IffillE IUIL CU9RANT
"^bsMeïïlaIF*"
VRAGENBUS
Zaterdag 20 October - Derde blad
Brief uit Brazilië.
WAT DE PERS ZEGT
KERK EN'SCHOOL
LEGER'EN VLOOT
RECHTSZAKEN
Arassuahy, 8 Febr. 1917.
Ia 8e zoete hoop dat mijn eerste brief van
P Januari is aangekomen en gedrukt en ge
lezen, zal ik deze keer de lezers van de
Uieuwe Haarlemmer eens vergasten op wat
cijfers, om hun een denkbeeld te geven van
®razilië. Toen een jaar of wat geleden "Ne
erland moeielijkheden had met Venezuela,
las ik in een onzer Hollandsche couranten
cene philippics tegen „dat republiekje van
^Uid-Amerika," dat Holland durfde tergen.
Als dat verkleinwoord slaat op de macht en
gaarde van Venezuela, dan laat ik het voor
ffat diet is, maar als 't bétrekking heeft op
pe uitgestrektheid, dan pleit het niet voor
de aardrijkskundige ontwikkeling 'van dien
journalist. Immers, hiér in Amerika is alles
groot, en .de kleinste republiek heelt nog
eer, eerbiedwaardige uitgestrektheid. Om in
Amerika een republiek te vinden, iets kléi-
hér dan Nederland en iets grooter dan Bei-
git, moet men naar Haiti „gaan, waar de
ihenechen zich de weelde veroorloofd heb-
&en, één eiland in 2 republieken te verdoe
len. In Zuid-Amerika is de klei iste repu
bliek nog ongeveer 6 maal zoo groot als
Holland. En om nu eindelijk, op Brazilië te
komen, dat niet 't kleinste, maar t grootste
der Zuid-Amerikaansche landen is, Brazilië
is zóó groot, dat een Hollander er zich
ttioeielijk een idee van kan vormen, 't Js
fcieer dan 1.6 maal zoo groot a's Europeesch
'Rusland, ongeveer 16 maal zoo groot als
Uuitschland, en bijna 260- maal zoo groot
«Is heel Nederland. Ja, ja, dat is geen ver
gissing. Minas Geraes, een van de vele staten
of provinciën w.aarin Brazilië verdeeld is,
ie nog 1% maal uitgestrekter dan ons vader
land. Eindelijk veronderstellen we eens dat
sen aardbeving de 3 zuidelijke schiereilan
den van Europa deed verdwijnen wat 'de
Balkan betreft zou dat voor de rust van
Èuropa nog niet zoo onaardig zijn het
overblijvende deel van Europa zou dan juist
gelijk zijn aan Brazilië.
Is de oppervlakte groot, de bevolking is
fceei dun gezaaid. De staat Minas Geraes,
Aooals gezegd 17 maal grooter dan Neder
land, heeft slechts 5 millioen inwoners, en
geheel Brazilië heeft, naar schatting, 25 mil
Boen inwoners. Ik zeg naar schatting, want
hen zuivere volkstelling is hier natuurlijk
onmogelijk. Over dat bevolkingscijfer kan
haen heel aardig philosopheeren. Zoo bij
voorbeeld de volgende berekeningBelgië
Veft, of liever had, vóór den oorlog, 7,5
hiillioen inwoners, bij een oppervlakte van
*9.436 vierk. kilometer, of 254 inw. per K.M.2
Als Brazilië met zijn 8,5 millioen K.M.2 :ook
c sterk bevolkt was, dan zou "het hebben
millioen maal 254 is 2 milliard1 en nog
Als ik me niet vergis, heeft de gelieele
gereld zoowat 1,5 milliard inw., dus is er
*°or heel 't menschelijk geslacht plaats in
j»én land van 't zuidelijk deel van één der
'o wereiddeelen. Niet erg vleiend voor T
-■A'cuw-Malthusianisten, dunkt me. Denkelijk
puiten die wel zeggen: Ja, maar Brazilië kan
tueD Zno <i icht bevolkt worden als België.
Nu we weten hoeveel mensclien er in Bra
zilië wonen, is 't wel eens eigenaardig eens
ha te gaan, wat voor menschen dat wel zijn
De inwoners van dit kolossale land stammen
'd van 3 rassen: 't blanke, 't zwarte en 't
roode ras, ofwel, Europeanen, Negers en In
diauen. De Indianen waren de oorspronke
lijke bewoners, de Europeanen hebben 't
ontdekt en in bezit genomen, en daar
in 't begin weinig in getal waren en niet
kettei^d om zelf te werken en de indianen
hok liever zich bezig hielden met jacht en
Vsschorij dan met landbouw, werden al spoe-
j'S Negerslaven uit Afrika ingevoerd om 't
*pud te bebouwen. De slavernij bestaat niet
"heer sinds 1888, maar de vroegere slaven
Rn hunne afstammelingen zijn allen hier ge-
hieven, 't geen wel pleit voor de goede ver
standhouding onder de rassen. Uft de Ver
enigde Staten van Noord-Amerika trokken
«e vrijgelaten slaven in groot getal naar
Afrika, waar ze een republiek stichtten, Li
Aoria genaamd. Van zulk een uittocht in
hassa uit Brazilië heeft men nooit gehoord
Ooroordeelen en afkeer tegen 't zwarte ras
-Staan hier dan ook niet. Wel streelt het
ijdelheid van een Neger ais men hem
clank noemt, wel hoort men soms een Bon-
teren kleurling zeggen: „Wij blanken,jnaar
voor de wet, èn in ae praotijk zijn alle
hasrsee gelijk. Vandaar dan ook dat er be
halve zuiver blanken en zwarten nog allerlei
Ws -henkleuren bestaan, Mulatten genaamd,
pjji de huwelijken tussclien bla ken en zwar-
Cö volstrekt niet zeldzaam zijn. 't Zeilde
'p et gezegd worden van do Indianen. Een
"dlaan verschilt in het uiterlijk niet erg
;,e©I yan tien Europeaan. Geef een Indiaan
•'••U'opècsehe kleeren aan, en zet hem naa3t
Ch blanke uit de lagere standen en 't zal
j moeilijk vallen ze te onderscheiden. Ik heb
'Nianenkinderen gezien met een kleur van
•Jke'R en bloed als gezonde Ilollandsahe jon-
aL1'8- Kinderen van Europeanen met roodhui-
fch zjjn dan ook niet meer te onderkennen.
zoo is 't te verklaren flat velen zeggen
1 't Indiaansche ras aan het uitsterven
ofschoon een groot gedeelte der Brazilia-
't indiaansch bloed in hun aderen hebben,
8 1lls juister te zeggen, dat de drie ras-
fcjirood, wit en zwart, bezi
paat', een tamelijk donkere kleurling, even
als Dr. Nilo Pecanha, die eenige jaren ge
leden President der Republiek was, en te
genwoordig President van den Staat Kiö de
Janeiro.
Over het karakter en Be eigenschappen
van dit zoo gemengde volk in een volgen
den brief.
V Er. SABTNTJS ST kFHORST O F Af.
fUi,
bezig zijn de Era-
je**ueche nationaliteit te vormen. Want Üe
j Jng, öc zoon van 2, soms 3 rassen,
kil;.0 *°hte Braziliaan. Zoo bijv. is de Bra-
Oov£?«oh« Kardinaal, Z. Emin. Joachim Ar-
'(*e A-lbuquerque Cavalcanti, een af-
leling van Portugeezen en Italianen en
meV zekt ook van Hollanders, maar
viahen!f t' dat Rd ool£ afstamt vaui een In
laat! it%PPei'hoofd. Zoo is de Aartsbisschop
rïer iaï?-na» Dom Silverio Gomes Pimenta,'
Sste i feleerdste, heiligste en eerbiedwaar
den van 't "Bra4iliaansche Ep'isco-
EEN ONHEBBELIJKE PLAAT.
Wy lezen in „DE VOORHOEDE":
De Oude Groene (Amsterdammer) gaf
deze week een plaat ten beste, waarop staan
afgebeeld alle soorten van vreemdelingen
die hier willens of onwillens tijdens den
oorlog een toevluchtsoord hebben gevonden,
rijkelijk zich te goed doende aan de spij
zen die de Nederlandsehe Maagd hun heeft
voorgezet, en by den grooten ketel, waaruit
al de goede gave van Neerlandia te voor
schijn komen, staat een Volendammer meis
je, de Nederlandsehe burgervoorstellend,
een bord ophoudend, met de vraag: „Blijft
er nog iets voor mii over!''
Tot die vreemdelingen behooren blükens
de aanwyzing op die plaat geïnterneerden
van verschillende nationaliteiten, Duit-
schers, Engeischen, Belgen, Bussen, Belgi
sche vluchtelingen en Duitsche deserteurs.
Het is wel bijzonder fijn gevoeld van een
weekblad dat de pretentie heeft een intel
lectueel weekblad te zün om op dergelijke
wijze de gastvrijheid en milddadigheid van
het Nederlandsehe volk te schande te ma
ken. Vooral voor de Belgen is de plaat zeer
grievend. In welk© aangename gemoeds
stemming nioet zoo'n Belgische vluchteling
wel komen die hier in ballingschap onze
boterham at, nog te-zwijfien van de groote
eer die bij geniet om met een Duitschen de
serteur op een plaatje te staan en met hem
over een kam te worden geschoren,
't Is byzonder kie&eh en fijn gevoeld.
Laten wij hopen dat de oude Groene ons
voortaan dergelijke krenkende platen be
sparen zal en Braakensiek zijne talenten
moge bewaren als hii eens Jan Schrok ten
tooneele moet voeren.
CRISIS-MAATREGELEN.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening mel£t: Bij. de Rijks-Ko-
lendistributio komen dagelijks mededeelim-
geu betreffende uitvindingen tot le
niging van (jen thans heerschen-
den brandstoffen nood. Hoewel
slechts weinige van deze uitvindingen voor
practische toepassing vatbaar zijn, is het
wellicht niet ondienstig, om naar aanleiding
van de ontvangen aanwijzingen op enkele
punten de* aandacht te vestigen.
Van verschillende zijden wordt erop ge
wezen, dat uit de asch en sintels van in
dustrieel© en 'particuliere- "stookinrichtingen
een bruikbare brandstof kan worden gewon
nen. Uit een ingesteld onderzoek is geble
ken, dat het niet wel mogelijk is de winning
van de brandbare deelen uit steenkolenasch
in de verschillende gemeenten door een con
treien dienst te ckoen geschieden, doch dat
hel. veeleer flfc voorkeur verdient, dat het
sorteeren van de asch en sintels doof de
en Particulieren zelf ter hand
°tepeen met lehu,P van cene
eenvoudige smtelzeef en uitlezen niet de hand
op eenvoudige Wijze kan geschieden Het uit
zoeken van de- asch, dat in normale tijden
als niet loonend werd beschouwd, geeft in
derdaad een niet onbelangrijke besparing aan
brandstoffen; een ieder zij er dus op be
dacht, te voorkomen dat brandstoffen ver
loren gaan.
Van verschillende zijden is in de couranten
en geïllustreerde bladen reeds erop gewezen,
dat "ook op kleine schaal met behulp van
een eenvoudig handpers briketten kunnen
worden gemaakt uit allenei brandbaar huis
afval als papier, houtspanen, houtwol, turf
molm enz., waardoor eea ieder in staat is
zelf voor een kleine aanvulling van het
brandstofrantsoen te zorgen.
Het verdient vooral aanbeveling om met
den genoemden afval het uit de asch terug
gewonnen brandbare gruis, zoomede ook het
gruis dat eventueel met de geleverde kolen
wordt ontvangen, te briketteeren, daar dp
calorische waarde van de verkregen brand
stof daardoor aanzienlijk wordt verhoogd en
het gruis als zoodanig een zeer oeconomisch
brandmateriaal vormt.
Wat de mogelijkheid betreft van de toe
passing van fijne brandbare materialen als
zaagsel, houtdraaisel, run, turfstrooisel e.d.
voor huisbrand en kookdoeleinden, deze
materialen kunnen in de gebruikelijke ka
chels en fornuizen niet worden gestookt.
Een bezwaar van het gebruik van turf
strooisel is, dat het om te kunnen worden
gestookt, zeer droog moet zijn. Hoewel ook
het vervoer Van dit volumineus® materiaal
veel laadruimte vergt, wordt thans reeds
can hoeveelheid turfstrooisel voor de huis
brand-distributie ter beschikking van de
Brandstoffencommissie gesteld.
Nu de spoorwegdirecties voornemens zijn
de aan de tegenwoordige regeling verbonden
bezwaren zooveel mogelijk te ondervangen
en door wijzigingen betere a a n s 1 u i t i n-
gen te verkrijgen, schrijft G. P. aan de Mb.,
zijn verschillende bewoners van de bloeiende
Rijnstreek, Öie gebruik moeten maken van
de ljjn Bodegraven—Leiden, vol verwachting.
Slechts een kleine wijziging in het trein
verkeer zou voor velen een ware uitkomst
zijn. De reizigers n.l., die gebruik moeten ma
ken van den eersten trein, die om 7 uur
van. uit Bodegraven vertrekt, komen te Lei
den om 7.42 uur v.m. aan. Dm 7.34 v.m.
vertrekt uft Leiden 'n boemeltrein. naar
Haarlem, zoodat zij van dien vroegtrein geen
gebruik kunnen maken. Dit is geen bezwaar
voor reizigers, die zich naar Haarlem bege
ven, Baar om 7.54 uur v.m. weer een snel
trein vertrekt. De reizigers, die echter ep
de lijn Haarlem—Leiden de tusschengelegen
plaatsen moeten bezoeken zijn echter zeer
godupeerd, daar zij ruim twee uur moeten
wachten, vooraleer de volgende boemeltrein
vertrekt.
Wanneer nu de directies der spoorwegen
ge enkele wijzigÜg Jjpoden aanbrengen
Jör b.v. het uur v&ft rfftrek van den eer
sten trein uit Bodegraven naar Leiden In
plaats van 7 uur op 7.20 uur v.jn. te stel
len of het vertrekuur uit BodegrètVen om 7
uur te handhaven en den trein van 7.84 uur
v.m. uit Leiden circa 20 minuten te verla
ten, dan zouden de directies der spoorwe
gen de bewoners uit deze steeds groeiende
industriestreken voor zeer veel nadeel in
hun zaken kunnen behoeden.
Naar het Bureau voor Mededeelingen In
zake de Voedselvoorziening meldt, berust
het' gerucht dat de regeering ernstig over
weegt' h e t b r o o d r a n t s o e n v an 11 d a-
gen terug te brengen op 9 dagen,
in verband met de vermenging met aard
appelmeel, op misverstand. Voor. *t ver
werken van aardappelen tot broodmaterieel
bestaan twee methoden, n.l. de aardappelen
drogen en daarna tot poeier vend alen of
wel in de aardappelmeelfabrieken de vezels,
die anders eerst later worden verwerkt,
reeds aanstondsbenutten om het z.g. aard-
appelgries te krijgen.
Tegen de eerste methode Tljaen echter
althans tegen uitvoering op groote schaal
overwegende practische bezwaren. Immers
de aardappelen zouden uit het Noorden moe
ten worden vervoerd naar de groentendro-
gerijen, die zich voor het meerendeel in;Hol
land en het Zuiden des lands bevinden. Met
dit vervoer en niet minder met hot drogen
zelf zou een zoodanig kolengebruik gemoeid
zijn, dat aan deze wijze van werken niet
kan worden gedacht.
Toch wordt deze methode zooveel mogelijk
in toepassing gebracht in Üe dextrinefabrie-
ken, maar het resultaat hiervan zal zijn, diat
in het gunstigste geval slechts een onbetee-
kenende vermeerdering van broodmateriaal
te verwachten is. Een verlaging van 'den
duur der broodkaart van 11 tot 9 dagen zou
echter 22 'a 23 pCt. meer broodmateriaal
vereischeu.
Ook van de tweede methode make pion
zich geen illusies. Zij stelt zoodanig© andere
eischen aan de aardappelmeelfabrieken, dat
het zeer de vraag is of de moeilijkheden 'te
overwinnen zijn. Voorshands ziet het daar
nog niet naar uit, veeleer naar het tegendeel'.
Bedenke men daarbij dat onze huiffige
voorraden, ook bij het bestaande broodrant
soen, lang niet strekken tot den oogst van
1918, dan aal men begrijpen, dat op ver
hooging van broodrantsoen zonder nieuwen
aanvoer van broodkoren van overzee niet
mag worden gerekend.
V r Ik ben van lichting 1918 en be
stemd om te worden ingelijfd bij het 21e
Reg. 4e aid. Veldart., garnizoen Leiden. Wan
neer zal ik in werkelijken Sienat worden
gesteld?
Antw. Nog niet bekend'.
V r. Zoudt ,u mij kunnen inlichten waar
een Geïllustreerd Weekblad te -verkrijgen is
van St. Antonius?
Antw. Een weekblad van St. Antonius*
kennen wij niet.
Vr. Hoe maakt men van witte kool zuur
kool?
Antw. Gesneden, gewassohen witte kool
doet men in Keulscke potten met 150 gram
zout op 5 witte kolen. Flink aandrukken en
afdekken met een dlook. Na eenigen tjjd
schimmel afscheppen en dit herhallen zoolang
zich schimmel vertoont. Het duurt ongeveer
«en maand voor de zuurkool goad is.
V r. Ik heb in de maand September 4 kub.
meter gas minder gebruikt dan ik mag ge
bruiken. Mag ik nu dat in de maand October
bij mijn quantum tellen?
j Aptw. Neen. .Wanneer u echter in de
maand October minder gebruikt, danmoogt
u dat de volgende maand zoo noodig meer
gebruiken.
V r. van W. N. te A- B moet zich mot
die gevallen wenden tót de Plaatselijke Dis-
tributie-oommissie, of tot den burgemeester
uwer gemeente.
V r. Mevr. betwist aan het dienstmeisje
het recht om procentengeld te houden.Heeft
mevrouw daar recht op?
Antw. Het meisje heeft recht op pro-
oentengekL
V r, Ik ben van lichting 1918 en inge
deeld bij het 2e reg. veldart., 4e afd. Wan
neer moet ik opkomen?
Antw. Nog niet bekend.
V r. Moet een volgestorte polis, groot f 125
van de lotery Lotisico van het jaar 1908
rïgeld worden? 2. Zoo ja: hoeveel zijn
koeten voor liet zegelen? 8. Waar moet
dit geschieden
Antw. 1. Ja; Si. f 1.60; 8f W kunt het
laten doen op 'het Registratiekantoor aan Se
Nieuwe Gracht.
Vr. Hoeveel M3 gas mogen wij Be eerst
volgende maanden gébruiken? Ons gezin be
staat uit 8 personen, en voor verlichting
gebruiken wij electrioiteit.
Antw. 21 M3 per maand tot ultimo "Maart
Wat u in de eene maand minder 'ge
bruikt kunt u de andere maanden m©®1" ge-
gebruiken; wat u meer gebruikt moet
u inhalen.
V r. Ik -ben van de militielichting 1918 en
ingedeeld bij het 2e Bat. 2e Reg. Vesting
artillerie, le gedeelte. Wanneer moet ik ,op-
komen?
A n t w. Nog niet bekend.
V r. Waar kan men zich vervoegen wan
neer men twqfelt of een Notaris zgn zaken
goed behandelt?
Antw. Tot de Kamer van Toezicht over
de Notarissen.
V r. Kunt u mij naam en Adres opgeven
van de hieronder genoemde tydschriften en
couranten? 1. Het Chemisch Weekblad, 2.
Het Medisch Weekblad, 8. Het Pharmaceu-
tisch Weekblad, 4. Het Nederlandsehe Tijd
schrift voor Geneeskunde, 5. Weekblad voor
Drogisten, 6. Tijdschrift voor Veeartsenijkun
de en Veeteelt, 7. De Drogist, 8. Homoepa-
tisch Weekblad.
Antw. 1. Orgaan van de Nederl. Che
mische Vereeniging, uitg. D. !B. Centen, te
Amsterdam; 2. uitg. Scheltema en Holkemas
Boekhandel, Amsterdam; 8. uitg. D. B. Cen
ten, Amsterdam; 4. uitg. F. van Kossem,
Amsterdam; 6. uitg. Naaml. Venn. Lourens
Coster, Haarlem; 6. uitg. J. L. Beijers, te
Utrecht; 7. uitg. .Bronsema's iDrukkerij, te
Enschede; 8. Dit zal zijn: Hornoeopatisch
Maandblad, uitg. La Rivière en Voorhoeve.,
te Zwolle.
V r. Op welke manier kan men een olie
vlek uit een dik karpet verwijderen!
Antw. Met een pap van pSaarde.
V r, Welk voeder gebruiken wilde fazan
ten!
Antw. Hetzelfde als kippen, mits de za
den van goede kwaliteit zün, daarbij veel
groente en eenig dierlük voedsel, zooale wat
vleeschafval of grondwormen.
Antw. aan V. te 8. Het recht daarop
behoort voor de helft aan den eigenaar van
den grond en voor de helft aan u, den vin
der.
V Ik heb bij mij een militair, die mot
6 weken werkverlof is. Nu kan bij geen kof-
Uit Haarlem's grijs verleden.
WA&MOESSTRAAT EN BAAN.
XXII.
De heer W. P. J. Overmeer, die met ge
noegen deze publicatie van Haarlemsche le
genden ziet, vernam bovenstaand verhaal
van een zeer geacht stadgenoot, en gaf ons
toestemming deze onder de rubriek „Haar
lem's grijs verleden" op te nemen.
Niet ver van een molenwerf te Haarlem
werd het Iijik van een man gevonden. Hij vas
door een messteek vermoord en nn vond men
een bebloed mes naast deft molenaar, die op
het grasveld vóór den molen zün middag
slaapje hield.
Dé moordenaar werd als verdacht van den
misdaad gearresteerd en de justitie veroor
deelde hem, ofschoon hii bezwoer, dat hij on
schuldig was en dat het mes naast hem moest
zün gelegd, terwül hy sliep. Het'vonnis luid
de: „Ophanging tot er dë dood op volgt.''
Op den dag, waarop de terechtstelling zou
plaats hebben, was de Groote Markt vol
nieuwsgierigen. Op het oogenhlik, dat den
onsclmldigen molenaar de strop om de hals
werd gedaan, kwam schreeuwende en met
een doek zwaaiende zün knecht op de Markt
en drong zich met geweld door de menigte
naar het schavot.
Men schorste een oogenhlik de terechtst"!-
ling en nu vernamen d© rechters van den
knecht, dat deze den waren schuldige kende.
De knecht was n.l. op reis geweest, toen dit
alles had plaats gehad en hii zün terugkomst
herkende hy het bewuste mes. Dit was niet
het eigendom van zün meester, maar van een
berucht persoon in Haarlem. De Justitie be
gaf zich nu naar de woning van den aange
wezen misdadiger, die juist middagmaalde.
Toen hü da rechters hü zich zag binnenkomen
begreep hü, dat zün misdaad was uitgekomen
en dat de dood hem wachtte. Van schrik
braakte hij het pas genuttigde voedsel n.l.
warme moes uit, waarom de straat,
waarin de moordenaar woonde, voortaan in
den volksmond Waïmoesstraat
bleef hóeten.
De molenaar werd terstond in vrijheid ge
steld en mocht drie wensohen doen, als ver
goeding van het doorstane leed.
Hü wenschte, dat de molenaarswagen aan
één zpde een los schot zouden hebben, om
gemakkelijker de zakken van de kar te kun
nen halven, vervolgens dat de molens dag en
nacht mochten malen, en ten slotte wenschte
hü dat de Baan ten eeuwige dagen een speel
plaats zou zijn voor de kinderen van Haar
lem.
fie of theebons krügen. Is dat een besluit van
den Minister! Of is dat eigendunkelükheid
van den Burgemeester!
Antw. Bedoelde militair heeft recht op
elk rantsoen levensmiddelen, zooals iedere
burger, dus ook koffie en thee, zoolang hü
met verlof is.
Vr. van E. G. te H.
Antw. Met welk verlof gaat uï Week
om week! Stel nw vraag duidelük.
Vr. Ik heb twee zoons in dienst, waar-
yan de eerste drie jaar en de tweede 8 maan
den in dienst is. Heb ik recht op vergoeding!
Antw. U zult wel in aanmerking komen
voor vergoeding. Wendt u tot de afd. Mili
taire zaken.agemeente-secretarle, alhier.
Vr. Ik héb een huis gehuurd met water
leiding. Nu is daaraan een lek gekomen en
wil mün huisbaas hebben, dat ik de kosten
betaal. Kan hü dat eischen! Ik heb geen con
tract.
Antw. Aan wiens schuld is dat lek iu
de leiding te wijten!
V r. Kan ik ook margarine-boter inleggen
voor den winter! Hoe moet ik dat doen!
Ant'w. Het is nu niet aan te raden om
margarine te bewaren, in verhand met de
quaBfce.lt daarvan. Men bewaart ze anders op
de gewone mnier in een Keulsche pot. afge
dekt met zout
Vr. Gaarne vernam ik de eischen om in
dienst als aviateur opgeleid te worden, (afd.
Vliegmaohin es)
Antw. Alleen militairen komen voor'plaat-
sing hü den vliagdienst in aanmerking. Wilt
u, militair zijnde, hy den vliegdjenst over
gaan, dan zal men u daar volledig inlichten.
V r. Ik hen geen kostwinner. Ook heb ik
zelf goen zaak. Ik ga week om week met ver
lof. Heb ik dan recht op vrü vervoer per
trein! Het is mü reeds door den riiksontvc Ti
ger toegestaan, maar mijn commandant wei
gerde mij 't te geven. Hoe moet ik daar mee
aan!
Antw. Weet u wel zeker, dat de rijksont
vanger gunstig geadviseerd heeft! Overtuig
n eerst goed daarvan Uw commandant is ge
houden het advies van den rijksontvanger op
te volgen en wü kunnen ons niet voorstellen,
dat hü daarvan afwijkt Mocht u evenwel ze
ker van uw zaak zijn, wendt u dan nogmaals
tot uw commandant leg hem de zaak uit en
mocht hii dan nog weigeren, dan zoudt u zieh
kunnen wenden tot den Minister van Oor1 ng.
Bon abonnó verzoekt ons het volgende me
dé te deelen, dat hij van belang acht ook
voor andere abonné's.
Een zijner kennissen merkte op, dat inge
volge de nieuwe zegelwet de polissen van
„Lotisioo" voor 1 December a.s. gezegeld
moeten worden k f 1.50.
Woeste Iandstormers- Voor
den Krügsraad te Arnhem hebben terechtge
staan de landstormplichtige dbldnten A. B.
v. h. 8e hat L. W. I. en H. M. v. h. res,
hat. I beschuldigd van de navolgende feiten.
Op 7 Juli bevonden bekl. zich in arrest in
een der lokalen van de wacht te Nieuw-Sohoo
nebeek. Na hun arrest verbroken te hebben*
begaven zy zich naar een naastbüzünd huig
en gébruikten aldaar een hoeveelheid ster
ken drank. Eenigen tüd later kwamen zü
zich weder in de wacht, melden. Toen de ser
geant, wachtcommandant, hen in arrest wiL-
de nemen, trok bekl. B. een mes en keerde
óch tegen den sergeantterwül bekl. M. hemi
met ©en fl«wh dreigde. De sergeant vluchtte
daarop het wachtlokaal uit, greep van ©en
schildwacht diens geweer en sommeerde bekl.
die hom bedreigend naderden, terug te gaan.
Bekl. B„ die ondanks de herhaalde sommatie
van den sergeant met getrdkken mes op do
zen afkwam, werd door een schot nit het ge
weer aan zijn handen licht gewond. Bekl. M.,
Iuef welen waarom niet. Waar ter
wereld vindt men vruchtbaarder land, g-ï-oo-
>fcer natuurlijke rijkdommen, en gezonder kli
maat dan in Brazilië? Doch daarover later
wel eens. Misschien zullen de Nieuw-Mal-
thusianisten nog antwoorden: We hebbben
heel andere gronden voor 't toepassen onzer
leer. En dan geef ik hun gelijk. Br zijn
heel andere gronden, bijvoorbeeld luiheid,
genotzucht, gebrek aan geloof enz. Volkomen
fraar.
I. J I I H I. .1
s.\—
Het „Klein Lief dewer k." Dezer dagen
is te Tilburg, in het klooster der missionarissen van
het H. Hart, op luisterrijke wijs het gouden be-
staansjubilé van het „Klein Liefdewerk" gevierd,
waaraan een 50-tal oud-élèves der apostolische
school hebben deelgenomen. Het gouden festijn
werd ingezet met een plechtige Hoogmis, waaronder
het studentenkoor onberispelijk de Missa in honorem
Bentae Mariae uitvoerde.
Door milde bijdragen was een zich te dezer ge
legenheid uit de oud-studenten gevormd comité,
in staat gesteld een som van 5000 bijeen te bren
gen ter stichting van een studiebeurs aan het mis
siehuis, z. g. ter eeuwige dage, welke beurs het in
de toekomst minvermogenden jongens mogelijk
maken zal tot priester-missionaris te worden opge
leid.
Om 12 uur had door den voorzitter van bedoeld
comité, den heer W. Pessers de aanbieding dezer
beurs plaats aan den plaatsvervangenden provin
ciaal, den HoogEerw. pater dr. Geerts.
In den middag, vereentgden allen zich aan een
feestdisch, en werd op voorstel van het comité-lid,
den heer B. de Poorter, besloten een vereniging
van oud-studenten op te richten, die de verplichting
op zich nemen jaarlijks een minimum-bedrag van
5 te storten tot stichting van e.en nieuwe beurs.
De inteekening, welke aanstonds werd opengesteld,
brheat direct 250 op.
Een Kath. Onderwijzersbond in
N e d.-i n d i Men schrijft ons: Den isten
Januiri 1917 is opgerfcht de Katholieke Onderwij
zersbond, waarvan de zetel is gevestigd te Batavia.
Reeds langen tijd ademde het i\. 1. u. O. (iNeu. Ind.
Onderwijzers-Genootschap), een geest, die velen niet
bevredigde en het minst verschillende Katholieken
Onderw ïjzers(essen). Het gevolg was, dat in de
„Javapost," het Katholieke weekblad voor Ned.-
indië, de kwestie besproken werd, om een Katholie
ken Bond te stichten.
Door het Departement van Onderwijs en Eere-
dienst, waar het bestuur zich officieel heeft voor
gesteld, wordt de nieuwe vereeniging op denzelfden
voet behandeld als het N. I. O. G.
Door het bestuur is ook een bezoek gebracht bij
mgr. Luijpen, den Apostolischen 'Vicaris van Bata
via, wien daarbij werd verzocht een geestelijken
adviseur aan den bond toe te voegen, tot welke func
tie werd benoemd pastoor A. van Hoof S. J. te Bui
tenzorg (voorheen prefect aan het St. Canisius-Col-
lege te Nijmegen.)
Tot voOrz. is gekozen de heer A. B. te Berge, te
Buitenzorg, en tot secretaris- de heer A. J. H.
Schweitzer, Sumatrastraat 3 te Weltevreden.
Besloten is een eigen orgaan uit te geven; „Het
Katholieke Schoolblad van Ncderlandsch-Indië" dat
binnenkort zal verschijnen, voorloopig om de 14
dagen. De* contributie is bepaald op I.per
maand, voor Indië geen te hoog bedrag.
Katholieke onderwijers(essen), die naar Indië
vertrekken zijn hiermee geïnformeerd. Bij aankomst
te Batavia kunnen ze zich ter nadere informatie ten
allen tijden vervoegen aan de pastorie te Weltevre
den, waarnaast tevens is gelegen het Katholieke
Bondsgebouw (Waterlooplein 8).
De colleges van Pater'dr. Lich
tenberg. Pater dr. Lichtenberg, O. F. M., toe
gelaten als privaat-docent in de geschiedenis der ker
kelijke bouw- en meubelkunst en ikonografie aan de
Universiteit té Utrecht, heeft Woensdagmiddag zijn
colleges geopend met eene openbar# les over „Ikono
grafie als Wetenschap en als Hulpwetenschap."
De openbare les werd o.a. bijgewoond door mr.
dr. baron van Lynden, curator en jhr. mr. Hooft
Graafland, secretaris van het college van curatoren
der universiteit; eenige hoogleeraren o.w. wij noe
men prof. dr. Beysens, prof. dr. Schrijnen, belden
van de St. Radboudstichtlng, prof. Vogelsang; voort»
pastoors Buitera O. F. M. van de Mozes- en ASron-
kerk te Amsterdam; prof. dr. Smits van bet Groot-
Seminarie te Rösenburg, jhr. mr. Bosch van Oud-
Amelisweerd, president der Arr. Rechtbank te
Utrecht, tal van geestelijke studenten en eenige an
dere belangstellenden.
Dt „aangekondigde" herkeuring.
Van verschillend# zijden wöfdt ons om inlichtingen
gevraagd omtrent de te verwachten herkeuring.
Vooraf de opmerking, dat er nog geen herkeuring
„aangekondigd'' ia; er ia nog maar een Wets-ont-
werp, waarvan de tijd ons nog zal moeten leeren
of het ontwerp tot wet zal worden verheven, waarna
eerst de aankondiging kan plaats hebb«n.
Overigens dien® het volgende tot nadere toe
lichting: In het ontwerp van Wet tot nadere uit
breiding van den landstorm wordt o. m. in art.
I gezegd: „Naar door den Min. v. Oorlog te stellen
regelen kunnen één of meermalen opnieuw aan een
onderzoek omtrent de geschiktheid voor den krijgs
dienst worden onderworpen, de na 1885 geboren
personen, die voor den dienst ongeschikt zijn ver
klaard. Wanneer de wet aangenomen is, zullen de
jongst# het eerst aan "de beurt komen, want er
staat in de memorie van toelichting, dat de land-
stormplichtigen der jaarklassen 1907 en 1906, die
ieder oogenhlik opgeroepen zouden kunnen worden,
voorloopig vrij blijven. De oproeping zou, zegt de
minister van oorlog, in verband met hun tegen-
woordigen leeftijd een zóó zware last zijn, dat de
regeering meent hen niet in de oproeping te moeten
betrekken, wanneer dit zou moeten'geschieden ter
aflossing van anderen.
Het ligt dan ook iu de bedoeling lijsten aan te
leggen van al de na 1885 geboren personen, die
hetzij bij den keuringsraad, bij den militieraad of
vroeger bij Ged. Staten, hetzij na hunne indienst
treding als militie, landweer- of landstormplichtigen
dan wel als vrijwilliger, ongeschikt zijn bevonden
wegens gebreken of te geringe lichaamslengte. Aan
de hand van deze voor elk geboortejaar afzonderlijk
aan te leggen lijsten, zal dan op den voet der gewone
militiekeuringen een nader onderzoek gehouden wor
den, te beginnen met de jongsfe groep, waarvan té
verwachten is, dat de herkeuring gufistig resultaat
zal hebben.
De mogelijkheid is geenszins uitgesloten, dat de
algemeene herkeuring een zóó gunstigen uitslag
geeft, dat de oproeping -fan de nieuwe groepen van
landstormplichtigen tot enkele der jongst# jaarklas
sen beperkt blijft. Dit werd ten overvloede door den
minister als zijn verwachting uitgesproken.
