s>rr
Opruiming Schoenen.
BUITENLAND
5^
P. W. TWEEHUIJSEN,
e* drogen van alle soorten
fruit is verboden,
^ximum-kleinhandelprijzen zijn
qe vastgesteld voor:
Raadsindrukken
Modern Missieleven.
22 fCGVEfVSBEK SS!7
42STE JAARGANG 9495
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN! PER KWARTAAL f 1,75? PER WEEK 13% CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,12»
w EERSTE BLAD
bestaat uit 2 bladen
P< Gemeentebesturen van HAARLEM, ben
nek, bloemendaal, haarlem-
^•ëDE, HEEMSTEDE en SCHOTEN
^kend, dat door den Minister van Land-
Nijverheid en Handel is bepaald:
8' "W ingang van 20 November
e navolgende maximum.kleinhandelprijzen
zijn vastgesteld voor:
Mr<
deze Prijzen onder geen voorwaarde mogen
wT0 verhoogd, noch voor verpakking,
"oor thuisbezorging, noch voor vracht,
°°gde zoete appelen (geschild)
ti (ongeschild)
(geschild)
(ongeschild)
peren
zure
per K.G.
f 1,85
1.30
2.15
1.60
2.00
'<>ch
"oor eenige andere door den ver-
k<W
te verrichten werkzaamheid, kunnende
levering in verpakking en thuisbezor-
- Rechts worden verlangd voor zoover die
el ijk was. 6703
W Gemeentebesturen van HAARLEM, BEN-
HtPB°EK. BLOEMENDAAL, HAARLEM-
^Rl|EDE, HEEMSTEDE en SCHOTEN
Len hekend. dat door den Minister van Land-
Nijverheid en Handel de navolgende
condenseerde melk met suiker
Qt/ 1 '07 per K.G.
CONDENSEERDE MELK met suiker in
''kje van 3.70 Gr. netto 0.47 ya per
busJes van 370 Gr.
NDENSEERDE MELK zonder suiker in
q*c0n
bl'kje van 370 Gr. netto f 0.35 per busje
QtpVaQ 370 Gr.
CONDENSEERDE TAPTEMELK met sui-
Qtr*?r f 0.96 per K.G.
CONDENSEERDE TAPTEMELK met sui-
ber in blikje van 370 gram netto fL 0.43%
Qr Per busje van 370 Gr.
Condenseerde taptemelk zonder
8uiker in blikje van 370 Gram netto 0.43%
^LH»OEnFT 370 0r-
taptfmFrf 1,46 Per K0-
OESTER£nQp°EDER f 145 K0'
va 3 E MELK in MMen busjes
nl" gram netto f 0.35 per busje van
Y°/u Gr.
of a°°rts 's bepaald, dat als gecondenseerde melk
»0rd3 melkpoeder uitsluitend een product mag
^en verkocht, hetwelk bereid is uit volle melk.
Tnjzen mogen onder geen voorwaarde wor-
■acittCr,i0°gd voor verpakking, thuisbezorging,
Ver Ül' voor een'§e andere door den verkooper
Nrioo??1.1® wei'kzaarnheid, terwijl het niet ge-
'oori, 's aan den verkoop eenige bijzondere
het
te verbinden, met name, niet die
Mjkoopen van eenig ander artikel. 6704
l^g? 3aka'Tsgiens voor den duurte-
C\m°eteli£e vraa« werd gisteren in de
feStuti1?® het 0fldervverp eener veelzijdige en
i'Vin kende discussie, waardoor ze echter
"s afdoende wetd opgelost.
ook niet mogelijk,
buikstukken als deze, die een grensbepaling
ijfisA 21Ja, welbeschouwd onoplosbaar,
ij der ?a °°k niet te verwonderen, dat het voor-
«2% ,trea Schreuders, van Liemt en Wolzak,
3 bfj r*'staan dankte aan het adres van leera-
hi'-' h;e 'e/ Middelbaar en Gymnasiaal onder-
S.'l er maar iaeens flink op ingehakt hadden
t bij geen der
dat dit voor-
tfclsi verl»°ogmg vroegen, wat bij geen der
"en m goede aardt viel -,:i -
Cr;«tc^? salarisgrens voor de toekenning van
fei 1 uit! g* te v5rll00«en Ot f 3500, tot de
Si, hl ;l niooPende beschouwingen aanleiding
Ul at. ?-elis 't college van B. en W. verdeeld
fei Vp2iJUe °Pvatt'ngen.
V"-«ondigde meeningen konden tot drie
a Worden herleid.
fehi SroeP waartoe de meerderheid van
t'e heer v. d. Kamp en eenige andere
-lV-ö!,00r<iea' was vaa 00icleel, dat iedere
Y (ie 'm« diende te vervallen.
ISee gröeP was de wetiiouder mr. Bruch
vhöi'. g' die met de vur>ge overtuiging
V'ci v6n wel meer eigen het vroegere
en nu weer ingediend door
v orv,v' d' Kamp ook al een bekeerling
d me' gl°ed verdedigde
VV, ongetwijfeld veel waars inhield.
Ai v Ver den heer Schram e. a., die het voor-
^rJlOOninff der salariscrpna vnnr Hmii-lp.-
ooging der salarisgrens voor duurte-
«etnis aan logica toeschreven, betoogde
^ruch, dat dit voorstel wel degelijk
men mag aannemen, dat alle inkomens
N"d e!ast'c'teü bezitten,
jkftf *leine inkomens is die elasticiteit het
b was dus reeds in het begin der
de onmogelijkheid om rond te komen
K-'% r dat de werklieden het eerst werden
toL de ra"!®'3 langer duurde en zich
'|J - in^Pdste, werd ook de elasticiteit der
Ir,t '0Kr/!niens op een zwaardere pröef ge-
hier de grens was bereikt en de
duurtetoeslag volgde voor de inkomens tot
f 3000.
En thans is het zoover gekomen, dat oók de
inkomens van boven de f 3000 in het gedrang
geraken.
„De stumperds" interrumpeerde hier de
heer Klein.
Het mogen dan geen stumperds zijn, vervolgde
mr. Brucn, in ieder geval is hel met deze men-
schen, zooals hem door velen hunner werd mede
gedeeld, thans zoover gekomen, dat zij al hunne
reserves, hun beleggingen op de spaarbankboek
jes van zichzelf en hunne kinderen hebben opge
bruikt.
Zij hebben het met behulp daarvan tot nu toe
kunnen uithouden, doch loopen nu op hunfle
beurt vast.
Bovendien: de verhooging der grens van
f 3000 tot f 3500 zou de gemeente slechts ruim
f 9300 kosten en de verlegging van f 3500 tot
f 5000, waardoor vrijwel alle ambtenaren den
toeslag zouden deelen, nog eens f 1560, zoodat
de door den heer Schram te berde gebrachte
bezwaren, baseerend op de verzwaring der lasten
voor de burgers, niet zoo heel ernstig zijn.
De gemeente, aldus de heer Bruch in zijn pero
ratie, moet optreden als een goed werkgever en
zorgen, dat hare beambten een behoorlijk bestaan
hebben, dus ook aan de hooger gesalariëecden,
wier andersoortige behoeften zelfs door den heer
Poppe zijn erkend in een vorige Raadszitting,
nu ook zij in het gedrang komen, een toeslag gaan
toekennen.
De voorsteller, de heer v. d. Kamp, voegde
hier nog aan toe, dat iedere grens een onbillijk
heid inhield en dus diende te vervallen.
Deze stelling deed de tweede groep, die de
salarisgrens in de hoogte wilde verleggen en
haar reeds spoedig tot f 4000 verhoogde,
toen de heer v. d. Kamp er op wees, dat zij nu
door het doen wegvallen der grens alle onrecht
vaardigheid kon opheffen voor den civielen prijs
van f 624.vrijwel opgaan in de eerste groep.
Hiertegenover stond echter eene groep, de
derde die precies de tegenovergestelde mee-
ning huldigde en van meening was, dat een toe
slag aan gesalariëerden boven f 3090.— een
onrechtvaardigheid waste genover die breede
kringen der burgerij, die de gelden voor dezen
toeslag dan toch zouden moeten opbrengen, of
schoon hun eigen inkomsten beneden, vaak vèr
beneden de f 3000 blijven.
De heeren Dr.. van den Berg, Mr. Baas en
Schram waren de woordvoerders dezer bij de
stemming vrij sterk gebleken groep.
Dr. van den Berg en de heer Baas wezen er
op, dat de druk der tijden thans vrijwel door
allen zonder uitzondering werd gevoeld. Die druk
moet dan ook door allen worden gedragen; en
het is niet toelaatbaar, dat één enkele kleine
groep zich aan dien druk tracht te onttrekken
ten koste van alle overigen, van wie er velen vaak
in nog veel moeilijker omstandigheden verkeeren,
dan de bedoelde groep.
Tegenover deze argumentatie kon het betoog
van den heer Poppe, dat de middenstanders
immers vrij waren hun inkomsten te verhoogen en
niet zelden belangrijke winsten hadden gemaakt,
terwijl de ambtenaren niets konden doen om hun
positie te verbeteren, terwijl zij, noch hun vrou
wen en kinderen andere beroepsbezigheden
mogen uitoefenen dit was ons niet bekend
al heel weinig indruk maken.
Een ieder weet nu toch wel, dat men de feiten
in het aangezicht moet durven slaan, om te ont
kennen, dat menig middenstander in uiterst moei
lijke en benarde omstandigheden verkeert.
Ten slotte was er nog een geïsoleerde vierde
opinie, die aan de tafel van B. en W. vertegen
woordigd werd door wethouder Bomans.
Wethouder Bomans was evenzeer als de ge
noemde derde groep tegen verhooging der sala
risgrens gekant, maar bij hem golden daarvoor,
in hoofdzaak althans, andere argumenten dan bij
de sprekers der derde groep.
f
Hij liet in het midden, of de draagkracht der
inwoners toeliet nog een f 11,000 te vinden voor
toeslagen op de salarissen tusschen f 3000 en
f 5000. Maar zijns inziens zou dit bedrag dan
eerder besteed moeten worden voor een verhoo
ging van den toeslag op de kleine inkomens van
werklieden en kleine ambtenaren. Hij betwistte
ook dat het leven sedert de beslissing van den
Raad, dat de gfens bij de f 3000 zou liggen,
zooveel duurder was geworden. Zelfs werden
door de regeeringsmaatregelen eenige prijzen
lager.
En op deze gronden was hij tegen alle voor
steilen tot verhooging der grens, te meer omdat
vele hooger bezoldigde ambtenaren bij de begroo
ting reeds tractementsverhooging hebben ont
vangen.
De Raad heeft ten slotte deze voorstellen alle
verworpen, waarbij de voorzitter o. i. de fout
beging het oorspronkelijke voorstel Schreuders
c. s., om de grens op f 3500 te brengen, dat
door de voorstellers reeds was vervangen door
een voorstel om tot f 4000 te gaan, in stemming
te brengen. Terecht stemde dan ook Dr. Kuenen
tegen ae f 3500, na vóór de f 4000 gestemd
te hebben.
Wat nu van deze beslissing te zeggen?
Aan één kant betreuren we haar.
Het valt niet te ontkennen, dat ook gezinnen
met meer dan f 3000 inkomen, gebonden aan
zekere onvermijdelijke uitgaven, als hooge huis
huur, verzekeringspremies, belastingen e. d., ge
dwongen tot het voeren van een zekeren levens
standaard, zeer beslist in het gedrang komen.
Waar de grens ligt, is eenvoudig niet uit te
maken.
Anderzijds is het echter óók waar, dat het
niet aangaat het tekort dezer gezinnen te
dekken met belastinggelden, dat mede ont
trokken zou worden aan gezinnen, die er
nog veel erger voorzitten.
Kon de gemeente, evenals het Rijk een
soort oorlogswinstbelasting heffen, dan ware
de puzzle opgelost.
Misschien ware er iets te bereiken door
een aanmerkelijke verhooging der belasting
op publieke vermakelijkheden. Het deelne
men daaraan getuigt van zekere luxe, die
edn gezin van iemand met iets meer dan
f 3000, en gebonden aan allerlei niet beperk-
bare' uitgaven, zich niet kan veroorloven.
Indien de verhoogde opbrengst van zulk
een zwaardere belasting werd vastgelegd
voor een toeslag, beperkt tot de salarissen
van i' 3500 en iager, alsmede, zoo mogelijk
voor een nieuwen zij het matigen toeslag
aan de kleine inkomens, zou oA. de Raad wel
hiervoor te' vinden zijn.
Nog een ander voorstel, ook alweer be
trekking hebbend op den nood der tijden,
bracht in de zitting van gisteren groote
scheiding in de geesten.
Door de heeren v. d. Veldt en Klein was
voorgesteld den gasprijs voor hen die wa
ren aangeslagen in den Hoofdetijken Omslag
voor een komen beneden f 500 dus wier
5totaal inkomen f 1000 of minder bedraagt,
te bepalen op' 7 4 8 cent.
Do heer v. d. Veldt, die een rustig en kalm
spreker is had zich met de verdediging in
eersten termijn van dit voorstel belast.
Dat was zeker geen gemakkelijke taak,
vooral niet omdat de indiening cn de over
weging van het voorstel niet van overhaas
ting waren vrij te pleiten. De voorstellers
konden zich op niet veel andere argumen
ten beroepen dan deze, dat hun ervaring
in werkmanskringen hun bewezen had, dat
een gasprijs van 12 cent door de arbei
dersgezinnen niet kan worden betaald.
Zie eens, zei de heer v. d. Veldt, gij
beweert, dat menschen. met meer dan f3000
inkomen reeds in het gedrang geraken, hoe
kunt gij dan volhouden, dat gezinnen met
minder dan f 1000 inkomen in staat zouden
zijn f2 per maand meer op te brengen,
wat zoo ongeveer het gemiddelde is van de
meerdere kosten, die voor een arbeiders
gezin uit den .verhoogden gasprijs ontstaan.
Allo raadsleden, die met arbeiders in nau
were aanraking plegen te komen, vie'en den
heer v. d. Veldt bij. De heer D© Braai ver
zekerde zelfs, dat de geldophalers der gas
fabriek zouden kunnen getuigen, hoe de ar
beidersvrouwen met tranen in de oogen staan,
als de kwitanties voor het gas worden aan
geboden.
Tegenover dergelijke verzekeringen had
wethouder Bomans een pijnlijke taak, toen hij
ging aantoonen, dat, naar zijne meening de
prijs van 12 cent wèl door arbeiders kon wor
den betaald.
Air. Bomans had echter tot verdediging van
deze meening zeer sterke argumenten, waar
uit bleek, dat de voorstellers bij de indiening
van li un voorstel alle factoren niet voldoende
hadden overwogen.
Do quintessens van Mr. Bomans' betoog
kwam hierop neer:
lo. De arbeiders kunnen dien prijs wèl be
talen als zij maar voldoende gas bezuinigen.
2o. Zij bezuinigen niet voldoende, omdat
zij geen of te weinig gebruik maken van
hoooikistcn, kookzakken e. d. hulpmiddelen.
Dat de arbeiders den prijs wèl kunnen be
talen, meende mr. Bomans te kunnen bewij
zen aan de h and van de gegevens in andere
gemeenten als Amsterdam, Leiden, Schoten,
Leeuwarden e. a., waar nergens een gasprijs,
bestaat, zelfs met de toeslagen er bijgere-
kend, die beneden de 12 centen komt en een
prijs van 13% 4 12 centen bij de beraadsla
gingen werd geacht door do arbeiders gedra
gen te kunnen worden.
Maar natuurlijk moet er dan bez..inigd wor
den op het gas.
Mr. Bomans had doen uitrekenen, dat, bij
een doelmatige bezuiniging door de arbeiders
ongeveer f 0.10 per week meer zou moeten
worden betaald dan in den méér dan vol
maakt verleden tijd, toen het gas nog 7 4
8 ets. kostte en dus met grootero ongegeneerd
heid weid verbruikt.
D© arbeiders iu den Raad stelden hier
tegenover, dat de arbeidersgezinnen in dien
meer dan volmaakt verleden tijd reeds zoo
veel mogelijk bezuinigd luidden, zoo dat zij
daar niet meer toe in staat waren. Men moet
niet vergeten, zei de heer v. d. Veldt, dat
een arbeidersvrouw de zaken niet zoo kaa
behandelen als dit iu de hoogere standen
gebeurt. Zij zorgt veelal zelf voor de vvasch,
ze moet, terwijl ZQ kookt haar huishouden
doen en op de kit/eren letten, enz. enz.
Dit is ongetwijfeld volkomen juist. Erkend
dient te worden, dat de veel-geplaagde moe
der in een arbeidersgezin onmogelijk alles
zoo in de puntjes kan regelen als dit in dit
gezinnen mogelijk is, waar de huisvrouw
veel meer zorg aan de controle kan beste
den.
Doch de feiten, die nu Bomans aanhaalde:
dat in arbeidersgezinnen meer dan 00, zelfs
meer dan. i)0 M3 gas werd verbruikt in een
maand, en dat de arbeidersvrouwen, hem on-
SarfeSJorisstraaf 27
T£L. I77Ü
t'
HET Iftf&STE&JM FftÜtflT 0tfOn£Si3OKEïÉ?
DE ENGELSCHEN VALLEN AAN OP EEN FRONT VAN 40 K M. ZIJ MAKEN IN EERSTEN
AANLOOP 180 OFFICIEREN EN 8000 MAN GEVANgEN EN DRINGEN TOT EEN DIEPTE
VAN 8 KM. IN DE DUiTSCHE LINIES DOOR -KAMERRIJK BEDREIGD - FRANSCHE
ONDERSTEUNiNGSAANVALLEN TUSSCHEN CRA3NNS EN BERRY AU BAC - HEVIGE
STRIJD IN ITALIÈ - DE ENGELSCHEN VOOR DE PfiORTEN VAN JERUZALEM.
to wankelen op een wlize als het nog nooit
gewankeld heeft.
In één enkelen stoot ztin de Engelsehen
bU KamerrUk verder vooruitgedrongen dan
Iu alle slageu b|j Yperen te zamen. Zü dron
gen namelijk meer dan 8 K.M. door en staan
thans vlak bij Kamerrijk.
liet Engelsehe legerbericht meldt dienaan
gaande:
Gisterochtend beeft bet derde leger ondor
aanvoering van generaal 8ir Julian B,\i)g.
eenige aanvallen tusschen St. Quentin en «e
Scarpa gedaan. Deze aanvallen kwanueu ton
der geschutjvdorbereiding l«s- Telkens werd
db vijand dan ook volslagen verrast.
Onze troepen zijn ter diepte
kan uitblijven- zeer zeker een too-
front schönt, wo het doorbroken is, schen de vier en vijf mijl over een
van tus-
Irccd
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
lo. arde Ia wrhtn/ipn mat n SAi Alr%
Orhar^
geloovig uitlachten, als hij haar aanried
gebruik te maken van booikisteu, papier-
zakken enz., spraken naast de statistiek, die
uitwijst, dat er alom bespaard wordt, behal
ve juist bij de gebruikers van muntgasme
ters, een zeer duidelijke taal.
Het argument van den heer v. d. Veldt,
dat een booikist geld kost, kan hier tegen
over niet geldeu. want een papierzak van
oude couranten kost géén geld. En het an
dere argument van den heer v. d. Veldt, dat
er in arbeiderswoningen geen plaats zou zijn
om een hooikist te bergen, kan toch bezwaar
lijk voor ernstig worden gehouden.
Wij achten het een voor tegenspraak niet
vatbare waarheid, dat de vrouw uit bet volk,
meer nog dan hare collega'g uit de. hoogere
lagen, weinig toegankelijk is voor verande
ringen in haar eenmaal vaststaande gewoon
ten en begrippen.
Onze tijd eisebt nu juist een zeer snel aan
passingsvermogen ook van de huisvrouw, aan
allerlei nieuwe eisehen.
Laten de mannen zorgen, dat de oogen hun
ner vrouwen hiervoor worden geopend.
Van gemeentewege geschiedt er onder liet
tegenwoordig College van B. en W. toch wer
kelijk genoeg voor den in druk verkeerenden
arbeider.
llij ontvangt goedkooper brandstoffen, iets
van ontzaglijke beteekenis; de Centrale keu
ken zorgt voor goed en goedkoop voedsel; in
de heetwaterbehoefte wordt voorzien enz.
En reeds heeft Wethouder Bomans ver
klaard, dat bij een nieuwe gas-
ririjsverhooging, die niet
slag aan de kleine inkomens zal worden ge
geven. Hij liet zelfs doorschemeren, dat deze
foeslag wellicht zoover zon gaan, dat de ar
beiders nog slechts 9 A 10 ets. voor hun gas
zonden behoeven te betalen wat voor de voor
stellers een reden was om 'adellik hun voor
stel te wijzigen, wat ook al weer te heet van
de pan wds.
Waar zulk een geest bij B. cn W. voor
zit, die ook weer bleek uit het voorstel van
hun kant verstrekking van gratis voed
sel van het steuncomité, laat men daar voor
zichtig zijn met het indienen van onvoldoend
overwogen voorstellen, zooals lit er blijk
baar toch een is geweest.
Het is ook in deze raadsvergadering weer
gebleken, dat vooral de sociaal-democratie
op de loer ligt om straks in waschlijstjes
over gehouden stemmingen waarin alle
argumenten, waarover zus of zoo werd
gestemd, worden verzwegen het tegen
stemmen van vele leden van rechts tegen
de rechterzijde uit te buiten.
Door het stellen van onvervulbare eisehen
en het indienen van voorstellen, waarvan
zelfs do draagwijdte voor de gemeente-fi-
nanciën niet bekend is," werkt men deze
stelselmatige volksmisleiders in de hand.
Zelfbeheersching van de rechterzijde, en
een behoorlijke arbeidsverdeeling in hare
meerderheid, iets wat hier blijkbaar to
taal ontbreekt zijn de middelen om liet
succes van hun streven te beletten. P.
Stelt misschien het een of ander bekend person-
nage er belang in te weten hoe in den tegenwoordigen
tijd een missionaris zijn tijd zoek brengt, de volgende
regelen zullen zijne nieuwsgierigheid eenigszins be
vredigen heeft hij er echter al genoeg van ge
hoord, zoodat het geen nieuwtje meer voor hem is:
hij leze dit artikel niet!
Mijn opschrift was „modern missieleven", maar
dat moet nu niet zóó opgevat worden alsof alle
missionarissen der h e e 1 e wereld zoo leefden of
zelfs ook maar de missionarissen dezer inissie;
als een missionaris verslag geeft van iets in zijne
missie of omtrent iets over missieleven in 't algemeen
dan moet nooit uit het oog verloren worden dat dit
zijne persoonlijke zienswijze is of zijne per-
soonlijke opvatting omtrent het missieleven cn
dat ieder ander komend na hem in dezelfde plaats een
heel andere manier van leven kan aannemen. Als ik
dus nu een soort dagorde of rooster aan u ga voor
houden, is dat mijn eigen en van niemand anders;
daar we van anderen geen rekenschap behoeven te
geven, is het beste wat we doen kunnen ons niet met
hunne zaken te bemoeien, want „aangeboden dien
sten zijn zelden aangenaam" en gewoonlijk gaat het
gepaard met het verlies des hartenvredes voor ons
en anderen.
Ik ga u geen „roman"- of „sprookjcs"-missiona-
lisleven voorstellen, maar de werkelijkheid en dat is
nooit zoo interessant en opwekkend als het „idealis
tische", maar gewoonlijk zal het meer verdienstelijk
zijn voor den Hemel; we zien eerst in die idealen
de uitdrukking en kracht van ons geloof, maar als
die idealen tot werkelijkheid overgaan en we he:
romantische, het verhevene niet voelen of zien, dan
eerst kunnen we waarnemen of ons geloof „echt"
was, want de echtheid van ons „geloof" heeft niets te
maken met romantisch of alledaagse!), met opwek
kend of vervelend, maar louter en alleen met „God."
We kunnen Hem dienen in onaangename als in
aangename dingen en beter zelfs in de eerste, omdat
er minder eigenliefde in 't spel zal zijn: Zoo ook is
het met het ideale en werkelijke missieleven, hoe
harder en minder succesvol, des te meer zal God
Zijnen getrouwen dienaar bijstaan en zijn leven ver
zachten door den waren vrede des harten.
Zooals elk ander „doodgewoon" inensch moet ook
mijnheer de missionaris 's morgens uit zijn bed
komen en ik doe dat gewoonlijk tusschen vijf cn half
zes of daarna. We maken toilet in vijf minuten
het komt er in dit land der wilden niet er op aan,
bovendien heb ik nooit bezoek en je too maar voor
je eigen pleizier op te.dirken, daar heb ik het niet
erg op gaan dan ter kerke, die naast mijn huis
staat, bidden en mediteeren, luiden zoowaar de Engel
des Heeren te 6 uur en te 6 komt een heele
karavaan katholieken (bestaande uit drie oude tan
tes) de II. Mis bijwonen. Biechthooren doen we hier
alleen maar op den eersten Vrijdag, wanneer rr
ecu tiental personen komen en gedurende den Vas
tentijd, maar zoodra die voorbij is, kunnen de geloo-
vige zielen er allemaal weer voor een poosje tegen.
Na de H. Mis hebben we (de w. z. ,,ik", niet de
oude tantes) dus eerst natuurlijk dankzegging en
daarna heeft er een der gewichtigste feiten van den
heelen dag plaats, ik moet n.l. met mijnen kok er over
philisopheeren wat er dien dag zal worden klaar
gemaakt cn verorberd.
„Houdt mijhecr de missionaris er dam een kok op
het missieleven nog zoo erg nietl"
6140
gerecht plaats of ik nu vandaag eens zal eten aardap
pelen met rijst of rijst met aardappelen, want anders
weet ik niets klaar te maken.
Ik kan thee- en koffie zetten, spiegeleieren bakken,
aardoppelen en rijst laten aanbranden en meer ook
niet, dan hebben we wat vleesch in een tin Keilen
dat heel zachtjes in den pan, daarboven wat groenten
en in een half uur is alles klaar, daarenboven ben
ik zoo verbazend slim om in eens maar voor twee
dagen tegelijk te koken, zoodat we voor een vol
genden maaltijd niets te doen hebben dan op te war
men eene methode die ik aan alle huismoeders kan
aanraden om tijd uit te winnen; vooral met het oog
op het op handen zijnde Vrouwenkiesrecht, ze zullen
veel te bestudeeren hebben om rechten en plichten
goed te begrijpen en zooveel tijd zal worden in be
slag genomen om bij buurvrouw raad in te winnen,
dat eene vereenvoudiging in het kooksystèem zeer
welkom zal zijn.
Ja lieve menschen, dat is zoowat de grootste ramp
des missionaris Koken en je huis schoonhuoden,
dat laatste raakt menig keertje in de slof en altijd
maak ik goede voornemens mijn leven te beteren en
reclame te maken voor de Hollandsche zindelijk
heid, maar telkens weer vind ik laagjes van eene
zekere materie, die eene huismoeder niet graag ziet,
en als ik dan de meid er eens ernstig wil over on
derhouden, kan ik dat niet, want ik ben het zelf. Als
het een beetje te bar wordt ga ik er eens flink met
een doek (niet stordoek, want dien houd ik er niet
op na) overl*en en voor de rest let ik niet op de'
stof en, zoooals ik zeide, bezoekers komen er niet.
Als iemand mij uit de H. Schrift of andere bron-;
nen kan bewijzen, dat we eiken dag onze kamer
moeten afstoffen om het hemelrijk te beërven, houd:
ik mij ten zeerste aanbevolen, want op die voorwaar
de alleen zal ik eiken morgen een boezelaar aan
doen en op handen en voeten het huis doorkruipen
om de greintjes stof weg te blazen.
Dat kolossale werk van koken en eten afgehan
deld zijnde, kunnen we doen wat we willen tot den.
volgenden dag, behalve als er Catechismus is; dan!
komen er eenige kinderen (en de meesten blijven
weg. c lanks Herhaald aanmanen en opspelen) meer
half slapend dan opgewekt naar je luisteren. Welj
de dreumissen zijn van 9 tot a uur in school ge
weest, veel ambitie om meer te leeren zit er dan al
niet in, 't is alleen maar jammer dat dat juist zóó
is voor den godsdienst. Als je plaatjes uitdeelt als be-,
looning, komen ze alleen om de prentjes en leeren
toch niets, maar 't is toch beter ze eens in de kerk
te krijgen en te doen bidden, dan ze heelemaal maar
aan hun lot over te laten. De godsdienstleer wordt
zeker niet in de hand- zoo niet tegengewerkt door
het heerlijke Amerikaansche schoolsysteem los van
God. We zullen eens zien of we na de vacantie de
zaken niet wat kunnen beteren.
Behalve dit heb ik mijn brevier te bidden en oefe
ningen jte doen als -kloosterling en voor de rest
schrijven we maar wat om rustig den tijd door te
brengen.
Ik heb nog -twee andere kerken te bedienen, bei
den ongeveer vijftien mijlen van hier, maar blijf
daar nooit lang; en 't is altijd een zeer aangename
verandering daar eens heen .e gaan om andere lucht
en menschen te zien.
Of ik dan nooit eens de menschen bezoek?
Wel van He zeven dagen die we hier in eene week
hebben, zit er vier thuis werkende en schrijvend
om me zelï en anderen vooruit te stooten op den
weg der volmaaktheid; dikwijls spreek ik dan den
heelen dag tot geen niensch, wat wel eens hard viel
in 't begin, maar waaraan ik nu gewend ben;
bovendien wat goed doet ons gewoonlijk al dat ge
praat en Father Faber zegt dat we alleen al door
het houden van onzen tong twee derden onzer dagc-
lijksche zonden vermijden, wél de moeite waard
daarvoor wat over te hebben.
Drie dagen in de week komt hier de post cn üac
gaat mijnheer Pastoor op pad en boont hier en
daar een beetje met parochiaantjes als hij er ziet. In
't begin heb ik al die kornuitjes en kornuitinnetjes
bezocht om ze te leeren kennen en nu doen we het
alleen maar een enkel keertje om de vriendschap aan
te houden, 't Is altijd maar 't beste je niet te vee!
met andermans zaken te bemoeien want jewinter
niets bij, ik heb al dikwijls opgemerkt dat als ik tot
iemand in 't bijzonder over godsdienstplicht spreek
zij goedsmoeds luisteren, maar hoe meer er zijn des
te eerder zullen ze er mee lachen, 't zij uit onwe
tendheid, 't zij mét kwaden wil. Bovendien als je
zoo dikwijls aan huis komt, vinden misschien mama
en eenige dochters het aangenaam, maar de jongens,
vooral de .aankomende en als man voor den dag
willende komen" jongens lachen ermee en vinden
het bespottelijk, zeggen dat mijnheer Pastoor niets
anders te doen heelt dan te kletsen of komt om een
sigaartje te rooken en een borreltje te drinken
mi
1.1
1
3
na, dan is -- -
Ja de kok ben ik zelf en eiken morgen heeft er een kom je weinig aan huis dan vinden ze je stug cn
Het lijkt nog' ongelooflijk.
En tóeh schijnt het oo komst of reed» eeu
feit, dat bet Duitsebe front in bet Westen
doorbroken Ls.
Reeds meermalen wezen wü er op, dat aan
do Engelsebo aanvallen liet elexneut van ver
rassing ontbrak, (lat de eenige mogelijkheid
tot afdoend succes m zich bergt, zooals ook
111 Italië, bij de doorbraak tusschen Flitsch
en 'Bol main weer bleek.
Nu hebben echter do Engelschen geheel
plotseling eu onverwachts aaugcvalfcu tus-
scben Atrecht en S. Quontin op een front van
niet minder dan 40 K.M.; en ook ditmaal
beeft bet verrassende karakter van dezen
aanval zijn doel niet gemist: liet Duitsc.be
f-
:i
