m UAURL COURAHT
BINNENLAND
VRAGENBUS
STAD EN STREEK
ILCK WAT WILS
TORtAnS PEL
ORDE EN ARBEID
UIT ONZE OOST
Bouwkunst in de Stad en op 't Land.
i.
[h
TREKJES XVI
op
H-a
I
I e c h t voorbeeld. De ge'eidelijke om-
'örnvrig van os economisch leven, naar het
j^'ialistische model door het betrekken in
distributie van steeds meer artikelen,
niet alleen het aantal openbare fuuc-
d"en vermenigvuldigen, maar schijnt
allerminst bevorderlijk voor den pu-
'en rechtvaardigheidszin.
'vor Vf,t gemis van de noodige controle
de n min 1st ra tie, schijnt voor den amb-
,!e epip<rf.r,be?d vaak te verleidelijk,
,,;ef 'egen de wet te handelen, ter weï-
e, handhaving hij is aangesteld.
t) kwamen ons den laatsten tijd ver-
'Hen/'e gevallen ter oore. waarbij het ter
*a 6 de distributie van ambtelyken kant
et strikt eerlijk toeging,
u weer bericht men uit Den Bosch aan
,e 'db., dat daar tegen den directeur zeiven
*1 ket gemeentelijk levensmiddelenkantoor
1 es verbaal werd opgemaakt wqgens £rau-
"leus vervoer van levensmiddelen.
B et geval op zioh zelf ie weinig bedui-
«cnel en wjj gelooven gaarne, aldus tepkent
''et 'blad hierbij aan, dat de ambtenaar-
öelin<;uent geen ander oogmerk had dan in
Persoonlijke behoefte te voorzien; doch met
dat al lijkt ons het feit streng aF te keuren.
m dezen tijd van ontbering op velerlei
gebied is de uitvoerder der wet meer dan
ü°it de eerstaangewezene om door een fijn-
118 Wekend gevoel van rechtschapenheid
a!'en, di© onder de onvermijdelijke maatre
gelen der Overheid min oï meer gebukt gaan,
voorbeeld te jsijn. Vooral hij dient zelfs
^6Q schijn te vermijden, dat hij zich boven
Wet stellen zou.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
q Set Bestuur van den Nederl. Anti-Oorlog
pad. heeft dezer dagen in zijn hoedanig-
:'ed van bureau van de internationale „Cen-
plö Organisatie voor een duurzamen vre-
?e' een schrij ve n ontvange n yan
°n Eugelechen minister Balfour
k.icudende de mededeeiing, dat de Engel'
'cbe regeeriag besloten heeft geen .pas
Vh te geven aan Engelsche onderdanen
Jt liet bijwonen van de conferentie te Bern
wel op grond.1 van de omstandigheid, dat
p volgens de "Engelshewet niet geoor-
'°ofd is aan Engelsche onderdanen geduren-
9 den oorlog op een of andere- wijze in
ph; aking te komen met de onderdanen van
v'jaiidelijke mogendheden. Daar bovendien
ÖGg geen berichten ontvangen zijn van den
Se;U'etaria mr. de Jong van Beek en Donk,
'e sinds een week in Zwitserland verblijft,
p11 gaande- toezegging tot deelneming aan'de
phierentie van Fransche en Italiaansche
2yie, heeft het bestuur van den „Nederland
se Anti-Oorlog Raad" gemeend de «oa-
f e r e n tie niet op 19 November te
boeten lat en doorgaan. Van invloed
op dit besluit was tevens het feit, dat de
uïteclie rijksdag 0p 22 November is big-
■^-'-geroepen, zoodat het voor vele Duitschers
pp J6dUi.k^Pu ajjn op 1$ November in Bern
M>meil. Het bestuur van deu ,^Nederlan.d-
1;j6 Allti-Oorlóg" ftaacL" hoopt spoedig te
lianen mededeelen, op welken datum de
^-'■■erent'ie thane zal plaats hebben.
'-n Antwerpsche correspondent van het
1 'L schrijft: De opvatting, dat de Belgische
fleering in Havre haar «egel zou gehecht
I Lben aan de r e p re s aille-maatrege-
eu tegen Nederland, vindt hier in
■yuigische gezaghebbende kringen absoluut
pen geloof. Zulke hotiding zou geheel in
jegenstrijd zijn met al de voorgaanden der
elgische politiek sedert het begin van den
Oorlog en ook met de ppenbare meening in
elgië. -
be minste man weet hier ook zeer goed,
pevele onschatbare diensten het Nederland
se volk en die Nederlapdsche regeering
pu de bevolking van het bezette België
pbben bewezen en stelt de medewerking
Au de Nederlandsche vertegenwoordigers
j4 de Spaansch-Nederlandsche commissie ?n
j6 rol van mr. Van Vollenhoven op zeer
u'' °gen prijs. Het is geheel uitgesloten, j}at
6Belgische regeering met die gevoelens
rekening zou houden,
b'c motorlogger Y.M. 253 „Elisabeth" van de
J1 ^tschappij „Spurn" te IJmulden, welk echip op
j? October voor een reis van 10 k 14 dagen van
bruiden ter visscherij in het noordelijk deel der
r'je vaargeul uitvoer, is tot hede i nietteruggekeerd
*n -
Wordt dus als ernstig over tijd beschouwd. Men
Crnioedt, dat de „Elisabeth" verongelukt Is tenge-
^°'ge van den storm, die verleden week gewoed
of dat het vaartuig in het mijnenveld
"•'heven en door een ontploffing ge-
Sommigen hebben nog !-e.n kleine
logger naar een Britsche
0 n k
l0°P, dat de
e n is.
vaVen zou zij n opgebracht, omdat het
ljl'ïrtuig onder dezelfde directie staat als de opge-
^rachte stoomtrawler „Union." Het uitblijven van
(.y 'bliten, indien van een opbrenging sprake is, zou
yl!l moeten worden toegeschreven aan het s t o p-
(jCttrn van het telegramverkeer op
K.,Britsche kabels. De bemanning van de
!sabeth" telde acht koppen.
CRISISAANGELEGENHEDEN,
onpr. aetisoh de getroffen re-
geeringsmaatregeïen ten aanzien van de
aardappele n-d ietribntie ziin
aldus schrijft men aan de „Msb.", kan blij
ken nit bet volgende:
De boeren ontvangen 500 voor zandaard-
appelen per wagon van 10.000 KG. De ge
meente moet daarvoor betalen 620. De gros
sier behoeft aan de gemeente slechts te be
talen 355, terwijl de handelaar weer aan den
grossier moet betalen 400. De handelaars
mrr-en' deze weer verkoop en voor 550, d.i.
ï>Vi cent per K.G.
Wanneer nu (bij den enormen voorraad
aardappelen, die in ons land voorradig is)
de consument rechtstreeks van den produ
cent (den hoerl had kunnen betrekken onder
een va«t gesteld en maximumprijs va:. 5 ceut
per KG., zou dat voor de gom een ten een
voordeel beteeken en van 265 per wagon
en voor den consument 50 per wagon of
cent per K G.
Het Bureau voor Medecieelingen inzake de
Voedselvoorziening meldt: Gel ijk bekend is,
zijn ten aanzien van de brandstof-
voorziening de verbruikers verdeeld
in vier hoofdgroepen. Groep A omvat de par
ticulieren personen: groep B de groote ma
gazijnen,, winkels en particuliere kantoren;
groep C de openbare gebouwen (niet voor pu
blieke vermakelijkheden bestemd)^ zieken
huizen, rijks-, gemeente, en provinciale kan
toren, gestichten van weldadigheid of alge
meen nut, kerken, gevangenissen, kazerne®,
scholen, hotels en restaurants; groep D. ge
bouwen voor publieke vermakelijkheden.
Het rantsoen voor de groepen B, C en D
is inlertijd vastgesteld op 75 pet. van de voor
het stookseizöen 1917-1918 opgegeven behoefte.
De toewijzingen van de Riiks Kolen distri
butie zullen zoodanig zijn, dat elke Brand
stoffen-Commissie on 1 December a.s. een
zoodanige hoeveelheid brandstoffen voor de
ze groepen heeft ontvangen, dat 50 pet. van
bet rantsoen gedeeltelijk gedistribueerd, ge
deeltelijk in voorraad is.
Groep C heeft hierbii den voorrang. In geen
geval mogen de voor groep A toegewezen
hoeveelheden voor B, C D worden gebruikt
of omgekeerd, tenzij met voorafgaande goed
keuring van de Bijks-Kolendistributie.
Ten aanzien van groep B is het de bedoe
ling dat winkels, fabriekslocaliteiten, werk
plaatsen, welke in gewone tijden ook veT-
warmd werden, ook thans in aanmerking ko
men voor de verstrekking van brandstoffen,
onder winkels zijn ook te verstaan apothe
ken. De Brandstoffen-Commissie heeft zich
ervan overtuigd, dat niet op de een of andere
"ze door gebruik te mak an van het feit, dat
men een werkplaats of een dergelijke inrieh
ting heeft, een extra kwantum brandstoffen
voor privé gebruik wordt verkregen.
In verband met het bovenstaande, spreekt
het vanzelf, dat die Brandstoffen-Commis
sies, welke de haardsteden in een dergelijke
winkel of werkplaats enz, bii *t aantal haard
steden van het perceel hébben inbegrepen
en waardoor dus hetzelfde perceel in een hoo-
gere klasse is gebracht, de brandstoffenkaart
op naam van den bewoner voor diens huis
houdelijk gebruik moet worden herzien en
teruggebracht tot de klasse, waarin het per
ceel valt na aftrek van de bedoelde haard
stede.
Onder -particuliere kantoren dienen te wor
den verstaan die kantoren.1 waar'den géhee-
len dag personeel werkzaam is: studeerver
trekken kunnen niet, onder groep B worden
gerangschikt. Inmiddels wordt voor deze
laatste eenigszlns tegemoet gekomen doordat
aan klassen III en hooger van groep A over
November 8 H.L. extra wordt gegeven.
Branffi i n een suikerf abriek'.
Blijkens bericht uit Batavia van het N.
I. P. A. werdl Zaterdagavond, door een brand
in de suikerfabriek Brangkal een schade
aangericht van 800.000 gulden. Het verlies
is door verzekering gedekt.
Indië en de oorlog. De uitvoer van
Rangoon-rijst' naar Nederlandsch-Indië iB nu
ook uit Singapore en Penang verboden. Dc
regeering zonal telegrafisch bericht aan de
gewestelijke bestuurshoofden, om maatrege
len te nemen, ten einde ongemotiveerde op
drijving der rijstprijzen te voorkomen.
Nederlandsche schepen, die uit San Fran
cisco vertrekken, krijgen wel lading voor
Japan en Singapore, maar geen enkel stuk
voor Java. In scheepvaartkringen wordt
hieruit afgeleid, dat de regeering der Ver-
eenigdë Staten de verdunning tot uitvper
naar Nederlandsch-Indië weigert.
Een welverdiend ontslag. De lee-
raar aan de Koningin-Emma-schooI te So'e-
rabaja, A. Baars, is uit 's land's dienst ont
slagen, in verbandi met door hem gevoerde
tegen het gouvernement gerichte propagan
da, waardoor onrust onder de inlandsche
bevolking werdl gewekt'.
Indertijd is reeds gewezen op de groote
lankmoedigheid der Indische regeering te
genover landsdienaren, die in hun vrijen
tijd! eene actie tegen haar voeren, als in
het hierboven gegeven bericht bedoeld.
De heer Baars behoorde tot de volgelin
gen van den bekenden Sneevliet, die her
haaldelijk trachtte pm dè Russische revolu
tie aan de inlandsche bevolking ten voor-
beera 'te stellen.
Wanneer wij iets op dezen maatregel aan
te merken hebben, teekent het Hbl. hierbij
nog aan, dan is het alleen, dat deze reeds
veel eerder had moeten zijn getroffen.
Een normal!satiebureau voor ar
beidszaken. Door de directie van Werk
spoor, de Ned. Sohecpsbouwmia'sc^aupij. D.
Goedkoop Jr., (Kromhoutmotorenfabriek) te
Amsterdam; de Hasriemsche machinefabriek
te Haarlem: J. en K. Smit's scheepswerven,
te Kinderdiik; de Rotterdamsehe Droogdok-
maatschappi'-1 en de Mmteeh/'npü F;i'enoord t°
Botterdam; de werf G"sto te Schiedam en de
Kon. Maatschappij ;,De Schelde" te Vlissingen
is opgericht een „normalisab'oburen 11 voor ar
beidszak-?- in de metaalnijverheid," dat t°n
doel heeft te trachten eenheid te brengen in
het behandelen van arbeidszaken, „waardoor
wordt bevorderd de practische oplossing van
vraagstukken, die zich daarbij voordoen."
De dagelijksche leiding is voorloopig aan
vaard door den heer M. Triebeis, lid van de
directie van Werkspoor. De oprichting van
dit bureau speciaal voor de metaalnijverheid
is een proef, die zal zij slagen, de mede
werking -van andere werkgevers noodzakelijk
maakt-.
Gelijk gezegd is het doel van het bureau
eenheid te brengen in de regeling der arbeids
zaken van de- verschillende ondernemingen.
Tot dit doel zullen door het bureau normen
worden opgesteld. Norm 1 is reeds' versche
nen, n.l. „Het loonschrift." De oprichters van
het bureau hebben dit beproefd, goedgekeurd
en ingevoerd in hun bedrijf en zij hopen nu
op navolging.
Zeilen. Het bestuur van de Nederland
sche Modcljachtclub te Bloemendaal zal bij
voldoende deelneming in Januari 191S te
Haarlem een tentoonstelling houden van mo
delscheepjes en voorwerpen behoorende tot de
modeljachtbouw. De inzending staat open voor
alle in Haarlem en omstreken wonende jon
gens. Het jlloel is om het bouwen van en zei
len met modelscheepjes en dus ook de han
denarbeid te bevorderen.
Deelnemers kunnen zich wenden tot den
heer Johap IJzerdraat, Duvenvoordestraat 4,
te Haarlem.
Het bestuur heeft plannen in April of Mei
van het volgend jaar een zeilwedstrijd uit te
sohrjjven voor door de jongens zelf gemaakte
scheepjes van bepaalden vorm.
Vr.: Welk is het adres van „De Soldatencou-
rant"?,
Antw.: Aan de Adm. van „De Soldatencourant
te Amsterdam.
Vr.: Bestaan er op het gebied van glas, porce-
lein, en aardewerk 'enz., ook vakbladen, evenals
b.v. voor het kruideniersbedrijf?.
Antw.: Ons niet bekend.
Vr. van D. M. te Hiilegom. ,3
Antw.: Het muntstuk is waarschijnlijk een her
inneringsmedaille. Wij kunnen het zoo niet beoor-
deelen. Wilt u het naadje uit de kous weten, wendt
u dan tot den Directeur van 't Kon. Kabinet van Mun
ten, Penningen en Gesneden steenen te Den Haag.
Vr.: Kunt u mij inlichten omtrent de zittings
dagen en -uren van de commissie tot herziening en
onderzoek an klachten aangaande vergoeding aan
betrekkingen van gemobiliseerden?
Antw.U moet zich niet een request tot die com
missie wenden. U wordt dan opgeroepen om voor
haar te verschijnen, wanneer dat noodig is.
Vr.: Wij hebben 2 zoons in dienst 1 van af de
mobilisatie I ruim 2 jaar en 1 van af April. Op mijn
personeel staan deze aangeschreven voor I per
stuk behalve opcente, als vader heb ze ook moeten
betalen, is dit volgens de wet verplichtend?
Antw.: Met den besten wil van de wereld begrijpen
wij uw vraag niet.
Vr.: Ik heb in 1915 en 1916 gereclameerd tegen
te hoogen aanslag in de personeele belasting. Alles
tevergeefs. In 1917 zaS tegen de moeite op, maar
in 1918 zal ik zeer zeker weer reclameeren. Hoe
moet ik (Ut nu aanleggen? Wederom van onderaf
beginnen?
Antw.U kent den weg. Het is de goede.
Vr.: Hoe groot mag mijn inkomen zijn, wil ik
in aanmerking komen voor goedkoope brandstof?
Antw.: Wie een zuiver inkomen heeft van niet
meer dan 1500 per jaar, komt in aanmerking voor
goedkoope brandstoffen.
Vr.: Bestaat er nu nog gelegenheid om daarvoor
in aanmerking te komen?
Antw.: Wendt u tot den voorzitter der commis
sie den heer J. H. Visser, of tot den heer J. J. Smits,
secretaris der commissie, Riviervischmarkt 11 a
rood.
Vr.Hoe kan men vlekken van gewone zwarte
schrijfinkt uit een cocosmat verwijderen?
Antw..: Met oplossing van citroen of zuivering-
zuur. Vraag uwen drogist.
Vr.Hoe kan ik peren goed houden?
Antw.: De peren op een droge, koele, doch vorst-
vrije plaats bewaren, zóó, dat zij elkaar niet aan
raken, af en toe eens nazien, om die, waaraan zich
roiplekken vertoonen te verwijderen. De gave exem
plaren kunt u lang bewaren.
Vr.: Hoe kan ik eieren conserveeren?
Antw.: Men deelt ons het volgend conserveer
middel mede:
1 deel waterglas en 9 deelen koud zuiver water
worden goed gemengd. De eieren volkomen gaaf
en Ttrick, worden in een pot geplaatst en met
dit mengsel overgoten.
Vr. Wordt er een vakblad uitgegeven voof
de Wagenmakerii Wie is.eveatuee1 (1 nittre-
ver van het blad?
Antw. Ons is geen Bpeciaal vakblad voor
wagenmakers bekend.
Onder dezen titel Is met stenn van het De
partement van Binnenlandsehe Zaken bii W.
L. J. Brnsee's Uitgeversmaatschappij te
Rotterdam,, een werk verschenen, dat vooral
om zijn aesthetisch-opvoedknndig'e waarde,
hreede belangstelling verrdient.
De schrijver, Herman van der Kloot Meij-
burg, heeft ziéh daarin n.m. ten taak gesteld
hij het groote publiek, dat ook thans nog zoo
weinig interesse blijkt te bezitten voor het
geen op bouwkundig gebied geschiedt, niet
alleen daarvoor belangstelling te wekken,
maar daarnevens door het geven van een
200-tal goede tegenover een evengroot aantal
slechte voorbeelden, den uitvoerder van
bouwkundige werken den weg te wijzen, wel
ke leiden kan op het effe spoor van juiste
constructie en goede vormgeving.
De nuttigheid van dit pogen kan nauwe
lijks overschat.
De tijd, waarin de leiding van iederen
houw of verbouw slechts in handen zal wor
den gegeven van hem, die niet alleen tech
nisch bekwaam maar ook artistiek van aan
leg is, schijnt nog verre. En wij verhengen
ons daarom in iederen arbeid, die bedoelt
de massa voort te leiden tot juister inzicht in
al hetgeen de ons omringende werkelijkheid
aan schoonheid kan doen winnen.
Nu behoeft het nauwelijks gezegd, dat ook
te Haarlem aan dit dieper inzicht nog veelal
niet weinig hapert. Nog al dikwijis wor
den ook daar fraaie oude gevels door ver
bouw hopeloos verknoeid. Nog altijd wordt
ook daar de eerste de beste timmerman of
metselaar, die overigens natuurlijk in zijn
vak volkomen bekwaam kan zijn, in staat ge
acht een woon- of winkelhuis te „ontwerpen.'*
En nog altijd worden ©r do buizen aaneen-
gerijd tot straten, waarin de grauwe verve
ling troosteloos rondwaart.
't Bedroevendst van dit alles is echter, dat
zoo weinigen er zich aan bliiken te ergeren.
Hoe zou het b.v. anders mogelijk zij'n, dat ons
nog steeds ontbreekt een schoonheids-com
missie, die niet alleen, voor zoover dat bij do
huidige wetgeving-mogelijk- is, waakt voor de
schoonheid van elk oud of nieuw bouwwerk
op zioh zelf, maar ook van elk stadsbeeld ln
zijn geheel? 1)
Niet het minst te Haarlem moet daarom
het nienwe werk van Herman van der Kloot
Meijbnrg ingang vinden.
In de eerste plaats bij ben, die de opdrach
ten voor bouwkundige werken ontvan
gen. Zij bekooren het toch eigenlijk te zijn,
die hij ieder werk het echoonhcidsvraagstuk
te berde brengen. Zii behooren het te zijn»
die de vele opdrachtgevers, waarvoor slechts
het practisck nut waarde schijnt to hebben,
er op te wijzen, dat het te ver1 ichtten werk
niet alleen aan practische. maar ook aan aes-
tetische eischen behoort te voldoen.
En nu zal dit boek ben natuurlijk niet ma-
kon tot den kunstenaar, die-in eigen binnenst
voor velerlei moeilijkheden de oplossing
vindt, welke zoowel wat d? constructie als de
vorm betreft, volkomen voldoet. Maar bet
zal toch, indien bet al niet brengt tot de
overtuiging, dat het beter ware bij anderen,
bevoegden, om raad te gaan, hou brengen
tot een zien en begrijpen van vele fou
ten en noodzakelijkheden, en derhalve tot een
resultaat dat zonder dat niet was verkregen.
Het zal hen bovendien leeren hoe verreweg
heter het is goede voorbeelden uit eigen tijd
te volgen, dan willekeurig vindingen ra
praktijk te brengen, welke nóoh eigen nóch
andere oritiek hebben gekend en waarvan
historie en (of) ware originaliteit vreemd is.
Ook voor den niet-ambachtsman is dit
boök evenwel van belang. De wijze waarop de
schrijver zijn 6tof behandelt, maakt het mede
van bijzondere waarde voor allen, (en het be
hoorde toch inderdaad allen te zijn!) die
belangstellen ook im die geestesiworsteling
van onzen tijd welke te komen tracht "tot een
stijlschoonheid, waaraan vorige eeuwen zoo
rijk waren en waarvan nog zoo vele erfenis
sen onze steden aan schoonheid winnen doen.
Aan duidelijkheid en beknoptheid weinig
to wensehen overlatend, geeft de heer Meij-
burg in het eerste gedeelte 2) van zijn werk
achtereenvolgens als het ware de theorie
van: hef raam, de deur, de stoep, het halkon
en de erken, de loggia, en veranda, den gevel,
het dak, den topgevel, het huls, het hoek
huis, de arbeiderswoning, het burgerwoon
huis, het winkelhuis en het pakhuis; zegt aan
welke eischen deze behooren te voldoen en
toont ten slotte door middel van de illustra
ties, wier bedoeling nog door onderscriften
worden verduidelijkt, naast de slechte, de
goede oplossingen, die in vroeger en later
tijd daarvoor zijn gevonden,
'Hij geeft alzoo een aanschouwelijk onder-
wiis, dat door vrijwel iedereen te volgen is.
Hartelijk hopen wij daarom, dat velen zich
met dit boek verrijken zullen.
Een vakman zal het aansporen, zich be
wust te worden van de waarheid en schoon
heid waardoor zün werk zich kenmerken
moet. Den niet-vakman zal het opwekken tot
meerder belangstelling voor betgeen de am
bachtsman volbrengt. En beiden zal het alzoo
opvoeden tot meerder waardeering. met
klaarder Inzicht in hetgeen de groote bouw
kunstenaars van onzen tijd aan waarachtige
schoonheid openharen. BRES.
i:
i;h
1) Een bezoek aan de jnist heden in het
StedeTük Museum to Amsterdam gehóuden r
tentoonstcll'-nn- van foto's pu -tceVcningpn uit
Tif>t werVffof clpv Pr»^noT»,hAi^<*'»OTnTr»i«*na
aldaar, creeft Trat nvprtrnp>pnr1 dat i
eene commissie toch veelrins nuttig werk
verricht.
2) Het 2e gedeelte ..Bouwhnosf on het
land'' moeten wij thans bulten beschouwing
laten.
DE „KRTNG" TN ST. B AVO. 1 'f. i J
Eindelijk heeft dus de R. K. Kring het-
voorbpeld van zoove'e R K. vemurgingen
gevolgd en zal zijn uitvoering van Woon
a.s. in de sociëteit „St. Bavo" geven. Allo .1
bedenkingen die vroeger nog wel eens tegen,
de „Bavo" rezen, ziin gedurende den lautstem,
tijd wel gehee. verdwenen en meer'en meer jbji'
begint men in te zien, dat „St. Bavo" het-
aangewezen gebouw is voor de Roomsche ver-t 'i
eenigingen uit Haarlem en omstreken. Da'r-,i
om heeft do Kring het tot. zijn plicht geacht, fflM
niet achter te mogen blijven, en teen boven-l
dien de- directie van de „Sociëte't St. Bavo.".
bet bestuur van den Kring verzekerde, dat
alles tot in de puntjes zou worden verzorgd,^
heelt het niet. langer geaarzeld .1 «J
Het geheelegebouwis dien avond vcom f j
den Kring gereserveerd' In de pauze zuleu
de mooie Guskenszaal en de kof' ekam© d?
bezoekers hierbergen, terwijl de zalen tergi'a
rechterzijde in een ruime garde robe znl'en j
worden herschapen. Dat er verder voor puike;
bediening zal worden zorg gedragen, spreekt;
van zelf. Hot Bavo-tooneel met. zijd grooter',
versoheidenheld van prachtige decors, breft-i
in de laatste jaren reeds een groote vermaard-VI
heid gekregen, zoodat ook in dat opzicht alles A
correct in orde zal zijn. y
Van dc verschillende vereenigingen uit d n
hoogeren ©n middenstand, die den laatste»n t d. t
zeer tot hun tevredenheid, yan de sociëteit
St^ Bavo gebruik maakten, noemen we st edits
do vólgende: (m*
Elite-avond Pater Mathew, Middenstands-,:
feest. Elite-avond Belgische Tentoonstelling.! f
Oprichting R. K. H.B.S Rechfcsche Raads
leden. Kring Haarlem van Burgemeesters,! j
Wethouders en Raadsleden. Lonabouw-orga-
nisatie in Noord- en Zuid-Holland. Onderwij.'
zers-organisaties. Vrouwenbond, Bloemi-t-Pa.
troons. Aannemers-Patroons. Examens Muto-
Onderwijs. Drukkers-Patroons. Hullebroeek- -•
avond. Ghr. Eere-comité Teologische School.
50-Jarig bestaan Chr. Jong-riings-vereeniging.
Ned. Bond van bestuurderen van R. K. Sport-
vereenigingen. Liturgiachen Kring, enz. enz. D'
Moge 1de daad van den Kring voor nog
vele andere vereenigingen een voorbeeld zijn.:-
het Roomsche gebouw van Haarlem voor hun
ne feestavonden uit te kiezen.
KUNSTAVOND.
De gisteren door de afd. Haarlem en om-
streken van bet Nederlandsche Tooneelver
bond gegeven kunstavond mag ln allo deeler
geslaagd heeren.
De bedoeling er van door den Directeur,
den heer Balthazar Verhagen in een korte
toespraak uiteengezet, was het Haarlcmsch< -
publiek bekend te maken met de werkzaam-:
heid dor Tooneelsohool, dio inderdaad vooi
den bloei der Tooneelkunst. verdienstelijk werh 1
doet. JJ
Dit bleek uit het vertoonde aonder twijfel
.Wij! hebben al eens verklaard, hoe wij den
ken over de dans—.ver tooningen volgen;
de Dalcros e pn andere dergelijke methoder
die baseeren op liet streven om schoonhei, j
uit te beelden door middel van het vrouwelijli
lichaam Als vertooning blijven wij dezo verV.j]
koerd a-chten.
Iets anders is natuurlijk de vraag of oj
een tooneelschool in besloten kring, dit on
d<ywijs dient gegeven te worden als inidde
voor de leerlingen om zich gracieus en lenij
te leeren bewegen.
Alw zoodanig kan het, evenals de Kino
aesthetische plastiek, die overigens op een vee
gezonder- basis berust, worden aanvaard.
Het meest aantrekkelijk waren de voor
drachten door de leerlingen, die in do klein,
studie scenes, herhaaldelijk blijk, gaven d»
lossen met vrucht te hebben gevolgd.
Do leerlinge van het 8e jaar, die in „Kop
pigheid" optrad, bleek ook in do tuinsce»!
uit „Maria Stuart" een veelbelovende kracht
Zij sprak met een' overtuiging en gebaar e?
zeggen, (die .de echte tooneelspeelster kon
merkt. Ook de leerlinge van het 2e jaar, di»
als Koningin Elisabeth optrad, _was zeer goed
voortreffelijk zelfs in bare mimiek.
Wij gelooven wel, dat deze avond volkome)1
aan zijn doel heeft beantwoord.
Programma voor de Orgelbespelinj
in de Groote- of St. Bavokerk, op Dinsdag li.
November 1917, des namiddags van 2—3
door den heer Louis Robert.
1. Praeludium et Fuga c kl. t., J. S. Bafeh. 2
Sarabande de Grave, F. Oouperin. 3. And anti
con moto, A. P. F. Boëly. 4. Lamentation 1
Alex. Guiïmant. 5. Allegretto, N. W. Gade
6. Laus Deo, Th. Dubois.
HOE ZE VERTROKKEN EN.
HOE ZE TERUGKWAMEN!
f' 't markplein van het landelijke dorpje
96rsdht op 'n schoonen Novembermorgen
Kyct jaar 1917 'n ongewone bedrijvigheid.
S ^itttigtal leden der vischcluh; „'t G e -
5}, °gde scharretje'' verzamelt
XJtaor tot het honden van don jaarlijk-
'j) t' grooten visch-weclstrijd, welke steeds
1 ^^tetlijk karakter draagt.
M 'ënfare-korps: „Steeds bereid
^eu n stond' verleent als alle
welwillende „belanglooze" méde-
K en verschijnt geheel compleet.... 'n
j- eVeteranen, die den titel dragen van
bpt j rï" luisteren door hun aanwezig-
*V ieest °I>!
°i°j) 'Jen aftocht ifi aangebroken....
natuurlijk de muziek..., daar
achter de eereleden, onbeholpen stijf in hun
hard-gestreken boorden en fronts met 6peld-
diasson en de grijze of bruine demie's waar
van sommige den rand van een groenige, ver-
Bleten gekleede jas zichtbaar laten. De be
daagde hooge hoeden, model 1875, huppelen
-vreemd-komisch mee in de cadans der schet
terende piston-muziek en het gedreun der
groote trom. Het wittonajaarszonnetje weer-
kaast zich in de glimmende, koper-instru
menten en geeft aan het geheel een aanzien
van opgewekte blijheid.
De directeur van het korps zwaait lustig
zijn maatstok; als een officier bii de troepen,
holt ie nu en dan naar voren, druk-doend
wenken gevend en door woord en gebaar zijn
gezelschap aanvurend in- den strijd tegen de
niet al tc gewillige instrumenten. Zijn witte
garen handschoenen ziin twee nummers te
groot en de slappe toppen hebben het in
's-mans vuisten hard te verantwoorden
De stoet wordt gesloten door de „werkende
loden'' der club, beladen met vischgerei, heer
achtig tedeneerend en prijkend met de on
telbare medailles van de verschillende vroe
gere wedstrijden. Het halve dorp doet de
feestvierders uitgeleidede kinders hup
pelen joelend en kraaiend naast de muziek,
andore dorpelingen volgen lachend, duwend
en dansend. Bij de grens wordt aan do visch
cluh „Het gedroogde scharretje'' met een
oorverdoovend gejuich, veel succes en veel
plezier toegewenschtlangzaam sterven
do eehettertoonen weg in den kalmen Zon
dagmorgen.
In denmiddag is 't gaan regenen.'n vies,
druilerig motregentje, dat de straten glibbe
rig maakt.en tegen den avond zijn de
plassen op de wegen ontelbaar.
Op den rijksstraatweg die naar het dorpje
leidt, schuift langzaam en onzeker 'n don
kere massa voort, flauw verlicht door 'n paar
rookende, stinkende fakkels
Het is de visehclub „Het gedroogde schar
retje"
Wederom gaat de muziek voorop, tenmmete
als ze dien naam nog dragen mag.'t Lijkt
'n schorrig gehuil van alle mogelijke wilde
heesten uit een dierentuiner is geen en
kele toon te hespeuren die niet.valsch klinkt.
Met kleine lodderoógjes in de gezichten als
lvlaprozen loojien de muzikanten te "blazen,
ofwel zij trachte n z 1 «>-
geen van allen is meer in staat, bchoozlu
7,partij t© geven''; do welwillende en „belang-
i'oozo'' medewerkers ziintè zat! Met de
werkende- en eereloden is 't geen haar min
derde eersten sjokken gearmd, lallend
achter de „muziek'' aan. zoodat het om de
halzen hangende vischgerei heftig heen en
weer slingert. De „eerleden" *kunnen den
stoet niet meer geregeld bijhouden en schar
relen achteraan, nu en dan den troep met 'n
struikelig drafje inhalend. De hooge hoeden
zijp in een gevaarlijke positie en dreigen
herhaaldelijk van de wiebelende hoofden af
te glijden. De gesteven frontjes van 'Sr-mor-
gens zijn vies beplekt met vuil regenwater en
puilen uit de vesten. En maar steeds stroomt
over den ordeloozen troctp, m(eecToogenloos
de regen neer, zich vermengend met dé groo
te modderplekken op jassen en broekspijper
Eindelijk komen ze in 't dorp aan.... i«
clubcafé worden de prijzen uitgereikt. Hik
kend en grinnikend houdt de voorzitter var
„Het gedroogde scharretje'' z'n speech, tel
kens onderbroken door lawaai-geblèr van d» JJ
feestelingen. Weer wordt gedr onkenQjf"™
de „goeie-afloop!" De halve inhoud der gis
zen gaat verloren dooi morsen, veroorzaak
door duwen, hossen, stompen en klinken.
Eén ontbreekt er aan t' gezelschap.... d<
directeur van: „Steeds bereid in eiken stond.' -
Hij sjokt door 't dorp, met doffe staar-oogej
in 't geel-bleeke gelaat, 'n Sigaar hengel
tuascben de blauwige lippen en een stuk var j
het dekblad, tliane veranderd in een nat brol
vel, fladdert in den windHij la gehee
weg en kan z'n „onderhoorigen?' niet vindon
die niet eens aan hun directeur denkond, jo®
lend yoortfuiven
fV - 1
