OVERSCHOENEN
I
BUITENLAND
P. W. TWEEHUIJSEN,
BINNENLAND
feuilleton r
PeOUDEBRON
ShwrtSr<mess,ns)
/JrPgï*
VERBOD VERKOOP,
AFLEVERING EN VERVOER
VAN TERPENTIJN.
voor pasmunt:
wijziging maximumprijs
BESSENSAP.
s
HIT OORI.OGSTERREIK
JN PALÈsIlïiL
•0NBEF-2&® S3 HOVEKIgER 1917
42STE JAARGANG 948!
i*
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAA6T VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPENt PER KWARTAAL f 1,75; PER WEEK I3i/t CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,12»
Gemeentebesturen, van HAARLEM, BLOE-
vu&aal, heemstede, bennebroek.
tJARLEMMERLÏEDE en SCHOTEN maken
dat door den Minister van Landbouw,
en Handel is bepaald:
de verkoon de aflevering: en het vervoer
van terpentijn is verboden;
h°f sub 1 pestelde verbod van vervoer is
niet van toepassing; ot> hoeveelheden van
niet meer dan 1 Liter;
hef sub 1 gestelde verbod van verkoop,
aflevering en vervoer is niet van toepas
sing op hoeveelheden van niet meer dan
2 deciliter. 6491
De Gemeentebesturen van HAARLEM, BLOE-
MENDAAL, HEEMSTEDE, BENNEBROEK,
DAARLEMMERLIEDE en SCHOTEN maken
dat door den Minister van Landbouw,
'jverheid en Handel is bepaald:
VQOR SODA:
een maximumprijs voor kristal-sodr in den
Vaandel van f 0.20 per K.G.
°at het vervoer van Nederlandsche bronzen of
''kelen pasmunt is verboden
tpit verbod is niet van toepassing op hoeveel-
van niet meer dan 2 K.G., en treedt in
e-Dng op 25 November 1917.
jj^an dit verbod kan zoo noodig onder daarbij
stellen voorwaarden ontheffing worden ver-
•etjd door het Rijksbureau voor koper, gevestigd
uhenhof 8, te 's-Gravenhage.
yOOR KOPER EN BRONS:
0, 'le; vervoer, de aflevering en de verkoop van
ro°d-kcper, oud br- - i soorten en oud
"koper (messing) is verboden.
j v'n' bod, kan zoo noodig onder daarbij
iCes'el'en voorwaarden, ontheffing worden ver-
P cio°r het hierboven genoemd bureau.
at de volgende maximumprijzen vast
gesteld:
v°or oud rood-koperf 3.50 per K.G.
Wr o,!,db^i "f" 3-
'en of zwaar 2 <50
Plaats van levering.
Deze beschikking treedt in werking op 25 No-
Vember i917. 6489
Krf OelIteeniebesturen van HAARLEM, BEN-
Vfc, 1EK' BOEMENDAAL, HAARLEM-
kc.-n, 'DE, HEEMSTEDE en SCHOTEN ma-
jy.. kend, dat door den Minister van Landbouw,
'jverheid en'Handel nader is bepaald:
q' c'e aflevering en het daarmee verband hou
dend vervoer van bessensap met een extract-
gehalte van minder dan V/2 pet. is ver-
hoden;
1 voor bessensap met een extractgehalte van
7 Va pet. of meer worden vastgesteld de
pVolgende maximumprijzen:
Js van 1/1 flesch bessensap door den
^brikant franco laatste spoor of veer
leveren aan den winkelier £0.40
hri'l Van 1/2 flesch021
ic|JS Vaa t't flesch voor den consument 0.47
y1 Van 1/2 flesch voor den consument 0.25
ve..; °°r staangeld van de flesch mag door den
*e;ooP« ten hoogste 15 cent worden berekend,
bedrag bij franco teruggave moet worden
estitueerd.
ten 6 Wmkel'er zal aan den verbruiker geen ko3-
thuis bezorgen of verpakking in rekening
Sen brengen of hem den aankoop van andere
elen als voorwaarden opleggen. 6490
ff Een verzoekend gebaar,
In de Memorie van Antwoord op de Alge-
meene Beschouwingen over de Staatsbegrooting
verklaart Minister Cort van der Linden zich
door de overeenkomst, dat in het loopende jaar
geen politieke wetsontwerpen zullen worden in
gediend, gebonden te achten óók ten opzichte
van 'die wetsontwerpen, welke reeds door de
Tweede Kamer waren behandeld, doch om
staatsrechtelijke redenen niet door de Eerste
T'°m?r in behandeling werden genomen en dm
onnieuw zouden moeten worden ingediend om ze
fot wet te verheffen.
De noblesse van dit gebaar valt te waar-
deeren.
Te meer, omdat het, ook o. f. althans, ten
minste twijfelachtig is, of de overeenkomst wel
kan worden geacht zich tot deze ontwerpen uit
te strekken.
Formeel is dii wel het geval, doch ook moreel?
De Minister noodigt, blijkbaar juist op moreéle
gronden, de Rechterzijde uit, hem van het formeel
bindende van zijn woord in dit opzicht te ont
slaan en de weder-indiening der bedoelde ont
worpen, ook voor zoover ze van politieken aard
zijn, niet tegen te werken.
Ofschoon de pers ten deze niet heeft te advi-
seeren, mag zij toch ongetwijfeld van haar
gevoelen doen blijken en ook de volksopinie ver
tolken
Welnu: wanneer het ons te doen stond, zouden
wij op de uitnoodiging van den Minister-presi
dent ingaan. De tijden zijn er niet naar om zich
in formalistisché haarkloverijen te begeven: de
koninklijke weg is steeds, maar thans vooral, de
beste.
En wat de volksopinie betreft, wij gelooven,
dat deze een strijd over dit punt met zekeren
weerzin zou beschouwen, nu zoovele groote
nationale belangen alle zorg en aandacht der
volksvertegenwoordiging' eischen.
WERELDBRAND* mOM
TELTRE DOOR DE CENTRALEN BEZET
DE STRIJD AAN DE PIAVE AANVALLEN
TEN WESTEN VAN HET GARDA MEER
NIEUW ENGELSCH SUCCES IN PALESTINA
- DE SPOCRWEGBOCHT IN ENGELSCHE
HANDEN - JERUZALEM'S VAL IEDER
DOGEkBLiK TE VERWACHTEN.
Volgens de „Leipziger Neueste Nachrichten"
zou von Hindenburg hebben, verklaard, dat de
strategische toestand voor de Centralen sinds
Augustus 1914 nimmer zoo gunstig is geweest
als op dit oogenblik.
We gelooven het gaarne!
Ruslands reuzenmacfit is uitgeschakeld en
Italië heeft een klap gehad, waarvan het zich
niet zoo gemakkelijk herstellen zal.
De duikbooten-oorlog, al beantwoordt hij ook
niet aan de gestelde verwachtingen, is toch van
groote beteëkenis, vooral voor de Saloniki-expe-
ditie der geallieerden.
En als laatste factor geldt, dat het front in
Italië met ettelijke honderden Kilometers is ver
kort, zoodat groote legermassa's wij kunnen
komen voor operaties op andere oorlogsterreirien.
De vraag is nu: zullen de Centralen die
massa's ook werkelijk uit Italië terugtrekken om
ze elders aan te wenden?
Op het oogenblik ziet liet er nog niet naar uit.
Met groote kracht blijven de Centrale legers
hun druk uitoefenen van het Noorden uit tegen
de reeds sterk omgebogen linkerflank der
Italianen, die de Piave-linie trachten te houden.
Reeds is Feltre in het bezit der Oostenrijkers;
en op het Asiago-plateau moesten de Italianen
terug naar. den laatsten bergketen, die de Cen
tralen van de vlakte scheidt.
Ook langs den loop der Piave in de vlakte
konden reeds enkele elementen der Centralen op
den rechteroever doordringen, al bevinden ze zich
daar ook in een minder aangename situatie,
zoodat het Italiaansche legerbericht voor het
eerst weer eens 121 gevangenen kon vermelden.
Onder deze omstandigheden wordt het al meer
en meer waarschijnlijk, dat de Piave-linie spoe
dig zal bezwijken.
We hebben dezer dagen reeds uiteengezet, dat
de Centralen misschien zouden besluiten niet
verder dan de Etsch (Adige) op te nikken, ook
al zouden ze daartoe in staat zijn, doch dat het
evengoed mogelijk is, dat zij een beslissenden
slag in de Italiaansche laagvlakte zullen aan
vaarden.
We vernemen nu dat de Italianen ten Westen
van het Garda-meer, dat op onze gisteren afge
drukte kaart geheel links onder Riva te vinden
is, een aanval hebben gedaan op een vrij breed
front.
Wanneer men zich' nu herinnert, dat wij als
grootste bezwaar voor een vooruitdringen der
Centralen tot voorbij de Etsch of Adige noemden
het blootgeven van hun rechtervleugel ten Zuiden
van het Garda-meer, dan begrijpt men licht het
verband van dezen aanva'l met de operaties langs
de Piave Bmkbaar geldt het hier toebereidselen
tot bescherming van dien omzwenkenden rechter
vleugel. in geval de opmarsch tot over de Etsch
of Adige wordt voortgezet.
Dit klopt met het feit, dat de Fransche hulp
troepen worden geconcentreerd te Brescia, dat
een 20-tal kilometers ten Westen van het Garda-
meer is gelegen.
Uit deze toebereidselen zou men dan weer
kunnen afleiden, dat de Centralen een beslis
senden strijd in de Italiaansche vlakte zullen
aanvaarden of afdwingen.
Toch is het óók mogelijk, dat von Hindenburg
belangrijke troepenmassa's aan het Italiaansche
front onttrekt en tegen Sarrail of in Frankrijk
werpt.
Juist deze onzekerheid en de daaruit ont
staande v r ij h e i d van handelen
voor de Centralen is het groote strategische voor
deel, dat den toestand voor Duitschland en
Oostenrijk inderdaad met één slag weer zoo gun
stig heeft gemaakt, als hij sedert Augustus 1914
nooit meer geweest is.
Van het grootste beiang voor de Centralen is
het verloop der Russische revolutie, waaromtrent
de berichten heden minder zwart voor de Entente
luiden dan gisteren.
Maar ook de toestand in Aziatisch Turkije
blijft voor de Centralen een donkere wolk.
We hebben met onzen gisteren uitgesproken
twijfel aan de bekwaamheden van Allenby te
kort gedaan De Engelsche generaal is er inder
daad in geslaagd „de beweging er in te houden"
en heelt zelxs een nieuw en zeer belangrijk succes
behaald.
Wij geven hier een' uitvoerige kaart van dit
oorlogsterrem, uitvoeriger dan nog door eet! der
bladen kon worden gepubliceerd.
Uit de onvolledige en vrij verwarde telegram
men, die dusver over het nieuwe Engelsche succes
binnenliepen, blijkt, dat zij de Turken van de
Nahr Sukreir hebben verdreven, en Yebna, El
Mughar, Qatrah en Et Tinéh hebben bezet,
welke plaatsen op onze kaart zijn te vinden bi?
de zware st'~«el1iin. die de grens aangeeft tus-
«chen de stammen Tuda en Benjamin, volgens
d? Oiid-Terifltnerfisrhe indeeling.
Later schiinen de Engelschen nog verder voor-
'i'tgedrongen te zijn en nu vlak'voor Jaffa en
Es Ramleh te staan (het eerste aan de kust gele
oen bij het eindpunt van den spoorweg, bef
tweede langs .den spoorweg, ten Noordén der
groote spoorwegbocht) benevens de
spoorwegbocht zelf bezet hebben.
Het buitengewone belang van dit feit hebben
wij reeds geschetst.
Daar de Engelschen bovendien El Khalu, het
Bijbelsche Hebron, ten Zuiden van Jeruzalem,
veroverden, dient men rekening te
houden met de mogelijkheid,
dat het grootste deel der
Turks che legermacht de wa
pens zal moeten strekken, daar
ze tegen de verlaten woestenij van de Doode Zee
dreigt te worden gedrongen.
In spanning mogen nadere berichten tegemoet
gezien worden.
Waarschijnlijk kan de val van Jeruzalem nog
ten hoe'v"'e eenige dagen uitblijven.
RUSLAND.
NOG STEEDS TEGENSTRIJDIGE BERICHTEN
DE MAXIMALISTEN GESLAGEN?
KORNILOF DICTATOR IN ZUID-RUSLAND?
De berichten uit St. Petersburg die ons al
leen via Stockholm en Kopenhagen bereiken,
zijn nog steeds uitermate tegenstrijdig.
Eenerzijds wordt gezegd, dat Kerensky de
maximalisten vernietigend zou geslagen heb
ben en welhaast geheel St. Petersburg in
zijne macht heeft. De „roode garde'' zou door
de~Kozakken in werkelijkheid „rood'' zijn ge
maakt, maar dan „bloedrood"; want Kerens-
ky's kozakkenlegers zouden haar totaal in de
pan hebben gebakt
T.on in en Trotzky zouden gevlucht, doch
vogelvrij verklaard zijn.
Barieljopsaeipaat 27. TFt,
m
kv weliswaar eerst overwon, doeh later door
de Bolsjewilri uit Beval in den rug zou zi.ir
aangevallen en verslagen.
Te Moskou zou Kornilof de Bolsjewiki-be
weging in bloed hebben gesmoord en roet d<
hulp van Kaledin tof dictator over Zuid-
Rusland zijn uitgeroepen. - 4$r
Andere berichten zeggen weer, dat Kor
nilof en niet Kerensky meester is te St. Pe-
tersburg.
't Is onmogelijk op deze tegenstrijdige be-
richten eenige conclusie te bonwen.
FRANKRIJK.
DE KABINETSCRISIS EEN COMBINATIE
CLÉMENCEAU-BRIAND?
De val van bet Fransche Kabinet vindf
zijn diepere grondslagen in het verschil van
opinie tusschen leidende staatslieden over
het vraagstuk van den vrede.
Briand vooral acht bet verkeerd, dat all
besprekingen met half-ambtelüke Duitscb
vertegenwoordigers zijn geweigerde
Deze strooming schijnt de bovenhand ver
kregen te hebben.
Er wordt gesproken over de mogelijkheid
van een kabnet Briand-Clémenceau.
Clémenceau, vroeger een verwoed bestrijde
van den president, der Republiek, Po in ca ré
heeft zich met dezen verzoend.
Bond van
oo i e ge
van Groote
Andere berichten zeggen weer, dat Kerens- bewerking.
De te Nijmegen opgerichte ii.iv. Bond vai.
Groote Gezinnen, welke nu reedis 127 ledei: i!-
telt, hoofdbn van gezinnen met ruim 8ö)
kinderen, blijkt 't begin to worden van eenrij
groeien landelijken bond. De bond draagi;
thane eeu officieelen naam: Ned. R.K. Bond 1
Gezinnen. De statuten zijn in if
(Bij de verechllleade plaatsen ti]n
de tegenwoordige Tuvksche namen,
de Bijbelsche namen volgens deo
Vulgaat-en veelal ook de Egypo-
«che en Assyrische namen vermeid)
C>M. op de kaart 4160 Met/'
in werkelijkheid.
t i'eh Lindlieimor boer liep intussehen
Ae,. jaarmarkt af en liet overal zijn
Aj r°ndgaan, alsof ze opeens weer ge-
da pijnloos waren geworden. Hij gaf
LSk scil9n. alsof hij alles eens recht
TLt eurig wilde bekijken, maar wien hij
tiSöv°nd hij niet, en naar hem te infor-
was hem onmogelijk. Hij wilde voor
V|'lKs ^0ten, dat hij zich om den Jicht-
Whtt Engen bekommerde. Trees, die hem
11 begreep, had onder allerlei voor
set k getracht, zich voor korten tijd van
6H evrijden; ze wilde Wolf al'.oon op-
waarschuwen, want ze vreesde
\Onve» wanneer de beide stijfkoppen el-
°orbereid ontmoetten, maar de oude,
min<ier doorgrondde, liet haar
hh e,fik van zijn zijde gaan en was
?«(-. braam, waar men dong en
toeschouwer en raadge-
btf-.,!). ,aari fi® tent der springers
J staan, bekeek de schilder
stukken en hoorde de aanprijzingen van den
uitroeper, terwijl binnen de voorstelling in
vollen gang wa3 en gelach en handgeklap
verried, hoe zeer de menschen zich ver
maakten.
„Wat dunkt je? Zullen we ook naar bin
nen gaan?" vroeg bij haar. „Daar ik je nu
eenmaal heb meegenomen naar de jaarmarkt,
meet ik toch ook zorgen, dat je wat te 5,'en
krijgt."
„Ik hou niet van die dingen," zeide Trees
afwerend, „ik mag^zooiets volstrekt niet zien
ik geloof, dat ik *11 kleur zou krijgen, wan
neer ik ging zien naar menschen, die zïcli
niet schamen en zich laten bekijken en aan
stellen, alsof ze wilde dieren waren,.."
Ze wilde verder gaan, maar het aangroei
ende gedrang der nieuwsgierigen hield hen
eenige seconden vast. Een der burgera van
het plaatsje, die den vorigen avood ock bo
ven op de brouwerij was geweest, kwam toe
vallig achter hen te staan. Ze moesten een
deel van het gesprek aanhooren, en toen de
oude eenige woorden daarvan had verno
men, bleef hij hardnekkig staan, hoezeer
Trees, wier kart bijna stilstond van schrik,
haar best deed hem met zich mee te trekken.
Lachend vertelde de man, hoe vroolijk het
was geweest, wat er zooal was gebeurd en
hoe 'n jonge man, dien bij niet kende, het
gansclie publiek had vermaakt. Hij moest de
zoon van een rijken boer zijn en niet veel
deugen, maar citkerspeled en kegelen kon
bij meesterlijk, en nu was hij daarbinnen
in de tent.
Een vernieuwd gedrang scheidde de groep
het verdere ging voor den oude verloren, die
als versteend had stilgestaan om geen woord
te verliezen.
Toornig zeide hij: „Ik moet toch eens in
die tent en mij overtuigen, wat waar is...."
Trees wilde hem terughouden; ze werd
van die moeite ontheven, want juist trad
als toevallig Dirk op hem toe, groette zijn
vader en vertelde, dat, niettegenstaandeden
voorsprong, dien ze hadden gehad, hij hen
tocli spoedig was nagekomen.
„Waar gaat ge heen, vader?" vroeg hij.
„Ge zult toch niet in dat tentje willen, om
naar die armzalige koorddanseres te kijken?"
„Waarom niet?" vroeg de oude scherp.
„Waarom zou ik daar niet binnen gaan?
Wat zooveel anderen zien,' zal toch zeker
voor den Lindheimer boer niet verboden
zijn... Ga mij uit den wegl Ik wil zien, wat
het daarbinnen is...."
„Neen, vader, volg mij en ga niet binnen,"
zeide Dirk met huichelachtige bezorgdheid.
„wie weet of het u niet te veel zou aangrij
pen...."
„Wel duivels," schreeuwde de oude onge
duldig en duwde den waarschuwer tamelijk
hard op zijde, „ik wil toch eens weten, of ik
nog mijn eigen baas ben, en als er dan
zooiets vreeselijks in die rooverstent is te
zien, dan....
Hij ging, door Dirk met gehuichelde be
zorgdheid, door Trees met hartbeklemmen-
den angst gevolgd, en trad juist de tent bin
nen op het oogenblik, dat het gordijn voor
het podium veixiween en men de danseres
tussclien de eieren, die in rijen op den grond
waren gelegd in bevallige houding voor den
dans gereed zag staan.
De danseres was de harpiste van het ons
reeds bekende muzikantengezelschap.
Niet ver van haar, op het tooneel, zat
Wolf, do cither op den schoot. Den oude
flikkerde het voor de oogen: hij zag cr niets
van, met welk een zekerheid het meisje den
dans volvoerde; hoe zij met een voor zulke
omgeving niet te verwachten bevalligheid
tusschen de eieren nu eens staande, dan
weer knielende zich bewoog en telkens in
snelle sprongen op 'n haarbreedte naast de
eieren trad, dat het scheen alsof zij ze ver
trappen of tenminste van de plaats moest
stooten hij zag alleen 'n bekend gezicht,
zag zijn Wolf openlijk op het tooneel, spe
lend, als verklaarde metgezel van de y? Hen-
de comedianten, en het hart kromp hem in
een,«zoodat de adem stokte en hij tastenden
wankelend' om zich heen greep. 'Trees ging
het niet veel beter reeds van haar kinds
heid af, zoo lang ze zich kon herinneren,
had ze van zulke kunsten en voorstellingen
een zoo levendige afkeer gevoeld, dat zij se
tegen de gewoonte van kinderen in, niet
wilde zien en zelfs met 'n soort afschuw,
daarbij werd aangegrepen en nu moest
ze 't beleven den man, die haar zooveel
ja het meeste op de wereld waard was,
zelf werkzaam te zien in zulk een omgevinf
die haar het vreeselijkste en meest onwaar-1
dige soheen, wat in den engen kring haren
gedachten lag opgesloten. Ze had al haar
kracht en zelfbeheersching noodig, opa niet
luid te schreeuwen en Wolf te waarschuwe**
deze gevaarlijke kringen te ontvluchten, Mtt
nam de toestand van den oude haar gan
se ho oplettendheid in beslag. Ze greep neol
bij den arm en geleidde hem naar buiteo,
Wegens de algemeene spanning en den btfh
val, dien de danseres teweegbracht,
hun heengaan slechts door de naaste 0:
ving opgemerkt.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
N®0£ OUd geel-kr-
j „et! Koper finessing;)
af n
61
L-J;.
R.K.
'u en. i,
ytficnuq V*
JUD
LotiiMjL
IR I
IADA.ADI
D.LYDD
TtehfÓlM.
A ITtil
EBfNtEL®Jf
.uarwj:.:
ÖET.1
THAMHATH
JÜnYnJ 'M
MA&DALCA
V'",. Zc
l0.% i/dims:
b 1)^