DistrMuanJfopvieesch.
2' Verstrekking Koelhuisboter.
Magnesium Sulfaat
Be Geneeskundige Commissie
Opruiming Schoenen.
I
m
P. W. TWEEHUIJSEN,
BUITENLAND -
A
9e Lijst van maximumprijzen
van Brandstoffen in het district
Haariom en Omstreken.
Maximumprijzen en Prijsver-
hoogingen IJzer en Staal.
Verkoop en aflevering
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
21i2 ons Schapenvleesch
21l2 ons Kop- of Hartenvleesch
Weest buitengewoon zuinig met uw
brandstof!
Weest buitengewoon zuinig met Uw
brandstof!
TOELICHTINGEN.
1. Prijsregeling.
2. Verbod tot afhalen van brandstof.
3. Rechten van handelaren.
4. Einde van het distributie-jaar en
restant der rantsoenen.
xla pond Koelhuisboter;
(Bitterzout)
Magnesium Sulfaat (Bitterzout)
veruoden is;
OVERPEINZINGEN IN „DEN HOUT'
WERELDBOND'
:V,
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f 1,95; PER WEEK 15 CENTS; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,30
Alle betalende abonnés op d"4 B,ad. tnbet bezft
<an een Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen
o» de polissen vermeld, tegen oase :kken verzekerd
voor f EOO bij leven lang ongesc ï.utheid tot werken,
400 bij over li».en 80a bij verlies van hand,
troel ot o.'g, bh v-.iies van een duim, f BO
ii, verlies van een wijsvinger, f 15 bij verlies van
dken anderen vinger, 33 bij breuk van boven
en/of onder ann en breuk van boven en/of onder-
jeen. He uitkeering dezer bedragen wordt gegaran
deerd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings
bank" te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uit-
gegeven polissen zijn niet geldig.)
Drentsche sponturf
Drentsche baggelaar
Fabrieksturf
Kluittur!
C.
EERSTE BLAD
verkrijgbaar in het. gebouw ST BAVO, ingang
Morinnesieeg, tusschen 12 en 5 uur, op Vleesch-
Lon No. 2. 3208
op D1NSDA0
voor de letters der vleeschkaart O, H, I, J, K, L.
op WOENSDAG
voor de letters der vleeschkaart A. B, G D. E, F.
BOUT Per P°nd 90 ct.
LAMSVLEESCH 80
Verkrijgbaar op Dinsdag 5 Maart bij SERNE,
Brouwersstraat 64, 's morgens van 9 tot 12 uur
op bon No. 3, letters F en O.
Maximumprijs KOPVLEESCH 20 cent per pond
HARTENVLEESCH 15
KALSKOPJES tot 2i/2 K.O. 10 ct.
100
25
100 K.O.
50
IOO
IOO
1.50
0.38
4.25
2.15
4.25
3.75
Voor het geheele District, met uitzonde
ring van het gedeelte van de gemeente
Haarlemmerliede c.a., waarvoor de prij
zen sub A, en van de Gemeenten Bloe-
mendaal en Bennebroek, waarvoor de prij
zen sub B zijn vastgesteld:
losse turf per 100 stuks 1.75
lange
Noordhollandsche turf....
Noordhollandsche persturf
Griendtsveenturfbriketten.
Steekturf
Drentsche sponturf
Drentsche baggelaar
25
100
25'
100
25
100
25
100
25
IOO
25
100 K.G.
50
100
100
0.45
1.35
>0.35
1.45
0.38
1.15
0.3Ö
„0.90
„0.23
1.45
0.38
4.00
„2.00
3.75
3.50
(Gem. HAARLEM HEEMSTEDEBENNE
BROEK -BLOEMENDAAL-SPAARNDAM
- SCHOTEN en HAARLEMMERLIEDE c.a.)
ingaande 3 Maart 1918
Industriekolen per 1000 K.G. 57.50
Gieicokes ongebroken per 1000 K.G. 82.—
Gietcokes (brechcokes) per 1000 K.G.".. 85.
Ruwe Bruinkolen per 1000 K.G30.
Alles franco bergplaats verbruiker.
Gascokes, bestemd voor industrie-doeleinden,
wordt berekend naar den normaal- detailprijs
van huisbrand. Bestelloon is hierbij verschuldigd,
uiilQaRANn °ude normaal
HUIdöriMnu. detailprijs detailpr.
Anthraciet (anthracietnootjes)
per H.Lƒ2.30 ƒ5.60
Eierkolen per H.L2.00 4.35
Steenkolen (kachelkolen) per
2.25
1.80
1.90
1.80
4.60
4.90
3.-
3.10
3.00
6.20
n
H.L. - - -
Cokes (grof) per H.L.
Cokes (geklopt) per H.L
Parelcokes per H.L
Bruinkoolbriketten p. 100 K.G
Voor de gemeente Bennebroek wordt de prijs
der cokes 5 cent per H.L. hooger gesteld.
Voor het aan huis bezorgen van 1 H.L. anthra
ciet, eierkolen, steenkolen en cokes, alsmede van
100 K.G. bruinkoolbriketten, mag 15 cent bere
kend worden. Voor het bezorgen binnen de ge
meenten Spaarndam, Bloemendaal en Haarlem
merliede (uitgezonderd het stadskwartier van
Haarlem) mag 5 cent extra berekend worden.
hOUTSKOOL.
Per 10 KG. 3.25 aan huis bezorgd.
Per 10 K.G. 3.20 bij den handelaar afgehaald.
TURF.
üuda en Normaal Detailprijzen.
A. Voor de gemeente HAARLEMMERLIE
DE c.a., met uitzondering van het Stads
kwartier van Haarlem en Penningsveer:
Lange losse turfper 100 stuks ƒ1.85
Noordhollandsche turf
25
100
25
0.47
1.00
0.25
0.80
0.20
4.25
3.75
Voor de gemeenten BLOEMENDAAL én
Steekturf "t 100
„25
Fabrieksturf
Kluitturf
B.
BENNEBROEK
Lange losse turf - per 100 stuks 1.85
100 k!o.
100
Noordhollandsche turf
Noordhollandsche persturf
Qriendtsveenturibriketten
^eekturf
25
IOO
25
100
25
100
25
100
25
0.47
1-35
0.35
1-50
0.38
1.15
„0.30
0.90
0.23
het Brandstoffenbureau (Ged. Oude Gracht 18),
iederen werkdag van 9 uur v.m. tot 2 uur n.m.
Voor zoover het ranisoen grooter dan 13 een
heden is, -kan uiterlijk tot en met 19 Maart a.s.
het restant schriftelijk geheel of gedeeltelijk bij
iet Brandstoffenbureau worden aangevraagd
onder opgave van eigen rangnummer en dat
van den handelaar, tevens met vermelding welke
soort brandstof bij voorkeur verlangd wordt. Zoo
veel mogelijk zal in verband met de voorraden,
bij de toewijzing hiermède rekening.gehouden
worden; spoedige bestelling is gewenscht.
Voorraden op April bij particulieren of in
stellingen aanwezig, zullen niet van het rant
soen 1918—1919 worden afgetrokken
De Directeur van het Brandstoffenbureau
REITSMA.
Haarlem, 2 Maart 1918.
Fabrieksturf
Kluitturf
D. Voor het aan huis bezorgen mag in het
geheele district voor 100 stuks turven of
turfbriketten en voor 50 K.G. turf 20
cents, voor 25 stuks 5 cent berekend wor-
den. De kosten voor het opstapelen kun-
I nen door den handelaar extra in jekening
gebracht worden.
a. Aan alle verbruikers van groep A. zullen
de eerste 10 brandstoffen-eenheden op de gebrui
kelijke bons tegen de oude detailprijzen door de
handelaren worden afgeleverd, zoodat de een
heden, welke thans nog aan deze 10 ontbreken,
tegen de oude detailprijzen in rekening ge
bracht zullen worden
De handelaren krijgen restitutie van het ver
schil tusschen den normalen en den ouden detail
prijs door tusschenkomst van het Districts Ver-
rekenkantoor van het Brandstoffenbureau.
Op de bons, welke recht geven op de restee-
rende eenheden van het rantsoen en waarvoor
door de handelaren de normaal detailprijzen
zullen worden berekend, zijn twee verticale ge
kleurde strepen gedrukt, met uitzondering van
de bons No. 11 en 12 van de schippers- en
woonwagen-ka&üta, welke ook tegen normaal
detailprijzen zijn te berekenen, doch welke die
strepen niet bezitten.
De brandstoffen voor de groepen A, B, C en
D, welke op roode en gele toewijzingen worden
verstrekt, worden tegen de normale detailprijzen
door de handelaren berekend.
b. Voor brandstoffen verstrekt op gedrukte
groene spoedcertificaten van doktoren zal door
de handelaren de normaal detailprijs berekend
worden.
Brandstof verstrekt op blauwt toewijzingen,
zal berekend worden tegen ouden detailprijs; de
handelaren zullen -het verschil tusschen den nor
malen en ouden detailprijs van het Districts Ver-
rekenkantoor gerestitueerd krijgen.
c. Bij tusschentijdsche bestellingen op toewij
zingen ten behoeve van zieken en biileveringen
op spoedcertificaten mag het dubbele bestelloon
berekend worden.
Brandstof, toegewezen op roode en gele toe
wijzingsbiljetten, mag zonder schriftelijke toe
stemming van den Directeur van het Brandstof
fenbureau niet bij den handelaar afgehaald,
doch moet door dezen ten huize van de betrokke
nen afgeleverd worden.
Handelaren kunnen bij de bestelling der
branc««offen door het publiek afgifte der bons
en bij de aflevering der brandstoffen contante
betaling verlangen. Bij weigering om de brand
stoffen te ontvangen, kan door den handelaar
niettemin het bestelloon in rekening worden ge
bracht.
Na Zaterdag 23 Maart aa. worden tot nader
order geen brandstoffen meer geleverd en wor
den alle tot nu toe uitgegeven bons en toewij
zingen van onwaarde.
Degeen die thans nog bons of toewijzingen in
zijn bezit heeft en daarop brandstoffen wenscht
te betrekken, moet zorgen, dat deze uiterlijk den
20sten Maart aan den brandstoffenhandelaar
zijn afgedragen. Latere bestellingen worden niet
uitgevoerd. Teneinde teleurstellingen te voorko
men, is spoedige bestelling bij de handelaren
gewenscht.
Degeen die zijn rantsoen, waarop hij volgens
zijn brandstoffenkaart recht heeft, nog niet vol
ledig heeft ontvangen, kan, indien het rantsoen
10,11,12 of 13 eenheden bedraagt, zijne bonnen
tegen afgifte der brandstoffenkaart^ekomtn aan
De Gemeentebesturen van HAARLEM, BEN
NEBROEK, BLOEMENDAAL, HEEMSTEDE
en SCHOTEN maken bekend, dat door den
Minister van .L,, N, en H. onder intrekking van
zijne beschikkingen van 15 December 1917 en
4 Januari' 1918, is vastgesteld maximumprijzen
en prijsverhoogingen per 10 K.G. voor handels
materialen in ijzer en staal, zoowel oud en nieuw.
Voor belanghebbenden liggen deze maximum
prijzen en prijsverhoogingen ter lezing aan de
distributiebureaux van de gemeenten voornoemd.
De Directeur van het Gemeentelijk Levensmid
delenbureau te HAARLEM brengt ter kennis:
dat vanaf Dinsdag 5 Madrt as. teg&i over-
gifte van het lichaam eener broodkaart, ge
merkt 38e tijdvak, verkrijgbaar wordt gesteld
dat de broodkaart 37e TIJDVAK nd 5 Maart
NIET MEER GELDIG is voor Koelhuisboter.
De Directeur voornoemd,
3214 F. DE JONOE.
De Gemeentebesturen van HAARLEM, BEN
NEBROEK, BLOEMENDAAL. HEEMSTEDE
en SCHOTEN maken bekend, dat door den
Minister van L, N en H. is bepaald
1. dat de verkoop en aflevering van
2. dat het verbod sub 1 gesteld niet van toepas
sing is op verkoop en aflevering van bitter
zout, bestemd voor geneeskundige doeleinden
aan apothekers, drog.sten, doctoren en vee
artsen, voor zoover de verkoop en aflevering
plaats vindt bij hoeveelheden van niet meer
dan 5 K.G.
Het verbod sub 1 gesteld is niet van toepas
sing op reehtstreeksche levering door impor
teurs en fabrikanten en textiel- en papierfa
brieken. 3213
Van het verbod sub 1 gesteld kan ontheffing
worden verleend door de afdeeiing Crisisza
ken. Bureau Nijverheid, van zijn Departe
ment.
voor de Distributie zal voor deze week ZITTING
HOUDEN in het Gemeentelijk Levensmiddelen
bureau, op WOENSDAG- en ZATERDAG
AVOND telkens van half acht tot half negen.
Alleen zij die in hei bezit zijn van een volledig
ingevuld aanvraag-formulier voor Levensmidde
len of melk, zullen tot de Commissie worden
toegelaten. 3214
Deze formulieren zijn dagelijks aan het Ge
meentelijk Levensmiddelenbureau (Kamer No.
11) verkrijgbaar.
lS.
I.
SCHOUWBURG EN GEMEENTE.
Nu hot nieuwe kunstpaleis aan het Wi'sons-
plein weldra geopend zal kunnen wo.den en
B. en W. reeds konnis hebben gegeven van
hun voornemen betreffende de wijze van ex
ploitatie, dringt ook do moeilijke vraag zich
op welke de verhouding behoort te zijn tus
schen het gemeentelijk gezag eai het schouw-
burgbeheer.
Wij hebben in een andere stad die vraag
beantwoord gezien in dezen zin: dat de ge
meentelijke Overheid niet beter kan doen dan
zich onthouden van eigen exploitatie.
Dit aptwoord baseerde hie op. dat de ont
wikkeling van ons tooneel zou gian in ren
richting, die het voor de gemeentelijke over
heid onmogelijk maakt de verantwoordelijk
beid voor een schouwburg©? p'oitatie to aan
vaarden.
In schijn is deze oplossing van het vraag
stuk voorzichtig.
Naar ons inzicht evenwel a'léén in schijn.
„In dubïis abstine" onthoudt u in het
twijfelachtige, moge een vei'ige regel zijn
voor persoonlijk levensgedrag, hij kan niet
gelden voor eene overheid, die verantwoorde
lijkheid draagt.
Als algemeene regel kan de onthouding
van een in zich niet slechte zaak niet
gelden als voorzichtigheid. On houding, niet
doen is iets negatiefs, en voorz'cht'-glvid
het woord zegt het reeds is het han
delen uit kracht van vooruitzien, iets
positiefs dus.
De ware voorzichtigheid voorkomt of
bestrijdt het kwaad, de onthouding gaat
het kwaad alleen uit den weg. Nu kan dt
laatste, als gezegd, in het persoon ijk leven
soms, misschien zelfs vaak, de beste wieg
zijn, al geldt toch ook voor dat persoon ijk
leven als regel, dat men niet alleen het kwad
moet mijden, dcch ook het goede moet doen
en de beste bestrijding van het kwaad mce-'t-
al is het doen van het goede.
Maar in geen geval mag een verantwoorde
lijke overheid zich bepalen tot onthouding,
wanneer daarvan het gevo'g zou wez n: v r ij e
baan te geven aan het kwaad.
Vandaar dan ook, dat wij in de onthouding
niet de juiste gedragslijn kunnen zien eener
gemeentelijke overheid ten aanzien van een
schouwburg, die, als de schouwburg te Haar
lem gemeente eigendom is.
Dit moeten we even vasthouden: De nieu
we schouwburg van Faarlem is gemeente-
eigendom.
Een ieder is verantwoordelijk voor het
gebruik zijner eigendommen. De gemeente
Haarlem is dus verantwoordelijk voor het
gemeente-eigendom: den schouwburg.
Aan het hoofd der gemeente staat een
Raad. Aldus bepaalt de Gemeentewet; en
deze bepaling is een van de hoeksteenon der
politieke organ'satie van Nederland.
De x^aad is dus, in het haarlemsche ge
val, aansprakelijk voor den schouwburg en
het gebruik, dat daarvan zal worden ge
maakt. Het is van belang dit vast te stel-
mlen, omdat hieruit al dadelijk eenige ge
volgen voo» iv'.odien teu opzichte van hetgeen
wij verder willen betoogen.
De gemeentewet kent n.l. elders de be
voegdheid van toezicht op de openbare uit
voeringen en vercooningen toe aan den bur
gemeester, waaruit men al richt de gevolg
trekking zou wil.en maken, dat dit toezicht
dus niet des Eaads is.
Toch zou deze gevolgtrekking onjuist we
zen-
Het burgemeesterlijke toezicht, door fle Ge
meentewet bedoeld, is een bepaald soort
van toezicht, het toezicht namelijk uit
het oogpunt der publieke 01de.
Het is geregeld in 2 van het 3e hoofdstuk
der Gemeentewet dat handelt „Van de hand
having der openbare orde in het bijzonder."
Weliswaar sthai in de betrokken bepaling van
art. 188: „Hij waakt tegen het doen van met
de openbare orde of zedelijkheid strij
dige verteoningen", weliswaar is deze bepaling
buitengewoon rekbaar, doch het verband waarin
ze wordt gebruikt, wijst er op, dat de bedoeling
is het weren van onzedelijke vertooningen, die
gevaar zouden kunnen opleveren voor de open
bare orde
D i t toezicht op tooneelvoorstellingen krach
tens de Gemeentewet is dan ook alleszins v e r-
eenigbaar met een toezicht van gemeente-,
dus van raadswege krachtens eigendomsrecht van
den schouwburg.
Overigens staat er in de Gemeentewet, zelf
ten aanzien van het burgemeesterlijke toezicht,
niets bepaald over de wijze waarop
dit behoort te worden uitgeoefend en zou het
dan ook volmaakt in overeenstemming zijn mét
de wet, indien een of airier burgemeester, huive
rig voor de eigenmachtige bepaling van hetgeen
onder „zedelijkheid" krachtens art. 188 dient te
worden verstaan, zich ten deze liet adviseeren
door een lichaam, dat geacht zou kunnen worden
uiting te geven aan het volksgeweten ten aan
zien van hetgeen al dan niet zedelijk is.
Na deze inleidende beschouwing die ln het
algemeen de verantwoordelijkheid van den
Raad voor het Gemeente-eigendom van den
Schouwburg bedoelde vast te stellen en een even
tueel te opperen wettelijk bezwaar tegen de 0 n-
verdeelde handhaving dier verantwoorde
lijkheid uit den weg te ruimen, komen we nu tot
de vraag, welke de beste wijze is,
waarop de Raad ten deze zijne verantwoordelijke
taak kan vervullen.
Deze vraag kan alléén dan goed worden be
antwoord, wanneer ze niet eenzijdig, bijv.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Barteljorisstraaf 27.
'm
TEL. I77U
3014 f
alléén uit financieel oogpunt, wordt beantwobrd,
doch in hare onmiskenbare veelzijdigheid wordt
beschouwd.
Het schouwburg-vraagstuk is meer dan een
financieel vraagstuk alléén. Wie het in zijn
geheel wil overzien, dient het te behard-len uit
het oogpunt van
1. de financiën.
2. de kunst.
3. de zedelijkheid
een volgorde, die een climax van belangrijkheid
aangeeft. v
Ten aanzien van het financ'ëele vraagstuk liikt
een eenvoudige verpachting aan den meestbie
dende de veiligste, tegen verliezen waarborgende
oplossing.
Het risico der exploitatie wordt daardoor op
den pachter afgewenteld.
De eischen der kunst en zedeliikheid behoe
ven zich niet noodzakelijk tegen deze oplossing
te verzetten.
Men zou immers in de verpachtinp-svoorwaar-
den een bepaling kunnen opnemen, dat de pach
ter zich heeft te onderwerpen aan een door den
Raad te benoemen Commissie van Joezicht.
Toch lijkt dit niet de meest gewenschte weg
in den tegenwoordigen tijd. nu er efn duidelijke
neiging is van het publiek om zich af te wenden
van de echte zielsverheffende kunst en in den
schouwburg op de eerste plaats „spanning" en
„amusement" te zoeken.
Een .Commissie van Toezicht zou allicht in een
minder aangenaam parket komen, indien zij door
hare weigeringen om bepaalde stukken toe te
laten, de recette van den pachter zoodanig be
perkte, dat deze bijv. met verlies zou moeten
werken.
En anderzijds zou aldra een pachter niet meer
bereid zijn te pachten onder voorwaarde van
zulk een toezicht
In ieder geval zou een dergelijke „samenwer-.
king" de bron zijn van tallooze conflicten en'
geschillen.
Daarom lijkt ons, vooral uit het oogpunt van
kunst-bescherming óók een overheidstaak en
wel een zéér nobele en van zedelijkheid, een
eigen exploitatie door de gemeente het meest
gewenscht. Financiëele bezwaren zullen daarte
gen wel niet rijzen.
Een risico blijft het natuurlijk, doch een risico
dat waard is gedragen te worden, wegens de
groote belangen, waarover het hier gaat.
En een risico, dat niet al te gevaarlijk schijnt,
getuige het feit, dat de publieke zin voor schouw
burgbezoek dermate groeit, dat de gezelschappen
gaarne hooger prijzen voor schouwburghuur be
talen, zoodat de waarschijnlijk wèl iets duurdere
exploitatie van gemeentewege publieke licha
men exploiteeren bijna steeds duurder dan par
ticulieren zglfs geen winst behoeft uit te
sluiten.
Wat nu de gemeenteraad te doen heeft, om
uit het oogpunt van kunst en zedelijkheid de
Schouwburgexploitatie op een hoog peil te hou
den, zullen we in een volgende „Overpeinzing"
eens nagaan.
M. v. P.
DE OPMARSCH DER CENTRALEN IN HET
OOSTEN ST. PETERSBURG BEDREIGD -
IN VERBAND MET DEN GESLOTEN VREDE
ZIJN DE VERDEKE OPtRATIES GESTAAKT
- DE OEKRAJiENSCHE HODFDSTAD KiEF
BEVRIJD - DE BEHAALDE BUIT DEJA-
PALSC.1E INTERVENTIE - HET AAN-
STAANDE OFFENSIEF IN HET WESTEN.
Achteraf is nu gebleken, dat de Duitschers,
ondanks het verzoek van Krylenko om een
vernieuwing van den wapenstilstand aan het
Russisch front, bun opmarsch, zij 't dan ook
na enkele dagen rust, toch weer hadden
voortgezet in Esthland.
De oogensohijnlijke stilstand was dus sleohts
geweest, zooals wij ook als een der moge
lijkheden veronderstelden, om de troepen
op hun verhaal te laten komen teneinde den
tocht dan weer met kracht voort te zetten
en, 'waar noodig, ook het geschut vooruit te
brengeu, hetgeen natuurlijk bij dergelijke
snelle bewegingen heel wat moeite met zich
medebrengt.
Zaterdagavond was hier reeds bekend, dat
de Ikuitsche voorposten tot op 100 KAL van
St. Petersburg waren voor uitgedrongen en
gisteren werd dit bericht gevolgd door een
telegram, waarin werd medegedeeld, dat de
oprukkende troepen wnren gevorderd tot
Narva, aan de Narova, naby de Finsche Golf
en ten Noord-Oosten van het Peipus-meer.
De legers van de generaal Kirbae-h en
Eichhorn waren inmiddels van Dwinek en
Minsk opgetrokken en hadden na verwoe
den strijd van Pleskau, Poloszk eu Borissof
meester gemaakt, terwijl te Bobroe risk de
14 14 I t» u» »a
•-» fy
«n ui 1
I Ut» I IU
t
1