uTtTlek en plaats
VAN OVERAL
STATEN-GENERAAL
KERK EN^SCHOOL
ORDE EN ARBEID
HANDEL EN NIJVERHEID
CENTRALE RAADSVERGADERING
VAN DEN NED. R.-K. VOLKSBOND.
Zweedeche lucifer». De „Frf. Ztg."
met
set ïouder het tooueu van eeuüre consideratie,
een voet, in een laare gestoken, welke even
zwaar en even pijnlijk weet te trappen als die
andere rijlaar», die door U in de „Groene'' op
zulk een strenge wijze wordt bekritiseerd.
De N.O.T. tracht ona tot rede te brengen,
niet met behulp van argumenten of met vrien
dlijken aandrang, doch.... door het afsnijden
tan onzen toevoer en door ons te dwingen
Sitsluitend in het buitenland te koopen. Zij
weigert ons vergunning tot. afscheep, zoowel
van Nieuw-Guinea naar Nederland, als van
Nederland naar Nieuw-Guinea. Gij belet ons
in aanraking te blijven met ons bijkantoor te
Merauke en onze verdere relaties in Indië,
die toch tot de voornaamste bronnen behoo-
ren van ons bestaan. Vindt IT dit werkelijk
billijk? Komt dit niet dicht bii betzelfde sy-
iteein van macht boven recht, waarover U in
het openbaar President. Wilson kapittelt?
Een paar honderd ton Copra hier en een
paar honderd ton Copra te Merauke, door ons
gekocht en betaald, maar door Uw N.O.T. se
dert twee jaar opgebonden. wa?ten bestemd
voor ons volk en voor ons volk alleeu. Zij
waren geconsigneerd aan de N.O.T. En zij
vormen slechts een miniem klein deel van
de hoeveelheden, waarvoor de overeenkomst
'n zake den handel in Copra werd opgemaakt.
Door het optreden van de N.O.T. heeft de-
Ze overeenkomst in bet oog van ons, en van
andere Nederlanders, feitelijk de waarde ge
kregen van,een vodje papier**, waar
op wij reeds den 19den Februari 1916 de aan
dacht van de N.O.T. vestigden.
Niemand in Nederland had van Uwen kant
oorspronkelijk zulk een politiek van „vrees-
aanjaging** ten opzichte van kleine firma's
verwacht. Immers, hoe het ander» te noe
men, waar U door het vastbonden van onze
goederen van Nederlandschen oorsprong en
van onze producten van Ned .-Indisch en oor
sprong en het afsniiden van onze zakenver-
hinding met'onze Ned.-Indische relaties in de
rechten treedt van vreedzame en onschuldige
kooplieden?
"Wij denken er niet aan onze goederen en
producten aan te wenden tegen de zaak, die
Gij voorstaat Maar daar wii vrije Nederlan
ders zijn, voelen wii 't Is een ondraagliiken
en onverdienden hoon. dat Uw N.O.T. de
rechtszekerheid in Nederland illusoir maakt,
met geen andere bedoeling dan ons door over
macht te dwingen om te doen.... wat?
Het is een belacheliike veronderstelling,
dat wij van U of van iemand anders, al is die
nog zoo groot en staat nie nog zoo vooraan in
de rijen der Nederlandsehe burgers, contract
breuk zonden dulden. De nuchtere waarheid
is, dat wij Uw N.O.T. op 28 April 1.1. hebben
doen dagvaarden, omdat van haar handelin
gen jegene ons sommige contractschennis en
sommige onrechtmatige daad opleveren, en
dat wij tot heden van haar conclusie van ant
woord nog niets gehoord hebben.
Gij zelf zijt bezig President Wilson te ka
pittelen. Gij die, vergun het ons te zeggen,
in de laatste plaats daaraan gedacht moest
hebben.
Zie hier een kleine Naamlooze Vennoot
schap in groote verlegenheid. Past het nu de
N.O.T. haar aan haar lot over te laten, mis
bruik van haar te maken- haar onnoodig te
drijven tot een staat van verslagenheid?
Is het noodig, dat wij U nog verdere bijzon
derheden in het geheugen terugroepen van
dc wijz©» waarop d© N.O.T. door liet ooökj©
van Mr. G. Keiler bii het Nederlandsehe pu
bliek geïntroduceerd werd. Op blz. 7 daarvan
vinden wij dat in Art. 2 der Statuten het doel
der N.O.T. lnidt:
„Het verleenen van hare tusschenkomst
In den rnimsten zin des n oords ten behoeve
van Nederlandsehe kooplieden of vennoot
schappen van koophandel ten einde ondanks
den bes-taanden oorlogstoestand den onge-
stoorden aanvoer en uitvoer van goederen
zooveel mogelijk te verzekeren.''
Wij bieden U dit artikel 2 van de statuten
der NO.T. niet aan als een wissel. Maar stel
lig mogen wij er grooter waarde aan toeken
nen dan van een louter curiosum. Wij gron
den daarop onze aanspraak op rechtvaardig
heid billijkheid en trouwhartigheid, een he
rqep op welwillendheid en het aflaten van
dwang.
CRISIS A AN GELEGENHEDEN.
Door alle drankbestrijderevereenigingen
in ons land is het besluit genomen om ge
meenschappelijk aan de Regecring te vragen
de a 1 c o h o.lf a b r i c a ge uit voe
dingsmiddelen voor mensch en dier
en 't kolenverbruik voor de alcoholindustrie
terug te brengen tot den kleinst mogelijken
omvang, hetzij door verbod van productie
van alcohol voor menseheliik gebruik, het
zij door een strikt persoonlijk stekel van
rantsoeneering van alcoholhoudende dran
ken.
Tevens een beroep te doen op 't Nederland-
s< he volk om in deze tijden het gebruik van
alcoholhoudende dranken geheel na te laten.
Namens de meer dan 125,000 leden van die
vereenigingen wordt een krachtige agitatie
U| liet geheele land voorbereid om de verspil-
mig van voedingsstoffen voor. de vervaardi
ging van schadelijke genotmiddelen te doen
eindigen.
De Nationale Vereeniging tot Stem
aan Miliciens, die gedurende dezen
oorlogstijd reeds meer dan 20 000 klein-ver-
lofgangers geholpen heeft aan werk of aan
middelen, noodig ter aanvaarding van werk,
ontving van dep particulieren secretaris van
H. M. de Koningin de mededeeling, dat het
Hare Majesteit behaagd heeft aan de Ver
eeniging het praedicaat „Koninklijke" te ver
leenen, weshalve de naam der Vereeniging
voer taan zal zijn: Koninklijke Nationale Ver
eeniging tot Steun aan Miliciens.
De heerschende zoutnood belemmert
grootelijks den inmaak; uit Appeltern meldt
men ons, dat de groenten wegens zoutgebrek
liggen te rotten. Ook met het inzouen van
varkensvleesch weten de mensch en in dezen
tijd, nn zoo velen voor zich zelf een „heel''
pf „half" varken slachten, geen raad.
De Engelsche geïnterneer
den te Groningen krijgen uit En
geland 500 ton (500.000 K.G.j kolen Een aak
is reeds gelost, met de tweede is men bezig
te lossen, terwijl nog een derde aak komt.
Aks men nn rekent, dat 1 H.L. 80 K.G. weegt,
dan krijgen onze Engelsche gasten plm. 6250
HL. kolen of evenveel als aan 625 huisge
zinnen met 1 haardstede verstrekt wordt
„N. Gr. Cf
Het Bureau voor Me'dedeelingen inzake de
j Jfe^selvoorziening maakt de belanghebben
den er nog eens op attent, dat maximum-
productieprjjs voor melk is 14 ct. on
de maximum consumptieprijs 15 cent
jter liter.
"In verband met het intreden van den
wraterprijs voor productie-melk, op 15 Oct.
LI., is ook de productie-prijs van boter ge
stegen.
In de melkregeling nu, welke van 1 Mei
191.71 Mei 1918 geldt is die productie
prijs van melk gesteld: voor den zomer op
11 en voor den winter op 14 cent. Dit in
verband met de productiekosten. Neemt men
nu als algemeene regel aan dat 's zomers
tweemaal zooveel meik wordt geproduceerd
als 's winters, dan komt men tot een gemid
delden jaarprijs van 12 cent.
De consumptieprijs is natuurlijk hooger;
die bedroeg, dank zij den regeeringstoeslag,
in den afgeloopen zomer 13 cent en is thans
15 cent. Maar met dien consumptieprijs heeft
de boterprijs niet te maken.
Van goed' ingelichte zijde verneemt het
„Volk", dat in de branderijen tegenwoordig
als gronlslo" veel v orJt ge' ruikt hd t a p i o-
c a me el, een in normale tjjden in ons land
weinig gebruikt voedingsmiddel. Dit meel
staat, naar het blad meent, tot dusverre
buiten de distributie, zoodat de ve.rnitetiging
van dit zeer goede voedsel in onbeperkte
mate kan plaats hebben.
In de ie Utrecht gehouden vergadering
van den Ned. R..K. Bond van Schoenma
kerspatroons is besloten tot samenwerking
met den Ned. Neutralen Schoenmakerspa
troonsbond en den Ned. Neutralen Bond van
Schoenwinkeliers tot het voeren van een
actie inzake 'de distributie van ver
schillende artikelen, o.a. van petroleum voor
de schoenmakers ten platte lande.
Vastgesteld is door den Minister van Land
bouw een nieuwe regeling tot dis-
tributie van eieren, geconserveerd,
overeenkomstig de lihpalingen van zijne be
schikking van 3 Mei 1917.
De Minister van Landbouw heeft vastge
steld de navolgende maximum-kleinhandel
prijzen voor ver mice 11 i en vermiceUi-
figuren, verpakt of onverpakt: f 0.75 per kg.
en f 0,08 per 0.1 kg. En voorts de navol
gende maximum-kleinhandelprijzen voor m a-
caroni en macaronihorens en co
quilles: A. onverpakt: f 1.30 per 1 k.g.
of f 0.15 per 0.1 k.g.; B. in origineele ver
pakking: f 0.75 per halve k.g.
In geval van ontbreken van onverpakte
macaroni, macaronihorens en -coquilles zul
len naar het oordeel van den Minister de
maximumprijzen voor het onverpakte- pro
duct ook van toepassing zjjn op het ver
pakte artikel.
De minister van Landbouw heeft vastge
steld éen maximum-kleinhandelprijs voor
groene erwten en bruine boonen
van 22 ets. per 1 K.G. en van 11 ct. per
half K.G.; voor capucijners, grauwe erwten
en daarmede gelijk te stellen soorten 54
cent per jK-G., 27. cent per half K.G., witte
boonen, kievitsboonen en daarmede gelijk te
stellen soorten, 45 ct. per K.G„ 23 cent per
half K.G.; öuivenboonen, paardenboonen en
daarmede gelijk te stellen soorten 35 oent
per 1 R.G., 17 cent per half K.G.
BESCHERMING VAN ONS JiUCSHT-
TERRITORIAAL.
Bij Nota van Wijzigingen wordt voorge
steld! om het buitengewoon crediet van 5.7
millioen voor de marinebegrooting voor 1917
te verhoogen tot 6.7 millioen.
De groote .uitbreiding van de luchtvloten
der oorlogvoerenden, doe.t, naar de minister
van Marine in zijn memorie van toelichting
o.m. opmerkte, in het a.s. voorjaar een stem
ke toeneming van de actie, in de lucht op
het gevechtsterrein in West-Europa verwach
ten. Door de geografische ligging van ons
land is de kans groot, dat de thans reeds
voorkomende schendingen onzer onzijdigheid
door luchtvaartuigen veelvuldiger zullen wor
den.
De eenige afdoende wijze, waarop deze
schendingen kunnen worden tegengegaan, is
door gebruik te maken van afweermiddelen
in de lucht, die tevens door hunne, snelle
verplaatsbaarheid een onmisbare aanvulling
zijn voor ons drijvend materieel bij schen
dingen in onze territoriale wateren, welke
in den laatsten tijd in de nabijheid van
onze maritieme .vleugels tellingen meer en
meer voorkomen. Waar bovendien steeds
duidelijker blijkt welk een belangrijke plaats
de luchtvaari in de weermacht gnat inne
men, moet Öe achterstand op dat gebied'ten
onzent zooveel mogelijk worden ingehaald.
De onlangs opgerichte marine-luchtvaart
dienst groeide sneller, dan bij het aanvra
gen der fondsen had kunnen worden ver
wacht. Vandaar dat verhooging van het cre
diet alsnog noodzakelijk blijkt.
In verband met voorgaande worden hier
bij gelden aangevraagd voor de overneming
van bruikbare of nog bruikbaar tc maken
geïnterneerde zeevliegtuigen, terwijl moet
worden begonnen met de, voorgenomen uit
breiding der zeevliegtuigkampen in de Mok,
te Veere en te Schellingwoude.
Aansluitende aan deze voorgestelde wij
ziging der begrooting 1917 is ook bij nota
van wijziging voorgesteld, artikel 17 der Ma
rinebegrooting 1918 (aanbouw van schepen
enz.) te verminderen met 4 millioen en al-
zoo te brengen op f 9.556.000, en artikel
18 (aanschaffing enz. van geschut enz.) te
verminderen met f 60.000, en alzoo te bren
gen op f 2.028336..
Voorts om artikel 29 (kosten van ma;
terieel in verband me,t den marine lucht
vaart-dienst) te verhoogen me,t 2 millioen
en alzoo te brengen op f 4.400.000.
Ter toelichting wijst de Minister erop dat
in de Nota van Wijziging van de Suppl. Ma
rine-begrooting 1917 (Buitengewoon Krediet)
in het licht werd gesteld hoezeer een krach
tige uitbreiding van den marine-luchtvaart
dienst noodzakelijk is. De sedert de samen
stelling der begrooting opgedane ervaring
heeft duidelijk aangetoond, dat voor oplei
ding, materieel, terreinen, loodsen en ver
voermiddelen aanzienlijk meer wordt ver-
eisebt dan oorspronkelijk was geraamd.
Daarbij komt, dat de sterke vergrooting der
vliegtuigen zelf, hetgeen moet blijken uit de
interneering van een vreemd zeevliegtulg
van ongeveer 22 M. breedte en 5 M. hoogte,
noopt tot nog ruimer maken van de ontwer
pen der inrichtingen voor heti bergen en ver
werken der vliegtuigen ten einde in de toe
komst niet voor teleurstellingen te staan.
Met de aangevraagde gelden wordt beoogd
te geraken tot eene eerste organisatie in den
loop van 1918, waarbii beschikt kan worden
over 3 zeevliegkampen voor zeeverkenniers,
waarvan een tot oefenterrein voor zeevlieg
tuigen, terwijl ieder der maritieme stellin
gen zal beschikken over eenige groepen land-
jagers met de noodige terreinen.
De Minister merkt voorts op dat bij schrij
ven van 28 September/2 October 1917 aan den
voorzitter van de Tweede Kamer o.m. mede
deeling werd gedaan dat de Amerikaansche
Regeering geen vergunning kin verleenen
tot den aanbouw bi? de Electr. Boot Compa
ny en het na gereedheid aan de Nederland
sehe Regeering opleveren van onderzeeboo
ten. Aangezien de kans. dat elders de bouw
dezer booten zal kunnen worden aangevan
gen, uitgesloten moet worden geacht, acht de
Minister het wenscheiiik de voor dat doel op
do begrooting gebrachte fondsen daarvan af
te voeren. In verband hiermede worden de
artikel 17 en 18 resp. verminderd met
4.000.000 en 60.000.
4 AMSTERDAM. Het bureau van Toeslag
en Salarisactie van het gemeentepersoneel
alhier, heeft aan den gemeenteraad een adres
gezonden, waarin erop wordt aangedrongen
om. in navolging van de gemeentebesturen
va Haarlem, Schoten, Zaandam, Groningen
en Nijmegen, het gemeentepersoneel óf door
den toeslag aanzienlijk te verhoogen, óf een
bedrag ineens ,uit te keeren, gedurende de
wintermaanden.
De commissie inzake den nieu
wen codex. Gelijk bekend, heeft de IL
Vader ter uitvoering van zijn motu proprio
een pauselijke commissie ingesteld voor de
uitlegging van het nieuwe wetboek voor het
kerkelijk recht, waarvan de kardinaal-staats
secretaris, Gasparri, president is.
Behalve kardinaal Van Rossum, wiens be
noeming tot lid der commissie wij reeds
meldden, hebben nog, volgens de „Kölnische
Volkszeitung" de volgende kardinalen daarin
zitting: De Lai, Pompili, Bisleti, Giustini en
Lega. Secretaris der commissie is mgr. Sin-
cero, auditor van de Romeinsche Rota.
.Tot consultoren werden o.a. benoemd de
prelaten Sebastianelli, Mauri, Lucidi en Poet-
ti, Pater Ojetti S. J., Pater Vital S. J.,
Pater Bastien O. S. B. en d£ Nederlandsehe
Pater Sleutjes O.F.M.
Een openbrie f. Door het hoofdbestuur
der Unie van Christelijke onderwijzers en
onderwijzeressen in Nederland is tot dje Mi
nister van Binnenlandsche Zaken een open
brief gericht, waarin zij o.m. de aandacht
vestigt hoe de wanverhouding tusschen de
salarissen van openbare en bijzondere on
derwijzen schrikbare afmetingen gaat ne
men en de bestaansmogelijkheid van de bij
zondere school en het personeel steeds wordt
verzwaard. Ten slotte wordt in den brief
een beroep gedaan op het rechtsgevoel van
den minister, opdat eèn spoedige wijziging
van de wet op het Lager onderwijs aan de
bijzondere scholen en een groot deel der
natie recht verschaffen, waarvoor het met
groote opofferingen gedurende vele jaren
heeft gestreden.
In aansluiting met de op 2 Mei 1.1. te Amsterdam
gehouden Centrale Raadsvergadering van den Ned.
R.-K. Volksbond in het bisdom Haarlem, werd
gisteren in het bondsgebouw te Den Haag een ver-
volg-vergadcring gehouden van den Centralen Raad,
welke te ongeveer half twee door den voorzitter,
de heer J. W. Smit, Centraalpresident, met gebed
werd geopend.
In zijn openingsspeech wees de heer Smit op het
groote belang van deze vergadering in verband met
de behandeling van het Arbeidssecretariaat.
Den huidigen toestand besprekend, betreurde spr.
het, dat het nog steeds oorlog is en terwijl wij hopen,
dat het Z. H. den Paus moge gelukken den vrede
te verkrijgen, blijft de ellende van den oorlog op de
wereld drukken. Ook in ons land gevoelen wij den
economischen druk van den oorlog. Tot hoop en
troost stemmen ons evenwel de vredesbemoeiingen
van den Paus en de actieve werkzaamheden van
onze permanente crisis-commissie te Utrecht.
Laten wij ons in gebed vereenigingen om van God
den vrede af te smeeken. Spr. herinnerde aan de
groote deelname aan de 's-Gravenhaagsche vredes-
meeting. Laat het hier niet bij blijven, maar rusten
wij niet voordat in alle afdeelingen een katholieke
vredesmeeting is gehouden. Ten slotte spoorde spr.
aan de organisaties sterk te maken, en wanneer
zich dezen winter misdadige woelingen zouden voor
doen, tengevolge van de omstandigheden, dat daar
krachtig tegen ingaan gezamenlijk met onzè Chris-
dan krachtig tegen ingaan gezamenlijk met onze
Christelijke Zusterorganisaties. Laten wij ook onze
regeering steunen en Gods zegen afsmee-
ken over de regcering ook al heeft deze zelf het niet
noodig geoordeeld Gods zegen af te smeeken over
den parlementairen arbeid.
De voorzitter spoorde verder aan, overeenkomstig
de circulaire van de afdeeling Amsterdam, lid te
worden van de plaatselijke kiesvereenigingen. Door
de federatie zal aan den bond van R.-K.'kiesvereeni
gingen een schrijven worden gericht om bij de sa
menstelling van een Kort Program rekening te
houden met de verlangens van de arbeidersorganisa
ties.
Na het vaststellen der notulen werd o.m. ook
medegedeeld, dat aanwezig waren 49 afdeelingeneen
17-tal ontbraken. Leidschendam had bericht van
verhindering gezonden.
Vervolgens kwamen de agenda-punten aan de
orde: Namens 't bestuur deed de heer Th. G.GHooij
omtrent arbeidersbudgets de volgende mededee-
lingen.
De buitengewone tijdsomstandigheden hebben de
levensvoorwaarden voor de arbeiders verhoogd. De
bedoeling is nu om statistisch materiaal te verza
melen omtrent het huidig arbeidersbudget. Om deze
gegevens te verzamelen is de directeur van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek bereid «enige maan
den lang een ambtenaar beschikbaar te stellen, waar
van de kosten 300 400 zullen bedragen.'
De bedoeling is in cijfers vast te leggen wat in
cijfers uitgedrukt onder een menschwaardig be
staan is te verstaan, hoeveel percent hiervan noo
dig fs voor de verschillende behoeften afzonderlijk
ais kleeding, voedsel enz. en hoeveel het budget in
gemeenten van verschillende grootte moet bedragen.
Het Centraal Bestuur doet de veragdering een
drietal manieren van oplossing van dit vraagstuk
aan de hand: ie. de verzameling der gegevens op
te dragen aan een te benoemen secretaris van den
arbeid; 2e. het Centraal Bestuur zelf op te dragen
op bescheiden schaal zelf een onderzoek in deze in
te stellen; 3e. den Minister van Financiën te ver
zoeken aan het Centraal Bureau voor de Statistiek
op te dragen bedoelde gegevens te verzamelen.
Na eenige discussie werd besloten hierover te
stemmen na de bespreking over de oprichting van
een arbeidssecretariaat.
Vervolgens lichtte de heer Hooij het bestuursvoor
stel toe betreffende de oprichting van een-bureau
van advies inzake woningbouw. Het bureau van de
K. S. A. belast zich wel reeds met het ontwerpen
van statuten enz., maar niet met de technische uit
voering. Bij de oprichting van een adviesbureau was
het Centraal Bureau van de K. S. A. bereid alle
mogelijke medewerking te verleenen en met het Cen
traal Bestuur een dergelijk bureau op te richten. Op
voorstel van de afdeeling 's-Gravenhage werd be
sloten hierbij ook te behandelen punt 8 der agenda
te weten het voorstel van die afdeeling: „De Cen
trale Raadsvergadering draagt het Centraal Bestuur
op, bij de afdeelingen aan tc dringen tot het oprich
ten van Woningbouwverenigingen."
Na langdurige besprekingen werd het bestuurs
voorstel tot oprichting van een bureau van advies
in zake woningbouw zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Na de pauze volgde de bespreking van en stem
ming over de oprichting van een arbeidssecretariaat
in den Bond.
Omtrent dit punt deelde de heer B. J. Grobben
penningmeester mede, dat op de vorige Centrale
Raadsvergadering in den breede over dit punt is ge
sproken en reeds in beginsel tot oprichting wérd
besloten. Echter heeft het bestuur in daarna ge
voerde polemieken aanleiding gevofiden het voor
stel te wijzigen en de strekking van het arbeids
secretariaat uit te bereiden. Spr. zette vervolgens iri
den breede het doe! van deze centrale leiding uit
een, nd. eenheid van beweging en leiding te bevor
deren. Naast het bureau zal een propagandist aan
wezig blijven, welke functie tot nu toe met zooveel
succes door den voorzitter is verricht. Onder diens
leiding zijn reeds dertig nieuwe afdeelingen gesticht.
De afdeeling Warmond vroeg de zekerheid, dat
het platteland voldoende van het secretariaat zal kun
nen profiteren, bij welken wensch ook de afdeelin
gen Bovenkerk en Buitenveld zich aansloten.
Door de afdeeling Hillegom werd opgewekt, dat
men liever een gesalarieerde voor een bepaalde vak
bond wensch te; anderdeels vreesde men, dat de
Volksbonders van het platteland weinig voordeel
van een arbeidssecretariaat zouden hebben. Zij zou
den dus hebben bij te dragen in de financieele kos
ten terwijl 't nut ervan het meest aan den grooten
steden ten goede zou komen. Spr.'s afdeeling zal
tegenstemmen, omdat zij in dit voorstel geen cen
traal belang ziet.
De afdeeling Amsterdam zeide in beginsel voor
het instituut te zijn, maar op het oogenblik wegens
de tijdsomstandigheden er tegen. Deze afdeeling is
van meening, dat de groote steden haar eigen vrij
gestelden moeten hebben; de vrijgestelde van den
diocesanen bond zal dus meer voor de kleinere
plaatsen gelden.
Namens het bestuur de sprekers beantwoordend,
wees de heer Grobben er op, dat de secretaris zal
moeten zijn de stuwkracht* en gangmaker, welke
noch voor de groote steden noch voor het platteland
kan gemist worden. Het platteland zal zeker niet
vergeten worden. Het algemeen belang zal steeds
den boventoon voeren. Het arbeidssecretariaat zal
zijn een instituut van centrale leiding, dat tevens ge
gevens verzamelt voor de landelijke organisaties.
Spr. wees er verder op, dat de wanbetalers in de ge
legenheid zullen worden gesteld hun achterstallige
contributie in termijnen af te betalen.
De geestelijk adviseur, rector P. Stroomer, deed
in de eerste plaats opmerken, dat de secretaris van
den arbeid zal werken in de lijn door Z. D. H. den
bisschop, Mgr. Callier, gewild, die na de verschij
ning van het communiqué der Bisschoppen, den
eisch heeft gesteld, dat het verplichte lidmaatschap
in den Volksbond blijft bestaan. Bij dezen eisch
zal de arbeidsscretaris dan ook zeker een ijveraar
voor de vakorganisaties zijn. Wij moeten de zaak
grootsch bekijken. Het is spr. daarenboven geble
ken, dat er afdeelingen zijn, waar het noodig is dat
er ook eens iemand komt kijken, ook als hij niet
geroepen wordt. Het instituut is noodig om de
organisatie zoo krachtig mogelijk te maken. Boven
dien, zeide spr., wat zouden wij een figuur maken
in de federatie, als de overige diocesane bonden
daarin waardevol^ materiaal naar voren kunnen
brengen voor het nemen van maatregelen en wij
zouden moeten toeluisteren, omdat wij het instituut
missen, dat die gegevens zou kunnen verzamelen.
Spr. besloot met er op te wijzen, dat het groote
Roomsche belang hier den doorslag moet geven..
Na nog eenig debat tot stemming overgaande,
werd het voorstel tot oprichting van een arbeids
secretariaat in den Bond aangenomen met 63 tegen
26 stemmen.
Het met het voornoemde besluit in verband
staande voorstel van het Centraal'Bestuur tot ver
hooging van de contributie voor de federatie tot
10 cent per lid en per jaar, werd, na breedvoerige,
discussie, met 83 tegen 2 stemmen aangenomen.
Hierna volgde stemming over het bestuursvoorstel
omtrent het arbeidsbudget, waarover de stemming
des morgens was uitgesteld. Bij zitten en opstaan
werd het bestuursvoorstel aangenomen.
Voorts werd, na ampele discussie, de begrooting
van inkomsten en uitgaven voor 19181919 met een
bedrag van 9820 met algemeene stemmen aan
genomen fen de contributie vastgesteld op 52 cent
per lid en per jaar.
Na breedvoerige besprekingen werd besloten den
arbeidssecretaris te benoemen in de eerstvolgende
Centrale Raadsvergadering uit een voordracht van
drie personen door het Centraal Bestuur op te
maken, en tevens op die Centrale Raadsvergade
ring een beslissing te nemen omtrent de plaats van
vestiging van het secretariaat.
De voorstellen der afdeeling Amsterdam, hou
dende 'opdracht aan het Centraal Bestuur, door
middel van de federatie te komen tot oprichting
van een R.-K. Centrale Arbeidsbeurs, en machti
ging aan het Bestuur om in overleg met de Dioc.
Vereeniging van R.-K. Onderwijzers te verkrijgen,
dat het laatste leerjaar wordt dienstbaar gemaakt
aan maatschappelijk onderwijs, teneinde de jeugd
tot voorlichting te dienen bij het kiezen van een
beroep of ambacht, werden zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Van de rondvraag, die nu volgde, werd nog door
verschillende afgevaardigden, gebruik gemaakt,
waarna, nadat door het bestuur de gestelde vragen
waren beantwoord, te ruim half 6 de vergadering
door den voorzitter met gebed werd gesloten.
bericht, dat de drie groote Zweedsche lud"
ferefabrieken, Öe Jönköping, Vulcan §n Ver.
Zweedfiche Lucifersfabrieken zullen worden
fusioneert!. De nieuwe maatschappij zal
40.000.000 nieuwe aandeelen uitgevep
tegen den koers van Kr. 200 per aandeel
van Kr. 100. Het agio van Kr. 40.000.000
zal in het reservefonds worden gestort.
DE MOORD IN DE TRAM-REMISE TE
ROTTERDAM.
In verband met den moord op den waker der
Rotterdamsche Electrische Tiamweg-maatschappüi
J. van der Voorde, zijn twee mannén en één vrouw
door de Rotterdamsche politie gearresteerd. Het is
zeker, dat men daarmee de daders in handen heeft
gekregen van dezen laaghartigen moord.
Nadat de inspecteur, de heer C. van de Pol, had
vernomen, dat een vrouw, de dochter van 'n bekend
harmonica-speler, bijgenaamd „bleeke Tonia", die
in de buurt van de Zandstraat zou wonen, veé
kleingeld had ingewisseld, werd een nader onder
zoek ingesteld. Het bleek te zijn A. S., publieke
vrouw, wonende Roöde Zand. Verder bleek, dat zij
Maandagmiddag met haar vriend naar Amsterdam
was vertrokken. Dinsdagavond is zij teruggekomen-
Doch vóór zij hare woning kon binnengaan, werd
zij door de rechercheurs J. W. Gans, D. van der
Heul en W. Moree aangehouden en overgebracht
naar het hoofdbureau aan het Haagscheveer. Bi)
visitatie werd op haar bevonden ongeveer 95'
waaronder 18 zilverbons van één gulden. Zij ont
kende aanvankelijk hardnekkig, dat zij iets ingewis
seld had. Voorts verklaarde zij van niets te wéten-
Bij' een verder onderzoek in de Zandstraat e"
omgeving bleek, dat bij een achttal winkeliers e"
caféhouders verschillende rollen dubbeltjes en
kwartjes ter inwisseling waren aangebode*. Velen
hadden aan dat verzoek gevolg gegeven. Geconfron
teerd met verschillende winkeliers, bleef zij ontken
nen, doch ten slotte viel zij door de mand en ei kende
zij, dat zij in den morgen van Donderdag 18 October
om ongeveer 5 uur bezoek heeft gehad van haar
„vriend". Deze haalde uit zijn zakken massa's klein
geld tot een bedrag van 280, dat hij in haar schort
deed. Het geld werd daarna onder de bedstede gezet.
Zij heeft daarna op verzoek van haar vriend
verschillende winkels en café's geld ingewisseld. Zü
erkende ook, dat den vorigen avond haar „vriend".
genaamd'J. H., met zekeren J. L. had afgesproken
in de remise den diefstal te gaan plegen. In den
afgeloopen nacht is J. L. in de Fabrieksstraat i'
zijn woning door den inspecteur C. van de Pol
de rechercheurs J. Brouwer en*A van Koutrik en
den agent P. Schaap te 4 uur gearresteerd. InmiddeJ'
is gebleken, waar zich de „vriend" van „Bleeke
Tonia", genaamd L. H., te Amsterdam bevond. IR
rechercheurs E. Hulsman en A. G. van 't Hoender-
daal, hebben zich daarop gisteren naar Amsterdam
begeven en in een café in de Lange Niezel L. H*
gearresteerd. Hij is overgebracht naar het hoofd'
bureau te Rotterdam, waar hij, na aanvankelijk even
ontkend te hebben, verklaarde dat hij den moord
niet had gepleegd, maar dat J. L. den waker met
een ijzer de hersens had ingeslagen.
Omtrent het verdere verloop van den aanslag ot
van der Voorde kon L. H. tot dusver geen nadefe
mededeelingen doen, daar hij te zenuwachtig was.
om verder verhoord te worden.
De namen van de aangehoudenen zijn J. Leeflang-
deserteur van het Nederlandseche leger, L. Hofm3"
en Antonia Smit, vrouw van een harmonicaspel*
De Rotterdamsche politie heeft den dader en
medeplichtigen dus opgespoord na een moeizaam,
rusteloos onderzoek en daarmee een kranig bew'J3
geleverd van haar scherpzinnigheid en activity'*
De politie-ambtenaren en beambten, die deze errl'
stige zaak tot een zoo goed einde hebben gebrad'1,
hebben voor zich en bet heele Rotterdamsche poli"e'
corps een loffelijke vermelding verworven en he®1
Rotterdam aan zich verplicht.
Hiermede is dus tegelijk uitgemaakt, dat het Pef'
soneel der tram, dat in deze dagen nog al eens Ue'
noemd werd in verband met den moord, absoim1
vrij uit gaat.
De gewonde Duitsche v 1 i e g e n i
De ober luitenant-vliegenier Fritz, die bij het Sc'
beurde met de watervliegtuigen in de Wieling'-1'
werd verwond, heeft, geheel hersteld, het zieke"'
huis te Vlissingen verlaten en is thans geintC'
neerd.
Een leeperd. Op last van den Minis"-'1?
heeft de politie te Barneveld bij den landbouwer
K., aldaar, 285 K.G. stamboonen in beslag genom^
De oolijkerd had deze boonen in de couranten
koop aangeboden én aldus de aandacht van
Minister op deze verboden handelsartikelen gcV
tigd.
de"
c»*
Nederlander veroordeeld. De ree
bank te lissen heeft den Hollandschen wiiBWer
W. Testrate aldaar tot een gevangenisstraf van
derhalf jaar veroordeeld.. f
Volgens de akte van beschuldiging maakte hij c
een geregeld bedrijf van om Russische arbeiders
krijgsgevangenen over de Nederlandsehe grens
helpen ontvluchten.
Aa11
Een diamantslijperij geslote n;.
het geheele personeel van de diamantslijperij
firma Wan Dam te Amsterdam, is
Vol"
oV
Zaterdag a.s. ontslag aangezegd. Naar het
meldt, moet de oorzaak worden gezocht in 'den 0
zekeren bedrijfstocstand, ontstaan door het
door laten van handelsberichten over Engels1-'1
kabels. Er werken 400 man.
Reuzel in beslag genomen. T1*
rechercheurs hebben ingevolge de Distributiewe'
eeen kelder aan den Zeedijk te Amsterdam 13-°^
K.G. reuzel en 200 pakken zeep in beslag
Om het brood. Te Delft is Dinsdagnd''^
in den St.-Anna-Boogerd een bakkerswagen
vrouwen bijna leeggeplunderd.
Schip gezonken. Gisterochtend is «Je
Amsterdam thuis behoorende ijzeren tjalk .jt
waarts",(schipper J. Hartman) komende van Sc1^»
monnikoog, In het Krabbersgat voor Enkhuize''(,6-
zonken. Het vaartuig was geladen met schelpej1',ct*
stemd voor de kalkbranderij van den heer N f ci
blad te Zaandam. De opvarenden, schipPe££p<
knecht, konden zich juist bijtijds redden
roeiboot. Het schip was verzekerd.
ot
Een geheimzinnig bezoeker-/e»"
den commissaris van jpohtie van het jLiocP
Warmoesstraat te Amsterdam is een qocW
gedaan, waarin een koetsier, die in denrjjtuil
van Maandag op Dinsdag met zBgtraat
een man, die uit perceel Schippej\
kwam, heeft meegenomen, v«rz0„ jiet
zich te willen kenbaar maken e*1
reau Warmoesetraat. Hbl."
Het) betrof hier, volgens het 'g^iF
volgende: De bewoonster van peir oja8t
peratraafc 7 vond bij haar thuis ..jpten
deur van haar kamer, die ra»^
was geweest, open; voorte +0 pij*
aan de achterzijde opengeschoven
