JHtllE litIL CHUIT
BINNENLAND^
f ELCKWAT WILS
STAD EN STREEK
^Zaterdag 9 Februari - Derde Blad
TREKJES. XXVI
het rapport van de schoolarts.
J>"
bi NEDERLAND EN DE OORLOG.
f De „N. Crt." deelt mede, dat verleden week
^Engelsche bankiers door minister Treub in
gehoor zijn ontvangen. De heeren kwamen
'spreken over een krediet, dooi
K e d e r 1 a if d aan de Entente
te verleenen voor producten uit ons I
land en uit de koloniën.
Het blad voegt erbij, dat. deze onderhande
laars slechts van vage instructies voorzien
y waren.
Volgens te Den Haag ontvangen bericht, is
de bekende 111 aat regel van En
geland inzake handelste-
i legrammenverkeer opge-
beven, zoodat dit verkeer weder geheel
vrij is. (Reeds in ©en gedeelte der vorige op
lage gemeld. Red.)
Het Ministerie van Bnitenlandeche Zaken
deelt ons het volgende mede: Gelijk reeds
in de bladen gemeld is. hebben te Londen
ri besprekingen plaats gehad, welke ten doel
r hadden te komen tot eene regeling
Van economische aangele
genbeden met de Entente
en do Vereenigde State"
van Amerika, de z.g. „Geassocieerde
I Regeeringen". Een zoodanige nieuwe rege-
ling was noodig, omdat door de deelneming
van de Vereenigde Staten aan den oorlog
een nieuwe toestand kon geacht worden te
zijn ingetreden, die door de bestaande schik
kingen niet was gedekt. Die schikkingen
toch golden bet doorlaten van goederen af
komstig uit neutrale landen en onze kolo
niën terwijl bet thans gold het verkrijgen
van uitvoervergunning uit, oorlogvoerende
landen en voor zoover bët gold toevoeren
uit de nog neutrahl gebleven ianden en onze
koloniën het verkrijgen van bunkerkolen
waarvan de voorraden geheel door oorlog
voerende landen worden belieerscht en zon
der welke liet varen van onze schepen on
mogelijk is.
Te Londen gaven de vertegenwoordigers
der Entente en van de Vereenigde Staten te
kennen op welke voorwaarden zij bereid wa
ren toevoeren naar Nederland mogelijk te
maken en zoodoende kon een algemeen© ha-
sis worden gesteld voor een eventueele schik
king mét Nederland.
II In groote lijnen kan men zich die basis al
dus voorstellen, dat TV mogelijkheid wordt
geopend, voor Nederland, zich toevoeren te
verzekeren, welke, ofschoon gegrond op de
11 behoeften van ons land, beperkt zijn door
het wereld-tekort aa'n grondstoffen. Voor
het vervoer dier grondstoffen, evenals voor
dat van Nederlandsch-Indische producten
aal gebruik worden gemaakt, van Nederland-
scke schepen. Voorts zou een deel onzer
ackeepsruimte ten dienste van de toevoeren
der bevolking van België gesteld worden.
De overblijvende tonnage zou mogen worden
gebruikt door de geassocieerde landen en
(vel voor transporten buiten het z.g. gevaar
lijk gebied.
Aan die toevoeren zijn nog andere rege
lingen verbonden, die onze verhouding tot
andere mogendheden raken. Het is onjuist
dat daarbij de eisch gesteld zoude zijn dat
wij onzen uitvoer naar de Centrale mogend
heden geheel stop moeten zetten.
Het gansche sameiistel der onderwerpen,
welke te Londen werden besproken, is thans
hij de regeering in onderzoek en wordt, uitge
werkt om in den vorm van een definitieve
schikking aan dp, Geassicieerde Regeeringen
te wordèn voorgelegd.
Hangende onderhandelingen omtrent een
schikking werd het om velerlei redenen,niet
gewenscht geacht, die schepen nog langer
werkeloos te laten blijven, te minder omdat
de Geassocieerde Regeeringen te kennen had
den gegeven, dat zij niet bereid waren vóór
het sluiten van eene schikking voorraden
naar Nederland door te laten.
In verband met liet bovenstaande werd de
vordering der schepen die in Amerikaan-
sche havens stil-lagen, opgeheven en den
reeders vergund deze schepen voor ééne
rondreis te verhuren, onder voorwaarde dat
die reis buiten het z.g. gevaarlijke gebied zou
worden gedaan. Voorts werd de duur der
reis beperkt tot een maximum van 90 dagen,
met dien verstande, dat een voldoend aan
tal schepen zoo korte reizen zou doen, dat zij
beschikbaar zouden zijn voor transporten
naar Nederland, indien inmiddels een schik
king tot stand kwam. Twee schepen, de
„Zeelandia en de „Samarinda" zullen ter-
stond hun reis naar Nederland kunnen vcr-
volgen.
Er zij ten slotte nog opgewezen, dat be
doelde rondreis, waarvoor vergunning is ver
■ill leend, niets heeft uit te staan met de in de
bladen gepubliceerde voorwaarden, op welke
i de Amerikaansche „War Trade Board" ver
gunning verleent, otn aan neutrale schepen
•i bunkerkolen en scheepsproviand to geven.
Deze voorwaarden kunnen zooals zij zijn
uitgevaardigd, niet door onze reeders wor-
f De gevolgen.
In 't kleine dorp werden de hoofden bijelkaar ge
stoken. Voor liet mooie villa'tje, dat eenige dagen
geleden was gereed gekomen, stonden twee reuzen-
kasten van verhuiswagens.... Prachtige meubels, 'n
piano, n orgel, kleurige tapijten, kostbare schilderijen
en fraaie spiegels werden er uitgesjouwd. 't Halve
plaatsje liep leegvooral bij de schooljeugd vond
al dat inooi's onverdeelde bewondering. Verschillcn-
de wijsgeerige gesprekken werden er onder de kleu-
tors gevoerd.... de een wist nog heter dan de
ander, welke hooge familie het paleis zou betrekken.
,p'r komt 'n nieuwe dokter wonen," betoogde
•m. *Ve:
„l> je beschetterde Jantje, „dan zouc'd'r toch
wel messen en nijptangen in de wagens zittel"
„En van die hedestieke slangen, om te kijken hoe
1 ziek jc bent," wijsneusde Mariètje van den bak-
her.
Tot den avonrl bleef het raadsel'onopgelost. Toen
'ohfêld-vdor de villa een rijtuig stil, waaruit een heer,
een dame en 'n Ongeveer tïftalf-jarig jongetje stap-
den ge t.eek end, en in overleg met hen is.den
gezant to Washington opgedragen het daar
heen te leiden, dat die voorwaarden op de
bovenbedoelde rondreis niet toegepast wor
den en de „War Trade Board" zich bereid
verldare eenige wijzigingen in overweging
te nemen, die do bedoelde voorwaarden aan
de eigenaardige positie der Nederlandsche
reeders en schepen aanpassen.
Omtrent de aankondiging van het weder
toelaten van handelstelegram-
men naar Engeland schrijft het „Hbld." nog:
„Men kan er zeker van zijn dat het opheffen
van den maatregel van de zijde van Engeland
geheel onvoorwaardelijk geschiedt (met name
valt aan eenig arbitragebeding zeker niet te
denken), daar onze regeering op haar standpunt
is blijven staan.
„Misschien heeft de kennisneming van de
mededeeling aan de Duitsche regeering door de
onze, dat onze officieren ook in het étappenge-
bied moesten kunnen onderzoeken, een gunstigen
indruk in Engeland gemaakt."
Van Terschelling wordt ons gemeld, dat de
Zweedsche r e 1 i e f b o o t - „F r i d-
1 a n d", met graan naar Rotterdam, door tor
pedo's en granaatvuur tot zinken is ge
bracht. Zes man verdronken en 1 werd ge
wond; 29 geredden zijn met twee sloepen op
Terschelling geland. De lading bestond uit 6715
ton tarwe. Het schip was 12 Januari van Bal-
timore vertrokken naar Rotterdam.
Donderdagavond is te Vlissingen aangekomen
de Neder 1. motor kotter „R. O.
3S", die uit Zeebrugge is vrij-
gelaten en door een Duitsche sleepboot naai
de grens is gebracht. De bemanning bestond uit
4 Nederlanders.
CRISISAANGELEGENHEDEN.
Er wordt geklaagd, dat sommige winke
liers zeggen geen gecondensce rd e
melk of melkpoederr te heb
ben, omdat zij die artikelen niet van de fa
brikanten van melkproducten kunnen krij
gen.
In verband hiermede wijst bet Bureau
voor Mededeelingen inzake de Voedselvoor
ziening erop, dat winkeliers in zulke geval
len gecondenseerde taptemelk en volle- en
taptemelkpoeder door tusschenkomst van de
burgemeesters kunnen bestellen bij liet
Rijks Centraal Administratiekantoor voor
de Distributie van Levensmiddelen (het E.
D. K.)
Tevens zij er nogmaals aan herinnerd, dat
zoowel de gecondenseerde melk als het melk
poeder zich uitstekend leeiien voor het be
reiden van melkspijzen, het koken van cho
colade, anijs- of sleinpmelk.
De maximumprijzen voer den kleinhandel
zijn voor gecondenseerde taptemelk 25 cent
per half pond, voor volle melkpoeder 17 cent
per ons en van taptemelkpoeder 14 cent per
ons.
De afd. Eoterdam I van de S. D. A. P.
heeft, naar het „Volk" meldt, in een huis
houdelijke vergadering de volgende motie
aangenomen:
„D.e afdeeling Rotterdam I, overtuigd, dat
bij vele particulieren voor geruimen tijd le
vensmiddelen voor eigen
gebruik aanwezig zijn, bij sommigen
zelfs groote voorraden opgehoopt liggen;
van meening, dat in die gevallen uitschake
ling van de distributie of inbeslagneming
gewenscht is; dringt er bij de soc. dem Ka
merfractie op aan, pogingen aan te wenden,
dat van rijkswege tot particuliere
inventarisatie van levens-
m i d d e 1 e n zal worden overgegaan.
Over een te 's-Gravenhage door de „Roode
Ster", vereeniging ter voorkoming van on
dervoeding- der paarden, gesticht her
stellingsoord voor p a a r-
d.e n vérneemt de „N. R. Ct." het volgende:
't Is een gewone stal aan het Bleyeuburg
en zelfs zoo onaanzienlijk, dat men er zonder
erg voorbij zou loopen, wanneer er niet een
bord boven de deur hing met de woorden:
„Herstellingsoord voor paarden" en de roode
ster niet reeds van verre de aandacht trok.
Het paardensanatoriiim is niet groot, men
moest natuurlijk met bescheiden geldmidde
len rekening houden, maar het doet toch al
nuttig werk. Het heeft een stal, die plaats
biedt voor acht, op zijn hoogst tien dieren.
Eu het is er nu vól met patiënten. Jonk
vrouw Vau Riemsdijk, die aan de oprieh-
tingsplannen den krachtigstèn stoot heeft ge
geven, voert er de leiding. Dr. Esser, gepen-
sionneerdvetennair arts van het Indische
leger, lieeit er met een naar stalknechts en
een gepensionneerden adjudant van de veld
artillerie, allemaal mannen dus, die anfct
paarden weten om te gaan, de verpleging in
handen.
Die bestaal in hoofdzaak in rust en goe
de voeding; de dieren doen in het sanato
rium eigenlijk niets anders dan eten, drin
ken, wandelen en rusten. Natuurlijk helpt
het steuncomité alleen degenen, die liet wer
kelijk noodig hebben: kleine bazen, die er
maar één of twee paarden op na houden en
dezen zelf door de duurte niet-meer geven
kunnen wat hun toekomt, kunnen hief hun
dieren in den kost geven en zij hebben dan
de kans, dat zij na een poosje weer wat op
gekalefaterd terug krijgen.
De dieren schijnen wonderwel op liun ge
mak te wezen in hun tijdeliik kosthuis. Voor
ten en in liet veelbesproken gebouw verdwenen.
Later volgde te voet het personeel en daarbij bleef
het. De meest geroutineerde nieuwtjes-uitvorschers
van het dorp, wisten na eenige uren reeds te vertel
len, dat liet een familie was, van niet al te hooge
afkomst, die het tijdens den oorlog bad klaargespeeld,
de schaapjes méér dan op het droge te krijgen, bin
nen weinige dagen werd de familie dan ook door het
geheele dorpje met een bijnaam betiteld, die tegen
woordig veel gebruikt wordt.
Op het dorpje was slechts één school, die door arm
en rijk werd bezocht. En daar de hersenen van het
zoontje der nieuwe familie, blijkbaar nog niet vol
doende waren volgepompt met wijsheid, verscheen
de knaap al spoedig in de schoolbanken. De jongen
zat cr wat vreemd tusschendurfde zich weinig
met de medescholieren bemoeienwant zc keken
hem allen zoo gek aan.... soms spottend.... soms
vijandig.... bij begreep er niets van.
ba cknige dagen toog Henri zoo heette hij
als gewoonlijk alléén huiswaarts, nagestaard door een
troepje k'asgcnoóten. 1 lots klonk uit den groep een
scherpe jongensstem, uitgillend over den stillen weg:
„O-Yvééé-er.o-o-o-tvééé-er1" Nu begreep Ilenri
't zoo wat
Zijn vader deed bij het hoofd der school aangifte
van het gevai. De zondaar was spoedig bekend ei:
't meerendeel zijn ze erg hongerig en wat
hun voorgezet wordt: lmksel. peen, haver,
roggebrood, gaat met spoed naar binnen.
Naar aanleiding van het vervoerverbod van
confectie en manufacturen heefthet
confectie en manufacturen heeft het
hoofdbestuur van den Bond van Ned. Fai-
brikanten aan den minister van Landbouw
een adres gericht waarin het betreurt, djait
de minister geen aanleiding heeft gevonden
om alvorens 'deze beschikking uit de vaa \lir
gen, met het bestuur van den Bond overleg
te plegen; en er op wijst, dat de bedrijven
der bij den Bond aangesloten leden waarin
ongeveer 30 duizend arbeiders werkzaam zijn,
Odoor de belemmerende bepalingen van het
uitvoerverbo 1 groote last ondervinden en dat
c'e uitzondering voor zendingen van niet meer
dan 10 K.G. bruto gewicht voor confcctie-
bedrijven van eenigen omvang van geen
waarde is, daar dergelijke kleine zendingen,
slechts heel zelden voorkomen; reden waar
om het.bes'uur den minister in overweging
geeft, voor zendingen van geconfectioneerde
goederen het geleidebiljet af te schaffen,
of, indien dit onmogelijk is. aan de erkende
confectiefa i an.cn voor de expeditie aan
hunne erkende afnemers een doorloopendS
vervoervergunning te willen toestaan.
Naar „Het Volk" verneemt, is besloten,
de eenheidsworst voor den consument
beschikbaar te stellen voor 55 ets jier
pond. Het vet zal geheel in de worst 'wor
den verwerkt. Inzake de vaststelling van
maximum prijzen voor rundvleekch wordt ver
nomen, dat ze zullen clienen om de slagers
te steunen in hun actie tegen den ketting-
handel. De maximumprijs voor de bak lappon
is vastgesteld op (15 ets. per pond.
Bij Kon. besl. is g,-i zijn verzoek, met dank
voor de vele en gewichtige diensten, eervol
ontslagen mr. A. ,t. Yliegenthart, als re ge ei-
ring s(-c o m m i s s a f i s van de r ij k.s-
graanverzamelingin de provincie N.i-
Holland, en benoemd ais zoodanig VV. F. G.
L. Driessen, burgemeester van West zaan.
Heden ontvingen wij het rapport van de school
arts inzake de ondervoeding, ter inzage. In dit rap
port zegt mevrouw Op 't Eijnde-Stolp o.m., dat de
eindconclusie, is gegrond, in de eerste en voornaam
ste plaats; op hare bevindingen van den gezondheids
toestand der kinderen, zooals zij deze,door haar, ge
durende het geheele jaar voortgezette, periodieke
controle heeft, aangeteekend, op de voor alle, daar
voor in aanmerking komende kinderen afgelegde
kaarten. Verder op -de ziektecijfers, haar door de
verschil lande hoofden der scholen verstrekt; op de
sterftecijfers van kinderen van 5 tot 13 jaar, haar
verstrekt door den directeur van het bacteriologisch
instituut. V oorts gelden hierbijhet aantal kinderen,
dat zich voor St. Vincentius- en kindervoeding heeft
opgegeven en daarvan gebruik maakt; de indrukken,
die zij verkreeg, bij haar bezoeken aan de scholen, in
de maand Januari jd., waarbij in 't bijzonder de
kinderen werden nagegaan, die door de hoofden of
het onderwijzend personeel, als verdacht op onder
voeding, werden aangewezen en ten slotte de toe
stand der kleeding. Uit de, dexjr de schoolarts, hij
het rapport gevoegde kaarten blijkt, dat de toene
ming van slappe kinderen, op alle scholen heeft
plaats gehad. Er zit echter een groote beweeglijkheid
in deze toeneming voor het individu, omdat op elke
school, zoovelen zijn, die in den loop van het jaar
verbeterd rijn. En wat de ziektecijfer betreft, daar
omtrent is in de meeste scholen, een afneming te
constateeren. Het hoofd van school III, waar de
grootfete toeneming plaats had, verklaart, dat de
school, door verlegging der schoolbuurt, (de meer
gegoeden gaan naar <je U. L. O.'s) de laatste jaren,
wat welstand betreft, steeds achteruitgaande is. Ook
op school VII is er een Joeneming, doch vele geval
len hierbij, zijn niet als ziekte te rekenen, daar het
vermoeden gewettigd is, dat de moeders, omdat zij
voor de distributie uit huis moeten, de kinderen thuis
houden. Wat aangaat de sterftecijfers van kinderen
van 5 tot 13 jaar, daaromtrent is een sterke daling te
constateeren van 24 op O- Het aantal kinderen, dat
naar de St. Vincentius-ver. gaat, is steeds toene
mend hetgeen, Volgens het hoofd van school IX, het
gevolg is, van het tekort aan brood. Persoonlijk
heeft de 'schoolarts de meer slappe kinderen nog
eens gevraagd, welke hoeveelheden ze aten en wat.
De meesten kregen te weinig brood en vulden het
tekort aan, door om 6 uur, aardappelen of gort te
eten, oftewel; door van het incentuis-eten te pro-
fiteeren. Bepaalde ondervoeding kon zij daarbij niet
constateeren, ofschoon op enkele, scholen wel grens
gevallen waren; b.V. op school 2,3,4,5, 7 en 9. In
het rapport wordt verder de mededeeling gedaan,
van de meeningen van hoofden en onderwijzend
personeel, inzake de ondervoeding. Deze meeningen
loopen nogal uiteen. Waar b.v. hoofden en onder
wijzers van verschillende scholen beweerden, dat de
toestand niet minder is, dan in de andere oorlogs
jaren, 'verklaarden anderen, dat de nood stijgt en
bij voortduren van den tegenwoordigen toestand,
ondervoeding te verwachten is. Over 't algemeen
zijh hoofden en onderwijzers van meening, dat dc
hoeveelheden vet, brood, rijst, - melk, erwten en
hoonen, welke gedistribueerd worden, te gering zijn.
De kleeding "viel over 't geheel genomen, mede, ook
omdat verscheidene kinderen geholpen werden, door
de vereeniging voor kindérkleeding. Zeer algemeen
werd echter geklaagd, over kousen en schoenen, die
hij vele kinderen in slechten toestand verkeeren.
moest voor strafbaar de villa gaan, om vergiffenis
te vragen. Met beklemd gemoed ging ie er heen.
liever hail ie 'n geducht pak slaag gehadwant
die schande! Maar 't ging heel anders, dan ie gedacht
had. Toen ie met beteuterd gezicht, stotterend had
verklaard, dat 'f 700 niet bedoeld was geweest
werd ic binnengeroepen. Mijnheer gaf 'm 'n hand en
zei: „Zoo jongen, dat is nog 's netjes'van je, dat je
zoo braaf excuus komt vragen; nou niet nicer schel
den, hoor vent!"
Dc mijnheer ging naar het buffet, nam er twee
heerlijke, roodwangige appelen uit en gaf ze aan den
vcrgiftenisvragcr. De jongen was in de wolken....
rende als razend naar huisvertelde liet geval
den volgenden morgen in geuren en kleuren aan de
schoolkameraadjes.
Ln wat denkt u, dat er 't gevolg van was
Toen Henri dien niiddajf weer huiswaarts keerde,
blèrden hem ongeveer twintig kelen 11. „O-o-o-
wcéé-er.o-o-wééé-er 1"
G. N.
VLIBGTOCHTEN OVER DEN OCEAAN.
Onlangs werd in het EngGsche blad
de „Observer" de mogelijkheid van een tocht over
den Oceaan besproken. Het blad berekende daarin,
dat» daar de kortste afstand sléchts 1600 Engelsohe
Conclusie.
De conclusie, waartoe de schoolarts komt, Is deze
Er zijn meer slappe kinderen. Een constante, kna
gende afbrekende factor, zooals ondervoeding is,
kan hier de oorzaak niet van zijn, omdat, ten eerste;
van deze kinderen zoovelen verbeterd zijn in den
loop van het jaar; ten tweede: de ziektegevallen zijn
afgnomen; ten derde: de sterftegevallen zijn afge
nomen. Bij ondervoeding moet ziekte en stefrte toe
nemen; ofschoon omgekeerd, elke toeneming nog
niet aan ondervoeding kan worden toegeschreven.
Hier in Haarlem, waar ziekte en sterfte afnemen
de zijn, zelfs geringer,'dan vóór den oorlog, is er
geen sf.rake van ondervoeding. Toch krijgen de
kinderen minder voeding. Deze mindere voeding
schijnt ons zelfs goed te doen; dit zou verklaard
kunnen worden uit het feit, dat de meeste menschen
g voordijk te veel eten, welk teveel onverteerd het
lichaam verlaat. Nu cr minder gegeten wordt is dit
nog juist genoeg. Voor den arme, voor wien niet
gedistribueerde voedingsmiddelen niet te betalen
zijn, schijnen mij dc gedistribueerde hoeveelheden,
op den duur te gering toe. Die zich, buiten de distri
butie nog kan voorzien van vet, eiwit en koolhy
draten, heeft vmrloopig nog geen nood De scholen
dor meer gegoeden, zooals 3, 6 en 8, vertoonen
.daarom dan "ook geen toeneming van slappe kinde
ren. Daar het tekort aan levensmiddelen wordt ge
voeld, laat men de kinderen veel meer dan vroeger
naar St.Vincentius en Kindervoeding gaan. Ook deze
voeding is echter voor allen niet geheel voldoende,
want thuis gekomen, eten de kinderen nog eens;
enkelen gebruiken een list en gaan gauw op een
andere pdaats zitten, om tweemaal de portie mach
tig te worden. Voor den arme staan we aan den
vooravond van ondervoeding, wanneer de omstan
digheden zoo blijven als ze zijn; voor den gegoede
geldt dat eerst,- als de omstandigheden verergeren.
Onder armen verstaat de schoolarts degenen die
niets buiten de distributie om kunnen koopen; on
der gegoeden, die dit wel kunnen doen.
Of de komende moeilijkheden bestreden moeten
worden door hoogere loonen of door grootere hoe
veelheden te distribueeren, ligt buiten haar bevoegd
heid, dit te. beoordeelen,-besluit de schoolarts haar
conclusie. Zij ontraadt een méér uitgebreid onder
zoek, dat tweemaandelijksche weging en meting in
houdt.
DE ONDERWIJZERSSALARISSEN.
Reeds in ons nummer van gisteren deelden
wij, op gezag van Haarlem's Onderwijs, een
en ander mede, waaruit wij de conclusie
trokken dat men in de kringen van belang
hebbenden niet ontevreden is over de nieui-
we salarisre.geling voor de openbare onden-
wijzers hier ter stede.
Wij willen er nog eenige opmerkingen
over opnemen, waaronder eenige van beteer
kenisvolle pietluttigheid.
Vermelding verdient het volgende:
„De wethouder heeft op het voetspoor van
verscheidene andere gemeenten de uitkee-
ring voor de hoofdakt^ verhoogd en van
f 200 op f 250 gebracht, overtuigd als hij
is, dat het bezit dier akte, zooal niet ivol-
strekt vereischt, dan toch alleszins gd-
wensclit is. Nu is dit in de praktijk niet
zoo'n belangrijke kwestie, waar 't aantal
leerkrachten zonder hoofdakte niet zoo heel
groot is in Haarlem, doch principieel achten
we dit grooier maken van den afstand een
fout. Als bezitter dier voiledige bevoegdheid
meenen we het recht tot oordeeleji over da
waarde te hebben. En voor ons staat vast,
dat die, zooals het bij de huidige regeling
het gevaL is, mot f 2o0 best betaald is, ja-
we zouden het volstrekt niet bejammerd-hebi-
ben, irulieu hier de onderwijswet gevolgd
was en men zich tot f 100 had beperkt.
En het slot van het artikel dat als volgt luidt:
„Hiermede zijn we aan het einde onzer prin-
cipiëele beschouwingen, maar daarnaast hebben
we ook met de cijïers te doen. Een regeling kan
principieel prachtig in elkaar zitten en toch
door de lage cijfers onaannemelijk zijn. Welnu
ook in dit opzicht biedt onze nieuwe wethouder,
laten we het dankbaar erkennen, meer aan dan
nog ooit wethouderlijke voorstellen 't ons hebben
gedaan. Een verhooging van het minimum,
waarvoor we reeds zoo lang hebben gestreden,
met t 250, een verhooging van het maximum
met f 300, te bereiken iii 12 in plaats van
14 jaar, is niet zonder beteekenis, maar laten
we niet vergeten, dat die -3Q0 nu en in de
toekomst niet meer waarde vertegenwoordigen
dan de f 200, waarmee we in 1913 vooruitgin
gen. Voorts meenen we het recht te hebben den
eisch te mogen stellen, dat ook de pas begin
nende onderwijzer van zijn salaris kan rond
komen.
Welnu, de prijzen, welke men tegenwoordig
Vraagt voor een behoorlijk kosthuis, éijn van
dien aard, dac er zelfs van f 850 niet genoeg
overblijft om er van rond te komen, zoodat ver
hooging gewenscht is. En wat het maximum
aangaat, we hebben geen oogenblik de illusie
gehad in dit opzicht onze vveiisciieu geheel be
vredigd te zien, doch hadden toch eenige hoop,
dat we ten minste niet achter gesteld zouden
worden bij den groep, welke ten gevolge der
unificatie tot 2200 klimt. De waarde van ons
werk, onze opleiding, ze geven, er recht op, mee
nen we. En we dringen er dan ook bij den Raad
ten sterkste op aan in dit opzicht tot unificatie
over te gaan."
R.-K. RECLASSEER1NG.
Woensdagavond had in de Sociëteit „St. Bavo"
een bestuursvergadering plaats der R.-K. Re-
classeeringsvereeniging, aid. „Haarlem'Na een
kort openingswoord en het voorlezen der notulen
bleek uit de mededeelingen, dat de vereeniging
door de behandeling van een vijftal gevallen
■iti.ii» wn m nnt*JA—ai w- as i'tut iifc.rw 1—■auamii
mijl bedraagt, de overtocht bij grjisligen wind mo
gelijk moet zijn, immers ook vóór den oorlog ls
een vlucht van 24 uur uitgevoerd, waarbij met een
gemiddelde snelheid van 49 mijl 1200 mijl werden
afgelegd. Het zouden 1900 mijl zijn geweest, wan
neer de vlucht in rechte lijn met gunstigen wind
was uitgevoerd. Tegenwoordig- heeft men machines
van 80 tot 90 mijl snelheid, die zonder onderbre
king 2025 uur 111 de lucht kunnen zijn. Men zou
voor deze vluchten het apparaat van twee motoren
moeten voorzien, 11.I. één in reserve. De tocht zat
onder gunstige omstandigheden misschien 16 uur
duren. Waarschijnlijk zullen ook twee bestuurders
noodig zijn, voor één is de inspanning te groot.
EEN BEWIJS VAN MOEDERLIEFDE.
„Kosmos" vertelt van een aardig bewijs van moe
derliefde in de vogelwereld. Twee kraaien probeer
den door af.slooten uit de toppen van een paar aan
den rand van het water staande esschen en wilgen
iu het bezit te,komen van een der jongen van een
lcpcleend, die aanhankelijk de kleine vogeltjes angstig
onder haar vleugels zocht ti verbergen. Met wijd
gcopenden snavel en angstig geschreeuw probeerde
de eend de zwarte roover te verjagen. Een paar zich
in de nabijheid bevindende woerden gaven wel door
een luid schelden.hun misnoegen over den aanval te
reeds terstond haar groet nut heeft 'laten zien.
Maar hieruit leere men niet alleen haar be
staan waardeeren maar ook bedenke iedere
katholieke Haarlemmer tevens, dat de vereeni
ging haar zware taak niet kan vervullen zonder
werkende krachten en geldelijken steun en daarom
doet de jonge vereeniging nogmaals een beroep
op uw aller welwillende medewerking, opdat,
waar de vereeniging wordt aangezocht om te
helpen, zij niet zal behoeven te weigeren wegens
te geringe financiëele kracht. Als leden der
reclasseeringsraad werden gekozen de heeren C.
A. Willemse en P. K. J. Tervooren en als plaats
vervangende leden de heeren P. N. Bijvoet en
G. Nielen. Verder werd een bureau geformeerd,
ter voorbereiding en afhandeling der loopende
zaken, waarin als permanente leden zitting kre
gen de heeren P. K. J. Tervooren, P. J. L.
Honoré Metz en P. J. J. Kraakman. Na de j
rondvraag sloot de voorzitter met den wensch, j
dat ieder der aanwezigen een tiental nieuwe
leden zou aanbrengen, deze vergadering op de i
gebruikelijke wijze.
LEZING PROF. J. G. C. VOLMER.
In de t.uinzaal van'café Brinkmann hi old
gisterenavond de heer prof. J. G. C. Voliner, j
uit 's-Gravenhage, voor het depanemen Haar
lem van do Maatschappij van Nijverheid een
lezing over het onderwerp: „Da Nederland
sche nijverheid en dc Ix'lastingpolitiek van
den Staat."
De heer Dufour, voorzitter, opende de ver- I
gadering niet een kort woord van hulde aan j
den pas overleden lieer E. A. Von Sahei', j
directeur van de School van Kunstnijverheid.
Prof. Volmer begon met uiteen té Zetten, i
dat de belasting, en de nationale nijverheid
zeer nauw samenhangen.
Het geld, d.tt door de- belastingen binnen
komt, moet goed besteed worden; do 00tal 1;
moet er zeker van kunnen wez -n, dat niet één
gulden verkeerd wordt gebruikt.'
Zoolang de diensten van den Stoat niet to
duur betaald worden, kan van een belasting
geen slechter werking uitgaan dan van de
andero uitgaven, die in een bedrijf noodzake- j
lijk zijn.
Vervolgens twee factoren noemende, waar-
van eon gunstige werking ten opzichte van
onzen economiseheu toestand verwacht werd, j
kwam spreker op de afschaffing van hei le- j
ger en de drooglegging va-n de Zuiderzee.
Spr. was even weinig militair 'a:s de ge
middelde Hollander, en noemde het militarise i
mei »vèh overblijfsel uit Barboarsche tijden,
waarin do macht boven het recht wordt gc- j
steld. Het militarisme was dus ongewensc.it, -
ma-Ur wel noodzakelijk.
In verband met liet plan tot droogmaking i
der Zuiderzee, meende prof. Volmer, dat die
vooral iu de jaren na den oorlog, waarin een
groote malaise kan verwacht worden, van
groote beteekenis kon zijn, om ons volk te
versterken, door het arbeiden aan een groot
werk, waarbij velen hun brood konden ver
dienen, en waardoor een groote, vruchtbare
provincie zou worden gewonnen. Wat de we-"
reld noodig heeft, zeide spr. is een grap ter
oppervlak, o.m. voor den verbouw van graan.
Is, in dagen van welvaart, zuinigheid ge
wenscht, in tijden waarin dc wereld zéér
verarmd is. wordt het een b.tiere noodzaxe- v
lijkheid.
Lang na het sluiten van den vrede zullen de
voorraden nog moeten worden aangevuld. Om
dit te verwezenlijken, noemde spr. twee mid
delen: le. de verhooging van de product.viteit I
van den arbeid; 2e. de invoering van hit
Taylor-stelsel.
Een ander middel, dat de Staat heeft, tot
bevordering der nijverheid, is het voeren van
een juiste belasting-politiek. Immers, de op
brengst der belastingen wordt bepaald: le.
door het dragende kapitaal en 2e. door dm 1
omslag der eenheid. Wanneer het kapitaal
grooter wordt, wordt de omslag per eenheid
vanzelf sprekend kleiner.
Er dreigen meerdere staatsmonopolies te
komen. Tot nog toe was het eenige voor-
beeld daarvan in Nederland de Staatsloterij'
Üp verschillende gebieden nu, valt aan de
bekwaamheden van den Staat op dat gebied
te twijfelen. De keuze .van mr. Treub, die
het verzekeringsbedrijf op liet oog had, von) -
spr. een juiste, daar het verzekeringsbedrijf
oen administratief bedrijf is, waar de Staat
reeds eenigszins in thuis «is.
Niet iu de richting vau de monupol.es e lx-
ter, maar in die dor verhoogde rentabiliteit
van den arbeid moet men verbetering zoo-
ken.
Naast de monopolies blijft de grondbelas
ting, een zakelijke belasting.
omtrent de invoerrechten 011 de accijnsen
vond prof. Volmer, ilat deze laatst^ voorat
in dezen tijd niet beboeren f» worden afge
schaft.
Hier in Nederland belast men den man,
die zijn geld steekt in een onderneming, maar
degene, die zijn geld belegt in buiteii-uiid-ene
staats- of spoorwegl^eningen, betaalt minden
(Teekeneu van instemming.)
Indien onze directe belast ingcu op het in
komen hooger worden dan in het buitenland,
dan gaan zij, d!ie groote kapitalen bezitten,
naar tiet land, waar deze minder zijn.
Ten slotte kwam spr. tot liet resumé, dat
ven goede belasting-politiek de belasting n et
to hoog en overal mag doorvoeren en dit niet
kan zonder de nationale productie te scha
den.
Nadat prof. Volmer nog eenige vragen', ge-
kenuen, maar maaakten geen aanstalten hulp te bie
den. Toen verhief zich de oude eend en omhoog flad
derend ging ze met groote heftigheid de roovers te
lijf. Deze waren tenslotte genoodzaakt de vlucht t»
nemen.
NIEUWE NIKKELERTSVONDSTEN IN
SALZBURG.
Uit Duitschland komen verrassende berichten over
ertsvondsten Tn Salzburg.
De belangrijke nikkel-, kobalt- 'cn koperertsmijnen
bij Leogang, waarvan dc exploitatie het eind van de
vorige eeuw egens gebrek aan kapitaal gestaakt
was, schijnen thans opnieuw te zijn geopend en reeds
in Juni van het vorige jaar moest er een crtsnia. .1
vau meer dan 20.000 kubieke ineter zijn blootgelegd.
De zich daar bevindende ertshoudende dolinnrische
kalk is niet minder dan ettelijke mi'l'.oenen kubieke |-
meters groot. Volgens de tot dusver gedane proef:n-
mingen kan liet inetaalgehalte aan nikkel, cobalt cn
koper, op honderdduizenden tonnen worden geschat.
Dit is een belangrijke hoeveelheid, vooral wanneer
men bedenkt, dat de wereldproductie aan nikkei van i
5000 ton in 1900 op rond 28.000 ton in 19m was
gestegen en dat daarvan pl.ni. 1/6 geproduceerd w; d
door Duitschland en Oostenrijk, Wat r.auweiijk -,3
■eau hun belioe.'te dekte.