BINNENLAND
VAN OVERAL
9TAD EN STREEK
KUNST EN KENNIS
SPORT EN°SPEL
INGEZONDEN
LANDBOUW-EN VISSCHEKIJ
tche gaoacnaoï, graaf Maatoerhsdm,
wnaawoh naar nat «akten
len «a boeren belangirilkB
verkregen, eoodat Eijn Jager Tan
50000 man is aangegroeid.
Hif is thans ven plan Finland ran de %tm-
bisciie lastposten te bervrijden. Than* moat
ftij rich op weg naar Bjömeboig bevfndea.
De Rnfiche rtgeeringa-afgevaardigden, (fie
jZweden's hulp komen inroepen, a}|n. heden ia
Stockholm aangekomen. Zij wérden door den
linsohen gezant, staatsraad 'Gripmbarg, aan
het station ontvangen.
In den bloedigen strijd om dei leiding van
Ukraine hebben de Bolsjewiki een schitterend
suooes behaald door de bezetting van KiSf,
Üe voorloopige hoofdstad van de nieuw» re
publiek.
Minder gelukkig echter zijn de Bussen ge
feest in Roemenië, waar onder toejnichin-
gen van de bevolking de Boemoensobd troe
pen, die door den Russiche® beraaLhobbor wa
ren ppgeroepen, Ktejinef rifn binnengeruKf.
SPANJE.
«ET VOLK VERBITTERD HONGERREL-
LETJES FOUTEN IN HET DISTRIBUTIE
SYSTEEM ZONDER LICHT ERNSTIGE
ONLUSTEN TE BARCELONA EN SAN VIN-
CENTEDO DE RUST HERSTELD IN
BARCELONA DUREN DE ONLUSTEN VOORT
AFTREDING VAN GARCIA PRIÊTO.
Te oordeelien naar de berichten in de
Bpaansohe bladen wordt de economische toe
stand van Spanje met den dag slechter.
Bohaaxsohbe ©n duurte, nog verergerd door
een niet altjjü feilloos werkende distributie,
hebben de bevolking verbitterd, en vooral1
in de industrieele centra heeft dene verbit
tering zich reeds herhaaldelijk geuit in mani
festaties, stakingen en relletjes.
In do „Impercial" van 14 en 15 Jan. vin
den wij daaromtrent weer het e©n ©n ander
vermeld. Te Malaga schoolden 14 Jan. dui-
senden vrouwen uit de arbeidersklasse samen
en verhinderden tal van arbeidsters naar de
fabrieken te gaan. Een groot aantal vrouwen
drong het station binnen en maakte zich
meester van de manden visch, die voor uit
voer waren bestemd. Ook velé zakken aard
appelen werden buitgemaakt en d© aldus ver
kregen voorraden tegen billijke prijzen ver
kookt. Do winkels bleven den gehe©!©n dag
pesloten uit vrees voor opstootjes.
Eigenaardig doet het bericht in hetzelfde
Hummer van het blad aan, dat er in Gastel Ion
overvloed van aardappelen was etn dat e* ook
voldoende eieren voorhanden waren. Dit
£ijint toch wel te wijzen op een organ isafcie-
t in het distributie-systeem.
Te Saragossa kon de gasfabriek bij' gebrek
san kolen voor de zooveelst» maal geen gas
leveren, soodat de stad geheel «onder licht
teas.
De „Matin" verneemt, dai ts Barcelona
ten staking is uitgebroken, die steeds verder
pen rich been grijpt. Meer dan 800.000 aar-
Dotders hebben hert werk reeds neergelegd;
rite fabrieken rijn gesloten. Da winkels van
tevacDsmiddfiten rijn door het granw geplun
derd.
ffte "Baroelcna, was dan ook de toestand,
ook volgens andere berichten, uiterst
VeutL Da menigte maakte aanstalten om
het gouvernementsgebouw te bestormen, ©n
de belofte van den gouverneur dat
ttttfie prijzen voor vteeschi, aardappelen en
koten zou verlagen, was de oproerige massa
Biel te ksjmoeren. Te San Vioentodo hadden
ernstige onlusten pleate ten gevolge van het
tt&dhgen gebrek aan meel.
Naar uit Madrid volgens Duitse he bieden
cararid wondt, beeft de Spoansohé minister van
ntanenlandsche zaken over den toestand la
Bpanjeverklaard, dat alle beiriohten uit de
provincie thans geruststellend luiden.
Eel leven sohijtot weer normaal1 'te rijk ge»
worden. Do orde is Wjü» overal weer h©r-
•Bijna overal," dat wil dus nog biet zeg-
,/jvemL"
,Vta Londen komt dan ook nog het bericht,
A tn Barcelona thans 887 fabrieken gesloten
Meer dan 80.000 arbeiders rijn werk-
Voortdurend hebben nog ernstige on-
plaate, waaraan veel vrouwen deel-
Er is eelfa met gasbommen gewor-
,ini gedaan. Onze vliegers
fiohte projeotiaten, een aan-
de iwnmte boamneo. en vuurden mei
bun machine-geweren op 8e munitie-fabrie
ken en zoeklichten, die een verblindend lioht-
scherm trachtten te verspreidden. Tegelijk vie
len andere vliegers het spoorwegwisselpunt
ten v*n Metz met goede uitkomsten aan,
Politiek bukten de sociale
vereeniging. Zoowel door Z. D. H. den
bisschop van Dei Bosch als door Z. D. H. den
bisschop van Breda is als hun wensch te kennen
gegeven, dat de leden der sociale vereenigingen
niet en bloc zullen toetreden tot de kiesvereni
gingen, en dat de contributie voor de kiesvereni
gingen door de sociale vereenigingen worde be
taald, om de streng-doorgevoerde scheiding tus-
schen de sociale en politieke vereenigingen te
handhaven.
CRISISAANGELEGENHEDEN.
Dis broodkaart1 van het 40ste t ijd
vak loopt van 8 tot en met 18 Febr. Dons
van deze broodkaart tullen evenwel reeds
op Zaterdag 2 Febr. geldig zijn.
Be Min. van Landb. heeft de volgende
maximum-kleinhandelprijzen voor jam en
marmelade vastegesteld;: pruitnappeljam
85 ct. per K.G., 9 cent per 1/10 K.G.jfram-
bozengam, frambozen en bessenjam; kersen
jam, aardbeienjam, rqode bessenjam, reine
olaude jam (pn oranje marmelade 95 cent
par E.G., 10 cent per 1/10 JLG.
De Min. v. Landb. heeft' bepaald, "dat met
ingang van 1 Febr. de maximumprijs wordjt
vastgesteld voor: tarwebrood; (gebakken
Van Kegieeringebloeml op a. f 0.36 per K-G.
)of b. 9 ct. per 850 gram.
De minister van Landbouw heeft do vol
gende maximum-kleinhandel' p r ij z e n
voor siroop, dextrine, sago en pak meel vast
gesteld: beste zwarte siroop f 27 Va per i/s
K.G., zwaa-to siroop njoj, 2 f 0 25 per Vg E.G.,
dextrine (onverpakt) f O.SSi/g per ik K.G.,
sago (verpakt) f 0.80 per pakje van i/s E.G.,
pakmeel (verpakt) f 0.13 per pakje van 1/4
K.G., sago (onverpakt) f 0.27i/3 per i/3' K G.,
pakmeel (onverpakt) f 0.12 per i/£ K.G.
Langs 'denzelfden, weg bereikt ons ook een
bericht uit Madrid over geruchten, dat de
Spaansohe eerste minister, Garcia Priëto, met
bet oog op de moeilijkheden, die door het
gebrek aan levensmiddelen ia geheel Spanje
«jta ontstaan, zal aftreden.
Het verkeerswezen is nog geheel ontwricht,
Sb rieden in Noord-Span je zijn van alen aan
voor van levensmiddelen verstoken.
De gevolgen rijn natuurlijk voortdurende
■rijmten. '1 hri LIl.I
VERSPREIDExBERtCHTEN
Ï4DOHTAANVALLEN OP DfüHfiGHLAND.
De correspondent van de Morning Poet"
aan het Britsohe front meldde, volgens Beu-
tori» bijfc. dienst te Londen, 1.1. Dinsdag:
Da jongste aanvallen van Engelsche rlis-
§18» op Duitschland rijn voor de inwon»»
een nieuwe verschrikking gepaaid gc-
aongeziein daarbij ruim gebruik is ge-
t van machinegeweren. In plaats van
bp groote hoogte te vüegen, zooas de Duit-
•ohe vliegers boven Engeland deen, strijken
Engeiohe vliegtuigen vermetel op hun
"t neer en vallen de luöhtverdedigingsmld-
aan, terwijl «ij tegelijk brisante pro-
jeotiaten werpen.
Ds riaalgieterijen in 'de streek van Die-
denhofen en in Zuid-Duitschland en venchil-
Jende snoorwegkruispunteaidie munitie-fabirie-
fcen beatenein, rijn op deze wijze herhaaldelijk
aangevallen. In den nacht van 14 deser vuur
den onze vliegers bijna tweeduizend patronen
■f op zoeklichten en treinen in spoorweg»fc*-
ÜonsL. Do zedelijke uitwerking van dien on-
varwaohten aanval, die volgde op de ontplof
fing van een aantal bommen, dcmora&searde
da Dulteche kanonnier» en zoeklicht bedie-
Hiagen bBAbaor. Hun vuur was, ofschoon
■waar, heel onnauwkeurig au geen van 0a
vliegtuigen beliep schade.
Qus tweed» beaoek werd twee iteohtsn
MJer bij zeer ongunstig weer gebracht. Maar
ondanks den dikken mist die nog toenam toen
de "Engelsohe vliegtuigen boven de afcreek
van Diedenhofen vereoiienen, wierpen «ij1 bom
men op apoorwegwiaselpunten en «oeklioh-
ten. Een oog krach tiger aanval word in dsn
nacht van 81 op 22 dezer op ds
te Wedenhofen «n de gpoorwegmsëel-
Eerste hulp bij ongelukkin. Het
Naderlandsche comité voor oefeningswedstrijden in
het verleenen van Eerste Hulp bij Ongelukken, te
Amsterdam, ral Juni a.t. een naticmalen wedstrijd
houden in het verleenen van Eerste Hulp bij Onge
lukken en zulks ter gelegenheid van het ss-jarig be
staan der Ned. Ver. E. H. B. O.
3X0 KATHOLIEKE ILLUSTRATIE,
van déze weck bevat de volgendje
PLATEN: De krans legging op de Duitr
ache graves té ÏJmuMen. Begrafenis van
Jonkheer W. F. TI. van üe Poll De
gemeentelijke koopmansbeurs te Deventer.
Twee oor logs kiek jee. Twee kiekjes van
de vredesonderhandelingen en dan wapen-
6tUsta»d ki het Oosten. Eerste retraite
der weeskinderen van Den Boach. De
,/Breelau" gezonken. Nog vier oorlogs
kiekjes. De Kamer van Koophandel té
Waalwijk. Vliegtuig, geland te Hoogland.
I» dé haven van Duinkerken!. De
overstroomingien in Duitschland; Stoom-
zulvèlfabriek te Berlicum. Kiekjes van
de ramp te Halifax. Notaris J. Th. Brug
man te A'dam. Djocjacarta's kroonprins
in het Xoveriusklooster te MoentiLan. -
-— Des kiekjes van de „Nieuw-Amsterdam".
„Jan van Weert" sportclub te Weert.
De afgevaardigden der Oentralen te Drest-
Lltowek. De E.E. H.H. J. F, Koenen van
Sappemeer, F. M. ;W. J. Fleerakkers van
Soërabaja en A. Freaken van Baamsdonpc.
M. J. Koene te Oudenbosch. E. Jd.
Geulbbels te Duiven. 1
TEKST: De Klove, door H. B. v. d. San-
de. Van zaaien en maaien (Brabanteche
schets). Notaris J. Brugman. In een
stormnacht. Ons even amuseeren. 1
Haarlem IJ 10 a j 33—15 aa ï.47
In den Watergraafsmeer aal de reuzenstrijd ge-
DE ETNANTIEELF, TOESTAND VAN
SCHOTEN.
Mijnheer de Redacteur.
Do heer Hooij heeft bij de behandeling
der Gernean te- heg rooting van Schoen gespro
ken over den ffaontiëelen toestand der ge
meente. iMefc aandacht heb ik zijne beschou
wingen gelezen en zij lijken mij' toe ©en
angstkreet te zijn, die elk inwoner van Scho
ten ten zeerste aan 't hart moet gaan. H03
die toestand ontstaan is, daarover- te gaan
debatteeren heeft m.i. geen nut miear. Wel
moeten we de handen ineenslaan en krachtige
maatregelen nemen om voor ons, inwoners,
het gevaar af te wentelen. Dte noodkreet
aelve is wél zeeir belangrijk door de open
baarheid -wat betreft den toestand, die hier
in Schoten heerscht. Maar wat moeten wij
doen? Is het wel juist ingezien van den
heer Hooij, dat Schoten te redden zou zijn
met het converteeren van allé leeningen in
één leening en die aflosbaar te stelten op
langen termijn. Is Schoten dan gered? Geen
sprake van. Volgens mijn me&ning zullen
de inwoners van Schoten hiermede niet ge
baat zijta. Alléén dan Is «r uitkomst voor
Schoten, wanneer Schoten door Haarlem wordt
geannexeerd. Het. kwaad blijft bestaan, bij
net doorvoeren van het middel van den heer
Hooij. Ook vooral de forensen zullen in dub
bele mate de dupe zijn, wanneer Schoten
zelfstandig blijft.
Het gemeentebestuur, dat dit «eer goed
weet, heeft tot plicht tégenover de inwoners,
alle middelen in het wrak: te stellen, mi be
voegde autoriteiten hierop to wijzen. Ik twij
fel er geen oogenblik aan, of niets zal. voor
het gemeentebestuur onaangenamer zijtn dan
tot fclosting-verhooyiiig over te gaan. Wat
l*>treft <te krachtige pogingen van hét ge
meentebestuur ran finamtieele huïp te krij
gen, ik weet hét, rij: rijk. «steeds op, niets
uifcgojoopen.
Maar nögmaale: ok wanneer er finan-
tteelé hulp kwam, blijft men gpedupeérd. Wan
neer men eens nagaat dat tam, buiten alle
belastingen om, zelfs buiten de distributie,
buiten de terugbetaling van brandstoffengeid
(nooals in Haarlem), als Inwoner van Scho
ten taxfcra moot betalen: ten eerste forensen-
belasting, ten Jwéede verhoogd sohoolgeld
voor Mute; Burgeravondschool enz., ten derde
liet gas, ten vierde, dat men voor belasting-
inde© Jing voor een, gedeelte van Schoten in
de 6de klasse enz., een bedrag betaalt even
groot ate ongeveer alle belastingen te samen,
dan is toch zeker het bewijs geleverd dat
wij doof finantiëelé hulp in gesnen deel© gered
worden. Kan Haarlem dit tobben langer aan
zien? Is bet niet in-tr©urig dat Haarlem fo
rensen-belasting beeft ©n dj betrokkenen niet
in de gelegenheid «telt daar te wonen? De
forensen voor Schoten, van welk© richting
ook, moeten in de perste plaats krachtig
samenwerken om dez» onbillijkheid ongedaan
te maken. Met allé recht kan dit geschieden,
daar Haarlem het moe rondeel zijner oud-in
woners verplicht heeft forens te worden. Dit
geldt ook voor de omliggende gemeenten,
waar men, door niet te bouwen, arbeiders
weert. En in dezen toestand gébracht door
de omliggend© gemeenten gaat men den ver
jaagden burger de duimschroeven nog aan
zetten. Hét zou jammer zijn ate de raadsleden
den moed zouden vérliezen. Ook jammer vind
ik het dat nu de krachten van alia leden
in den Baad onontbeerlijk zijn, men op de
groslijst van de R. K. Kiesvereeniging 1»
Schoten ate candidaat voor ons parlement
een wethouder en een raadslid naar voren
brengt, menschen die overbcladen zijn met
allerlei werk. Dat fetopt niet? Voor do per
sonen alle respect, maar het geldt hier een
zaak van groot belang. Ik zou dan ook aan
die raadsleden willen vragen geen candidatuur
te aanvaarden, doch eerst het schip, in .veilige
haven te brengen.
Hopende dat dit schrijven moge bijdragen
tot het bijeenbrengen van alle belangheb
benden, verblijf ik na dankzegging jnodr de
plaatsing
Dw.dw.
Dhr. H.
W Jan. '18* .Oud-Schoten.
Zomer-tarwe. De Minister van
Landbouw vestigt er de aandacht op, dat,
terwijl in de provincie Groningen telken ja-
re moer of minder groote oppervlakten met
zomer tarwe wordt bezaaid, dit gewas in an
dere provincies weinig bekend schijnt te zijn
In verband met de wenschelijkbeid om zoo
veel mogelijk tarwe te (zaaien wordt den
landbouwers in de overige vruchtbare klei
streken des lands aangeraden dit jaar een of
meer perceelen met zomer-tarwe te betelen.
Het gewas heeft in Groningen in doorsnee
eene opbrengst die slechts weinig voor die
van wintertarwe onderdoet en er is geen re
den om aan te nemen dat zulks in andere
provinciën anders zal ziin. De soort die in
Groningen het meest geteeld wordt is de
Japhet-tarwe.
Spr. wijst er op, dat «te remmen tegen da wide#
hebben gezeten. Hieralt zou volgen dat wel geremd
is, doch te laat Daze stand van de remmen, kan echL
ter ook veroorzaakt «fin «foor het omslaan en ver-,
schuiven van den wagen. Tenslotte vraagt pl- of,
bewezen ie, wat bekl. ia ten laats gelegd. Ie eea be
wijs hiervan, onomstooteHjk vastgesteld. Volgens
spr. is dit niet het geval.
Tenslotte ia het omvallen van den wagen toch te
wijten aan den bouw van den wagen, de wijz# vaa
constructie en den toestand ter plaatse. Zijn er geest
betere voorzorgsmaatregelen noodig din ongelukken
te voorkomen? Indien de Rechtbank teaalotta be«
klaagde in alle deelen schuldig zou oordeelen, da»
zou spr. een voorwaardelijke veroordeeling beter
achten. m
Na een re- 'en dupliek werd de uitspraak bcpainj,
14 Februari a.a.
streden worden. De belangstelling ie enorm, het ge
heel# Ajax-huie is nagenoeg nu reeds uitverkocht.
Ik geloof niet dat Haarlem erin tal slagen om het
vurige Ajax-elftal, omringd door hun duizenden en
duizenden aanhangers, Op eigen veld te verslaan.
Maar wie weet, misschien is Ajax nu eens de „on
geluksvogel" en dan.1 Ilc wensch de Roodbroe-
ken veel succesDe andere belangrijke strijd zal aan
de Spanjaardslaan plaats hebben. De stand tuschen
de laatste nos. luidt momenteel
H. F. C. 5 1 9 3024 11 0.73
Quick 15 4 9 1433 10 0.67
Dat het zoover met onze sympathieke Haarlem
mers dit seizoen ls moeten komen ïs in hoofdzaak
te wijten aan het telkens wijzigen van het elftal,
waartoe het vertrek en de gezondheid van eenige
spelers den H. F. C.-captain noodzaakten. Daarbij
komt nog een flinke dosis pech en dan is het bezetten
van zuk een lage plaats verklaard. Zondag a.s. komt
H. V. V. aan de Spanjaardslaan. Ook deze groote
club is lang niet wat ze vroeger was en dus H. F.
C.'ers er kin gewonnen worden. Alle krachten inge
spannen, want wint Quick van BI. Wit, dan neemt
ge de laatste plaats in. Daaromer moet gewon
nen worden H. F. C.'ers en dat kin, daar twijfel ik
geen oogenblik aan. Verder vermeldt het programma
Sparta—Hercules; D. F. C—H. B. S; U, V, V,
V. O. C., wadtbij ik de thuisclubs de meeste kans
op succes geef. C. H.
Voor den Inhoud dezar rubriek atelt de Redactie
zich niet aansprakelijk.
Voetbalorerxlch t Dat voetbal een ge-
hdcsspel is, daarvan leverden de uitslagen van 1.1.
Zondag ons weer het grootste bewijs. Wanneer een
club is een wedstrijd Vrouwe Fortuna tegen zich
heeft, is die wedstrijd ai zoo goed ala verloren.
Zoowel H. F. C. als Haarlem ondervonden dat Zon
dag jJ. Es wanneer die wedstrijden van weinig be
lang zijn voor je club dan bekommer je je er niet
om, maar wanneer Haarlem bovenaan staat en alle
krachten inspant om de kampioensvlag eens over
onze Spaarnestad te laten wapperen en dan klop
krijgt van nummer laatst door het gelukkige spel
van haar tegenstander en als H. F. C. na den ge-
olen wedstrijd schitterend verdedigd te hebben,
veertig seconden vóór het einde een bal In haar doel
ziet draaien, al weer door fortuinlijk spel van de
tegenpartij, zoodat zij met 10 verliest en daardoor
bijna op ds laatste plaats belandt, dan behooren
dergelijke gelukswedstrijden tot de slleronaange-
naamete en brengen zoowel epelers als publiek tot
wanhoop en razernij. De Roodbroeken zijn hun kans
op de eerste plaats vrijwel kwijt en H. F. C. zal
slW zielen moeten bijzetten om aan het degradatie-
gevaar te ontkomen. Maar dat de groote club van
Msnus Francken en der Verwey's op de gevreesde
laatste plaats tenslotte zal belanden, wil er bij mij
althana niet in.
Ajax klopte V. O. C. met a0, hetgeen' een goede
preetatle der Amsterdammers L, waardoor zij thans
de eereplaats innemen. En H. B. S.? Schreef ik in
mijn vorig overzicht niet „laat Houdt Braef Stand"
na het débacle te Amsterdam eens voor een verras
sing zorgen tegen U. V. V."? En werkelijk de Hout-
rusters hebben Iedereen verbaasd doen staan en het
enthusiast# U. ~\L V. team „gekraaktI" Hercules
kon het tegen D. F. C. niet verder dan een puntloos
spel te brengen, zelfs zag van Dillen nog kans om
uit een penalty den bal tegen van Hemert aan te
trappen. De wedstrijd tusscben de aloude tegenstan
dera H. V. V. en Sparta eindigde in een Rotterdam-
sche zege, waarin de populaire Cas Ruffelse een niet
gering aandeel had. Da wedstrijden voor a.s. Zon
dag beloven succesvol te worden. Het zal zoowel
om de eerste ais om de laatste plaats gaan, waarbij
onna Haarlemsche clubs betrokken zijn. De stand
die d« eersten op het lijstje innemen luidt:
Ajax 13 8 a 54—14 18 1.50
joeg met 'den wapenstok de manifestanten, waar
onder ook een 20-tal militairen, uiteen. Deza hielden
daarna in de Gr.4*4beurs een vergadering, waarna
rij In groepjes do<é de stad trokken. Op de Visch-
markt werd in een winkelhuis een groot spiegelruit
ingedrukt en eveneens werd in het huis van den
burgemeester op het Rapenburg een ruit ingeworpen.
Enkele personen waaronder een paar militairen zijn
door de politie in arrest gesteld.
lil.
Fraude bij brandetoffindle-
tributie. Na een uitgebreid vooronderzoek door
den directeur der gemeente-gasfabriek te Utrecht
zijn gisteren na een verhoor door de politie
personen (een opzichter, een portier, een baas ca
drie werklieden) in hechtenis genomen. Deze per
son en worden verdacht van fauda bij de distribu
tie van brandstoffen en van andere frauduleuse han
delingen.
Ongeregeldheden te Leiden. Gister
middag is te Lelden, naar aanleiding van de aan
bieding van een adrea aan den Raad van het nevolu-
tionnair-soclalistiecli comité waarin verlaging van
den gesp rijs en goedkoopere levensmiddelen werden
geèischt, eerst op de publieke tribaoe in de Raad
zaal en daarna op straat gedemonstreerd. Ds politie
1 111"l'IM I 1
HET TBAMONGELUK TE SLO TER DIJK.
(Vervolg.)
Hierna wordt begonnen met het getuigenverhoor.
De agent van politie G. Plomp zegt, dat de
wagen op de linkerzijde lag. Een geleidingmast werd
omvergeworpen. Op een vraag van den verdediger
verklaart get. dat, toen de wagen op een, kant lag,
de remblokken tegen de wieiep zaten.
De deskundigen dr. H. J. M. Schoo en dr. O.
Michaëlis komen in hun rapport tot de conclusie,
dat de dood van juffrouw A. M. Schrama toe te
schrijven is aan het indrukken van de borstkas.
Get. A. Dros heeft niets gemerkt, dat de trein
een bijzonder groote snelheid had. Evenmin heeft
hij iets gehoord of gevoeld van remmen. Wel voelde
hij dat de wagen helde en omviel. De wagen moet
over den grond voortgeschoven zijn, want get. zag
de straatsteenen onder zich voorbijschieten. Ten
gevolge van het ongeval kreeg get. een ernstige
armwonde, tengevolge waarvan dat lichaamsdeel
niet meer gebruikt kan worden en get. zijn beroep
niet meer kan uitoefenen.
De volgende get. is juffrouw Jung. Zij was-In
slaap gevallen en werd eerst wakker, toen het tram
rijtuig omver lag. Tengevolge van de verwonding
moest zij een oog missen.
Verschillende getuigen, passagiers, verklaren niet
te hebben gemerkt dat er geremd werd. De tram
reed zeer snel.
De heer H. Lindeboom zegt, even buiten Haar
lem door de ruit op het voorbalcon te hebben ge
keken. BekL stond toen niet bij de schakelkast en
de handles der remmen waren los.
Bekl. ontkent de handles te hebben losgelaten.
Hij stond een weinig op zij.
Get. houdt echter vol, gezien te hebben, dat de
handles los waren.
De conducteur van den bijwagen, M. Wesselman,
zeide, na het ongeluk gezien te hebben, dat de
handle van de tegenstroómrem terugstond.
De president: Weet u zeker, dat er niemand
achter de schakelkast stond?
Getuige: Ik weet dat zeker. Ik heb nog naar
links en rechts gekeken, maar zag den man niet.
Wel zag ik, dat de handle naar rechts stond.
Beklaagde: In de ruit voor de schakelkast be
vindt zich een tuimelraampje. Dit zit voor lange
personen te laag, zoodat we voortdurend in gebukte
houding moeten staan. Het gebeurt wel eens, dat
wa voor het tweede raampje links of rechts van
het schakelbord gaan staan. In elk geval heb ik de
handles niet losgelaten.
De president: Beklaagde, het gebeurt wel eens,
dat bestuurders op het voorbalcon gebukt gaan
zitten, en den wagen maar laten voortrijden.
Beklaagde: Zooiets heb ik beslist niet gedaan.
Wel kan Ik me even gebukt hebben om tets op te
rapen, maar dadelijk was ik weer overeind.
Getuige Lindeboom houdt vol, dat hjj links en
rechts gekeken heeft. De tijdspanne, dat hij bekl.
niet heeft gezien, was langer dan noodig is om iets
op te rapen.
De belastingcommies Koostra, als ^getuige ge
hoord,heeft evenmin iet» gemerkt van remmen en
vaart-verminderen.
Een dame, die als passagier zich naar Amster
dam begaf, was het opgevallen, dat er hard gereden
werd. Ze raakte haar bewustzijn kwijt en kwam
bij kennis in de groote kamer van het Raadhui# te
Sloterdijk.
De werkman C. P. Keijzer heeft geholpen (ten
omgevallen wagen naar Haarlem te brengen.
Van de remlnrichtingen «tond «te groote rij-
handle op 0, de kleine tegenstroom achteruit «a «1e
luchtrem was los.
De inspecteur der K. 8. M., J. F. «te Reus, deed
eenige mededeellngen over de dienstvoorschriften.
In normalen tijd ie de snelheid 35 K.M. per uur.
In verband met stroombesparing wordt than* lang
zamer gereden. In de S.-Bocht bij Sloterdijk mag
slechts met een snelheid van K.M. per uur
gereden worden.
Voordat de wagen gaat rijden moeten 'de remmen
geprobeerd worden. Ook wanneer de eene bestuur
der een wagen van een ander overneemt. Dat met
contact gereden moet worden is eea bezuini-
gings-, geen veiligheidsmaatregel.
De wagenbestuurder D. Beemsterboer, die vóór
bekl. op den bedoelden wagen had gereden en het
voertuig aan bekl. had overgegeven, verklaarde dat
de remmen toen in orde waren.
De passagier B. H. Knbbinga, gehoord ala get.
décharge, verklaarde direct na het ongeval den
wagenbestuurder te. hebben gesproken. Deze seide,
dat de remmen niet werkten. Getuige was door «te
deur naar bet voorbalcon gekropen.
Een andere getuige' 4 décharge verklaarde, v*
dat de wagen helde, eea gevoel te hebben gehad
alsof er geremd werd.
De wagenbestuurder, getuige 'décharge, «egt,
det bij het overgeven van wagens, daze niet meer
geprobeerd worden. Ook wordt de snelheid van
35 K.M. meermalen overschreden.
Na da pauze worden de getulgan-deakundigen
gehoord.
De heer M. P. Gieshe, die nog den avond van het
ongeluk den omgevallen wagen heeft geïnspecteerd.
De rü-handle «tond toen op O, de contrfile-handle
achteruit en «la luchtrem was los. Bekl. zeide tegen
getuige, dat hij tegenstroom had gegeven. Wat hij
verder had gedaan, wiet hij niet.
De chef-werkmeester der E. S. H. C Bek-
ker, had eveneens dien avond «Unzelfden stand
waargenomen. Bekl. stond bekend ala iemand, die
kalm reed.
Pe inspecteur van vervoer 'der E. Ma .W. B
v. Kervel, deed eenige mededeelingèni over het ïfoea
stoppen van een wagen. Met de luchtrem kan in
volle vaart in 50 M. gestopt worden.
Indien de luchtrem niet werkt, moet de hand
rem gebruikt worden. Dit gebeurt echter niet vaak.
Met tegenstroom kan nog vlugger geremd worden.
Volgens getuige had bekl. toen hij merkte dat de
luchtrem niet werkte, nog tijdig kunnen stoppen.
Bekl. stond als goed wagenvoerdcr bekend. Later
is gebleken dat alle remmen goed werken.
Volgens getuige is het ongeluk te wijten aan het
te laat remmen van bekl. De rij-handle stond op o.
Uit liet feit, dat de contróle-handle achteruit stond,
zou getuige opmaken, dat een begin was gemaakt
met tegenstroom-geven. Bekl. ie toen misschien
zenuwachtig geworden.
De heeren K. Stoffels en C. J. Nuszén, inge
nieurs der Gemeentetram te Amsterdam, hebben een
uitvoerig rapport over het gebeurde uitgebracht.
Zij komen tot de conclusie, dat de wagens geheel
in orde waren en dat de oorzaak van het ongeval
is te wijten aan het te snel rijden en te laat remmen
van beklaagde.
Als getuige-deskundige gehoord, verklaart de eer
Stoffels, dat de mogelijkheid bestaat, dat de handles
voor den slag van het omslaan van stand veranderd
zijn. Getuige hechtte geen waarde aan dien stand.
Bij de inspectie werkte de luchtrem uitstekend. De
handrem was defect, vermoedelijk door den val van
den wagen. Met denzeifden wagen zijn verschillende
proeven genomen. Met een «nelheid van 45 K.M.
werd met de luchtrem binnen 50 M. geremd. De
S-bocht te Sloterdijk werd doorgereden zonder te
remmen, nadat men mat een snelheid van 45 K.M. tot
300 M. voor de bocht was gereden en toen den
stroom had uitgeschakeld.
Get. meent verder, dat bij het hooge zwaartepunt
der wagens, die eerder zullen omslaan dan wagens
met lagere zwaartepunt. De wagens der E. S. M.
zullen eerder omslaan, dan ontsporen, in tegenstel
ling met de trams te Amsterdam. Get is tenslotte
van oordeel, dat eerst de bijwagen is ontspoord.
Daardoor werd de motorwagen schuingetrokken en
omgeslagen.
Uit het feit, dat de straatsteenen meer zijn door
gesneden dan verbrijzeld, maakt get. op, dat er
waarschijnlijk nog wel geremd is, doch te laat. Door
dat de beugel misschien reeds van de bovengeleiding
af was, kan.het zijn, dat de electrische terugstroom-
rem niet werkte.
De heer H. F. Adams, directeur der E. S_ M.,
get. gehoord, wijst op het werk van de wagenbe
stuurders, die allen en eenzaam in een donker hok
achter de schakelkast staan.
Ook de explicateur Wentsma heeft gevoeld, dat
de vaart voor den schok ingehouden werd.
Getuige W. E. van Kervel, inspecteur van ver
voer der E. S. M. deelt mede, dat de luchtrem een
wagen, die een snelheid heeft van 35 K M. per uur
tot stilstand kan brengen binnen 50 meters.
De heer H. F. Adams, directeur der E. S. M.,
kan de meening niet deelen, dat door den schok de
handles ujpt stand betreft, veranderd zijn. Mischien
is er, bij het uitklimmen door de passagiers, op de
handle getrapt. Door de nieuwe wet op de spoor
wegen is er geen beperkte snelheid meer. De bedoe
ling der E. S. M. was van de maatschappij een locaal-
spoorweg te maken en 50 K.M. te rijden.
Get. Adams wil dan een verzachtend licht op de
zaak laten schijnen. Hem was de harde plicht opge
dragen den beklaagde te ontslaan. Het leven van een
wagenbestuurder is eentonig. Urenlang staat hij daar
eenzaam in een donkere cabine en get. kan zich voor
stellen, dat zoo iemand, misschien ook door huise
lijke omstandigheden, in een toestand komt van
totale absentie van geest. In arrenmoede heeft de
man nog getracht het argument te gebruiken, dat de
remmen weigerden. (Onderdrukt applaus op de pu
blieke tribune.)
De off. van justitie: Moet de bestuurder de han-
les vastgehouden?
Get: Ja.
De officier: Dat heeft bekl. toch niet gedaan. Dat
is dus geen absentie van geest!
Daarna was het woord aan het O. M., Mr. van
Heynsbergen. Deze sprak eerst een woord van deer
nis aan de nagedachtenis van het slachtoffer van dit
ongeluk. Bekl. is schuldig aan het veroorzaken van
den dood en zwaar lichamelijk letsel. Bekl. heeft
eerst getracht er om heen te draaien en de schuil
van zich af te werpen. Er is veel te snel gereden.
Ook acht spr. het van belang, dat door get. Linde
boom ls gezien, dat bekl. niet voor zijn schakel
bord ls gebleven.
Bek!, is niet genoeg 'doordrongen van zijn plicht
besef.
Spr. achtte tenslotte het ten laste gelegde wettig
en overtuigend bewezen, daar het hier een zeer
groot belang van openbare veiligheid betreft, is een
zware straf noodig.
Spr. vraagt daarom een gevangenisstraf voor den
tiid van 9 maanden en ontzetting van bekl. uit tijn
beroep als wagenbestuurder voor den tijd van 5
jaar en negen maanden.
Het woord is dan aan den verdediger, mr. dr. F,
van Haaren. Pleiter gaat uitvoerig de zaak na. Bekl.
heeft direct gezegd, dat de remmen niet werken.
Toen de electrische rem niet meer werkte, wist bekl.
niet wat er met hem gebeurde. Het gaat er alleen
om, of bekl. bij het inrijden van den bocht te snel
heeft gereden. Dit «tast echter niet vast. Bekl, weet
hetzelf niet. Van roekeloosheid is geen sprake, want
de «teekundigen hebben een proef genomen en met
een 45 K.M. snelheid de bocht doorgereden. Uit het
tijdstip van vertrek en dat van het ongeluk blijkt
niet, dat bekl. aneller en roekeloozer dan anders
heeft gereden. Door geen enkele.omstandigheid was
bekl. dien avond minder geschikt om zijn plicht te
doen. Volgens pl. staat niet vast, dat, voordat de
wagen op 300 M. afstand van den bocht was geko
men, er iets ongew«JOns gebeurd is. De snelheid op
zichzelf kan in den bocht niet als roekeloosheid wor
den beschouwd. Daar de deskundigen hebben vast
gesteld, dat met een snelheid van 45 KAL per uur
door den bocht kan gereden worden. De stand van
de handles wijst erop dat bekl. den stroom heeft
uitgeschakeld. Dit kan niet van overwegend bel.™»
zijn, daar d# deskundigen er geen waarde aan
hechten. Dit 'mag dan echter niet in 't nadeel van
bekl. worden aangewend. Pl. wijst er op, dat bekl.
direct al verklaard heeft, dat de remmen niet weiio
ten. Het is dus gem verklaring, dia achteraf is ge
geven.
