging.
Wacht evendie man is Couleuvre.
Couleuvre? herhaalde Thierry terwijl zij
ne oogen van wraak schitterden.
Hebt gij mij begrepen?
Ja, messire.
IV.
Johanna van Vlaanderen, gravin an Mont-
foort, verwachtte de komst van 'n bode, af
gezonden 'door haren gemaal. Zij had zooeven
de wapenoefeningen geëindigd, welke zij da
gelijks mot de jonge edelvrouwen op het kas
teel hield, en zqt met haar tweejarig zoon
tje ia haar, vertrek, toen de baron de Traci
haar meldde dat een bode was aangekomen.
Laat hem maar binnenkomen, riep de
gravin ait, terwijl zij haar kind overgaf aan
de voedster, welke zü uit het vertrek liet
gaan.
Een ridder met stof bedekt, trad het ver
trek binnen en boog met open vizier diep
voor de p-avin neer.
Welkom, edele ridderWelk nieuws
brengt ge mjj van den hertog?
De graaf van Montfoort had reeds den ti
tel aangenomen van hertog en pair van Brc-
tagne.
De hertog kwam van het gerechtshof
van dsn koniftg af, toen liii mij naar hier
hééft gezonden.
Fu hoe is de ontvangst geweest?
Rij is zeer slecht ontvangen, mevrouw.
De honing beeft er mijn meester streng over
berispt dat Lij zich heeft meester gemaakt
ve.s dé schatten' van den hertog Jan, van de.
voornaamste steden van Bretagne, maar
vooral omdat hij den koning van Engeland
hulde heeft bewezen.
Daar was de hertog op voorbereid.
De koning verkiest Karei van Blois boven
hem. Maar hoe is het onderhoud geëindigd?
De hertog mocht Parijs niet verlaten,
zonder rekenschap over ziine handelwijze af
gelegd te hebben, aan de twaalf pairs van
het rijk.
En heeft de hertog zich aan dat bevel
onderworpen?
Verre vandaar, mevrouw; de hertog
heeft den volgenden nacht Parijs in stilte ver
laten, en om u zijn komst te melden, ben ik
hem eenige uren vooruitgereden.
God lof, riep Johanna uit; Philips zou
liGm zeker gevangen gehouden hebben, om
den weg voor Karei van Blois te effenen.
De troepen zullen hedeu Rennes moeten
verlaten, om zich met hem te Nantes, waar
heen hij zich onmiddellijk kegeeft, te ver
eenigen.
Daar zal hij het Fransehe leger opwachten,
hetwelk de hertog van Normapdië zelf zal
aanvoeren, wanneer althans de geruchten,
die in Pakijs de rondte doen. waar zijn.
Spreekt men in Parijs dan reeds over
dezen oorlog?
Zeer veel, mevrouw, vooral wijl het oor
deel van de pairs in deze zaak gemakkelijk
te voorzien is.
l'k dank u wel, messire; wilt gij uwe zen
ding bii onze aanhangers gaan eindigen?
De ridder grootte en verliet het vertrek.
Terstond nadat de bode zijne zending bij
de voornaamste edelen van het kasteel had'
vervuld, liet de heer van Villers, Phllibeyta
bij zich ontbieden.
Ik moet gaan vertrekken, zeide hij, en,
wijl ik u ln dezen oorlogstijd niet met m|j
kan medenemen, moet gij bii de nieuwe her.
togin van Bretagne blijven. Gij zult er in vei
ligheid zijn tot op den dag van uw huwelijk
met den ridder do Harcourt, welk huwelijk
zal plaats hebben den dag dat uw toekomsti
ge echtgenoot geheel zal ziin hersteld.
De slotkapelaan heeft te dien opzichte mij
ne bevelen ontvangen en zal ze u overbren
gen, zoodra de tijd zal zijn gekomen. Ik hoop
dat gij er u aan zult onderwerpen met al den
eerbied, welke gij aan uwen vader verschul
digd zijt.
Philiberta verbleekte en sprak geen woord-
De baron deed alsof bii niets merkte. 1
omhelsde haar en zeide:
Tot weerziens, mijne dochter, bid G>
voor uwen vader.
Hierna verliet hij onmiddellijk de kam
zonder zich ook maar eens naar Pbilibei
om te keeren.
Nauwelijks waren eenige uren na dit 0
derhoud verloopen, of de Bretonsohe en Nd
mandisohe edelen, aaphangers van Jan vi
Montfoort, hadden het kasteel verlaten.
Onder het geschetter der klaroenen tri
ken zü, met wapperende banieren den weg
naar Nantes, terwijl zjj met wuivende ht
den het afscheid toeriepen aan Johanna v
Montfoort en de overige edelvrouwen, wel
op een groot balcon de ridders uitgeleide 1
den.
Het kasteel had dus zijn bedrijvigheid v1
loren. Alleen de ridder de Harcourt, een
boogschutters en een twintigtal dienay
waren als bezetting achtergebleven om 1
begeleiding te dienen van de hertogin.
(Wordt vervolgd
1 I
if
te Halfwr-
3016
1 1
dp"
'1
11
J
