Eerste Nederlandsche R.-K. Middenstands-Congres te Utrecht.
VAN OVERAL
KERK EN*SCHOOL
HANDEL EN NIJVERHEID
(Van onzen eigen redacteur.)
Vireckt, 19 Sept. 1917.
Debatover het prae- werd geacht, gelukkig achter ons ligt;
advies Aalberse.
De waarschuwing van Prof. Aalberse ten ®°^peiaöe de bedrijfscoöp. het meest noodig
spijt, ontstond er over diens rede en prae-ad-
vies toch nog een ©enigszins juridisch debat,
waaraan deelnamen do lieeren VAN EEDEN
uit Breda en KOSTER, de schrijver eener
brochure over dezelfde materie.
Daar het debat voor een deel op misver
stand bleek te berusten en anderdeels vooruit
liep op een nog zelfs niet ontworpen wette
lijke regeling, kunnen Wij het, met uitzonde
ring van één punt, veilig voorbijgaan.
Dit eene punt moet aangestipt, omdat het
in dezen tijd Van groot gewicht mag heeten
en aantoont, hoe de wereldoorlog zijn terug
slag doet gevoelen op allerlei aangelegen
heden.
Prof. Aalberse stelde n.l. in zijn nepllek
op het betoog-Koster de hoeren bleken het
geheel eens te zijn, zoodat de heer Koster ten
slotte ruiterlijk erkende, dat zijn rede over
bodig was geweest in het licht, dat hij
in de rede van dezen heer met genoegen iets
had gemist, dat hij meende op Oo merken
Jn diens brochure.
Daarin was te kennen gegeven, dat een
wet op den handelsnaam en het handelsregis
ter vooral noodig zoude zijn om fb vestiging
van Duitsche firma's onder Öollandsclien
naam te beletten.
Prof. Aalberse b"treurde, dat in dezen tijd
dit argument was gebruikt, waardoor Neder
land ln gevaar kon worden gebracht
Hij zette uiteen, dat er geen sprake van
kon zijn, om met dit doel een wet op den
handelsnaam en het handelsregister te ma
ken. Als dit het doel was, dan zou het overi
gens evengoed andere buitenlaridsche frma's
als Duitsche gelden. Maar dit kon het doel
niet zijn, omdat een w'et als de bedoelde nooit
of te nimmer do vestiging van bujtenlandsche
firma's kon verhinderen. Er zou niet eens
een buitengewoon handig advocaat voor noo
dig zijn, om, ook al bestond een dergelijke
wet, tóch een bijv. geheel Duitsche firma
onder een Hollandschen naam hier te lande
te vestigen. --
De vergadering toonde door applaus, dat
tij van toespitsing der internationale tegen
stellingen geenszins gediend was.
De conclusies van prof. Aalberse werden
vervolgens onder applaus aangenomen.
Toen kwam er een gewichtig moment, dat
epanningstilte over de volle zaal deed heen-
«trijken:
de vertegenwoordiger
der regeering Mr. Ever
wijn vroeg het woord.
Wat hij zeide, was een woord vol ernst,
dat den nood der tijden, zelfs in den toon,
waarop het werd gesproken, weerspiegelde.
Mr. Everwijn begon met den "Minister te
verontschuldigen, die, toen hij de uitnoodi-
ging voor dit Oongres ontving zijn tijd reeds
voor andere doeleinden had afgestaan. Het
verheugde spr. in zooverre, dat dit zoo was,
dat hij nu de gelegenheid had dit oongres
bij te wonen.
Twee zaken waren hem opgevallen.
Ton eerste: dat er zóó weinig klachten
waren te berde gebracht over die distribu
tie: Dit echreef hij hieraan toe, dat die klach
ten in een Oongres als dit misschien door
de leiding minder op haar plaats werden
geacht. En spr. aohtte dit wijs beleid. Maar
van den anderen kant hoopt» hij, dat de
R. K. Middenstandsbond alle klachten ernstig
zou onderzoeken en dan ter kennis van den
Minister brengen.
Een tweede punt was dit: er was zoo wei
nig gesproken over de toekomst. En die toe
komst zag spr. toch somber in, vooraf oök
voor den Middenstand. Hij was van oordeel,
dat in de toekomst veel anders zou worden.
Zoo is bijv. gebleken dat de distributie in
de nood kan er toe leiden.
Over het algemeen komt het spr. voor,
breiden, vooral de technische voorlichting en
bij haar streven in die richting hoopte spr.
ook op den steun der B. K. Middenstandsorga
nisatie.
De voorzitter meende dien steun namens
fier Oongres te kunnen toezeggen (applaus).
En toen zaten we weer dadelijk in de
tegenstelling: Zelfstandigheid en Coöperatie.
Had de heer HENDBIKS uit Nijmegen al
betoogd, dat in de coöperatie de zelfstandig e
denkarbeid van het individu zou te loor gaan,
de heer KAMERBEEK, uit Haarlem, diikte dit
betoog nog eens aan in een geestig speechje.
Hij vergeleek de bed r ij fs oooperati e, zooals
de prae-adviseur die voorstond bij de rust
kamer in den militairen dienst. Wat je ook
hebben moest, in de rustkamer was het te
vinden. En zoo zou het ook werden bij at te
ver doorgedreven coöperatie. De coöperatie
zou voor den middenstander inkoopen en ver-
fcoopen, alios doen, zelfs de hersens van den
middenstander vervangen. Zoodat er ten slotte
geen middenstanders zouden overblijven.
Nog verschillende ander© debaters toon-
2e. dat onder dc verschillende vormen van
is;
3e. dat jammer genoeg de stand die deze
moet beoefenen hierin nog niet zoo actief
is en vooruitstrevend als wel ge we nacht,
besluit de bedrijfscoöperatie voor zoover
onwaar noodig, met den meest mogelijken
tl ver onder den middenstand te bevorderen.
Baron v. Wijnbergen was inmiddels ter
vergadering verschenen en werd door den
voorzitter verwelkomd.
Vervolgens was het woord aan rector v. d.
Hout ter toelichting van zijn prae-advies
over nationale beroepsorganisatie.
In een breed opgezet betoog toont dit
prae advies de bekende voordeelen aan van
beroeps- of vakorganisatie.
Dezo beroepsorganisatie moet zijn opge
bouwd uit „kringen", die meer doeltreffend
zijn dan plaatselijke afdeelingen, omdat de
maatregelen en besluiten verder dienen te
strekken dan ééne plaats, opgevolgd wor
den door geheele streken, willen ze doel tref
fen en uitvoerbaar zijn.
Deze kringen moeten zich aansluiten tot
nationale organisaties, die alleen in staat is
hel. geheele terrein te overzien, tegenstrij
dige middelen te beletten en groote kracht
te ontwikkelen.
Diocesane afdeelingen achtte spreker nut-
telooze raderen, dus moesten die vermeden
worden.
Over dit prae advies en zijne conclusies
was er zeer weinig debat.
Op een enkele gestelde vraag antwoordde
rector v. d. Hout, dat, indien een geheel
diocees één kring vormt, zooals Breda, het
diocees vanzelf onder d e definitie ...kring"
valt De conclusies strekkende tot nationale,
katholieke beroepsorganisatie werden onder
applaus aangenomen.
Door de afd. Haarlem van den Dioc. Haar-
lemschen Hanzebond was alsnog een motie
ingediend in zake distributie van schoeisel
en sajet. Daarin werd voorgesteld, dat stap
pen zauden worden gedaan bij de desbetref
fende autoriteiten, om te verkrijgen, dat de
distributie in handen zal worden gesteld van
de betrokken winkeliers en niet zal worden
opgedragen aan een of ander plaatselijk or-
§aan-..Een memorie van toelichting werd
daarbij voorgelezen.
Een desbetreffend adres aan den Minister,
in den geest der motie, werd goedgekeurd.
Terwijl deze motie en dat adres werden
voorgelezen nam de reeds eenigen tijd waar
neembare beweging in de vergadering nog
toe, en weldra bleek de oorzaak -daarvan
Mgr. de Aartsbisschop trad do
vergadering bipr.on.
Zijn verschijning werd begroet met het
zingen van het Bondslied, en de voorzitter
heette Mgr. van harte welkom.
.Na de rondvraag sprak de geestelijk ad
viseur een slotwoord, dat. onder verwijzing
naai* het wachtwoord, dat keizer Septimus
Severus op zijn stervenssponde aan zijn gar
de gaf: laboremus, aandrong op krachtige
werkzaamheid, ten einde de besluiten van
het Congres te verwezenlijken.
Daarbij moeten deze woorden van den groo-
ten Thomas a Kempis als leiddraad gelden:
„Veel doet hij, die een zaak goed doet Hij
doet goed, die meer de gemeenschap dan
zijn eigen wil doet."
Spr. hoopte, dat weldra te Utrecht, evenals
reeds voor de arbeiders het geval is, ook
voor den middenstand een vakorganisatie
gebouw zou verrijzen, waarop met gulden
letteren deze woorden zouden gebeiteld staan.
Toen stond Mgr. van de Wetering op om
een kort woord tot de vergadering te richten.
Z. D. H. sprak zijn dank uit voor de
gisteren door hem ontvangen betuiging vap
veel opzichten practisch werkte, en wellicht trouwen gehoorzaamheid. Ook zonder deze
zouden uit den huidigen toestand blijvende betuiging zou hij 'daaraan geen oogenblik
regelingen ontstaan. Spr. bedoelt volstrekt getwijfeld hebben. Maar toch deed ze hem
niet, dat de regeering hierop aanstuurt, maar aangenaam aan en wilde hij hier zijn open-
lijken dank uitspreken.
Twee overwegingen vooral hadden hem ge-
dat in den Middenstand een verschuiving noopt bier persoonlijk te verschijnen,
zal plaats vinden in omgekeerde richting van En de eerste plaats een gé voel van dank-
die welke wij beleefd hebben. Vroeger ging baarheid jegens den middenstand. Heigeen
de verschuiving van industrieel naar handel- 'n Nederland van Katholieke zijde tot be won-
drijvend, de smid werd ijzerhandelaar, de dering van heel het volk kon worden gesticht
kleermaker- oonfectieliandelaar, enz. Spr. z et ?P godsdienstig sociaal en charitatief .gebied
aankomen, dat nu het omgekeerde zal gaan *s voor oen groot, vpor een zeer groot en
geschieden. belangrijk deel te danken aan de zioh nimmer
En dan zal de Middenstand veel veerkracht verloochende offervaardigheid van den Ka
len aanpassingsvermogen hebben te toonen. tholieken middenstand.
De regeering zal hare bemoeiingen ter voor- D® tweede reden is, omdat spr. overtuigd
lichting van den Middenstand taoeton uit- van de waarheid der woorden uit het Bonds
lied, welke spr. immer zoo mooi aandoen.
We willen zijn met eere: De kern der maat
schappij. We dienen brouw den Heer©. Den
steun der Kerk, zijn wij.
Dat is inderdaad nog steeds het geval.
Uit don middenstand vooral komen vele pries
ters der Kerk voort. Van den middenstand
heeft Mgr. dan ook d© grootste verwachtin
gen.
Maar dit moest spr. oonstateeren dat,
nog te veel middenstanders moeilijk voor
organisatie zijn te winnen, terwijl juist de
middenstanders hechte aaneensluiting zoo
dringend van noode hebben.,
Moet het water dezulken dan tot de lippen
komen alvorens de noodkreet om behoud uit
hen opgaan? Waarom blijven er nog zoo velen
terug van de voor hen aangewezen organisa
ties
Spr. waarschuwt hen, dat zü zullen ten on
dergaan, als zij de oogen niet openen voor
de noodzakelijkheid van aaneensluiting en
samenwerking.
Anderen zeggen dat zij geen steun noodig
den blijkbaren afkeer van "het zelfstandig-1 hébben en geen organisatie behoeven. Maar
heidsverlies, dat h.i. de coöperatie, te .ver lebben zij dan alleen voor zich zelf te zorgen.
doorgederven, zou medebrengen.
De conclusies van den prae-adviseur sche
nen in groot levensgevaar te verkoeren,, toen
burgemeester van den Hiout opstond en d©
reddende hand uitstak.
Hij wijzigde de conclusies in motievorm,
Bn, nadat de afdeel ing Haarlem er op gewezen
had, dat prae-advies eh- conclusie toch niet
te scheiden waren, verklaarde hij, en de prae-
adviseur bevestigd© dit, dat de conclusies
nu kis waren van het prae-advies. Onder
dit uitdrukkelijk beding verecnigde de ver
gadering zich ten slotte met de conclusies,
zooals ze door den héér v. Tt. Hout waren
gewijzigd. De conclusie luidde nu aldus:
Het congres overwegend:
to. dat de tijd, dat coöperatie uit den boone
Heeft dc Zaligmaker dan geleerd te bidden:
Geef mij heden, of geef ons heden ons da-
gelijksch brood. Laat ons het woord van den
H. Paul us ter harte nemen: Draagt eikaars
lasten en zoo-zult gij de wet van Christus
volbrengen. Laten daarom alle Roomsehe
Middenstanders zich vereenigen tot steun
en hulp van elkander. Moge dit congres ten
gevolge hebben, dat we komen, tot een
krach ti gen, machtigen Roomschen midden
stand. Dat de middenstand moge groeien en
bloeden, dat is mijn hartewenseh. Laat ik ten
slotte Gods zegen afsmeeken, over uwe za
ken, uwe organisatie en de gevolgen van dit
congres, opdat de hier aangenomen conclu
sies onder Qode zegen tot heil van den mid
denstand mogen worden verwezenlijkt.
Nadat de aanwezigen waren neergeknield,
gaf Mgr. zijn zegen en werd dan, onder geest
driftige toejuichingen der Congressisten,
door het hoofdbestuur uitgeleid.
De voorzitter hield daarna eene sluitings
rede waarin hij constateerde, dat dit Congres
vrijwel (geroep: uitmuntend!) ja, ik geloof
ook te mogen zeggen: „uitmuntend", ver
volgde spr., geslaagd mag heeten.
Van de bestuurstafel werd den voorzitter
dank gebracht door den heer' Struijken voor
zijne leiding, waarna de oud Hanze-adviscur
uit hot Bisdom Breda, prof. Damen, de ver
gadering feliciteerde met het prachtige ver
loop van dit eerste Congres, dat daarop
door den voorzitter voor gesloten werd ver
klaard.
Naar aanleiding van het bericht in ver
schillende bladen, als zon een e o n c e n
tratie der m e e 1 f a b n i e k en te
wachten zijn, deelt de secretaris van de
Nederlandsche Vereeniging van Meelagen-
ten mede, dat dit bericht niet geheel
j n i s t i s. Door het Rükskolenddstribu-
tiebureau is aan de centrale broodcommissie
in den Haag opdracht gegeven, ter beper
king van bet kolen verbruik het rayonstelsel
voor meelfabrieken met den meesten spoed
in te voeren.
Wat de distributie van bloem en meefl
betreft, deze zal alleen op het platte land door
de regeeringescommissarissen geschieden; in
de groote stéden zijn de gemeentebesturen
met de distributie belast.
In aansluiting aan de desbetreffende in
de couranten versohenen berichten, brengt de
Minister van Bnitenlandsche Zaken ter alge
meens kennis, dat blijkens van Hr. Me. ge
zant te Washington ontvangen telegrafische
mededeeling zoowel le als 2e klasse pas-
sa g i e r e blanken geboren in
Nederlandse b-Indië op doorreis
van en naar Ned er 1 and seb-Indië geen
moeilijkheden bij de lading in de
Vereenigde Staten zullen ondervinden. Voor
andere categoriën van reizigers zal Ht. Ms.
gezant trachten in elk speciaal geval eene
schikking te treffen.
De groote katoenspinnerij te Veenendaal
is wegens kölengebrek stopgezet
De Nijmeegsche vlasfabriek, die uit vlas-
afval briketten levert, is s t op gezet. Vermoe
delijk staat dit in verband met de regeling
van 8en uitvoer naar Engeland en Dnitseh-
land.
Wegens g b r e k n k o,l e n is de
provinciale stoombootdienst op de Ooster
se!) el de, lijn Middelbnrg-ZJierikzee, tijdelijk
geheèl stopgezet.
Naar wij vernemen is er in de voorwaar
de n, die Duitschland voor de k O 1 e n 1 e-
vering stelt weer eenige wijziging go
komen. De eisch van Duitschland om boven
den prijs der kolen nog voor bet dubbele aan
het Duitsche rijk crediet te geven, werd on
aannemelijk geacht. Werd één ton kolen voor
38 gekocht dan moest niet alleen 38 be
taald, doch nog 76 crediet gegeven worden.
Nu heeft Duitschland, zijn wij goed ingelicht
den eisch van het crediet geven laten vallen
doch den kolenprijs op ƒ90 per
ton gebracht!
En de prijs van de Engelsche kolen, na "het
betalen van vracht en assurantie, is nog hoo-
ger. Wij hoor en het cijfer 135 per ton noe
men. „Bhld."
De Minister van Landbouw heeft bepaald
dat de in zijne beschikking van 14 Augustus
jX vastgestelde dietributierege-
lingvoorijzer e n s t a a 1 tin
eiken vorm in werking zal treden op
1 October as.
Onder intrekking van de desbetreffende
beschikking van 14 Oet 1916. is door den Mi
nister van L. N. en H. afn nieuwe distri
butieregeling voor suiker
vastgesteld. Daarin wordt o.m. bepaald:
De handel in suiker is alleen aan diegenen
geoorloofd die bij het Suiker Distribntie Kan
toor zijn ingeschreven, hetzii als beetwortel-
suikerfabriek, faetzii als raffinaderij, hetzij
als witfabriek, hetzij als TfflBschenhandelaar,
hetzij als winkelier.
Het verwerken van suiker in of voor een
bedrijf is slechte geoorloofd aan hen, die hij
het S. D. K. zijn ingeschreven als industriee-
len.
Het is verboden suiker, bij eenen winkelier
gekocht, te verwerken in of voor een bedrijf.
Industrieel en. die levering v. suiker ter ver
werking in hun bedrijf wenschen, vragen bij
het S. D. K. een leveringsbewijs voor het ge-
wenschte kwantum aan.
Naar het „N. v. d. D." verneemt, had mi
nister Cort van der Linden, tijdelijk voor
zitter van den ministerraad, gisteren aan
zijn departement een langdurig on
der h o ud met h»-"— ^"vers, den Ncder-
landsehen gezant te Berlijn.
Zooals men weet hebben de socialisten, ge
organiseerd in allerlei groepeeringen, als
S. D. A. P., N. V. V. (socialistische) Arbed-
derscooperaties en Soc. Dem. Vrouwenclubs,
het voornemen, in verschillende plaatsen
van ons land a.s. Zondag-z.g.n. anti-duur-
t e-m e e t i n g s te houden. Het plan was
overigens, aan deze meetings „kracht by te
zetten'' door bet daaraan verbinden van
straatdemonstratie e.
Om echter straatbetoogingen te houden is
do toestemming noodig van den burgemees
ter, en nu blijkC dat in verschillende plaatsen
de burgemeesters in de huidige omstandig
heden bezwaar hebben tegen het betoogen
aan den weg.
Behalve te Amsterdam hebben ook reeds
de burgemeesters van Leiden en Rotterdam
de toestemming tot het bonden van,.optoch
ten, op a.s. Zondag, geweigerd.
De weigering van den bnrgemeester van
Rotterdam is, naar gemeld wordt, gegrond
op de overweging, „dat zoowel daar ter ste
de, als in nog veel grooteren mate, elders in
den zomer en ook voorzomer van dit jaar
gebleken is, dat ten aanzien van de levens
middelenvoorziening onder de bevolking een
stemming heerscht, welke licht geprikkeld
wordt en in feitelijkheden op straat tot uiting
komt; dat dus alles moet worden vermeden
wat aanleiding kan zün om die geprikkelde
stemming op te wekken of te versterken, en
dat een optocht, hoezeer ook met ordelijke
bedoelingen ondernomen, door aanwas met
nieuwsgierigen, baldadigheden en slechtge-
zinden in deze omstandigheden tot niet ge-
wenschte en ook door de leiders niet voor-
Man e gevolgen kan voeren.'*
UIT ONZE OOST
Een aardbeving in Indië. Het
N. I. P. A. seint nit Batavia dd. 14 dezer: In
Soembja hebben ernstige aardbevingen plaats
gehad. De grootte der aangerichte schade is
nog niet hekend. Er worden nieuwe aardbe
vingen verwacht.
STATEN-GENERAAL
Militaire weduwen-en weezen-
fon-d aen. Bij de Tweede Kamer ziin wets
ontwerpen ingediend tot regeling van die ont
vangsten en uitgaven van het Weduwen- en
Weezenfonda voor militairen en gepensioneerde
militairen der landmacht voor het dienstjaar
1918 en tot regeling van de ontvangsten en uit
gaven van het Weduwen- en Weezenfonda voor
militairen en gepensioneerde militairen der
zeemacht voor het dienstjaar 1918.
De inkomsten voor het fonds der-landmacht
worden geraamd1 op 543.281, waaronder
160.000 batig elot dier rekening over 1917,
77.000 rente, 155.281 pensioensbijdragen,
150.000 subsidie van het Riikde" begrooting
der uitgaven beloopt een gelijk bedrag, waarvan
o.a. pensioenen 42,000 aankoop van gelds
waardige papieren, enz, 408.389 33.
Voor bet fonds der zeemacht wordt geraamd
312.834 aan inkomsten, waarond'er 60.000
batig slot der rekening over 1917. 62.668
rente, 104.166 pensioensbijdragen, 85.000
subsidie van het Riik: aan uitgaven een gelijk
bedrag, waaronder aan pensioenen 36.000,
aankoop van geldswaardige papieren, enz.
273.842.33.
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft eervol ontslag verleend aan den Wel-
Eerw. pater H. J. G. Schülinok S. J„ ale Rec
tor der O. L. Vr.-kerk te Groningen, en heeft
als zoodanig henoemd den WelEerw. Pater
G. H. J. van Bijnnm, S. J.
R.-K. Leergangen. Rr. C. F. X. Smits
heeft een kostbaren schat hoeken aan de boe
kerfj der R.-K. Leergangen geschonken, in
de eerste plaats ten gerieve van zijn studen
ten, die de colleges over kunstgeschiedenis
volgen.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Pastoor der parochie van O. L.
Vr. Onbevlekt Ontvangen te Rotterdam, den
WelEerwaarden Pater G. J. M. de Greeve,
S. J.; tot rector der bij-kerk van den H.
Ignatius te Rotterdam, den "WelEerwaarden
Pater Th. Appelman, S. J. en tot kapelaan
te Amsterdam (H. Ignatius) den WelEer
waarden Pater H. J. G. Schülinok S. J.
Ontvangsten en uitgaven der
Spoorwegen. Naar aanleiding van
klachten over het duurder reizen per spoor en
de meeuing die men wal eens hoort verkondi
gen, dat' de verhoogingen dar reizigerstarieven
vap den laateten tiidi aan de Spoorwecmaat-
sohaprpijen een middel zouden verschaft hebben
om zich bijzondere voordeelen te verzekeren,
verneemt het Hoagsch Oorreepandeutiebureau
dat deze indruk door die tot dueverme beschik
baar gekomen ciifcrs niet word t bevestigd.
De blobale cijfers van inkomsten en uitgaven
van S.S., H. IJ. S. M. en N- O. S. gedurende het
core te halfjaar 1917, d. i. dus tijdens de werking
van de verhooging van de redzagerstarieven met
20 zo. leveren in vergelijking met de cijfers over
de eerste zee maanden van 1916 de volgende uit
komsten op.
De globale cijfer# van inkomsten en uitgaven
vak in 1816 bedroegen voor de drie miaatechap-
PÜen 45.029,014 en in 1917 48,135,614. zoo-
dat op zichzelf voor de inkomsten vooruitgang
ia te conetateeren en wel tot een bedrag van
3,006,600.
Hiertegenover staat echter dat de bedriifs-
uitgaven eene naar verhouding sterkere ver
meerdering ondergingen-
De stijging van dp uitgaven overtrof die van
de inkomsten met niet minder dan 8,072.749.
Terwijl dat tijdvak in 1916 een voordeelig saldo
van 2,887,778 opleverde, ontstond in 1917 een
madieolig aaldo van 204,971.
Deze uitkomst in ongetwijfeld verre van gun
stig. Sedert kwam eene nadere verhooging dVr
reizigerstarieven tot 50 voor de drie zomer
maanden Juli. Augustus en September. Over dit
tijdvak staan de voorloopige cijfers uit den aard
dier zaak nog niet ter beschikking, doch naar wij
vernamen, bestaan in deskundige kringen ook
dienaangaande geen gunstige verwachtingen,
daar deze extra verhoogdng aan baar doel. ver
mindering van het reizigersverkeer in den druk-
sten tijVl. vrijwel schijnt te hebben beantwoord
en dm de inkomsten niet naar verhouding heeft
doen stijgen, terwüil daarentegen de buitenge
wone stijging der exploitatiekosten evenzeer is
doorgegaan.
Het zwarte en net gele goud. Van
morgen 8tend ©r 'n gnaagpratende Duitschier
fn 'n nmnufacturen-winkel te Breda linnen
goed te koopen. Pracht, van stoffen, prees
hij. Bij ons in Duitschland, waren die niet
meer te krijgen. Alles „ersatz" (plaatsver
vanging). Hij zou zich1 weer 'ne flink in a'n
ondergoed steken. En goedkoop.
Iemand maakte de opmerking, dat wjj' hlen
alle goederen schrikkelijk diuur vinden.
Duurder dan in vredestijd, Rat gaf hij' toe.
Maar.h'iji had' 'n buitenkansje gehad. Eeni
ge gouden twintig-mark-stukken h'ad bijl g|e-
naaid in de voering van zijln jas en die had
den de grensbewakers niet gevonden. Met
zijn gouden markstukken was h'ij derhalve,
in Nederland gekomen, en goud was overal
evenveel waard.
Ik diacht, dat de Mark toaar de helft
van die vredeewaarde bezat, zei de winkel
juffrouw:.
De papieren mark, die zilveren mark ja.
Maar niet de gouden mark.
Waarom koopen jullie dan niet, in hét
buitenland met gouden marken?
Die mogen wjji niet uitvoeren. Ik zei
immers, dat ik ze in de voering van mijn
jas had wpggenaaid.
Waarom mag je die niet uitvoeren?
Wel juffrou^ dat is toch' duidelijk.
Goud hfeeft alleen standaardwaarde in het
verkeer der volkeren. Alle andere waard©
papier 'et zilver, heeft slechte waarde, toor
zoover hét door goud is gedekt. Wijl hebben
i» Duitschland nogal wat goud, maar wil
gaven veel meer uit, "dan wij dekken kunnflfl
en daarom daalt de waarde van ar ons wissel*
geld.
.Voerden wij' nu nog goud uit, dan zakte die
waarde nog meer.
Dan moet gij goud invoeren.
Konden wij dat maar. Je kunt goud
invoeren, door hét ergens uit den grond te
halen, zooals Engeland het doet. Je kunt
hét ook doen, door je eigen waren in het
buitenland tegen goud te verkoopen.
Doe dat dan.
Dat kunnen w,ij héél slecht, omdat onze
handel met het buitenland door Engeland»
heerschappij' lier zeo afgesneden is. "En de
handel met neutrale landen levert zoo weinig
goud, omdat wij' uit die landen nog meer noo
dig hébben, dan wij er invoeren. Wij hebben
er "meer te koopen dan te verkoopen.
Wij legden hém een stukje voor van de
Daitsche legatie, dat gisterenavond versche
nen is in ,Het Vo,lk." Er stond in, dat Duitsch
land ons wel kolen wil leveren, maar dan
tegen betaling (voor een deel tenminste
in goud.
Ja, ja, beaamde de Duitscher, dat is ver
standig van onze Regeering. Kolen tegen
goud geld of geen kolen.
Zou het ook verstandig zijn van de
Nederlandsche Regeering om op dat voorstel
niet in te gaan?
Gij' moeftjl och' kolen hebben, zou ik
denken?
Jawpl, maai' gij moet eten. En wij leve
ren u levensmiddelen van allerlei aard. Zou
den wjj' die moeten verkoopen voor papier
en van u koopen voor goud? Het mes snee
bijl u •'van van twee kanten. En wij sneden
ons in idle vingers. (D.v.N -Br.)
Zoeken naar eikels. Het zoe
ken naar eikels heeft gistermorgen aan de 40
jarige weduwe Zwijnenherg te Deventer het
leven gekost. Dien morgen toog ze met een
ge buurvrouwen naar den Gasselschenweg
om daar met het eikelrapen een dagloon tje
te verdienen. Langs de trambaan zoekend,
merkte ze door doofheid een naderende tram
der G. O. L. M. niet op en hoewel tram en
personen de vrouw van den straatweg af nog
trachtten te waarsohnwen. werd zü door de
machine gegrepen en gedood.
Soltesz vermoor dt Reuter seint
dxl. 19 September uit Batavia: Hier is bericht
ontvangen, dat de Oostenrijker Soltesz, we-
tenscliappelijk onderzoeker, in Nederlandsch
Nienw-Guinea zou zij® vermoord.
Al k m a a r'i Ontzei De Ontzetver-
eeniging te Alkmaar besloot den 8en Ooto-
iberdag weder feestelük te herdenken.
Het programma vermeldt des morgens 8
hut reveille, des middags om 12 nnr huldi
ging bij het Victoriebeeld en des namiddags
verschillende volksspelen Op de Paarden
markt, onder leiding van de gymnastiekleer-
aar D. J. J. Poll, op geluisterd door een kin
derkoor.
)In beslag genomen. Het JevensmidÖe-
lenbureau dier gemeente Voorburg deelt hét
volgende mede:
Door den burgemeester der gemeente Voor
burg is in beslag genomen na machtiging daar
toe door den Minister van Landbouw, Nij ver
hield pn Handel bij den heer F. A. W. van
Overboek, handel drijvende onder den naam
van Handeldrijvende Middenstands-Vereeni
ging „Merourius," Weeteindfe X> 67 Voorburg:
een partij groot 1100 kg. koffiedik, benevens
een partij1 «it koffiedik getrokken extract, het
geen in den handel wordt gebracht onder den'
naam van „Ideaal Extract Superieure" ver
vangt Mecca.
De inbcBlagneming geschietkiv op grond
van de distributieregeling voor koffie en thee.
Een vergeten wethouder. In de 4
September IX gehouden raadsvergadering te
Bjenkum, heeft men vergeten, dat de wet
houder J. Beelaerts yan Blokland als zoo
danig aan de beurt van aftreden was; alleen
wethouder Prins is.toen herkozen. Men heeft
thans deze vergissing bemerkt en zoo zal
in de vacature-Beelaerts thans in de eerst
volgende vergadering voorzien worden. (Ned.)
Belangrijke inbeslagneming. Ue
recherche te Rotterdam heeft gisteren op last
der Regeering ïn beslag genomen in een pak
huis aan de Fayenoord-kade ruim 200 kisten
thee, 680 kisten zeep en 30 vaten ricinus-oliet
Alleen de partij thee vertegenwoordigde een
waarde van bijita f 40.000. De inbeslagneming
geschiedde in verband met de Distributie-
wpt.
Onder familie. 13e beide neven J. F.
en A. A.,t e Bussurn, hadden het al sedert
lang niet op elkaar begrepen. Gisteren ont
moetten ze elkaar buiten het dorp. F. sloeg
zijn neef met een fietssleutel zoodanig op het
hoofd, dat A. een zevental open wonden be
kwam en hem het bloed langs het gezicht
en hals liep. Dr. D. W de Jong. gemeente
geneesheer, verleende de eerst hulp.
F. werd door .de politie gear, esteeiü eo
na verhoor weer op vrije voeten gesteld-
Een kranige Jongen. Maandag keerde
de oudste zoon van denstalhouder v. V.»
te jBameveld, met zijn ledig rijtuig huiswaarts,
)oen eenige van verlof terugkeerend© m.li-
tairen hem vroegen om hen tegen flinke,
betaling naar het kamp te Miliingen te bren
gen. Hioewel het reeds avond weid, was da
15-jarig© koetsier bereid en vroolijk reed hel
groote gezelsohap kampwiaarts. Vóór het re-
monte-depót ecjhter bereikt was, sprongen
alle soldaten uit het rijtuig an gingen er
zonder te betalen vandoor. De jongen bedacht
zich geen oogenblik. Hij reed nu alleen naa*
het kamp, vroeg den majoor te spreken e"
deelde hem mede wat er gebeurd was. On
middellijk moesten nu de van verlof terug
gekeerde jongens aantreden, waarna "de jong®
koetsier op verzoek van den majoor zijn pas
sagiers aanwees. Zoo kreeg de knaap h«!
afgesproken rij loon binnen en de majoor g*®
hem een pluim voor zijn kordaat gedrag-
Verdiend loon1. Een paar Rourtang^*
smokkelaars, die extra winst wilden mak®®
en daartoe de thee; die ze over de grens brach
ten, met waardelooze bijmengsels hadden
valscht, zijn aan de andere zijde der greoj
door )de Duitschers gevangen genomen
vastgehouden, i
De Duitsche oorlogsleening.
de nieuwe oorlogsleening zet Duitschland a1
zeilen bij'. In een w'üd verspreid» ad verten^
die men ook in de Txollandsche bladen VU'
worden alle Duitschers in het buitenland a
gespoord in te teekenen. nKr
Knoeierij. >De politie te Delft heeU P
ces-ver baal opgemaakt tegen een 'der
ten iyan het Le vensmiddelenbedr ij f
in «ijn betrekking gepleegde onreg«l'n
heden,
- w - - - «V i vi V\>U111VUUV VVIUIUU YC»U
JJ1J V. gUUiCtU'Jl UUl UO uisu iyuue JJl «VU» uvm uinyaugcu UUtUigillg van
r A n rl Iron or trui 1 airl.an lÜkftTl drink llih^Drptpn
XJl UCL «UgUUlVTCU JAAJUIL IlUb Ü)JL. VU Ui~,,wv »vvi«U uowuvll JUK
hrAiffoll WWVïVkl rl/v fo/vTinio/aVi^ cr enr-i U.Cd, Wölfoo RïTT. imTniPiT* 7/ IA mAAl O Q n rl/voyi
0 wsvuiiroo IAJU11- aamuva CU uo-i A.IJ èrUCU. ÖbUUIi JilHJQIltf
floOPffWlArVPU V/VIT Wnnfi ,31 1 i. 1 1
