Vteeschdistributie Haarlem
^istrtbutiebedrijf Heemstede.
^SuïteMlanp^
Aflevering van Regesringstiseh.
Verstrekking van goedkoope
Brandstoffen te Haarlem.
van den goeden weg
afgeweken?
HET VREDESVRAAGSTUK.
WOENSDAG 46 OCTOBER 1918
43«te JAARGANG 9767
DE
ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f 2,25; PD B m/^CENT; ^JugsTOE^G. Blj'cONTRACT°BELA^
%EAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Israëlitische bevolking
Verkrijgbaar op Donderdag 17 October
3 ons rundvieesch,
- LESSING, Frankenstraat, op BON NO. 26
afgestempeld met het woord „RITUEEL"
des morgens van 912 u. voor de letters A tot L,
des middags van 1—4 u. voor de letters M tot Z.
AANVRAAG-FORMULIEREN, genummerd
68017400 moeten, behoorlijk ingevuld, worden
ingeleverd op Donderdag 17 October a.s. in het
'bokaal Jacobstraat 3 rood, en wel:
fc nummers 6801—7100 v.m. van 9—11V2 «ar;
de nummers 7101—7400 nam. van 2—4% uur.
Medegebracht moeten worden het aanslag
biljet plaatselijke dir. belasting 1918 en de
Srandstoffenkaart. 1539
.De 'Gemeentebesturen van HAARLEM,
AENNEBROEK, HEEMSTEDE en SCHOTEN
brengen ter kennis, dat door den Minister van
L, N. en H. is bepaald:
dat de aflevering van Regeeringsvisch in den
kleinhandel slechts zal mogen geschieden door
ben, die geen andere versche vischsoorten, met
uitzondering van zoetwatervisch, in voorraad
bebben en/of afleveren; en omgekeerd, dat de
^levering van andere versche visch dan regee
ringsvisch, met uitzondering van zoetwatervisch,
ia den kleinhandel slechts zal mogen geschieden'
ioor hen, die geen regeeringsvisch in voorraad
kebben en/of afleveren.
Onder regeeringsvisch moeten- in deze regeling-
borden verstaan alle vischsoorten, welke vermeld
Haan op de lijst van maximum-prijzen. 1543
De Directeur van het Distributiebedrijf
Heemstede, maakt bekend, dat vóór 1
december a.s. niet meer van melkleverancier ver
anderd kan worden. 1529
\anvrage voor overschrijving moeten schrifte.
'jk ingezonden worden tuskhen 15—25 Novem-
NvdW.
Dat we het bij het rechte einde hadden, toen
be reeds bij den aanvang van ons artikel „Vre-
deskansen" schreven: „Natuurlijk moet nog
steeds een zekere voorzichtigheid in acht geno
den worden bij de beoordeeling der inderdaad
met verrassende snelheid elkaar opvolgende
yredesbericliten," blijkt uit het antwoord van
President Wilson.
Elders in ons blad vinden onze lezers den'
»l ledigen tekst der jongste Amerikaansche
&ta.
Ten einde de beteekenis van Wilson's nieuwe
fechen duidelijk te doen onderkennen, slaan wij
jjven een terugblik op zijn antwoord op Duitsch-
*nd's verzoek tot schorsing der vijandelijkheden.
Tot drie punten kan deze missive van den
1 resident herleid worden.
Hij stelde 1°. de vraag: Is het uw doel, bij den
invang der onderhandelingen, alleen tot over
stemming te komen in zake de practische bij
zonderheden van de toepassing dezer voorwaar
den?
2°. de voorwaarde: de-Centrale mogendheden
Roeten zich bereid verklaren om. de bezette ge-
A'eden direct te ontruimen;
t 3°. de vraag-: sprak Prins Max- van Baden
?'j zijn verzoek om een wapenstilstand, alleen
naam der autoriteiten, die tot heden den
°r!og hebben geleid?
De vragen werden beantwoord in een zin, die
bilson moest bevredigen; de voorwaarde werd
Ogenomen.
Spreekt het nu niet van zelf, dat Duitschlaud's
jawoord een weldadige spanning te weeg bracht
dp de van angstiger» twijfel doortrilde gemoe-
J'te dat, van inenschelijk standpunt be
huwd, het einde van de gruwelijke menschen-
,chting in niet ver verwijderd verschiet lag?
,.Maar door het ditmaal in de tengte gehouden
vJö demonstratieve bewoordingen vervatte ant-
v rd van den President, wordt de gunstige
uur van den, stand van zaken, op beden-
wijze verstoord.
verlaat de breede, open heirbaan der
e- S^ochtalwisseling, om kronkelende
Vrede£ in te slaan, die weliswaar ook tot den
kun bunnen leiden, maar die ook dwaalwegen
tyien zijn.
'e «g wel beschouwd, is zijn antwoord samen
L?rder Let vólgende besluit; ik bemoei mij
'eden nie* met uw ontruiming der bezette ge-
en voorwaarden voor een wapenstil-
W "?a.a' een 01 nnder geheel over aan
Verleiding der Gealliëerden.
a een diplomatieke gedaclitenwisseling over
de voorwaarden, waardoor de ontruiming door
de Duitschers der bezette gebieden kan tot stand
komen, is dus vooreerst geen sprake.
Aan de maarschalken Foch en Haig en aan
generaal Pershing, wordt „carte blanche" gege
ven, tegenover een vijand, die zich. bereid ver
klaard had de redelijke eischen van het hoofd)
der Noord-Amerikaansche Unie in te willigen!
En wat dit voor Duitschland zeggen wil, be
hoeft geen nadere uiteenzetting, wanneer wij
slechts in herinnering brengen, dat dit drieman
schap op het toppunt staat van zijn militairen
roem en een millioenenleger ten strijde voert, dat
vervuld van een onbedwingbaar élan, den vijand
in stormloop voor zich uitdrijft, met groote kans
hem aan gene zijde van de Rijn terug te werpen,
of door omsingeling en gevangennemine, onscha
delijk te maken.
Intusschen wil het ons voorkomen, dat Presi
dent Wilson, den tot nu toe door hem betre
den weg naar den vrede verlaten heeft, niet uit
eigen aandrift, maar onder den invloed van zijn
Europeesche bondgenooèen, die verbitterd door
de verwoestingen alom in Noord-Frankrijk aan
gericht, het koste wat het wil, den vijand door
iiun overmacht van wapenen willen vernietigen
of weerloos en onschadelijk maken.
Een ongeluk komt zelden alleen, maar veelal
in gezelschap.
Dat ondervindt ook Duitschland in den hach-
lijken toestand waarin het verkeert.
Terwijl de Duitsche rijkskanselier de hand tot
verzoening reikt aan de talrijke vijanden van
zijn vaderland, wordt het stoomschip „Leinster"
door een Duitsche duikboot getorpedeerd, waar
door weer honderden opvarenden jammerlijk hun
graf in de golven vinden.
En nu moge de staatssecretaris Erzberger,
met reden bevreesd voor een noodlottigen terug
slag op de hoopvolle stemming in het leven ge
roepen door de Duitsche nota van Zaterdag j.l.,
die torpedeering, ook in naam der geheele re-
geering te Berlijn, diep betreuren* het feit zelf
kan hij daarmee niet ongedaan maken.
Van niet minder noocdottigen invloed op de
vredesstemming in de. landen der Entente, zijn
de verwoestingen, die naar verluidt, door de
Duitschers op hun gedwongen terugtocht in
Frankrijk worden aangericht, terwijl de onge
lukkige, in het bezit van een Engelschen agent
geraakten brief door prins Max van Baden-, den
tegemwoordigen politieken leider van het Duit
sche Rijk, aan zijn neef prins Alexander von
Hohenlohe in Januari jl. geschreven, wel in staat
is, de Geallieerden met wantrouwen te vervul
len jegens den man, die „uit twee monden" zou
spreken.
Dat Duitschland niet bereid zou Wezen, om
aan Wilson's eischen, de actie der duikbooten on
middellijk te staken en een einde te maken aan
de verwoestingen in Noord-Frankrijk, lijkt ons
ondenkbaar.
Maar daarmede koopt het zich geen wapen
stilstand.
Een schorsing der vijandelijkheden in de
naaste toekomst, lijkt ons, nu de beslissing daar
van aan de legerleiding der Geallieerden in han
den wordt gesteld, twijfelachtig.
Echter, de hoop voor een bevredigende oplos
sing door vergelijk, van het geweldige wereld
conflict, behoeft o.L nog niet te worden opgege
ven.
Hier hangt alles af van Duitschland's weder
woord, dat de geheele wereld in niet te beschrij
ven spanning verbeidt.'
Maar toch, wij blijven er bij, dat de nota door
president Wilson op 14 October tot de Duitsche
regeering gericht, als een leelijike streep door de
rekening, der om vrede smeekende wereld dien
aangemerkt te worden.
Ons kinderlijk gebed om uitkomst, blijve dus
onverpoosd opstijgen tot den troon van Hem,
Die, al kastijdt Hij de schuldige menschheid in
Zijn rechtvaardige verbolgenheid, toch niet op
houdt, onzen liefhebbenden Vader te wezen.
WERELDBRAND»
DE GEVECHTEN IN VLAANDEREN EEN
GROOT SUCSES DER BELGEN - MEENEN
VEROVERD, KORTRIJK BEDREIGD DE
DUITSCHE STELLINGEN AAN DE KUST IN
GEVAAR IN HET BEVRIJDE ROESSELAERE
DE VREUGDE DER BEVRIJDE BEVOLKING
DE DUITSCHERS ONTRUIMEN FINLAND.
De voornaamste gebeurtenissen, sinds gis
teren speelden zioh af op bet gevechtsterrein
in Vlaanderen.
Be Belgen stonden gisteren OP minder dan
twee mijl bij Kcwtri.jk, dat thans wel reeds
in bun banden zal zijn en de Britten bebben
Meenen veroverd.
De spoorlijnen KortrijkTbourout en
Th on r outTkieltGent liggen onder vuur.
De Duitschers moeten zich verlaten op zijde-
li ngsche verbindingswegen op bun voornaam
ste frontlijn Oostende—BruggeGent—Brus
sel, hetgeen bun positie zeer ongemakkelijk
maakt.
De Belgen beschieten ook op doeltreffende
wijze de zeer gewichtige spoorlijn van Rijseel,
via ICortrijk maar Tbourout. Dit is feitelijk de
voornaamste verbindingslijn tusscben de Duit
schers in het vak van Bijssel en in bert Belgi
sche kust vak.
Willen de Duitaohers bier een ramp ver mij
den, dan zullen ze hier binnenkort een nieuwen
terugtocht, waarop ze zich waarschijnlijk al
eeni-gien tijd hebben voorbereid, moeien be
ginnen.
Het Belgische front steekt daar nu voor
uit, zoodanig, dat bet voorste gedeelte onge
veer do linie Brugge-Kortrijk bereikt, zoodat
het Duitsche front tegenover Yperen een in
ham van ongeveer 25 K.M. verboomt. Het
wordt dus hoog tiid de kust te gaan ontruimen,
om omsingeling te ontgaan.
Zoo worden, de Duitsche verdedigingtwtellin-
gen oim beurten uitgeperst.
Be Duitschers van bun bant gaan telkens I Mijnheert
weer op nieuwe achterwaartsolie rechte linies In antwoord op de mededeeliing van de
staan,'de uitpersing moet dus telkens opnieuw Duitsche regeering, d.d. 12 October 1.1. welke
beginnen» en wel telkens itegen een kortere gij mij beden hebt ter hand gesteld, heb ik de
linie. Dat bemoeilijkt de taak van den aanval- eer, u te verzoeken, bet volgende antwoord
Ier, want de verkorting, van een linie bomt den over te brengen:
verdediging meer te stade dan den aanvaller. De voorwaardelijke aanvaarding, door de
Daarom zou een vrijwillige terugtocht van 1 huidi®o Duitsoke regeering en dloor een
de Duitscbe legers tot op de grenzen van bun
eigen land-, op bet oogenblik nog een enorm
militair voordeel voor de geallieerden zijn.
Het is waarschijnlijk, dat zij op den duur de
Duitschers daar toch toe zouden dwingen, maar
niet dan met moeite en ten koste van veel
eigen bloed, en ook ten koste van de eigen
landstreken, waar de strijd moma.als over been
zal komen te wemelen. Zulk een vrijwillige
terugtocht van de Duitschers brengt dus bet
werk ineens, en zonder moeite, een heed eind
verder.
Duitschland. met zijn leger vlak op de grens,
aldus de ,»N. R. C." en zonder kans op een
nieuwen opmarsch, heeft geen kansen meer,
het is altijd als uitgesloten' beecho-uwd, dat het
den oorlog zou kunnen voortzetten zonder het
ertsbekken van Lriey enz.
Dit klemt nog meer' voor het Italiaansch-
Oostenriifcsebe gevechtsterrein,.waat de Italia
nen, in plaats van verdedigend voor Venetië,
weer dreigend voor Triëst zouden staan.
Over dit schitterend nieuwe wapenfeit der
Belgen schrijft Hutin in de „Echo de Paris"
de edele koning Albert der Belgen, die Zon
dag zijn ministers in zijn hoofdkwartier had
samengeroepen om te beraadslagen over de
eerste maatregelen, ,te nemen ter bevrijding
van het gebied» heeft gisterochtend persoonlijk
het nieuwe Belgische offensief geleid. Deze
schitterende dag heeft een overwinning van
den allereersten rang opgeleverd, die in de
richting van Vlaanderen de onfruimingsvoer-
bereidseden der Duitschers grootelijks belem
mert. Indien deze vooruitgang in de richting
van Kortrijlk aanhoudt, waar de Engelschen
tegen bet eind van den dag maar zeven K.M.
vandaan stonden, in wat een hachelijk parket
zullen de Duitsche legers te Brugge en Gent,
te Riissel en Doornik dan niet bomen. Een
rampzalige hoek is tusselien o'eza ingebeukt
en de grendelstelling zal het opgeven, indien
de Duitschers niet hals over, koip d!e biezen
pakken.
Havas deelt een en ander mede over de be
vrijding van Roesselaere.
Alvorens deze stad ta ontruimen hebben die
Rui techier B verscheiden branden veroorzaakt
en pleinen ondermijnd, waarvan een zeker aan
tal is ontploft. De burgerlijke bewolking, die
in de stad was achtergebleven, snelde die be
vrijders tegemoet en wezen hun de' kelders aan,
waarin groepen Duitschers zich hadden ver
borgen,- Wij waren de eerste Belgen, die onze
landgenoot-en sedert de Duitsche bezetting
terugzagen. Zif bereidden ons een geestdriftige
ontvangst. Vrijdag 1.1. hadden de Duitschers
de hand gelegd op de 1 evenamiddelenvoorrsdisn
van het voedingscomité van Roesselaere, voor
*en waarde van 500,060 froniken. In eeniga
schuilplaatsen iin de stad heeft men opslag
plaatsen met meel en levensmiddelen aange
troffen, die waren vernield. Na de burgers te
hebben gedwongen hun woningen te ontrui
men, hebben de Duitschers do hui-zen geplun
derd en de meubelen weggenomen om, naar
Duitschland te vervoeren. Vervolgen» hebben
7-ii de burgerlijke bevolking vereemigd en baar
naar den weg van Roesselaere naar Meenen ge
bracht, waar zij haar gedurende twee dagen
zondetr voedsel en zonder eenige schuilplaats
hebben achtergelaten. Een goed aantal dezer
ongelukkigen slaagde er- "in te ontkomen en
de stad weer te bereiken. Een duiziend per
sonen begroetten de bevrijders met onbe
schrijfelijke vreugde- Belgische vlaggen, dde
gedurende vier jaren voor den overweldiger
verborgen waren gehouden, werden ontplooid
en de Eranschen trokken een versierde stad
binnen. Toen de Belgische troepen verschenen,
werd de geestdrift uitbundig.
Roesselaere is geducht gehavend, doch niet
geheel vernield. De vijand heeft, uit woede
te ziin verslagen, de stad tegen vier uuir 's mid
dags heftig beschoten.
-Ook in Frankrijk is de geestdrift onder de
bevrijde bevolking zeer groot.
De vreugde over de bevrijding uitte zich
vaak in tranen en degenen, da hen aanhoorden,
weenden ook. Vrijwel algemeen verklaren de
personen uit hert bevrijde gebied» dat de Duit
sche troepen in de laatste weken alle'hoop op
de overwinning hadden laten Varen en groote
ontmoediging toonden. Daarbij waren ze slecht
gevoed. Ook de bevolking had het met de voe
ding zeer te kwaad en moest buitensporige
prijzen betalen. De Duitsche soldaten hadden
ook aan de bevolking gezegd, dat zij er genoeg
van hadden, en dat de oorlog nu maar uit
moest zijn. Sommigen hadden er aan toege
voegd dat weldra Duitschland een republiek
zou worden en dat het in den nieuwen
vorm nog een groote rol zou spelen in de
wereld en ook zijn handels positie zou herstel
len.
Vo-lgens „Nya Dagligt Allehanda" ontruimen
de Duitsche troepen Finland.
De algemeens toestand is zoodanig, dat het
twijfelachtig is, of de prins van Hessen, hoe
wel door den Landdag tot koning gekozen, zioh
ooit naar Helsingfors zal begeven.
DE VOLLEDIGE 0FFICIEELE TEKST VAN
WILSON'S ANTWOORD DE INDRUK IN
DUITSCHLAND - WILSON VERLIEST HET
VERTROUWEN - DE,OPVATTING IN AME
RIKA EN IN ENGELAND - DE MEENING
VAN CHURCHILL HET ANTWOORD WEI
NIG DUIDELIJK DE DUITSCHE S. D. A.
P. EN DE VREDE.
De volledige officieel® tok»t van WSJsom's
tweede antwoord luidt als volgt:
Staat,sdepartement, 14 October.
groote meerderheid van den Duitschen Rijks
dag, van die voorwaarden, welke de president
der Vereenigde Staten van Amerika stelde
in zijn Boodschap aan het Congres der Ver
eenigde Staten van 8 Januari 1918 en in
zijn latere verklaringen stelt ie president in
staat, een oprechte en rechts treeksche ver
klaring af te legfeen nopens zijn besluit ten
aanzien van de mededelingen der Duitsche
regeering van 5 en 12 October 1918.
Het moet duidelijk begrepen worden, dat de
wijze, waarop de ontruiming zal plaats viin-
den en die voorwaarden van een wapenstil
stand aangelegenheden zijn, welke aan het
oordeel en den raad van militaire adviseurs
van de regeering der Ver. Staten en van de
regeeringen der geallieerden moeten wprdJen
overgieten, en de president aeht het zijn
plicht, te verklaren, dat geen regeling dioor
de regeering der Ver, Staten kan worden aan
vaard, die geen volstrekt bevredigende waar
borgen en zekerheid opleveren voor de hand
having der huidige militaire oppermacht van
do legers der Vereenigde Staten en van de
geallieerden te velde.
Hij vertrouwt, dat hij veilig kan aanne
men, dat dit ook het oordeel en de beslissing
van de geallieerde rGgeeringen zal zijn. De
president gevoelt, dat het zijn plicht is,
hieraan toe te voegen, dat nóch de regeering
der Vereemigdè Staten, noch hij zelf geheel
zeker zijn dat de retgeeringen, waarmede de
Vereenigde Staten als oorlogvoerenden
verbonden zijn, er in zullen toestemmen, een
wapenstilstand te overwegen, zoolang de
strijdkrachten van Duitschland de onwettige
en onmenschelijke praktijken, waarin zij ndg
steeds volharden, voortzetten.
Te zelfder tijd, dat de Duitsche regeering
de regeering der Vereenigde Staten vredes
voorstellen doet, brengen hare duikbooten
passagiersschepen tot zinken, en niet alleen
de schepen* maar tot zelfs de reddknfesihooten
waarin passagiers en bemanningen zich in
veiligheid trachten te brengen en bij hiun
huidigen, gedwongen terugtocht uit VLaande-
ren en FrankrijJk, richten de Duitecho le
gers een opzettelijke verwoesting aan, welke
steeds is beschouwd als een rechtetreaksche
schending van de regelen en die gebruiken
eener beschaafde oorlogvoering.
De steden en dorpen worden, zoo niet veer
woest, dan toch beroofd, van alles wat zij b>
vatten, vaak zelfs van haar eagen bevolking,
Van de naties, die tegen Duitschland ver
bonden 27Üm» kan niet verwacht worden, dat
zjj in een staking der vijandelijkheden toe
stemmen, zoolang de daden van onmensohe-
lijkh'aid, plundering en verwoesting woridlen
voortgezet, welke de wereld met afgrijzen en
met verontwaardiging gadeslaat
Hei; is derhalve noodzakelijk, ten einde
de mogelijkheid van een misverstand te
voorkomen* dat de president zeer formeel de
aandacht van de regeering van DuitseMamd
vestigt op dien tekst en dé duidelijke bedoe
ling van oen der vred'jevoorwaarden, welke
de Duitsche rejgeerlng thans heeft aanvaard
Deze is vervat in de redevoering van den
president gehouden te Mount Vernon op 4
Juli en luidt als voillgt:
De vernietiging van elke macht van wil-
Jekeur, welke afzonderlijk in 't geheim en
naar eigen welgevallen den vrede der wé
rd d kan verstoren en zoo die macht thans
niet kan vernietigd worden, moet zij althans
tot onmacht gedoemd worden.
De macht die tot dusverre de Duitsche
natie heeft bestuurd, is van die hier omschre
ven soort.
Het staat aan do Dniiteché natte hierin ver
andering te brengen.
Dj woorden van den president zooeven
aangehaald, vormen natuurlijk een voor
waarde, waaraan voldaan moet worden vóór
de vrede tot stand komen kan» als de vrede
moet kooien'door de actie van het Duitsche
volk zelf.
Do presided gevoelt zich verplicht te ver
klaren» dat het feeheele vredesproces naar
zijn ooirdioel afhangt van het definitieve en
bevredigende karakter der waarborgen, die
in deze fundamenteele aangelegenhedd- gege
ven kunnen worden.
Het is noodzakelijk, dat de togen Duitsch
land verbondene rageeringen zonder eenige
onzekerheid weten, met wien zij onderhande
len.
De president zal een afzonderlijk antwoord
doen toekomen aan de Koninklijke en Kak-
zer.l like Regeering van Oostenrij.k-H'ongarije
Aanvaardt mijnheer, de hijmieuwdie ver
zekering van mijn hoogachting.
(w.g.) ROBERT LANSING.
Van de verschillende persstemmen over dit
antwoord zijn natuurlijk de Duitsche het in
teressantste.
De „Köln. Ztg," merkt over Wilson's ant
woord op: „De eerste indruk is, dat Wilson
de rol van seheicfere.ehtjr niet volkomen in
zijn macht heeft. Inderdaad neemt hij de
oischen der ententerpers 'over e'n praat vol
gens het recept der Fransche kranten van
onmenschelijke daden der Duitsdh© oorlog
voering te land en ter zee zonder zich die
moeite te getroosten, naar die uiteenzetting
van het Duitsche commando te luisteren, dat
dia Fransche steden door Framscke en Em-
gelsche granaten en bommen werden ver
woest., om daarvan te zwijgen dat hij daar
aan 'geen recht laat wedervaren. Wie zoo
eenzijdig en partijdig oordeelt» verspeelt 't
vertrouwen, dat hij misschien^ ook bij een
groot deel van ons volk door zijn voiorbeeM%
opgepoetste plannen van volkeren-geluk en
wereldvrede had verworven. Zoodra de tekst
van het antwoord 1» aangekomen, zal de
Rijkedag dien wel van alle kanten overwo
gen en men mag aannemen dat de Duitschei
refeeering Wilson eenige. vragen zal stellen
en hem verzoeken er eindelijk rond voor uil
te komen, wat hij eigenlijk wil. De lioop,
dat onderhandelingen met dezen man ons
dichter bij den vrade zullen brengen, moet na
zijn laatste uitspraak eenige gaten lager,
worden geschroefd."
De Entente bladen slikken gretig al wat op
algebeele onderwerping van Duitschland be
trekking heeft en bespreken dan ook al wat
dit betreft bij-voorkeur.
De Amerikaansche bladen zijn'van meen in»»
dat Wilson's antwoord een eisch beteekent
tot volkomen omverwerping van de Hohen-
zollernsehe dynastie en tot onvoorwaardelij
ke overgave.
Reuter bericht uit Londen, dat de volledige
tekst van Wilson's antwoord aan Duitseli-
land reeds vroet? in dé handen was van de
leden der regeering, die het bespraken op
den ministerraad, wolke kort na elf uur sa
menkwam.
Voor het oogeubliik kan nog geen bepaalde
mededeeling Worden gedaan, maar het
schijnt, dat het antwoord van den president
feitelijk de zienswijze weerspiidgelt van de
andere geassocieerde regeeringen.
De passage* waarin Oostenrijk-Hongarij;o
wordt genoemd, is een veelbeteekenen ge
deelte van het Amerikaansche antwoord.
Zijn opmerk inigen omtrent de verantwoor
delijke personen in Duitschland worden be
schouwd als een duidelijke wenk aan het
Duitsche volk, omtrent hetgeen van dat volk
verwacht wordt.
De „Westm. Gaz." zegt: „Het antwoord is
niet gericht tot d» Duitsche regeering, maar
tot do Duitsche nat.ie. Indien deze den moed
en de onafhankelijkheid heeft van andere
vrije volken, zal zij dit bewijzen door oprui
ming te bonden onder de rejgeerende klasse^
die haar in bet ongeluk beeft gestort In
dien zij dit niet 'doet, moeten wij tot bet be
sluit komen, dat zij óf nie.t de macht óf niet
den wil h'jeft, zich van die tyrannic te be
vrijden en in diat geval moet de vrede* zooal»
Wilson zegt, door onze aotie tot stand komen
en niet door die van bet Duitsche volk.
Daarom moeten we geduld oefenen en Wil
son met vastberadenheid steunen»* waar hij
de vernietiging der Pruisische militaire
macht eischt ale noodzakelijke voorwaarde
tot den vrede."
De „Pall Mall Gazette* verklaart: „Er.ie
geen Duitech soldaat of burger* die niet be
seft dat de allemoodzakeRjkisté voorwaard*
tot de alom gewenschte wapenschorsing nv
dat dd keizer, du generaals en d® heele hiër
archie van het Pruisendom ovehboord wor
den 'geworpen. 'Alle andlere invloeden» ge
richt op de vernietiging van het keizensmek
zullen versterkt worden door het in eiken
geest wonende besef, dat de oorlog zal voort,
duren, zoolang de Hohenzolleims en hun re-
girnj bestaan."
Churchill zeide in een rede» die hij te Man
chester hield: „Wilson's, krachtife antwoord
zal hardgrondig toegejuicht worden in all*
geallieerde landen. 1
De eerste en meest belangrijke maatregel,
die thans te nemen valt, ie dat wjj van den
vüand behoorlijke waarborgen' verkrij|gen,
voor wij er toe overgaan den druk onze*
zegevierende legers te verminderen. De waar
borgen moeten van dien aard zijn, dat dd
Duifeohers er door buiten staat geraken oaU
den strijd te hervatten. De eerste wiens mee.
ning gehoord moet worden over de kwesti*
der waarborgen, is Foch.
Wij moeten ook waarborgen ter1 zee hebben
en op dit punt moet het advies van de Brit-
selie admiraliteit ingewonnen wordeni
Verder moeten de Duitschers hiert begaan
van wreedheden opgeven, voor wij verder met
hen kunnen spraken. Wij wenschen den on
dergang van Duitschland niet. de Duitschers
moeten echter hun droom van wereldheer
schappij opgeven.
Het Is mogelijk, dat wtj nog een ernetigen,
maandenlangen strijd voor ons hebben, die
schatten aan mensohenlevene en geld zal
eischen. Maar al ware dit zoo, het Is beter,
dat dd strijd thans uitgevochten wordt» dan
dat wij door een compromis de vruchten van
al hetgeen wij gewonnen hebben opgeven."
Bij de Entente wordt het antwoord dn*
toegejuicht, in Duitschland heeft het *t ver
trouwen in Wilson niet verhoogd.
Nuchter beschouwd is er ook voor de Duit
schers weinig hoop te putten, dat zij dichter
hij den vrede, ten minste bij den Wileon-vre
de zullen komen, zelfs al zondten zij den Kei
zer in een harington naar het -Kapltool.
De nieuw? eischen van Wilson zijn du*
geen antwoord op het Duiteohe verzoek, hel
zijn nieuwe voorwaarden» waarvan niet ge
zegd is d'at zij niet door andere zullen wor
den gevolgd. Deze eisclienl lijken veel meer op
het verlangen naar volkomen capitulatie dan
de vorjige, maar misschien zijn zij er toch zoo
ver mogelijk van af gehouden als met df*
wen&chen van Wilson's bondgenooten nog
maar even te vereenigen was. Of Duitsch
land hier verder in zal treden zal wel Voor
namelijk afhangen van de mogelijkheid, om
den oorlog nog voort te zetten» I» dde mo
gelijkheid gelijk nul, dian zullen we oub ver
der moeten onderwerpen. Maar over den
Wilsonvrede zijn we dan al heen, en we zul
len het misschien nog verder komen,
Nadat Duitschland dii overwinning' op Rus
land had behaald, heeft het den oonog daar
overheen nog voortgezet. Zal de entente des
gelijks met Duitechland doen!
De oorlog gaat ten einde* schrijft da
„Vorw&rfcs". maar hij gaat ten einde op een
wijze, die uiemand in het Duitsche rijtk heeft
gewenschi Laat ons het openlijk zeggen: zulk
een einde te verhinderen was het doel van
onze inspanning en offers al deze vier vreese-
lijke oorlogsjaren lang. Het is niet gelukt en
als do „Kieuszeitung" thans niet d*
schuldigen voor de militaire tegeruslagen wil
zoekeö, kan men haar toegeven* dat h'jt b.<F»
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
I
