fflBTKNQK IU KUL
Steuncomité Haarlem.
Mosps lieew es Sajet
Distributie vanKopvliesrt,
HEEMSTEDE - SAJET
Distributie Heemstede.
BUITENLAND
P. W. TWEEHUIJSEN,
Bonbiaden voor de niaand April
Verstrekking van
föet verwijzing naar de be
kendmaking in de plaatselijke
bladen, dd. 14 Februari 1918,
Een nieuwe
en
Gewichtige debatten in de Tweede Kamer -
verklaring van Minister Loudon Minister Treup
Gort van der Linden over de ievensmiddelenvocrziening
Bruinkoolontginningen Het Zuiderzee-ontwerp.
EISCHEN
allerlaatste gelegenheid tot inkoop
een half K.G. Koelhuisboter
2\ ons Kop- of Hartenvleesch
HET VREDESVRAAGSTUK.
WOENSDAG 20 MAART «918 -
42STE JAARGANG 9593
DE A£OÜH£fiS£liTSPfii*S
BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f 1,95; PER WEEK 15 CENTS; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,30
De Directeur van het Gem. Levensmiddelen
bureau brengt ter kennis, dat de BONBLADEN
voor melk, zoowel goedkoop als tegen maximum
prijs, voor de maand April, aan zijn Bureau
kunnen worden afgehaald voor hen wier naam
begint met een der letters
A, B en C op Vrijdag 22 Maart
van 8—4y3 uur n.m.
D. E,
23 Maart
25 Maart
F en G op Zaterdag
van 8—iy3 uur n.m,
H, I, J, K en L op Maandag
van 8—41/2 uur n.m._
M, N, O, P en Q - op Dinsdag 26 Maart
van 841/0 uur n.m.
R, S, T en Uop Woensdag 27 Maart
van 84]/> uur n.m,
V W X IT en Z op Donderdag 28 Maart
van 8—41/2 uur n.m.
worden alleen afgegeven tegen inlevering van
den talon van het bonblad voor de maand Maart.
Zij, die hun bonblad niet op den daarvoor
vastgestelden datum in ontvangst nemen, zuilen
geen extra-melk kunnen betrekken
De Directeur voornoemd,
3606 1 F- DE JONGE,
worden thans nader opgeroepen tot
aanmelding zij, wier namen aanvan
gen met een der letters:
L op Donderdag 21 Maart 1918
L op Vrijdag 22 Maart 1918
M op Zaterdag 23 Maart 1918
Mn op Maandag 25 Maart IS18
M op Dinsdag 26 Maart 1918
N op Woensdag 27 maart 1918
O en P op Donderdag 28 Maart 1918
P op Vrljuag 29 Maart 1918
p op Zaterdag 30 Maart 1918
Wegens het toenemend misbruik dat bij
aankoop van die arifikelen wordt gemaakt
van foeslagbons en zegels zal voortaan PER
GEZIN voorloop ig slechts een aantal van
TWEE bons en VIER zegels worden ver
strekt.
Voor IEDEREN bon of zegel, welke door
den winkelier bij verkoop dier artnkelen
in ontvangst wordt genomen, zal door hem
aan den kooper een afzonderlijke koop-ver
klaring worden afgegeven.
Gegadigden (gezinshoofden) wordt DRIN
GEND AANGERADEN deze verklaring bij
afgifte van IEDEREN bon of zegel te
daar alléén tot het uitreiken van een volgen
den bon of zegel kan worden overgegaan,
WANNEER DE VERKLARING WORDT
INGELEVERD.
Te zijner tijd zal in de plaatselijke bladen
worden bekend gemaakt, wanneer gegadig
den (gezinshoofden), tegen inlevering van
de door den winkelier afgegeven verklarin
gen, de hun voor hun gezin toekomende
resteerende bons en zegels kunnen ont
vangen. 8632
Woensdag- 28 en Donderlagavond 21 Maart
GEEN ZITTINGEN.
JVoor houders van nog niet afgeloopen
B&jet-kaarten
op Woensdag 27 Maart Politiepost Bosch en
.Vaart en Donderdag 28 Maart in *t Lokaal
voor Ohr, Belangen, telkens 's avonds van
78 na* 8625
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Op BON no. 53
Verkrijgbaar op Donderdag 21 Maart bij
SERNE, Brouwerstraat 64
op bon No. 3 letter H. en L 3G43
WERELDBRAND
De gevechtsactie werd in het Westen door,
hevige regenbuien belemmerd. Slechts en
kele plaatselijke gevechten hadden plaats.
Aan het noordfront van Verdun en in het
Paroy-bosch bleef het artillerievuur leven
dig. Van de overige fronten is al evenmin
eenig belangrijk nieuws gemeld.
EEN VERKLARING DER ENTENTE-REGEERINGEN
OVER DEN „DUITSCHEN" VREDE - DE DUIT-
SCHE VREDESVERDRAGEN IN HET OOSTEN
NIET ERKEND DE ONDERHANDELINGEN MET
ROEMENIE.
Het Eeuter-bureau te Londen publiceert
de volgende, door het Engelsche ministerie
van buitenlandsche zaken uitgevaardig 'e ver-
klaring over den in liet oosten gesloten
vrede.
De eerste ministers en de ministers van
buiteni. zaken der Entente, te Londen bij
een, achten het hun plicht, om hun aan
dacht te wijden nan de politieke misdaden,
welke onder den na#m van een Duitschen
vrede begaan zijn tegen het Kussische volk.
Rusland was ongewapend. Vergetende, dat
Duitschiand sedert vier jaar* strijdt tegen
de onafhankelijkheid der volken en de rech
ten der mensc'hheid, verwachtte de Eussi-
sche regeering in een stemming van bijzon
dere lichtgelovigheid dien „demooratischen
vrede", dien het niet door den oorlog ver
kregen had, te verkregen door .overreding.
De gevolgen lieten zich niet wachten, jue
wapenstilstand was nog niet ten einde, of
hetDuitsche opperbevel, hoewel gebonden
door de gelofte zijn troepen verbanden niet
te wijzigen, zond hen in massa's naar liet
westelijk front en Kusland achtte zich
zelf zoo zwak, dat het niet protesteerde tel
gen deze flagrante breuk van Duitschlanda
gegeven woord-
Hetgeen volgde was van denzelfden aard
Toen de „Duitsche vrede" ten uitvoer werd
gelegd, bleek hij in te houden een inval
in Russisch gebied, vernietiging of verover
ring van alle Russische verdedigingsmid ie
len en de organisatie van het Russische
gebied in Duitschlands voordeel een haai
delwijze, die niet verschilde met „annexatie'
ofschoon het woord zelf zorgvuldig werd
vermeden.
Polen, welks heldhaftige geest de wreed
ste der nationale tragedies overleefde wordt
bedreigd met een vierde verdeeling en om
het onrecht te verscherpen zijn de plannen,
waardoor het laatste spoor van onafhanke
lijkheid zal worden vernietigd, gebaseerd op
bedriegeiijke beloften van vrijheid'.
Wat geldt voor Rusland en Polen, gekit
niet minder voor Roemenië, evenals de «er
ste landen overweldigd door den stroom van
meedoogenlooaen hartstocht voor overheer
schiug.
Vredesverdragen gelijk deze zullen en kun
nen we niet erkennen. Onze eigen bedoe
lingen zijn zeer verschillend. Wij strijden
en zullen blijven strijden ten einde eens
voor ai een einde te maken aan deze polir
tiek van roof en de vredelievende heer
schappij van georganiseerd recht gr voor in
de plaats te stellen.
Door het wisselen van het ministerie in
Roemenië is ia de vredesonderhandelingen
tusschen de Centrale» en xtoemenië ecmge
vertraging gekomen. zullen nog weleeni-
ge dagen voorbijgaan eer de onder
handelingen hervat worden. De wapenstil
stand, die gisteren afliep, is met het oog
op de kabinetswisseling stilzwijgend ver
lengd.
Gelijk te verwachten was, zou Marghilo-
man, als opvolger van Averescu, er wel in
slagen een kabinet samen te stellen. Een
nieuw ministerie onder presidientschap van
Marghiloman is dan ook alreeds gevormd;
de leden der nieuwe regeering staan allen
en dit was ook te verwachten met
hun sympathieën aan de zijde der Cen
tralen.
Hoewel Duitsch-gezind, schijnt de nieuwe
minister-president toch niet voornemens in
alle eisch&n der centrale» te willen berus
ten en houdt hij met name va»c aan het
bezit van de havenstad Constanza in de
Dobroedsja. In een interview met den cor
respondent van de „Pesti Naplo" zeide Mar
ghiloman namelijk, dat Roemenië aan het
bezit van Constanza moest vasthouden. In
Gonstanza waren milliarden Rocmeensch ka
pitaal belegd. Hij geloofde overigens ook,
dat indien Oonstanza Roemeensch bleef, de
ze oplossing ook voor de Cenitralen het gun
stigst was, daar men zich toch andiers in
een zekere afhankelijke positie van Bulga
rije zou'begeven
Daarmee kan en zal Bulgarije natuurlijk
niet kunnen instemmenBulgarije eischt im
mers de geheele Bod/oedsja voor zich op.
INGEZONDEN MEDEDËELING.'
TENNISSCHOENEN
WMe ftfandeisclioeEi-ftJ&s
BarieEjopissiraai 27.
TEL. 177 U
3041
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
fed® mm .«vit. nrn itii-p»# a~ i-ntiiAA BCD DftCT DVD VUU9TAJU 4 O OA
Alle betalende Sbonnés op dit Blad, In het bezit
Van een Verzekeringspoli», zijn, volgens de bepalingen
Op ck polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd
eiken anderen vinger, 3S bij breuk van boven
en'of onder arm en breuk van boven en/of onder
been. De uitkeering dezer bedragen wordt gegaran
deerd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings
bank" te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uit
gegeven polissen zijn niet geldig.)
verkrijgbaar 3637
't Was gisterenmiddag vooral een historische
Kamerzitting. Bijna alle afgevaardigden waren aan
wezig; en de tribunes waren tjokvol. Er was om de
plaatsen gevochten: Men was gespitst op de debatten
over de concessies van Nederland aan de gealliëer-
den; vooral nadat bekend geworden was, dat minis
ter Loudon een nieuwe verklaring zou afleggen.
De debatten zijn kalmer geweest dan menigeen
verwacht had.
De opwellende toorn, die onmiddellijk na de eerste
verklaring van minister Loudon gevolgd was, had
plaats gemaakt voor bezonkenheid.
Toch was er nog algemeene en oprechte veront
waardiging over de bedreiging door de geassociëer-
den, waaromtrent echter geenerlei kennisgeving aan
ome regeering blijkt geschied te sijn. Minister
Loudon verklaarde zelf die bedreiging slechts uit de
officieuse bladen der geassocieerde landen te kennen.
Voor de gehouden redevoeringen verwijzen wij
naar onderstaand uitvoerig verslag. De rede van
Mgr. dr. Nolens stemt vrijiwel, hier en daar zelfs
merkwaardig sterk, overeen met hetgeen wij in ons
hoofdartikel van gisteren betoogden.
Te 2 ure geeft de voorzitter het woord aan den
MINISTER VAN BUITENLANDSCHE ZAKEN
(den heer Loudon) tot het afleggen van een nadere
verklaring. Deze zegt, dat, al is hem nog geen be
richt geworden omtrent het onthaal van de Neder-
landsche voorstellen bij de geassocieerde regeerin
gen, bij er prijs op stelt, tot recht begrip van de
zaak de aandacht der Kamer op het volgende te
vestigen. Bij de besprekingen Je Londen met de
geassociëerde regeeringen werd als contrapraestatie
voor bet leveren van levensmiddelen en bunkerkolen
geëischt, dat een zeker deel van onze schcepsruimte
ter beschikking van de geassociëerde regeeringen zou
worden gesteld.
Nederland heeft daarbij bedongen, in onderschei
ding van andere neutralen, dat de schepen niet in
de gevaarlijke zóne zouden worden gebruikt. De
z.g. basis of agreement was ongetwijfeld bard voor
Nederland, bood Nederland niet een gelijkwaardige
contraprestatie. Maar onder de bestaande omstan
digheden was het onmogelijk, meer te verkrijgen.
Spr. was daarbij bedacht op de noodzakelijkheid van
aanvoer voor onze volksvoeding, voor de in-
dustriëele revitail'eering, op het belang van onze
koloniën en op het behoud van onze vloot.
Was de overeenkomst in strijd met onze neu
traliteit? Geenszins. Het volkenrecht verbiedt niet
aan neutralen, ladingen te vervoeren van oorlog
voerende landen. Alleen worden de schepen, als zij
contrabande vervoeren, onderworpen aan de regelen
van het prijzenrecht. Dat de geassociëerde regeerin
gen onze schepen vrijelijk mochten gebruiken, was
niet in strijd niet onze neutraliteit, evenmin ais
het feit, dat een deel onzer sleepbooten wordt ge
bruikt uitsluitend voor Duitsche belangen.
Nederland heeft zich echter steeds verzet tegen
z.g. etappen-vervoer, wijl het als neutrale niet kon
gedoogen, dat daadwerkelijke hulp aan een der
oorlogvoerenden werd verleend, wat zou indruischen
tegen onze neutraliteit.
Het varen al of niet door het versperde gebied
beeft met die vraag op zichzelf niets te maken. De
„Norddeutsche Allgemeine Zeitung"' heeft daarop
gewezen en ook van ambtelijke Duitsche zijde is
bevestigd, dat dit onverschillig is voor de neutrali
teit onzer schepen.
Van bijzondere beteekenis is ook, dat de toevoer
voor de gealliëerde landen, Engeland, Frankrijk en
Italië, uit Amerika slechts door dit gebied mogelijk
is. De vraag is, of zoodanige toevoer uit een neu
traal oogpunt geoorloofd is. Men kan daarover ver
schil van gevoelen hebben. Het Is moeilijk, de
juiste grens te bepalen.
Onze regeering komt krachtig op legen dezen
nieuwen eisch, dien zij beschouwt als een dwang,
waartegen ons volkskarakter zich verzet, wegens het
gevaar, dat een deel der Ncderlandsche'vloot, daar
gelaten nog het gevaar, waaraan zij wordt bloot
gesteld, gebruikt wordt om etappendiensten te ver
richten. Daarom is als voorwaarde gesteld, dat geen
troepen of oorlogsmateriaal zullen worden vervoerd.
Daardoor Is dit laatste bezwaar ondervangen Het
gevaar ten aanzien van de veiligheid der schepen
is niet te vermijden. Het gevaar voor de beman
ningen Is voor hen beperkt door de voorwaarde van
volkomen vrijheid om al dan niet dienst te nemen.
En de belangen der reeders zijn beveiligd door de
bepaling, dat vernielde schepen door anderen zullen
worden vervangen. De eisch, dat de schepen niet
bewapend mogen worden, spruit voort uit het uit
drukkelijke verlangen der regeering, dat de schepen
niet in gewapend conflict zouden komen met de
Duitsche oorlogsschepen.
Als spreker op een en ander gisteren den ineeRen
nadruk heeft gelegd, dan is dat niet, omdat hij de
overige belangen, den heerschenden nood, de afzon
dering van onze koloniën, het behoud van de Neder-
landsche vloot minder telde. Deze bedoeling was
verre van hem.
Maar al is het officiëel nimmer medegedeeld
In de officieuze pers heeft men kunnen lezen, dat
het de bedoeling was, onze geheele buitengaats lig
gende vloot te requireeren. Dan was het beter, een
deel er van af te staan. Hier geeft het overwegend
Ncderlandsche belang den doorslag. Het behoud van
zijn handelsvloot Is voor Nederland een levensbe
lang; zijn vloot moet intact blijven en niet van de
Oostersche zeeën verbannen worden; ons land mag
niet van onze koloniën worden afgesloten. Bij requl-
sitle zijn er geen Nederlandsche schepen meer, is
de koloniale vaart verdwenen, en zijn wij, wat de
vaart op onze koloniale havens betreft, van den
goeden wil der geassociëerde regeeringen afhanke
lijk. Spr. vestigt er nog de aandacht op, dat er geen
agreement bestaat, dóch slechts voorstellen voor een
basis of agreement. Bij requisitie is aanvoer voor
onze volksvoeding en onze industrie geheel uitge
sloten.
Als in dat geval Amerika graan afstaat ,mïts wij
schepen uitzenden, dan is nog onze aanvoer niet
verzekerd. Duitschiand had aanvankelijk bezwaar
tegen het vertrek van onze schepen, maar heeft die
bezwaren opgegeven. Na requisitie zal het echter
em6ïig b.ezwaar hebben tegen het vertrek van die
schepen, omdat zij dan in het machtsbereik der
geassociëerde regeenngen zouden geraken.
Vanwege de geassociëerde regeeringen is spr. er
een verwijt van gemaakt, dat hij getalmd heeft met
het afsluiten van het agreement. Dat is echter niet
juist. Wij hebben aangeboden, een deel onzer vloot
te laten varen voor het Reliëfwerk. Dat is goed
gevonden, mits wij een ruilschip zonden. Daartegen
werden van Duitsche zijde bezwaren gemaakt en
voorwaarden gesteld, waaraan wij onmogelijk kon
den voldoen. Daarmede is Washington in kennis
gesteld. Wij hebben het voorstel gedaan uit sym
pathie en om de bemanningen van Nederlandsche
schepen aan werk te helpen.
Spreker heeft het noodig geacht, deze nadere toe
lichting te geven, ter juiste beoordeeling van het
samenstel van nationale belangen, waarmede de
regeering te rekenen had bij het overwegen van
haar moeilijke 'beslissing.
De Kamer is natuurlijk geheel vrij in het oefenen
van critiek op de regeering. Zij zal het billijken,
dat spreker, vooral in het tegenwoordige stadium van
de zaak, waarin nog van onderhandelingen sprake
is, de hoop uitspreekt, dat zij het hem mogelijk
maakt, zich thans niet te mengen in hare beraad
slagingen.
De heer LOHMAN (C.-H., Goes) spreekt zijn
verbazing uit over de mededeelingen van den minis
ter, die geheel ingaan tegen de berichten in de pers.
De voorwaarden van de geassociëerde regeeringen
gaven geen grond voor politieke verwikkelingen.
Oppervlakkig gezien is het niets dan een eenvoudige
schikking. Opvallend was echter, dat er gesproken
werd van eischen en niet altijd van voorwaarden.
Zelfs sprak de minister van het rechtmatige der
eischen. Bij een schikking spreekt men over voor
waarden.
De bladen geven echter een andere voorstelling.
Spreker citeert de „N. R. Ct." van Zaterdag. De
geassocieerden spreken zelf» van edelmoedigheid;
men wil Duitschiand'» poging om de wereld te laten
verhongeren, verijdelen, en daaraan moeten wij
meehelpen. Het talmen onzer regeering staat gelijk
met een weigering, betoogde Reuter.
Spr. vraagt: hoe is de opvatting der bladen te
rijmen met de meening van den minister? Veronder
stelt spreker, dat de minister de juiste meening
weergaf, dat we tot I Juli tarwe hebben, waarom
kon de minister dan geen genoegen nemen met de
verklaring van Duitschiand, dat na dien misschien
kleinere hoeveelheden kon leveren? Vroeg onze
regeering niet wat te veel?
De geassocieerden geven ook niet de verzekering,
dat de gevraagde goederen per se zullen komen.
Spreker vraagt verder, of de geassociëerde regee-
ringen afzagen van de ruilvoorwaarden, en of
Duitschiand bij inwilliging de vrije vaargeul niet
zal afsluiten.
Van een regeling, een schikking, is geen sprake.
Een bevriende mogendheid .neemt onze schepen
onrechtmatig in beslag.
Wij zaten tusschen drie vuren: entente, centralen
en honger. In dit geval kon de minister, zonder
medewerking der Staten-Generaal, geen beslissing
nemen. Is ons volk zoo gedegenereerd, dat het zich
alles laat welgevallen?
Democratisch was de houding allerminst, en het
schijnt, dat de reeders meer in aanzien staan bij
de regeering dan het volk. Niet de Kamers, maar
zij werden gehoord.
Spr. vraagt: willen de geassocieerden ons dwin
gen kleur te bekennen in dezen strijd?
Wij kozen niet krachtig partij tegen Amerika en
staan daarom veel zwakker tegen eventueele schen
ding van de neutraliteit door Duitschiand.
De heer PATIJN (U. L., Zierikzee) betoogt, dat
ons volk rechtmatig verontwaardigd is over de
handelwijze der geassociëerden, die ons in de armen
van Duitschiand drijven. Hoewel de regeering verre
gaande concessies deed, wil spr. baar houding thans
niet becritiseeren. De regeering alleen is slechts tot
oordeelen volkomen bevoegd. Spr. legt zich, zij het
noode, bij de houding der regeering neer, en hij
hoopt, dat zij bij machte zal zijn onze onafhanke
lijkheid en neutraliteit te handhaven.
De heer KNOBEL (V. L., Zwolle) wenscht alleen
te wijzen op de eenstemmigheid in ons volk en te
protesteeren tegen de handeling der geassociëerden.
De houding der Vereenigde Staten is voor spr. geen
verrassing. Ondanks de verklaring van Reuter, ziet
spr. in de handelwijze niets anders dan zeeroof. Het
ware beter geweest, dat we ons maar hadden behol
pen, want anders worden wc nog meer gekneveld.
De heer TROELSTRA (S. D. A. P., Leeuwarden)
meent, dat onomwonden de Kamer haar meening
over de houding der regeering moet uitspreken. Ook
spreker wa* van meening, na de aanvankelijk spaar
zame mededeelingen der regeering, dat wij niet het
recht hebben, een definitief oordeel uit te spreken.
Maar na de nadere verklaringen wordt het gemak
kelijk, een meer beslist oordcel te vellen.
Alvorens te zeggen, waarom de mededeelingen
der regeering zulk een slechten indruk hebben ge
maakt, vvenscht spr. te vragen, of het niet gord is,
te breken met de gebruikelijke taktiek om niet met
de Kamer te overleggen, alvorens belangrijke beslis
singen worden genomen. Een parlement, dat zich
respecteert, kan dat niet langer dulden. Spr. vraagt
dus pertinent: Is de regeering van plan, op deze
wijze voort te gaan? De tegenwoordige regeering
kan met het oog op de a.s. verkiezingen «Is een
demissionaire regeering worden beschouwd. Maar
velen hebben deze opvatting, dat wij zoo vol ver
trouwen zijn in den minister van buitenlandsche
zaken, dat het gewenscht zou zijn, dat het departe
ment van buitenlandsche zaken in handen zal blijven
van den tegenwoordigen titularis. Daarom late deze
minister van buitenlandsche zaken zich over deze
vraag uit.
Men heeft het gevoel, dat de regeering gebukt t«
voor geweld. Dat is door de nadere mededeelingen
van den Minister bevestigd. Nu komt het spr. ge
wenscht voor, er op te wijzen, wat het lot is der
kleine neutrale naties in dezen wereldoorlog. Het
is een illusie, dat men geheel zichzelf kan zijn. Door
beide partijen wordt men eenigszins gedwongen,
medeplichtig te zijn aan den economlschen en den
hongeroorlog, dien zij tegen elkander voeren. De
droeve werkelijkheid dwingt ons, tegenover het ge
weld machteloos te staan.
Het is droevig, dat de regeering moest toestem
men in definitieve eischen, die ons werden gesteld.
Wij moeten de handhaving van onze neutraliteit niet
stellen in het een of ander handelsbelang, maar in
het belang van den zwakke, die onrecht ondergaat
van den sterkere, den machtige (zeer juist). ie
weigert medeplichtig te worden, in welken zin,
onderga liever onrecht dan het te begaan.
Uit te spreken, dat de regeering het standpu.it
der strikte neutraliteit zou hebben verlaten, is een
zoo ernstige beschuldiging, dat spr. die niet wil uit
spreken, alsvorens een nadere verklaring van de re
geering te hebben gehoord. Hij hoopt, dat elke in
druk dienaangaande zal worden weggenomen. Maar
dit zal niet gemakkelijk vallen. Het is de vraag, of
de regeering een keu2e heeft gedaan tusschen de
oorlogvoerende partijen. Het zou voor ons volk/
hoogst moeilijk zijn, zulk een keus goed te keuren.
De minister heeft vooral den nadruk gelegd op het
belang van bet behoud van onze koloniën. In onze f
koloniën ligt ons belang, doch hier klopt ons hart
Hier woont het Nederlandsche volk. Met dat feit
moet rekening worden gehouden.
Spreker acht zich nog niet volkomen ingelicht
door wat de regeering omtrent fret optreden van „de
geassocieerden te onzen opzichte mededeelt. Wat
was de reden van 4iet plotselinge optreden, waarbij
bepaald werd, dat de schepen niet uitsluitend bui
ten het versperde gebied zouden worden gebruikt?
Men moet een neutraal land gunnen, dat het zich bij
het ontvangen van een eisch vergewist, dat inwilli
ging daarvan door de andere partij niet wordt be
schouwd als een vijandelijke daad. Als dat de reden
is van de verandering, dan moet dit worden afge
keurd. Heeft de regeering zich bij de centralen over
tuigd, dat deze geen bezwaar hadden tegen de door
haar aangenomen houding? Wat zal het consigne der
duikbootcommandanten zijn voor hun houding tegen
over onze vrachtschepen? Welken invloed heeft de
beslissing op de onderhandelingen, die wij ook in de
toekomst nog met de centralen zullen moeten
voeren?
Spreker vraagt voorts, of de door den heer Knobel
gedane niededeeling juist is. Is er geen nieuw Ab-
komeu na 31 Maart tot stand gekomen, dan is Ne
derland zoncltr steenkolen. Hoe gaat het met de
voorbereiding van een nieuw Abkomen? Spr. sluit
zich aan bij de opmerking van den heer Lobman, dat
we niet levering binnen twee maanden van 100,000
ton graan door Duitschiand hadden moeten vragen,
waar hier is medegedeeld, dat onze graanvoorraad
tot Augustus strekt. Hadden wij dit niet zoo. precies
geformuleerd, dan had Duitschiand wellicht kunnen
leveren, en hadden wij de voorwaarden der geas
socieerden niet behoeven aan te nemen. Ook ten aan
zien van de hoeveelheid, die gevraagd ia,
heeft spr. een dergelijke opmerking. Zijn vóór de
onderhandelingen met Duitsahland al verzoeken om
graanleveringen uit het oosten gedaan? (Minis,
ter Loudon knikt van ja) De minister
is veel te absoluut opgetreden. Spr. heeft de overtui
ging gekregen, dat wanneer het antwoord beslist ont
kennend is gefeest, het te absolute van den eisch
daarvan de oorzaak is.
Het i» zeer de vraag, of de gestelde voorwaarden
door de geassocieerde regeeringen zullen worden aan
genomen. Spr. heeft in een blad, dat gewoonlijk tegen
de regeering is, maar nu met haar mede gaat, gele
zen, dat het niet uitgesloten is, dat de regeering
zich geen groote illusies maakte over de aanneming
van die voorwaarden. De regeering stelt aan de cen
tralen da voorwaarde van 100,000 ton graan, maar
moet nieuwe voorwaarden aan de geassocieerden
stellen, zonder dat er zekerheid is, dat er graan
komt. Er is alle twijfel, alles is onzeker. Spr, heeft
de aandacht der regeering gevestigd op de mogelijk
heid van het verkrijgen van graan uit de Oekrajine
Daarover heeft hij de noodige liefelijkheden moeten
hooren. Er zijn moeilijkheden aan verbonden. Maar
wanneer de centralen medewerking toezeggen, dan
is er moer zekerheid, dan wanneer eerst Je gevaren
der zeereis moeten worden getrotseerd. Spr. dringt er
dus ernstig bij de regeering op aan, als zij een ont
kennend antwoord heeft ontvangen van de centralen,
het daarbij niet te laten.
Er is geen plausibel» reden voor Duitschiand,
tegenover ons land een mindet welwillende houding
aan te nemen. Dat de entente zoo gaarne onze be
langen wil behartigen, vindt,bij geen enkel normaal
denkend mensch geloof. De belangen van Duitsch
iand zijn met een onwelwillende houding tegenover
ons niet in overeenstemming. Daarom moeten wij
van dien kant graan trachten te krijgen.
De houding van onze regeering in de zand- en
grint-quaeatl» heeft algemeene instemming in den
lande gevonden. Maar het afstaan van onze 9cheeps-
ruimte aan Amerika en onze medewerking aan on
recht maakt het, wat men daarvan volkenrechtelijk
•nog» zeggsn, volkomen verklaarbaar, als iTutscn-
land dit beschouwt als feitelijke deelneming door
Nederland aan den oorlog. Spr. hoopt, in het ant
woord van den minister de verzekering te mogen
ontvangen, dat door de regeering voortaan minder
nonchalant ten aanzien van onze belangen zal wor
den gehandeld, en dat minder geheimzinnigheid zal
worden betracht.
De heer VAN RAALTE (U. L., Middelburg) be
treurt het, dat de regeering niet voortdurend in con
tact ia gebleven met de Kamer. Nu heeft zij moeien
ervaren, dat de door haar genomen beeliasing een
ongunatigen indruk maakt op het volk. Spr. gaat
daarna de gevoerde onderhandelingen na. De regee
ring had de gesteld» voorwaarden moeten aannemen
of verwerpen. Dat had een beteren indruk gemaakt
dan te «eggen: wij nemen ze aan, maar op die en
die voorwaarden. Maar all de regeering had aange
nomen, dan zouden wij de regeering hebben gesteund.
De regeering had zich vooraf van het gevoelen der
Kamer moeten overtuigen. Dan had zij zich elke
teleurstelling beepaard en het belang van het land ten
volle gediend.
De heer VISSER VAN YZENDOORN (V.-L.,
Gorinchcm) zegt, dat waar de oorlogvoerenden uit
sluitend op hun eigen belang letten, wij uitsluitend
op ons zeiven zijn aangewezen. Wij moeten onze
