BUITENLAND
thijssen en reith
VAN OVERAL
BINNENLAND
STAD EN
WAT DE~PËRS ZEGT
KERKELIJKE KUNST
WERELDBRAND*
BERICHTEN VAN I TOT 5 REGELS.
KERK EN^SCHOOL
tagr, ftGiü.is Kaoii.vtoiorni&icui.
kunstdrijvers en edelsmeden
WEINIG NIEUWS VAN DE FRONTEN
IN ALBANIË VLIEGERVERLIEZEN
DUrrSCHLAND
DE TOEKOMST VAN BELGIE - riET VUIST-
PAND.
DE KABINETCRISIS.
Mgr. Nolens Kabinetsformateur.
AGENDA 15 JULI
Opening van den nieuwen Schouwburg,
punt van den modernen Staat. En ik voor ml]
ben er heel gerust op: de arbeider zal onze zijde
kiezen.
Wie over deze groote zaken (van na den oor
log) nadenkt, kan en zal ons deze praemlsse
niet ontfutselen: de arbeider is ons!
Versterkt daarom ook uw sociale organisatie,
R.-K. arbeiders, middenstanders, ambtenaren,
landbouwers en werkgevers!
Toch is een afgebakend samengaan in bepaal
de daden en voor bepaalde doeleinden zeer wel
denkbaar. Onbewust althans onuitgesproken ziin
wij reeds samengegaan op het politieke veld in
de verpietterinor van ergsten vijand: het
hooghartig liberalisme.
Bewust en uïtgesn idcen kan ik mij voor een
foti ranJ* kie
zingen een sameno-3®»» Ton7jf de toe
vallige situatie oMo-rt. Tiiiw "f is
slecht® een toevallige hindernis. Er kunnen
kort gezegd bepaalde
langliistie wellicht slechts met hewusfen en ge-
wilden medestrijd der S. D. A. P. ve—"°7"i'ijkt
worden. Alsdan z\ f c-n de leiders oordeel en.
A' thans, nu >1 van ons kind èn
Talma om rechtvaardigheid vraagt, is het eenige
antwoord op de vraag: kunnen socialisten en
katholieken samenga®' een kort: neen.
De tijd kunnen veranderen, maar ook de
S. D. A. P. moet nog veranderen. Zij is tot deze
wijz'~"->g, neiging tot ons, aangelegd. De S. D.
P- en de S. P. zullen haar buitendien deels
onwillig naar banen voeren, waarop wij elkaar
mogelijk in de toekomst kunnen ontmoeten (om
even vlug weer te scheiden en ieder zijns weegs
te gaan).
Toch is heel deze kwestie thans van weinig be
lang. Naast roode ministers, indien zij hun kleur
niet geheel verloochenen, kunnen wij thans niet
zitten. Buitendien staat vast dat, als de S. D.
A. P. aan haar Staat almachtig krampachtig
vasthoudt, de groote strijd tusschen haar en de
R.-K. Staatspartij zal gestreden worden. Wat
interesseert ons daarnaast een mogelijk kortston
dig samengaan om bepaalde punten en doel
einden
Wie niet met ons is, is tegen wis. Wij bouwen
op eigen kracht in machtig Godsvertrouwen. En
handlangersdiensten deden wij, katholieken, in
onze staatkundige geschiedenis reeds meer dan
genoeg.
Geen gesmoes naar „den democratisch en vleu
gel" der katholieken kan cms een streep van den
éénen weg doen wijken. De R.-K. Staatspartij is
één en zij heeft haar zelfbewustheid gekregen na
langen en hangen strijd.
Indien de S. D. A. P. in de toekomst onze
hulp behoeft, kan zij komen en vragen. In den
ruil van het geven en nemen zullen wij politiek
genoeg zijn om niet te veeleischend te zijn.
Wat ons betreft, laat ons voortgaan in vrede.
In éénheid, in vertrouwen, in liefde voor onze
heerlijke R.-K. Staatspartij, machtig in aantal,
maar vooral krachtig in hare eeuwen-tartende
beginselen en doelbewust rijk staatkundig leven.
Mr. BOMANS.
-Er zijn omtrent de opdracht van H. M. de
Koningin aam Mgr. Prof. Dr. W. H. Nolens tot
aam ens telling van een nieuw ministerie nog
slechts weinig persstemmen tot uiting kunnen
komen, aangezien bit bericht eerst Zaterdag
Iaat in den namiddag bekend werd.
Enkele der Zondagochtendiblaiden echter
lieten het bericht dan toch verfeeeeld gaan
van korte beschouwingen.
»DE MAASBODE* o.a. schrijft:
Dit bericht strookt geheel met hetgeen
wij van den beginne af hebben aangeno
men als eisch van de politieke omstan
digheden, geschapen door den uitslag van
de verkiezingen en met hetgeen wij van
t den beginne als te verwachten hebben
voorgesteld.
Wij hebben reden om, evenals wij reeds
aanstonds hebben aangegeven, aan ts ne
men, dat dit aanbod van formatie van een
kabinet, hoezeer ook in overeenstemming
met de verhoudingen der drie reckteohe
partijen, niet rechtstreeks tot een rechtsch
kabinet voeren zal.
Omstandigheden van politieken aard
Bullen na dit aanbod, hetwelk om zijn
politieke be teekenis ©ns, Katholieken, ten
zeerste voldoen kan, hoogstwaarschijnlijk
voeren tot een rechtsch kabinet, even
wel gevormd door een leidende persoon
lijkheid uit 'oen andere der reehtsohe par
tijen.
Wij kunnen hieraan toevoegen, dat wjj
verwachten, dat deze loop van zaken meer
in het bijzonder gegrond zal wezen op het
feit, dat de rechterzijde niet méér dan 50
zetels heeft verworven, zoodat alle conse
quenties van een rechtsche meerderheid
in dit geval niet ten volly kunnen getrok
ken worden.
Geenszins is hiermede dus gezegd, dat
een rechtsch kabinet niet de oplossing
Van deze crisis vormen zal. Evenwel zal
de formatie wel uit de handen von Mgr.
Nolens in die van een anderen staatsman
overgaan.
»HET VADERT,AND* aoht de opdracht
aan Mgr. Nolens het logisch gevolg van d-
uitspraak der stembus en besluit zijn artikel
tje met de herinnering, dat de Kabinets
formateur niet per se zitting behoeft te ne
men in het door hem gevormd ministerie,
zoo als Thorbecke en Borgeeius ons hefbben
.geleerd.
Wie in deze herinnering den wensch
zou zien, dat de Hr. Nolens niet zelf zal
gaan zitten, zou zich te eenenmale ver
gissen. Wij hebben natuurlijk het liefst
een vrijzinnig Kabinet, maar nu de zaak
er eenmaal anders toe ligt, zijn wij er
trotsch op, dat door onze liberale staats
instellingen alle Nederlanders gelijk zijn
.voor de wet, en dat de protonotarius No-
lens even goed eerste minister kan zijn
als de ex-Calvinistisch predikaat Kuyper
en de levensverzekeringsman Goeman Bor-
geslus. Als zich noemende liberalen over
het geval zouden jammeren, zullen dat
zij zijn, die verkeerdelijk op den naam
van liberalen aanspraak meenen te kun
nen maken, omdat zij anti-papisten zijn.
Het is voor het blad uitgesloten, dat deze
staatsman op avontuur zou uitgaan; het aan
vaarden der opdracht is voor het blad het
bewijs, dat hij van welslagen verzekerd is,
en dat het ministerie uit de drie partijen
van Rechts zal worden gevormd. In dit ver
band schijnt voor het blad het op reis gaan
van Dr. Kuyper meer dan toevalligheid.
Ook de TELEGRAAF vestigt de aan
dacht er op dat Mgr. Nolens geen staats
man is, die op avontuur zal uitgaan.
Wij kennen, zoo schrijft het blad, in heel
ons parlement niemand en wij hebben in
de vele jaren, dat wii het politieke tournooi
van de perstribune af volgen, ook nog nooit
iemand gekend, die zóó berekenend en
zóó voorzichtig is als de heer Nolens. In
elk geval, is elke worsteling, op elk mo
ment pleegt hij zorgvuldiger dan iemand
anders te wikken en te wegen, de kan
sen te overzien en te dóórzien, en eerst
alshb volkomen zeker is van zijn zaak, slaat
hij toe. Dr. Nolens is het type van den
koel-berekenenden politicus. Hij weet wat
hij doet en pakt nooit iets aan op avon
tuur. Dit- nu doet ons vermoeden, dat hij
een opdracht tot kabinet-formatie niet
zou hebben aanvaard, wanneer zijn kans
slecht stond. Hii zal eerst de kat wel uit
oen boom hebben gekeken. Historisch en
theoretisch nioge daarom een opdracht als
a'eze nog weinig beteekenen voo het slagen
dat net Nolens is. die de opdracht kreeg
is een aanwijzing voor het resultaat.
Maar, evenals in het begin van ziin beschou
wing, wijst het blad er dan nog eens op, dat
Dr. Nolens evengoed een gemengd kabinet zal
kunnen vormen.
In zulk een kauj.net zou. rn ièuer geval
de rechterzijde een zeer sterke positie kun
nen innemen en juist den voorzichtigen
aard van dr. Nolens zou doen vermoeden,
dat hij, nu de rechterzijde slechts over 50
zetels beschikt, liever een sterk gemengd
,d„. oen zw ak rechtsch kabinet zal vormen.
Als de formateur zélf minister zou wor
den, iykt net ons, dat de nieuw te scheppen
Portefeuille van Onderwijs voor hem als
aangewezen is. Hoewel Binnenlandsche
/aken ol zelfs Landbouw ook wel op zijn
weg zou liggen. W« gelooven echter, dat
dr. Nolens zelf buiten het kabinet zal blij
ven. Wat Buitenlandsche Zaken betreft,
blijven er geruchten ioopen, dat jhr. Lou
don desnoods en als het niet anders kan
bereid zou zijn. om aan te blijven, maar be
halve onze gezant in Londen wordt nu ook
als eandidaat genoemd jhr. mr. O. van
Nxapen tot Sevenaer, tijdelijk gezant bij
den Heiligen Stoel. Het is echter nog niet
geheel uitgesloten, dat de heer Loudon
blijft gehandhaafd. Twee Koomsche Kamer
leden worden in ieder geval algemeen als
minister gedoodverfd, namelijk de heeren.
M. Q. E. JBongaerts, civiel-ingenieur
(Waterstaat) ©n mr. dr. D. A. P. N. Kooien
(F inanciën).
Natuurlijk behoeft niet veel beteekenis go-
heeht te worden, aan dit vooruit schuiven van.
namen door do „Telegraaf'. Dit lijstje zou nog
met heel wat namen aangevuld kunnen worden:
b.v. Mr. Ledeboer, Justitie, Mr. lenburg. ko
loniën eanog verschillende andere. De NIEU
WE COBANT zegt zelfs voor iedere porte
feuille een aantal namen te hebben.
Cm trant het antwoord op do vraag, wat Dr.
Nolens thans doen zal meent de NIL KWB
COURANT' ©en aanwijzing te hebben gevonden
in de „Nieuwe Venlosche Ot." die door een in
zender in dit blad nog dezer dagen zonder ver
zet der redactie als het „lijfblad" van den room
sehen leider aangeduid werd.
Dit blad concludeerde uit het verkiezings
resultaat:
„Anti-revolutionairen en Christ.histori-
echen zullen nu met de katholieken te over
leggen hebben of zü het bewind aanvaar
den, een taak, op wier overneming men
auerminst gesteld behoeft te ziin, waar het
.wel zeker is, dat de .komende partij-regee-
rmg op sterke oppostie heeft te rekenen.
in de pers wordt dan ook van verscheiden
kanten gewezen op de noodzakelijkheid, dat
de_ rechtsche Kamerleden niet aan absen
teïsme mogen doen, ook al zou rechts geen
partjjministerie vormen."
De Nieuwe Courant" teekent dan hierbij
aan, dat dit geen antwoord is, waardoor slechts
één mogelijkheid openblijft, al stelt het in den
aanvang ook nog zoo stellig voorop, dat de beide
andere coalltiegenooten zich over de overne
ming der regeeringstaak moeten verstaan met
do roomschea.
Immers, het erkent, dat die regeering op
grond van het overleg der drie reckteche
groepen te vermen, geen partij-kabinet be
hoeft te -worden.
Bedenkt men daarbij, dat de anti-revilu-
tionnairs dictator weer »buitenaf« is, en her
innert men zich, wat mr. Heemskerk voor
de verkiezingen zeide over de mogelijkheid
van een, door een rechtechen staatsman te
formecren nationaal kabinet, dan is het
niet buitengesloten, dat mgr. Nolens zal po
gen een ministerie te vormen, bestaande
uit mannen van rechts, rnut wellicht een of
twee gematigden van links, op een nauw
keurig program van erisispolitiek.
Het blad zegt verder zich bewust te zijn,
dat den liberalen, gezien hun geringe talrijk
heid hunner geestverwanten in de Kamer
bescheidenheid past en het wil dan ook niet
meedoen aan het spelletje, namen te raden
met min of meer suggestieve bedoelingen
gaarne gespeeld.
Toch zegt hyt blad:
Er zijn vele mogelijkheden. Ons werden
b.v. met groote stelligheid reeds vijf a.s.
ministers van Buitenlandsche Laken ge
noemd, drie van Justitie, twee van Fi
nanciën en drie van Binnenlandsche Za
ken, om van de andere nog te zwijgen.
Daaronder ook enkele mannen van libe
ralen huize, die echter als „Konzessions
Schulze" voor de liberale fracties, naar
ieder op zijn vingers kan narekenen, vol
strekt onaannemelijk zouden zijn.
w Sohoterweg
Van de fronten in Italië en in het Westen
worden nog immer niet anders, dan wat plaat
selijke gevechten, soms met iet3 meer, meest
al met weinig of geen succes, gemeld. De
toestand bleef op die gevechtstooneelen dan
ook vrijwel ongewijzigd.
In Albanië alleen worden gevechten van
eenige beteekenis geleverd, waarbij de geal
lieerden nog steeds in het voordeel blijven.
Thans zijn ook de hoogte Komjani en alle
hoogten tusschen Devoli en Tomorios, behalve
die welke de samenvloeiing der rivieren be-
heerscht, door de Entente-troepen genomen,
bij welke operaties weer 400 gevangenen wer
den gemaakt. Het aantal gevangenen is daar
mee reeds ver boven de 2000 gestegen.
Van hoeveel beteekenis de luchtgevechten
Zijn kan eenigszins worden afgeleid uit de
berichten over de verliezen, welke zoo nu
en dan worden gepubliceerd. Zoo meldt het
jongste Italiaansche legerbericht, dat alleen
j.l. Zaterdag weer 10 Oostenrijksche vlieg
tuigen werden geveld. En een Duitsch be
richt geeft over de maand Juni in totaal de
volgende schrikbarende cijfers:
Aan de gezamenlijke fronten werden 468
vliegtuigen der geallieerden, waarvan 92 door
het afweergeschut, en 62 kabelballons, neerge
schoten. Hiervan zijn 27 in Duitsch bezit
en de overige aan de andere zijde der stel
ling van de geallieerden, naar men kom waar
nemen, neergeschoten.
De Duitschers hebben in gevechten 153
vliegtuigen en 51 kabelballons verloren.
Het zijn geen kleinigheden. Zulke cijfer3
toonen, dat er ia Je lucht heel wat actie is
geweest.
Natuurlijk heeft het bevreemding gewekt,
dat de Rijles-kanselier in zijn rede van Don
derdag niets had gezegd over de toekomst
van België.
Dit was echter »sohijn«. Hij heeft wél over
België gesproken, doch dit heetten vertrou
welijke* xnededeefingen te zijn.
Naar aanleiding van de debatten is hij op
de kwestie terug gekomen en nu publiceert
Wolff een offieieele meöedeeling, ter aanvul
ling van het verslag der rede, welke de kan
selier den volgenden dag hield, ter beant
woording op d© debatten, voor zoover deze
betrekking hadden op het Belgische vraag
stuk.
»Wat üe toekomst van België betreft, be-
teekent zooals ik gisteren reeds zeide
do bezetting van het tegenwoordige Belgi
sche gebied slechts dat wij een onderpand
voor toekomstige onderhandelingen hebben.
In het begrip onderpand ligt, dat men, dat
wat men aan pand in handen heelt, niet be
houden wil, wanneer onderhandelingen tot
een gunstig resultaat zouden leiden. Wij zijn
niet van plan België in welken vorm ook. te
^KniiOLLtien. Wij "w enserv» preckCfc zoo<il£ ilL
het reeds op 24 Juni gezegcl heb, dat het na
den oorlog weder ontstane België ais zelf
standig staatswezen, aan niemand als vazal
onderworpen, met ons in goede vriendschap
pelijke betrekkingen zal leven. Dat is het
standpunt, hetwelk ik ten opzichte van het
Belgische vraagstuk van don beginne af bob
ingenomen en ook thans nog inneem. Deze
zijde van. mijn politiek ie geheel in overeen
stemming met de algemeene beginselen, el
ke ik gisteren aanduidde. Wij voeren den oor
log als een verdedigingsoorlog. Daar wij
hem als een verdedigingsoorlog voeren, daar
van den beginne af elke imperialistische, elk
verlangen naar de wereldheerschappij ons
verre was, daarom zullen ook onze vredes
doeleinden in overeenstemming zijn met wat
wij willen, dat is de vrij© lucht voor de ont
wikkeling van ons volk, in het hijzonder op
economisch gebied, dat is natuurlijk ook de
noodzakelijke veiligheid voor den toekomsti-
gen moeilijken toestand.
Dat gaat ook volkomen op voor het stand
punt hetwelk ik ten opzichte van België
inneem. Hoe dit standpunt echter in bij
zonderheden is vast te stellen, hangt af van
de toekomstige onderhandelingen. Daarover
kan ik nu geen bindende verklaringen af
leggen. Ik moet er mij toe ojpalen deze alge-
meene eslissende beginselen bier nog eens
uite>ukkelijk te hebben vastgesteld. En zoo
geloof ik u toch het verzoak te mogen doen:
Helpt ook gij mee dat w.j u int binnenland
de eenheid van front behouden...."
Het is dus duidelijk, dat Von He riling
België slechts beschouwt als een vuistpand,
dat niet door Dnitschland zal worden behou
den. De Rijkskanselier heeft zich hiermede
weder op het standpunt gesteld van der
Rijkeregeering in het begin van den oorlog
en zal daarmede de kans op de vredesbe
sprekingen aanmerkelijk hébben verbeterd.
Uit Stockholm wordt gemeld, dia/t zes man
van de uit St. Petersburg komende „Anger-
manland" cholera hadden. Gevaar vooa- oen
epedemie te Stockholm bestaat echter niet.
De „Echo de Paria" meldt dat de gene
raals O ad erna, Parre en Capello gepensioneerd
rijn, met verlies van hun rang en traktement.
De Zondebokken.
De Duitsche Rijksdag beeft de belastingwet
ten de begrooting om de oorlogscredxeten aan
genomen en is daarop tot 1 November ver
daagd.
Rusland moet volgens de „Nasje Flowo aan
Dnitschland 7 milliard roebel oorlogsvergoe
ding betalen.
-TT-- ~.cï3?=T=^»Sga!
Bondsvergadering plaats van den Kon. Ned.
Bond van Reddingswezen en Eerste Hulp bij
Ongelukken „Het Oranjekruie."
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Naar het „Hhld." meldt is het lijstje
van Duitsche eischen, door
de „Tel." onlangs gepubliceerd,
geheel onjuist.
De cijfers waren op het oogenhlik der opëh-
baarmaking, al niet juist meer. Het blad kan
hieraan toevoegen., dat zij met één uitzondering
(beendervet) ook nooit juist geweest zijn. Over
boter- en eieruitvoer wordt in het geheel niet
onderhandeld: de andere quanta zijn zonder uit
zondering te hoog genomen. Aan den eisch van
uitvoer van 60,000 koeien is niet vastgehouden
door de Duitsche onderhandelaars: die eisch is
nooit gesteld. De credietvraag is nog in het ge
heel niet ter sprake gekomen.
Naar van welingelichte zijde aan de „Tel." ver-
zenerd wordt, overwegen de Vereenigde Staten,
als gevolg van de toeneming hunner scheeps-
ruimte, om een gedeelte van onze
gerequireerde schepen nog
vóór het beëindigen van den
oorlog terug te geven.
Naar alle waarschijnlijkheid zal thans niet zoo
spoedig bericht te verwachten zijn omtrent h e t
zichop weg naar Indië bevin
dende convooi. De eerste haven toch
welke, na het vertrek van Thorshavn vermoedelijk
wordt aangedaan volgens het reisplan, zal Las
Palmas op de Canarische eilanden zijn, waar de
aankomst dan eerst tegen de laatste dagen dezer
maand zou kunnen verwacht worden, b.v. 25 of
26 dezer.
CRISISAANGELEGENHEDEN.
De minister van Landbouw acht, wijl, trots
de herhaalde bekendmakingen en het uitge
oefende toezicht, mot het frauduleus slachten
van vee nog steeds in aanzienlijke mate wordt
doorgegaan, eene inventarisa tie van
alle vee dringend noodig. Met die inven
tarisatie zal een aanvang worden gemaakt op
18 dezer; zij zal vermoedelijk beëindigd zijn
op 31 Juli e.k.
In verband hiermede is het vervoer van
runderen en kalveren, alsmede dat van
vleesch, met ingang van eerstgenoemden da
tum verboden.
Ontheffing van het verbod zal in de voren-
vermelde periode niet worden verleend, dan
voor levering ten behoeve van militairen en
zieken, zulks ten einde de werkzaamheden
aan de inventarisatie verbonden niet te be
moeilijken.
Dit sluit dus in zich, dat in die periode ook
geen rundveemarkten zullen kunnen gehouden
worden, aangezien aanvoer van vee. niet kan
plaats; vinden.
Daar dén minister van Landbouw: was ge
bleken, dat melkproducten, waarvan in het
bijzonder melkpoeder, in den kettinghandel
weiden gebracht, heeft hij! de aflevering
van gecondenseerde, melk, geconden
seerde taptemelk, melkpoeder en taptemelk-
poeder, alsmede het vervoer dezer artikelen
in grootere hoeveelheden dan 6 K.G., met
ingang van 17 Juli 1918 verboden.
Wbi ,in i,ri ,i ai j aim mWWKMW—fcw
EEN GEMEENTELIJKE R.-K. HOOGE-
SCHOOL.
Hat gemeentebestuur van Nijmegen heeft in
gesteld een commissie van advies voor de oprich
ting eener Katholieke Hoog.esoh.ool aldaar. Zij,
bestaat uit de heeren: P. J. F. Daniels, wet
houder-voorzitter; A. C. M. Bergié, reetor van
het Canisduscollege; dr. G. B. Brom, leeraar
aan het gymnasium; mr. dr. J. H. P. van der
Grinten, gemeente-secretaris; a'r. H. E. J. Al. v.
d. Gelden, leeraar aan het gymnaeiumT. H. L.
M. de Vrieze, gemeenteraadslid: Jhr. Joh. M. A.
Zoetmulder, inspecteur der volksgezondheid.
Zaterdag heeft de Koningin aan monseig
neur dr. w. H. Nolens, lid van de .Tweede
Kamer der Staten-Generaal, opdracht gege
ven tot samenstelling van een nieuw minis
terie.
HET ORiANJEKRUlS.
Hedenmiddag had te Amsterdam'in do Luth.
piaoonesseni^olitd u g 'de negende algemeen®
Eilmvertooning of werkeliik-
h o i d? De soldaat De W., van hot 21e Rog.,
8e Fat. L. W. L, liggend te Huisduinen, nabij
Den Helder, was den dienst moe. Ergo deed hii
wat soldaten, die den dienst moe zijn, in der
gelijk se vel plegen te doen: hii deser
teerde.
Echter werd 'hij in rijn. w®onolaats R.. opge-
•vanaren en Woensdag naar ziin garnizoen terug
gebracht. Haar de soldaat De W. waa niet voor
de poe«, en slaagde Donderdnerin aan riin
bewakers te ontsnappen; d® deserteur De W.
deserteerde opnieuw, en werd alzoo. schrijft het
„Bbl." een deserteur in 't kwadraat.
Op de een of andere manier wist De W. een
burger paikje machtig te worden. In uniform
was het hem geheel en al onmogelijk de stel
ling te verlaten, en daar het station steeds
onder zware militaire bewaking staat, kon hij,
ook in civiele kleeding, niet lange den gewonen
weg ontsnappen.
Men begreep, dat hij alzoo trachten zou te
Koegras, een halte, een klein half uurtje
aporens van Den Helder, den trein te nemen om
daarmede naar R. te gaan. En de sergeant Ott.
beihoorende tot dezelfde oompaigni® maakte
zidk op hem aldaar op te vangen. Hij begaf zich
per rijwiel naar de halte Koegras, en vond wer
kelijk, in het wachtlokaal, rijn mannetje zitten.
Hem zijn spoorkaartje af te nemen, was gauw
geschied en, daar de trein, die te 4.10 van Den
Helder was vertrokken, bereids in richt kwam,
posteerde hii rich in d© deur-opening teneinde
ziin arrestant den doortocht te beletten totdat
de trein zou riin gepasseerd.
De laatste wagen van den trein zal ongeveer
20 M. van de halte verwijderd rijn geweeet,
toen Ott een duw in zijn rug kreeg. Vóór hii
zich rekenschap kon geven van hetgeen ge
beuren zou, kroop de man onder zijn armen door
en holde den vertrekkenden trein na.
De halte Koegrae ligt onmiddellijk aan de
spoorbrug over het Noord-Hollandscih Kanaal.
De soldaat rende de spoorbrug op en wist op de
nog weinig vaart hebbenden trein de tree
plank van den laatsten wagen te bereiken.
Sergeant Ott echter, niet minder bp de pin
ken dan zijn tegenstander, was den man achter
na gehold, en besprong, tegelijk met dezen, de
treeplank. Op den inmiddels volle vaart krijgen-
den trein ontstond nu tusschen beide mannen
eene worsteling op de treeplank, waarbij de
deserteur rich wist lo» te wringen. De man
klom nu boven op den wagon, steeds gevolgd
dpor den sergeant.
Nu Vologda een fantaataache vlucht over de
wagons van den in vollen vaart roortstoomen-
den trein. De ontsnapte arrestant wist naar
beneden te komen en bleef op een der buffers
ritten.
In grenzeloos© verbazing hadden de reizigers
het schouwspel dezer wilde jacht aanschouwd.
Sergeant Ott, die den machinist tevergeefs sei«
n©n gegeven had om te stoppen, kreeg nu hulp
in een der reizigers, die van uit de copréraamp-
jes dit alles had gezien, en die den man aan de
eene zijde in het oog hield, terwijl de sergeant
de andere rijde voor riino rekening nam.
Ongeveer 350 M. van halte Breezand verwij
derd, sprong de man van den trein, alweder
onmiddellijk gevolgd door riin vervolger. Won
derlijk genoeg kregen geen van beiden eenig
letsel, en opnieuw werd, thans door de vreed
zame polderlanden, die vervolging voortgezet.
De vluchteling had een voorsprong van een
meter of vijftig, en wist rich in den tuin van
een boerderij te verschuilen. Hier werd hii ten
slotte gepakt en nu werd de terugtocht langB
de spoorlijn tot aan de halte Koegras aan
vaard.
Onderweg trachtte de man zelfmoord te
pieken, doordat hij poogde zich onder een pas
seer en den goederentrein te werpen, doch hier
wist de sergeant hem baas te blijven.
/eer vermoeid kwamen beiden op de halte
Koegras aan, opgewacht door de in de omge
ving wonende bevolking, die met ontzetting de
gebeurtenis van af den dijk had gadege
slagen. Met den trein van 5.35 arriveerde de
sergeant met ziin arrestant in DPn Helder.
Inval in san „speelhuis"'t Was
ar de^ politie te Amsterdam bekend geworden
dat er m den laatsten tijd in bet café „Stadion"
aan den Bmnen-Amstel aldaar druk gedobbeld
werd. Zaterdagmiddag heelt n daar een inval
gedaan, terwijl hot spel druk aan den gang
w as. -en 2u-tal personen werden groepsgewijze
naar het bureau Singel overgebracht om daar
genoord te worden.
Dit overbrengen had zeer de aandaokt van
het publiek.
,*n do verschillende mijnen van ons kolen-
district zijn reeds een vijftienhonderdtal arbei
ders aangetast door de Spaansche griep.
Ontploffing van een granaat
Zaterdagavond omstreeks 7 uur heeft in dé
woning van de familie Boltendal, in de Vate-
ringsche straat no. 20 te 's-Gravenhage een
ernstig ongeluk plaats gehad. Do elfjarige zoon
had omstreeks een jaar geleden een nog niet
ontplofte granaat gevonden en deze mede naar
huis genomen. Dikwijls had hii ermede gespeeld,
zoodat hij er steeds brutaler mede werd. Dies
avond nu was een neef der familie, een militair,
op bezoek en voor hem werd nu ook een demon
stratie met de granaat gegeven. De jongen ging
zeiis zoover om met een hamer en spijker in het
projectiel te slaan, waardoor dit ontplofte en
een geweldige ramp veroorzaakte. De jongen
zelf werd tegen een muur geslingerd, riin onder
lichaam werd geheel opengereten, ziin beide on-
derbeenen waren verbrijzeld, waarbij hii nog een
wonde aan het hoofd kreeg. In hetzelfde ver
trek waren nog aanwezig de vader en moeder
van het jongmensch, waarvan vooral de laatste
ernstig getroffen is. Haar linker-onderbeen
werd verbrijzeld, en jjprder kreeg rii een ernstige
wonde boven het linker oog. De vader had een
slagaderlijke bloeding in bet linkerbeen, een
hoofdwonde en verder taHijke kleine wonden
over Itet geiieele lioliaam.
Het vierde slachtoffer was het 16-jarig doch
tertje, dat op het aan de kamer grenzende
plaatsje zat te naaien. Zij werd door den hevi-
gen schok van haar stoel tegen den muur geslin
gerd, waar zü later met een gecompliceerde
beenbreuk aan het linker onderbeen gevonden
werd.
De Eerste Hulp Dienst was finnen 5 minuten
met twee auto's aanwezig.
De jongen leefde nog, maar stierf spoedig, de
vrouw, wier toestand hoogst ernstig was, werd
het eeTst verbonden, waarna vader, moeder en
dochter naar het gemeentelijk ziekenhuis wer
den overgebracht.
De toestand van vader en dochter is niet
levensgevaarlijk. De militair, die bij het onge
luk tegenwoordig was, schijnt er tamelijk goed
te zijn afgekomen.Hij heeft onmiddellijk na't on
geluk het huis verlaten, zonder iemand te waar-
sohuwen. De buren, die hem echter gerien had
den vertelden, dat hij een bloedende wonde aan
het hoofd had.
De kamer achter den kruidenierewinkel waa
totaal verwoest. In' het heele vertrek was geen
ruit heel gebleven, de lamp was door de ramen
he»- naar buiten gevlogen, terwijl de schilde
rijen en portretten van de muren waren gerukt,
kortom niets was heel gebleven.
Gebouw St. B o. Smedestr.
Kruisvefbond.
Groote Kerk 23 uur. Orgelbespeling
door 'den heer Louis Robert.
St. Marthu-vereeniging KI. Hou}-
weg 13 Betrekkingbureau van 8—4 uur.
Apollo-theatec. Bioscoop.
Statenzaal JPlinaenEof*
Zitting Proiv. Staten.
Duin en Daal, 'Bloemendaal. Con-'
cert. j i 1
Bisschoppelijk M. u a u ms. 1
Jansstraat 72, geopend van 10—K uur, tegen
betaling van 0.25.
De Stadsschouwburg aan het Wilsonsplein zal
in het laatst van September geopend worden.
Het plan is de officiëele opening op een middag
te dóen plaats hebben en in de week Tan 30
September tot en met 7 October em serie ope
ningsvoorstellingen te doen geven, waarvoor al»
voornaamste tooneelgezelscnappen 'L zei
schappen Royaards, het Hofstad-Tooneel, en d«
Tooneelvereeniging en de Nedmlandaché
Opera, directie Koopmans, zuilen orden mtge-
noodtgd. In deze „leestweek" «uilen uitsluiten
oorspronkelijke werken worden opgevoerd. De
serie zal worden geopend met „De rtóss yan
Haarlem", van Frederik van Eeden, door het
gezelschap van Wille® Royaards. Het ltgt te de
bedoeling bij deze openingsvoorstellingen al da
delijk één volksvoorstelling te doen poyeit.
OVERREDEN-
De heer E. H. Hijmans, wonende Stolberg-
straat 12, is gistermorgen op den overweg
der Munsterslaan, loopende van de Leia-
sche Vaart naar den weg langs Oosterduin'
door 'den trein, die te 9. uur 22 min. u»
Haarlem naar Rotterdam vertrekt, overre-
