HEM IUIIMUI?
BUITENLAND
-ELCK WAT WILS
in en om Haarlem
Zaterdag 10 Augustus Derde blad
VERSPREIDE^BERICHT^N
DE KOSTEN VAN DEN OORLOG.
HET VAT IC A AN EN DE JAARDAG
VAN DEN OORLOG.
-
TREKJES XLVill
tlENIGE OPMERKINGEN OVER KOEL-
EN VRIES-INSTALLATIES VOOR HET
BEWAREN VAN LEVENSMIDDELEN.
De Haarlemsche Gemeenteraad besloot in zijn
jongste zitting een bedrag van 40,000 ter
beschikking van B. en W. te stellen, teneinde de
koelinrichting van ons Openbaar Slachthuis om
te zetten in "een vricsinrichting.
Dit besluit, alsmede de groote vooruitgang,
welken de koeltechniek in het algemeen tegen
woordig beleeft en het groote gewicht er van
voor de conservëering van allerlei levensmidde
len, gaf ons aanleiding over. dit belangwek
kende onderwerp ons licht op te steken bij
een deskundige. De ingenieur, dien wij er over
spraken, was zoo vriendelijk ons de volgende
inededeelingen te doen, waarmede wij ook onze
lezers gaarne in kennis stellen. Zij geven een
goed overzicht van doel en werking, zoowel van
koel- als van vriesinrichtingen.
Zoolang het vleesch niet langer dan vier tot
vijf weken bewaard moet worden, aldus onze
zegsman, kan dit geschieden in ruimten, waar
droge lucht van 2 tot 6 graden boven nul circu
leert. Moet het vleesch echter meerdere maanden
bewaafd worden, dan is invriezen noodig. De
temperaturen moeten lager zijn, naarmate het
vleesch, of in 't algemeen de levensmiddelen,
langer in de ruimten moeten blijven.
Voor het in massa invriezen van groot vee zijn
gewenscht: een koelruimte, waar het vleesch tot
ongeveer het vriespunt wordt gekoeld, een in-
vriesruimte, waar het bij een temperatuur -van
10 tot 12 graden onder nul wordt ingevroren en
een bewaarplaats van het ingevroren vleesch,
waar een gemiddelde temperatuur van zes gra
den vorst zonder beduidende schommelingen kan
worden gehandhaafd.
In de beide eerste ruimten wordt het vleesch
opgehangen, zoodat de koude lucht van "alle
zijden er op kan inwerken. In de opslagplaats
wordt het, reeds door en door bevroren, vleesch
gewoon op elkaar gestapeld.
I Het geheele proces van afkoelen en invriezen
duurt gemiddeld vijf tot zeven dagen.
Er is vroeger veel vleesch bedorven door on
oordeelkundige behandeling. Hieronder komen
vooral in aanmerking het direct op elkaar stape
len van warm, versch vleesch in een invries-
ruimtc, waardoor nooit een regelmatig bevriezen
,kan plaats hebben. Voorts het veroorzaken van
groote schommelingen in temperaturen en voch
tigheidstoestand der vriesruimten. Dit laatste
wordt dikwijls veroorzaakt door het ontbreken
Van een voorkoelruimte, zoodat warm vleesch in
dezelfde ruimte ingevroren wordt, waar reeds
bevroren vleesch is opgeslagen.
Door dergelijke halve maatregelen zou zeer
ten onrechte bij sommige personen een verkeerd
oordeel over bevroren vleesch/post vatten. Wij
wijzen er uitdrukkelijk op, dat, met inachtneming
van alle maatregelen, ingevroren -vleesch, na
jaren bewaring, van uitstekende kwaliteit is.
Zelfs is dit vleesch, als het volgens bepaalde
regelen ontdooid wordt, geheel als versch-ge-
slacht vleesch nog eenige dagen in ontdooiden
toestand te bewaren. Echter wordt ook tegen het
doelmatig ontdooien in bijna alle inrichtingen
gezondigd, zoodat daardoor de meening ontstaan
Is, dat bevroren vleesch na het ontdooien sneller
dan ander vleesch bederft.
Voor andere levensmiddelen, zooals boter,
eieren, visch enz., geldt het bovengezegde even
eens in meer of mindere mate. Alleen zijn de
temperaturen, waarbij deze zaken het best fe
bewaren zijn, verschillend, terwijl voor de één een
voorkoelruimte overbodig is. voor een -andere een
aparte ontdooiruimte beslist onontbeerlijk Is
(eieren, welke bij ongeveer O gr. worden be
waard, moeten eerst in een ruimte met warme en
zeer droge lucht worden gebracht). Zoo is bij
voorbeeld visch een zeer lastig product. Volgens
een nieuwe methode ingevroren visch is tot 4
maanden goed gebleven. Deze tijd is echter voor
visch als een uiterste te beschouwen. Jntusschen
zou het te ver voeren, hierover verder uit te
weiden. Voorloopig zal het invriezen van groote
hoeveelheden visch voor conserveering wel weinig
Plaats hebben.
Nu op 't oogenblik het 1 evensmiddelenvraag-
stuk voor Nederland zoo op den voorgrond treedt,
is het gewenscht, over zooveel mogelijk vries
ruimten te beschikken. Met het oog hierop gaan
verschillende gemeenten er toe over, de Koel
ruimten van de abattoirs te veranderen in vries
ruimten. Deze koelruimten zijn in het algemeen
ingericht, om temperaturen van 2 tot 6 graden
boven nul te bereiken. Ze moeten een beduidende
verandering ondergaan, alvorens geschikt te zijn
voor het beoogde doel.
Men bedenke slechts, dat voor het invriezen
van één kilogram vleesch tot zes graden onder
nul, reeds drie en een half maal zooveel warmte
tnoet worden afgevoerd, als bij het koelen van
ideze hoeveelheid tot twee graden boven het
vriespunt.
Ofschoon uit den aard der zaak bij een derge-
hjken ombouw geen vriesinrichting ontstaat,
(welke aan alle te stellen eischen voldoet, 13 in de
meeste gevallen toch vrij vlug een zeer bruikbaar
vrieshuis te maken. Dit is daaraan te danken,
dat meestal deze abattoirs tevens machines heb
ben voor ijsproductie. De koude, door deze
machines geproduceerd, wordt tijdelijk aange
wend om de koelruimten op.lagere temperaturen
te brengen.
Men mag aannemen, dat in de toekomst koel
en vriesruimten steeds meer voor het bewaren
van allerlei levensmiddelen en andere materialen,
zooals pelswerk, bloembollen verscfie bloemen,
tabak, enz. in gebruik zullen komen. Een op
somming van alle bedrijven, waarin de koel
techniek reeds toepassing vindt, zou hier te ver
voeren, doch men kan aannemen dat de toepas
sing der kunstmatige koude een zeer groote toe
komst tegemoet gaat.
FOOH MAAR SCHALK VAN FRANKRIJK.
De ministerraad heeft besloten Fodh tot den
rang van Maarschalk van Frankrijk te ver
heffen, zooals wü reeds gisteren meldden.
Aan generaal Pétain is de militaire medaille
verleend.
Foch is de tweede Fransehe generaal; aan
wion tijden® den oorlog den hoogeten militai
ren titel verleend is, en evenals Joffre heeft
hij Óeze zeldzame onderscheiding aan de oevers
van a'e Marne bevochten. In de derde repu
bliek was voor het uitbreken van den oorlog de
titel „maarschalk van Frankrijk" in onbruik
geraakt. De laatste Fransehe maarschalk was
G'anrobert, die in 1895 overleed.
Het decreet, volgens hetwelk Fodh tot maar
schalk van Frankrijk wordt benoemd, wordt
voorafgegaan door een rapport Van Clemen-
ceau aan president Poinearó, waarin hij zegt:
„Het decreet van 24 December 1910 deed
voor de eerste maal a'e waardigheid van maar
schalk herleven. Ik heb de eer, uit naam der
regeoring, en ik kan verzekeren, uit naam
van geheel Frankrijk, onderhavig decreet u
ter onderteekening aan te bieden, volgens het
welk aan generaal Foch deze hooge nationalo
belooning wordt toegekend.
Op het tijdstip, waarop de vijand door een
geweldig; offensief over een front van 100
K.M. ons de beslissing poagde af te dwingen en
een Dnitsoho vrede op te leggen, die de knech
ting der wereld zou brengen, werd hij door
Foeh en zijn bewonderenswaardige fe-oepen
overwonnen.
Parijs is ontlast, Soiseons en Chateau-Tkier-
ry zijn heroverd, meer dan 200 a'orpen zijn be
vrijd, 53.000 gevangenen werden, gemaakt en
700 kanonnen worden veroverd.
De zoo luide door den vijand verkondigde
hoopvolle verwachtingen rijn in duigen St
raiten, dé roemrijke legers cfer geallieerden
stortten rich in één enkelen zjegefvlorendeMl
stormloop van de oevers van do Marne Op die
van AJsne
Zoodanig zijn de resultaten eener manoeuvre
die even bewonderenswaardig wwa geconslpi-
eerd door 't oppercommando als Voortreffelijk
ten uitvoer gelegd door de onrnrgelRkelijke
aanvoerders. Hot vertrouwen, door de republiek
en allo geallieerden in den overwinnaar van
de moerassen van Saint-Goud, in dep hef aam
den aanvoerder van de Yser en 'de Som me ge
steld, bleek ten volle gerechtvaardigd.
.De waardigheid van maarschalk aan Foeh
Verleend, zal niet slechts een, belooning rijc
voor de roeds verleende dieneten, maar tb', zo'
voortaan het gezag van den groeten krijgsman,
geroepen om a'e legers dor Entente tér over
winning te voeren, nog meer en heter Ie vesti
gen."
DE VERMELDING ViM GENERAAL
PETAIN.
Uit Parijs wordt gemeld:
Het Staatsiblad Vermeldt als volgt generaal
Pétain, ter gelegenheid van de onderscheiding
van den chef der noordelijke en p oord-ooste
lijke legers met die militaire medaille:
„In a'eri loep van den oorlog, op onderschei
dene beveludbiberaposten, welke hij bekleedde
aan het hoofd eener brigade, eener divisie, van
Sen legerkorps en van een legergroep in het
Fransehe leger, legde hij, steeds de bewijzen
af van de schoonste moreele en vakkundige
hoedanigheden.
Soldaat in hart en nieren, Mold hfj niet
op, schitterende getuigenis af te leggen van
de edelste plichtsbetrachting en de grootst©
zelfverloochening.
Hij wist steeds in de legers, die onder zijn be-
I., sten don, een krachtige, maar welwillende
discipline te handhaven, onderhield in de Ifk-g-
ste mate moreel, wakkerde hun vertrouwen
aan, en heeft rich do onvergankelüke aanspra
ken weten te scheppen op, de dankbaarheid der
natie, door den, Duiteohen stormloop te bre
ken en zegevierend terug te dringen.
DjE KATHEDRAAL VAN SOISSONS.
Over de kathedraal van Soissons deelt
prof. Paul Clemen, die eenige dagen vóór
de Inneming van Soissons door de geallieer
den ,die stad bèzocht, in het „Berliner Ta-
geblatt" het volgende mede:
Den 28ston Mei hebben de Duitsche iroe-
ï,n ver^oeden strijd veroverd
en sinds den 29sten stond de stad aan het
hevige vuui der Franschen bloot'. Het cen
trum der stad, alsmede -de kathedraal ston
den' den 30sten Mei in brand, en daar het!
onmogelijk was dezen te blusschen, moesten
de pioniers de aangrenzende gebouwen -in
de lucht' laten vliegen om het vuur te stui
ten'. Sindsdien ging geen 'dag voorbij zonder
dat - er granaten in de stad vieletf, soms
400 op één dag.
Op deh morgen van den 18don Juli, toen
het' tegenoffensief van generaal Foch' begon,
stond het stadsgedeelte tusschen dé kathe
draal en bet' stadhuis aan de verwoesting
bloot, alsmede de brug en het Noordelijk
uiteinde, 's Middags verliet ik Soissons dat'
reeds door de étappe-troepen ontruimd was.
Sindsdien bleef de stad onder vuur, en de
Franscho artillerie heeft' het werk, door de
onzen begonnen, voltooid.
In December 1914 had ik reeds van onze
stellingen van de hoogte van Cuffies uit
de groote bressen waargenomen in de ka
thedraal. In het gebouw was in den eer
sten oorlogswinter één der zuilen geraakt,
die don Noordelijken muur. van het schip
droeg en omvergeworpen, waardoor tegelijk
een deel van de zoldering was ingestort.
Zoo ontstond ook in een der bovenmuren
een opening ter grootte van een huis. Ook
de Noordzijde vertoont tal van treffers. Ven
sters, bogen en pijlers zijn vermorzeld. Ge
leidelijk' ging de verwofesting van de kathe
draal aan alle zijden verder door.
DE HONGERSNOOD IN BELGIE,
Van goed ingelichte rijde schrijft men a"an
verschillende bladen:
Als gevolg Van de Duitsche maatregelen zijn
do bronnen van de voorziening van de Belgi
sche bevolking 3 bijna opgedroogd. Men kan
zich gemakelijk den noodtoestand voorstellen,
die daarvan voor de bevolking het gevolg is
,i y» vw v j
Zonder eenige ©verdrijving kan beweerd
worden, dat er ten huidige dagen geen e-
vensmiddelen meer in het land zij111- "'J: ®r
bevolking kan zich slechts staande .houden in
de angstige verwachting van ach kerm/wc.en
oogst en van de karige rantsoenen dio^oe toe
wijding van a'e B. B.. er in plaagt naar e
verschaffen. -
De weinig© uitstallingen, die uien in e
groote steden nog aantreft, zijn, op de -■> epei
beschouwd, slechts gezichtsbedrog, waateij de
vindingrijkheid van den Belgischen winkelier
door allerlei kunstmiddeltjes de ecbsarzclit aan
artikelen tracht te verbergen.
Om te weten wat er omgaat, moet men door
dringen tot de haardsteden der drie 4 vier mil
lioen Belgen, die eteun ontvangen van het
Nationaal Steun- en .Voedingcomité, tot do wo
ningen van eenige millioenon beambten, amb
tenaren, kleine kooplieden, renteniers en men
seden met pensioentje, die, uit schaamte voor
hét Inroepen van steun, er de voorkeur aan ge
ven, het zonder te stellen en derhalve gebrek
te lijden. En wil men een beeld van wat voor
ieder dier Belgen deze belangrijke aanvoeren,
welke men te Rotterdam riet inladen, betee-
ke.uen?
Men logge op een schotel MO gram brood,
sanmgestéld voor «en groot gedeelte wit - rog
gemeel, gerst en mais, 20 gr ion reuzel of spek,
15 gram boonen of erwten en men aan
schouwt bet aagolijlksöh. rantsoen van den
Belg. Volledigheidshalve zij Mer nog- aan toe-
f ©voogd, dat bovendien nog om de drié nvaan-
ou 60 gram koffie ot önoao Word* uitffö-
ttocld.
Is or onder onz© landg^nooten iemand,
hart niet inkrimpt bij bet aanschouwen van
d'at hongerrantsoen, waaïvan de Belgeh moe
ten leven?
Én men verbeeldde rich niet, dat 'dit karig
en onvoldoende officieel© rantsoen aangevuld
kan worden door levensmiddelen van eigen bo
dem. De aanhoudende stijging van de prijzen
der dopr het eigen land voortgeibvadhte voe
dingsmiddelen maakt ze onborelkbaar voor
0/10 der .bevolking.
Niet alleen rijn de oncksstewndegi buiten staat
z» zich te verschaffesj, maar iedere dag ter-
meerdort het aantal van de welgestelden, die
door het stopzetten hunner zaken, het verlies
hunner betrekking, het opmaken van hun
spaarpenningen in de onmogelijkheid verkoeren
tot deze noodzakelijke aanvulling van de door
de ambtelijke organen verstrekte rantsoenen
te geraken.
Rundv'leesch kost 80 tot, 85 franc» per Mlo
grair. varkensvloesch 40 tiot 45 franc» spek en
en vet 05 francs per kilogram, melk fri 1.80
de liter, ei oren £t. 1,45 per stub, de bote»
wordt frauduleus Verkocht Voor 40 francs per
kilogram, aardappelen Worden clandestien
verhandeld voor 4 franc» de kilogram, meel
voor 19 francs, «ruiker voor 18 francs per kilo
gram, een klefn bosje nieuwe peentje» koet
fr. 1.60, ©en kilogram erwtjes fr. £.60, een
bloemkool 2 fros. een kropje salade 50 centime®.
Uit deze cijfers kan men afleiden hoe go--
ring het aantal ie der genen,, die in st&'at rijn
hup, Voedsel aan te vullen met levensmiddelen
van. eigen bodem. Onder deze omstandigheden
kan men rioh dé verwoesting Vooretellen, wel
ke door Ondervoeding worden veroorzaakt; de
ze ondervoeding strekt rich uit tot alle klassen
van de maatschappij en veroorzaakt een riekte-
toestand' en ©en sterfte, welke tot dusver In
België onbekend waren, België nooit heeft on
dervonden, zelfs niet ten tijde van de moord
dadigste epidemieën, waardoor het land in de
19e eeuw geteisterd werd.
Om den toestand onzer naburen juist te schil
deren is er maar één woord: hongersnood.
Ala 'die bongesnood in Belgie nog niet het
gruwzame kleed heeft 'aangenomen van' de be
ruchte hongersnooden, waarvan de geschiede
nis ons de dramatische gebeurtenissen heeft
overgeleverd, dan is dit uitsluitend te danken
aan het eteunwerk, dat in België in het leven
js geroepen met medewerking Van de Neder-
landsche en Spaansche regeeringen. Deson
danks leiden alle pogingen en alle opofferin
gen der onderscheiden regeeringen, betrokken
bij de hulp aan België en met name der onzijdi
ge regeeringen, hoogstens slechte hiertoe, dat
het allerergste wordt voorkomen. Ondanks al
les wat er gedaan wordt, zet het proces van het
lichamelijk verval rijn noodlottig werk onder
de bevolking voort. Mén sla op het eerste het
beste kruispunt de menigte op, straat slechts
gade: de gebogen gestalten, de langzame, on
vaste tred,, de ingevallen wangen, de magere
en bleek© gezichten, de van koorts schitteren
de, in de kassen weggezonken oogen bieden de
ziektekundige rijke stof tot waarneming.
.En dit is nog maar een van de meest in het
oog vallende gezichtspunten van den ontzetten-
den toestand, en men zou nog knnnen denken,
dat een verbetering der levensvoorwaarden
kraoat en sterkt© zou kunnen terugbrengen
aan deze lichamen, die tengevolge van ontbe
ringen, welke men voorgoed in onze moderne
beschaving uitgesloten aohtte, voor hun tijd
zijn uitgeput. Maar volstrekt niet togen te
gaan en onherstelbaar is de steeds grooter wor
dende afwijking tusschen geboorte en sterfte.
Iedere maand neemt da bevolking van België
iets meer afdie afneming der geboorten gedu
rende deze oorlogsjaren zal nog een zeer lan
gen tijd haar invloed doen gelden op den socia
len en economieehen toestand van dat land.
DE DUITSCHE STUDENTEN EN DE
OORLOG.
Het aantal studenten aan da gezamenljj-
ken Duitsche universiteiten was in dozen zo
mer 20.900 tegen 17.200 in het vorige jaar.
Daarvan^ waren 14.100 mannelijke en 6800
vrouwelijk© studenten. Yan de mannelijke is
Verreweg het grootste gedeelte reeds in den
oorlog geweest én met verlof uit het veld terug
wegens verwonding of in verband met hun
studie. Het getal studenten, die nog in het
void staan, bedraagt 60.000, zoodat aan de
Duiteohe universiteiten in totaal stonden in
geschreven 80.900 studenten, teg'en 60.000 in
het laatste vredesjaar.
Volgens ecu berekening van Wolff kunnen
de geaameniljjko kosten van den wereldoorlog
Over de afgelocpen vier jaar worden ge-
ra&uyd op Mi. 650 700 milliard. Van dit
enorme bedrag komt nog geen derde gedeelte
op rekening van de Centralen. Ook omgesla
gen over het cijfer der bev'jJlring rijn de tos
ten der Centralen aanzienlijk lager. Zij be
joegen in Dtdischland Mik, 1800, in Frank
rijk Mb. 2800, in Engeland Mk. 8500 per hoofd.
De „Osservatore Romiano" herdenkt in een
artikel den Jaardag van de oorlogsverklaring
en dien van de Pauselijke Vredesnota. Het
blad schrijft o-a:
Do X*h uBaiyito v oors lelian, la 't ©erot door de
genen, die or elaohts oppervlakkig kennis van
genomen hadden, al® weinig praotisoh of als
utopiën verworpen, werden allengs door voor
aanstaande politici uit de oorlogvoerende lan
den volkomes goedgekeurd. Feitelijk toch. weor-
dea de hoofdpunten van den Pauselijk on op
roep, n.l. do triomf van het recht over dé
macht, de vrijheid der zeeën, ontwapening en
scheidsgerecht voor de territoriale kwesties
door politieke persoonlijkheden W»n den eersten
rang zonder voorbehoud erkend; uoo ook door
Wilson, Lloyd George en andere invloedrijke
staatslieden. - -
Bij leder© nieuwe phase van dezen geweldigen
oorlog, bij elke nieuwe, door deze politici afge
legde verklaring, wordt zoowél in politieke
als in parlementaire klingen, bowuet of on
bewust, steeds opnieuw op de Pauselijke nota
ais op een historisch document vtan groote be-
teekenis de 'aandacht gevestigd.
Na een bespreking van den togen w oord i gen
toestand der voortgezette vü&ndolijihoden be
sluit het bladOp deren jaardag vestigen wü
Opnieuw de aandacht óp den vredesoproep
van den Paus, niet slechts! «Js op een waarde
vol document van vaderlijke liefde en barm
hartig medelijden van «Je* H. Vader, of als
de edelste uiting van do hoogste politieke' wis
heid, doch ook als een historische daad', be
stemd, om het verdere verloop der gebeurte
nissen te beïnvloeden; een daad, diè In den
loop der jaren steeds grootecher worden zal s 'n
aaad, dia 6on der yoornaamste bladrijden onzer
geeóhiedenjs zal vormen.
Indien wezenlijk van nu af allen 'daarin
overeenstemmen, dat de komende vrede recht
vaardig en-duurzaam wezen moe*, en door ver
dragen tot stand moet komen, dan deelen ook
allen de overtuiging dat van dt®en vrede de
HET STANDBEELD VAN VADER KOL
PING IN GEVAAR,
Het besluit der Duitsche re peering tof het
laten versmelten van verschillende standbeel
den. enz. heeft te Keulen tot strubbelingen
aanleiding gegeven. De regeering eiseht de
standbeelden van Wallref en Richarb; zoo
mede het Kolplng-gedenkteeken op. Het ste
delijk bestuur is hef met die keus niet eens
en wil liever eenige andere gedenkteekens
missen. Daarop is geantwoord, dat een com
missie van deskundigen, door het ministerie
ven eerediePst en onderwijs o.a. nit bekende
kunstgeleerden, beeldhouwers en architecten
samengesteld, de betrokken dingen beeft ge»
klassi f ieeerd aan de hand van ond'jrling over
eenstemmende opvattingen en na onderzoek
door de provinciale conservators. Uitzonde
ringen worden ntot gemaakt. Vast en zeker
worden vóór de versmelting afdrukken van
gips vervaardigd. De „Koln. Ztg" verneemt,
dat Keulen's eerste burgemeester hiermede
niet tevreden is en togen dit antwoord wil
protesteeren.
VERODEN BIOSCOOPBEZOEK.
Bij decreet van Z. E. derf Kardinaal-vicaris
is, naar we in de „Acta" lezen, aan de gees
telijkheid zoowel seculiere als reguliere
Van Rome het bezoek van bioscoopvoorstel
lingen welke och, zelfs al dragen deze 'n reli
gieus karakter, ten strengste zonder eenig
voorbehoud verboden, op straffe van „sus-
pensio a divinis". Dit deereet dat in alle sa
cristieën van kerken en openbare kapellen
van Rome blijvend moet worden aangebracht
geldt ook voor alle tijdelijk te Rome vertoe
vende geestelijken.
SCHEPEN ZONDER KLINKNAGELS.
Naar „Reuter" meldt, is de eerste réis van
het stalen sohip, waarvan de platen niet met
klinknagels zijn vastgeklonken, een volledig
6uccee geweest. Met volle lading bij ruw weer
voldeed het aan de zware proeven, welke ge
steld waren.
Het proeftechip is 125 voet lang en 16 voet
breed en heeft een waterverplaatsing van 275
ton.
Waarschijnlijk zal het vastklinken der pla
ten in de toekomst niet geheel en al verme
den worden. Doch bij schepen van ongeveer
10.000 ton. zal het aantal klinknagels tot 2V2
pet van het gewone verbruik gerëduceerd
worden.
DE MARINE DER ENTENTE.
Van den datum dér oorlogsverklaring af tot
80 Juni 1918, zoo moldt Reuter, vervoerden de
geallieerden 20 millioen manschappen, twee
millioen dieren en ea. 110 millioen ton voor
raden over zee. •>-
De oorlogsschepen en hulpvaartuigen, in
Augustus 1914 groot 2K millioen ton, waren
in Juni 1918 toegenomen tot 6 lA millioen, het
personeel van 146.000 tot ca. 400.000.
Van dé 20 millioen man, dia verscheept
werden, kwamen tengevolge van vijandelijke
oorlogsmaatregelen tot 27 April 1918 slechts
3282 om het levgn, d.i. één op de 6000.
Op 27 Juli 1918 waren ruim één millioen
man Amarikaansehe troepen den oceaan over
gestoken, waarvan de helft in Britsche sche
pen.
De verliezen aan schepen tengevolge van
duifcbootaanvallen bedroegen in Juni op de
voornaamste zeewegen nog slechts 123 pet.
Van deze schepen werd 83.8 pet. geconvooi-
aerd. In totaal werden 61.691 schepen gecon-
vooióérd, waarvan 878 verloren gin een of
0.61 pet. w
OPROEP VAN HET KATHOLIEKE OOR-
LOGSCOMÏTE IN AMERIKA.
In één door de drie Ameriikaansche kardi,
nalen, H. H. E. E. Gibbons, Farley en. O'Con
nel onderteekenden oproep van bet natio
nale katholieke Oorlogscomité in de Vereen.
Staten wordt om. geaegd:
„Onze president heeft duidelijk de beginse
len uiteengezet, waarop deze heilige zaak
«tornt Zij zijn even universeel als onbaat
zuchtig. Wij strijden voor het welzijn van
alle naties en vragen daarvoor geen and'are
schadevergoeding dan, die. waarop vrije man
nen het reoht hebben.
Zeer zeker verheft dit ons doel en onze as
piraties tot het meest edele model van actie
en plaatst de ziel dar natie, var boven dé be
krompenheid en verachtelijkheid van den
aelfzuclitigen geest van verovering en. den
anti-obriistalijken haat Daarom kunnen wij
ons met volkomen vertrouwen tot den God
van rechtvaardigheid en barmhartigheid
wenden, om Hem te smeeken onae offers ts
aanvaarden, onze regeerders te leiden en aan
oase legers de overwinning te schenken."
GOUDEN BISSCHOPSJUBILEUM VAN
Z. EM. KARDINAAL GIBBONS.
Den 16en dezer zal Z. Em. Kardiaal Gib-
bon.s, aartsbisschop van Baltimore, het vijf-
Hg jarig jubileum zijner bisschopswijding vie
ren. De 85-jarige kerkvorst bakleedt reeds se
derf negen jaar den rang van senior ten op
zichte van het tijdstip zijner bisschopswijding
onder alle bisschoppen der Vereenlgde Sta
ten, terwijl bil sedert vier jaar na 't over
lijden van Z. Em. Kardiaaal Angelo di Pie-
WAT ER ONTBRAK.
Op de tapijten in huiskamer en salon is
geen draadje of stofje te bekennen. In eier-
(|ijke Plooien hangen de hagelwitte gordijnen
ff oer de helder blinkende ramen.
Vrooi uk bloemt bet fleuri ge gobelin-kleed
'pit de eikenhouten tafel, waaromheen, netjes
gevierkant do dofglanzende stoelen. De kleine
'kleedjes op canapé en crapeaucis vertoonen
jgoeh enkel ki ui Jetje, vlekje of oneffenheidje.
0e snoezig© booidjes^en vaasjee o<p buffet en
fidhoorstoenmantel zojn met vee] smaak
jianaschikt en zien er no«. uit alsof ze zóó uit
Èn galanteriewinkel komen. Toch staan ze
er al vele jaren.
Keurig is de inrichting TOn bet geheele huis
Aliee blinkt-en glanst in de zachte stralen der
namiddagzon, die b innensp r an kei en door de ge
kartelde, lichtgroene boven rui ties der serre
deuren.
't ïs stil en rustig in 't vriendelijke huis.
Bij het raam aan den straatkant staat 'n
dagereer vijf en dertig jarig© dame ©n staart
«naar buiten,,..'
Op het troittoir spelen 'n tiental kinderen.
't Is 'n uitgelaten, vroolïjke horde, waaruit
blij gelach opklatertze doen 'n oud spel
letje. dat toch altijd weer nieuwe variaties en
kander-fantasiën met zi-ch meebrengt.
Lang blijft dé dame het dartele spel gade
slaan en trekt rich daarna terug in het salon,
waar alles zoo mooi, (gemakkelijk en geriefe
lijk is.
Werktuigelijk neemt ze een der vele boeken
uit do fraaie, eikenhouten kast en 'bladert er
wat in. Maar niet lang! duurt het lezen
peinzend irijkt ze weer van het boek op
Buiten klinken weer de heldere lachjes en
gilletjes der stoeiende kinderen.
Ze ia rijk, schatrijk-en t©ch gevoelt te
rich arm en verlaten. Ze heeft 'n beaten, bra-
.ven man, die haar geringe to wenachen vervult
en haar innig liefheeft. Ook zij houdt vau 'm
en maakt 't hem zoo aangenaam mogelijk in
alles. Toch rit ze soms ur«n zoo te staren en
te peinion als nu.
En ze huilt.erg lanjï soms.totdat ze
moedeloos 'n nieuw werkje zoekt, wat ze m©t
tegenzin verridht.
Ze heeft geen kinderen.
In 't begin van haar huwelijk heeft zij ze
niet gewild.vond 't 'n last.Ën uu ®ou
ze ei al haar geld voor willen geven.
'n Akelig gevoel van spijt en wroeging knijpt
op naar baar keol. En ze gevoelt zich. armer
dan de gewoonste daglooucrsvxouw.
uar van nemen vreae a« -w" --- ui me-
grondbeginselen geen andere zal rijn, dan die. I too te Rome, in 3914, die den ouderdom van 87
welke in de Pauselijke nota van 1 Augustus jaar heeft bereikt denaelfden ranjr be-
1917 worden aangegeven.1 kleedt onder alle bisschoppen ter wereld.
In werkelijkheid is ze echter nog armer dan
deze.
Want ze mist den godsdienst, die haar troost
en berusting moet brengen-
Niets is er om de nare leegte aan "te vullen
niets...... G. N.
DE .MUZIKALE" KOLONEL.
Do .Manchester Guardian" vertelt van een
zekeren kolonel in Frankrijk, die ae©r streng
op de discipline was, en er hoogst merk
waardige opvattingen omtrent muziek,' op
na hield. I
Op zekeren dag Hf hij dén kapelmeester
van het regimeute-niuriékikerps roepen en zei
op koelen toon:
,Mi heb gemerkt, dat er bij uw muziek
korps onregelmatügihodien voorkomen, waar
aan een einde moet worden gemaakt Gister
ochtend zag ik uw mannen bij de panado en
merkte op dat de grootste van allen eon klein
instrumentje bespeelde een fluit of zjOoiets
en dat een klein mannetje de groot© trom
«loog.
Dan kan zoo niet langer. U moet aprgen dat
daar onmiddellijk verandering in kómt.
■Voortaan moeten de kleine mannen kleine
instrumenten bespelen en d© gnooten groote
instrumenten. En dan nog iets. Ik wil dat in j
het vervolg de trombonisten hun instruiner,
ten gelijktijdig iin- en uitschuiven. Ik vind
het leelijk als rij ZOO allemaal met de handen
uit de pas zijn.
EEN Ö.-.WER MET GOEDE RELATIES.
Het Parijsche blad „l'Oeuvre" vertelt een
kostelijke geschiedenis van een O-W'er, die
op zijn uigebreide en deftige relaties prat
gaat. Onlangs, de O-Wer zat juist aan zijn
schrijftafel, werd t bezoek van een heer ge
meld, die hom wenschte te spreken. De O-
iWi'er gaf order, den bezoeker in zijn kamer
te laten en meteen greep, hij den hoorn
van de telefoon. Met een handbeweging noo-
frigde hij den bezoeker uit plaats te nemen
én toen opeens: Ja, met het ministerie van
loorlog? LWilt u me even met
verbinden.Hallo, ben i«
morgen onze gast ben®, a/w
hoorn te hebben neergelegd wat wanschit
k? Mij", tijd te beperkt, dat begrijpt u niet
(waar? Moet ik soms iets voor u doan?"...;
De bezoeker was evenwel heelemaal niet
büi het veld geslagen. „Ik ben de Inspec-
iteur der telefoon mijnheer ZQide hij hoo-
fcend en wilde u alleen maar komen mede-
fieéieh, dat u do eerste weken geen aan-
Hluiting met de Centrale, kunt krijgen"
EEN GOEDE METHODE.
Er zijn minstens twee personen noodig
voor laster, achterklap, of oorblazerij: een
die spreekt en een die het aanhoort.
Als vele menechen deden zooals eens een
Russisch generaal deed, zou het geslacht
der kwaadsprekers spoedig uitsterven door
gedwongen werkloosheid.
Een adellijke Rus beproefde eens generaal
Bkobeleff mede te deelen, hoeveel kwaad er
wel van hom gesproken werd onder de of
ficieren zijner brigado.
,J3eu van uw© hoofdofficieren, zoo begon
hij, „verspreidt allerlei leugenB omtrent u:
ma« ik u zijn naam opgeven?"
neeV«°?n woord> als het u be-
h^t, antwowdde de generaal scherp;mijne
officieren hebben alle als helden onder mij
5 es treden, en één -woord van mij was ge-
Mtegi, lom hen gewillig den dood te doen
ingaan." 8
-'oen de Rus op deze beschamende wij zo
tot Btilzwijgen gebracht, de kamer verliet
liep Jkobeleff zijn dienaar en vroeg hem'.
„Kent gij- het gelaat van den heer, die nay
zooeven verliet?"
SWaiE"herinner u dan, Jat ik voor dien
man nooit meer tb spreken ben; nooit 1"
