"binnenland"
minister lüudon.
STAD EN STREEK
Onze handelsvloot geroofd.
verspr..;de.berichten
HAARLEM
bekend over de resultaten van des nu iogezetten
grooteu strijd, doch de ontwikkeling van bet
zooiang vooroereiüe offensief wijst er op, dat
set thans een gevecht za> worden op leven en
dood.
Met groote spanning zien wij den verderen
loop der gebeur ^nissen tegemoet: zullen de
Lemra.ea hier enn slagen het Franscii-Engel-
sale uo.it te doorbreken, dan iaat het geen
twijfel of het laatste, door de Belgen zoo lang
met hua bloeo en leven verdedigde strookje
Belgen-.and zal door de Duitschers ook worden
piaigeloopen, dan ook zal Verdun en daa»na
zelfs Farijs in een haciiclijke suuaae komen;
zal hét Engelsch-t ransche front het beuken van
uen vijand kunnen verdragen en zuilen de geai-
béerutu m s.aai oiijKen een Dui.sche dooi braak
voorkomen, dan zal het leger der Centralen
zoowel piijsiek a,s morett zoodanig te tijden
nebben, dai het zelfs een Von Hindenburg de
lust en ourf zal vergaan nog eens een poging
i gen het Westen te wagenmaar dan ookwee
dén Ceaualen, wanneer de Entente-.roepen door
de hulp uit Amerika eenmaal op de verwachte
sierkte zullen zijn gebracht
Van de overige fronten is weinig te melden
De Dunsch-Oostenriiksche troepen zetten m de
Oekrajine hun bevrijdingsopmarsch voort en
nebben daaroij Cherson bezet en van BoiSjewiki-
benaen gezuiverd.
MA ,L VERKEER IN ZUIDOOST-EUROPA.
De „Köln. Ztgmeldt uit Weenen: Het
ministerie van Oorlog en de Leger leiding
faebueu i.un toestemming gegeven, dat mili
taire vliegtuigen bij da inrichting van het
viiegtuigverdeer 'weenenKier gebruikt zui
len worden. Joe eerere viucht zou nedeu plaats
vinnen. Ook zijn luchivemndingen naar O-
des6a en Konsfantinopel in voorbereiding.
Men zal later een rege.matige pubiiene
postdienst naar deze plaatsen inrichten.
BEPERKING DER LUCHTAANVALLEN.
De „Lokai Anz" bespreekt het voorstel
van den Franschen afgevaardigde Ferry
tot beperking van luchtaanval eu, en zegt:
„De luchtaanvallen op i n0eiand zijn wel
overwogen oorlogemaatrege eu, tegen mili ai-
re doelen gericht. Daarvan af te zien zou
«ion vijand voordeel brengen. Een overeen
komst is trou.>e.uS nie,. noodig De i ran-
lijke zone. te kennen gegeven, dat de ver
bonden regeeringen onmiddellijk zullen be
ginnen met de inbeslagneming van de sche
pen.»
Van Hr. Mrs. gezant to Washington ie
nog geen bericht ter zake ontvangen.
Reuter seinde gisteren uit Londen:
VERKLARING VAN CECIL.
In het Lagerhuis heeft Cecil het besluit
der Britsche en geallieerde regeeringen
meegedeeld, om de Nederlandsche schepen
die in hun havens liggen over te nemen en
ue voorwaarden blootgelegd, waarop de
schepen zullen worden vorkregen. Hij zei,
dat de regeering met de reeders tot een
overeenkomst zal trachten te komen nopens,
do betaling van de verzekeringssommen. Ze
zal bij het einde van den oorlog do schepen
teruggeven of de verloren gegane schepen
vervangen, de reeders schadeloos stellen
voor het verlies, dooi actie van den vijand
ontstaan, de bemanningen repatrieereu,
waarborgen dat de schepen, die van dit oo-
genblik af Nederlandsche havens verlaten
niet zonder overeenkomst- in dienst der ge-
scheu en Ln0elsc.,en behoeven s.ec„ts hel allieerden worden gesteld, alsmede voor
1 veyneur-generaal van onsen Archipel tof in
het buitenland zoo goeden naam maakte.
Hiervoor kunnen we niet dankbaar genoeg
zijn.
En zulks te meer, omdat het in politikken
zin 'goud waard Is, zoo in heel onze partij de
sympathie, niet alleen persoonlijk, maar ook
met het oog op onze toekomst als histori
schs partij, zich allengs op één algemeen
geëerd en geliefd man mag saam trekken -
Sn di' hier vooral om Idenburgs steeds zoo
beslis! on nimmer weifelend uitkomen vooi
zijn i IgieuB -uitgangspunt."
iSEuhiUtóiiW Uiv DE OORLOG,
De benarde toestand van ons land.
Offieieel. Blijkens op 21 i/«er des
avonds aan het ministerie van buitenland-
scbe zaken ontvangen telegram van iHr.
Ms. gezant te Londen, heeft de Britsche re
geering in antwoord op de mededeeling der
Nederlandecha regeering, waaronder zij be
reid is aan üe Nenerlan-dsche schepen ver
gunning te verleeneu ten behoeve van de
'geerïng daarvan ofider.woorden bracht. Deze
overeenkomst bepaalde o.a. d'at 160.000 ton
Nederlandsche scheepsruimte den V. 8. ter
beschikking zouden staan, gedeeltelijk in
dienst van de Belgische 6téuncommie3ie, ge
deeltelijk voor Zwitserland met een vrijge
leide naar Cette (Frankrijk) werden ge
bruikt en dat voor elk schip, dat in dienst
vau de Belgische steu..commissie naar
Nederland, zouden worden gezonden, een an
der schip daartegenover uit Nederland naar
de VB. zou vertrekken.
Twee N'eterlamische schepen in havens der
V.S. met levensmiddelen zouden naar Ne
derland vertrekken, terwijl een ze.fdu laad
vermogen daartegenover van Nederland naai
de V.S. zou elfen worden gezonden om te wor
den gecharterd gelijk iu het geval van de
andere Nederlandsche sciiepen in de havens
der V.S.
De overeenkomst droeg, naar duidelijk
bleek, een tijde ijk karakter en daar ze erop
was aangelegd om aan den toestand van het
oogenblik het hoofd te 'bieden kwam het
er vooral op aan. dat as snel zou worden
uitgevoerd.
De Nederlandsche regeering maakte to-..®
geassocieerde landen te varen in de gevaar- opeens bekend, dat zs niet geneigd of niet
veiyen van Oummen op open DuLsche ste
den te staken, cn Parijs zal in de toekomst
verschoond blijven."
DE DUIKBOOTÖORLOG.
In Februari, meldt het Beriijnscb Wolff-
bureau, zijn door de Centra'© mog-nüheden,
met inbegrip van de toog met in do vorige
maandstaten opgenomen verri entingen van
dan bulpkruiser W'oJf," in ue. g©.«ee* 680.0J0
br. reg. ton vijandelijke of in vijandelijk ge»
kruik zijnde scuepen vernietigd.
Het totaal aanta. tonnen dat sedert hel be
gin van don oube^rktan d-ikbooloorl-og Word
vernietigd bedraagt thans 10.270.00J br. r-.g.
Ion. Li© weroidtonaeuiiiaat waarover onze
vijanden beschikken is door onze oorlogsmaat
regelen eedoi't hot uitbreken van don oorlog-
tot 31 Januari j.L tooi rond 15,100,000 br. reg.
ton verminder!1.. Daarbij bevinden zich rond
50.000 ton tarwe of een overeenkomstige hoe
veelheid meel in een Noord-Amerikaansche
haven en voor dezelfde hoeveelheid in een
Zuid-Amerikaansche haven zorgen, die zoo
spoedig mogelijk naar Nederland znllen
worden vervoerd.
ONZE SCHEPEN IN AMERIKA.
Reuter seinde gisteren uit New-York:.
Marine-reservisten hebben op bevel uit
Washington te werk gaande gisteravond 88
Nederlandsche schepen overgenomen. De
Nederlandsche gezagvoerders mv,testeerden
niet daar ze al verscheidene dagen op een
uergeiijk optreden waren voorbereid.
Daniels de minister van marine der V. S.
heeft het hevel meegedeeld «*i de Neder
landsche schepen over te nemen, hetgeen
Woensdagavond zeven uur van kracht 1s ge
worden. F-onige "Nedarlandeehi matrozen
6.400.000 br. rog. ton var de FHgolsc.hc h,m-werk worden gesteld, andere znl-
Aeisvloot. i |en in Amerika worden gehouden, indien z©
Wolff voog1 da-traan to< s dat de Rrit-schoi verlangen dat de regeer mg de loonen uitbe-
opgaven van het Lloydsregis.or in nstto reg
tonnen ziin uitgedrukte Wa-ncor 'men deze een-
tor in bruto rog. tonnen herleidt, stemmen de
Mngelsche c!,'fers voor h©t. eerst bijna overeen
fcici; ne Diiiieche. Woiif toont d.i. am met
n.jfers, waarbij de her'®ding woriL uitgevoerd
op oen grondslag, da* voor atoom-schet/eu G'2
netto reg. ton is 100 bruto reg. ton en voor
■aiischepen 85 t.etm reg. ion is 100 bruto reg.
too. Wolff meent ten aiot.e, dat voor du ze
tingelocna oprechtheid gewichtige oorzaken
moeten bestaan.
Een eventueel© Ministercrisis.
Nu de Minister-president in de Kamer heeft
werkuinrd, dat hé, h e.e iiabinel ®-ou sond.ir
verklaart met den heer Posthuma, is ho» nik
meer twijielachug, dat de h^er Treub zijn
am niet zal krijgen in een nadere uitspraak
van de Kamer ten voordeule van zijn „be-
deelings-aysteem." Volgens de „Tijd'" acht
men het in parlementaire kringen vasi te
staan, dat de heer Treub zal heengaan. Reeds
verluidt, id at dan de gr.jzc Mi L.er-Prësident
tot aan de verkiezingen de portefeuille van
jftn&nciën ad interim zal waarnemen.
De Minister van Bnitenlaniischa Zaken,
Loudon, was gisteren wegen» een lichte on
gesteldheid verhinderd aan zijn departement
te kouieu, maar verrichtte evenwel thuis wjn
werkzaamheden.
Boud van groote gezinnen. Onder
de auspiciën van het plaatselijk comité voor
de li. S. A. te Amsterdam, ia aldaar Woens
dagavond de 8uchringsvergadering gehou ten
*an de afdeeling Amsterdam van cfed. Band j
van Gnxii© Gezinnen.
Li© voorzitter de heer J. B. van Dijn zetie
zijn openingswoord uiken, hoe een voor-
loopige commissie van een tiental jiersoiwu
•Ie oprichling lia-d voorbereid. e.-d«r doelde
spreker mede, dat buiten de 13J aanwez.gon,
nog een groot aanta. adhacsiebetuigingen was
mgekomen.
meina, was het woord aan den ZoerEerw
neer pas mor J. G. van Ke.ckh.oven.
Na de toegejuichie rede van pastoor van
Xelckboven beantwoordde d© voorzitter nug
eemge vragen.
Ai.e aanwezigen gaven z.ch ais lid op. L*r
voorioopigc oommissie zai Smtuten ontwerpen,
wwijl op de eerstvó.g-jnde vergadering mede
-en (restuur van vijf personen zal wortlea
gekozen.
Dr. Kuypers opvolger? De „Stand."
houdt in een driestar een lofrede op den heer
A. W. F Idenburg, „alier lieieiing bi het
Teete land."
,.Lr moge," schrijft het blad, „een heel
ckel district zijn, waar men hem meed,
•naar ais ge op de kaart de (rolit.eke actie
n all© streken vau het land met nauwkeurig-
aeid volgt, en u afvraagt op wat naam men
rich zoo goed als van allen kant vereenigd
hoeft, dan blijft er zelfs geen zweem van,
cwijfel over, en wijst een ieder als met opge
heven hand en met fonkelend oog op den in-
dmkwekkenden staatsman, di© vooral als gou-
taalt. Dog-eren, cWe raar Nederland wen-
scheu terug to keeren. zullen zoo spoedig mo-
i gelijk naar Nederland worden vervoerd.
Verklaring van Wi son.
Reuter 6eint ons d.dt 20 dezer uit Was-
hirgton:
l>e proclamatie van den president, dis van
daag is afgekondigd, machtigt het departe
ment van marine om de schepen, die als
Nederlandsche ingeschreven staan en m de
La staat was om deze char erovereenkomst
uit te voeren, die z® zelf had voorgesteld.
Maar de gebeurtenissen, waarvan ik ge
wag heb gemaaüt, heuben er toe bijgedra
gen cm afdoende aa® te tooneu, dal wij
beproefd iieoben om te onderaandelen op
ue basis, die voor overeeristemming onont-
beeniji is, nl. van weerekanteju vrije wil.
Isjze heeft ontbroken. Zelfs indien eau. over
eenkomst gee kneu ware, zou dat vermogen
Vyiü onafhankelijk op té treden ontbreaen.
uie alieeu ue unvoering daarvan kan waar-
boxgem Ik ze* dh niei om dc Nederland
sche regeeriug te criiiseeren. ik heb jju g
met de moeitijkhede.i van haar toestand te
doen, onder ue oeu i eiging ais ze is van een
mLitaire mogendheai, die op s,.e manieren
haar minacuiiiig voor de nationale rechten
aan den dag heeft gelegd. Maar sinas er
metterdaaii uwang wopdt uitgeoeienu, is er
geen andere aeu» dau om door onze onbe
twistbare rech-e-i ais een souvereine staat
datgene te volvoeren, wat zoo rede.ijk is,
uat wij er ia anuore oui6i,andigneuen v«n
op aan zouden kunnen, het door overleg te
kunnen voivo»ren.
In overeenstoinmaiig daarmee zijn stappen
gedaan om de Nederlandsche «diepen, die in
onze terrauiria.e jurisdictie zijn in onzen
dienst te brengen. Deze actie van onzen kant
eu dezelfde actie, die van de regeeringen
der met ons geassocieerden uitgaat, iaat Ne
derland i-uime scheepsruimte voor zijn moe-
df-rlaudschen en kolonialen' handel, want
zijn bmnenlandeche handel en die met de
koloniën zal worden vergemakkelijkt, terwijl
bet oi.mid'uelijk van uit Nederland schepen
kan uitzenden om zich het broodkoren te
verschaffen, dat riin volk behoeft.
Deze schepen zullen vrijelijk knnnen bun-
kereu en zullen gevrijwaard zijn voor aan
houding door ons. De »Nieuw Amsterdam*,
die krach tent overeenkomst nopens den te
rugkeer binnen onze jurisdictie is gekomen,
zal natuurlijk naar Nederland rnogen terug
gaan. En dit niet alleen. Bovendien zal het
leef.ocht mee terug te vervoeren, die Neder
land nit hoofd© v^n de >eoznporary charte
ring agreemnnt« zon hebben verkregen, in
dien Lhn tech land dat niet verhinderd had.
Ruime schadeloosstelling zal den Neder-
lano'fchen reeders van d<- schepen worden
betaald, die in onzen dienst zullen worden
gesteld en passende maatregelen zullen ge
troffen worden om op de mogelijkheid voor
bereid te zijn, dat de schepen door vijande
lijk optreden verloren gaan. Het is onze ern
stige wenseh, om de belangen van Neder
land tot den hoogst mogeliikeu graad te be-
territoriale wateren vau Amerika liggen, «ver schermen. Door in deze crisis onze erkende
te ïiemeu ten gebruike gedurende den oorlogrechten uit te oefenen om alle bezittingen
en om al zu kt scheper, ie bezigen a's noo- j binnen ons gebied ti controlceren. doen wij
dig k<^n zijn voor ©sséntieeit dloe'einden in; Nederland geen kwaad. De manier, waarop
verband met de voonze.iiug van uen oorlog wij vt-orneiuens zijn, uit recht uit te voeren,
vijanden, m mogen near boo gedwongen
e.i. bezwaarlijk overeen te bengen.
Het Ned. s s. „Prinses Jufs ana".
Het Nederlandeche s.e. „Prinses Juliana"
dat te Hong-Kong ligt, mag volgene eeö
hier te lande ontvangen berioht, van de En-
gelsche autoriteiten aldaar de reis niet voort
zetten.
De Eijuectueepvaart.
Wjj vernemen, dat het verbod van uil va
ren van Nederlandsche schepen naar Duitsch
land en "België abso'uut is. Voor Duiteche
schepen kan permissie worden gevraagd bij
den opperbevelhebber van Land- en Zee
macht, die voor elke aanvrage afzonderlijk
te beslissen heeft.
De Engolsdtee schepen in
Nederland.
Naar uit zeer goede bron wordt vernomen,
liggen de Engêlsche stoomsciiepen, welke in
eon vooi naai- nngeiand varen, onder stoom,
oin op het eerste sein te kunnen vertrek
ken. Het vertrek was aanvankelijk op heden
geateld.
Aanhouding van Nederlandsche
schepen in Indië.
Nu eijn ook, zoo meldt een N. I. P. A»
bericht van 12 dezer uit Batavia, te Ran
goon en Penang Nederlandsche stoomsche
pen aangehouden.
Een anti-Amerikaansehe manifestatie.
Eenige Delftache studenten, waarbij zich
d* Senaat van het studentencorps bevond,
die gisteravond den dies van hun corjps
vierden, hebben omstreeks 9 nur aan het
legatiegebouw van het Amerikaaneehe ge
zantschap aangescheld en verzocht den ge
zant te mogen spreken. Hun werd echter me
degedeeld dat de gezant afwezig was. Daar
op hebben zij voor de legatie vaderlandsche
liederen gezongen en door fluiten, joelen en
sissen gemanifesteerd. Zij vervolgden na
eenig» minuten hun weg. spotliederen zin
gende op Amerika, en Engelsehe geinter-
noerden, die zij ontmoetten, hooneride. Voor
liet palies van H. M. de Koningin hebben
zij daarop met ontbloot hoofd vaderlands
lievende liederen gezongen. Verder trokken
zij zingende de stad door.
Op het Binnenhof brachten zij minister
Lely, die juist het Kamergebouw verliet, een
ovatie. Een verzoek om hem vóór zijn wo
ning te mogen huldigen, werd door den Mi
nister om particuliere redenen afgewezen.
CRISISAANGELEGENHEDEN.
Voor* zoover de nog beschikbare voorra
den het zul'en toelaten, zal de distribu
tie van thee, voor wait betreft de ver
vul iag van voorraden bij detai'lisien, vol
gens de vastgestelde rege'ing worden her
vat.
Het tijdstip, waarop weder aan consumen
ten zal mogen ge'everd worden za! nader
worden bekend gemaakt.
Bon 19 eener thee- en koffiekaart is n ieti
geldig voor den aankoop van thee
door den verbruiker, doch door inlevering
van dien bon. op de wijze als in de rege-
li' jy aangegeven, za! een verbruiker aan
spraak verkrijgen op de levering van thee
meer der volgende oneven genummerde bons.
D& detaillist die van een verbruiker bon
19 in ontvangst neemt verplicht zich daar
door, voor zoover hij daartoe in staat zal
zijn, dien veroruiiver te zul.en verkoopen het
rantsoen thee, he.welk voor dien verbruiker
nog beschikbaar kan worden gesteld, te le
veren in eens of in gedeelten, gelijk neg
nader bekend zal worden gemaakt.
D© regeli.g beva! verder o.a. bepalingen
om te voorzien dat de.ail'isten. die eengreo-
teren voorraad thee bezi.ten dan noodig voor
de door hen uit te voeren afleveringen, thee
afstaan tegen f 1.36 per half K.G. aan da-
tail is ten die een kleineren voorraad bezitten
dan noodig is
legen de Dunsohera. voledige scaade.ocs-
sieliing voor hei georuik van de sc.,epen zal
uei reeders door miuuel vaL den scneep
vaareraad dier T F worden uitbetaald in
ovcrre-.s.enjuuhg met de begin.-.elen van het
volkenrecht Dc. ec..epen zul.en worden be
mand, ungerius en geëxploiteerd door het
departement var marine of den scheepvaart-
raad de: x 5., al naar er behoefte aan
hupmidoeleu za zijn
alsmede onae voorstellen tegelijkertijd aan
Nederland gedaan, kan naar mijn meening
niet in gebreke blijven om Nedej-land"de
welgemeendheid van onze vriendschap je
gens dat land te bewijzen.
W4r. WOODROW WILSON.
Een breuk aanstaande»
Volgens den Haagscken redacteur van het Hbl.
was gisteren de indruk in Kamerkringen, na het
ln verbant ine' de overneming- heelt KR- bekend worden van het eerste bericht dat Atne-
8on dc loigend* verklaring Lekend gemaakt:rika enze schepen had in hes'agg en amen, zeer
„Gedurende eenigr maanden hebben de
Vere.e-.igde fchatei en de bondgenoocen van
de Dn te j, te met d* Neder ten 'sohe regeering
onderhandeld ten einde een a'gemeene han
delsovereoakomst te s'uiten. Een zeer dui
delijke uiteentzeitiug van het karakter dezer
onderhandelingen werd 12 Maart door den
Nederlandsche;! mini-ter van l ui en.aridscbe
zaken in het Nederiandecbe par.ement go
gevero Gelijk uit de uiteenzetting blijkt.
werd de beraadslaging op tien gron Is.ag van.
twee fundamen'teeie voorstellen gevoerdn;.,Nederland en ue geassocieerde
da. dn V. t en buu bondgenooten den in- regeeringen,
voor Ls Nederlanc van levensmiddelen eu1 De >Norddeutsche Allsremeine Zeitung*
andere- artikelen noodig om ziju economischechrüft:
leve i op ganp te aouien, zouden vergemak- De Nederlandsche minister van buiten
kerken eu dat Leuer.and de kopvaarüij- Jandsche zaken heeft ons de eer aangedaan,
vloot haar gewone pei. van werkzaam neder: j in zijn laatste verklaring van de »Nordiieut-
we.-r zou doe:, innemen. sche A!lgemein«» 1« reppen, welk blad het
Het was de taai; eer end e rti no el a ars om varen door de .-sperde gebieden als niet
INGEZONDEN MEDEDEELING.
groot De corr. vernam dat een der meest voor
aanstaande Kamerleden rondloopt met het denk
beeld om de Regeering te interpelleeren, ten einde
te vernemen of zij thans niet onzen gezant in
Washington zat' terugroepen en den Amerikaan-
schen gezant hier ter stede (Den Haag) zijn
paspoort zal geven.
Zooals men echter weet, zal heden de zaak in i
de Eerste Kamer worden besproken. En zulk een
bespreking kan weer veel lucht geven.
HEEREM-MODE-ARTIKELEM
AHE6 AHG IJ—T ELEF. 2.685
ONOVERTROFEEN
SORTEERINQ
'-órzctefcé
VANAF DE GOEDKOOPSTE
TOT UE GESTE GEMftES
Gd tiastoevoer aan Veisen stopgezet
door Haariem.
Gisterenmiddag meldde ons het Persbu
reau Vas Diaz uit Amsterdam het volgende:
Do gemeente Veisen, die haar gas van Haar
lem ontvangt, zit van hedenmiddag af zon
der gas. Wegens overschrijding van het gas-
rantsoen hoeft do gascommissie de levering
van ga» aan de gemeente Veisen slopgecot.
Toen wij dit bericht ontvingen was van af-
ac bizouüere toepassing"van de voorstellen t onneutraal heef*, bestempeld. Dat moet zijn snijding nog geen sprake. Ook vanwege
op het artikel, waarin wii uiteenzetten, dat j Haarlem's gemeentebestuur was nog geen
Diiitsehland ln de gelegenheid zou zi'n. liet ruchtbaarheid aan de zaak gegeven, zoodat
vervoer van Nederlandsche voortbrengselen j 't bericht door Velsen's autoriteiten moest
in Nederlandsche schepen naar Engemnu i u.lu gelanceerd.
door reeihtstreeksehe oorlogsmaatregelen Ie Nadat wij Let gemeentebestuur van Haar-
onderbreken Ir verhand hiermede zouden - m om inlichtingen haddon gevraagd, kwam
wij er echter c-p willen wijzen, dat het o -m. telegram van Veisen binnen, waarin ge
tocht nicte verandert, of een beperkt aantal eigerd werd het ultimatum van Haarlem
t»- ontwikkelen die voor de betrokken re-
geeringen aannemelijk zouden zijn. in het
iiegi van .lanuari i9lt kwamen dc tcdor-
handotaars tot een verge ijk, dat were be-
üohnamd in eon br' wijze van proef ges.oteni
overeenkomst welke aar. de betrokken regee
rt n gen werd voorgeiegc me no. doel, dat
ze, indien aannemelijk, zou worden bekrach
tigd ot dat, zoo ze onaannemelijk zou zijn,
een tegenvoors el zou worden gedaan. Daal
de ondoruande iugen s eepteu, s.eldc de Ne-
nerlanasche a.vaardiging voor om te bewer
ken, dat bun schepen snol er jn toonenden
dienst konden worden geeteid, dat de Ne
derlandsche tonneumaat, die ia de Ameri-
kaausche watereu s.il lag, met, bepaalde uit
zonderingen onverwijld aan de Vereenigue
Jttateu zou worden verhuurd voor tijdvakken
van niet langer dan 90 dagen. De regee
ring der V. 8. nam dit voorstel aan en 25
u i 9 b overuauidigde de Nederlandsche
gezant te Washington den staatssecretaris
der VB. een nota, die» de voorwaarden van
een overeenkomst nopens een tijdelijke var-
huiTog alsmede de aanvaarding door zijn re-
Nederlandsche sehepeL voortbrengselen uit
Nederland naar Engeland brengt of dat een
groote Nederlandsche vloot Engeland door
het versperde gebied heen aan Amerikaan-
sche grondstoffen en artikelen helpt, die 't
mede mogelijk maken, dat het den oorlog
langer uithoudt Tot den laatsten maarregel
zal naar het schijnt de Nederlandsche regee-
<ring door Engeland'e en Amerika's diruilc
gedwongen worden. Dat verandert evenwel
niets aan het feit dat daarmee waarschijn
lijk een reehtstreeksche en aanzienlijke on
dersteuning van de militaire bedrijvigheid
onzer tegenstanders zou intreden. Met de tot
nu toe door Nederland op loffelijke wijze ge
volgde gedragslijn van strenge onzijdigheid
ie zulk een tegemoetkoming tegenover onze
aan te nemen. Onmiddellijk daarop door
Haarlem toen getelegrafeerd aan Veisen,
dat de toevoer zou worden stopgezet. Dat ge-
sohiedde in den 1>x>p van den middag gisteren
nadat daartoe lri de vergadering van B. en
W. was besloten.
Het »ultima. .m« aan Veisen gesteld kwam
in 't kort hierop neer Veisen heeft zijn rant
soen gas van de winterperiode (October-
April) verbruikt. Haarlem wil nog wel le
veren van wat het op eigen rantsoen beeft
bespaard. Maar ni&t tegen den contractprijs
van 5,2 ct. per M3, maai- tegen den prijs van
13 cent per M3, die het gas aan Haarlem op
't oogenblik zelf kost.
Dat aanbod is door Velsen's gemeentebe
stuur geweigerd, 't Telegrafeerde ongeveer:
Wij honden ons aan hat contrast, \VU
trouwen dat Haarlem het eveneens Bal doen.
Alvorens hier een onderhond weer te ge
ven dat wij met den heer Bomans, wethou
der voor de bedrijven te Ha&ilem hadden,
over deze kwestie, tij nog vermeld dat Vei
sen al reeds maanden geleden door Haar
lem is gewaarschuwd dat het teveel gas ver
bruikt Het scheen er echter maar op los te
leven en terwijl Haarlem scholen sloot om
gas te bezuinigen, maakte Veleen aanslui
tingen op nieuwe scholen met gaskachels
er®. Het kon niet op en deed alsof het dacht:
Haarlem sluit toch niet af.
Hieronder volgt nu wat d« heer Boman»
ons over de kwestie zeide:
Er bestaat tussehen Haarlem en Veteen
een contract voor de levering van gas doof
Haarlem aan Veisen. Dat contract, gemaakt
in normale tijden, is ln deze jaren zeer tefl
nadeele van de gemeente Haarlem. Docb
hoezeer dat contract ook in het nadeel va»
Haarlem was, toch heeft de gemeente.
nooit aangedacht, ook maar één streep vaQ
t contract af te wijkeu. hoewel 't niet ontw
gelijk is dat Haarlem dit jaar op de levering
aan Veisen selfs 70.000 toelegt (Dit bedrag
zou dan wel in volgende jaren kunnen wor
den Ingehaald, alleen indien hot oorrikaöt
in stand blijft en dit kan door Veleen wor
den opgnegd met één jaar, door Haarlem
met 5 jaar). Niettegenstaande Haarlem wist
dat de gaalevrantie aan Veisen veel
geld zou kosten, heeft onze gemeente toch
geen invloed uitgeoefend op het rantsoen,
hetwelk door het riikekolenburean aan Vei
sen werd toegewezen. Deze toewijding few-
droeg voor de winterperiode (October—
April) 899600 M8. Ook aan Haarlem was
voor dit tijdvak een rantsoen gas toegeme
ten. Naar het gezamenlijk rantsoen Haar
lemVeisen hebben wii nu voor de gasfa
briek te Haarlem ©en toowÜTing kolen van
het Rüksbnreau gekregen. Op heden echter
heeft Veisen wijn rantsoen gas van ongeveer
900.000 M8 verbruikt en zelfs overschreden.
Haarlem, geen verder© kolen ontvangen
hebbende en ook niet zullende ontvangen
voor meerderen gastoevoer aan Veisen,
meent nu nu niet verplicht to zijn tot ver
deren gastoevoer. Bij verdere gaslevering
toch zou Haarlem vrijwillig groote verlie
zen op zich laden. Want men verge te nie,t,
dat de kostprijs van ons gas in Haarlem
thans is 18 cent per M3. terwijl de contract
prijs voor Veisen nog maar R.2 cent por M8
Geheel In overeene jamming met het
Rij kskol er bureau heeft Haarlem de vrijheid
gekregen van hot op zijn eigen hoeveelheid
gespaarde gas aan Veisen te leveren hoven
de toegestane SCO.QOO hub. M„ m.ts togen een
prijs, nader ovareen te komen. De gemeente
Haarlem toonde zich bereid en is dat nog
elk uur, om de benoodigd© 60.000 kub. M-
gas, welke Veleen tot 1 April noodig heeft
te leveren tegen een prijs van 18 cent.
Onze correspondent t© Veisen schrijft ons:
Dat gaf gisteren heel wat consternatie in
gemeente Vdsen, teen het gemeentebesmur deed
builetineeren, dat Haarlem den gastoevoer had
stopgezet. Heel wat last werd daardoor ver
zaakt, vele menschen konden geen eten kokeh eI1
Vele winkris en café's waren gesloten. De \*c-
lingen van de Burgeravondschool kregen vrijs
tee oorzaak is een kwes'ie tussehen ons
meenjf-bestuur en dat vau Haarlem inzake d&
prijs van het gas.
De IJmuider Bestuurdersbond verzond gister
middag dadelijk een telegram naar Den Haag,
waarin tegen dezen krassen maa.regel werd ge
protesteerd en zoo spoedig mogelijk verzoete werd
in te grijpen. Op verzoek van 4 sociaa,-demo
cratische raadsleden is er hedenmiddag eet
spoedeischende raadsvergadering. Het is »el
noodig dat men tot ovt.eenstemining komt, want
zoo, zonder gas. is de toestand onhoudbaar.
Een aantal vrouwen uit Veteeroord toog gis
teravond naar de woning van den burgemeester.
Deze was echter bij een brand in IJmulden
Waarom de echtgenocte van den burgemeester
een deptite'ie van dr? vrouwen omving. Zij
eisebten peiroleum en kaarsen. De echtgenoote
van den burgemeester had dit natuurlijk niet en
verwees den vrouw en naar de secretarie t? Vetert
waar wethouder Vermeulen bereid was hen te
ontvangen.
De afd. Velseroord van den Ned. R.-K Volks
bond heeft aan het gemeentebestuur van Haar
lem een schrrven gericht, waarin op den nood
toestand te Veisen wordt gewezen, door de stop
zetting van gastoevoer en de hoop wordt uitge
sproken. dat Haar'.em den maatregel za' intrek
ken. Uit bovensiaande blijkt echter, dat Veisen
slechts één woord heeft te spreken om den toe-
siand te d«en e'ndigen.
Tegen hedenmiddag was een spoedvergadering
van den gemeenteraad van Veisen belegd, om
over de stopzetting te beraadslagen.
DE LOON ACTIE IN DE BOLLENSTREEK.
Dezer dagen heeft een conferentie pla»</ s"*
had tu&6ohen de vertegenwoordiger» van ©e
Patroonhsonden en die der Werkliedenorgani-
saties.
De R.-K. Patroonsbond bood nu een week
loon Tan gemiddeld 16 per week, met de
gewone voor- en najaarsteoltrezeling. Voorts
om den arbeidsdag op alle plaatsen te doen
aanvangen om 7 uur in plaats van 6 uur mor
gens.
De Alg. Patroonsbond had voor el' e a'do-41 n»
een afzonderlijke loonregeling, zoodat hierover
moeielük een beslissing i» te nemen. De arbei
ders zullen nu trachten in hun afdedingen,
waar hun de-voorstellen zu!len worden voorge
legd tot een verjrelük te komen.
SCHOTEN. Gemeenteraad. Middag-verga
dering. Ann Je orde is punt 9 der agenda:
Bespreking der distributie-maatregelen,
a. Voorstel tot wijziging van hot raudebesluit
tot het veriaenen van een toeslag op den
gaap rijs. Wordt z.h.s. aangenomen, b. Rege
ling van den toeslag op den prijs van petro
leum. Op voorstel vam den hear Magendans
wordt hierin een wijziging gebracht, in dien
zin, dat een toeslag vau 10 et. wordt gegeven
voor inkomens van ten hoogste 1200, en »P
voorstel van den heer Schutte wordt gelezen
»voor hen die geen gas hebben*, o. Voedsel
voorziening voor schoolkinderen. Over dit
punt wordt in den breode gediscussieerd-
Vei-schiHend-o klachten worden aan het a<!re®
van B. en W. geuit, die hierop hun standpun
ten opzichte dier voedegl voorziening veItef^
dagen. Voorgesteld wordt door B. eu Vte
hen machtiging te verleenen, de diens
der Centrale Keuken aan to wenden v
t -
«chip v„T(ïvmd worden om twee lawii-ngren
op bon 2i en too mogelijk nog op een of
's avonds zaten de meeste inwoners zonder lirhL
