Binnenland
""van ovIralT
BUITENLAND
°4
WAT DE PERS ZEGT
duitschland
KERKELIJKE KUNST
THIJSSEN EN REITH
KERK EN-SCHOOL
korte berichten.
togr, Notens Kabinetsformateur.
WERELDBRAND'
WEINIG NIEUWS VAN DE FRONTEN -
IN ALBANIË VLIEGERVERLIEZEN
DE TOEKOMST VAN BELGIE HET VUIST-
PAND.
BERICHTEN VAN I TOT 5 REGELS.
DE KABINETCRISIS.
Mgr. Nolens Kabinetsformateur.
0{f
'punt van den modernen Staat. En ik voor mij
ben er heel gerust op: de arbeider zal onze zijde
kiezen.
Wie over deze groote zaken (van na den oor-
jlog) nadenkt, kan en zal ons deze praemisse
niet ontfutselen: de arbeider is ons!
Versterkt: daarom ook uw sociale organisatie,
R.-K. arbeiders, middenstanders, ambtenaren,
•landbouwers en werkgevers!
Toch is een afgebakend samengaan in bepaal
de daden en voor bepaalde desemden zeer wel
denkbaar. Onbewust althans onuitgesproken ziin
wij reeds samengegaan on het "riitieke veld in
de verplettering van onzen ergst®n vijand: het
hooghartig liberalisme.
Bewust en uitgesproken kan ik mij voor een
fpïf TrL-
zineen een samengaan Tpozn de toe
vallige situatie elders zi'lkc v»-*is
slechts een toevallige b;ndemis. Er kunnen
kort p"fv7^0"(5 r»fJ T-"- - ff-
lang1"stie Vellicht slechts met bewusten en ge-
vrilripp o-odestriid d°r S D» A. P. verwo-'"o*iikt
werden Alsdan f m de leiders oordeelen,
M thans, nu èn van ons- k'nd èn
Talma om rechtvaardigheid vraagt, is het eenige
antwoord op de vraag kunnen socialisten en
katholieken samengaan0 een kort: neen.
De tiid— kunnen veranderen, maar ook de
S. D. A. P. moet nog veranderen. Zij is tot deze
wijz' tg, neiging tot ons. aangelegd. De S. D.
P. en de S. P. zullen haar buitendien deels
onwillig naar banen voeren, waarop wij elkaar
mo gelijk in de toekomst kunnen ontmoeten (om
even vlug weer te scheiden en ieder zijns weegs
te gaan).
Toch is heel deze kwestie thans van weinig be
lang. Naast roode ministers, indien zij hun kleur
niet geheel verloochenen, kunnen wij thans niet
zitten. Buitendien staat vast dat, als de.S. D
A P aan haar Staat almachtig kramnscMtVr
vasthoudt, de groote strijd tusschen haar en de
R.-K. Staatspartij zal gestreden worden. Wat
interesseert ons daarnaast een mogelijk kortston
dig samengaan om bepaalde punten en doel
einden
Wie niet met ons is, is tegen ons. Wij bouwen
op eigen kracht in machtig Godsvertrouwen. En
handlangersdiensten deden wij, katholieken, in
onze staatkundige geschiedenis reeds meer dan
genoeg.
Geen gesmoes naar „den democratisch en vleu
gel" der katholieken kan ons een streep van den
éénen weg doen wijken. De R.-K. Staatspartij is
één en zij heeft haar zelfbewustheid gekregen na
langen en bangen strijd.
Indien de S. D. A. P. in de toekomst onze
hulp behoeft, kan zij komen en vragen. In den
ruil van het geven en nemen zullen wij politiek
genoeg zijn om niet te veeleischend te zijn.
Wat ons betreft, laat ons voortgaan in vrede.
In éénheid, in vertrouwen, in liefde voor onze
heerlijke R.-K. Staatspartij, machtig in aantal,
■maar vooral krachtig in hare eeuwen-tartende
,beginselen en doelbewust rijk staatkundig leven.
Mr. BOMANS.
Er zijn omtrent de opdracht van M. de
Koningin aan Mgr. Prof. Dr. W. H. Nolens tot
samenstelling van een nieuw ministerie nog
slechts weinig persstemmen tot uiting kunnen
komen, aangezien het bericht eerst Zaterdag
laat in den namiddag bekend werd.
Enkele der Zondagochtendbladen echter
lieten het bericht dan toch vergezeld gaan
van. korte beschouwingen.
»DE MAASBODE* o.a. schrijft:
Dit bericht strookt geheel met hetgeen
wij van den beginn'j af hebben aangeno
men als eiseh van de politieke omstan
digheden, geschapen door den uitslag van
de verkiezingen en met hetgeen wij van
den beginne als te verwachten hebben
voorgesteld.
Wij hebben reden om, evenals wij reeds
aanstonds hebben aangegeven, aan to ne
men, dat dit aanbod van formatie van een
kabinet, hoezeer ook in overeenstemming
met de verhoudingen der drie reehteche
partijen, niet rechtstreeks tot een iwhtsch
kabinet voeren zal.
Omstandigheden van poU treken aard
zullen na dit aanbod, hetwelk om zijn
politieke beteeken is ons, Katholieken, ten
zeerste voldoen kan, hoogstwaarschijnlijk
voeren tot een reehtsch kabinet, even
wel gevormd door een leidende persoon
lijkheid uit een andere der reohtsche pa.r-
tijen.
Wij kunnen hieraan toevoegen, dat wij
verwachten, dat deze loop van zaken meer
in liet bijzonder gegrond zal wezen op het
feit, dat de rechterzijde niet méér dan 50
zetels heeft verworven, zoodat alle eouse-
ciuenties van een reohtsche meerderheid
in dit gerval niet ten volts kunnen getrok
ken worden.
Geenszins is hiermede dus gezegd, dat
een rechtsoh kabinet niet de oplossing
van deze crisis vormen zaL Evenwel'zal
de formatie wel uit de handen van Mgr.
Nolens in die van een anderen staatsman
overgaan.
»HET VADERLAND* acht de opdracht
•an Mgr. Nolens het logisch gevolg van dta
uitspraak der stembus en besluit zijn artikel-
itje met de herinnering, dat de Kabinets
formateur niet per se zitting behoeft te ne
men in het door hem gevormd mmisteri'J,
•ooals Thorbeoke en Borgesiua ons hebben
gelee rd.
Wie in deze herinnering 'den wensch
zou zien, dat de Hr. Nolens niet zelf zal
gaan zitten, zou zich te eenenmale ver
gissen. Wij hebben natuurlijk het liefst
een vrijzinnig Kabinet, maai' nu de zaak
er eenmaal anders toe ligt, zijn wq er
trotsch op, dat door onze liberale staats
instellingen alle Nederlanders gelijk zijn
voor de wet, en dat de profconotarius No-
lens even goed eerste minister kan zijn
als de ex-Calvinistisch predikant Kuyper 1
en de levensverzekeringsman Goeman Bor-
gesius. Als zich noemende liberalen over
het geval zouden jammeren, zullen dat
zij zijn, die verkeerdelijk op den naam
van liberalen aanspraak meenon te kun
nen maken, omdat zij anti-papisten zijn.
Het is voor het blad uitgesloten, dat deze
staatsman op avontuur zou uitgaan; het aan
vaarden der opdracht is voor het blad het
bewijs, dat hij van welslagen verzekerd is,
en dat het ministerie uit de drie partijen
van Rechts zal worden gevormd. In dit ver
band schijnt voor het blad het op reis gaan
van Dr. Kuyper meer dan toevalligheid.
Ook de TELEGRAAF vestigt de aan
dacht er op dat Mgr. Nolens geen staats
man is, die op avontuur zal uitgaan.
\Vij kennen, zoo schrijft het blad, in heel
ons parlement niemand en wij hebben in
de vele jaren, dat wij het politieke toyrnooi
van de perstribune af volgen, ook nog nooit
iemand gekend, die zóó berekenend en
zóó voorzichtig is als de heer' Nolens. In
elk geval, is elke worsteling, op elk mo
ment pleegt hij zorgvuldiger dan iemand
anders te wikken en te wegen, de kan-
sen te overzien en te dóórzien, en eerst
als hij volkomen zeker is van ziin zaak» slaat
hij toe. Dr. Nolens is het type vau den
koel-berekenenden politicus. Hti weet wat
hij doet en pakt nooit iets aan op avon
tuur. Dit nu doet ons vermoeden, dat hij
een opdracht tot kabinets-form&tie niet
zou hebben aanvaard, wanneer zijn kan#
slecht stond. Hij zal eerst de kat wel uit
den boom hebben gekeken. Historisch en
theoretisch moge daarom een opdracht als
deze nog weinig beteekenen voo het slagen
dat het N olens is. die de opdracht kreeg
is een aanwijzing voor het resultaat.
Maar, evenals in het-begin van zijn beschou
wing, wijst het blad er dan nog eens op, dat
Dr. Nolens evengoed een gemengd kabinet zal
kunnen vormen.
In zulk een kabinet zou in ieder geval
de rechterzijde een zeer sterke positie kun
nen innemen en juist deu voorzicktigen
aard van dr. Nolens zou doen vei'moeden,
dat hij, nu de rechterzijde slechts over 50
zetels beschikt, liever een sterk gemengd
dan een zwak reehtsch kabinet zal vormen.
Als de formateur zélf minister zou wor
den, lijkt het ons, dat de nieuw te scheppen
Portefeuille van Onderwijs voor hem als
aangewezen is. Hoewel Binnenlandsohe
Zaken of zelfs Landbouw ook wel op zijn
weg zou liggen. Wij gelooven echter» dat
dr. Nolens zelf buiten het kabinet zal blij
ven. Wat Buitenlandsche Zaken betreft,
blijven er geruchten loopen, dat jhr. Lou
don desnoods en als het niet anders kan
bereid zou zijn. om aan to blijven, maar be
halve onze gezant in Londen wordt nu ook
als candidaat genoemd jhr. mr. O. van
Nispen tot Sevenaer, tijdelijk gezant bij
den Heiligen Stoel. Het is echter nog niet
geheel uitgesloten, dat de heer Loudon
blijft gehandhaafd. Twee JRoomscke Kamer
leden worden in ieder geval algemeen als
minister gedoodverfd, namelijk de heeren
M. Q. E. Bon ga er te, cxviel-ingenieur
(Waterstaat) en mr. dr. D. A. P. N. Kooien
(Financiën).
Natuurlijk behoeft niet veel beteekenia ge
hecht te worden aan dit vooruit schuiven van
namen door de „Telegraaf'. Dit lijstje zcxu nog
met heel wat namen aangevuld kunnen worden:
b.v. Mr. Ledeboer, Justitie, Mr. Ienburg. ko
loniën ennog verschillende andere. De NIEU
WE COURANT zegt zelfs voor iedere porte
feuille een aantal namen te hebben.
Omtrent het antwoord op de waag, wat Dr.
Nolens thans doen zal meent de NXEdJWÏS
COURANT een aanwijziru» te hebben gevonden
in de „Nieuwe Venlosche Ct." die door een in
zender in dit blad nog dezer dagen zonder ver
zet der redactie als het 'lijfblad" van den room-
sohen leider aangeduid werd.
Dit blad concludeerde uit het verkiezings
resultaat:
„Anti-revolutionairen en Christ.historï-
schen zullen nu m»et de katholieken te over
leggen hebben of zij het bewind aanvaar
den, een taak, op wier overneming men
allerminst gesteld behoeft te zijn, waar het
wel zeker is, dat de komende partij-regee-
nng op sterke oppostie heeft te rekenen.
n e pers wordt dan ook van verscheiden
kanten gewezen op de noodzakelijkheid, dat
de_ rechtsohe Kamerleden niet aan absen,
teïsme mogen doen, ook al zou rechts geen
partyministerio vormen."
De .Nieuwe Courant" teekent dan hierbij
aan, dat dit geen antwoord is, waardoor slechts
één mogelijkheid openblijft, al stelt het in den
aanvang ook nog zoo stellig voorop, dat de beide
andere coalitiegenooten zioh over de overne
ming der regeeringstaak moeten verstaan met
de roomschen.
Immers, het erkent, dat die regeering- op
grond van het overleg der drie reehtsch©
groepen te vormen, geen partij-kabinet be
hoeft te worden.
Bedenkt men daarbij, dat de anti-revilu-
tionnalre dictator weer »buitenaf« is, en her
mnci-t men zich, wat mr. Heemskerk vóór
dc verkiezingen zeide over de mogelijkbeiid
van een, door een rechtsdhen staatsman te
formeeren nationaal kabinet, dan jis het
niet buitengesloten, dat mgr. Nolens zal po
gen een ministerie te vormen, best&ande
uit mannen van rechts, met wellicht een of
twee gematigden van links, op een nauw
keurig progTam van crisiapolitiek.
Het blad zegt verder zich bewust te zijn,
dat den liberalen, gezien hun geringe talrijk
heid hunner geestverwanten in de Kamer
bescheidenheid past en het wil dan ook ntot
meedoen aan het spelletje, namen te nadien
met min of meer suggestieve bedoelingen,
gaarne gespeeld.
Toch zegt hst blad:
Er zijn vele mogelijkheden. Ons werden
b.v. met groote stelligheid reeds vijf as
ministers van Buitenïandsclie Zaken ge
noemd, dne van Justitie, twee van Fi
nanciën en drie van Binnenlandsohe Za
ken, om van de andere nog te zwijgen.
Daaronder ook enkele mannen van libe
ralen huize, die echter als „Konzessione
Sehulze" voor de liberale fracties, naar
ieder op zijn vingers kan narekenen, vol
strekt onaannemelijk zouden zijn.
Van de fronten in Italië en in het Westen
worden nog immer niet anders, dan wat plaat
selijke gevechten, soms met iets meer, mee-t-
al met weinig of geen succes,.gemeld. De
toestand bleef op dje gevechtstoonoelen dan
ook vrijwel ongewijzigd.
In Albanië alleen worden gevechten vain
eenige bleken is geleverd, waarbij do geal
lieerden nog steeds in het voordeel blijven.
'Thans zijn ook de hoogte Komjani en alle
hoogten tusschen Devoli en Tomorios, behalve
die welke de samenvloeiing der rivieren be-
heerscht, door de Entente-troepen genomen,
bij welke operaties weer 400 gevangenen wer
den gemaakt. Het aantal gevangenen is daar
mee reeds ver boven de 2000 gestegen.
Van hoeveel beteekenis de luchtgevechten
zijn kan eenigszins worden afgeleid uit de
berichten over de verliezen, welke zoo nu
en dan worden gepubliceerd. Zoo meldt het
jongste Italiaansche legerbericht, dat alleen
j.l. Zaterdag weer 10 Oostenrijkscho vlieg
tuigen werden geveld. En een 'Duitsch be
richt geeft over de maand Juni in totaal de
volgende schrikbarende cijfers:
Aan de gezamenlijke fronten werden 468
vliegtuigen der geallieerden, Waarvan 92 door
het afweergeschut, en 62 kabelballons, neerge
schoten. Hiervan zijn 277 in Duitsch bezit
en de overige aan de andere zijde der stel
ling van de geallieerden, naar men kon waar
nemen, neergeschoten.
De Duitschers hebben in gevechten 153
vliegtuigen en 51 kabelballons verloren.
Het zijn geen kleinigheden. Zulke cijfers
toonen, dat er in de lucht heel wat actie is
geweest.
Natuurlijk heeft het bevreemding gewekt,
dat de Rijks-kanselier in zijn rede van Don
derdag niets had gezegd over de toekomst
van België.
Dit was echter »schijn«. Hij beeft wél over
België gesproken, doch dit heetten KVirtrou-
welijke« made-deeliugen te zijn.
Naar aanleiding van de debatten» ie hij op
de kwestie terug gekomen en nn publiceert
Wolff een officieel© mededeeling, ter aanvul
ling; van het verslag der rede, welke de kan
selier den volgenden dag hield, ter beant
woording op de debatten, voor zoover deze
betrekking hadden op het Belgische vraag
stuk.
»Wat de toekomst van België betreft, be-
teekent zooals ik gisteTen reeds aeid's
de bezetting van bet tegenwoordige Belgi
sche gebied Meohts dat wij een ondeppand
voor toekomstige onderhandelingen hebben.
In het begrip onderpand ligt, dat men, dat
wat men aan pand in handen heeft, niet be
houden wil, wanneer onderhand eliing en tot
een gunstig resultaat zouden leiden. Wij zain.
niet van plan. üelgië in welken vorm OOK, te
behouden. Wij weiischen, precies zooals ik
het reeds op 24 Juni gezegd heb, dat het na
den oorlog weder ontstane België als zelf
standig staatswezen, aan niemand als vazal
onderworpen, met,.ons in goede vriendschap
pelijke betrekkingen zal. leven. Dat is het
standpunt, hetwelk ik ten opzichte van het
Belgische vraagstuk van den beginne af hob
ingenomen en ook thans nog inneem. Dezo
zijde van mijn politiek is geheel in overeen
stemming met de algemee&e_ beginselen, wel
ke ik gisteren aanduidde. Wy voeren den oor
log als een verdedigingsoorlog. Daar wij
hem als een verdedigingsoorlog voeren, daar
van den beginne af elke imperialistische, elk
verlangen naar de weretldhecrsdja-ppij ons
verre was, daarom zullen ook onze vredes
doeleinden in ovei'eenstemming zijn met wat
wij willen, dat is de vrije luöht voor de ont
wikkeling van ons volk, in het bijzonder op
economisch gebied, dat is natuurlijk ook de
noodzakelijke veiligheid voor den toekomsti
ge n moeilijken toestand.
Dat gaat ook volkomen op voor het stand
punt hetwelk ik ten opzichte van Belgie
inneem. Hoe dit standpunt echter in bij -
zonderheden is vast te stellen, hangt af van
de toekomstige onderhandelingen. Daarover
kan ik nu geen bindende verklaringen af
leggen. Ik moet er mij toe bepalen deze alge-
mee'ne eslissende beginselen liier nog eens
uitdrukkelijk te hebben vastgesteld. En zoo
geloof ik u took het verzoek te mogen doen:
Helpt ook gij mee dat wij in het binnenland
de eenheid van front behouden...."
Het is dus duidelijk, dat Yon Hertling
België slechte beschouwt als eeu vuistpand,
dat niet door Duitschland zal -worden behou
den. De Rijkskanselier heeft zich hiermede
weder op het standpunt gesteld van de
Rijksregeering in het begin van den oorlog
en zal daarmede de kans op de vredesbe
sprekingen aanmerkelijk hebben verbeterd.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat zes man
van de uit St. Petersburg komende „Anger-
manland" cholera hadden. Gevaar-voor een
epedemie te Stockholm bestaat echter met.
De „Echo de Parirf' meldt dat de gene
raals Cadorna, Parro en Capello gepensioneerd
zijn, met verlies van hun rang en traktement.
De Zondebokken.
De Duitsche Rijksdag heeft de belastingwet-
ten. <io begrootdug am <1© oorlogjscredi/eteii aaii-
$enonien is daaircxp tot 1 November ver
daagd.
Rusland moet volgens de „Naam Slowo" aan
Duitschland 7 milliard roebel oorlogavergoe-
diag betalen.
Dr. Kixypei', die in zijn bekend „Standaard"-
artikel de mogelijkheid van een reebtech kabi
net bestreed.
Het blad meent, dat 'b lands belang ook van
de anti-revolutionairen ban eischen, dat het
offer een aanvaarden van regeerings-
portefeuilles worde gebracht.
Niet de politiek van één man, of één blad
moet 'worden gevolgd, doch de politiek van de
partij.
En noodzakelijk zal zijn, dat juist de meeat
eminente mannen der A.-R. partij zuilLn deel-
ne- - aan het werk tot oplossing van de groote
vragen. Die taak mag niet worden overgelaten
aan de jongeren, zooals Dr. Kuyper aangaf,
dooh eisch t in de tegenwoordige omstandig
heden de eerste krachten van iedere partij, die
geroepen zal worden deel te nemen aan de re
geering.
HET ORANJEKRUIS.
Hedenmiddag had te Amsterdam in de Lubh.
Diaconesseninrichting de negende algemeene
Bondsvergadering plaats van den Kon. Ned.
Bond van Reddingswezen en Eerste Hulp bii
Ongelukken „Het Oranjekruis."
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Naar het „Hbld." meldt is het lijstje
van Dudtsche eischen, door
de „Tel." onlangs gepubliceerd,
geheel onjuist.
De cijfers waren op het oogenblik der open
baarmaking, al niet juist meer. Het blad kan
hieraan toevoegen», dat zij met één uitzondering
(beendervet) ook nooit juist geweest zijn. Over
boter- en eieruitvoer wordt- in het geheel niet
onderhandeld: de andere quanta zijn zonder uit
zondering te hoog genomen». Aan den eisch van
uitvoer vau 60,000 koeien is niet vastgehouden
door dé Duitsche onderhandelaars: die eisch is
nooit gesteld. De credietvraag is nog in het ge
heel niet ter sprake gekomen.
Naar van welingelichte zijde aan de „Tel." ver
zekerd wordt, overwegen de Verêenigde Staten,
als gevolg van de toeneming hunner scheeps-
ruimte, om een gedeelte' van onze
gerequireerde schepen nog
vóór het beëindigen van den
oorlog terug te geven.
Naar alle waarschijnlijkheid zal thans niet zoo
spoedig bericht te verwachten zijn omtrent h e t
zichop weg naar Indië bevin
dende convooi. De eerste haven toch
welke, na het vertrek van Thorshavn vermoedelijk
wordt aangedaan volgens het reisplan, zal Las
Palmas op de Canarische eilanden zijn, waar de
aankomst dan eerst tegen de laatste dagen dezer
maand zou kunnen verwacht worden, b.v. 25 of
26 dezer.
CRISISAANGELEGENHEDEN.
De minister van Landbouw acht, wijl, trot?
de herhaalde ^kendmakingen en het uitge
oefende toezicht, met het frauduleus slachten
van vee nogt steeds in aanzienlijke mate wordt
doorgegaan, eene inventarisatie van
alle vee dringend noodig. Met die inven
tarisatie zal een aanvang worden gemaakt op
18 dezer; zij: zal vermoedelijk beëindigd zijn
op 31 Juli e.k.
In verband hiermede is het vervoer van
runderen en kalveren, alsmede dat van
vleeseti, met ingang van eerstgenoemden da
tum verboden.
Ontheffing van het verbod zal in dé voren-
vermelde periode niet worden verleend, dan
voor levering ten behoeve van militairen en
zieken, zulks ten einde de werkzaamheden
aan de inventarisatie verbonden niet te. be
moeilijken.
Dit sluit dus in zich, dat in die periode ook
gieen rundveemarkten zulten kunnen gehouden
worden, aangezien aanvoer; van vee. niet kan
plaats vinden.
KUNSTDRIJVERS EN EDELSMEDEN
Schoterweg
Daar den minister van Landbouw was g
bleken, dat melkproducten, waarvan in het
bijzonder melkpoeder, in den kettinghandel
wierden gebracht, heeft hij de aflevering
van. gecondenseerde melk, geoonden
Seerde taptemelk, melkpoeder en taptemelk-
poedei', alsmede het vervoer dezer artikelen
in grootei'e hoeveelheden dan 5 K.G., met
ingang van 17. Juli 1918 verboden.
EEN GEMEENTELIJKE R.-K. HOOGE-
SCHOOL.
Het gemeeutcbestuur van Nijmegen heeft in
gesteld een commissie van advies voor de oprich
ting ©ener Katholieke Hoo-geachool aldaar. Zij»
bestaat uit de hoeren: P. J. P. Daniels, wet
houder-voorzitter; A, C. M. Bergié, rector van
hot Canisiuscollege; dr. G. B. Brom, leeraai'
aan het gymnasium mr. dr. J. H. P. van der
Grinten, gom een te-secretaris; dr. H. E. J. M. v.
d. GeLden, leeraar aan het gymnasiumT. H. L.
M. de Vmerc, gemeenteraadslidJhr. Joh. M. A
Zoetmulder, inspecteur der volksgezondheid.
Haarlem
Zaterdag heeft de Koningin aan monseig
neur dr.. w. H. Nolens, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, opdracht gege
ven tot samenstelling: van een nieuw minis
terie.
DE COALITIE.
De Anti-rev. „Rotterdammer" zegt het open
lijk niet eens te ztiïn »met den grooten leider,
F il m v.e r t o oniog of werkelük-
h e i »d? De soldaat De W., van het 21e Rog
3e Bat. L. W. L, ligjsend te Huisduinen, nabij
Den Helder, waa dien dienst moe. Ergo deed hij
wat soldaten», die den dienst moe zijn, in der»
geliik geval plegen te dóénhij deser
teerde.
Editor werd hdi in ziin woonnlaats R.. opge
vangen en Woensdag naar zijn garnizoen terug
gebracht. Maar de soldaat De W. was niet voor
de poes, en slaagde Donderda" erin aan ziin
bew»akers te ontsnappen: de deserteur De W
deserteerde opnieuw, en werd alzoo, schrijft het
„HM." een deserteur in 't kwadraat.
Op de een of andere manier wist De W. een
burger pakje machtig te worden. In uniform,
was het hem geheel en al onmogelijk de stel»
ling te verlaten, en daar het station steeds
onder zware militaire bewaking staat» kon hij
ook in civiele kleeding, niet laenga den gewonen
weg ontsnappen.
Men begreep, flat hij alzoo trachten zou te
Koegras, een halte, een klein half uurtje
sporens van Den Helder, den trein te nemen om
daarmede naar R. te gaan. En de sergeant Ott
behoorende tot dezelfde compagnie maakte
zich op hem aldaar op te vangen. Hij begaf zich
per rijwiel naar de halte Koegaas, en vond wer
kelji'k, in het wachtlokaal, zijn mannetje zitten
Hem zijn spoorkaartje af te nemen was gauw
gesciiied en, daar de trein, die te 4.10 van Den
Helder was vertrokken» bereids in ziekt kwam,
posteerde bij zich in de deur-opening teneinde
zqin arrestant den doortocht ta ittkrtW toto ai
de trein zou ziin gepasseerd
De laatste wagen van dan trol» aal o
20 M. van de halte verwijderd ego
toen Ott een duw in tain nu kroeg. Vó&r lil
zich rekenschap kon geren *nn hetgeen f
beuren zou, kroop de man onder zftn irmn d»
en holde den vertrekkende® na.
De halte Koegras liwt oumiddWKA ruu»
spoorbrug over hot Noord-Hollanda<-li Kanaal
De soldaat rende de spoorbrug op «a wiat de
nog weinig vaart hebbenden trein da Ina
plank van don laatsten wagen te beneiken
Sergeant Ott echter, niet mandei by do piw
ken dan zijn tegenstander, was den man achter
na gehold, on besprong, tegelijk met deroa. 4®
treeplank. Op den inmiddels volle vaart krijgtuT
den trein ontstond nu tussdhen beide tnanncta
oeno worsteling op de treeplank, waarbij ie
deserteur zioh wist los te wringen. De man
klom nu boven op den wagon, «teeda gevolgd
door den sergeant.
Nu vologd© een fanta»stiscke vlucht over de
wagons van den in vellen vaart voortstoomen-
den trein. De ontsnapte arrestant wist naar
beneden te komen en bleef op een der buffers
zitten.
In grenzelooze verbazing hadden tie reiziger*
het schouwspel dezer wilde jacht aanschouwd,
bergeant Ott, die den maoinist tevergeefs sei
nen gegeven had om te stoppen, kreeg nu hulp
in een der reizigers, die van uit de copréraamp-
jes dit alles had gezien» en o'ie den man aan de
eene zijde in het oo»g hield, terwül de sergeant
de andere zijde voor zijne rekening nam.
Ongeveer 250 M. van halte Breezand verwii-
derd, sprong de man van den trein, alwoa'ef
onmiddellijk gevolgd door ziin vervolger. Won
derlijk genoeg kregen geen van beiden eenig
letsel, en opnieuw werd, thans door de vreed
zame polderlanden, de vervolging voortgezet,
lie vkioliteliag had een voorspronc van een
meter of vijftig,-en wist zich in den tuin van.
een boerdeiy te verschuilen. Hier werd hii ten
slotte gepakt en nu werd de terugtooht langs
de spoorlijn tot aan a'o halte Koegras aan-
aard.
Onderweg trachtte de man zelfmoord te
pieken, doordat hii poogde zioh onder een pas-
seerenden goederentrein te werpen, doch hier
wist de sergeant hem baas te blijven.
Zeer vermoeid kwamen beiden op de halte
Koegras aan, opgewacht deor de in de omge
ving wonende bevolking, die met ontzetting de
gebeurtenis van af den dijk had gadege
slagen. Met den trein van 5.35 arriveerde de
sergeant met zijn arrestant in Den Helder.
2sjn
van.
tea>
Orr:
ingt®
vai
ma
tre
en
tre
n.nf::
en
«ti
de:
set
do
H;
dc
o.r
va,
ce
Ni
leifl
Inval in
een „s p e e 1 h u i s" 't Waa
in
ik
te
Se
ni
vo
sc'ji
Tc
nof
oof
se
11.
gel
be
dei
ha
di»
m
st.
aa-> de politie to Amsterdam bekend geworden
dat er m den laatsten tijd in het café „Stadion"
aan den Binnen-Amstel aldaar druk gedobbeld'
werd. Zaterdagmiddag heeft zij daar een inval
gedaan, terwijl het spel druk aan den gang
was. Een 25-tal personen werden groepsgewijze
naar het bureau Singel overgebracht om daar
gehoord to wordeu.
Dit overbrengen'had zeer de aandacht van'
het publiek.
De Spaaasclio «riep. De Spaanschd
grieip heeft zich bij de militairen van het garni
zoen te Roermond geopenbaard. Gister wer
den veertien door deze ziekte aangetaste mili
tairen. ter verpleging naar de kliniek overge*
bra edit.
/n verschillende mijnen van o»»» kolen#»
c ïfitnot zy'n reeds een vijftienhonderdtal ar bob
dere aangetast door de Sipaansche griep.
Ontploffing van een granaat.,
Zaterdagavond omstreeks 7 uur heeft in da'
woning van de familie Bol tend al, in de Vfate-
ringache straat no. 20 te 's-Gravenhage eeni
ernstig ongeluk plaats gehad..De elfjarige'zooo
»iad omstreeks een jaar geleden een nog nieij
ontplofte granaat gevonden en deze mede naar»
huis genomen. Dikwijls had hii ermede gespeeld»,'
zoodat hij er steeds brutaler mede werd, Dies-i
avond nu was een neef'der familie, oen. militair,j
op bezoek en voor hem werd nu ook ©en demon*)
stratie met de granaat gegeven. De jongen gin»
zelfs zoover om met een hamer en spijker in het
projectiel te slaan, waardoor dit ontplofte eit|
een geweldige ramp veroorzaakte. De jongen'
zelf werd tegen een muur geslingerd, ziin onder
lichaam werd geheel opengereten, zijn beide oa-
derbeenen waren verbrijzeld» waarbij hii nog een!
wonde aan het hoofd kreeg. In hetzelfde ver»'
trek waren nog aanwezig de vaa'er en moeder!
van het jongmensch, waarvan vooral de laatste!
ernstig getroffen is. Haar linker-onderbeent
werd verbrijzeld» en rder kreeg zii een ernstigé
wonde boven het linker oog. De vader had eeg
slagaderlijke bloeding in het linkerbeen, een
hoofdwonde en verder talrijke kleine wonden
over het geheele lichaam.
Het vierde sftfohtoffer was het 16-jari'g doch
tertje, dat op het aan dé'kamer girenzendet
plaatejo zat te naaien. Zij werd door den hevi-
gen schok van haar stoel tegen den muur geslin
gerd, waar zij later met een gecompl ice e r dë,
beenbreuk aan het linker onderbeen gevonden
•werd.
De Eerste Hulp Dienst was binnen 5 minuten
met twee auto's aanwezig.
De jongen leefde nog, maar stierf spoedig,
vrouw, wier toestand hoogst ernstig was, we:
het eerst verbonden, waarna vader, moeder
dochter naar het gemeentelijk ziekenhuis wer
den overgebracht.
De toestand van vader en dochter is nieitit
levensgevaarlijk. De militair, die bij het on goj
luk tegenwoordig was, schijnt er tamelijk goe<|
te zjjn af»gekomeni.Hij heeft onmiddellijk na't on*:
geluk het huis verlaten, zonder iemand te waar*
schuwen. De buren, die hem echter gezien ha*N
den vertelden, d»at hii een bloedende wenxfe aaa(
het hoofd had.
De kamer achter clen kruidenierswinkel w«j
totaal verwoest. In het heel© vertrek was (ceaai
ruit heel gebleven, de lamp was door de rantwg
hec- naar buiten gevlogen- terwijl de schilde
rijen en portretten va« do muren waren geruk'L
kortom niets wea heel gebleven.
Uit Zormath (Zwitserland) wordt ga*
meld, dat Prins Hendrik der Nodeïissidea
voor een verblijf van 3 weken daar is aangA.®.
men in het Hotel Mont Oervio.
Te Aalten is een l^jartge Duateoher ave*
de grens gevlucht, h,l bevroosd was, dat hj|
eerstdaags naar het front zou moeten vertrok*
ken.
Gisternacht w ingebroken in de km-torat
van de firma J. Heiman» en Zonen, te Zwolle.
De Inbrekers slaagden or nèat in de groot©
brandkast to forceer en. Hoeveel geld entvreemd
werd, kou nog niet worde® vastgesteld
Men begint in Mass en "Waal nn al de blame
ren van de kersenfcoomen te verzamelen welke,
gedroogd als „Erasrta" rookt abek moeteal
dienen.
W
kt
ze
Hl
op
de
de
m»
ni
ós
v<
't
te
al
k<
81
g<
m
li
t e
b
0
E
te
A
e
T
1
6
Z
I
(3