NIEUWE IMNL COURANT
ELCK
WILS
Nederland en het luchtverkeer
in de toekomst.
WAT DE PERS ZEGT
KERK EN SCHOOL
Zaterdag 27 Juli
Tweede blad
H'ET convooi.
wfehA* Z taStol £Vwa«-
WchtvafrdigleoorSd^ °ntzettend
De Britsche regeering staat het vertrek van
het convooi onder diverse beperkingen' dan
- alleen toe als een. gunst, zonder afstand
te doen van haar recht van onderzoek.
ten „ïecht", .iota bene, dat enkele jaren ge
leden, voor gevallen als dit, nadrukkelijk af
geschaft war dom alle beschaafde staten, om
dat 't klaarblijkelijk niets was dan willekeur.
Evengoed als dt inbeslagneming van de h-lft
eener neutrale handelsvloot met een beroep op
dat andere „recht", van anga.ie.
Tt?£KiES XLV1
-1«-
Gulzig leest ie weer öoqb, nn op den rag
De heer M. I». J- Hofstee, le luitenant
vliegeniers-adjudant bij de lucht vaart afdee-
'iig is de schrijver van een boekje met
boverstaanden titel. Na een beknopt over
zicht van de geschiedenis der luchtvaart,
waarin op korte maar duidelijke wijze de
verschillende systemen zwaarder en lichter
dan de lucht worden geëxpliceerd, en een
uitlegging van het tegenwoordige standpunt
der luchtvaart, waarin om. gezegd wordt,
dat de vliegmachine en niet de bestuurbare
luchtbalion het luchtschip der toekomst is,
komt de schrijver aan zijn eigenlijk onder
werp: het luchtverkeer in de toekomst.
iWij ontleenen daaraan:
De vraag die wij ons in de eerste p. ate
steiien is: „Zal het luchtschip, in verband
met de groote snelheid die het kan berei
ken, een praetisch verkeersmiddel worden?"
Hu ongetwijfeld n o t deze bevestigend be
antwoord woiden. Maar het zal in de naas
te toeuomst ook aileen het vliegtuig zijn
"ft „iolt op de groote wereldroutes oen
Plaats zal weten te veroveren; de ballons
febben zeer zeker hun nut maar zijn te
auur om voor verkeeisdoeleinden gebruikt
y'°rdeh en bovendien is hun sneiheid te
tï"ng.
H' succes dat in t vliegtuig in het han-
C-Svf'keer zal bobben, is geheel afhanke-
-j- \an den kijk dien de zakenman op het
geniuu. ervan heeft, doch wie een ruimen
blik bezit z al
an8t'aiu' evenmin a's ooit iemand
tri .wipeM heeft aai. het nut der vliegtui
gen voo militaire doeleinden; de oóriogs-
practij- «er Laatste jaren heeft, dit boven
dien vo! oende bewezen. Het vliegtuig is
snel: het is niet gebonden aan vaste banen
en kan naar willekeur van de eene plaats
naa de andere komen en steeds mot groote
en heil: het kan traj.otan ergyioiteeren die
voor andere verkee smiddelen ontoegankelijk
zijn. Met het gebruik der vliegtuigen voor
verkeersdoeleinden is tevens oen bijna on-
bcgre sd terrein voor de vliegtuigindustrie
geopend, immers nieuwe typen van toestel
len zullen gebouwd moeten worden en nieu
we prooiemen moeten worden opgelost, en
bet is dan opk te wenschen dat de verschil
lende regeeringen dat zullen inzien wij
spreken nier ook tot de onze en dat oike
Poging om in deze richting iets tot stand te
brengen door hen krachtig moreel, en door
het verleenen van subsidies ook financieel
zal worden gesteund. De regieringen kun-
uen het moderne verkeer aanmoedigen al
was het in den beginne alleen maar door het
verleenen van subsidies voo.- het vervoeren
der post door het luchtruim. Helaas zijn
er nog veion die aan het recht van bestaan
van het vliegtuig in het ttkteomstige ver
keer twijfelen; regen, mist en wind worden
a: genoemd als f. clo en die het luchtver
keer zullen beletten, maar het is niet uitge
goten dat men de vo'making der luchtvaart
f nnon afzienbareu tijd zoover aai weten
'e brengen, dat deze factoren grootendeeis
u"g schake'd kunnen worden en dat mon
fnia«chien nog alleen rekening heoft te hou
den met den wind die versnellend of ver
tragend op de snelheid der toestellen werkt,
uok voert men wel eens aan dat het lucht
verkeer niet zal kunnen 'coneurreereti met
ipoorwegen en andere transportmiddelen, en
dat men geen zware lasten zal kunnen ver
voerencioch ook dit zal de toekomst moe
ten ieeren.
Ln wie niet al te pessimistisch is moet
toch de toekomst vaj; de vliegmachine vol
vertrouwen tegemoet zien; immers een nieuw
transportmiddel moet zijn; sneller dan de
bestaande vervoermiddelen; veilig en niet
vee kostbaarder, en wanneer wij deze 3
eischen goed overwegen dan komen wij tot
de co-cmsie dat de Vliegmachine aan alle
drie voldoet.
Amerika kan ro^ds 37 vaste luchtlijnen
^"wijzen; tuspcher. Öhristiaüia en Kopeh-
ttage.. wordt al sedert eenigen tijd een ge-
rvgeid perser;- verkeer door de lucht on-
Nrhouion en ook in Duitschland zijn ai en-
l£e(e lueh'ctrajecton geëxploiteerd.
nude Mei ,9^.8 werd als tijdstip genoemd
waarop de lijn Purija—Londen in dienst zou
Worden gesteld. Waarom begint men hier
te lande ook niet?
Over Luclupostverkoer schrijft luitenant
Hofstee om.: r
Hat het postverkeer door de lucht al niet
(aag is tot stand gokomon is eigenlijk to
verwonderen.
Van een geregeld aankomen van ouiten-
landsche mails is al sedert langen tijd geen
Sprake meer en ook de binnenlandsehe pos
dierst ondervindt tegenwoordig groote ver
traging nu overal ce treinenloop belangrijk
beperkt is. De hoofdfactor die bij een lucht-
Verkeer en speciaal bü een luchtpostver-
!cr,or in aanmerking genomen moet worden,
18 bet juist op tijd vertrekken en aankomen,
n deze factor is afhankelijk van de be-
trouwbaa; h dd der motoren en van het weer.
Men kan gerust zeggen dat de aard der toe
steken tegenwoordig zoodanig ig, dat er zoo
goed a's dagelijks ge -ogen kan worden,
doch er zu'ien a'tiji nog wel enkele dagen
per jaar zijn dat de wind zoo hevig is uat
een vliegtuig er niet tegen op kan komen.
Het luchtpostverkeer zal de eerste sehre-
rnzion dat daaromtrent geen
de op den goeden weg zijn. Is "dit eenmaal
tot stand gekomen dan volgt het jaersonen-
verkeer vanzelf.
Vervolgens wordt' Nederland en het' lucht
verkeer in de toekomst besproken.
Beschouwen wij do kaart van Europa, dan
zal een ieder het eens zijn dat ons land voor
het' toekomstige luchtverkeer eene zeer gun
stige ligging heeft; richten wij het oog nog
verderf dan zien wij dat het tevens gelegen
is op den grooten weg van Amerika naar het
Oosten, waarbij wij in de eerste plaats den
bli' vestigen op de groote lijn New-York—
Hn'i ax -New O stleDu''in -LondenAm-
ster !am—Be-lijnPetragrad—Moacou. Am-
8! r 'am be'oo't op dit traject een tusschon-
station te zullen worden en het is in ver
band biermede dan ook te betreuren dat
het voorstel van den hee" Manassen, lid
vard en gemeenteraad van A'dam, om reeds
in 1917 in de nabijheid van Amsterdam een
vliegershaven in te richten en daarvoor van
gemeentewege een terrein beschikbaar te
stollen, niet zonder eenige hilariteit werd
ontvangen. Men achtte den tijd hiervoor
toenmaa s nog niet gekomen en besloot Lie
ver ee-st de kat eens uit den boom te kijken.
Van Amsterdam uit behoort men in de
naaste toef omst tweemaal per dag per vlieg
tuig naar Parijs te kunnen vertrekken en
even zoovele keeren terug te kunnen kee-
ren. Oox naar Berlijn en Londen moeten
dagelijksclie diensten worden onderhouden.
De meerdere kosten van een dergelijke lucht
reis zu''on voor den handelsman die zaken
met het buitenland doet, geen beletsel zijn
om van deze diensten gebruik, te maken,
temeer waar zij voor hem een enorme tijd-
wi. st beteekenen.
Het luchtpostverkeer in ons land bespre
kende betoogt de schrijver:
Het is momenteel eene gebiedende eisch
dat men hier te lande dit vraagstuk ernstig
in studie gaat nemen. In dezen oorlogstijd
nu een geregelde maildienst van ons land op
Engeland reeds lang tot hot verleden be
hoort en het ook nog niet te voorzien is
wanneer deze weer zal kunnen worden in
gesteld zal het onderhouden van een lucht
postdienst ap Londer zeker met' van belang
ontbloot zijn. Wij bevelen het plan dan ook
krachtig aan de aanda ht der betrokken
autoriteiten aan. Ook schijnen er plannon
te bestaan binnenslands het traject Amster
dam—Goningen door een luchtpostdienst in
exploitatie te nemen, hetgeen eon "goedge
kozen proefneming lijkt voor den toekom-
stigen dienst op Engeland.
Bij de exploitatie van een luchtpostdienst
kunnen twee wegen gevolgd worden:
1. De is ederiandsche posterijen kunnen
de binnenlandsehe tlrajeeten in eigen be
heer nemen, of
2. er kan een maatschappij opgericht wor
den die verschillende trajecten exploiteert
en aan wie het' vervoer der luchtpost wordt
uitbesteed. i
Deze laatste oplossing lijkt' ons de meest
wenschelijke en niet alleen voor die maat-
schappü, maar ook voor de Medorlandsohe
Posterijen de meest voordeelige. De maat
schappij toch is naderhand bij nieuwe vor
deringen die de luchtvaart ongetwijfeld zal
makeu, beter in de gelegenheid aan haar
luchtpostdienst een personenvervoer vast te
knoopen, dan de posterijen dit zullen kun
nen doen, voorêL als in de toekomst de
Neöeriai.Jschf luchthavens ótappepiaatsen
in hot internationale luchtverkeer zullen
worden. Ook thans wordt het postverkeer
uitbesteed aan do spoorwegmaatschappijen.
Komt naderhand een geregeld personenver
keer door de lucht tot stand, dan zal altijd
nog het vervoeren der post eene belangrijke
bijverdienste voor de maatschappij zelf zijn.
"Wordt op de lijn Amsterdam—-Groningen
de dienst dagelijks in beide richtingen twee
maal onderhouden, dan zullen de uren van
vertrek uit beide eindstations b.v. 8 uur v.m.
en 3 uur n.m moeten zijn. Dp vliegtuigen
met de postzakken komen dan te resp. 9
uur v.m. en 4 uur n.m. aan het andere eind
station aan. Rekent men nu in verband met
de windsnelheid, die versnellend of Vertra
gend op de snelheid der toestellen werkt,
eene speling, in het uur van aankomst van
20 minuten (wat al heel veel ia op deze
afstand), dan komen de brieven dus resp.
tusschcn 8.60 en 9.10 en tusschen 8.60 en
4.10 o-p de eindstations aan, m. a. w. de
post zal den eenen dag iete vroeger aan
komen en den anderen dag iets later, maar
deze tijdsruimte is betrekkelijk zoo klein,
dat zij in het uur van bezorgen der brieven
geen belangrijke wijziging behoeft te bren
gen. Een brief, die 's avonds te Groningen
gepost wordt met bestemming voor Amster
dam, kan eerst den volgenden middag te
ongeveer 2.30 aan den geadresseerde wor
den ter hand g.-steld; met de luchtpost zal
hij zijne bestemming al om uiterlijk half elf j
•a morgens bereikt hebben, hetgeen dut een
tijdwinst van vier en een haif uur beteekent
en wat dit voor belangrijke handels- en
beurstransacties zeggen wil, zal ieder han
delsman voldoende duidelijk zijn.
Op grooter trajecten is de tijdwinst nog
vee- belangrijker.
Behalve over het oponthoud zelve dat het eon
vom naar onze Oost ondervond, heblïï versTb
lende bladen ook over het Witboek der regeerin°r
betreffende deze aangelegenheid beschouwingen
geleverd, waaruit wij hier nog eenige aanhalin
gen willen dom. HET VADERLAND o. a.
wensehte over de vernedering, waarop liet con-
vooiplan voor ons land is uitgeloopen, na wat
het reeds gezegd heeft, maar weinig te zegger),
maar meende toch te moeien wijzen op het feit,
dat Engeland zco vriendelijk is geweest haar
toestemming te geven, maar dat geen enkele
waarborg bestaat, dat Fransche, Amerikaansche
of Japansche oorlogsschepen het convooi onge
moeid zullen laten.
Wat zal er hu gebeuren, wanneer Ameri
kaansche, Japansche of Fransche oorlogssche
pen het convooi willen opbrengen Het Wit
boek zegt, dat indien Engeische oorlogssche
pen- het convooi verhinderden door te varen,
daarvan „het onvermijdelijk gevolg" zou zijn,
„dat de convooi-oommandant gewapend verzet
zou moeten bieden." Dat geldt dus ook voor
het geval, dat andere vreemde oorlogsschepen
het convooi de doorvaart traphtem ie beletten.
De bezorgdheid van het „V ad." wordt zelfs
verhoogd door de herinnering van een voorval
uit dén tijd, toen Amerika nog neutraal was.
Een Amerikaansch koopvaardijschip zou naar
het neutrale Europa uitvaren en de heele wereld
was in spanning of Engeland het zou durven
opbrengen, aangezien Engeland, hoezeer het
tegen de uitvaart van dat schip bezwaar had
gemaakt, in het verleden op dit stuk een beleid
had gevolgd, dat het zou moeten nopen, het
schip door te laten. En wat gebeurde? Frankrijk
bracht het schip op, en-voor Frankrijk gold dat
antecedent niet. Het was eon kostelijke zet van
de Engeische diplomatic geweest, en de heek
wereld had er schik in.
Welnu, besluit het blad, de Engeische re
geering heeft in al de stukken, die openbaar
zijn gemaakt, alsook in dé uitlatingen van
den Minister van Blokkade ter zake, killeen-
van zichzelf gesproken. Engeland zou als
gunst het convöoi doorlaten. Van de hond-
genooten werd niet gesproken, la het dan
uitgesloten, dat hetzij Amerika oi Frankrijk,
die niets hebben geantwoord, hetzij Japan,
dat een antwoord gaf, dat tot niets bindt,
zullen doen, wat Engeland zal nalaten? Wij
zien geen reden, het aan te nemen. Laten we
er het beste van hopen, maar hu ten schot
is het convooi niet. nv,c
Wij kunnen> ons, zegt het NIEUWS VAN DEN
DAG, na al wat er reeds gebeurd is en ook na
de verschijning van het Neaerlandsche Witboek,
waarin bijna niets nieuws meer staat, over de
convooi-kwestie niet bovenmatig meer ergeren,
en als bijv. de „Toekomst" jammert en briescht
over den afloop, dan is 't —adat de i oekomst
nu eenmaal de zaken bekijk- van het anti-Engei
sche, gelijk de „Telegraaf 'i doet van het pro-
Engelsche standpunt Uit een Nederlandsch
oogpunt dit geval beschouwend, vindt het blad
geen reden om er ons dik over te maken."
Natuurlijk was de Nederlandsche Regeering
bevoega om te zeggen: He) herstel van de
betrekkingen met onze koloniën is, nu dit con
vooi geen handelsdoel heeft, een levenskwestie
voor ons volk, en als wij, deze schepen escor-
teerend met onze oorlogsschepen, tevens ver
klaren dat ze geen contrabande aan boord
hebben, tast gij onze eer aan indien gij daar
aan twijfelt. Zoodra nu »eer €I1 levensbelang"
in 't spel zijn, en vertoon van machtsmiddelen
bewijst dat men het ernstig meent, staat aan
de vreemde mogendheid de keus, ons te res
pecteeren of het op een oorlogsdaad tegen
over ons te laten aankomen. Met een recht
heeft dat eigenlijk niets te maken. Het is uiting
van zelfbewustheid van een onafhankelijken,
fierat zij 't kleinen staat, die zitii niet
in anderer twisten mengt, die anderen ook
niet om den tuin leidt, maar yoor zich het
recht opeischf op eerlijke, loyalu behandeling
Onze Regeering bad zóó kunnen bandelen,
Tij had daarmee runnen volstaan. Alisschien
zou deze fiere houding geen kwade gevolgen
gehad hebben; m-sa-rijen had het aanzien van
Nederland en van de andere neutrale volken
er aanmerkelijk bij gewonnen (vooral indien
deze houding wat vroeger ware aangenomen).
Eh velen achtten t grievend voor den vader-
landschen trots dat de Nederlandsche Regee
ring, eenmaal den eersten stap zettend op
dezen weg, mei dóórgmg, manhaftig. wat
er van komen mocht.
De meerderheid van ons Kabinet wilde die
zware verantwoordelijkheid niet op zich laden
en zij deed daar o. i. wijs aan.
Want 't draait alles om een: misschien
Het „Nws. v. d. D. wijst dan op ons goed
recht en hoe m 1W Engeland nog ondertee-
kende, de Londensche zeerecht-declaratie, die in
art. 61 nadrukkelijk bepaalt: „Neutrale schepen
ondei convooi hunner oorlogsmarine zijn vrij
gesteld van onderzoek," een bepaling, die En
geland op 7 Juli 1916 bij Brltsche Cider in
Council eenvoudig afschafte
Wij mogen 't nog 'oven, besluit het „Nws.",
dat de Britsche regeering zich door net ge
schreeuw der jingo's van „Times" en „Daily
Mail" niet van baar stuk heeft laten brengen
en aan de bevriende Nederlandsche natie, als
een gunst dezefooi toewerpt.
,Iiad toch liever gezwegen," roept de HAAG
meeste der niet overtalrijke Nederlanders, die
het Witboek onzer Regeering hebben doorwor
steld over het uitgezonden convooi, deze ver
zuchting geslaakt hebben.
Dan was dat convooi met ap- en dependentiën
alweer zoo ongeveer uit onze gedachten verdwe
nen; we leven immer# zoo snel tegenwoordig en
er is zóó veel aan de hand. Maar neen, onze
Regeering, die eigenlijk geen Regeering meer
is er zijn Nurksen die beweren dat ze sinds
jaar en dag eigenlijk geen Regeering meer was,
omdat zij Jan en Alleman liet regeeren onze
Regeering dan heeft gemeend haar nalaten
schap, die door haar opvolgster wel onder bene
fice van inventaris zal worden aanvaard, te moe
ten vermeerderen met een document, dat zoowel
een Offenbach als een- Wagner zou kunnen in-
spireeren.
Doch Offenbach en Wagner waren geen Ne
derlanders, en de nakomelingen van De Ruyter
en De Witt zullen bij de lezing van dit Witboek
wel tot niets anders geïnspireerd worden dan
tot een blos der schaamte, of tot een uiting des
toorns, of misschien ook wel een stillen traan,
al dan niet „heimelijk weggepinkt", gelijk de
technische term luidt. Want er staat in dit docu
ment, dat een hoogst belangrijk stuk regeerings-
beleid behandelt, niets, maar "dan ook letterlijk
niets, waarop wij Nederlanders trotsch zouden
kinnen zijn, dat ons nationaal gevoel zou kun
nen bevredigen, laat staan streelen, en helaas
heel veel, dat schaamte of toorn of desnoods
tranen al naar aard en temperament van
den lezer kan opwekken of te voorschijn
roepen.
Het blad zegt, dat nergens een schijn of scha
duw van rustig, wel overwogen beleid te zien
is, en eiroigt:
We zullen er nu maar niets meer van zeggen.
De geschiedenis is uit. De millioenen, die dit
convooi ons kost, zijn naar de maan en ons
prestige is denzelfden weg opgegaan. Een der
eerste dingen, die de nieuwe Regeering zal heb
ben te doen, zal de schade, die door deze tragi-
comedie is aangericht, te henstellen, zoo goed
dat gaai"
l-BB-
Naar de Missie. De weleerw. heer
0. R. M. Walters, kapelaan aan de O. L.
Vr. parochie te Utrecht, zal eerlang naar
de MiBsiën vertrekken. In verband daar
mee zal hij' vermoedelijk reeds in de aan
staande maand naar Mill-Hill gaan.
Een blinde examinandus. Bij het
onderwijzers-examen te Rotterdam is volgens
de „Graai'sch." een blinde mannelijke can-
didaat geslaagd, de heer Robart. Hij is 39
jaar oud en werkzaam in de Blindeninrich-
ting aan de Van der Duynstraatf te Rotter
dam. Hij legde een zeer goed examen af.
Bij ministerieele beslissing was hem ont
heffing voor enkele vakken verleend. Op
zijn examenlijstje prijkten zevens, 3 ach
ten en éón tien.
Dit is de tweede maal, dat in Nederland
een blinde de akte verwierf. De eerste was
de heer Jonker, te Amsterdam, die in 1911
Slaagde.
Onze hooggeprezen ontwikke
ling. Eiiber in de „Vlissingsohe Cït," 'klaagt
over heb onderwijs op omzie Haagsdhe ÏL B.
Scholen. „De vacamties op die H. B. S. en de
gymnasia duren tot 3 September, d. w. s. acht
voile weken. Met Kereitmis en mot Pasoli^n is
ool< al eens eorvmt, zoodiat per jaar 11 A 12
wok-Owoixkt g-pruat. Vooral <fe fprooboro v&oan-
tie hoei£t do ten-dena toq steeds tiiifeor to wor
den. In mpn tiyd dunro'-o dia 6 weèsen, 00 1»
thans al over dia aaht weken.
>,iin zijn de resultaten vtan den arbeid zoo
«bitterend, is het onderwijs zoo voortreffelijk?
Op éón der vijf jarige H. B. S.'en gaan 291
leerlingen, zonder de vijfde klaaae mede te tel
len, die eindexamen doen. Vam die 291 zijn er
Vérleden, week niet bevorderd tot een hoogore
klasse 84, zegge vier en tachtig. Dat ia dus 28
prooent- En vraag niet hoevelen er nog overge
gaan zijn met zeer eleohte cijfers. Hek-examen
bestaat niet meer, dus valt do besMssing onmid
dellijk. Het ifl nu mogelijk dat een leerling on
voorwaardelijk overgaat terwijl hij in twee be
langrijke vaikiken onvoldoende heeft. Be «jg
deeer dagen een rapport waarop een onvoldoen-
d'0, "wxw na txiurkfennia en voor één der mocferne
talen voorkwam; De overige cijfers waren allen
zeer zwak en toch was deze leerling overgegaan
naar de volgende klaleee. En zoo rijn er vele
geweest."
Er staat niet MJ noe hoog do atyfore ztia,
welke de leerlingen in het vak „sport behaal
den'.
Prof. D r. R. Lichtenberg O.FJSJ.
Naar do »Tijd« verneemt, zal de ZeertEepw
Hooghel. Pater dr. R. Lichtenberg O.P.M.,
privaat-decent te Utrecht en onlangs benoemd
tot professor aan de Rijta-aeademde te Am eter
sterdam, eerlang vanwege de Radiboud-etich-
«rig worden benoemd tot boogleeraar aan diy
j Technische Hoogeschool te Delft* om onder
geven in diezelfde vakben, waarin hif te Am
sterdam doceert.
Pater G. Louweréns S.J. t Te
Reeds zijn eenige leerlingen door den voor
zitter der commissie gehoord, met als gevolg,
dat een drietal hunner van het verder exa
men uitgesloten is.
Hül 8 HOTJDON DER.WIJ S.
(Ingezonden).
Onlangs werd mij van bevriende zijde 't
«Diploma van den Ned. R.-K. Schoolmat!
voor Huishoudonderwijetoegezonden met 't
verzoek dit met een kort woord te heepreken.
Gaarne ben ik hiertoe bereid, want nu er ern.
etigo plannen bestaan om het vakonderwijs,
waarvan het Hni«?hondwiderwijs een "onder
deel uitmaakt, van overheidswege te regelen,
opent zich hier een nieuw arbeidsveld voor
jonge vrouwelijke krachten. Aan de aan
staande Huishoudfioholen zal onderwijsperso
neel noodig zijn, dus zij, die zich minder ge
neigd voelen tot diepere geestesontwikkeling
kunnen in dezen bij uitstek nuttigen tak van
Onderwijs haar smaak voor 't praetische breed
ontplooien, hare gaven, op dit. gebied, tot rij
ke ontwikkeling brengen 'en zich voor de toe
komst een levensdoel verzekeren.
„In zijne vergadering van 9 Nov. 1917, (al-
„dus vangt de kleine brochure aan) gehouden
„te 'e-Hertogenboseh, heeft de Nederlandsche
„RoomeCh-Kathol ieke Schoolraad besloten
„voor belanghebbenden de gelegenheid te
.openen tot het verkrijgen va n diploma's, als:
I. Onderwijzeres aan Volkshuishondecho-
len.
II. Onderwijzeres aan Huishoudscholen.
III. Leerares aan Huishoudscholen.
„Voor deze examens zijn daarop onder des-
„kundige voorlichting vastgesteld, zoowel 't
„examenreglement als da programma's voor
«de verschillende uit te reiken diploma's
„Tot groote voldoening van den Ned. R.-K.
„Schoolraad heeft het aangekondigde exa.inen
„voor onderwijzeres in. koken en voeding -
jeer aan Volk&huishoudscholen in April 1918
„kunnen plaats hebben."
Voor dit examen hadden zich opgegeven
42 geestelijke austots uit verschillende con
gregaties van welke 36 het diploma ontvin
gen, n.1.: 2 zusters Franciscanessen uit Et ten;
2 Zustere 'Franciscanessen uit Oudenbosch; S
zusters van het Allerh. Hart van Jezus, uit
Moerdijk; 4 zusters Penitenten-Reeol'ectinen
uit Roosendaal; 6 Liefdezusters uit Tilburg;
2 zusters Franciscanessen uit Dongen; 5 zus
ters van Liefde nit Schündel; 2 zusters van
Liefde nit Veghel; 8 zusters van het gezel
schap van J. M. J. uit Den Bosch; 2 zuster»
Ursulinen uit Boxtel; 2 zusters Franciscanes
sen Penitenten-Reooliectinen nit Oirschot; 4
zusters, dochters van Maria en Jozef uR Den
Bosch.
Deze zusters ontvingen allen haar oplei
ding in de R.-K. Huishoudschool der Martha-
vereeniging te 's-Besch, bestuurd door de
zusters van bot H. Gezelschap J. M. J. Of
schoon ook dames hadden verzocht dezen
ouraus te mogen volgen, konden zij dit jaar
niet wonden toegelaten, wijl de noodige tijd
ontbrak om aan meer groepen onderwij# te
geven. Voor 't varvolg echter is daarin ver
andering gekomen.
Wat het examen betreft, hierover gchrijfll
de WelEerw. Heer Nabuurs, Rector der
Bissoh. Kweekschool en Inspecteur van liet'
R. K. 'Bij z. Onderwijs te 's-Boech, in" de
„Residentiebode"van 16 Mei: „Voor. wie
zullen ze dan examen afleggen en van wie
het diploma ontvangen? Dewijl geen wette
lijk examen bestaat, la een diploma van
den staat met eenige wettelijke bevoegdheid
nfet' te verkregen en zijn de opleidingsin
richtingen op eigen diploma's of op d. do-
ma's van particuliere vereenigingen aa ge
wezen. De eersten hebben onmiskenbare
waarde maar deze zal wel altijd eenigszin#
betrekkelijk zijn en afhangen van de dege
lijkheid van opleiding en examen. En °nu
in de naaste toekomst meerdere opleidings
inrichtingen op katholieken grondslag g aan
geopend worden, is het noodzakelijk van den
beginne af eenvormigheid te bewerken. De
Ned. R. K. Schoolraad gaat daarvoor zor
gen door 't bieden van gelegenheid tot hot
afleggen van een examen en het deelne
men daaraan afhankelijk te stellen van
eenige eisehen, waaraan de opleiding moet
voldoen. Waarborg voor degelijkheid van 't
examen is hierin gelegen, dat het wordt
afgenomen naar de w(jze, die is vastgesteld
voor do eindexamens aan openbare en bij
zondere gymnasia volgens arfc 11 en lb7
van de Hooger-Onderwijswet.
„Door desa nesoJinar van den Ned. R.-K.
Sdroolraad wordt eemvomiigheid in de oplei
ding tot leerares verkregen, ia de degelijkheid
van het examen gewaarborgd en vanzelf dan
ook de waarde van het diploma verhoogd. Zij.
die in het bedt daarvan komen, zullen door
haar onderwijs van die waarde «etuigen. En al»
dan eenmaal het weteoniwerp ap hei vakonder
wijs wet ia geworden, aal zeker ook dit diploma
van den Ned. R.-K. Schoolraad diet slecht»
wordt uitgereikt na eene opleiding en na een
oxamen waaraan aile waarborgen van degelijk
heid j$n Verbonden, wettelijke erkenning vin
den. Zoo weidt de uitvoering dev wet voorbe
reid en gemakkelijk gemaakt."
Zooela boven vermeld te. worden, er door den
R.-K. Soh ooi raad voor het Hnishotodonderwns
drie vorrxMIen.de diploma's gegeven en neg een
.1 türie ver®Ofianen.ue uapiuoiat en. neg een
Cudoniboach (N Br.) 0^rl^d ib den oudcr- ^„QT hvMrowl*ter, dfe we even met een
dom van bijna 79 jaar, de WeiEerw. Kater U. j Wot willam
J. J. Lorawerens. S. J., ZtfnEerw. ontving da ®°Tt woord n®ö®r wUIen toelichten.
SÓ'he POST uit, en zegt, dat vermoedelijk de pleegd zijn.
TT. Priesterwijding in 1872 en was sedert 1890
verbonden aan het college der E.E. P.P. Je
zuïeten te Ondenbosoh. >-
ONREGELMATIGHEDEN BIJ HET EIND
EXAMEN H. B 9.
Uit Meppel verneemt de Mb., dat bij het
schriftelijk gedeelte van het eindexamen R.
H. B. S. ernstige onregelmatigheden ge-
I. Onderwijzeres in Yolkshnishondscholen.
'•Hot i» gewenscht, dat de leerlingen voo*
deoen cursus in hot bezit ziin der acte van be
kwaamheid, vermeld in art. 77 a der wet op het
I'. 0, Anderen worden alleen aangenomen na
het afleggen van een voldoend Toelatings
examen.
a. In koken en voedingsleer.
Dnur van den onnau» één tear.
de ONTKNOOPING.
De pendule in de huiskamer Iaat tien
heldere goug-elageu kooren.
't Is stil geuorden in huis.... alles is in
diepe rust.
Alleeu in 't slaapkamertje van 't veertien-
jaijge zoontje des hóizes beweegt iets.
Voorzichtig.... héél voorzichtig stapt ie nit
«n ledikaut.even rilt ie, ale z'n blaofce
Voeten het zeil raken.
Geruisohloos opent hij de deur.... daarin
heeft je al 'n groote handigheid gekregen....
fn sluipt de ganig in, tot bij de deur der slaap
kamer van valer en moeder.... hij houdt
«'n oor vlak bij t sleutelgat.... en luistert
gespannen
Alles te stilze slapen dus....
riven bahoodzaam aio daar straks loont Ia
terug naar z'n kamer'je.... bijna zonder g£
Juid wordt de ueur weer gesloten.
Uit z n broek, die aan den knop van 't ladi
kant lmngt, neemt ie 'n peukje kaars e 'n
doosje lucifers. Even later huppelt 't gele
vlammetje in de kamerdonkerte.... 't Eindje
kaars wordt op 't nachtkastje neerg'eplakt.
B-nr,a^Eaam' ycoiziclitig wordt 't la'tje open-
i etiox-keu en n dun, slap boekje met 'n hel-
kldurige plaat op de voor-pagina, komt te
voorscnijn. Met roode. vette letters is de titel
erop gedrukt: »De avontua-en van den be-
10om den Ainenkaanbellen detective, Nick
Carter 14e aflevering, Het geheim van
de bloedsporen op het plafond*.
De jongen kruidt m bed.
hruikt hij voor rugsteun
mn n»Al* m.G1
het kussen gev
Gretig begint ie
ta lezen,, den vin ff61' met de rogcis meesohnk
vend, om toch vooral geen enikel woordje te
missen*n hoog-roode blos kleurt nu en
dan z'n wangen-.do eene bladzijde na de
andere wordt omgeslagen, en maar steeds
leest hij gejaagd door, zonder z'n oogen van
de letters af te wenden.
't Is ook weer 200n fyn boekie.... haast 't
mooiste van allemaal.
Derde hoofdstuk n Ontzettende nuoht.«
jnist OP oogeribliik, dat de on
verschrokken detective de deur wilde ope-
nen, hoorde hij 'n eigenaardig gekmu-s.
Waakzaam als altijd, greep hij zijn re
volver, om elk oogehblik geroed te zijn,
zich te verdedigen. Maar te laat! Opeens
was het, als voelde hij den grond ondea-
zijn voeten wegzinken..,, 'n zacht' ge
kraak weerklonk en Nioh Carter viel
door '4 verraderlijke valluik
Hè. nou wordt 't eoht.hoeveel blacfeü
d8n nog?.... In de twintig,... non, ka® me
niks schelen.... *t kaarsie houdt t m>g
*n half uurtje uit.... 't te 'n iSk
Hè, wat steken me oogen.
zon *k maar
gaan slapen? Even T hoofdstukkie uit dan
Maar als *t hoofdstuk nit is, neemt Ie H vol
gende er ook nog hij....
Elf uur slaat 't huiten op de torenklok.
Even doopt ie z'n hand, !n 't waiter der lam'
petkan en bot zich de ^wollembraiuleri^
oogen. Verschillende malen verandert hij van
liggend, met een arm het hoofd ondersteu
nend
de ongelukkifiro detective te geheel
machteloos. Met vxntelbare stukken touw
Is h« aan den paal gebonden en vlak voor
hem staat de trommel met buskruit, die.
zoo spoedig als het vreeselijke toestel af-
joept, zal ontploffen en alle# in don om-
W>k verwoesten en vernielen. Nog enkel»
Xttmnten en het ontzettende werk aal vol-
bracht raju, De detective blijft kalm. Zijn
Selaat teekent ware doodsverachting. Nog
eén minuut..,, twintig secondenMa**
wat Is dat? De deur gaat open en
en de vader van den knaap komt t Maapn-a-
mertje binnen. Wat er
*n geheim gebleven. Maar Nick barter staat
nog skade lm den paal gebonden. G. N.
