't HUIL tllHliT
OUDE BRON
§TAD EN STREEK
KUNST EN KENNIS
S^FEUILLETOM
^r'jdag 23 November Tweede blad
ÖE GROENTENDROGERIJ „OODRO."
Sk'
Juni
o,;;;-
SCHOUWBURG.
Uitvoering van de Timber-
town-Fbllies ten bate van de
{Toynbee-vereeniging te
Haarlem.
Voor een uitverkochte gaal, beaet door de
élitie van Haarlem, had Woensdag de oereto
opvoering plaats van het nieuwe program
van de Timber town Follies.
Succes was ook te verwachten. Hun dilet
tantisme zonder eenige aanmatiging, de sim
pele schoonheid die over geheel hun optre
den Egt, maakt hun werk tot oen echt-intieme
van groote bekoorlijkheid.
Ondanks het nieuwe program, vonden
we er veel ouds in terug, wijsjes zelfs, waar
voor we de ooren stoppen als de orgels ze
aflieren en de straatjongens ze nabauwen;
maar als een Timbertown Folly een „The
on iy girl" zingt, doet hij1, het op zij n manier
en de beieedigde dame die nuffig uit de mal
vluchtte voor de grappen van den Folly,
kwam onder daverend handgeklap op het
toon eel terug als de imitatie-miss Morgan.
Ook om „Are you from dixie", gezongen
door Benwell en Hicks werd hartelijk ge
lachen, het afgezaagde verdween door da
frissche behandeling, evenals het „John
Brown's body," dat -ieder die een student
leven heeft meegemaakt, *ij 't ook onder an
deren woordvorm, kent
Evenals in de voorstelling bij Penley'e af
scheid, zong Smith zijn beminde (Morgan)
in een bootje een minnezang toe aü won het
toen verre door betooverende ensceneering.
Het „rustige" strandleven* werd aardig in
beeld gebracht door Morgan, en Stevens zocht
in de zaal naar- een geliefde: „I want to
kiss you". A broken dol." gezongen door
Benwell, Stevens, Smith en Morgan herin
nerde even aan de Simple Melody.
De mislukt© liefdeshistorie „Oh Lady of a
Thousand Charms," waarin de Pick-ardiily.
zanger Langdale naast Hieks, Morgan en .(So
wing optrad had een daverend Jach-succes
door de kostelijke muziek van den aanbidder,
die geen noot kon zingen.
Ook Fred. Peuley, de voormalige artistieke
leider; thans regisseur aan do Hbllandiarflim,
droeg er toe bij om het succes van den avond
te verhoogen. Hjj was de zanger van de
verrassende zaalecène „If you were the only
girl" en deed me aan die Humorous imitations
Zoo voor als na de pauze gaf Gilbert een
Eed ten beste. Smith en bij' zijn zonder twij
fel de beste zang-krachten van het gezel
schap-
De mooie buigzame stem van Gilbert, zijn
sobere voordracht is bijzonder geschikt voor
die Eedjee, zangen van don minne, gevoelig
en teer van melodie en inhoud, bijna op 't
sentimenteele af. Dan verdwijnt een oogen
blik de gulle lach om plaats te maken voor
een knus-weggedoken luisteren, ©n toen hij
bij „There is a long, long trail," het publiek
uitnoodigde de „chorus" te zingen, werd door
allen aan dat verzoek gaarne voldaan.
Na een minneüedje van Morgan en den
pianist Bourne, kwam tot slot de „Opera
Burlesque," die nog dolter en uitgelatener,
dan de Londonsche tram-burleske van vroeger
de zaal deed schateren.
Nog zij vermeld de kluchtige voordrach
ten van Barnard en de „humorous imitations."
Een bijzonder woord van lof en dank aan
den artistieken leider W. Benwell, die. als
succes van zijn moeitovollen arbeid, een on
verdeeld genot van het publiek oogstte.
't Zijn eigenaardige opvoeringen, die van
de Timbertown Follies. Niets grootsah, niets
overweldigends wordt er geboden1
Vergeleken bij onze Hollandsobe intiem©
kunst, en variété's, steken ze zeer scherp ar.
Geen banale zetten, geen schuin© moppen of
venijnige toespelingen, geen unica of specia
liteiten die ieder in verbazing brengen, 2©lf8
geen schitterende décors of kleurige kleouij.
Simpel, simpel, alles zoo heel simpel'
Daarin ligt hurj* kracht, in frissohen een
voud die onafgebroken, die zulk een avond
waarlijk een intierpen avond maakt, yaa be-
tooverende bekoorlijkheid. Het is een ge
not, los van alle patetische gevoelens te luis
teren naar die „Simple melody".
Jammer, zouden we haast zeggen, dat de
prijzige rangen een beletsel zijn dat ook
het gewone volle daarvan niet genieten kan.
N. J. KOUWENHOVEN,
VAN ONZE RECHTBANK
UIT BOEK EN BLAD*
Een groote maatschappelijke
weldaad (De Biecht), door fr. Ferre j
rins Companus, O.F.M. {G- en *W., Serie,
XII, no. 5).
Een eeresaluut' aan den werklust en ijver
van den eerw. schrijver, die ondanks zijn
overdrukke bezigheden als kapelaan éenci
uitgebreide stadsparochie, toch blijkbaar nos
tijd heeft weten te vinden, om ons geloof er
onze wetenschap te verrijken met zulk een
gedegen, hoogst nuttig pn actueel boekje
Toonde hij verleden jaar in zijn: „De -hf
in de eerste Eeuwen der Kerk" (G. en W
Serie XI, no. 5) door bewijzen uit den fljbci
en de geschriften der H.H. Vaders de waar
he id aan van den goddelijken oorsprong dei.'
véél gesmade Roomsche Biecht, thans komt"
hij op waarlijk verrassende wijze met de,
stukken in de hand betoogen, dat zelfs vol I
ge na vele niet-katholieke en ongeloovige
schrijvers en geleerden de Biecht een wel
daad is voor individu en maatschappij; dat
«ij een instelling is, die beantwoordt aan
do behoeften van Eet menschelijk hart en
een onwaardeerbaar heilzaam middel is tot
zedelijke en godsdienstige verheffing va
ieder menach afzonderlijk en van de ge-
heele maatschappij.
Vogels van fllverse pluimage laat hij ee
loflied! zingen pp de Roomsche Biecht. Ne
als zouden wij, katholieken, die van onder
vinding kunnen spreken, nog de getuigenis
sen van anderen noodig hebben, om van
de heilzame werking der Biecht overtui,
te worden, maar pm in staat te zijn de
biechtbestrijders met hun eigen wapen te
bevechten. Goochelen zij met feiten om de
biechtpraktiik voor te stellen als een poel
van verderf, feiten, krasse, onlooehenbarc-
feiten laat. hij spreken ten voordeele dezer
Soddelijke instelling. Roepon zij uit het kamp
er geloovige Protos tan ten getuigen op te
gen de Biecht, een wolk van getuigen
roept hü uit hetzelfde kamp op vóór de
Biecht. Brengen zij de uitspraken van be
roemde en beruchte pngeloovigen tegep. ons
ia het veld, ongeloovigen van het zui
verste water dient hij. tot spreekbuis om
met klem partij Ie trekken vóór de Biecht.
De gunstige getuigenissen van deze per
sonen, die por tegen dan vóór het EKatho-i
licismo ingenomen zijn, zal niemand ver
dacht kunnen noemen. ,Ook zal niemand de
waarde daarvan kunnen ontkennen, daar zij
niet worden afgelegd door obscure, anonie-
mo schrijvers, maar door mannen, die naam 1
en gezag hebben, ook bij onze tegenstanders.
Zeer zeker zal de kennismaking met deze
merkwaardige uitspraken van niet-katholie-.
ke beoordeelaars omtrent de Biecht, de ge-
loofsgenooten bevestigen in het geloof en
den priesters en leeken-apostelen een nieuw 1
^apologetisch wapen, in de liand geven. Mo-
ge die kennismaking pok de opgen" openen
van zoovelen onzer te goeder trouw dwa
lende broeders en zusters! Bevangen door
de kilheid van het Protestantisme smachten
2e onbewust naar de Roomsche Biecht, ge-1
lijk Brom in zijn artikel „Hervormde Litur
gie" (de Beiaard, He jg. lie deel, Sov.
1917, blz. 219) 't zoo meesterlijk zegt: „Het
toenemend! geroep (onder de Protestanten)
om een vergoeding voor de Biecht in de
vorm van, ja van wat bepaald, weet geen
sterveling na het versm^fcn van Gods wei
daad, is in pnze dagen van zielsziekte en
zenuwdokters, die zich met of zonder do
beruchte psycho-analyse meer dan biecht
vadersfuncties aanmatigen, zóó onweerstaan
baar, dat Pro.f Knappert onlangs (1) toegaf
„Dat schuldbelijdenis aan een wijs en vroo
man, vaak aan benauwde harten ten zegen
is geweest pn ze neigde tot de vrees van
's Heeren naam." Teekenend pok is het feit,
dat thans in Nederland verspreid wordt een
brochuurtje van den Protestant H. Buringh
Boekhoudt, getiteld: „De Biecht een hygië
nische eisch.Heel naief vraagt hij1: „Zou
weUicht een instelling, Üie leeken-bicchtv
dera en -biechtmoeders in het leven roept,
hier hulp kunnen brengen?" Wij lezen er
o.m. ook in, dat de Protestanten Prof. jdr.
J. G. Heering pn dr. J. H. Gunning J.Hzn
de wenschelijkheid van de Biecht voor den
niet-katholiek betoogd hebben. (2).
Moge in pen spoedig noodig gebleken twee
de uitgave ook deze jongste merkwaardige
getuigenissen van niet-l^atholieken opg,; 10-
men worden; tevens zal de schrijver dan
1) Op de verg. der Gustaaf Adolf-veree-w
nïging, gehouden te 's-Hertogenbosch, 26 |jj
Sept. 1917. Vgl. Centruin 27 Sept. 1917.
2) Vgl. Maasbode, 23 Oct. 1917. Bloc-
Notes. Een Apolegio over de Biecht.
je moeder, die zich eerst als waan-
V1 en aangesteld was in dien tijd ge-
G>' v a* gekalmeerd; zoodat we ons hier-
j^rwonderden; ze had reöds besloten,
N ho©n wilde, had haar kar met steen-
VI v wanneren langzaam te voet naar
C'Mplide.. terugkeeren, waar haar moeder
lk\j-Mi)n vrouw pn ik hadden bitter
h %h R met de kleine meisjes, die daar
^i^er'811 niet wisten er gebeurd iwas.
'ri* zoolang naar 'n doohter
h •"^oe denk je er over," zeid© zijl,
e®ne van de kleinen meenamen?
ve©i' de moeder geen vrouw is, pie
*un-Van haar J J --JJ
v-oeden, doen we wellicht "n goed werk en
voeden ons bovendien pen trouwe hulp in
huis en misschien een brave, dankbare doch
ter op."
Trees snikte luid. pn bedekte, nog steeds
knielend, de hand van !den oude met kussen.
„Ik vond 'het goed," voer de oude voort,
„wij lieten ons door de moeder alles zeggen,
waar ze heenging pn wie "haar familieleden
en vrienden waren; de schoolmeester heeft
het opgeschreven pn later, toen je inge
slapen was, hebben wij je meegenomen naar
de Lindheimerhoeve. Je moederjdeed heel ge
willig afstand van je, maar we moeeten haar
beloven, goed voor je te zullen zorgen... Dat
hebben we gedaan, maar ik had nooit kun
nen denken, dat je eenmaal zoo van mij;
zoudt gaan'.' '1
Trees stond pp pn droogde haar tranen.
„Ik geniet weg," zeiide zo op vasten toon,
„ik blijf bij je, vader, zoo lang je mij houden
wilt, er mag gebeuren wat er wil, nu bekom
mer ik mij om niets meer, maar in het hui»
van den boer, bij Dirk en zijn vrouw kan ik
niet blijven; je moet maken, vader, dat ik
hier bij jou kom, zoo als je al gezegd hebt,.,
het is toch beter, dat er iemand bij; je ia,
die je verzorgt, pn dat wil ik doen zoolang
ik mij bewegen kan, en zooals liet 'n dank
baar kind betaamt ,,en wanneer er 'n tijd
komt, dat je hier niet langer kunt blijven,
dan ga ik met je tot aan het pinde der
wereld!"
Da oude beantwoordde den handdruk,
waarmee Trees deze verzekering bekrachtig
de, met dezelfde hartelijkheid, maar ever
zijn gezicht vloog 'n schaduw, van verwon
dering en verrassing.
„Ik neem je belofte aan, Trees, zeidè hij',
„maar wat is dat voor zonderlinge praat
wanneer er 'n tijd komt dat je hier niet
langer kunt blijven... hoe kom ja op zulke
gedachten? .Waarom zou ik niet op, de. boer
derij; kunnen blij ven
„Nu, ik dacht het zoo," hernam Trees in
zichtbare verlegenheid1, „ik heb er niets mee
willen zeggen het was alleen maar, wan
neer je met Dirk oneenigheid kreeg of met
zijn vrouw..." Bij eindigde de zin niet recht.
Dia joude moest haar stokken hebben be
merkt on vond! daarin een bevestiging, van
dien terstond in hem opgestegen argwaan,
dat ze ieta voor hem traphtte te verbergen.
„Hoe Trees?" zeide hij hoofdschuddend,
„dat ben ik niet van je gewoon, dat je stokt
in het gesprok... Je hebt iets anders willen
zeggen en nu wil je 't weer verdraaien en
bewimpelen... dat is niet goed van je, Trees.
Men merkt het, pn toch is het zoo veel als
'11 leugen. Komaan, spreek vrijuitl Wat be-
teekent dat: wanneer pr 'n tijd komt, dat
je hier niet langer kunt blijven, op 'de Lind
heimerhoeve ben ik geboren; op "de Lindhei
merhoeve wil ik sterven en ga vrijwillig iniet
weg."
„Ik geloof het graag,4' zeidè Trees, „maar
als ja d«n moet?
„Moeten? Ha, jij zottinl" riep de oude met
een lachen, dat niet heel vroolijk klonk.
„Wie zou mij, dwingen? Daarin heb ik
toch nog 'n woiordje mee te spreken ik^ als
die oude Kmdheimer boer en de..."
Hij; verstomde. Plotseling, als 'n bliksem
straal, kwam 'n gedachte in hem. op, die hem
tevens als 'n bliksemslag; trof en, tqen hij 'n
poging deed pm op te springen, hem met
knikkende knieën pn duizelende zintoen op
dé bank deed terugglijden. „God in den
hemell" stiet1 hij; bijna stampten*! uit... „Het
zal toch piet zijp... Sprpek, Tréès... Dirk be
heert dè boerderij pjpfc goed?
Hij keek strak in het gezicht van Trees;
alsof hij met zijn blinde oogen daar het ant-
woord wilde aflezen; zijn handen strekten
zich naar haar pit een steun zoekend, waar
aan hij zich kon vastklampen, want het wa
hem, .alsof de grond onder zijn voeten wilde
wegzinken. i
„Het is nu eenmaal niet anders," gaf TreG
smartelijk ten antwoord, °wat helpt het
of men het nog Langer verbergen wil,
moet het toch eenmaal vernemen. Ja, Dirfc
beheert de zaken slecht, dat is niet meer (e
loochenen. Ik weet weliswaar niet, hoe ver
het er mee staat, want hij zegt mij natuur
lijk niets pn vragen mag ik ook niet, mau
dat hét scheef gaat, ziet iedereen, dio coger
in het hoofd heeft, en gij, zoudt het ook al
lang hebben gemerkt, wanneer men niet al
les had! gedaan, pm het je te verbloemen,
wat met je zwakke oogen gemakkelijk gin$
Gei hebt gevraagd, waarom ge niets hoort
van de dorachdeei en den stal? Omdat de
paar bóerenknechts, {Ke er nog zijn voor hujj
vermaak lp ven, pmdat het vee door den jood,
b$ wiep Dirk dieu in de schuld zit, is weg
gehaald; en om4#t hij' het koren terstond op
het vela' heeft verkocht." (Wordt vervolgd,,
litlVWband met de officiëele bezichtiging dezer
gebreid*» j v.-.*
ilBde
teal,
- breide, njodeme inrichting, gebouwd in het
e 'Jke plaatsje Noordwijkerhout, willen wij, in
8 Jj'dug op ons beknopt verslag van gisteren,
"ct volgende mededeelen:
cr de wijze, waarop deze eerste coöperatie op
hv van groentenverduurzaming tot stand
is indertijd uitvoerig bericht. Men weet, dat
'°embollenbedrijf tengevolge van den oorlog
moeilijke jaren achter den rug heeft, en dat
1917 het slechtste is geweest, terwijl de
kw®4* wegens het afsluiten der grenzen voor
,r... '°llen door verschillende landen of door in-
2^ t5KemoetKczien.
rkingen en vervoerbelemmeringen met zorg
,3 kwamen de bloembollenkweekers er weldra
Itel'j n groententeelt uit te breiden of zich op die
jjj^ k>e te leggen, maar om zich de hoogst moge-
i(r,. °Phrengst te verzekeren, bleek al spoedig on-
nSe aaneensluiting en samenwerking wensche-
vooral omdat men de winsten, die met de ge-
dthi groenten te maken zijn, geheel ten bate van
ijjj °emibollenkweekers wenscht te doen komen, op-
>0q llJ hierin eene tegemoetkoming zouden vinden
de met de bollenteelt geleden verliezen.
(jt Cn 4en April werd de bovengeqoerfide coopera-
(f.i. '^Bericht. Men besloot tot den aankoop van
H. A. grond, nabij het Station Piet-Gijzen-
jjA onder de gemeente Noordwijkerhout. Men
e deze plaats dé meest geschikte, de terreinen
Selegen vlak aan de Leidsche Vaart, op slechts
minuten afstand van het Station Piet-Gijzen-
bovendien in het Centrum van de Bloem-
j8treek- De H. IJ. S. M. besloot, zoodra zij
'lp Verschillende plannen hoorde, tot den aanleg
'«n speciaal zijspoor, tot vlak voor de fabriek,
laden en lossen der aan te voeren en af te
2)1,1 goederen zoo veel mogelijk te bevorderen.
e kouw van de fabriek werd opgedragen aan
I- "toer De Bes, aannemer tc Noorlwijk, onder
jL^ht van den heer A, L. Verhoog, architect te
^'i' eim, terwijl de firma De Vries en Stevens
q^'den op zich nam voor de installatie der ver-
•j, encto machinerieën zorg te dragen,
j^'r oorzake van den zeer korten tijd die voor den
tiwd*r fabriek beschikbaar was, werd deze opge-
tn van hout, op steenen voet. De fabriek werd
ro**ld in 9 afdeelingen. Acht van deze afdeelingen
tn elk op zichzelf een complete drogerij. De
tt,,, Werd op deze manier ingericht, opdat bij even
ly® bedrijfsstoring, slechts een zoo klein mogelijk
•"ui6 Vaa bet bedrijf 1011 worden buiten werking
°Ven a^deeling bestaat uit een Calorifère
««n 'v&araan verbonden is een exhauster die door
*°rdt J' ®'ectro motor wordt gedreven. Hierdoor
warme lucht door een gemetseld kanaal ge-
'n zo° onder de 6 steenen droogbakken ge-
ptcvi d'e a*I> «lke afdeeling zijn verbonden. De op-
>8 der droogplaten van elke afdeeling is
^'les werd in het werk gesteld om zich te voorzien
rij' de meest moderne machines, die voor het was-
en snijden der groenten in den handel waren
^tocht. Speciale maatregelen werden getroffen om
d« hoogste elschen der hygiene te voldoen. Het
water wordt verschaft door a centrifu-
gyp."' door een electro motor gedreven,
fitbouwd v 6 tementen waschbakken werden
ton, terwi'l b" wasschen van verschillende groen-
'PPelen VOOr ket schillen en wasschen \an aard-
toachin' Wortolen enz., hier te lande enkele moderne
uit W 6p Werden geconstrueerd, daar deze niet meer
De hitonland konden worden betrokken.
dr"eèende *fdeeling der fabriek is ingericht
(^oog- en pakkamer. Hier worden de gedroogde
°r,ges'agen voordat zij naar de pakhuizen
j^en verzonden.
*ich (J.61, recl'tor gedeelte van het gebouw bevinden
<1« ge, rectiekamer en de kantoren, terwijl achter
totoon °awen de .schaft- en waschlokalen voor het
Ret h Werden gebouwd.
tijtltQf, eboeft geen betoog, dat het werk door de
Vtej ^18tondlgheden ten zeerste werd bemoeilijkt.
kiten,an de benoodigde materialen moesten uit het
ts.^ ^d worden aangevoerd. Toch, ofschoon pas
met den bouw een aanvang werd ge-
r\ U uauïQ1JK tvciu ge-
Qctoh' n raec reeds in de eerste dagen van
r met het aanvoeren van de eerste groenten
en' en slechts enkele dagen daarna werkte
H(j riek met 4 van de 8 secties. Dit werd na
V ^eken n°K gebracht op 6, terwijl verwacht
dat veer binnenkort de laatste a secties
(j to gaan werken.
V'hkkig bleken
motoren en machines volkomen
SrU verwacbtingen te beantwoorden. Als de
'•ik, 5 met volle capaciteit werkt, kunnen weke-
^fdJ0"000 verschillende groenten gedroogd
bn n er 'nog Plannen bestonden voor
UWCn V#n een afzonderlijke zouterij, konden
CKjrzRke van den zeer beperkten tijd niet
NgL ,en"jkt worden. Daarom werd dit tot een
kfij d seizoen uitgesteld, terwijl de afdeeling zou-
*tr,} °°r'oopig in een gedeelte van de drogerij
^r^ergebracht. Ondanks deze ongunstige
S}„ h'gbeden' werd echter ook in deze afdeeling
S>°oo K.G. per week verwerkt, wat zeer
R«t 'fnd gcacf't mag worden.
estuur bestaat uit de heeren Ernst H. Kre-
k,V°10rzittor, W. Wamaar, W. G. Drcog, L.
hoven, J. W. Eoozen, A. Verduyn Jr., G.
■Veldhuyzen van Zanten en Mr. Dr. H. R. Rlbbius
'secretaris.
Commissarissen zijn de heeren F. B. Loihnis, re-
geeringscommissaris, Mr. H. C. Dresselhuys, Mr.
Dr. A. G. B. M. van Ryckevorsel en Jhr. F. Te-
ding van Berkhout Jr. Directeur is de heer M.
C. van Koolbergen.
Waar de vereeniging bij haar streven voortdu
rend gesteund is door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, die in overeenstemming met
de Rijkscommissie van Toezicht op de vereeniging
Groentencentraie gunstige bepalingen heeft
gegeven zoo wel voor den verkoop der versche
groenten, als voor de drogerij en zouterij van
Codro, stelde het Bestuur er prijs op de autori
teiten en de pers in de gelegenheid te stellen deze
inrichtingen te bezichtigen.
De heer Krelage sprak de welkomstrede uit,
waarin hij wees op de uitstekende ligging der
drogerij aan de groote verbindingen per spoor en
alie aanwezigen hartelijk welkom heette. Dank
bracht spr. o.m. aan den Minister van Landbouw,
N. en H., die verhinderd was tegenwoordig te
zijn, voor alles wp* hij deed voor de Vereeniging;
aan de Rijkscommissie van Toezicht op de Ver. de
Groentencentraie en vele anderen, die aan het wel
slagen der onderneming hebben medegewerkt en
gaf een overzicht van den stand en den aard der
werkzaamheid van „Codro."
Ten slotte deelde de heer Krelage nog het vol
gende mede:
Reeds ziin aanzienlijke hoeveelheden gedroogde
groenten van de bloembollenstreek in pakhuizen op
geslagen en dagelijks vermeerdert het aantal vaten
zuurkool van onze zouterij.
Terwijl de verkoop daarvairin de crisisjaren be
stemd is om de bloembollenkweekers eene tegemoet
koming te verzekeren in de verliezen in hun nor
male bedrijf geleden, hopen en vertrouwen wij, dat
de gedroogde en gezouten groenten uit de bloem
bollenstreek ook na den oorlog een gewild export
artikel zullen zijn naar landen, waar groenten niet
of niet voldoende kunnen worden geteeld.
De reizigers der bloembollenfirma's zullen de
Codro-producten tegelijk met de bollen bekend
maken en verspreiden over den geheeen aardbol, en
indien de buiteniandsche koopkracht voor bloem
bollen mocht zijn verminderd, zullen de Codro-
groenten een zeer geschikt export-artikel blijken om
den omzet van de bloembollenkweekers op peil te
houden, of om dat peil te vsrhoogen.
Indien deze voorspelling bewaarheid mocht wor
den, zal dat in de eerste plaats een groote voldoe
ning zijn voor hem, die de vader is van het denk
beeld om deze coöperatieve drogerij te stichten,
onzen ondervoorzitter -den heer Warnaar, en voor
ons medebestuurslid den heer Verduyn, welke
beide mannen als bestuurscómmissarissen voor de
fabriek nooit moeite, tijd of -inspanning ontzagen
om het doel te bereiken. Zonder aan dë verdiensten
van onze andere bestuursleden afbreuk te doen,
wier taaie buiten de fabriek ligt mag ik niet
nalaten hun heide namen hier met groote dank
baarheid te vermelden.
Ik hoöp, dat alle overheidspersonen, die mede
gewerkt hebben om de coöperatieve drogerij voor de
bloembollenstreek levensvatbaar te maken, getui
gen mogen Zijn van hare ontwikkeling ook na den
oorlog, en ik voeg daar den wensch aan toe, dat hun
dan, bij voortduring overtuigend moge blijken, dat
de zaak, die zij met zooveel sympathie en zooveel
kracht hebben gesteund, ook inderdaad die steun
waardig was.
Than» noodigde spreker de gasten uit tot bezichti
ging. In de afdeeling waar de ontvangst had plaats
gehad, zagen wij reeds verscheidene kolossale
houten bakken, waarin de gedroogde witte kool,
seldery, wortelen, rapen, enz. alles in kleine ver
schrompelde vezeltjes, In vorm het meest gelijkend
op afgebrande lucifers; de oorspronkelijke kleuren
waren, op 'n enkele afwijking na, behouden geble
ven. Hierna kwamen we in de eigenlijke fabriek, die
van genoemde afdeeling door groote schuifdeuren
was gescheiden. Daar snorden de machines voor het
schoonmaken en Snijden der groenten en werkten
rappe handen om de steeds Ioopende instrumenten
voedsel te verschaffen. Wij zagen koolsnijmachines
die 75000 kilo per dag „verwerkten" en zoo ston
den er verscheidene. Stapels zanderige wortelen
waren in een oogenblik van vuil en schil ontdaan,
om onmiddellijk hierna in de begeerige muil der
electrische molen te worden gestort en wederom i
in duizende stukjes te voorschijn te komen; hierna
werden ze naar de bovenomschreven droogovens ge
bracht can de laatste en voornaamste bewerking te
ondergaan. Op de afdÈeling zuurkool-inmakerij
zagen wij tonnen waar tien man met gemak 'n
schuilplaats zouden kunnen vilden. Daarin wordt
de bewerkte kool vastgestampt en blijft zoo 6 k 8
dagen staan.
Naast het gebouw^hevindt zich een uitgestrekt
stuk grond voor het inkuilen van wortelen, waar-
meer men reeds druk bezig was.
De praktische inrichting van het uitgestrekte be
drijf en het bezigen van de meest moderne instal
laties dwingen ieders bewondering af.
Na afloop werden de genoodigden vergast op ver
schillende ververschingen welke op onberispelijke
wijze werden gepresenteerd. En wij verlieten „Pict-
Gijs" met de wetenschap, dat Nederland een pracht
stuk nationale nijverheid rijker was geworden.
ALGEMEENE VERGADERING R.-K. KIES-
VEREENIGING.
Donderdag vergaderde de R.-K. Kiesvereeniging
in de groote zaal van sociëteit „St. Bavo".
Hoewel de agenda zeer uitgebreid was en daar
bovendien nog een lezing op stond aangekondigd
van den WelEerw. pate' Alexander uit het klooster
der E.E. P.P. Capucijnen te Velseroord, werd het
half negen eer de vergadering werd geopend. Dit
geschiedde bij verhindering van den heer J. H.
Visser door den heer Mr. J. B*. Bomans op de
gebruikelijke Roomsche wijze. Als ik ving Mr.
Bomans aan het getal opgekomenen aanzie (onge
veer 60) dan voel ik dat de dagen van weleer nog
eens moeten herleven, toen de zaal te klein was
om de enthousiaste menigte te bergen. Het spijt mij
temeer om den geestdriftigen spreker van dezen
avond en de politieke zaak. Ik kan mij moeietijk
voorstellen, dat de afwezigen zijn weggebleven om
den Eerw redenaar; waarom dan? De rest der
agenda? Din hebben zij nog méér ongelijk, want
thans is de tijd aangebroken, dat er'gewerkt moet
worden voor recht en billijkheid, voor het verkrijgen
van wat ons naar aantal en kracht toekomt. Thans
opent zich een nieuw tijdperk, waarin de galmen
van geestdrift over Haarlem zullen ruischen, die
zullen eindigen in een victoriekreet I Wij zullen pal
staan voor onze oude Roomsche leuze, waarvoor we
van jongs-af-aan gevochten hebben: Voor God en
Kerk, Vorstin en Land! (Applaus.)
Alsnu verkrijgt pater Alexander het woord. De
voorbereiding aldus de Eerw. spreker voor
den politieken slag van ïgtS, trekt overal de aan
dacht; de propaganda is in vollen gang; door
brochures, dag- en nieuwsbladen is de eerste stoot
gegeven en allen zullen medehelpen aan dit offen
sief. Maar nu rijst de vraag: „Is hiermede onze
politieke toekomst verzekerd?" Nóg nietl Thans
moet onze oude activiteit weer vooruit gebracht
worden, de propagandistische strijdkrachten zullen
zich ontplooien, zich met vuur en gloed jn 't politieke
kamp werpen en de katholieke kiezers voorbereiden
tot den a.s strijd, Roomsch in beginsel, één in
organisatie. Over deze twee laatste punten weidde
spreker in den breede uit, waarbij hij er vooral op
aandrong dat wèl in 't oog moest gehouden worden,
dat ook in de politiek de Christelijke beginselen
moesten blijven doorwerken. Christus zelf heeft ge
zegd, dat wij ook in 't openbaar onze goede werken
en plichten moeten iaten zien en steeds in alles moe
ten blijven toonen, dat we Roomsch zijn; ook daar
buiten rr.oet viammen de zon der Roomsche over
tuiging De Katholieke staatkunde mag niet gedoo-
gen, dat de politiek geheel los gaat van den gods
dienst en zedelijkheid; we behooren Roomsch te zijn
en te blijven in beginsel en in politiek. Waar zóó
ons spontane leger heentrekt in onafgehroken toe
wijding, daar kin en mèg het niet falen en laat
ik u zoo besloot spreker tot afscheid nog
deze woorden toevoegen: „Blijf jong, vurig en
enthousiast, het is voor God en Vaderland!
Deze redevoering tintelend van jeugdig vuur
en ijver voor de goede zaak die wij met het oog
op de geringe plaatsruimte, tot onzen spijt slechts
zéér beknopt konden overnemen, werd eenige malen
door applaus onderbroken en oogstte aan het slot
een welverdienden bijval.
De voorzitter dankte den gewijden redenaar en
gaf hém de verzekering, dat zijn bezielende woorden
voorzeker hun invloed op de aanwezigen zouden
doen gelden.
De st&tuten voor den Prov. Kieskring Haarlem en
voor den Rijkskieskring Haarlem werden, behoudens
enkele geringe redactiewijzigingen, voorloopig goed
gekeurd; tot dit laatste werd besloten, omdat men
wilde afwachten, of de statuten in de vergadering
van den Prov. Kring in dienzelfden geest zouden
worden vastgesteld. In het tegenovergestelde geval
zuiden vele verwarringen kunnen ontstaan, vooral
ten opzichte van de voornaamste artikelen, betref
fende Je candidaatstellingen.
Tot afgevaardigden voor de constitueerende ver
gaderingen van beide „Kringen" werden benoemd
de heeren Mr. Bomans, v. Pinxsteren, Jansen, Bosse,
Donkerloo, v. Seggelen, Vintges en Robbeis.
Aan het slot der vergadering dankie Mr. Bomans
de afgevaardigden voor hunne welwillende toezeg
ging en sprak er tevens zijn vreugde'over uit, dat
deze bijeenkomst zoo'n eendrachtig en prettig ver
loop had gehad. Met. een enthousiaste speech, waarin
spreker de overtuiging uitsprak, dat het heerlijke
doel verwezenlijkt zal worden, sloot Mr. Bomans
deze vruchtbare bijeenkomst.
R.-K. VERLENIGING VOOR VOLKSZANG.
Met werkelijk genoegen vermelden we dat de leden
der afdeeling Haarlem van de R.-K. Vereeniging
voor Volkszang weldra een volkszangavond te wach
ten zijn, die zeker bij an de te zangavonden van deze
vereeniging .niet zal ten achter staan.
Deze avond zal gehouden worden Vrijdag 30
November 's avonds ten 8 uur, in het intieme zaaltje
der St. Joseph-Gezellenvereeniging, Jansstraat 59 en
is alleen toegankelijk voor* leden en hunne iritro-
duce's
Natuurlijk zal een advertentie de volgende week
als herinnering geplaatst worden.
Met werkelijk genoegen deelen wij dit mede, om
dat het doel dezer vereeniging zoo bizonder goed is.
Hoe dikwijls moeten wij ons nog niet ergeren aan
het gezongene en hoe lichtvaardig springt men om
met de keuze van liederengoed en heilzaam dat er
vereenigingen zijn die ook daar eens het oog op ves
tigen. Juichen wij het dan deze Vereeniging toe uit
sympathie voor het doel ook volle instemming en
belangstelling wenschen we voor de wijze waarop
deze avonden geleid worden.
De medewerking van den sympathieken kunstenaar
Jos de Klerk is alleen reeds aller bezoek waard, maar
ook de koren maken aanspraak op onze waar
deering.
Denken we even de prestaties van de R. K.
Propagandaclub voor Volkszang in de afgeloopen
tijden op volkszangavonden, militaire avonden....
kortom welke vereeniging heeft niet eens de belange-
looze medewerking van dit koor ingeroepen? Nog
slechts weinige dagen geleden waren we getuigen
van een uitstekend succes in Beverwijk, bij gelegen
heid van de wijding van het nieuwe Vereenigings-
gebouw der K. S. A.
De R. K. Propaganda-cltib komt met niéuw pro
gram en heeft weer grootsche plannen Yoor den toe
komst.
Dat de zangavonden geleid worden door den be
kenden musicus Jac. de Jong weer eigenlijk iedereen
en ditmaal schijnt bij den leden een bizonderen avond
te willen verschaffen.
Blijft Hd en wordt lid van deze schoone en ook zoo
nuttige vereeniging en laten wij haar in ataat stellen
veel en zeer veel propaganda te kunnen maken, ter
verbetering van den Volkszang.
UITSPRAKEN.
Do Arrondissement» Rechtbank te Haarlem
deed heden de volgende uitspraken:
P. F. J„ kruideniersloopjongen, te Bleriok,
10 boete of 1 week tuchtschool; J, A., schil-
dersknecht te Haarlem, 14 dagen gev. straf;
S. K., werkman, gedet. te Haarlem, bedelarij
2 dagen hechtenis en 8 jaar opz. naar R. W. I.
P. M., fabrieksarbeidster, gedet. te Haarlem,
diefstal, 8 maanden gev. straf met aftrek v.
prev. hechtenis; H. B„ milicien te IJmuiden,
J. A. M., hakkersknecht gedet. te Haarlem,
diefstal, ieder 6 maanden gev. straf met af
trek van prev. hechtenis; L. D. v. d. E„ zee
man, M. M., stoker, gedet. te Haarlem, dief
stal, ieder 4 maanden g.v. straf met aftrek
van prev. hecht; Th. K. zeeman, gedet.
Haarlem, hefine, 8 maanden gev. straf; J. W".
J„ sjouwerman te Haarlem 10 boete of IC 1
dagen hecht; F, 8., werkman te Schoten i|
diefstal 0.50 of 1 dag heeht; G. 8., werk
man en H. J. B„ werkman, beiden te* Zaan
dam, diefstal, ieder 6 maanden gev. straf. C
S„ werkman te Zaandam, beting, 0 maander
gev. straf; J. V. werkman te Koog aan dc
Zaan, een week gev. straf; A. J. TC. T„ pak
huisknecht te Wormer, diefstal, 8 maander
gev. straf; A. O. B., zonder beroep te Velser 1
5 dagen yoorw. gev. straf.
b.