Mime iuil ciriit
BINNENLAND
VAN OVERAL
ELCK WAT WILS
STAD EN STREEK
JRDeT EN ARBEID
INGEZONDEN
DE DAMIAATJES
Z^erdan 29 Sept. - Derde blad
DRANKBESTRIJDING.
TREKJES. X
DE STATENZAAL EN HET PRINSENHOF
Q. N.
1
k
De suppletoir® begrooting.
i,Bet Volk melding makend van de gèruch-
ten, als zou in het kabinet oneenlgheid heer-
telien, deelt onder voorbehoud het volgende
tnede:
^De suppletoir© begrooting, die minister
"bsthuma zal indienen, ten behoeve van de
ioopende en van nieuwe noodvoorzieningen,
is al een poos in de maak. Waarom is zij
®og niet publiek eigendom? Waarom is zij
Hog niet bij de Kamer aanhangig? Als het
(Wetsontwerp op het departement van Land
bouw klaar is moet' het door den ministerraad
en den Raad van State zijn goedgekeurd,
Voor het kan worden publiek gemaakt. Is
bet ontwerp klaar? Het is lang genoeg ge
reed, dunkt ons, om het kabinet van minister
Bosthuma te hebben verlaten. Hokt het er
gens? Zoo ja, waar?
Ons kwam ter oore, dat het hokt in den
Etinisterraad. Dat de minister van Financiën
ezwaar maakt, om het booge bedrag, dat
minister Posthuma vraagt, toe te staan.
Onbezoldigd Rijksveldwach-
t e r. De Minister van Justitie, gelet op zij-,
tie beschikking van 1 Augustus 1914. waarbij
Üe ambtenaren van de directe belr- iingen,
invoerrechten en accijnzen een aanstelling
Van onbezoldigd rijksveldwachter is verleend,
.Voor zoover zij als zoodanig door den Kan
tonrechter binnen wiens* rechtsgebied zij ge
vestigd zijn, beëedigd zijn geworden, beeft
nader bepaald, dat de aanstelling van be
doelde ambtenaren tot onbezoldigd rijksveld
wachter geacht wordt te zijn ingetrokken,
zoodra die ambtenaren, als zoodanig zijn
ontslagen, of zoodra het doel, waarvoor de
aanstelling werd verleend, niet meer aanwe
zig is.
O n d e r s c b e i d i n g. Pii gelegenheid van
bet 50-jarig bestaan van de Vineentius-Ver-
eeniging te Wervershoef zjjn de heeren W.
Deen en K. Schoenmaker begiftigd met de
Pauselijke onderscheiding bet eerékruis ,Pro
Ecclesia et Pontifice''.
Christelijke volk spartjj. Op uit-
poodiging van de heeren Los en Btrijbis
bad te Amsterdam een bijeenkomst plaats
van eenige personen, met het doel voor
lopige besprekingen te voeren ten opzichte
van een te vormen Chr. Volkspartij. Op
Üeze samenkomst, welke ook door mej. Van
der Vlies was bijgewoond was ook vertegen-
v ordigd de Bond van Christen-Socialisten,
Plsmede de Chr. Vereeniging voor Sociale
Politiek. s
Over meerdere belangrijke punten, o.a. ook
o\er de leiding in Patrimonium, werd,' uit
voerig van gedachten gewissela, doch be-
b! ui ten werden vooralsnog niet genomen.
V. aabschijnlijk echter kunppn binnenkort
\erdere besprekingen in deze richting wor
den tegemoet gezien.
Het spoorwegverkeer in Neder
land. D© zeer ver gaande bep erk Laar van hJet
spoorwegverkeer in ons land laat zdéh kort
weergeven door het aantal trednkilometeir»,
dat door de beide groot© spoorwegmaatschap
pijen dagelijks wordt gereden- Dit i®, naar wii
in Re. Stat. Ber. lezen, ongeveer 99.000 tegten
ongeveer 98,000 in Juli 1914.
Drankweeroömité's. Op Zaterdag 6
October a.s. zal tie Utrecht in bet Volkshui» aan
de Liinmarkt. aanvang 11 uur een conferentie
van Drankweer-Comitó's worden gehouden. Dé
sgen-da bevat o.a. bespreking van de organisatie
en de financiën van het Advies-Bureau. Voor
gesteld wordt het Bureau te doen bestaan uit 9
leden, te weten 3 neutralen. 3 Prot. Ohriebelüken
en 3 katholieke drankbestrijdersvoorts dat do
aangesloten comité's een iaarliiksohe bijdrage
betalen van minstens 8.50- Da heer Ij. G. van
der Veen. voorzitter van het Amsterdamache
Drankweex-Comité zal inleiden ..Organisatie,
taak en werkwüze der plaatselijke Drankweer-
Comité's".
Verder komen een aantal voorstellen van het
Bureau in behandeling,
Een rumoerige vergadering. In
Watergraafsmeer is fcen heftige verkiezings
strijd gevoerd in verband met idlo heden te hou
den Gemeenteraadsverkiezing, welk» geheel in
bet teek en staat van de centrale beiuken van
bet Raadslid den heer Egeman.
In de gisteravond gehouden openbare verga
dering van de plaatselijke afdeeling dier S. D.
A P., waar als sprekers optraden do candldaat
d? heer Content en die hear Van de Kieffc. get.
tUi'onteraadalid te Bu&sum, vormde de keuiken
bet hoofd-onderwerp van beider redevoeringen-
Nadat de liberale candid aat. de heer Korff.
kalm en rustig had gedebateerd. vroeg de heer
fGroenowoudt. vrü-liberaal. het woord. Hü' zeide
boe hij eiken dag amuldie aandien gestamoten pot
hit de centrale keuken van den heer Egeman.
'terwijl hii. toen hii het eten uit de Amsterdam-
Bcl.c Centrale Keuken nuttigde, zich voortdu-
VAN 'N MANNEKE MET 'N SIKJE.
In zekere stad woont 'n manneke'n
Cöannéke met 'n sikje. Manneke ij# Katho-
l©kzékernou!
's-Zondags pakt>ie gauw 'n vroegmis
Wad er t 'n beetje in 'n kerkboekje van vest-
^k-l'orniaal en bestrijkt voortdurend en aorg-
S^bbg z'n sikje, zelfs onder de predikatie,
teó wordt door manneke de H. Mis gehoord
*,r'^ev.er Stoaegd bijgewoond!
L Manneke is ook geabonneerd op de
fy 'unsebe krant; maar het- lezen ervan laat
fto aan vrouw en kinderen over...... die
is hèm te flauw...... te kinderachtig
rend onlpaissaliik voeVie. Eenige voorstanders
van de candidatuur Korff die tijden» het spre
ken van clen heer Content luide hun ontstem
ming hadden te kennen gegeven, begonnen al
tierende het betoog Van" den heer Groenewouth
to steunen. Een werkman kwam genoegdoening
eiseben omdat in een vroegere vergadering de
;oeiRal-democratische sprekers hem hadden be-
leodigd. Hem werd het woord ontnomen. Toen
de hear Content repliceerde ontstond- een zoo
hekch kabaal. <fet. die politie moest worden ont
boden om de orde te handhaven en aan het in
middels ontstane, handgemeen een einde tè
maken. De {jeer Korff betuigde zijn leedwezen
dat. voorst-anders van zün eanddatnur de verga
dering in de wair hadden gestuurd. (Hbl.)
C' a r b i d-o n t p 1 o f f i n g. .Gisteren had
een earbid-ontploffing plaats in een in aanbouw
zijnd pand aan de Groot© Markt te Breda. De
bouwkundig© opzichter B- werd daardoor zoo-
d'anig aan het hoofd verwond, dat ziin opname
in het R..-K. Gasthuis noodzakelijk werd geacht.
Het ongeluk schijnt te wijten aan eigen on voor
wichtigheid.
Ernstige vechtpartij. Bii een twist
tusschen eenige Belgische arbeiders en burgers
te Brunssum werden drie Belgen en een burger
ërnstig gewond. Twee Belgen werden naar het
hospitaal te Heerlen vervoerd, waarvan een aan
die bekomen verwondingen is overleden.
De vermoedelijke dader, zekere Z. uit Schin-
veld, werd door de marechaussees uit Scliinveld
gearresteerd en. zwaar geboeid naar bet huis
van bewaring te Maastricht overgebracht.
De inhaak b m r. Foct Bii het
gestolen zilverwerk ten huize van mr. D. Fock.
voorzitter der Tweede Kamer, bevonden zich
ook een gouden en een zilveren exemplaar der
herinnering&medaill© door de Commissarissen
der Koningin aangeboden aan mr. C. Fock. bij
gelegenheid van zijn zilveren ambtsfeost, Op 11
November 1896.
Limburg8che kasteel en in N e-
d e r 1 a n d s o h eigendo m. Het „Hbl."
meldt, dat ook hef kasteel Heiien oen Neder-
landsebe bezitting is en eigendom van dien heer
Egbert Otten. De familie Otten kocht het
kasteel van graaf F. Metternich. opperstalmees
ter en adjudant van wijlen Groothertog Adolf
van Luxemburg.
Een dure brand. Te Bar nevoid is Don
derdagavond de hofstede „Rootselaar". bewoond
door den eigenaar G. van Maanen. geheel afge
brand. Niets kon worden gered. Zelfs is voor
ongeveer 200 aan bankpapier in vlammen op
gegaan. Huia en inboedel waren laag verzekerd!.
Oorzaak onbekend.
Een tegenvaller voor de Rev.
Socialisten. De provinciale moeting.
uitgeschreven wor de afdéoling Amsterdam,
Van die z.g- „Landelijk©" Federatie van Re-
voilutionnaïre Socialisten, kan Zondag niet
doorgaan, omdat de militaire autoriteiten be
slag hebl>en geiejwl op d^n tuin en de zaal van
heli Paleis voor Volksvlijt voor inkwartiering
van soldaten.
Revolutieop de planeet Ju
piter. De „Tagl. Rundschau" verneemt,
volgens vermelding in een onzer Limburgsche
bladen, „dlat op do planeet; Jupiter, welks ge
weldig» strepen readls met 'n zeer zwakken
telescoop zijn waar te nemen, een opvallend
donker© vlek ie ontstaan, welke den vorm heeft
vam het middelste gedeelte van een v'iool. Dit
ia ©en nieuw bw ij a voor dl© ge
weldige revoluties, die nog steedis op
deze planeet plaats hebben."
Het beste is, dat de Russische dictator Ke
renski erheen gaat teneiende er de orde te
heratellen en d!e revolutie-maker» t« onderwer
pen aan het.ge-zag.
Natuurlijk hoeft de zetter teir Limburgsche
drukerii dit weer op z'n geweten, die van evo-
lutjjp. revolutie maakte.
Een strenge wint er 19171918
In het „Astronomische Zeitschrift" vestigt
Arthur Stenzei er de aandacht op, dat er den
laataten tijd op de zon een buitengewoon ster
ke vlekkenvorming valt waar te nemen. Tijden
van vlekkenminima. gekenmerkt door hevige
cyclonen barometrisch© laagte) in het Noor
den van den Atlantischen Oceaan, beteekenea
koele zomers en vochtige, mi-lde winters; tilden
van viekkenmaxima daarentegen, gekenmerkt
door anti-c,ycOionen (barometrische hoogte), wij
zen voor midden-Europa op droge zomer» en
strenge winters. Tegenwoordig staat de zon in
het teeken van een buitengewoon sterke vlek
kenvorming. die reeds in 1916 begon, in 1917
haar hoogtepunt bereikte en in 1918 weer zal
eindigen. De winter 1916-'17 was reeds zeer
koud, die V#n 1017'18 zal nog veel kouder
zjjn.
Geen prettig vooruitzicht bii den huidigen
kotenuiood
Geen moed-! Hii ia' thans 45 jaar en zü
telt reed» 38 lentes, beiden wonen in Hilversum
en zouden in het voorjaar van 1916 zich in den
echt hebben begeven. Even voor de trouwplech
tigheid zou plaats hebben, bedacht hii zich en
maakte zich uit de voeten- Begin van dit. iaar
verschenen beiden echter weder voor den amb
tenaar van dl»n burgerlijken «tand om zich
„mir nicht» dir nichts" in den „houwelicken
staat" t* doen verbinden, doch deze vertelde
hun. dat dit nu zóó maar niet meer ging. Eerst
moesten zij weder in ondertrouw worden opge
nomen en, vr-eezend voor een herhaling, gaf hii
het paar den gemoedelijken raad pen dag vóór
hun trouwen te komen melden, dat zii bij hun
plan bleven, waarna hii zou zorgen, dat allee in
orde wa». Het scheen echter niet zoo gemakke
lijk te gaan, want het duurde tot i.l. Vrijdag
voor het paar, zich aanmeldde met bedoelde ge
wichtige boodschap.
Zaterdagmorgen zat de ambtenaar in span-
te dweeperighoudt manneke
niets van. Manneke ia handelsreiziger. Als
ie bij liberale klanten komt, koopt ie 'n „neu
trale" krant en steekt die in z'n zak
maar den titiel laat ie duidelijk boven den
rand van den jaszak uitkijken. Dat staat ge
léérd, zie jel
Manneke gaat vaak naar de comedie ook!
Wat „los en vasit" is moet ie zien. Hij is oud
en wijs genoeg, om daar slechter van te
worden. Maar toch grinnikt ie mee met de
anderen en strijkt gewichtig over z'n sikje,
als in zo-o'n stuk 'n verdachte grap gedebi
teerd wordt.
Manneka kinderen zjjn op de open/bare
school.
Op de bijzondere kwamen ze nou, om zoo
maar 's te zeggen, geen cent vooruit, ziet
u! Als de kinderen het „verstand'' van vader
hebben, zullen ze op de openbare school nèt
zoo min vooruitkomen.... dat vergeet man
ning te wachten, en eindelijk, eindelijk fcwAjnen
zü deftig aangestapt. Het had wedorpm moeite
gekost den bruidegom zóó ver te krijgen. wi^nt
voor de bekende, hooge stoep, die reeds door
zoovelen met hetzelfde doel i« betreden, kreeg
hü alweer neiging weg te loopep. ?n een ;hejTig
dispuut met de bruid en de getuigen w*s hop-
dig om hem van de dwalingen ziin» weegs te
overtuigen. Hii liet zich Overreden en besteeg
eindelijk gelaten de trappen. 3och in den corri
dor van het ra ad hu is gekomen, bevond hii zich
plotseling tegenover 'den hejtp reeda welbeken
den ambtenaar, die hem zoo dadelijk d)e kluist©i-?
zou aanleggen- Hij schrok op "het gezicht en bii
die gedachte zóó geweldig, dat hii ziin bezinnipg
verloor, of herkreeg, al naar men 't opvat,
reer'de ijlings om en koos het hazenpad, de bruid
verontwaardigd en bedroefd achterlatende.
(Hbl.)
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Redactie
rich niet aansprakelijk.
Haarlem, 28 Sept. 1917.
Geachte Redactie!
Gelieve onderstaand in uw blad op te né
men.
Inzake uwe mededeelingen in het nummer
van Maandag jl.. omtrent ons R.K. Bureau
voor Crisisaangelegenheden zij het ons ver
gund nog het volgende op te merken.
Een onderdeel van dit bureau is het geven
van inlichtingen aan diegenen, die dit vex-zoe-
keu en 't in ontvangst nemen van klachten
crisisaangelegenheden betreffende^ b.v. over
de distribueering.
Wat dit laatste betreft. Gegronde klachten
worden naar de desbetreffende autoriteiten
doorgezonden ter kennisneming, doch vooral
ter wegneming der laakbare oorzaken. Daar
om zij er met klem op gewezen, wees waar
in uw klacht. Meent men, dat in strijd met |de
voorschriften rl distributiewet wordt ge
handeld, ofwel drt voorschriften der alom
bekende bureau:;, niet worden uitgevoerd,
brengt deze klachten dan des Zaterdags
avonds aan het bureau. Dit zal er werk
van maken. Doch geen beweringen hebben
zij noodig. maar bewijzen zijn noodzakelijk.
Praatjes van de straat hebben we niet noo
dig, daar stoort men zich niet aan, zooals nog
bleek in de jongste raadszitting. Men moet
opgave doen; a. van het feit der overtre
ding; b. van naam en adres van den over
treder en c. van dengene, die eventueel
benadeeld mocht wezen. Juiste, ware feiten
en gegevens verstrekeude, zal het Bureau
aan het doel van zijn oprichting beant
woorden, dan ook zal het algemeen belang
gebaat worden.
Dankbaar voor de plaatsing,
EEN BESTUURSLID.
Alls men hierover sprèTeen wil, kan men
moeilijk zwijgen van het stadhuis en 't rechts
wezen. Wie op de kan toefen fet aan ons s'tad
huis naar den kant der Koningstraat, moet
wel inzien, dat dit een dor otidisfie gedeelten
van ons ttegenhvoordig stadhuis ia. Nu, dit
gedeelte is al bij1 de 700 jaar oud. In 'tl mid
den der 15e eeuw: liet Graaf Willem IE van
Holland op 't Sant te Haarlem een kasteel
bouwen. De Beek, die zijh oorsprong had
aan 't tegenwoordige Kolkje te O verveen,
stroomde er langs, verder over de Groofcö
Maf-kt en door de tegenwoordige Damstraat
naar 't Spaarne. Steeds verder gaande ver
vuiling noopte het stadsbestuur ten laatste
tot demping. G-raaf Willem II dan heeft dik
wijls hier verblijf gehouden. Ook liet hij té
Die Haghe een kasteel bouwen in de Hagiier-
houte, welk kasteel door zijn zoon FLoris V.
werd voltooid. Deze Moris V stond een deel
van zijn paleis te Haarlem af aan de Predik-
heeren, die hier een klooster 'bouwden, waar
van de kapel op den hoek der Jacobijtienstraat
kwam te staan. Nog kan men er het dichtge
metselde kerkraam herkennen. In 1556 en
1557 moesten de Jacobijnen een gedeelte van
hun klooster afstaan aan het stadauis, terwijl
de algeheel© opheffing van 't klooster in
1581 volgde. Elk Haarlemmer kent den kloos
terhof met zijn galerij, waar oude gevelstee-
nen en kunstig kken bouwwerk in zand
steen, hout of uuinsteen bewaard worden.
Nu, at de gebouwen daaromheen had'en aan
de kloosterlingen behoord en z'jn nu bekend
als hét Pand en het Prinsenhof. Hier is inder
tijd een Klinische 'school tot opleiding van
genees-, heel- en verloskunde geweest, mót
een ontleedkamer er bij. Het Collegium Modi
cum, hield er ook zijn vergaderingen. Ook
zijn de vertrekken gebruikt voor een weke-
lijksch boelbuis, als looihal en als garen markt
(denk aan de grootie linnenindustrie, bloeiend
tot aan 't einde der 18e eeuw). Ook de be
sturen van vele gilden o.a. dat der heelmees
ters, hield in 't Prinsenhof zijn vergaderingen,
terwijl de oude kloostertuin, Hoi*tus Med cus
werd tot teelt van geneeskrachtige kniiden.
Thans is dit 't bekende plantsoen tusschen
Gymnasium en gewezen Handelsschool', waar
't oude standbeeld van Laurens Koster een
plaatsje kreeg.
't Hoogbaljuwschap van Kennemerland
heeft eeuwenlang zijn zetel in fiet Prinsenhof
gehad. De Graven van Holland stelden van
ouds eon baljuw (opperrechter) van Kenue-
land aan.
neke! Hij is óók lid van 'n vereeniging
géén Rooni-söhe! Jakkes, néé! Van 'n vrije,
onafhankelijke! De djxb heet „Eigen Wijs
heid". Tot de bestuursleden behoort ook 'n
afgevallen Roomsohe, die z'n geloof vertrapt
heeft, omdat ie ruzie heeft gehad met den
pastoor. Met hem samen heeft manneke dé
eluib opgericht en den naam uitgedacht.
Maar met al z'n vrijheid eü onafhankelijk
heid, kwam manneke onlangs van 'xx kouwe-
koi-mis thuis Hij stond bij 'n liberalen far-
brikant naar 'n mooie betrekking te henge
len. Heel streng vroeg de fabrikant, welk
geloof hij had. Manneke lachte fijntjes, be-
aaide z'n sikje en antwoordde: „N-ja.
ziet ueigenlpk Katholiek, maarrrr..
hm, hm,ha, haafijn, u begrüpt
me!'' De fabrikant begreep hem en daaroxn
pakte hü manneke bü z'n sik (in figuurlijken
zin) en wees hem de deur. Mensohen zonder
Volgens handvesten van Moris .(1391)
en volgende graven, moesten de baljuws „uil
wettigen bedde" zijn 'gesprofep. Da pogee-
ring over 't Hoogbaljuw'schap Kennlemerland
was kit de Franschë Revolutie dis volgt ge-
organiseerd. D» h'ooge vierschaar bestond uft
een Hoogbaljuw, zeven leenmannen met 'eeti
secretaris. Verder waren er aan verbonden
een stedehouder, een bode en 'n deurwaarder,
Oudtijdis konden allen, die leenmannen van
de grafelijkheid waren, in de vlerschaar'ko-
men tot 't waarnemen der rechtzaken, maar
zo waren er niet toe verplicht. Dit was oor
zaak, dat de Baljuw zelden hét vereipchbo
aan<»l leenmannen bij' elkaar kon krijgen.
Daarom werd in 1556 door Koning Philips
II van Spanje den baljuw vergund jaarlijks
een benoeming van 14 leenmannen aan den
Koning of zijn Raden over "te zenden, om
daaruit 7 te kiezen. Over crimineele zaken
moesten alle zeven leenmannen zitten en in
andere gevallen minstens vijf. Was het vijftal
niet voltallig, 'dan moest de Baljuw, voor dien
tijd, uit de rest van de voorbed ra gen en kiezen.
Na de afzwering van Philips in 1584 kwam
de baljuwsbenoeming aan den Stadhouder en
in de Stadhöuderlooze tijdperken ann""de Sla
ten. De leenmannen werden jaarlijks, inge
volge een schikking van 't jaar 1648 omtfCnt
Pasehen, uit een dubbel getal, genomineerd
door Baljuw en Leenmannen, gekozen door
den Stadhouder. Het eene jaar traden vier,
het andere drie leenmannen af. De Leenman
nen legden den eed af in handen van den
Baljuw.
De vierschaar werd gewoonlijk gespannei
op bet stadhuis 'of ook wel op hefcPrihsietn-
höf en wel op den laatsten Vrijdag van iedere
maand Dan is er over Kennemerland nog een
Landdrost gteweest. De eerstewerd door do
Staten van Holland aangesteld in den aanvang
van den tachtigjarigen oorlog, ter beteuge
ling van den „moedwil" van het krijgsvolk
ten platte lande. De laatste landdrost is in
1748 overleden. Met een-werd toen dit ambt
door de Staten 'opgeheven.
De rechtszittingen van Baljuw en Leenman
nen zijn tot aan dé onwenteling gehandhaafd.
Haarlem, dat al zoo achteruitgegaan was.
hoopte dat het de rechtspraak hier mocht hou
den en' deed ziin best een Gerechtshof te kru-
gen. De MunicipaMteit Gemeenteraadvan
Haarlem zond daartoe 81 Juli 1798 een missive
aan de Wetgevend© Vergiadering om hier een
Departementaal Gerechtshof te vestigen. Ne
derland was immers op ziin Fransch verdeeld
in departementen en walt wii als Noord-Holland
kennen, vormde een groot deel van 't Departe
ment van Texel. De Representant vain Haar
lem, P. L. van den Kasteele, sohünt in dézen
zidh bü zon der te hébben ingespannen. Een
oommissie van onderzoek was ingesteld en had
een voor Haarlem gunstig rapport uitgebracht.
Van de Kasteele gaf eenigen tüd laitar bericht,
dat de Eerste Kamer van dé Wetgevende Ver
gadering overeenkomstig 't rapport had beslo
ten en weer na verloop van eenigen tijd. dart de
Tweedé Kamer 'i ook had goedgekeurd. Offi
cieel bericht volgidé later mét een aanschrij
ving aan 't Stadsbestuur van Haarlem om het
Prinsenhof en 't Pand in plattegrond te bren
gen. 'rt Landsbestuur meldde nu in Maart 1799.
dat 't Raadhuis te Haarlem «la vergaderplaat»
van f Departementaal Gerechtshof was aange
wezen. Nu verkocht Haarlem ziin stadhuis aan
den Staat voor 25000.
Maar hoe nu? Het verbouwen van 't Prinsen
hof tot Stadhuis zou 40000 kasten.
Huizen en grond werden ten laatste aange-
koofhlt in en achter de Jansstraat. Daar verrees
nu 't Stadhuis, ma&r voor slechts korten tüd.
Haarlem kreeg in 1803 ziin oude stadhuis op
de Grooté Markt terug onder afstand aan het
Rijk van drie schilderijen van Cornelia Oorne-
lisz en één van Jan van Score!. Men bleef even
wol tot 1805 vergaderen in die Jansstraat. In
het begin déT vorige eeuw werd een deel van 't
Prinsenhof verheeld aan het Stadhuis; in dat
nieuwe gedeelte kwam een woning voor den
kastelein (bewaarder van 't Prinsenhof).
Al tientallen van jaren n.l. van 1818 af ia nu
d'e Statenzioul in 't Prinsenhof de vergaderzaal
der Provinciale Staten van Noord-Holland.
Daarachter ligt do Gouverneurekamerwaarin
ook het Leesmuseum is gevestigd geweest.
Boven den ingang hangt oen bordje met in gou
den letters Vigilate Deo Confidentés.»
De schilderijen ter weerszijden herinneren
aan de koslersfeesten van 1823.
Tevens als voorloopige maatregel, houdt de
Gemeenteraadvan Haarlem hier al vele jaren
zü'n vergaderingen- Een maatregel, die even
wel al jaren duurt. De Provinciale Staten zul
len hier evenwel eerlang niet meer komen;
zii zullen zelf een vergaderzaal bopwen.
Nog andere diensten heeft 't Prinsenhof be
wezen. Als de oude stadhouders Haarlem be
zochten, dan waren zü daar gehuisvest.
Zoo hebben zich du» in de Statenzaal al heel
wat tooneelen van zeer verschillenden aard af
gespeeld. De Graaf met ziin gozin en hofde
Predikheer endé Baljuw met ziin Leenmannen
traden er op. daarna kwam er vaak ook de
Stadhouder. Toen ter tüd was do hoofddeur ia.
't midden en de vertrekken ter linkerzijde be
stemd voor de hoog© gasten, dié tor rechter voor
do officianten. D« groote keuken herinnert er
nog aan. Nog ia de Statenzaal vaak gebruikt,
voor liefdadigkioidsbazar'e, hielden de officieren
er ©en casino, werden er tentoonstellingen go-
houden. o.a- voor eenige jaren één op typogra
fisch gebied ter gelegenheid van een eeuwfeest
der Oprechte Haarlemscihe Courant. Vanaf 1860
is ia de bovenzalea wan 't Pand het archief en
de schilderijengalerij van Haarlem gevestigd.
Dit schilderijmuseum is sinds eenige jaren in
een nieuw museum gevestigd aan het Heilig-
beginselen kon ie niet gebruiken!
'xx Enkel keertje gaat manjxeke naax de
door-de-weeksche kerk. Als de zaken slecht
loopen en manneke in de „penarie" zit.
Dan eiselit manneke, dat Onze Lieve Heer
hem zoo ineens maar eventjes uit dc.i brand
helpt. En als dit niet een-twee-drie gebeurt,
wordt manneke nijdig en mort
Manneke, manneke, verander ittoch oens.
Want wat ziult ge antwoorden^ als later
hierboven de Hemelvader aan u vraagrt:
„W at hebt g© voor Mjj gédaa af*
GEVAARLIJKE DIERSOORTEN.
In hét MKsissippidal komt in millioen exem
plaren e©n hoogat eigenaardig insect, dé z.g.
land. D» Stada-B ibliotheek, die er al bSna een
oouw 5» zal don waarechünlük meecr ruimte
teügep. Vergeten we niet dat sinds e©n jaar of
tien aan 't Prinsenhof een praohtig gesmeed
ijzeren uithangbord xiifchangifc, door een onbe
kenden gever aan de «tod vereerd.
Nég iets over d« vergiadering van 1815. We
wezen er reed» op. dat het Prinsenhof werd
aangewezen al» vergaderplaat» even na 3e vry-
making van Nederland in 1818. Tusschen de
iianv üzing en dé eerste vergadering zouden
evenwel bijna twee jaar verloopen. Daarvoor ?ün
twee oorzaken, ten eerete moest veel georgani
seerd en gereorganiseerd worden, ten tweede
bestond er green a'fzonderlü'ke ^provincie Noord-
Holland en sprak men van ouds van Hollan en
West-Friesland, waarvan het Noorderkwar
tier benoorden, heti Zuiderkwartier bezuiden
het IJ. De eerste vergadering der Staten van
Holland had 19 September 1814 te 's-Graven-
hage plaats, waarbij de Ridderschap, de Steden
en de Eigener f den waren vertegenwoordigd.
Tegen Dinsdag 27 Juni 1815 werden zij ter
buitengewone vergadering opgeroepen te
Haarlem onder presidium van Mr. A. W. N.
van Tet» van Goudriaan. gouverneur. Toen
kwamen onder die Statenleden ook al goed'-
klinkende namen voor als J. Boreel van Hoge-
landen, Olifford. Elias enz. Mr. van Ley de van
W es tb a rend recht, de gouverneur voor het' Zui-
NUMMER 48 ZATERDAG 29
Jaarfeesten. De najaarsfeesten van den
„R--K. Volksbond" beginnen om half acht en
niet om acht uur. zooals op sommijre kaarten
verkeerd staat gedrukt. Wil dat s.v.p. 'verder
verbellen. Gedurende de twee weken, waarin
de festiviteiten plaats vindén, is er geen gele
genheid voor 't houden van vergaderingen door
onderafdieelingen van den Volksbond.
De daituins zijn bekend: Woensdag 10 Ooto
ber, Donderdag 11 Ootober en Vrijdag 12 Ooto
ber; verder Woensdag 17 en Donderdlag 18
October. Alle kaarten zün uitgegeven. Wie z©
nog niet ontvangen heeft, moet zich vervoegen
bü het Bestuur van zü'n vak vereeniging. De
„losse" leden krijgen hun kaarten van den heer
De Boer. bodé. Verwisselen of railen van kaar
ten moet onderling gebeuren. De feestavonden
beginnen om half acht, dus niet om acht uur.
Het gordijn voor het eerste tooxxeeletuk gaat
precies half acht omhoog. Het Bondslied wordt
gezongen vóór half acht. Vertel dat aan ieder
een, dien ge riet,
P euleaoh Lil etj e s. Het Centraal Be
stuur vraagt de volgende geldsommenvoor den
eersten secretaris van het Bestuur met wat hii
noodig heeft voor zü'n séhrijfkamer vier duizend
zevenhonderd en 50 gulden per jaar. Daarbij
komen dan nog de brandstoffen en het licht.
Voor da andero bestuursleden ne/ren honderd
gulden per jaar-Voor de redactie en «enig» admi
nistratie van de „Valksbanier" vijftien^ honderd
gulden per jaar. Samen, zeven duizend een hon
derd en 50 gulden per jaar.
Wat wil het C'entlraal Bestuur van de afd-
Haarlem hebben? Al» büdrag» in de bostuura-
kastea ongeveer acht honderd gulden per jaar.
Al» büdrage aan de „Volksbanier." waar niö.
mand naar verlangt en waarvan de inhoud niet
aantrekkelijk i«, meer dan twee en twintig hon
derd gulden per jaar. Dat ia te samen dlria
duiziend gulden per jaar, alleen hier door onzen
Haarlemechen Volksbond elk jaar bü te passen,
't Is om t© rillen, als ©en mensöh het rillen ai
niet lang verleerd had.
Denken we daarbü, dat hier in Haarlem van
sommige mtensohen, nacht en daig werk wordt
gevraagd, gratis voor nik», denken we daarbü,
dat onze Damiaatjes, ©en levensbelang voor
omzen Boud. wegens geldgebrek in het laait»te
stadium van bestaan verkeeren. dan mogen we
ons zelf wel eena afvragen, waar we naar toe
gaan. Er rijn mensehen die praten over al deze
dingen, of het maar peulschillejes zün. Maar
wij gelöoven, dat het evenwicht totaal zoek ge
raakt. Aan dén eenen kant wordt hier te Haar
lem in den Boud gesloofd en geslaafd om een
rijksdaalder te verdienen, aan den anderen kant
praat men over drie duizend gulden Per iaar of
het een öouponlooze broodkaart is. En zou da
schuld van deze oneven wichtigheid niet liggen
ben hen» die alles, wat ze te missen hebben, gra
tis aan den Bond geven. Te groote offervaardig
heid van enkelen verstompt het verantwoorde,
liiikhaiidebesef van de meerderheid, die geen noti
tie neemt' van wat die enkelen zich getroosten.
En diie meerderheid! zal dan totaal de kuta kwijt
riin. als die enkelen aan de uitbuiting van hun
persoon een» een "éinde zullen meenen tie moe
ten maken-
Pr o cessie. In de Jauastraat morgen
avond gaan de volgende vaandtlt mee; Bloemis
ten Prop. Club Post- en Telegraaf
Gem. Werklieden en Kalk en Steen Bü ieder
vaandel worden verwacht ©an vaandeldrager en
twee volgers, dat la dus drie personen bii elk
vaandel.
AGENDA. GEBOUW „SINT BAVO."
Zondag 30 Seotemb'e.: Belgische
tentoonstelling. Spoor en Tram.
Maandag 1 Ootober: Belgische ten
toonstelling. Reohtsch© Raad. Naait ter*.
Dinsdag 2 Ootober: Belsische ten
toonstelling. Bouw vakbond-b*«,t uur.
Woensdag 8 Ootober: Belgisohe ten-
toourielling. Hoofdbestuur Volksbond.
Veehouders.
Donderdag 4 Ootober,: Arbeidsrecht.
Volkszang. Armbestuur.
Vrüdag 5 October: Concert dor
Belgen. Rederijkers.
Zaterdag 6 October: Zitting- Bureau
van Orisiszaken.
buffel wesp voor. Zün beet ia doodelük voor
mensch en dier. Bij Louisiana bijv. ziin er een»
in één week 3500 stuk» rundvee door gedood. Een
ander gevaarlü'k dier ia de in de Zuid-Ameri-
kaansche wateren voorkomend» Viraya. Deze
visoh ie niet grooter dian een baar», maar wordt
zeer gevreesd. Hü' ia gewaj>end met tanden,
grooter en scherper dan die van ©en an.ook en
hü schrikt er dan ook niet voor terug badende
menaoheu aan te vatten. In ©en enkel* hap büt
hij ze een groot stuk vleaeeh uitl Vermengt het
bloed rich met het water, dan komen van alle
kanten de gevaarlijk» «oortgenooten aanzwem
men om hun deel van den buit te veroveren. Het
gebeurt don ook zelden, dat het ongelukkig
slachtoffer gered kan worden en al is dat het
geval, dan sterft hij meeste! door bloedrergif-'
tiging.
