EIUIL HllilT
"¥Tnn11land"
VAN OVERAL
JACQUES DE BRANCION
WAT<DE PERS ZEGT
VROOLIJK ALLERLEI
FEUILLETON
"oensdag 3 October - Tweede blad
Opening van den allereersten Schouw
burg te Haarlem.
TB hebben onzen lezers uitvoerig de ope-
Spaji den Stadsschouwburg medegedeeld.
■*fiit niet de eerste schouwburg is, heb-
we in een vroeger artikel ai eens ver
ijl. Wel toevallig is het, dat deze schouw-
*"'g óók op 1 October geopend werd en wel
,J« 133 jaar geleden,n.l; Zaterdag 1 Octo=
1785.
Onder de kunsten, die door vertooning
°P het gevoel moeten werken en wier bloei
ponder dat uiterlijk vertoon niet denkbaar'
behoort de tooneelkunst. De bewijzen
fcijn voorhanden, hoezeer een goed schouw
spel boeit en den aanschouwer voor den
&del der kunst vatbaar maakt. Lange jaren
ringen voorbij, dat de priesterschaar van
bh alia en Melpomene, het was in de dagen
Van Snoek, Wattier en Bingley, tal van
aanhidders vond. Toen kwam een inzinking,
waarna weer herleving kwam.
De tooneeispeexkunst heelt in Haarlem al
dentallen jaren gebloeid.
t is niet eens noodig tot de oude Leiie-
rijkere terug te-keeren.
Gaan we slechts een 140 jaar terug.
Nederland leefde in een gouden tijd eil
tot het uitbreken van den oorlog met Enge
land in 1780 genoot onze Gemeenebeet nog
belangrijke voordeeien. De schatten des vre-
t'es vloeiden den handelaars toe en Haar
lem's burgerij ondervond daarvan de geluk
kige gevolgen. Het was den koopman en
fabrikant, zegt Gerlings, wanneer hij in
de schemering des avonds op de stoep zijn
pijp zat te rooken, wel aan te zien, dat1
fee c hem goed ging. Daar de geest echter
k>k voedsel noodig heeft, was het natuur
lijk dat men de middelen daartoe aanwend
de en elk, die door zijn kantoorboeken niet
al te zeer werd meegesleept om' kunst
oefening en beschaving uit te sluiten, open
de gaarne zijn geldbeurs om de scherping
des verstands, waar zulks noodig was, te
gemoet te komen."
Aangespoord door Adrlaan Loosjes Pz-,
V(>reenigden zich in 1777 eenige jongelie-*
den tot een letterkundige of andere be-
^liaafde oefening onder de zinspreuk: Ho*
•bas Alit Artes (Eer voedt kunst).
In 1780 verbond dit zich met een ander
fenaamd: Vlijt, moeder der wetenschap.
Een opgegeven onderwerp werd in dit
letterkundig gezelschap, bestaande uit de
•"heeren Adriaan Loosjes, Pzn., Jan Kops,
Uinibert Overbeek, Bartel Willem v. ld. Vlugt
•fan Bronner, Frederik Hoekstra, Evert Ooe-
terbaan, behandeld.
Bevoegde beoordeelaars moesten beslissen,
wie daarin het beste was geslaagd en den
bestemden prijs sou ontvangen.
Honoraire leden waren er ook.
Tegen een kleine vergoeding kwamen zij
te redevoeringen hooren, voor zulk een ge
legenheid vervaardigd.
Soms werden ook tooneelstukjes uitge
roerd, o.a. Don Quicbot ran Heter Hangen-.
k, Jacob Simonezoon de Rijk, Beleg van
Deuren, Beleg van Haarlém, door Mèj. L.
vaa»-""
Ad liaan Loosjes wist de vrouwenrollen
daaruit weg te werken.
Andere jongelui sloten zich aan.
Jan van Walre werd ook lid.
Bij hem aan hui* werd tweemaal ge-
•peeld. Toen deden vow het eerst ook ida-
teee mede. Men voerde op Zaïre uit het
Eranseh. van Voltaire en Doo Quiöhot. Pu-
wa» er niet bij, 't ging binnenshuis.
■Natuurlijk hadden zulke tooaeeloefeningen
^an huis groote bezwaren. Dan kreeg aie,
weer die een beurt. Met het groeien
vAn het gezelschap kwam het gebrek aan
Alimte en gemis aanrequisieten meer en
£eer uit. Men voelde steeds meer en meer
ihoefte aan een afzonderlijk daarvoor in
gericht vast tooneel. Daarom keek men
kit nam* een geschikte plaats en gelegen-
beid. Eindelijk vond men die in het Oudje
weeshuis der Doopsgezinden aan de we?t-
fejde van het Klein Heiligland bij de Stads
vest.
Men kocht dit voor f 88Q5 van Maarten
Easier. Nu er op Üoae Wij»9 een behoor
lijke plaat# vow de inrioliting was verkre-
Iten, werd deze onder directie van den ar
chitect Hendrik Huskus, naai' een teekening
v an A. van d er Hart, opzichter der stads-
gebouwen te Amsterdam, ten voorgestelden
gebruike gereed gemaakt, waartoe de kosten
hoor het aantal en het vermogen der leden
Cemakkeljjk waren te vinden. Dadelijk werd
egonnen en in Februari 178Ö kwam jmen
Voor 't eerst samen in het nieuwe lokaaL
Daar werd 10 Februari 1785 in een al-
gemeene vergadering de tooneel-aooieteit ge
grondvest onder den naam Leerzaam .Ver
blaak.
Ghristiaan Henning, bekend door zijn tofl-
heelschilderingen voor den Amsterdamschen
Schouwburg maakte de noodige decoratiën
voor het tooneel.
In later tijd deden dit nog Antonie Beek-
hoff, J. Sabel en J. van Reijaen. Ei' waren
in den beginne reeds 60 contribueerende
leden. Maai' nu er zoovele aanvragen in
kwamen, ging men beperkingen instellen, f
Men nam daartoe 4 supernumeraire of as-
piranten aan welke het eerst aan de beurt
lagen bij vacature lid te warden. Wensch-
te iemand lid te worden zoo balloteerden
de acteerende dames eerst. Een zwarte boon
was voldoende om hem te deballoteeren.
Om de beperktheid der plaats' kon ieder
slechts twee gasten mede brengen en bui
ten echtgenooten, huisgenooten, vreemde
lingen, mile bij een lid logeerende, onge
huwde dames en bedienaars van den gods
dienst, benevens hunne huisvrouwen, wer
den geen ga3ten toegelaten op verbeurte
van een boete van 50 gulden. Deze bepa
ling is steeds streng en zonder oogluiking
gehandhaafd.
Eindelijk naderde de dag der eerste opvoe
ring in dczin eersten Haarlemsclien .xhouw-
lu.g. Daarvoor was bepaa.d 1 October 1V85.
Op dien Zaterdagavond vulde zich langza
merhand de kleine zaal met bezoekers, die
het oogenbiik waarop het voorscherm zou
worden opgehaald, met ongeduld verbeidden.
Intussclien had men zich in de zinspreuk
Cp het voorscherm kunnen verlustigen:
Dat steeds in ernst en boerterij,
't Vermaaklijk nut ons kenmerk zij.
Toen eindelijk het-scherm opgingk werd
de bewondering niet minder opgewekt door
de schoone decoratiën, waaraan de bekwa
me hand van Henning terstond te kennen
was.
Een door het dirigherend en actoerend
medelid J. van Walré, voor dezen avond
opzettelijk vervaardigd voorspel, dient tot
opening. Lysis, een oude van dagen, prees
daar in een gepaste uitspanning als ver-
poozing van den arbeid aan en zeide, na
zijn kinderen tot Let leest te hebben geleid:
„Vermaak staat ieder vrij verpoost uw werk
door vreugd;
Maar toetst haar toch met zorg aan eere
en aan deugd.
Apolla juicht hem bij deze woorden toe en
keert zich daarop naar de aanschouwere. Hij
verklaart het deel van „Leerzaam Vermaak
en eindigt aidus:
„Schoon het zonder hulp van God Apol
moet- vallen,
Hetzij alleen der deugd gewijd 1
Zoo zal het choor in luister bloeijett
En, daar het voor zijne achting waekt,
Zijn roem, zijne «er bestendig groeijen,
't Geen uwe en zijne vreugd volmaakt;
Terwijl 't getrouw, met al zijn krachten,
Jje waarheid van zijn spreuk volijvrig zal
betrachten:
Dat steeds in Ernst en Boerterij
't Vermaaklijk nut zijn kenmerk zijl
Na dit voorspel werden dien avond de
eerste stukken ten tooneele gevoerd, te we
ten: „Monzongo", treurspel van Van .Win
ter, en „De Woekeraar-Edelman".
Reeds in den aanvang kenmerkte zich Üe
directie door een goede keuze van stuk
ken, waarvan velen, volgens getuigenis van
in 1847 nog in leven zynde leden, op oen
verdienstelijke wijze werden vertoond.
Zoo was dan de tooneel-societeit „Leer
zaam Vermaak" gegrondvest.
Hoeveel ijver en enthousiasme de leden
ook bezaten, jij voren ook kinderen van
hun tijd.
De partijschappen van Keuzen en Oranje
klanten deden haar invloed gelden. Daarna
Icwxun do Langa Frsmsoh© tijd en na eenige
loving ging „Leerzaam Vermaak." 27 Apr.
18 heen.
De to oneoldecornti© ven gingen later naar
jden houten schouwburg bulten de Groote
Houtpoort.
Op de plaat# van den eersten schouwburg
vinat men nu den Kennemerstal én het
Rijksbelaatingkantoor.
EEN SCHANDELIJK ARTIKEL VAN
OUD-MINISTER TREUB,
Zoo noemt het „Huisgez." het door den heer
Treub in de „Vragen des Tiirfs" geschreven arti
kel over onze Bintenlaad6ehe Politiek.
„Bet kan aldus het Bossche orgaan geen
andere strekking, om niet te zeggen bedoeling,
hebben dan het nieuwe ministerie bij de geasso
cieerden in verdenking te brengen."
,jWat daarbij het meest tegen de borat
•tud, is de vorm, waarin de oud-minister zijn
voorstelling heeft gegoten.
Hij begint met de verklaring, dat het Ka
binet en met name de nieuwe minister van
Buitenlandsche Zaken in den roep van pro-
Duitsche gezindheid itaan.
Zeker, hij laat er onmiddellijk op volgen
dat het zeer de vraag is of die roep gegrond
1b, en verzekert welwillend dat, al zou hij ge-
Srond zijn, niet is aan ie nemen dat dé leden
er nieuwe regeering zich in hun buitenland
sdie politiek door hun persoonlijke sympa
thieën voor een der belde strijdende partijen
zullën laten leiden.
Maar met al die schijnbare goedgezindheid
houdt men dit vast, dat het ministerie pro-
Duitsch is en de entente-kringen, die ons on
genegen mochten zijn, zullen van de verkla
ring van den oud-minister, die, als axioma
gesteld, een verfijnde Vorm van onvaderland-
fievenden laster is, al het mógelijke gebruik
en misbruik maken."
De heer Treub accentueert nog op dezelfde,
men zou kunnen "zeggen handige, «eggen
liever hoogst unfaire en bedenkelijke wijze
„de verdenking van eenzijdigheid", die hij nu
eenmaal tegen het kabinet heeft geconstrueerd.
Zoo verzekert hij kans ziende, de rech
terzijde en zijn oud bét noire, de sociaal
democraten, met één trap een hak te zetten
dat de Kamer tegenover een eventueel te
Sterk overhellen door het nieuw kabinet naar
Duitsdien kant, geen tegenwicht zou kunnen
geven.
Ziezoo, de geassocieerden weten nu meteen,
dat behalve het ministerie, ook de meerder
heid der Kamer Duitsdigezind is.
De oud-minister zegt verder, dat de nieuwe
regeering haar voorgangster in dezer poli-
tick van strikte onzijdigheid zal moeten vol
gen, maar dat, mocht zij in dit opzicht te
kort schieten, zij het land, zoo niet aan ern
stig politiek gevaar, dan toch aan groot eco
nomisch nadeel zou blootstellen.
En weer gewaagt hij van den roep van
pro-Duitschfaeid, die het nieuwe Kabinet is
voorafgegaan, en weer laat hij er, 6chier
schijnheilig, op volgen: hoe misleidend die
roep, naar ik wil hopen, ook moge wezen.
Het besluit van mr. Treub Is, dat hij een
eenzijdig naar de entente overhellende poli
tiek weinig minder bedenkelijk zou aditen
dan het zich laten meesleepen door pro-
Duitsche sympathieën.
„Voor het eerste He ik bij dé tegenwoor
dige samenstelling van regeering en Kamer
geen gevaar. Wat het laatste betreft, is er,
naar ik overtuigd ben, voor wanrouwen geen
reden."
Het „Huisgez. meent, dat indien dat laatste
oprecht gemeend is, de oud-minister zijn tenden
tieus artikel ongeschreven had moeten laten.
„Want nu heeft hij, voor wantrouwen geen
reden zeggende te zien, wantrouwen gezaaid
en aan wantrouwen voedsel gegeven.
Minder, waarschijnlijk onder het Neder-
landsche volk, dat nuchter oordeelt, dan in
entente-kringen, waar men uit den aard der
zaak onbevangenheid' mist en allicht geneigd
is het woord van den oud-minister anders
te duiden, dan hij het Immers geduid wil
hebben.
Niet aan het ministerie, dat hij als politiek
persoon en leider niet behoeft te ontzien, al
zou eenige gereserveerdheid den staatsman
niet hebben misstaan, maar aan zijn land
heeft, vreezen wij, de oud-minister een slech
ten dienst bewezen.
Wij durven vertrouwen, dat dit niet enkel
van rechts zal worden erkend en betreurd."
Een tekort van 8 0,00 0. Wij lenen
in de „Tel.": Zooals bekend is, lieeft het Ko
ninklijk Nationaal Steuncomité onder haar be
heer de regelin» der wachtgelder: u i tbeeritug
aan de werftlooze ais^trenmaJeers.
Het Steuncomité draagt een derde der bos
ten bib terwijl de rest door do industrie" moet
worden opgebracht. Zoo hadden die patroons
aeh verplicht tot een bijdrage van 20 i® de
steunregeling,, terwijl Let Kijkeburoau vaoi
Tabak 10 bijdraagt. De patroons LeH>en niu
sedert ©enigen tijd geweigerd deze 20 te
betalen, waardoor de steunregeling in groote
moeilijkheden kwam. Deze zijn, eolrtev nog ver
meerderd door het feit, dat het R, T. B., nu
do patroons hun 20 niet betalenzij." bij
drage van 10 ook heeft gn»taakt.
Het gevolg van een en wider is, dat ar in
Ho voor de waohitgelden-uitkeeringen bestemde
ba* «en tekort i* Van ongeveer 80,000, ter
wijl deze, indien de bijdragen der patroone en
van het R. T. B. geregeld waren binnen geko
men, nu ongeveer f 750,000 zou bevatten. Dezo
80.000 rijn gefourneerd dooor do organisaties
der si gia ren/makers. Met deae storting hebben
deze organisaties de ui terete grens bereikt,
soodat stopzetting der wadi tgekl en-uïtkoe ri ng
heel spoedig te wachten is, indien niet dasnect
in dezen noodtoestand wordt voorzien» Ingeval-
van stopzetting zullen vele duizenden work-
looro •igaTeEumabers daarmede gedupeerd zijn.
Schout bij nacht J. J, li ambo n-
n e t. Gemeld wordt, dat schout-bij - nacht J.
J. Rambonuot, oud-minister van marine, zal
worden benoemd tot Hd van dien Raad van
State, ter vervanging vftn den gi-peiiaioin,neer-
den vice-admiraai P. ten Bosch, die wegens
hoogten ouderdom als soodanig zal aftreden.
Storing op hot elootrisch© net
teAmstordam- •^en meldt ons d.d 8
Beeer uit AmsterdamGiatermiddag tegen 6
uur ontstond een ennsktgs atoning opi het eloc-
trisahe net, vermoedelijk tengewolge van een
defeat aan een der kabels in het Wee ten-par k-
kwartierr. Een groot dool van do Jordiaan en
Van WesteJük Amsterdam, was tot ongeveer
kwart Over aaht in dliep© duisternis gehuld.
Gerttimen tijd kon ook op het tramnet geen
stroom gegeven word.cn, zoodlat scunimage dec
trams op die meest ongelegen plaatsen bleven
Steken, hetgeen Voor het andere verkeer
ook tengevolge van de duisternis op straat
tot groote moeilijkheden aanleiding gaf. Be
richten van ongelukken bereikten on» echter
niet. Om kwart over achten gingen de Mck/ton
weer aan en was do ^to eet and weer ntormlalail.
Hollandejn»i^hetkampLi oh-
t e n h o r t. De t.Tel." ontwinjg Weer een,
«ehryven van twee landgenooton, dte IzuSëortQd
als deserteurs over de grems zjin gegaan en ook
een tijd hebben doorgebraakt in het beruchte
Lager Liahtenhoret.
Ook in dit eohrijvsn wordt Liohtenibiorst,
„een geheim lager" genoemd.
In het schrij ven wordt een soihiMering ge
geven van de behandeling welke de HoHandërs
daar van de Duitsdhers moeten ondervinden.
Wanneer de feiten in het schrijven genoemd
op waarheid berusten t© rii® beaat niet aan
te nemen, ook ai niet omdat ce verteld worden
door deserteurs, die au direct niet betrouw
baar genoemd kunnen worden riin we in
werkelijkheid beestachtig «n wordt het hoog
noodig, tijd, dat onze regeering in hot belang
onzer laudgenooien de noodige aftappen doet.
Hongerziekte in het kamp te
Bergen. Te Bergen loapen geruohti dat
«r in het kamp voor Duiteche deserteur» en
andere buitenlanders, «een honpemekte (ringa)
is uitgebroken.
Van deu kaanpd'okter vernam de ,»Tel.", dat
dit niet hot geval ie. Wol wordt er door de
kampbevolking honger geleden. Het ranteoen
bedraagt slechts 2 one brood per dag en mid
dag» een portie aardappelen en groenten, dik
wijls in soopvorm.
Van hoogenhand wil men dit rantsoen nog
verminderen en de dokter ontraadde dit ten
sterkste.
Ki LSAA ,Vp EI .KOENHEDEN.
De erieia ia do aiga r n i n d u-
«trio. De orisda in de «gBrenandustrie,
waarvan die oplossing eerst nabij eoheen, is nu
weer verscherpt. Do oorzaak hiervan is, dat
minister v. IJaseletein den export vem «igaren
formeel verboden heeft. Het gevolg van dit
verbod is, dat, wanneer het bekende oonfliot
tusschen de N. U. M. en de sigaren-exporteurs
van <ks baan is, men nog niet zal kunnen over
gaan tot- het exporteeTen van sdga.r<m en hier
van is weer het gevolg, dat dte eeruherdasaRaren
niet voor het publiek beschikbaar kunnen war
den gesteld, want dit is geheel afhankelijk van
den export.
Do „Tel." meldt voorts, dat minister v. U»-
eeletedn den export verboden heeft, omdat hij
eerst die voonraden in ons land wil aanvullen
door import uit Ned.-Indië. Minister v. IJasel-
gtein voert reeds onderhandelingien met de oor-
logvoerende mogendheiien, om gedaan te krij
gen, dat zij onze schepen, die uit Indiië tabak
ken zullen, gaan halen, ongehinderd la-ten pas-
eeeron. Met dit alles zijn in het gunstigste ge
val verscheidene maanden gemoeid. Deee om
standigheden heeft de ontevredenheid in de
kringen dor sigarenfabrikanten vergroot, wa.-rt
zij hebben maanden en maanden de fabricatie
voortgezet. {Haar rij dachten, dat zij na do be
ëindiging van het conflict met de N. U. M.,
direct zouden kunnen gaan exporteeren, Velo
fabrikanten hebben dan ook reeds zulke groote
voorraden, dat zij de hulp dar veemon Lobben
moeten inroepen.
A a r dï p p o 1 n. Hot lid dor Twue'de
Kamer K. Koltibek, hoeft volgons „Recht voor
Allen", de volgende vragen gericht tot den mi
nister van Jaiivdbouw
1. Ia de min ioter bereid besturen van ge
meenten waar die productie van aardappelen
kleiner is dan het gebruik, uit te nooddgen,
tijdig voorraad van aardappelen te maken ten
behoeve van het deel der LevSlfcing dat geen
voorraad kan verzorgen?
Is de minister bereid maatregelen to nemen,
waardoor dlit transport vóór Dooennbar as. per
•cheepegeiogenbedd plaats vinid't, teneinde
transport per sipoor onnood&g te maken en dat
bij gesloten water voldoende vtoormad geduren
de ten minst© één maand in all© gemeenten
verzekerd is?
2. Zoo ja, is de minister lxsredd eans per
maand mad© te deelen. weilkle v-oorraden de ver-
echillend© gemeentebesturen bestellen en ont
vangen?
3. Is de minister in staat mede te doelen,
hoe het komt, dat in gemeenten, waar vroeger
zelden of nooit zand- en veeniaardiaipipelen wor
den gegeten, thans zoo goed als goen andere
©oorten wordtcn gedistribueerd!?
Hernieuwde inbraak in een .Dis
tributiekantoor. Woensdagmorgen ie
men op het Distributiekantoor te Katwijk
tot de onaangename ontdekking gekomen,
dat er wederom ingebroken was. Dit was
binnen acht dagen tjjda de tweede maal.
Bij de laatste inbraak waren er niet min
der dan een 4000-tal broodkaarten, koffie-
kaarten, en andere bons ontvreemd.
Aangaande deze inbraken tastte de
politie volkomen in het duister. Het on-,
derzoek in deze zaak is ouder leiding van
den inspecteur van politie met volle kracht
ter hand genomen en het moet gezegd, het
geheele korps heeft zich beijverd om in
deze zaak licht te brengen. (hMraoht is ge
geven om het onderzoek by de bakkex# en
winkeliere aan te vangen. Dit gaf alras een
kleinfe aanwijzing. Dezen draad volgende,
leidde 't steeds tot meer licht, zoodat al
spoedig een tweetal militairen konden wor
den aangehouden als zijnde vrij zeker hij
dezen diefstal betrokken. In het bezit van
oen der militairen zijn een aantal losse bon
nen, eenige broodkaarten en een groot aan
tal koffiekaarten gevonden. Bij het eerste
mow twrmaamra- trezza mea wam vree
diefstal af te weten en de in hun berié
zijnde bons te hebben gekocht van een on
bekenden koopman. De tegenstrijdigheden
in hun verklaring echter waren van dien
aard, dat de politie er al heel weinig geloof
aan hechtte. Het verdere instrueeren dezer
zaak, hetwelk geruimen tijd duurde, leidde
tot succes. Beide militairen hebben een vol
ledig© bekentenis afgelegd.
Gearresteerd. Te Heerenveen is Don
derdag gevankelijk binnengebracht een
etremoelfabrikant te Bfeesterzwaag. Van
dezen was door den burgemeester een groo
te partjj lebmagen in beslag genomen en
geborgen in het arrestantenlokaal. Gister
morgen was het slot daarvan verbroken en
hleek de heele partij verdwenen. In verband
daarmee werd de fabrikant aangehouden.
Valsche munters Aangehouden-
De politie t e V laardingen heeft de hand ge
legd op een drietal personen, dat aldaar
valsche zilverbons van een rijksdaalder en
een gulden hadden uitgegeven.
Het onderzoek bracht aan het licht, dat
de scheepeklinker. genaamd B. v. B. te
Vlaardingen de maker van deze bons waa.
Ten huiae van van B. zijn een aantal val
sche zilverbons in beslag genomen, benevens
de voorwerpen, gebruikt voor de verval-
sching. De twee andere personen zekere 9L
P. en J. P. wonende te Vlaardingen, ga
ven de door v B. gemaakte bona uit. De
bons waren door v. B. met de pen zeergoad
nagetcekend, zelfs het watermerk ontbrak
niet. Van B. verklaarde aan de politie, dat
hij om een bon te maken vier uur noodig
had.
De Spaanse he griep. In verschillen
de deelen van one land woedt grimmig deze
ziekte.
Te Druten is de bijzondere meisjesschool
bijna geheel gesloten. Vijf van de zes zus-
ter-onderwijzeressen liggen ziek te bed
Te Bleekensgraa? is goen enkel gezin meer
op de been. Zoo vernamen we, dat de dok
ter, toen hij zulk een ziek gezin zou bezoe
ken, bij de buren eerst een sleutel moest
halen: bij een ander moest hij het licht op
steken. Het aantal afwezige schoolkinderen
bedroeg gisteren 83 van de 112: de open
bare Lagere school is nu voorloopig deze en
de volgende week gesloten.
Bij het overschnydenvande
grens gedood. Dinsdagavond begaf de
lieer J. F. Hout, wonende te Den Haag,
zie mqt zijn zuster naar België, om zijn
zie moeder te bezoeken. Daar het. hun
onmogelijk was hiervcor een pas te beko
men. trachtten zij in stilte ae grens bij
Wernhout over te trekken. Nauwelijks wa
ren zij eenige honderden meters over de
grens of er werden schoten gein J Beide
kogels troffen den jongen man: in het
hoofd, en een in den buik- Het jo»,ge meis
je trachtte haar broeder te verbinden, doch
pas was kij hiermede begonnen, of weder
om werden schoten gelost. Toen vluchtte
zij terug op Hollandschen bodem.
Zij vreest dat baar broer door de echo ten
is gedood.
Diefstal met ge we ldple ging. I#
den nacht van Vrijdag op Zaterdag hebben
onbekende daders rich toegang verschaft tot
de woning van een kleermaker aan de Al-
bert Cnypstraat te Amsterdam. Vermoede
lijk hebben zij den bewoner die lag te sla
pen met .een of ander voorwerp een slag
op het hoofd toegebracht Er zijn twee jas
sen ontvreemd.
Weer een postrnjsdrijf. Dezer dar
gen Is de aseitent S. op het hoofdpostkan
toor te 's Hage betrapt, toen hij brieven
achterhield en deze opende. Hy "Verklaarde,
dat niet oneerlijkheid, doch nieuwsgierig
heid de drijfveer van zijn daad was.
De man is terstond geschorst, doch hij
is na verhoor door de politie op vrije voe
ten gelaten. Hij was nog niet lang geleden
tot zijn tegenwoordige functie benoemd, na
vroeger brievenbesteller te Scheveningen to
zijn geweest.
Zelfs de onderzees che kabel.s
niet veilig. Ten bewijze dat de dieveo
't niet alleen op telefoondraad gemunt heb
ben, maar dat ook de telegraaf last onder
vindt, meldt- men ons, dat geconstateerd is
dat op de Richel, dit is een zandbank bij
Vlieland, welke bank bij laag water droog
komt, 40 meter telegraafkabel zijn uitgesne
den en ontvreemd. Deze kabel loopt van
Harlingen naar Vlieland.
De overvrager beetgenomen. Eez
inwoner van Venlo wilde op 'een der dor-
DB SCHOONMAAK.
Met een gezicht, rood van boosheid, kwam
mevrouw in de huiskamer.
.„Ik zal de kinderen moeten straffen,"
zei ze.
Haar man keek op van zijn krant.
„Wat hebben de bengels nu weer uitge
voerd?"
,,0, ze rijn aan den gang geweest in m'n
werktafeltje. Naalden, garen, band, scharen,
alles is op de onmogelijkst© plaatsen ver
stopt."
H ij glimlachte.
JO lieve, dat heb ik gedaan. Jij had gis
teren mijn schrijftafel zoo keurig opgeruimd,
dat ik me bepaald revancheeren moest."
Romantisch verhaal uit den tijd
DER FRANSCIIE REVOLUTIE.
48
„Hoe," mompelde de stervende, ,psaI deze
tehoone dame bij mij blijven? Maar wie zyt
til dan toch dat gij medelijden hebt met
6m, die door iedereen verlaten wordt?"
Wij wonen hier in de buurt," antwoordde
Jteques naar de deur tredend. „Tot straks,
'hjjn vriend. Hélene, ik zal spoedig terug
riin," en hij verliet de hut
Hij vond liet kleine meisje op de plaate,
^aar hij het verlaten had, slaagde er in, haar
?en weinig te troosten en vroeg haar eenige
hjichtingen.
.'Iet Tvas haar vader; zij hadden geene
l enden of bloedverwanten, hunne laatste
bronnen waren uitgeput, de geit gal
Ji -Q melk meer: het kind, was te Saint-Róvé-
hvlï bedelen, maai' was Averal hard-
afgewezen.
„Waarom kwaatnt gü niet aan hot kas
teel," vroeg Jacques-
„Mijn vader had het mij verboden, mijn
heer, ik? zou het toch nooit gedurfd hebben."
Jacques vroeg haai' daarop den weg naar
het kasteel en reed in glalop weg.
Toen hij aan de beding der rots gekomen
was, waar hij zidh genoodzaakt zag zijn
haast een weinig te matigen, hoorde hij ie
mand te paard achter rich aankomen. Hij
zag om en bespeurde Denis, op zijn trouw
bruintje, en vergezeld van Bruno, een oude
brak, die hem als zijn schaduw volgde.
Jacques hield op om te waohten, en ga
hem een teeken, zoo spoedig mogelijk na
derbij te komen.
Binnen weinige seconden waren zij naast
elkander en Jacques zeide levendig:
„Daar gij toch hier zyt, besté Deins, zult
gij mij, naar Ik hoop, wel een dienst wil
len bewijzen."
„Wel tien, zoo het noodig ia, mijnheer
Jacques. Ik ben tot uw dienst, zoowel in
de bosschen als op de vlakte. Maai' wal
hebt. gij toch. uitgevoerd, dat uw paard wit
is van het schuim?
Jacques verhaalde hem in het kort, wat
er gebeurd was en verzooht hem don ge
neesheer van het dorp en den eerw. heer
Savenvre, den' pastoor, te gaan halen, ter
wijl hij zelf op het kasteel voor het overige
zou zorgen.
„Zoo, hij gaat dus naar de andere wereld,"
antwoordde Denis. „Mijnheer Jacques, ge
loof mij, laat hem sterven als een hond, hij
verdient niet beter."
„Doé wat. ik zeg zoo gij mij aangenaam
wilt rijn," hernam Jacques met vastheid;
„men imag geen mensch op rijn sterfbed aan
zijn lot overlaten."
Nog geen uur later reed Jacques in galop
den .weg naar de hut weer op; een zijner
bedienden volgde hem zoo spoedig mogelijk,
met alles wat het lijden van den stervende
kon verzachten.
Jacques vond den zieke een weinig kal
mer, en het Bcheen hem toe, dat Hélene, die
aan het voeteneinde van het bed zat, hevig
ontroerd was.
Hij zei tot den stervende, dat er terstond
hulp zou komeu en sprak hem eenige woor
den van hoop en troost toe.
„Dat Gods wil geschiede," mompelde deze;
1 „maar zoo ik er boven op kóm, kan ik
zeggen, dat ik ©en der engelen .uit het
Paradijs gezien heb."
En zijn ontvleesde hand wees weer naai'
Hélene.
Deze stond op, dep naar de deur en gaf
haar broeder een teeken om haar te volgen.
„Jacques," zei zij, „laat ons zorgen dat
de arme man onzen naam niet hoort; als tie
personen kom on waar ik om gevraagd heb,
zou hij hem bij toeval kunnen vernemen."
Eenige o ogenblikken later kwam de ge
neesheer, die Jacques ter zijde nam en hem
mededeelde, dat de pastoor met hem mede
gekomen was, maar dat hij buiten bij het
kleine meisje bleef om het wat op te beu
ren. Jacques verzocht den geneesheer, dat
hij den zieke zijn naam niet zoude noemen.
„Weet gij dan wi# hij ia," vroeg do dokter.
„Neen.
„Hat doet er niet toe, Ik zal uw verzoek
opvolgen."
Met deze woorden ging hl] naar den zieke
en vroeg hem naar zijn toestand.
„Ik ben verloren, niet waar," vroeg, deze
hem.
De geneesheer aarzelde.
„Gif Kunt gerust spreken," hernam hij, „ik
wenschté dat ik reeds dood was."
„Welnu, ik geloof dat u niet veel hoop
meer overblijft; zoo gij eenige beschikkin
gen te maken hebt, moot gij het niet lang
uitstellen.
„Beschikkingen?.... ik? O, ja, ik heb er
toch een; men moet mijn doenter naar hei
.vondelingengesticht brengen."
De dokter naderde de twee weezen, dia
bij de deur der hut stonden en zei luid:
„Hij heeft volstrekt de waarheid omtrent'
zijn toestand Willen weten en ik heb hem
idie niet verborgen, hij heeft geen uur meer
te leven. Ik vroeg hem of hij nog eenigo
besohikkingeD te maken had en hij ant
woordde mij dat hij rijn dochter na zijn
dood in het vondelingengesticht wilde plaat-'
sea."
„Hebt gij hem niet gezegd, dat de pastoor
daar 1b," vroeg Jacques.
„Ik tal het hem terstond mededeelen."
^Broeder, laat ik mij, als gij het goed
vindt, daarmee belasten. Die man heeft mij,
terwijl ik itfét hem alleen was, een soort van
vertrouwen betoond en mogelijk zal hij eer
der naar mij dan naar iemand andere luis
teren." (Wordt vervolgd);
hwtm m1 uwe <J.mmw wi.njiniw»).j...iuLLigi
