regeerings-visch.
"IjjulTEN LAND"
binnenland"
Witte sckcêkëh
P. W. TWEEKUIJSEN,
JACQUES DE BRANCiON
KOLENDISTRIBUTIE
maximumprijzen van Gietcokes
STERKE VETERS
HET VREDESVRAAGSTUK.
VRÖoÜjK ALLERLEI
FEUILLETON
?3£MSDAG 21 AUGUSTUS 1918
42ste JAARGANG 9729
per persoon één pond Visch
aiSTRICT HAARLEU EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDD/UUST VOOB HAARLEM EN A6ENT3CHAPPEN: PEH KWARTAAL f 1,9»; PES WEEK 19 CENTSFRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,30
ADVERTENTIES 20 CENTS PER REGEL 20 OORLOGSTOESLAG. BH CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
BUREAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741
Barteljorissiraat 27. TEL. IÏ7G
WERELDBRAND'
DE GRQ0TE SLAG IN FRANKRIJK EEN
NIEUWE FRANSCHE AANVAL OVER EEN
FRONT VAN 25 K.M. VERSCHEIDENE
VORDERINGEN - 8000 GEVANGENEN -
DE DOORBRAAKPOGING MISLUKT - ROYE
NOG DUITSCH - EEN FRANSCHE BESCHOU
WING OVER DE GEVECHTEN OM DE R0YE-
LINIE TERUG NAAR DEN CHEMIN DES
DAMES.
DUITSCHLAND
VERSPREiDE-BERICHTEN
BERICHTEN VAN I TOT 5 REGELS.
NIEUWE
Donderdag 22 Augustus verkrijgbaar van
10 uur v.m. tot 1 uur n.xn. ^8497
op vertoon van
VISCHKAART NO. 11501-12050
in de Gemeentelijke Vischhal.
op vertoon van
VISCHKAART NO. 12051-12600
Jn het Pand, ingang Koningstraat.
De Directeur v. h. Gem. Levensmiddelenburean
F. DE JONGE.
motieven van misschien formalistischen aard,
gevaar loopt in een richting te worden opgelost,
welke niet beantwoordt aan de overwinning,
door ons Katholieken bij de stembus van
3Juli jl., na zooveel inspanning, behaald.
De Directeur van het Brandstoffen-Bureau
Haarlem en Omstreken maakt bekend, dat vanaf
Maandag 19 Augustus de
als volgt zijn vastgesteld:
Huisbrand. Industrie.
Gietcokes (ongebroken) f 65.75 f 69.25
(gebroken) 68.75 72.25
Alles franco bergplaats verbruiker.
De Directeur voornoemd,
PEEREBOOM VELLER.
tt De Kabinetscrisis.
Ofschoon het vrij onverwachtsche bericht, dat
Mgr. Nolens aan H. M. de Koningin verzocht
heeft om ontheven te worden van de vorming
van een ministerie, ons niet weinig teleurstelde,
zoo achten wij daarmede nog volstrekt met het
optreden van een Rechtsch Kabinet uitgesloten.
Nu de heer De Savomin Lohman gemeend
heeft, wegens hoogen leeftijd in het te vormen
Kabinet geen zitting te mogen nemen, en daar
om geen opdracht als opvolger van Mgr. Nolens
wenscht te aanvaarden, heeft Hare Majesteit den
oud-minister van Oorlog Colijn in audiëntie
ontvangen.
Dit wijst er op, dat de samenstelling van het
Kabinet nog steeds in rechtsche richting gezocht
wordt
Echter, de kans dat een katholiek als premier
aan het hoofd van het eventueel te vormen
Rechtsch ministerie komt te staan, lijkt ons nu
vrijwel denkbeeldig.
Wij betreuren dit ten zeerste en en brengen
hier in herinnering hetgeen wij in ons no. van
26. Juli jl. schreven:
„Wij vermogen ons niet in te dennen welke
de" redenen kunnen zijn voor de Roomsch-
Katholieken om de leiding van een eventueel
Rechtsch ministerie over te laten aan Anti-
Revolutionairen of Christelijk-Historischen.
Wij hebben recht op het leiderschap; wij
hebben er ook de pekwame mannen voor; het
leven en de idealen, die bruischen in de
Roomsche Staatspartij, zijn zeker zoo frisch
en bloeiend als bij onze christelijke politieke
broeders. Wat let ons ook daadwerkelijk de
leiding in handen te nemen?
Nu of nooit!
V^cigcrcn de Roonisch"Katholieken nu de
kans, die hun geboden wordt, dan snijden zij
zich eveneens den pas af voor elke volgende
maal.
Dezelfde motieven, die nu gelden om de
Kabinetsleiding niet op onze sterke schouders
te nemen, zullen ook dan aanwezig zijn. De
omstandigheden zullen dan niet gunstiger
zijn dan nü."
Zeer waarschijnlijk zou de crisis reeds zijn
opgelost in voor ons volkomen bevredigenden
tin, wanneer Mgr. Nolens het over zich had kun
nen krijgen, zelf in het door hem gevormde
Kabinet zitting te nemen, al zou het zijn als
minister zonder portefeuille.
Naar de reden of redenen, die Mgr. Nolens
hebben bewogen, om dit niet te doen en daardoor
de leiding van een eventueel Rechtsch ministerie
aan de Anti-Revolutionnairen of zelfS Christelijk-
Historischen over te laten, vermogen wij slechts
te gissen.
Die redenen kunnen voor den persoon van
Mgr. Nolens klemmend en afdoende zijn.
Wij blijven het niettemin jammer vinden, dat
de crisis, wier oplossing zoo nabij scheen, door
11 Het smokkelen der boeren.
Herhaaldelijk zijn wij opgekomen voor de
billijke wensehen van onae landbouwers en
hebben ons verzet tegen hen, die soms de
meest elementaireburgerrechten van deze
hoogst belangrijke categorie onzer bevolking,
wilden verkrachten.
Men zal het ons dus zeer zeker niet
euvel duiden, dat wij, nu het pas
geeft, ook den vinger leggen op een vieze
plek, die zich in dezen oogsttijd wederom
hier en daar vertoont onder de boerenbevol
king.
Er is reeds een enkele maal over ge
klaagd in ons blad, en het valt niet te ont
kennen dat de smokkel-praetijken onder de
boerenbevolking in onze omgeving een erger
lijk karakter aannemen.
Wij weten wel, dat niet alle landbouwers
zich aan die onwaardige practijken schuldig
maken en daardoor oorzaak zijn dat de prijzen
van het noodzakelijke levensonderhoud tot
het fancy-achtige stijgen en er zelfs gevaar
voor hongersnood ontstaat, doch zij, die er
zich aan schuldig maken en er zijn er nog
wel eenige, die voor het lokkende goud be
zwijken werpen een blaam op een geheelen
stand en naar onze meening zijn geen maat
regelen te hard om dien smokkel te bestrij
den.
Men is dat verplicht ook aan de boeren, die,
onomkoopbaar, blijk geven van een echten-va-
derlandelievenden geest.
Gelukkig wordt er gewerkt in die richting.
Zoo is, in tegenwoordigheid van den regee-
rirgscommissaris, belast met de inzameling
van granen, peulvruchten en zaden in de pro
vincie Noord-Holland, d'oor den burgemeester
van Haarlemmermeer, gisteren een confe
rentie gehouden met de leden van de vier in
hebben zij gisteren tusschen de Oise en de
Aisne opnieuw een grooten aanval op de
vijandelijke stellingen gedaan over een front
breedte van 25 KvM. en verscheidene vorde
ringen gemaakt.
Het. Fransobe avendcommuniqué zegt er-,
van: Beoosten de Oise vielen Fransche troe
pen vanochtend de Duitsche linies op een
front' van 25 K.M., ongeveer van de streek
van Bailly af tot aan de Aisne, aan.
Ondanks den tegenstand der Duitschers
hebben de Franschen op hun linkervleugel
den zuidelijken zoom van het bosch' van
Ourscamps alsmede den naasten omtrek' van
Carlepont'en van Caisnes bereikt.
In het' centrum bemachtigden de Fran-
'schen Lombray en Bléraucourdelle en kre
gen ze voet op de hoogvlakte ten N. van
Vassens. Op den rechtervleugel vielen de
Franschen de dorpen Vézaponin, Tartiers,
Cuisy-en-Almont en Osly-Courtil in handen.
De Franschen hebben over geheel het aan
valsfront een gemiddelden vooruitgang van
vier K.M. gemaakt en meer dan 8000 vijan
den gevangen genomeü. Het^ aantal gevan
genen, door de Franschen sinds 18 dezer
tusschen Oise en Aisne genomen, gaat de
10.000 te boven.
Het Duitsche stafbericht van gisteravond
zegt, dat de Franschen hier een nieuwe
doorbraakpoging zijn begonnen en dat de
eerste stormloop des vijands in de Duitsche
gevechtsstellingen reeds werd gebroken.
Dat het hier een doorbraakpoging geldt, be
hoeft men echter niet'voetstoots aan te nemen.
Als men zegt: een Fransche doorbraakpo-
poging mislukte op den tegenstand in de
Duitsche gevechtssfellingen, dan klinkt dat
gunstiger dan wanneer het' heet: een Fran
sche aanval forceerde de voorste Duitsche
linies en werd in de achterwaarts gelegen
krachtig versterkte stelling011 gestuit. De be
woordingen, waarin mon' een onderganen te
genslag aanduidt, 'kunnen yan grooten in
vloed zijn op den indruk bij de menschen.
Bij' de oorlogvoerenden is die berichtgeving
tot een kunst1 geworden.
Intusschen dient naden te worden afge
wacht wat de uitwerking van dezen jongsten
aanval zal zijn. De loopgraafoorlog in zijn
meest kenmerkende eigenschappen heeft in
de brandpunten van den strijd op 't Weste
lijk front de laatste weck weder zijn in
trede gedaan; er is heftig gevochten, er
zijn voeten terrein gewonnen ten koste van
hevige verliezen, hier en daar heeft de strijd
op een neer gegolfd. Het waren alle symp
(INGEZONDEN MEDEDEELT NO.'.
SOt 4
den Haarlemmermeer bestaande landbouwor
ganisaties om te spreken over de maatregelen tomen van de hernieuwde „ontaarding" van
welke zouden kunnen worden genomen om
het wegismokkelen van xegeermgsgewaasen
tegen te gaan. De verschillende bestuursleden
beloofden hun krachtigen moreelen en daad
werkelijken. steun om aan deze verkeerde
practijken 'n eind te maken en gaven allerlei
middelen aan de hand, waardoor naar hun
opinie, verbetering zou kunnen worden ver
kregen. De burgemeester en de regeerings-
commdssaris zeiden overweging toe en
voornemens te zijn op zeer scherpe wijze den
verkoop tegen woekerprjijzen tegen te gaan.
Wij vertrouwen dat aan dit voornemen zoo
spoedig mogelijk gevolg zal worden gegeven.
Hier kunnen de militairen, met name de
militaire wielrijders, nu eens goede diensten
bewijzen, wanneer b.v. alle bruggen worden af
gezet om het vervoer te verhinderen, niet
van 'n enkele kilo graan, maar in hoofdizaak
van de karrevrachten, terwijl patrouilles vaar
ten en wegen langs kunnen fietsen om te
voorkomen dat het koren met bootjes wordt
vervoerd of overgezet.
En do overtreders, bij betrapping^ een
voorbeeldige straf niet ontgaan l
De Franschen zijn de laatste dagen wel
fortuinlijk. Na de successen van Maandag
den oorlog in een gebied, hetwelk t'e voren
van den bewegingsoorlog een voorproefje
had gehad.
Tot nu too is iri do officie ale legerberich-
ten eeu bevestiging van Router's bericht,
volgens hetwelk de geallieerden het station
Roye hadden veroverd, achterwege geble
ven; men kan dus veilig aannemen, dat Roye
nog in Duitsche handen ia.
Wel wordt de positie van Rcye met den
dag meer hachelijk; immers hebban de Fran
schen ten Zuiden van Roye weer wat ter
rein gewonnen en het dorp Fresnières ver
overd, terwijl hun terreinwinst naar wij gis
teren reeds zagen zich voorts uitstrekte tot
den westelijken rand van Lassigny. Boven
dien oefenen de geallieerden ook benoorden
vau Roye een sterken druk uit op de Duit
sche posities, zoodat het behoud van Roye
voor de Duitschers steeds moeilijker wordt.
Over den strijd alhier zegt Havas, dat de
soldaten der geallieerden bijzonder zullen
vorderen met de vermeestering van de stel
ling van Lassigny, welke een der sleutels
vormt van de Somme-linies. Het ging niet
om de verovering van Lassigny en het le
veren van een grooten slag, zegt Havas,
doch om een offensieve taktiek op de de
fensieve taktiek der Duitschers toe te pas
sen. Geen aaneengesloten linie, geen troe
penmassa, doch bastions van tegenstand,
voorzien met machinegeweren. Het terrein
is niet geschikt voor zulk een oorlog, daar
om eischt de vermeestering van Lassigny
zoo veel dagen. Lassigny, dat heden van
het Zuiden en Noorden uit is omklemd, is
onhoudbaar voor den vijand. De verovering
van Tresnières, dat ten Noorden aan den
weg naar Roye ligt en bezuiden aan het
bosch van Thieescourt grenst, voltooit de
schitterende voorzichtige krijgsverrichting
van de Fransche legeraanvoering.
De acties hier en de flankbeweging der
Franschen tusschen de Aisne en de Oise
kan wellicht den Duitschers dwingen op den
Chemin des Dames terug te trekken.
Daarmee zouden de successen der Duit
sche offensieven geheel vernietigd zijn en
de mogelijkheid niet zijn uitgesloten, dat de
Duitschers nog een nieuwe nederlaag tege
moet gingen.
Echter, zoover is het1 nog niet. De Duit
schers bieden krachtigen tegenstand, zoodat
het nog de vraag is, of zij den sleutel naar
den Chemin des Dames wel uit hun handen
zullen moeten geven.
DE BESPREKINGEN IN HET DUITSCHE
HOOFDKWARTIER DE POOLSCHE
KWESTIE HET VREDESSTANDPÜNT
VAN OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het „1 rermdieuiblatt'' te Weenen, dat met het
departement van buitenlandsche zaken der
Donau-monarohïe nok altijd in nauwe betrek
king staat, zegt in een nabetrachting op de be
sprekingen. van 14 en 15 Augustus in het- Duit
sche hoofdkwartier, dat deze ten doel hadden
de regeling van belangrijke vraagstukken voor
te bereiden. Bij de veelheid van de te behande
len onderwerpen en ae ingewikkeldheid der
quaesties ken in den betrekkelijk korten tijd,
die ter beschikking was, niet op details worden
ingegaan en trouwens was er van te voren al
geen sprake van zoover te gaan. Men kom ech
ter van meening wisselen over de verschillende
voornaamste punten en het resultaat was, ge
lijk reeds gemeld is, dat volkomen overeenstem
ming over de te volgen lijnen werd verkregen.
De grondbeginselen zijn dus vastgesteld en de
uitwerking zal nu geschieden in onmiddellijk
aanstaande detailsbesprekingen. Dat geldt voor
alles de Pooleche quaestie. In Oostenn.ik-Hon-
garije werd steeds aan het beginsel vastgehou
den, dat de definitieve regeling weliswaar moet
geschieden in overeenstemming met de belangen
der centrale mogendheden, die met hun bloed de
bevrijding van Polen bevochten, maar dat ove
rigens zoo veel mogelijk de wensehen van de
Poolsche natie moeten worden vervuld.
Tn dezen geesit werd men het bij do bespre
kingen in het Duitsche hoofdkwartier ook eena.
Daarom schijnt het al van zelf sprekend, dat
bij de keuze van hunnen koning die Polen een
beslissend Votum moeten bezitten. Echter i» het
bij de nauwe betrekkingen, die tusschen de cen
trale mogendheden en Polen bestaan, eveneens
van zelf sprekend; cfat het -echt tot vrije
koningskeuze door de Polen niet kan worden
uitgeoefend op een wijze cf" In strijd is met
de vitale belangen van onze monarchie en yan
Duitschland. Maar ook alle overige quaesties,
die het Poolsche staatswezen betreffenzullen
weliswaar allereerst tusschen (Jostenriik-Hon-
gariie en het Duitsche rijk worden besproken,
maar dlan in overleg met de Polen wordien ge
regeld. Zoo is in die ontwikkeling van het his
torisch gewichtige Poolsche probleem, die door
dio daad van 5 November 1916 is ingeleid, zeer
zeker een groote schrede gediaan.
Behalve de Poolsche quaestie werden ook alle
quaesties bespreken, die door den oorlog zelf
aan, d© orde worden gesteld. Ook in diit opzicht
bleek volkomen overeenstemming. De oorlog zal
word/on voortgezet, omdat onze vijanden dit wil
len, amdkt zij nog steeds uit ziin op veroverin
gen en zjj in het bijzonder Oosten,rijk-Hongarije
met losscheuring van provincies, ia met ver
brokkeling bedreigen.
Het was onze minister van buitenlandsche
zaken, graaf Bardun, die indertijd, in December
1910, het initiatief nam tot het eerste vredes
aanbod. Van hem kunnen de vijanden wel aller
minst insinuoeren, dat hii niet alles, wat met
de eer en veiligheid van onze monarchie, ver-
eeniglbaar is, zal willen deen om het sluiten van
den vrede te vergemakkelijken. Hii heeft on
langs ziin standpunt nader gepreciseerd in het
program van 10 Juli 1918. Hii somde daarin
de oorlogsdoeleinden van onze vijanden op, wees
op die welke de oorlogvoerende partijen zake
lijk scheiden en die van territorialen aard zijn,
verklaarde dat hij zich niet verzette tegen de
vier punten van WiRon, wees erop diat onze
vijanden invloed hadden kunnen oefenen op de
onderhandelingen over de vredesslniting (met
Rusland) als ze hieraan hadden deelgenomen
en verklaarde ten slotte dat over alles zou zijn
te praten, behalve over ons eigen bezit. Hu
gebruikte indertijd de'woorden, dat de oorlog
voering en de diplomatie in den oorlog hetzelf
de doel moeten dienen en elkaar niet kunnen
uitsluiten.
Dat ziin nog heden de beginselen, van an2en
minister van buitenlandsdhe zaken en ook de
regeering van het Duitsche rijk erkent deze
beginselen.
Steeds bereid tot een aannemelijken vrede
zijn beide bondigenooten nog steeds onwrikbaar
in hun besluit, om "dut wat hun behoort tot het
uiterste te verdedigen, maar tegeliikertid ach
ten de centrale mogendheden het hun grootste
taak om een eervollen vrede tot stand te bren
gen en geen middel, gèen weg onbeproefd te
laten om dit deel te bereiken.
HET TRAMVERKEER TE BERLIJN.
Uit Berlijn ziin nu de omnibussen aan het
verdwijnen. Vóór den oorlog had de oroimbufl-
maatschappij 450 paardenbusjos in druk ver
keer. Zij heeft taai voor haar bestaau gevoch
ten, maar nu schijnen ook haar overgebleven
28 paardenwagens en haar laatste twee auto
mobielen hit niet lang meer te zullen maken.
De maatschappij heeft echter eeu nieuwe
taak voor haar materiaal gevonden. De paar-
den-nmnibussen worden als bewegelijke kip
penhokken ingericht en ter beschikking vau
den landbouw gesteld.De boeren rijden daar
mede hun pluimvee op al hun landerijen,
rond. De dieren vinden op deze wijze het hee-
le jaar door hun eigen levensonderhoud, zon
der dat men hun graan behoeft te voederen.
EEN PARIJSCHEKELDERMODE.
Het nieuwste damestoilet voer een soiree,
die, vanwege een luchtaanval wel eens in den
kelder kon eindigen, bestaat, volgens een Pa-
rijseh blad, voor een elegante Parisienne in
een allerbekoorlijkste kelder-japon, waarvan
de kleur zijn moet „gris souris", de mouwen
in „tonneau"-vorm van een stof in „vertbou-
teille"-kleur, met galons „lie de vin"-kleur;
als kousen natuurlijk die ragfijne, die men
„spinneweb-kousen" noemt,
Volgens bericht uit Dublin aan de „Daiiv
News" is Campbell, die indertijd deel uitmaak
te van Carson's voorloopige regeering van Ul
ster, bekeerd tot Home-Rule.
De Japanners hebben marinetroepen geland
te Nikolajefsk aan den mond van de Amoer.
Aan de Oessoeri (zijrivier van de Amoer)
ziin de Tsjechen na een gevecht met de bolsie-
wifci teruggetrokken.
Te Gravesend (in Engeland) ziin aan boord
van een uit Calcutta gekomen schip vier ver
dachte ziektegevallen voorgekomen. Men vreest,
dat de lijders door builenpest ziin aangetast.
Willet Gray schatten, de wereldproductie
van rietsuiker op 252 mill, oentenaar tegen 228
en 214 mill, in de vorige jaren
Volgens een bericht uit Madrid verneemt de
„Liberal," diat de Koning van Bulgarije te
Frankfort op.sterven ligt.
Reuter verneemt dat Lindsley, de vroegere
kanselier van het Eneelsche gezantschap to St.
Petersburg, benoemd ie tot Britsohen hoogen
commissaris voor noordelijk Rusland met
hoofdkwartier Archangel.
Bij de massamoorden dtie te Jarosla in Rus
land hebben plaats gehad heeft de -Roode Garde
den vroegeren Chef van den Generalen srtaf
Romano wek i vermoord.
De te Boekarest verschijnende „Lumina"
meldt, d!at de landbouw commissie in BessarabiS
heeft besloten dat al de in particulier bezit zijn
de bebouwbare grond wordt onteigend om onder
de arbeiders te worden verdeeld.
Het Belgische Koningspaar heeft een Ameri-
kaamsohe missie ontvangen, die.uit naam van
het Amerikaansche Roode Kruis een mdllioen
frames voor het Belgische Roode Kruis heeft
overhandigd.
Wolff meldt die ontdekking van een verduis
tering te Galatz (Roemenië) van vier millioen,
onder d© regeering van Bratianu en Jonesoui
door de hoofdambtenaren van stad en district
gepleegd.
Een telegram uit New-York vau 13 Augustus
aan de „Chicago Tribune" meldt, dat in dten
straat New-York de oogst dreigt verloren te
gaan, wanneer de boeren geen vrouwen kunnen
krijgen voor den landarbeid.
n i i
DE KABINETSCRISIS.
Volgens het Haagsoh Corr. Bureau, heeft
H. M. de Koningin op Dinsdag 20 Augustus
ZEEMAN SCRITIEK.
Kapitein: Kellner, wat is dat?
KeilnerBouillon, mijnheer.
Kapitein: Nu, dan ben ik van Batavia naar
Amsterdam door bouillon gevaren.
UIT EEN KINDEROPSTEL.
Ook is het water zeer nuttig, omdat meu
daarover d© eiland©n kan bereiken.
TiOU.i 1SCH VERHAAL UIT DEN TIJD
DER FRANSCHE REVOLUTIE.
8
hield
wachten.
op, om mijn antwoord af te
„Denkt gij er zoo ook niet over?" vroeg
hij mij na eenige seconden.
,,Ik heb u gezegd, dat ik tot alles be
reid ben om Louise te redden en haar te
wreken.
„Goed, dat is ook mijn plan; de voor
malige graaf, die nog altijd vertrouwen in
mij stelt, heeft mij gisteren gevraagd of
ik geen vertrouwd man wist om des nachts
de wacht te houden rondom het kasteel.
Morgen zult gij op het kasteel als nacht
wacht in dienst treden; dezen naam heeft
hij zelf aan uw betrekking gegeven. Gedu
rende twee of drie nachten legt1 gij e0ui
groote waakzaamheid aan den dag; den der-
0« nacLfc roept gil „brand"... Dan zullen
zij angstig worden, dat is zeker, en den an
deren dag de vlucht nemen."
„Moet ik brand roepen als er geen is
waar zal dat toe dienen?"
„Wel, mij dunkt dat men zonder moeite
eeu der torens van dat oude nest in brand
kan steken.die waarin de archieven lig
gen bij voorbeeld, waar die trotschaards
de prullen bewaren, die zij hun titels noe
men. dat zou branden als stroo.Gij
roept dus brand om alarm te maken; wij zul
len in menigte uit het dorp te hulp komen;
voor dezen keer zullen wij hen redden, maai
de slag zal gevallen en de schrik hun om
het hart geslagen zijn; binnen acht dggen
zullen zij het land verlaten hebben, zonder
dat wij hen in werkelijkheid eenig leed be
rokkend hebben."
„Tot mijn schande moet ik bekennen dat
dit plan mij volstrekt geen afschuw inboe
zemde. Overtuigd als ik wa3 dat Lruaid mij
tot.eene groote misdaad zou aansporen, on
dervond ik bijua een soort van verlichting
toen ik hoorde dat de geheele zaak slecnts
hierop neerkwam om een man schrik aan te
jagen, wien ik meer dan eens den dood toe-
gewenscht had. Het kwam mij voor, dat Bru
lard mcnschelijkei' was dan ik, en ik nam
inwendig het besluit om de maatregelen,
die hij mij voorschreef, zelfs niet meer te
betwisten.
„Ik sprak eenig0 woorden van goedkeu
ring en zeide hem dat het plan onfeübaar
gelukken moest.
„Ik heb overal aan gedacht," hernam hij,
„zij hebben hun paspoorten reeds ontvangen.
Gisteren heb ik ze ze f aaa den voormaligen
graaf ter hand gesteld. Eerst weigerde hij
ze, zeggende dat hij zich niet buitenslands
begeven zou en niemand vreesde. Ik noemde
hem echter zijn bloedverwant, den markies
De Courcelles, wiens vrouw en kinderen
men vermoord h«®ft, en daarop stak hij de
paspoorten in zijn zak. Laat ons slechts de
archieven verbranden en hij zal het hazen
pad kiezen."
„Ik zelf zal ze in brand steken," riep ikuit
met een sombere berusting. „Maar Louise!
Zoo zij in dit gedeelte van het kasteel was
opgesloten?"
„Ik ben zeker van het tegendeel," onder
brak mij Brulard. „Zij is in den kelder onder
de kanel, waaruit wii haar zullen laten ont
snappen tijdens de verwarring, die noodza
kelijk op den brand volgt."
„Gij ziet," vervolgde Vivant, terwijl hij
zijn verhaal onderbrak, om meer recht
streeks zijn toehoorders aan te spreken, „gij
ziet met welk een helsehe list die man te
werk ging; de bevrijding van Loise hield hij
mij als een zekere en onmiddellijke beloo
ning mijner misdaad voor."
„Het is een ellendeling," riepen de drie
landlieden, met uit den grond van hun hart
gemeende verontwaardiging.
„Wat niet wegneemt, dat hij tegenwoor
dig rijk is," voegde Denis er bij op een toon,
waaruit vreesachtige afkeuring en 'yjens
een geheim gevoel van afgunst sprak. „Maar
ga voort, mijn jongen, uw verhaal boezemt,
mij veel belang in."
Do soldaat hernam:
„Den anderen dag ging ik naar het' kas
teel en werd met eene goedheid ontvangen,
die mij zou bewogen hebben, zoo ik er iets
anders in gezien had 'dan geslepen huiche
larij, zooals Brulard mij gezegd had. De
voormalige graaf zeide mij, dat ik aau zijne
tafel "zou mede eten, zijn vrouw stond mij
toe miine pijp in het kasteel te rooken en
de kleine Jacques klauterde op mijne schou
ders, eu zeide, dat hij eiken nacht de ronde
met mij zou doen. Den eersten dag hield ik
nauwkeurig de wracht; maar vier cu twintig
uur later begon ik over het sneode plan na
denken, dat ik uit zou voeren, toen een ont
dekking, die ik bij toeval deed, my in het
voornemen sterkte om blindelings Brulard
te gehoorzamen.
Ik had juist mijn avondmaal m de keuken
gebruikt eu ging naar mijn vertrek, waarin
ik op het kasteel verblijf hield, toen
ik bij het doorgaan van een lange gang, -,vel-
ker ander einde op de kapel uitliep, de ka
menier Adrienne bespeurde, die in de don
kere nis van een venster verscholen, scheen
te wachten tot ik voorbij zou zijn. Ik zou
niet kunnen zeggen wat er in mij omgmg,
maar terstond viel mij de gedachte in dat
de tegenwoordigheid dier vrouv. j1
voorwerp mijner aanhoudende
1» verband zou staan. Ik
Biet zag en trad 'i eder sloot
die ik opende en met gear
zonder echter naar
buiten te gaan.
"(Wordt vervolgd).