aardappelen
Verstrekking Koffie en ïhee.
OVERSCHOENEN.
f „EISEN IMPOST"]
Verbod verkoop, aflevering en verveer
van baksteen en kalkzandsteen.
BUITENLAND
FA T. VAN VEEN ?haarleJ1
BINNENLAND^
P. W. TWEEHUIJSEN,
G0EDK00PE BRANDSTOFFEN.
BOTER
Petroleum-distributie.
Vegen van Schoorsteenen enz.
yy*
ROOKER
TH. HOUTMAN
VRIJDAG 12 OCTOBER 1317
42STE JAARGANG 9462
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAA6T VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN» PER KWARTAAL f 1,75; PER WEEK I3iCENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,12»
VOORRADEN BIJ PARTICULIEREN.
Directeur van het Gemeentelijk Levens-
■siddelenbureau te HAARLEM verlangt van
ieder inwoner van Haarlem die aardappelen in
vo°rraad heeft, meer dan voor direct gebruik
a°°dig (meer dan voor b.v. één week), vóór den
den dezer een schriftelijke opgaaf daarvan,
met vermelding der aardappelsoorten en even
wel de grootte van het gezin waarvoor ze
i^temd zijn, zoomede van de plaats waar de
aardappelen zijn opgeslagen.
Dit geldt ook voor de Gestichten, Inrichtingen,
C°öperatiën, enz.
De opgaven worden ingewacht op
-kamer No. 3 Bus No. 1.
Het ligt in de' bedoeling matige voorraden
zoo lang mogelijk in het bezit van houders te
'aten, doch in verhouding tot de grootte dier
voorraden minder aardappelenbons te verstrek
ken.
Evenwel zal ingeval van onjuiste opgave of
bij nalatigheid, tot onmiddellijke
inbeslagname en uitsluiting
worden overgegaan, terwijl de namen der ont
duikers zonder uitzondering in de plaatselijke
bladen zullen worden gepubliceerd.
De Directeur voornoemd,
5425 F. DE JONGE.
VERSTREKKING VAN
Medegebracht moeten worden aan
slagbiljet plaats, dir. belasting en de
hrandstoftenbons of kwitanties van
den handelaar. 5455
Volgens de voorwaarden voor
den verkoop van Regeeringsboter
zijn detaillisten verplicht om 'op een
voor den kooper duidelijk zichtbare
wijze, de geldende maximum prijs
lijst, voor zoover boter betreft, op
te hangen.
Raamkaarten hiervoor zijn ver
krijgbaar aan het levensmiddelen
bureau, kamer 15 a 0,10 per stuk
De Gemeente-bes turen van HAARLEM,
BLO EMEND AAL, HEEMSTEDE, BENNE-
BROEK, HAARLEMMERLIEDE, SPAARN-
DAM en SCHOTEN maken bekend, dat door
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel is bepaald: 5457
dat gedurende het tijdvak aanvangende 15
October en eindigende op 31 October 1917,
zal mogen worden afgeleverd:
OP BON No. 1 van de thee- en koffiekaart:
0,05 K G. thee
OP BON No. 2 van de thee- en koffiekaart:
0,2 K,G. koffie
De Gemeentebesturen van Haarlem, Bloe
mendaal, Heemstede, Bennebroek, Haarlem-
merliede, Spaarndam en Schoten maken be
hind, dat door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel is bepaald:
1. De verkoop, de aflevering en het ver
voer van Bak en Kalkzandsteen is ver
boden;
2. Het verbod sub 1 gesteld is niet van
toepassing:
a. voor zoover het vervoer plaats vindt
in hoeveelheden van niet meer dan
100 stuks;
b. indien het vervoer geschiedt in op
dracht van autoriteiten behoorende
tot het Nederlandsche leger of de
Nederlandsohe Marine;
Van het sub 1 gestelde verbod kan met
inachtneming van het hierbij bepaalde
door de Rijkscommissie inzake den in
voer en de Distributie van Bouwmate
rialen, met uitzondering van ijzer, staal
en hout, korter genaamd Rijkscommissie
voor Bouwmaterialen (R, G. B.) onthef
fing; zoo noodig onder daarbij te stellen
voorwaarden worden verleend.
Daartoe strekkende verzoeken, zoowel
als de te verleenen ontheffing, geschie
den schriftelijk. 6457
Gemeente-besturen van HAARLEM,
BROI>NDAAL, HEEMSTEDE, BENNE-
a i,v> HAARLEMMERLIEDE SPAARN-
i SCHOTEN brengen ter kennis dat
T bepaling van den Minister van
dep1' ,M'UW' Nijverheid en Handel, BON No. 1
met^/n'eUmkaarten geIdi* is van 15 tot en
baar zal worden ïïtSi** verkrüff"
2 liter Petroleum.
Burgemeester en Wethouders van
HAARLEM5460
Overwegende, dat het gebruik
van hout en turf als brandstof, (in-
plaats van anthraciet,) de aanlading
van roet in schoorsteenen aanmer
kelijk vermeerdert;
Waarschuwen de inwoners
der gemeente om, ter voorko
ming van brandgevaar,
de rookleidingen hunner woningen
vóór den aanvang van den aan
staanden winter te doen vegen.
WERELDBRAND
ARTILLERIEVUUR BIJ YPEREN DUITSCHE
AANVALLEN TEN NOORDEN VAN VERDUN
Gisteren is in de Yperen-bocht de artil
lerie aan het woord geweest. De geallieer
den hebben blijkbaar besloten de Duitschers
geen oogenblik met rust te laten. Tot ver
dere infanterie-gevechten kwam het even
wel niet.
Ten Noorden van het Chaume-bosch heb
ben de Duitschers over een front van 800
M. een aanval gedaan, dia hen 300 M. diep in
de Fransche loopgraven bracht en hun 100
gevangenen opleverde.
Overigens geen nieuws.
Ook niet' van de overige fronten.
DUITSCHLAND.
NIEUWE STORM TEGEN DEN RIJKSKANSELIER
VON CAPELLE'S POSITIE BEDREIGD HET
VL00T0PR0ER ZENUWACHTIGE STEM
MING de indruk in het buitenland.
Hoewel het een oogenblik den schijn had, dal
de verklaringen van den Rijkskanselier, dr.
Michaëlis, de opgewonden gemoederen in den
Rijksdag tot.bedaren hadden gebracht, hebben
wij er dadelijk op gewezen, dat een blijvende
kalmeering niet was te verwachten.
De storm is dan ook weer met nieuwe en
vermeerderde kracht opgestoken; en ditmaal is
de aanleiding de houding der regeering ten
opzichte van de drie onanfhankelijk-socialistische
afgevaardigden, die van Regeeringswege in de
volle Rijksdagzitting van niet veel minder dan
hoogverraad werden beschuldigd.
Het was te voelen en te tasten, dat de Regee
ring hiermede een grove fout beging. Immers
we wezen er eergisteren reeds op indien
die afgevaardigden werkelijk schuldig waren
aan het hun ten laste gelegde, had de regeering
onmiddellijk een strafvervolging moeten instel
len. Het feit, dat dit niet gebeurd was, wekte
reeds het vermoeden, dat het „bewijsmateriaal"
tegen de afgevaardigden verre van overtuigend
mocht heeten.
Na de zitting spraken dan ook tal van bladen
hun verbazing uit over het gebeurde.
Er begon een formeele storm op te steken in
de pers. Zoo schreef bijv. Theodor Wolff in het
„Berliner Tageblatt":
Kleeding en MeubeSmagasijnen»
De ontevredenheid tegen den Rijkskanselier
heeft echter een veel dieperen ondergrond dan zijn
„faux pas" in de „onthulling" van het vloot-
oproer.
De Rijksdagmeerderheid heeft geen vertrouwen
in Michaëlis; dat is de kern der kwestie. Zij
meent, dat hij nog altijd de annexatiedoéleinden
niet wil prijsgeven, zich opzettelijk in nevelen
hult en wil trachten de oorlogsstemming te prik
kelen. En in de „onthulling" van von Capelle
ziet zij niets anders dan een poging om de
Rijksdagmeerderheid in deze richting op sleep
touw te nemen. De Rijksdagmeerderiieid meent
haar man gevonden te hebben in von Kühlmann,
wiens besliste verklaringen haar veel meer bevie
len dan de draaierijen van Michaëlis.
Dat dit de ondergrond is van het cpnflict,
blijkt ten duidelijkste uit een echt egel-artikel van
de „Vorwarts", dat onder den titel „Ein Trum-
merhaufen" (een puinhoop), o. m. het volgende
te genieten geeft
Andere bladen schrijven in denzelfden geest.
Opgestoken in de pers. heeft de storm gisteren
voortgeraasd in den Rijksdag.
1 L,ar Jverd gisteren de wet op den herbouw
k;m^iln, eHVi°c0t- ogenomen, wat den onder-
rede%
Onmiddellijk daarna stond de socialist Lede
bour op.
Hij begon met te zeggen;
Ook uit deze rede bespeurt men duidelijk, dat
de ontevredenheid veel dieper wortelt dan het
incident betreffende het vlootoproer.
Wel was dit de onmiddellijke aanleiding en
schijnt de regeering, om de hooggaande golven
van verontwaardiging tot bedaren te brengen,
geneigd een zondebok in de woestijn der ambte
loosheid te zenden.
Ten minste een bericht van den officieusen Ber-
lijnschen correspondent der „Köln. Zeitung"
meldt
„Het wordt bevestigd, dat staatssecretaris von
Capelle bij zijne verklaringen van Dinsdag 1.1.
over de voorvallen op de vloot, niet in overeen
stemming heeft gehandeld met den rijkskanselier.
Men is derhalve gerechtigd van een von Capelle-
crisis te spreken."
't Is echter zoo goed als zeker, dat de Rijks
dagmeerderheid met het opofferen van Capelle
niet tevreden zal zijn, maar ook het parlemen
taire hoofd van den Rijkskanselier zal eischeu.
(Zooeven binnengeloopen telegrammen, die on
der Laatste Nieuws te vinden zijn, bevestigen
dit.)
Er heerscht nu eenmaal een zeer geprikkelde
en zenuwachtige stemming, waardoor de Rijks
dag, die tot voor korten tijd een vastaaneenge-
sloten en onaandoenlijk geheel was, dat niet veel
anders deed dan milliardenaanvragen onder
hoera-geroep goedkeuren, aanstoot neemt aan
allerlei „kleinigheden", die hem voor eenigen tijd
in 't geheel niet uit zijn evenwicht brachten.
Deze veranderde stemming wordt in het bui
tenland verklaard en waarschijnlijk terecht
uit de toenemende zorgen over het verloop
van den oorlog en de zwarte toekomst, welke
Duitschland tegemoet gaat.
In Engeland hebben vooral de berichten over
het vlootoproer sensatie gewekt.
De bladen waarschuwen er echter voor het ge-
geval niet te overdrijven en niet de conclusie er
uit te trekken, als zou Duitschland reeds op
weg zijn Rusland na te volgen.
Zoo schrijft de als altijd zeer gematigde en
bezonken „1Vest minster Oazetté":
Dit laatste is vrijwel de algemeene opinie. Zoo
verklaarde een Britsch admiraal aan Reuter:
Het is dus duidelijk dat het gebeurde de onver
zettelijkheid der geallieerden nog zal aanwak
keren.
VERSPREIDEvBERlCHTEN
HOE DE PAUSELIJKE NOTA IN ENGE-
LAND 18 OPGENOMEN.
Hefc Londensche Katholieke blad „The
Universe" schrijft, volgens de „Germania":
„De moeilijkheden in aanmerking geno
men, die ieder heeft te verwachten, die van
vrede durft spreken, hebben wij geen reden,
ons te beklagen over de ontvangst van lie
Pauselijke nota, en wij hebben alle reden oin
te hopen, dat zij practische resultaten zal
hebben. Die bladen, welke den Paus we
gens zijn actie ten gunste van den vrede
hebben aangevallen, vertegenwoordigen
geenszins de publieke opinie in Engeland.
De pauselijke nota werd integendeel met
warmte begroet of vond een willig oor bij
een groot gedeelte der pers in het geheele
land. Invloedrijke bladen in midden-Ejnge-
land en in het Noorden steunden Iiaar krach
tig en beschouwden haar als een uitsteken
de basis voor vredesonderhandelingen. T)e
arbeiderspers was eenstemmig in haar hij-
val. Angiikaanache en Protestante bladen
bespraken haar eveneons zeer welwillend."
De herbouw in N.-H o 1 1 a n il. De
advies-commissie voor den herbouw in de
overstroomde gedeelten van Noord-Holland
heeft haar verslag over 1916/17 in druk gege
ven. De sociaal-technische vereeniging van
ingenieurs en architecten maakte deze uit
gaaf mogelijk.
De commissie komt tot de 6lotsom, dat de
streek, vau Noord-Holland, waarin zij tot
dusver werkte, een vruchtbare bodem be
looft te zjjü voor huar streven. Zij hoopt dat
in de, door haar ingeslagen richting haar ar
beid voortgezet en deze zoo mogelijk offi
cieel erkend -— uitgebreid moge worden tot
andere deeleu der provincie. Dit ware,
schrijft zij, de consequente aanvulling der
overheidsbemoeiing met de schoonheid, die
door de provinciale reclame-verordening van
Noord-Holland waarmede dit gewest met
een goed voorbeeld vooraan ging bereids
met zoo uitstekend succes is ingezet.
Eenige afbeeldingen, aan het verslan- toe-
Sarteljorisstraat 27. TEL. I77U
8, 10 EN 12 GTS.
HERTOGENBOSCH
gevoegd, lichten de bedoelingen en de be
moeiingen der commissie nader toe. Op en
kele zijn naast de oorspronkelijke, aan dt
commissie óverlegde ontwerpen, hare voor
stellen tot wijziging geplaatst.
Duidelijk komt daarbij uit, hoe getracht is
zonder eenige overdrijving van bouwkosten
en* bijkans angstvallig in aansluiting bij de
oorspronkelijke ontwerpen voor zoover bef
betreft de practische eischen, de raamverdoe-
ling en indeeling, een voor het oog aange
naam uiterlijk te bereiken.
Alle ongepaste of gezochte versiering ia
onderdukt en slechts door juistere verhou
dingen van bet geheel en der deelen ook
van deze onderling is naar verbetering
gestreefd.
Enkele foto's doen uitkomen wat de werk
zaamheid der oommissie bereikte, deels op
het vasteland voor Noord-Holl/lnd, deels
en zulks geheel in overeenstemming met dp
plaatselijke overlevering op Marken.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Naar wij vernemen, zou binnen zeer kor
ten tijd ook weer een verhooging dei.
prijzen voor ver sch i 11 e n d e tabak'
soorten te verwachten zijn.
Op een vraag vaii het Ned. Tel. Ag. waar
door het uitblijven van handels- en finan-
cieele telegrammen uit en over Engeland
veroorzaakt wordt, werd van den bijzonderen
vertegenwoordiger van Reuters Limited al
hier, de heer Moloneys de volgende mede-
deeling ontvangen: De Britsche legatie deelt
mij mee, dat alle telegraphische han-'
delsgemeenschap met Nederl.a.n.d
door een bevel der Britsche regeering ver
broken is, totdat de Nederlandsche regee
ring er in zal toestemmen een einde te ma
ken aan den doorvoer van zand, kiezel en
oud roest door Nederland van Duitschland
naar België.
Dezer dagen werd uit de mijnstreek aan
„de Stand." gemeld, dat de concessionaris
sen der bruinkolenvelden, zoo zij al
niet worden tegengewerkt dan toch door het
ophouden van machines, noodig voor de ex
ploitatie. gorden belemmerd om de zaak vlug
aan te pakken. Als voorbeeld haalde men
aan, dat machines eon week nadat men ze
te IJmuiden op den trein had geladen nog
niet op de plaats van bestemming wargn
aangekomen; en dat een excavateur vier da
gen nadat men hem te Amsterdam had inge
laden, nog steeds kalm op het emplacement!
stond te wachten.
Bij informatie te bevoegder plaatse deelde
men mede, dat inderdaad het vervoer vaa'
voor de exploitatie noodigo machines belem
mering ondervindt doordat men zich bij de
spoorwagen onvoorwaardelijk aan eenmaal
vastgestelde bepalingen houdt. Gezien de
wenschelijkheid om de bruinkoolvelden zoo
spoedig en zoo intens mogelijk in exploi
tafcie te brengen, zou men het ten zeerste,
op prijs stellen indien door de spoorwegmaat
schappijen in dit specials geval bij voorko
mende gelegenheden van den bureaucrati-
schen weg werd afgeweken.
Van tegenwerking is echter geen sprake;
integendeel, de regeering en Tiet r'ijkskolen-
distributie-bureau doen alles wat in hun
macht staat om een spoedige exploitatie
der velden te bevorderen.
Het II. N.-bureau meldt, uit New-York:
Van den Wieleu, het hoofd van de Neder
landsche zending, heeft in een verklaring
oa ..gezegd dat Holland zich zeer in
het nsuw b e v i n d t en dat het, tenzij de
Vereenigde Staten veevoeder verkoopen, 50
pet van den vees.tapel moet afslachten. We
gens gebrek aan opslagplaatsen en koelhui
zen zal veel van dit vleesch naar 'Duitsch
land moeten gaan. De pers vat de verklaring
van Van der Wielen met sympathie op en
men hoopt dat er iets kan worden gedaan om
de rampen te verzachten van de ongelukki
ge neutralen.
Naar het „Hbld." verneemt, had het uit
stel van het vertrek der Duitsche onder-
Handelaars naar Berlijn mede tot oorzaak,
dat men wilde wachten totdat, behalve over
de levering van kolen aan ons land. ook over.
de levering van levensmiddelen aan Duitsch
land overeenstemming verkregen zou zijn.
De voorloopige overeenstemming over de
drie hoofdpunten: kolen, leven smidde-
len en credietverschaffing i.s n.u
tot stand gekomen en de beide gedele
geerden der Duitsche regeering vertrokken
gisteren met twee vertegenwoordigers van
de Deutsche Handelsstede naar Berlijn om
de overeenkomst door de Duitsche regeering
tè doen bekrachtigen.
CRISIS-MAATREGELEN.
Wegens het groot aantal surrogaten
en vervalschingen van soda,
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Aanvraag-formulieren moeten worden in
geleverd op Zaterdag 'S3 Oei. a.s.
aan het lokaal Spaarne 92rood
de volgnummers 48015100 voorm. van
9—12 uur;
de volgnummers 51015400 's nam. van
25 uur.
V
5457
„Het spreekt vanzelf, dat ophitsing tot militair
oproer niet kan worden geduld, en volgens de wet
bestraft moet worden. Het is even duidelijk, dat de
drie „onafhankelijke afgevaardigden" een zware en
dubbele schuld op zich zouden hebben geladen, als
zij zulk een optreden aangemoedigd of vergemak
kelijkt hadden schuld tegenover de ongelukkige,
gefusileerde matrozen, schuld tegenover het land.
Maar waar is het geldig bewn ,r Mie schuld? En
wat is dat voor een zonder' ,l:icei proces, het
welk de eerste beambte .As, de Rijkskanselier,
en na hem de staatssecretaris van Marine, op de
openbare tribune tegen deze afgevaardigden begon
nen zijn? Wat twee matrozen worden gearres
teerd, verklaren dat zij van de afgevaardigden mate
riaal hebben gekregen, en worden niet met dezen
geconfronteerd? De matrozen worden neergelegd, en
als zij door den dood verhinderd zijn te getuigen,
wordt niet in een rechtzaal, maar in den Rijksdag,
als het juist van pas schijnt hun vérklaring plot
seling te voorschijn gehaald? Men kan het gerust
met Naumann eens zijn, waar deze verklaarde dat
uit deze geheele wijze van optreden blijkt dat er in
de acten van den officier van justitie geen zwaar
wegend bewijs te vinden was. En men moet hem al
evenzeer gelijk geven, waar hij het betreurt „dat een
regeering uit dit geval munt slaat in den politieken
strijd.
„De fatsoenlijk en redelijk denkende, niet door
partijhaat verwarde meerderheid van het Duitsche
volk, Herr Reihskanzler wil recht voor iedereen,
straf voor ieder bewezen vergrijp, maar geen
tendenz-proces, dat met blijkbaar politieke neven
bedoelingen vol effect in elkaar wordt gezetI"
Levering van ALLE GOEDEREN op gemak
kelijke betalingsvoorwaarden,
CONTANT 5 pCt. korting. 5074
„Toen von Kühlmann sprsk, stond hij op een
ruïne. De Rijksdag heeft op 9 October het pijnlijkste
oogenblik doorgemaakt van zijn geheele geschie
denis. Werpt men achteraf nog een blik op de
dingen, die te voren als op een film aan het oog
waren voorbijgegleden, dan n aken ze indrukken die
wisselen van diep tragisch tot hoegst komisch. Een
chaotische verwarri >g, een woeste droom! Toen
von Kühlmann sprak, sat Michaëlis naast hem, nek
was alsof hij nog rijkskanselier was. Ja, inderdaad,
hij is het nog steeds.
De rijkskanselier en de minister van Marine heb
ben, zoo gaat de „Vorwarts" voort, op ongelooflijke
en onverantwoordelijke wijze den Rijksdag tot een
plaats van woest schandaal gemaakt.
Terwijl de Marine-minister nog verstandig genoeg
was het te doen voorkomen, alsof het gebeurde bij
de vloot zich bepaalde tot enkele oproerige personen
liet de rijkskanselier het voorkomen alsof er sprake
was van een wijdvertakt complot, van eea kritiek
oogenblik voor de vloot, waarbij alles op het spel
stond, en dat daaraan een der Rijksdagfracties had
deelgenomen.
Het buitenland kan jubelen, zegt het blad, want
het zal niet gelooven, dat deze voorstelling een
onzinnige overdrijving is van een onbekwaam
staatsman, die een middel zocht om zich schoon te
wasschen en geen ander middel vond.
Hier was slechts sprake van een gewone militaire
ongehoorzaamheid en er is zelfs geen schaduw van
bewijs geleverd, dat daaraan Rijksdagafgevaardigden
hebben deelgenomen.
„De toestand is nu zoo," meent de „Vorwarts",
„dat er geen uitweg meer mogelijk is. Worden de
beschuldigden niet vervolgd, dan staat het voor de
geheele wereld vast, dat de beweringen van von
Capelle en Michaëlis lichtvaardig waren. Wordt wèl
een aanklacht ingesteld, dan beleven wij een proces,
waarin door de regeering op voorbarige wijze een
standpunt is ingenomen. Dat proces zal worden ge
voerd met gesloten deuren, als een politiek tendenz-
proces, en het geloof in de rechtvaardigheid der
beslissing is bij het volk zóódanig geschokt, dat het
niet meer te herstellen zal zijn."
'dat Michaëlis bewezen had. absoluut ongeschikt
te zijn voor zijn ambt, wat bekwaqmheid en karak
ter betreft.
Ledebour wordt tot de orde geroepen.
Hij vervolgt: Helfferich moet aan het bewind
komen om Michaëlis te helpen. Wij hebben ook geen
anderen kanselier noodig. De staatsadvocaat waagt
het niet een aanklacht tegen de onafhankelijke
sociaal-democraten in te dienen. De kanselier stelt
het voor alsof die aanklacht ingediend was en of
de schuld bewezen is. „Dat is een kwajongensstreek
van Michaëlis."
Spreker wordt voor de tweede maal tot de orde
geroepen. De president dreigt hem het woord te
ontnemen. (Groot rumoer. Geroep links: „Treed
maar af"). Ledebour dient daarop een resolutie iti,
welke verworpen wordt.
Ledebour wijst er dan op, dat de Rijkskanselier
nu al zijn vierde verklaring over de vredesresolutle
heeft afgelegd; duidelijk is zijn standpunt echter
nog in 't geheel niet. Het is een onverklaarbaar feit,
dat de meerderheid daarmee tevreden was.
Ook von Kühlmann, vervolgde Ledebour, heeft
niet in uitdrukkelijke bewoordingen afstand doen
van België uilgesproken, hoewel zijn woorden, dat
er behalve Elzas-Lotliaringen geen ernstig beletsel
voor den vrede bestaat, zulk een uitlegging toelaten.
Ook von Kühlmann heeft zich nog niet geheel losge
maakt van de tot dusver gevolgde methode der rnia-
leidings- en overweldigingspolitiek.
Het advies van graaf Luxburg aan de Duitschei
regeering om Argentijnsche schepen vrij te laten
of. spoorloos te doen verdwijnen, is het meest in
fame wat ik ooit gelezen heb en ik hoop, dat hier
over evenveel verontw uardiging heerscht als over
het Baralong-incident. Op die manier wordt
Duitschlands aanzien ten zeerste benadeeld. Redden
kunnen wij het slechts als wij van deze tribune onze
verontwaardiging over zulke afschuwelijkheden
toon en.
Haar onbekwaamheid toont de regeering ook bij
het regelen der staat*aangelegenheden- in de door
onze troepen bezette gebieden. In Polen. Koerland
en Littauen begroette men ze als bevrijders van het
tsaristisch regime. Maar in plaats van de vrijheid
bracht de Duitsche regeering slechts haar eigen
bureaucratie. Er is ook een beweging gaande om de
Oostzee-provincies bij Duitschland in "te lijven. De
heeren, die daarvoor opkomen, meenen ten onrechte,
dat het Duitsche landen zijn. Meer dan 90 procent
der bevolking is niet Duitsch. In 't bijzonder in
Riga vormen de Duitschers slechts een zesde van
de bevolking. Wil men er soms een Duitschen prins
heensturen, die het zaakje alleen opknapt? Ik ,ben
weliswaar voor den exoort van prinsen. maar zij
mogen toch geen onheil aanrichten.
Wellicht verklaart deze onthulling het uitblijven
van een Duitsch vlootoffensief in de Oostzee, tege
lijkertijd met de land-operaties, die tot den val van
Riga leidden. Het Duitsche oppercommando zal
waarschijnlijk gedacht hebben, dat het 't beste'was
de Duitsche zeelieden zoo min mogelijk in contact
te brengen met de Russische revolutionairen.
Tegelijkertijd zou het voorbarig zijn aan te nemen
dat de Duitsche vloot als strijdkracht verzwakt is.
Niettemin is het incident een van de vele aandui
dingen, dat het moreel der Duitschers geleidelijk
minder wordt.
„Het is voor allen, die Duitschland kennen, een
van de meest .verbazingwekkende feiten van den
oorlog. Ware men er niet officieel in den Rijksdag
voor uitgekomen, dan zou het moeite hebben g kost,
er geloof aan te slaan. Men kan zich niet ten volle
rekenschap geven van de uitwerking, die zoo'11 be
kentenis op de openbare meening in Duitschland zal
hebben. Hierna kan men op alles verdacht zijn. Het
werpt een nieuw licht op Duitschland's telken» weer
opduikende vredes-manoeuvres. Het is inderdaad
een nieuw blijk van den zinkenden moed en de
zorglijkheid van den toestand in Duitschland. Het
zou de geallieerden eens te meer ertoe moeten bren
gen om doof te blijven voor de vijandelijke kuipe
rijen ten gunste van den vrede,, aangezien daarin"!
volgt, dat de krachten, die ze tegenover-zich hebben
de aanvallen van de entente niet langer kunnen
weerstaan. De ontberingen der Duitschers worden
ondragelijk en hoe langer de oorlog duurt, des te
harder zullen de voorwaarden zijn, die de zegevie
rende geallieerden den Duitschen handel in de toe
komst zullen opleggen."
3016
I
IS EEN DELICATESSE
VOOR IEDEREN
FIJNSTE SUMATRA
s Z ANDBLAD-SIGAAR
