linn tam courant
!je oude bron
^BINNENLAND
STAD EN STREEK
4
1!
iXH905
FEUILLETON
UIT PLEK EN PLAATS
ORDE EN ARBEID
Woensdag 21 November - Tweede blad
sa:
■Er wordt overal een prijzenswaardige ijver
n den dag gelegd om het aantal leden
zer kiesvereenlgingen zoo groot mogelijk
«oen zijn.
"Peeiaal in arbeiderskringen wordt daar-
met alle kracht gewerkt.
h<i!> e^reven is zeer prijzenswaardig, want
grooter en sterker onze kiesvereeni-
gB?en zijn, hoe grooter en sterker is ook
1,1 vloed en de kracht van de besluiten
de kiesvereeniging genomen.
Dj ,q*endien versterken zij OP niet geringe
v-,e de eenheid onzer katholieke partij,
door dit streven wordt bevorderd, dat
Üat Mesvereenigingen bet lichaam zijn,
j kan spreken en optreden namens alle
A>° to s c h e kiezers!
j wlang niet alle Katholieken zijn lid
R.K. Kiesvereeniging. ,Ook niet de ka-
u«*ke arbeiders-kiezers, al valt bij deze
r*tstfen een groote en goede kente ring
te nemen.
■"o stand s organisatie der arbeiders, die
;®-ook tot taak heeft de arbeiders op te
""en tot goede staatsburgers, komt dus
zeer belangrijke rol toe bij de pno-
tt Een goed middel.
ontstonden in .één kiesdistrict binnen ééne
zittihg-periode.
Deventer zond in 18971901 achtereen
volgens 4 personen paar de Tweede Kamer.
In Eist werd in 1904 de tegenwoordige
voorzitter van den Alg. Bond, van R.K.
'Kiesvereènigingen in Nederland als derde
afgevaardigd, nadat Bergansius Minister was
geworden en v. Wijck was overleden.
Is het aantal plaatsvervangers niet toerei
kend op ééne bepaalde lijst, dan, zooi be
sluit het blad', zal er wel geen zetel voor
onze partij verloren gaan, maar het zou
dan mogelijk zijn, dat iemand, die als plaats
vervanger staat op eene lijst in het Zuiden,
zou optreden v,oor pene vacature in het
Noorden, iets, wat misschien minder ge-
wenscht is, ook al verdwijnen de districts
afgevaardigden in eigenlijken zin.
doel van slechts betrekkelijke waarde."
Men none van deze verklaring goede nota.
Ze kan nog wel ecus te pas komen.
In de mentaliteit der S. B. A. P men denke
aan de rol door haar bij spoorweg- en andere
stakingen gespeeld schijnt wel iets veranderd
te zijn
6en
k «vvi kjys jLGSU-igji aj rvv> xkji ukj\j wij uv j'aiw
wütoida voor de toetreding van hare le
tot de R.K. Kiesvereeniging. Op de
eeste plaatsen wordt dit door deze orga-
'satie dan ook met alle kracht gepropa-
<*erd.
bTu \yaren we dezer dagen getuige van
a zeer practisch middel.
Leidsche afdeeling van den Ned. B.K.
pabond! hield dezer dagen een verga-
hftog waarin als spreker optrad de heer
cC. Hooij uit Schoten, die tot onderwerp
T gekozen: „Sociale gemeentepolitiek".
J, r' een helder betoog, zonder muziek en
U "toast, werd! door dezen spreker een
ft*" uit Öe practijk gesproken over de
der gemeente ten opzichte van dé so-
^Je kwestie.
^Ulk een onderwerp gaat er bij onze ar
iërs inl Daardoor begrijpen zij beter het
J\r b a n dl tusschen de politieke en de so-
organisaties.
jjNÏ zoo'n avondl moet echter het ijzer ge-
^"toedl worden. Dat deed men ook in I eiden,
het gevolg was, dat dien avond een flink
p.tal Volksbonders toetraden tot de R.K.
^svereeniging.
gj^'j dunkt, wanneer men op andere plaat-
v óók zoo. te werk gaat, dan is het te
.°rzien dat velen onzer R.K. Kiesvereeni-
l'J€en spoedig een beduidend aantal nieu-
leden zullen tellen.
u u dit laatste, is, vooral in verband met
verkiezingen van het volgend jaar van
hoogste belang.
t, 1 a a t s ver vang endKamerlid. On-
r®het nieuwe kiesstelsel zullen dó tus-
"«hentijdsche verkiezingen komen te ver
dien, Onder het .oude stelsel kwamen deze
Jerkiezingen vooral voor door het aanvaar-
A.u yan gen bezoldigd staatsambt door de
wetU*B^ta!^ ftrt- alinea 4, van de Grond-
Hezen d .et, Kamerlidmaatschap doet ver
ding ct. ?r ^ét' kanvaarden van een bezol-
len -N f'Sattibt, geschrapt zal worden, zul-
re's ":nde,> tusschentijdsche Kamer-vacatu-
outstaan. Toch, pxeent de „Tijd", zal nog
f e^alen een plaatsvervanger-Kamerlid in
fictie moeten treden, daar nog dikwijls
j «Uierleden bij - pene benoeming vrijwillig
fen Tmanclaat ter beschikking zullen stel-
heü mand> die bijv. tot Minister^ Gouver-
be,,r Vau ludië, Commissaris der Koningin
oemd wordt, zal'wel ophouden Kamerlid
16 zijn.
0v °?.rts ontstaan vaak vacatures door het
djden van een Kamerlid, ontslagnemen
kens gezondheids- pf andere redenen.
*ch ler«nder volgen eenige cijefrs van 'tus-
^(.^tijdsche vacaturen (Tweede Kamer).
ioa' 1901 .19 waarvan overleden
C^!909
$*-1913
w. - 11 IW
OLDENZAAL. In een alhier gehouden ver
gadering van het hoofdbestuur van 'le Alg.
RR.K. Kiesvereeniging in het' kiesdistrict
Oldenzaal, ter behandeling van het regle
ment van den jProv. Bond van R.K. Kies-
vereenigingen in Overijsel, werd met algem.
stemmen een motie aangenomen waarin
wordt verklaard, dat mee het reglement on
aannemelijk acht en waarin wordt verzócht
het bestuur een nieuw concept te laten ont
werpen in den geest van het reglement van
den kieskring Deiden, voorkomende in Öe
„Voorhoede" van 27 October 1.1.
LEIDEN, In de Maandag gehouden ver
gadering der R.K. kiesvereeniging werden
tot candidaten voor het bestuur van den
kieskring Leiden gesteld de heeren Oost-
dam, mr. Brantjes van Rijn en v. d. Heij
den, Leiden; dr. Hoffman en v. Berkel, Gou
da; Bader, Sassenheim; Luiten, Zilk; Paar-
dekooper, Zoeterwouae; Bes, Alpben Jansen,
Blommesteijn en Móesel
19
27
16
13
n
-1917 (Juli) 21
vadert Juli 1917 overleden Tweede Ka
lden.
v/.'istaat onder het nieuwe kiesstelsel eene
l^:«ture, dan treedt bij. (of zij) als Kamer-
°P, die pp dezelfde lijst staat als toet
(r "dend lid pn het meest aantal stemmen
van de bij. eerste stemming niet ge
ijld candidaten. Mochten op eene bepaalde
Vq geen candidaten meer over zijn, dan
hij .op, die op eene andere lijst staat,
toet de bovenbedoelde lijst tot ééne
t eP is verbonden. Daar de 18 katholieke
*Dljeu wel aöe tot ééne grotp verbonden
A^rt worden, is er geen gevaar, dat bet
4 .M plaatsvervangers zal uitgeput raken
uehe zitting-periode.
'e« zal echter goed doen, het niet bij
Plaatsvervangend lid te laten. Denkt
X dat .van ééne lijst 3 candidaten zullen
6 '«en gekozen, dan plaatse men meer dan
t/tosonen op die lijst. Reeds meermalen
to'de het, dat twee of meer vacatures
LOONACTIES IN DE KLEEDING-
INDUSTRIE.
Door de landelijke Kleermakers- en naai
stersbonden, den Ned. Bond van Mannelijke
en Vrouwelijke arbeders in de Kleedingin-
dustrie, den R.-K. Naaisters- en Kleermakers
hond, den bond van Ghr. Arbeidcrs(stere) in
de Kleedmgindustrie en den Federatieven
Bond in de Kleedingindustrie, is een samen
werking tot stand gekomen.
De samenwerking beoogt o.a. de verwezen
lijking van de volgende eieehen: a. een loens
verhooging van 25 pCt. voor alle arbeiders
(sters), wekzaam in dt Kleedingindusitrie; h.
het gratis verstrekken van fournituren door
de werkgevers aan atelier-kleermakers, of
toet betalen van een loontoeslag van 5 pCt.; c.
het betalen door de werkgevers van een loon
toeslag van 10 pCt. aan de huisarbeiders; d.
de invoering van loonregelingen in die tak
ken van de kleedingindustrie. waarin de ar
beidsverhoudingen nog niet zijn geregeld; e.
opneming in de overeenkomsten, van een ma
ximum-arbeidstijd van 10 uren per dag; f. in
voering van den -vrijen Zaterdagmiddag; g.
meer uniformiteit, naar vorm en inhoud der
loontarieven, teneinde in de toekomst ge
makkelijker tot landelijke overeenkomsten te
geraken.
Uit de hoofdbesturen der vier bonden is
een commissie benoemd, die met de leiding
der acties is belast.
Secretaris dezer commissie is do héér T.
van der Heeg, 7ste Helmerstraat QM, Amster
dam.
Politieke werkstaking. Het
„Volk" polemiseert met de socialistisch-anarchis-
tische groepen, belichaamd in S. D. P. enz., over
het bezigen van werkstaking als middel in den
politieken strijd.
Reeds om den toon, schrijft het „Ctr. is deze
polemiek merkwaardig, omdat zij weer eens open
baart, hoe fel de voormalige vrienden tegenover
elkander staan
Men neme slechts kennis van een passage als
dc volgende:
„De algemeene werkstaking, daarover rijn
Domeir. er Wijnkoop, Schermerhorn en Lansink,
het eens. Wat daarna en daardoor moet volgen;
hoogstwaarschijnlijk is ds. Schermerhorn, de Tol-
stoiaan, die ffèn booze riet wil weerstaan, het met
de anderen radikaal oneens. Op één punt zullen de
anderen nog roerend eenstemmig zijn: Troelstra
moet hangen. Maar daarmee is de pret dan ook uit.
Waarschijnlijk zal daarna het eerst van alles Wijn
koop Domela Nieuwenhuis op het schavot brengen,
of vice versa. Wat anarchisme en socialisme samen
voor positiefs kunnen verrichten, is hetzelfde als
wat vuur en water samen kunnen voortbrengen, na
melijk asch."
Het anarchisme en socialisme kunnen Het er
mede doen.
En opvallend is 't zeker wel, zulke complimen
ten te lezen in een orgaan, dat toch zelf ook
socialistisch is!
Maar van meer belang 'lijkt nog, wat het
„Volk" dan verder schrijft:
„Staken om te staken, en zich tegelijk verbeelden
dat hij den klassenstrijd voert, dit is het noodlot-
tigste misverstand, waarin een arbeider zi^li kan
verwarren. Staking kan nooit meer zijn dan een
middel. En, laat ons dit er dadelijk bij voegen: in
den politieken strijd is het een noodmiddel. Een
onhandzaam wapen, ter bereiking van een politiek
BELANGRIJKE VERGADERING DER
R.-K. MIDDENSTANDSVEREENTGING.
De afd. Haarlem en Omstreken der R.-K.
Middenstandsvexeeniging „De Hanze'' heeft
Dinsdag in „Sociëteit St. Bavo'' een buiten
gewone algemeene vergadering gehouden,
waar de Weled.Gestr. heer Mr. H. Sohaapveld
directeur van het Centraal Hanae-bureau te
Amsterdam, als spreker optrad over het on
derwerp: „Het doel en de inrichting van het
Centraal Hanze-bureau.''
De voorzitter opende met Ctor. groet en
leidde met eenige vriendelijke woorden den
spr. 'i. die de vergaderden zou wijzen op
het groote nut van een bureau voor advies,
informatiën en hijstand ten gerieve der mid
denstanders. De voorzitter wees er op, dat in
deze moderne tijden, de patroons en winke
liers liet niet meer buiten een degelijk voor
lichtingsbureau kunnen stellen. De tegen
woordige omstandigheden brengen steeds
meer moeilijkheden en hoofdbrekens mede,
zoodat de oprichting van het Hanze-bureau
voorzeker voor de meeste middenstanders
een welkome instelling mag genoemd wor
den.
Alsnu verkreeg Mr. Schaap vela het woord.
Op duidelijke en zakelijke wiize zette de re
denaar het doel van genoerr .1 bureau uiteen
en wist door zijn aangename manier van cau-
s eer en zijn gehoor te boeien; men had werke
lijk voor zoo n belangrijke bespreking wel
wat meer belangstelling, door veelvuldiger
opkomst mogen toenen.
Mr, Schaapveld sprak in 't kort als volgt:
Waar de Haarlemsche Hanze nu tot mach
tige organisatie is uitgegroeid van ruim 6000
leden, is liet te begrijpen, dat de bestuurs-
werkzaamheden zóó omvangrijk zijn gewor
den, dat de bestuurderen, die eigen zaken
hebben, ternauwernood daarvoor den tijd
kunnen vinden. En toch de bestuurswerk
zaamheden moeten steeds voortgang hebben.
Nieuwe nfdeelingen moeten worden opge
richt, statuten worden goedgekeurd reques-
ten bij Gemeentebesturen, Rijk en Provincie
worden ingediend. Waar kan dat alles beter
behartigd worden dan op een Bureau, waar
dagelijks kan gewerkt worden door personen,
die uitsluitend voor die taak zijn aangewe
zen?
Toch zou het Centraal Hanze-bureau geen
voldoende reden van bestaan hebben, wan
neer zijn werkzaamheden zich niet vérder
uitstrekten.
Daarom wilde spreker in het kort nagaan,
le. de verhouding tussehen den industricelen
middenstand en de werklieden. 2e. de verhou
ding tusschen den lu.ndcldriivenden midden
stand en de werklieden. 3e. de verhouding
tusischen den industrieel en middenstand en
de groot-industrie, 4e. de verhouding tus
schen den handeldrijvenden middenstand en
het grootrkapitaa.1. öoi die verhouding tus
schen de verschillende vakken der midden
standers onderling. 6e. de verhouding tus
schen den middenstand en Rijk, Provincie en
Gemeente.
De verhouding tusschen den indu&trieelen
middenstand en de werklieden is hoofdzake
lijk die van werkgever en werknemer. Én
juist daarin ligt een mogelijkheid van strijd,
n.l. in de loonkwestie en de arbeidsvoorwaar
den. 't Is een hekend feit dat van de zijde der
werknemers steeds lioogere eischen gesteld
worden. Het is dus zaak voor de midden-
standeorganisaLe, dat zij hare leden-werk
gevers krachtig maakt tegenover de werk
nemers. Dit kan slechts geschieden door hen
volgens do verschillende beroepen onder te
brengen in vakbonden. De middenstand als
stand beschouwd kan zieh niet schrap zetten
tegenover de eischen van de arbeidende klas
se, omdat er geen gemeenschappelijk terrein
bestaat, waarop beide partijen, elkander ont
moeten.) Daarom is heit de plicht van dei
middenstandsorganisatie om hare Lden met
datgene vertrouwt te maken, waardoor de
loonstrijd beter kan worden geregeld, n.l. Let
collectief Arbeidscontract. Daarom zal het
Centraal Hanze-bureau hef als een voorname
taak moeten toeschouwen, het nut en de voor
deden van de collectieve axbeidsovereeni-
komst te doen inzien.
Wat de verhouding betreft tussotoen den
ba.ndeldrijvenden middenstand en de werk
lieden-organisaties is het terrein, waarop
beide partijen elkander ontmoeten, dat van de
verbruikscoöperatie. Hier staat de handel
drijvende middenstand tegenover de werk
lieden niet zoo sterk .als de industrieole
middenstand. De Nederlandsehe Coöperatie
ve Bond voert ofider leiding van wetenschap
pelijke mannen een krachtige propaganda
voor het stichten van coöperatieve verbruiks-
vereenigingen. Bovendien ziin de coöperatie
ve verbruiksvQreenigingen door den oorlog
in kracht en aantal toegenomen. De ver
bruikscoöperatie wil den consument in 'on
middellijk verband brengen met -den produ
cent, en aldus den handel reglementeeren.
En ook alle distribntiemaatregeïen beoogen
op slot van rekening niets anders dan regie-
menteering van den handel. De verbruiks
coöperatie kan alleen tegengehouden wor
den door een even machtig middel: n.l de
coöperatie van de middenstanders.
De verhouding van den industricelen mid
denstand tegenover de groot-industrie is niet
zoozeer een verhouding van strijd. De kracht
van het middenstandsbedrijf ligt hierin, dat
het zieh speciaal met het vervaardigen van
die voorwerpen bezig houdt, die een fijnere
afwerk;ng vereistóhen, waaraan door de
groot-industrie de meer op een massapro
ductie berekend is, niet kan morden voldaan,
b.v. fijn meubelwerk, smeedwerk volgens be
paalde teekening, enz. De vooruitgang van
de techniek is niet tegen te honden en d iar-
om moet de industrieelen middenstand zelf
met machines gaan werken. En dit is tegen
woordig des H: gemakkelijker, nu allerwege
met de electrifkatie van het platteland een
aanvang wordt gemaakt. Het Centraal Han
ze-bureau zal dus steeds de plaatselijke mid-
denstandvereênigingen erop moeten wijzen,
dat zij bij de Gemeentebesturen aandringen
op aansluiting aan het provinciaal kabinet.
Hetzelfde verschijnsel als tusschen den
handeldrijvenden middenstand en de arbei
dende klasse doet zich ook voor tusschen den
handeldrijvenden middenstand en het groot
kapitaal, n.l. een min of meer gespannen ver
houding. Het gaat om de vraag wien de
winst, met den "handel verdiend zal ten goede
komen, den grossier of den winkelier. De
grossiers zien natuurliik minder gaarne de
inkoopcombinaties van den handeldrijvenden
middenstand, en trachten op verschillende
wijzen te beletten, dat door de fabrikanten
aan de de coöperatieve inkoop ver eenigingen
geleverd wordt. Doch de fabrikanten die de
teekenen van den tijd begrijpen, zijn wel ge
neigd aan inkoopcombinaties van midden
standers te leveren, omdat zij inzien dat te
gen de coöperatie niets is opgewassen. Doch
de fabrikanten zelf kunnen door'bun trusts
en kartels een groot gevaar opleveren voor
den handeldrijvenden middenstand. De trusts
en kartels aldus spreker, hebben zeer zeker
een goede zijde, waar zij beoogen de produc
tie te regelen, doek zij kunnen gemakkelijk
aanleiding geven tot machtsmisbruik, waar
van ten slotte de winkeliers de dupe worden,
't Ie dus de taak van het Centraal Hanze-
bureau zich op de hoogte te stellen van de
verschillende wijzen, waarop de trusts en
kartels van fabrikanten zijn ingericht, dan
kan het Centraal Bureau bii conflicten tus
schen Coöperatieve inkoopvereenigingen en
fabrikanten, die door de bepalingen van hun
kartel gebonden zijn, voorlichtend en bemid
delend optreden.
Wat de verhouding van de verschillende
vakken van den middenstand onderling be
treft daarbij meent spreker te moeten opmer
ken, dat het bedrijfsleven steeds onderhevig
is aan den vooruitgang der techniek.
Bittere teleurstelling, is het dikwijls voor
den middenstander op ouderen leeftijd, wan
neer hij bespeurt dat ziin vak steeds achter
uitgaat en door andere vakken verdrongen
wordt. Daarom zal 't Centraal Hanze-bureau
In overleg met de rijksniiverheidsconsnlen-
tert een onderzoek moeten instellen, of som
mige vakken op den duur niét ten onder moe
ten gaan, en de middenstanders adviseeren
een ander vak te kiezen of hun vak te ver
vormen. Over den middenstand ten opzichte
van Rijk, Provincie en Gemeente wilde spr.
nog eenige bemerkingen maken. Dat veran
deringen in de wetgeving voor den midden
stand van veel belang kunnen zijn is een
algemeen bekend feit: doch een weteontwerp,
dat ©ogenschijnlijk onschuldig is kan toch be
palingen bevatten, die op den duur nadeelig
zijn voor den middenstand. Het Centraal Bu
reau zal dus de wetsontwerpen moeten hestu-
deeren, opdat het Bondsbestuur eventueel
daarop wijzigingen kan voorstellen, 't Zelfde
wat ten opzichte van de wetgeving waar is,
is óok zeer zeker het geal met betrekking
tot de gemeenteverordeningen. Ook hierin
ligt een groote werkkring voor het Centraal
Bureau, om de middenstandsvereenlgingen
advies te geven ten opzichte van Gemeente
politiek. Spreker meent dus met vol recht te
mogen beweren, dat het bestaansrecht van
het Centraal Hanze-Bureau voldoende is aan
getoond. Een punt blijft nog over, en wel het
voornaamste. Wil 't Centraal Hanze-Bureau
iets bereiken, dan moet elk buitenstaander
weten dat achter het Centraal Bureau een
machtige organisatie staat. Spreekorgaan te
zijn is niet voldoende, naar een stem moet
geluisterd worden, en men luistert slechts
als men weet, dat 't de stem is van een goed
georganiseerde vereeniging. De Hanze kan-
een machtig lichaam worden, gesteund door
haar bank- en andere instellingen, maar dan
is organisatiegeest onder de Hanzeleden een
hoofdvereischte.Wanneer die organisatiegeest
er eenmaal is, dan moet het Centraal Hanze-
Bureaiu slagen, en zullen de Hanzeleden het
als een voortreffelijke daad beschouwen, dat
de Centrale Raad op zijn vergadering van
Maart 1917 te Amsterdam het Centraal Han
ze-Bureau in het leven riep.
Dc leerzame en nuttige redevoering, werd
met een welverdiend applaus beloond, bene
vens met een hartelijk speechjo van den
voorzitter aan het adres van den weiwillen
den spreker. De aanwezigen werden nog eens
aangespoord van de practische instelling, die
voor velen een steun en vraagbaak zon zijl
een goed gebruik te maken.
Eenige der aanwezigen vroegen nog enkel
inlichtingen, waartoe zij door den voorzittei
namens den redenaar in de gelegenheid wer
deü gesteld, zoodat de vergadering beslotei
werd met een aangename en pittige gedach
tenwisseling.
Hollandsche bloembollen o
Engelsche veiling in oorlogst ij t
Zooals vermoedelijk aan sommigen onzer lezers b<
kend is, aldus het „Weekblad voor Bloembo1
lencultuur - werd eenige weken geleden het S
Olof Wyck op reis van Nederland naar Noorwege
door de Engelsche marine aangehouden en naar Er'
geland opgebracht. Sinds dien werd het stoom
schip door de Engelsche autoriteit voor goede, t
prijs verklaard en de goederen daarin gedeeltelij i
geconfisqueerd. Op dit stoomschip bevonden zie'
o.m." eene hoeveelheid bloembollen, die in publiek
veiling zijn verkocht te Londen.
1
t
K
Blijkens een mededeeling van „Onlooker" in Th
Horticultural Trade Journal" gingen de bollen tege'
een goeden prijs weg; een die tweemaal zoo hoo! t
is als die welke wordt betaald voor bollen in Enge
land gekweekt. Het bleek aan „Onlooker" dat me:1 1
veel over heeft voor in Holland gegroeide boller'jiji
In een volgend nummer van het tijdschrift ge j
waagde een inzender van ondervonden teleurstel'
ling bij het doen van een bestelling van bollen i
Engeland. En in verband daarmede schreef hij
„Welnu, Mr. Onlooker, indien dit een pleidooi is te
gunste van de in Engeland gekweekte bloembolle'
dC
en ondervonden behandeling, hoe eerder ik dai
weer over Hollandsche bloembollen met Hollan1'
ders kan handelen, hoe liever het mij zal zijn." V'.
Het Weekblad leidt uit een en ander af, dat
Engelsche afnemers van weleer onze bloembol!
nog niet vergeten en dat zij die na den vre'de wc
weer zullen koopen. En verder leeren, dat geluk
kig den ellendigen toestand van het heden ten spijk
het artikel op de markt is gebleven. Wij zijn er
blijven dan ook nog steeds van meening, aldus!
het blad dat zoodra de zoolang begeerde vredf!'
zal komen, er voor ons vak een luisterrijke period
zal intreden. Natuurlijk vol van gevaren en vai
moeite en van moeilijkheden, maar de bloembo' ,1
komt herrezen uit de vergetelheid van het oogen' ,r
blik te voorschijn. Dit punt nu wordt naar het on A
toeschijnt thans maar al te dikwijls uit het oofV
verloren. Het spreekt vanzelf, dat genoodzaakt
daartoe door den strijd om het bestaan, vele kwee
kers hunne kramen moeten inkrimpen, ja zelfs he'
vak moeten vaarwel zeggen zij genoodzaak'
worden hun heil te zoeken in het telen van groentei
en anderen mondvoorraad.
Maar voor lien die krachtig genoeg zijn om vo
te houden, zij het bovenstaande eene aansporing oir'
vol te houden, zij het bovenstaande een aansporing'
om hetgeen zij kweeken, te blijven verzorgen me
de grootste nauwlettendheid en zorg, opdat, wanneei'
de vraag komt, zij althans in staat zullen zijn daar,1
aan te voldoen. Vermoedelijk zal de vraag in En- 1
veland in de toekomst minder zijn dan vóór der
oorlog, maar laten de tijden veranderen en wij mei
de tijden, de bloembollenteelt verandert niet, zij'
blijft voor de geheele wereld een tak van Neder-''
landsche kweekkunst. Daarom weten wij zeker da,'
eerlang opnieuw zal worden bewezen, dat voorde':
bloembollen nog steeds toepasselijk zal zijn het:
oude wijn behoeft geen krans.
Schieten. De Vereenjgiag tot verhoo*.'
ging van. 's Lande Weerbaarheid „Voor Va
derland en Koning" hield 4,1. Zondag een on
der] ingen -wedstrijd op de flobertbuks in het
sol netgebouw aan de Schouwtjeslaan.
De beschermster, mevrouw Douairière Mi'.
D. Visser van Haaerswoude-van Merlen had
voor dezen wedstrijd, evenals vorige jaren
een Gouden Waltham-horloge als Eereprijs
beschikbaar gesteld. Onnoodig te vermelden, ',i
dat een groot aantal leden tegenwoordig wa
ren, om elkaar dien prijs te bekampen; de
strijd had daardoor een gezellig verloop. [it
De heer M. J. Duisterhof trad als overwin-
naar uit Eet tijdperk met een aantal van 272
punten, (maximum 300 pun'en). In aanmer
king genomen, dat sedert April j.l. wegend
gebrek aan flobertpatronen niet geoefend is
kunnen worden, mag men met deze uitkomst j
hoogst tevreden zijn.
Onmiddellijk na beëindiging van den wed.
strijd nam de w.n. voorzitter, de heer D. Tee- v
kens, het woord en bracht bii een woord van
warmen dank aan de beschermvrouwe voor
de schenking van den waarlijk praehtigen
Eereprijs, waarmede alle aanwezigen na
tuurlijk van harte instemden. Hierna richtter i
de heer T. het woord tot den gelukkigen win
ner van den Eereprijs; met eenige woorden -
die getuigden van genegenheid en kameraad-1)
schap, werd hem den prijs overhandigd,.;
waarvoor de heer Duisterhof met een kort;
maar vriendelijk woord dank zegde.
Öe overige prijzen werden als volgt he-
haald:
le prijs H. J. van den. Burg; 2e prijs II. P.
Spoor; 8e prijs C. van Zalen; 4e prijs D. Tee- j
ken»; 5e prijs A. W. F. Wiidoogen; 6e prijs!
J. Viets 7e prijs D. N. H. Haase; 8e prijs F.:,,
A. Boeree; 9e prijs J. L. van Dordt.
De extra-prijs voor het minst aantal pun-',
ten zonder poedel, werd behaald door den
heer D. N. H. Haase, terwiil die voor dé-!
meeste rozen in de 10-schootserie werd ver-' i,
overd door den heer H. J. van den Bnrg, Bo-
vendien verwierf de heer H. J. van den Burgf
de kampioensmedaille 1917-1918 met 185 pun-
ten. AM eet de heer v. d. B. op dezo medaille!
het volgend jaar weer toeslag te leggen, dan'
is bedoelde medaille zijn eigendom, daar dezel'
dan 3 maal achter elkander door hem gewon
nen zou ziin.
V&.toaar eens bij me zitten," zeid'e hij'
n "jk en stak öe hand uit, opdat ze hein
zou geven. „Het is mooi van je, dat
sX"t en me wat voor wilt spelen, maar ik
je
^an wel zijn," antwoordde: Trees
voor vandaag de rechte lust tot
to vergaan, evenals mij het luisteren;
^°Löat we veel met elkaar te praten
- «-au wei zijii, aniwooraae urees en
"1 j 'ch naast hem op de bank, „ik zou je
willen vragen, als ik mdg...."
tüo toaar gerust, daartoe heb je toch
niet poodig?"
L iikeek 'n pogenblik nac
lt qit_Keek 'n pogenblik nadenkend voor
net spreken Bcheen haar moeite te
zèkiA weet niet, hoe ik het zeggen
JSto h...,2*5 toen, „ik heb nooit anders ge-
honw- ïk nier te huis hoor.
T nier ook te huis.*'
„Ik heb nooit anders geweten, en al kwam
het mij nu en dan wat vreemd voor, het
drukte me nooit: Gij en de boeriu zaliger,
bent altijd goed vooi; me geweest! Op zeke
ren dag echter op dienzelïden dag, dat er
zooveel op de Lindheimerlioeve is veranderd,
heeft er ook piet mij 'n verandering plaats
geliad toen is er 'n vreemdeling gekomen
^n heeft me gevraagd', wat ik eigpnlijk 'was
hier op öe boerderijhij lachte me uit, "toen
ik hem hierop niet recht wist te antwoorden.
Ik heb je toen later willen vragen, wat ik
hier eigenlijk op Öe hoeve ben; ik heb het
telkens weer ingeslikt maar nu...."
„Nu wil je 't toch vragen?." zeide de oude,
Öaar zij stokkend .ophield.
„Ja en neen," antwoordde zij, „want na
hetgeen straks js gezegd, kon ik eigenlijk
wel weten, dat ik hier ben als dienst
meid', die men beschimpt en Piet wegjagen
dreigt, en eigenlijk ben ik nog minder, want
de slechtste pieid )iet zich dat niet welge
vallen."
„Je bent geen paeid! ik heb dadelijk...."
„Ja, je hebt het dadelijk tegengesproken,"
onderbrak Trees hem, „dat is waar, maar
toen ik van je wegging ontmoette ik Dirk,
die me weer duidelijk liet voelen, dat hij öiij
slechts als dienstmeid beschouwt.
„Het zal wel het beste zijn, dat ik Piijn
bundel pak," onderbral^Trees den ouden
man; „ik wil de boerin lim pleizier niet gun
nen, dat ze me wegjaagt, en dus wil ik maar
zoo gauw mogelijk gaan" ;Wie we.et of liet
ook voor jou niet beter is, vuder, misschien
heb je meer rust, als ik niet meer als rust-
verstoorster in liuis ben."
„Wat? Je wilt weg, en niet bij m.ij'blij
ven?" riep öe oude verrast.
„Moet ik dan niet?" antwoordde ze be
droefd.
De oude schudde het lioofd. „Neen, neen,
dat zal niet gebeuren," zeide hij treurig en
toch zijn best doende, om te verbergen, hoe
diep hem dit bericht trof. „Als jij gaat,,
neem je mijn laatste vreugde weg, dan ben
jk eerst voorgoed' alleen. Nou, misschien er-
"barmt de goede .God zich over mij en sTuit
Spoedig mijn pogen heelemaal."
„Maak mij het hart nog niel; zwaarder,
het valt me hard genoeg, dat ik weg moot.
Je moet 'er ook geen verwijt van maken! Al
voor vijf jaar, ge weet' wel, wanneer dat ge
weest is, heb iiic met dat plan rondgeloopon,
maar toen ik zag, hoe het in de nieuwe
huishouding toeging en hoe je oogen bij den
dag slechter werden, heb ik het opgegeven
en ben gebleven, alleen om jou, vader, maar
nu houd jk het niet langer uit! Laten fwe
de zaak rusten, tot het zoover is, en praten
Iwe er niet meer over; vertel me liever, "waar
ik eigenlijk te huis hoor, wie mijn ouders
waren en hoe ik hier ben gekomen."
„Ja, dat is 'n eigenaardige geschiedenis,"
zeide de oude en staarde voor zich uit, alsof
hij de gebeurtenissen, waaraan lpj dacht in
de herinnering zag voorbijtrekken, „eigen
aardig, maar kort en treurig tevens! Ik heb
liet je nooit willen vertellen en het was ook
niet noodig, want je hebt me er oo"k pooit
naar gevraagd pn als ik stierf zou je iatles
van den pastoor en den Kantonrechter ver
nomen hebben, met wie ik alles besproken
en voor je toekomst in orde heb gemaakt...
Dat je niet ons eigen kind bent, heb je wel
gemerkt, want je bent verstandig genoeg,
maar toch geloof ik, Üat wij het je nooit heb-
hebben laten merken en als je eenmaal dé
papieren liaalt en poodig hebt, zul je zien,
dat wij je niet tot spot als kind hebben
aangenomen... Dat is zoa gegaan."
Hij hield, als pm zich voor te bereiden,
een oogenblik op pn begon toen:
„Op zekeren Ö.ag, hot was om den lijd van
Sint Jan en bet was 'n zeer heete zomer en
het had! in weken geen droppel geregend,
zoodat schier alles verdorstte, reed ik met
rondl te zien paar liet vee. De beekjes waren
mijn vrouw, zaliger pver het land om eens
Üboog en de wellen der. brqnnen bleven ge
heel weg; zelfs onze lindeWon kwam zeer.
spaarzaam voor Üen dag en maakte mij be-
zorgdl als ik e r aan dacht. Ik wilde dus met- f
een 'n bekwaam man opzoeken, die er ver-li
stand! van had. .Toen we in den omtrek van i
Flintbach waren gekomen, had daar iemand.,
die ik zoo van verre kende, zich buiten eeiU
liuis gebouwd. Dat huis was, zooals in dia1,
streken de gewoonte is, al heelemaal opge-
timmerdi en het dak was ey al opgezet, Zoo-'j'
dat liet alleen nog maar met steenen moest!),;
worden aangevuld en de piuren opgemetseld.;
(AVordt vei volgd.).
