Ativertentiën.
in
f
*mm
BÉf""»
HJXamp
Openbare Terkoepiny
AMÜÜU LIQUIDA
de BPMm&mms
Spaarboekjes met 4% Rentevergoeding.
f
HARDDRAVERIJ
WMtëe.
NATIONALE BANKVEREENIGING
DISTRIBUTIE.
6ELIH0L
tl VAN BREEMEN 4 GO.
TALHOUT
HOUTSKOOL buiten Diitributii.
BÉüiesserpcht 78 Scheuwtjesiaan 23
STEGERSCHOPL
HET GILDEBOEK
ALKMAAR.
N.V. Chem. Fabriek ..Clean-All
Prima droog gehakt
tegen ftegeerings-prijs
Duvenvoordestraat 58, Haarlem.
VE8UCHTM
ARTIKELEN
Chemische Fabriek
„VRIESIA",
Nieuwe Gracht 98, HAARLEM - Breesiraat 148, BEVERWIJK
AANLEG ELECTRISCHE f
LICHT-, KRACHT-, j
SCHEL- en TELEPHOON-
INSTALLATIES
Materiaal hiervoor ruisti
voldoende voorhanden
BERICHTEN EN VARIA.
Musea en Tentoonstellingen:
VRAGEN BUS:
UIT ONZE LECTUUR,
ExArleljorioMr. lö.
OP
GEEST VAN SALM0NIAK
Bij kwantum zeer voor-
deeiige aanbieding. 9048
K a p i t a a 3 2.000.000
Geplaatst en volgestort f I.OQO.OQO.—
9028
DEPOSITO.REMTEi
s&wzm bi
TECHNISCH-BÜREAU
Telet. 271 - OVEHVEEM
handen 1
Qrooie internationale
te HILLE&OÜ, op Donderdag 12 Septem
ber 1913, des namiddags I uur.
'JS.JÜENfL
wÊFtfisBmiNL
KAPITAAL ESS RESERVES f 7.2OO.O0Q.—
Kantoor HAARLEM, Rassauplein l
EFFECTEN COUPONS INCASSEERINGEN
SAFE-DEPOSIT
HANDELSCREDIETEN REKENING-COURANT
SPAARGAAK 4 RENTE
CHEQUES OP BINNEN- EN BUITENLAND
DEPOSITO'S
BEWARING VAN FONDSEN - REISCREDIETBRIEVEN
CLiüOL bevat een oplosbaar natuurlijk vet, waardoor
het zeer vette voorwerpen spoedig reinigt.
CLIN3L doet uwe pannen en potten als spiegels glansen.
CLINOL reinigt linoleum, marmer, houtwerk, alle metalen,
spiegels, ramen enz. ena 8044
staan.
Vraagi hst uwen winkeliers.
a f 4.25 per W,L. franco bergplaats.
HDofdkaiitoorFiliaal s
Telefocss 70
TeSefcon 343
TIJDSCHRIFT VOOR KERKELIJKE KUH3T EN OUDHEIDKUNDE.
"UITGAVE VAN HET ST.-BERNULPHUS-G1LDE
W, H. JAMES WEALE,
Overwegingen wan een bouwmeester,
De Devotieprentjes wan O. L. Mrouw „Sierre
aler Zee" te Maastricht,
ALBERT BESRARD,
Cl li ZE KERKHOVEN
Angsistijnen ie Maastricht.
I. Muurschilderingen in de Hervormde Kerk te Borne (OV.)
II. Monumenten-Commissie in de Provincie Noord-Brabant.
III. „Hoe meer Kruisbeelden, hoe beter?"
IV. Een gedenkteeken voor THOMAS A. KEMPIS.
V. Een instituut voor Kerkelijke Kunst.
VI. Monumentenzorg.
Vil. Goede verhoudingen tusschen opdrachtgever en uitvoerend
Kunstenaar.
VIII. Rijksacademie voor Beeldende Kunsten, Amsterdam.
Het Aartsbisschoppelijk üuseum te Utrecht,
üSEOEOEELiNGEN VAN HET ST. BERNULPHUSGILDE:
Giidereis S3I7, (Slot), door L. J. VAN GORKUM.
W. V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD
;i lanen de stad te laten, dat
•was i jea ue privileges; zij, de scchutfers,
zouden wel de orde handhaven. De heeren
boden hun verontschuldigingen aan. Ze had
den van de heele militie niets geweten. Na
deze verklaring trokken trokken de schut
ters weer af, volt rota, op hun macht. Des
nachts vergaderden ze op den Doelen, stel
den een nieuw verzoekschrift en haalden
Enschedé uit zijn bed om dit te dftikken.
3 Januari trok een commissie van acht man
uit de schutters naar den Haag. Spoedig
was het rijk der schutters nu uit, want
volgenden dag kwam een nieuwe troe-
macht uit den Haag voor de Houtpoort
a eischte formeel de stad op. Een geweer-
schot was het antwoord, de soldaten dron
gen binnen en schutters- en burgers ont
zonk den moed. Binnen enkele minuten was
de infanterie op de Markt. De schutters
en officieren werden met geweerkolven van
't stadhuis gejaagd. De zucht der schutterij
cm den ouden invloed opnieuw te krijgen
was gesmoord. Evenwel voor zoover na te
speuren, hebben noch de schutterijen, noch
d egilden ooit eenigen wettigen invloed
op de Haarlemsche regeering gehad.
De vrijheidsgeest begon in het laatst der
18e eeuw te leven. En zoo kwam het, dat
de Groote Markt in de jaren 1786 en '84
meer dan eenmaal herinnerde aan de woe
ligste tijden van de 15e en 16e eeuw. Het
was als de Haarlemsche schutters met het
exercitie-genootschap van den Doelen kwa-
xmen om door de Burgemeesteren ai3 de
dappere broeders-verdedigers der dierbare
vrijheid, te worden aangesproken en dan
met strijdlust in het vurig oog oostwaarts
te rukken naar de iiniën van Utrecht. De
Patriottentijd was gekomen en de Democra
ten hier in de meerderheid. Evenals 40 jaar
t evoren waren de heeren op het stadhuis
weinig gezind hun macht af te staan. Schut
terij en de groote massa waren de Democra
ten toegedaan en nu koos de meerderheid
der regenten de wijste partij. Toen de schut
ters met de overlieden der gilden op het'
stadhuis kwamen met hun rekesten moesten
heeren regenten bijdraaien. Een nieuw regee-
ringsreglement, een soort Haarlemsche
grondwet werd opgesteld, waarbij werd be
paald, dat de schutters voor eeuwig hun of
ficieren kiezen in de gewone burgerij, Ne-
derlandsch-Hervormd of niet' kreeg aandeel
in het bestuur. De schutterij-officieren rie
pen de kiezers ter stemming in zelc kerken
bijeen. Een groot feest werd georganiseerd,
het reglement aangenomen, een tempel ge
plaatst op de marki. (Een model er van in
Frans Halsmuseum in 't kamertje naast de
apotheek). I)e schutters genoten dien dag,
zooals ze nog nooit genoten hadden. Zij
waren de hoofdpersonen van 't feest. De
Prinses werd te Goejanverwellesluis bij Gou
da tegengehouden op haar reis naar den
Haag. Nu kwam haar broer met 20.9000
Pruisen om de orde in den lande te her
stellen. De Prins werd hersteld en het meer
genoemde exercitiegenootschap a's zeifstan-
dige vereeniging afgeschaft en bij de schut
terij ingelijfd. Haarlem kreeg een garnizoen
en de schutterij raakte achteraf. Op den
morgen na de omwenteling 1795 liet ze weer
van zich hooren. De heeren der revolution-
naire clubs waren met de schutters op het
stadhuis en de volksmassa^ er voor. Het
voorloopige regeeringsreglement was reeds
klaar en do schutters juichten 't toe, ze
Stonden ia goedmoedige houding vóór. hot
het' stadhuis mei het geweer aan den vtet
en maakten met de naasthij zij nde schutters
een praatje. Om 2 uur zou er op 't stad
huis wat gebeuren. Kiezen zou 't in allen
gevallen wezen, wisten de schutters te ver
tellen. Er was mee gegekscheerd. Een ser
geant' der schutterij was dit te erg. Hou
jij je mond, ventje, zei hij tegen een" op
geschoten jongen en' maak geen gekképraat'
jee over zoo'n ernstige zaak. Hoort' hem!
nou, dio wil zeker ineens burgemeester wor
den! zoo'n lange schutter, zie maar eerst
dat je een buikje krijgt." De sergeant' had
last' om kwaad te worden, maar hij hield
zich in: geen ruzie op zoo'n schoonen dag.
De vrijheidsboom werd geplant. Het vrij
heid, -gelijkheid en broederschap afgekon
digd. De schutterij paste ook niet meer in
den nieuwen goeden tijd. Ze werd plechtig
ontbonden. Maardenzelfden dag werd geloot
voor de splinternieuwe gewapende burger
macht, die op eens-in plaats van de oude
„burgertjes" nieuwe helden maakte. Den
voorrang kregen hierbij de afgedankte schut
ters van 1787 en de clubleden, die immers
altijd de beste vaderlanders waren geweest.
Toen het echter op wapendienst aankwam,
bleek het patriotisme wat af te koelen. Men
moest' ook minder goede vaderlanders nemen
het laatst kwamen er nog zoo weinig vrij
willig, dat men boste moes't stellen op de
onwilligen.
(Wordt vervolgd).
ZWEMMEN.
Haarl. Onderwijzers Zwemclul).
In de badinrichting aan de Houtvaart hield
gisteren de Haar], Osnderwij ze rs-z w e ra el ub
haar zesde zwemfeest. Be temperatuur van het
water was 63 g)r., wat voot September hoog
genoemd kan Worden, het weder hielp echter
sleoht roede.
Als juryleden fungeerden de heeren dr W.
E. Merens, Joh. Schmidt en J. H- de Vriend.
Na een korte openingsrede van 'den hèer S-
de Groot, voorzitter dor H. O. Z.. ving men
aan met het programma, dat een 9-tal num
mers vermeldde.
Het eerste nummer was 25 meter snelborst-
zwem-men voor meisjes. Die le prijs werd ge
wonnen door mej. E. de Bruin, de 2e door roej-
H, Dekker, de 3e door mej. M- Havelaar en de
4de door Mej. M. Blakker.
Bij het" nummer 25 meter vrij zwemmen
(borst- en rugzwemmen, zijslag, duiken, enz.)
was het weer mej. E- de Bruin, die den eer
sten prijs in de wacht sloopte, de 2e prijs werd
behaald door mej. H. Havelaar, de 3e door mej.
H. Brandt, en de 4e door mej. M. Blokker.
Een interessant hummer was de demonstra
tie door leden der B- H. O. Z. D. (Bezitters
Haarl. Ond-erw- Zwemdiploma). Wij werden
vergast op estafette-zwemmen, zwemmen met
een brandende sigaret 'in den mond door jon
gens, zwemmen met een chocoladereep in de
e ene hand door meisjes, duiken en onder water
zwemmen. Het tweod'e en derde nummer gaven
aanleiding tot vermakelijke taf©ree-l_tj>es> terwijl
we bij het duiken mooie sprongen zagen ma
ken-
Bij het laatste nummer zagen we 20 M. on
der water zwemmen en door och. andier werd
een pop van 70 K.G. opgedoken'en naar den
kamt gebrachti hetwelk aan de toeschouwers
een lui-d applaus ontlokte.
Bij het nummer 25 M.snolborstzwemmen
voor jongens, werd door Oh. Vrugt d'-en len
prijs behaald, door P. -Meijer dien 2-en, en door
Kolder ie den 8en prijs-
Voor jongens van 15 en 16 jaar was de eis
24 M. borst- en 25 M- rugzwemmen. De
prijs werd toegekend aan J. v. d„ Bijl. de
aan W. Fort geus, de 8e aan I'. Kruiver,
de 4de aan H. Vrugt.
Daarna stelden zich die spelers op voor
polowedstrijd, welke slechts half uitgespat
werd.
Deze wedstrijd, welke geleid werd door
heer Boon, -werd door het 7-tal B. met P
gowonnen-
Hierna werd een half uur gewacht voor
stort'buitje, waarna we een nummer sob""
zwemmen te zien kregen. Eoerste werd set01
no. 5, hoofd de heer G. Max, die het dr.
rens-diploma ontvangt. Vertegenwoordig1®1
voor die school waren: A- C'assee» W. I'h
ting, J. B. Lijnzaad en A. Vrugt. Tweede
de school voor U. L. O- letter A, met de W
lingen IT. Sdhmitz, L. Sajet. W- Vader en
van Duffelen.
Het laatste nummer was bindornis-zwcfj
men. Uitslag: 1- W. Fortgens, 2. J. v. d. B'
3. II. Vrugt en 4. L. Bon ge ra.
De verschillende nummers werden dóór
aanwezigen met belongst(Hing gevolgd 1
niettegenstaande het minder mooie weer is
zwemfeest als altijd uitstekend geslaaff
De prijzen werden uitgereikt door den
De Groot. Aan al de deelnemers van het nu"®
mor 25 M. snelborstewemmen (jongens) w«j
een prijs uitgereikt; bovendien een extra-pf-
aan den 10-iarigen H. Schmitz.
Aan het slot werd aan den badknecht Eft'
dri-k Van Aken een medaille uitgereikt als daJ»
voor alles, .wat hij in het af geloop-en 6eiz<?c.'
voor de jeugd hoeft gedaan. Een goed strijk)1
zorgde voor afwisseling-
-
voormiddags te II uren, in het
„Algemeen Verkooplokaal" aan de
Nieuwe Gracht 74 te HAARLEM,
ten overstaan van Notaris A. BERT-
LiNG aldaar van:
I. De bouwmanswoning „Bouw-
lust" met stalling, dorschvloer,
wagenloodSj erf en verdere getim
merten, henevens prima bouw- en
weiland, aan den Hoofdweg, Haar
lemmermeer Sectie G nos.2328,
en 1675 tot en met 1682 tezamen
groot 20.07.20 H.A.
Te veilen in verschillende perceelen
en combinatiën.
II. een perceel uitmuntend Wei
land aan den Sloterweg, Haar
lemmermeer. Sectie O no. 1245,
groot 3.25.38 H,A.
In huur bij den heer ARIE BRAAT,
het bouwland tot schoofbioot 1918,
het weiland tot Kerstmis 1918 en de
woning tot 1 Mei 1919.
Bezichtiging Dinsdag en Woensdag
Betaling vóór of op 1 Nov. 1918.
De huurpenningen 'olijven geheel
ten voordeele van verkooper.
Lasten voor koopers- van 1 Janu
ari 1919 af.
Desgewenscht kan, op nader over
een te komen voorwaarden, 60pCt.
van de koopsom als 1ste hyp. ge
vestigd worden.
Inlichtingen bij den Notaris, alwaar
veilingboekjes en kaartjes te bekomen
zijn. 8748
Voor de wasch en huishouding,
voor wascherijen en bleekers.
Met I dag opzegging
I maand
n n it
n ii
f, I jaar
7082
iiliiiï!
IBMIIBBIIHH
te
/Twit*
TSrf»/»»» tm J'Ja
4«». MM
örccte l%crr<3sic/
XkHjitett
wti/tjkt pr/izen
Kantoer geopend 9—I2V-. en 2—4
Zater Jag 9—121/.,
9054
Het is noodzakelijk met Ze&p zoo zuinig mogelijk om
te gaan.
Wij adviseeren daarom voor HuËshcudingJ zoowel
als voor Industrie
te gebruiken.
CLiNOL bevat alle goeae hoedanigheden van Zeep,
het lost ook al wat vuil is, direct op (niet voor' de wasch).
ieoroel ËL1NOL eens .op foei vuilste voor
werp viat U in hues foei»
en U zuit verbaasd
CR
o
o
ON
Cursus en privaatles in STENOGRAFIE, 4 talen, kort en gemakkelijk
stelsel, MACHINESCHRIJVEN op verschillende systemen Schrijfmachines.
Boekhouden, Molterne Talen. Leertijd voor Kantoor-Stenograaf,
3 maanden. Examens ïn stenografie worden afgenomen lë Amster
dam door liet Instituut der Nederiandsche Vereeniging van Stenografen.
OFFICIEEL STELSEL SOMERHAUSEN-STEGER, erkend bij Koninklijk
Besluit van 28 Juli 1914, No. 78. COP1EERINRICHTING. BILLIJK TARIEF.
Plaatsing-bureau voor kantoor-personeel.
SSF" Dagelijks opname van nieuwe leerlingen, 9035
VERSCHENEN de He aflevering, waarvan de inhoud is als volgt:
De Codex @si de Kerkelijke KQnst.
door Dr. DIRCKX.
(met portret).
Dé Kunsthistoricus van Middeleeuwsch Vlaanderen, door
J. F. M. STERCK.
door JOS. I-CU IJ PERS.
met vignets en uitbeeldingen van oude prentjé»,
door Fr- D. VAN ADRICHEM, O. F. M.
Muurschildering met beschrijving door HUIB. LUNSt en
reproductie in koperdiepdruk.
met !0 afbeeldingen van grafsteenen en kruisen,
door JOSEPH TH. J. CUIJPERS.
De Kerk v. ki. vooa*mai£g klooster der
door Dr. W. GOOSSENS.
met 4 afbeeldingen in koperdiepdruk, dqor A. E. RIENTJES.
ANTWOORDEN.
NIEUWE VRAGEN.
door
A. E. R.
EE&Ë ¥E§!12UiI§EL!i&iii€a, door C. HARTMAN.
of
met 12 verschillende afbeeldingen in koperdiepdruk.
HET 6IL2ÏEBOEK verschijnt in voorloopig driemaandelijksche aile-
veringen, op zwaar kunstdrukpapier en omvat 48 bladzijden platen en tekst.
De uTtvoerin'z geschiedt in fraaien koperdiepdruk.
Omtrent cfe uitgave van „Saet Gilüeboak" schrijft het Bestuur van
het St.-Bfrnuiphus-Oilde
Met groote voldoening kunnen wij U hiermede berichten, dat thans
de verschijning van Het Gildeboek, Tijdschrift voor Kerkelijke
Kunst en Oudheidkunde, verzekerd is. Ter Aigemeene Vergadering van
November 1917 werd cene Redactie-Commissie benoemd, bestaande uit
een zevental Gildêleden. De uitgave za! geschieden in driemaandelijksche
rijk geïllustreerde afleveringen, waaraan de besten onzer katholieke kun-
stenaars en kunstkenners, naar wij vertrouwen, hunne medewerking zullen
verleenen. Een katholiek tijdschrift voor kunst bestaat voor den Clerus
nog niet en het Bestuur meent daarom te voldoen aan een herhaaldelijk
uitgesprokeir verlangen der üildeleden om een eigen orgaan te bezitten,
dat voorlichting geeft op het gebied der kerkelijke kunst en oudheidkunde.
Vandaar dat van alle zijden de verschijning van het Gildeboek met in
stemming wordt toegejuicht.
Omdat op eene vergadering alle leden niet kunnen tegenwoordig zijn,
geeft het Bestuur er de voorkeur aan deze mededeeling te doen per
circulaire.
De abonnementsprijs bedraagt voor niet-Gildeleden zes gulden per jaar.
Het Bestuur van het St.-Bernulphus-Gilde
L. A. F. FOCK, Deken, Amersfoort. Mgr. J. J. GRAAF, Vice
deken, Overveen. A. J. M. VAN DIJK, Tilburg. Mr. Drs. L
VAN GORKOM, 2de Secretaris, 's-Hertogenbosch. Prof. C
HARTMAN, Penningmees.er, Rijsenburg. J. H. M. L. LAANE
Hoogerheide - W. MENGELBERG, Utrecht A. E. RIENTJES
lste Secretaris Utrecht. Prof. Dr. JOS. SCHRIJNEN, Utrecht
JAN STERCK, Haarlem.
De kosten van het lidmaatschap van het Gilde met inbegrip abonnement
„Het Gildeboek" bedragen f 5.(kapelaans f 3.—). De prijs van „Het
Gildeboek" voor niet-leden zal bedragen f 6.per jaargang, eventueel
verhoogd met'porti.
Inlichtingen omtrent het lidmaatschap verstrekt de lste Secretaris, Min
derbroederstraat 15, Utrecht.
Opgave van abonnement gelieve men in te zenden bij den boekhandel
of bi' dc
