f,
duitschland.
BINNENLAND
Siiïbïtei041 het vertrek vao
weniscüen willen kenbaar maken. Het! nl-aa
brengt dan in herinnering wat de Bondsraad
al heeftg edaan tot regeling van verschillen
de kwesties van volkenrecht,
De Times meldt, dat de conferentie' 'der
feallieerden beraadslaagd heeft over den
uur van den wapenstilstand die vermoede
lijk verlengd zal worden.
Parijs zal het tooneel van de algemeene
vredesconferentie zijn, die waarschijnlijk ei-
de Januari bijeen zal komen.
ï-KANKRIJK
TREURIGE BEHANDELING DER
FRANSCHE KRIJGSGEVANGEN IN
KRANKRIJK.
Het agentschap Havas had kort geleden
melding gemaakt van eenige felle, Duitseh-
land bedreigende verklaringen, door den
Fraieehen onder-Minister Igriaee in .een ka
mervergadering affeelegd omtrt de kwestie
van de rep a tv leering der Frans oh e krijgsge
vangenen uit Duitschland 464.000 op ht to
taal van 844.000 der geallieerde gevangenen,
die vrij komen.)
Uit het Havas-telegram was echter niet op
te maken geweest by welke gelegenheid of
in antwoord op welke interpellatie Ignace ge
sproken had.
De Franeehe bladen van 28 Novem/ber bren
gen hierover e enige opheldering. Er was een
interpellatie ingediend, die vooral de wijze
gold, waarop de Fransche krijgsgevangenen
bij hun terugkeer in Frankrijk zelf behan
deld worden. Een aantal kamerleden van
verschillende partijen brachten daarover de
bittere te klachten uit en kwamen met do
scherpste verwijtien aan het adres der Fran
sche autoriteiten. Als staaltje van dia klach
ten vermeld de „Tempsde volgende, door
het kamerlid BetouIIe ingebracht. Deze zei-
de: „Op 22 October, in een depot, waar ik aan
den minister den naam van mee middelen
ik wil dien hier niet noemen heeft een ko
lanel, belast met de inspectie der uit Dniteeh-
lang tenigkeerende krijgsgevangenen, dege
nen, die niet gewond waren, voor- lafaards
uitgemaakt en bet gebaar van zielvóv^rgeven
makend, voegde hij er aan toe: Gij hebt „ka
meraad*' gespeeld. Tot degenen, die ontvlucht
waren, zelde by: Gij hebt in zekeren zvn, uw
lafheid hersteld. Tot de officiereu sprak hij
geen woord."
De onder-minister beloofde een onderzoek.
Het kamerlid Lancbe, klagend over hetgeen
hij een ontoelaatbare wijze van behandelen
der terugkeerenden noemde, zede, dat men ze
te Belfort met maehnegeweren bedregd had.
Weer een ander kam er ld zede. dat men ze te
Verdun in de gevangenis onderbracht.
Andere interpellanten wezen er op, dat de
Fransche autoriteiten niets in gereedheid ge
bracht hadden voor de ontvangst en verder
was er een door verscheiden en geuite klacht,
dat de terugïeerende krijgsgevangenen als
verdachte lieden behandeld werden,
Ignace legde uit. welke maatregelen da re-
jjeering aan bet nemen was om aan al de ge
uite beswaren tcfeemoet te komen en de rapa-
tri vering onder* goede omstandigheden
doen plaats hebben. Wat betreft de klacht,
dat degenen, die krijgsgevangen (geweest wa.
rem *4" Var dachten hebn-rvVl* -weerden, rcWfs
Ignace, dat de regmring ze niet aJe zoodanig
beschouwde. Er kunnen er onder ben zijn,
die gefaald hebben. Deze zullen gevonnlsd
worden; maar hun aantal is zeer klein. Fa
bet algemeen wordt ten gunste van de krijgs
gevangenen het vermoeden aangenomen, dat
slj hun plicht gedaan beMmec en »J hebben
fe meer recht op onze zorgen naarmate se
m^er geleden hebben.
Ignace zet to vorder uiteen de grieven tegen
Duitschland, waarvan Havas reeds melding
maakte.
BELGIË
ÖE STEMMING TEGENOVER
NEDERLAND.
Men meldt van de Zuidergrens aan het
(Handelsblad
Nederlanders, die hunne families in de Bel-
Jieche grensgemeenten gaan bezoeken, wor-
en daar dom* Belgische civiele en militaire
autoriteiten zeer onheusch bejegend. Het re-
Ent scheldwoorden, soms volgen ook be-
eigingen. De woede onzer Zuiderburen
schijnt voort te spruiten uit de meening,
dat wij Duiteohland steeds naar de oogen
hebben gezien en dit land ten nadeele van
België en de Entente voortdurend ter wille
zijn geweest.
tBEN ONDEBHOU DMET DEN GEWEZEN
KROONPRINS.
In een langdurig onderhoud, dat de cor
respondent van de „Assoc. Press" Maandag
met den voormaiigen kroonprins op het ei
land Wielingen heeft gehad, zei de laatst
genoemde o.x: „Ik heb nergens afstond van
gedaan, ik heb geen enkel document getee-
kend, maar indien de Duitsche regeering
mocht beeluiten tot het vormen eener repu
bliek overeenkomstig de Amerikaansche of
do Fransche, dan zal ik volkomen tevreden
zijn als eenvoudig Duitoch burger en bereid
om alles te doen in het belang van mljnland.
Op de vraag, wat hij beschouwde als het
keerpunt in den oorlog, zedde de kroonprins:
Mijn overtuiging ie, dat wij den oorlog be
gin October 1914 verforen. Ik achtte onze
positie hopeloos na den slag aan de Marne,
dien wij niet zouden hebben verforen, in
dien de chefs van den generalen staf niet
eenu wacht:# waren geweest. Ik poogde toen
den generalen staf over te halen tot het
doen van vredesvoorstellen, zelfs ten koste
van groote offers, waarbij ik zelfs zoo ver
wild egaah om EIzas-Lotharingen op te ge
ven, maar ik kreeg ten antwoord, dat ik
mij met mijn eigen zaken moest beoeien
en mij bepalen tot het hevel over mijn leger.
Sprekende over het begin van den oor
log, zeide de kroonprins: Tegenover alle tot
dusver in het buitenland gepubliceerde be
richten, verklaar ik, dat ik nimmer den oor
log heb gewenseht en het oogenblik 'zeer on
gelegen achtte. Van het begin af waa ik
zeker, dat Engeland aan den strijd zou deel
nemen, maar deze meening werd niet ge
deeld door prins Heinrich en de andere le
den mijner familie.
De prins sprak met bitterheid' over hét
werk van den genei-aden staf, welke naar
"ij verklaarde verantwoordelijk was voor een.
"tal vergissingen, waaronder het groote
offensief van dit jaar, aan h'etwèlk bijl
in strijd met zijn eigen meening moest deel-
temon. j:l
De prinh verklaarde, dat L'udeiidorff de
voornaamste drijfveer was van Duitschlands
oorlogszuchtige actie, terwijl Hindenburg
slechts in naam de leider was. Tnnlendorff
en zijn staf hebben de vijandelijke troepen
macht aanhoudend onderschat. Zij hebben
nooit geloofd, dat "Amerika zooveel soldaten
zou zenden als het gedaan heeft.
Ten slotte verklaarde de prins, dat hij
Wilson bewonderde, die, daarvan was hij
zeker, aan het Duitsche volk een rechtvaar
digen vrede zou brengen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 4 December,
Geopend 1.10 n.m.. Voorzitter Mr. D. Fock.
Interpellatie-Wijnkoop.
Aau de orde is het verzoek van den hier
"Wijnkoop (C. P.) oid de Kamer verlof te vra
gen den Minister van Buitenlandsehe Zaken
te interpelleer en over het verblijf van der»
Du its eken keizer in ons land, den doortocht
door Limburg en de Joden-pogroms in Gali-
cië.
De heer BEUMER (A. E.) ig togen inwilli
ging van dit verzoek, omdat er nu genoeg
geïnterpelleerd is. De zaak kan bij Hoofdstuk
III straks ter sprake komen. Bovendien, acht
hij de zaak te kiesc-h om ze onder leiding van
den heer Wijnkoop te zien behandelen.
De VOORZITTER meent tegen deze laat
ste insinuatie te moeten opkomen.
De heer DUYS (S._ D. A. P.) is togen de
vele interpellaties. Hij hoopt echter, dat wan
néér de memorie van antwoord verschenen
is over hoofdstuk III, de begrooting van Bui
tenlandsehe Zaken onmiddellijk in behande
ling zal worden genomen, desnoods in avond
vergadering.
De VOORZITTER zefet, dat hij hiertoe
gaarne bereid is.
De heer v. RAVES"fEYN (C. P., zegt, dat
hij de Kamer waarschuwt, indien zij een klei
ne minderheid wil beletten te interpelleren.
Het is nog nooit geboord, dat een interpel
latie geweigerd ie. Mocht h'jt aan de S. D,
P. gedaan worden, dan zal deze partij niet
aarzelen obstructie te gaan voeren, waartoe
°ok ©en kleine partij, volgens reglement, in
staat is.
De heer WIJNKOOP (C. P.) dringt eveneens
aan op behandeling der interpellatie
De VCX?R?17^- ze£t> dat sprake
is van onderdrukking van het vrije woord
De heer SCHAPER (S. D. A. P.) bestrijdt
eveneens het houden der interpellatie. Door de
interpellatie-Van Kol in de Eerste Kamer, is de
interpellatie ove r de Gallicfsche Joden hier
overbodig.
Het volk heeft nu eindelijk recht op daden ran
het Parlement.
Met 65 tegen 4 stemmen wordt besloten bet
verzoek van den heer Wijnkoop niet toe te staan.
STAATSBEGROOTINO 1919.
De heer MARChANT (V. D.) begint met
een beschouwing over de partijverhoudingen en
den invloed daarop van de nieuwe partijen in
de Kamer. De soc-dem. was men als de mannen
van de „pénétration pacifique" gaan beschou
wen, aan geweldpleging hunnerzijds werd niet
meer gedacht. Niemand had gedacht dat de
S. D. A P. zoo spoedig beneden revolutiepeil
zou terugzinken.
De Vrijz.-democraten hadden een program
ontworpen, waarop naar hun meening rechtsche
en link&che groepen zouden kunnen samengaan.
Over de geschiecenis der kabinetsformatie
vraagt spra nadere inlichtingen, speciaal ook
omtrent de rol daarbij gespeeld door den heer
Nolens, later door den heer Colijn en over de
rol door jhr. Ruys de Beerenbrouck vervuld.
Waarom kon de heer Nolens niet tot stand bren
gen, hetgeen de heer Ruys wel kon doen, aan
genomen dat de heer Nolens niet dadelijk den
heer Ruys als formateur heeft aangewezen?
Spr. dringt bij de soc-dem op klaarheid aan.
Vast staat voor hem, dat de leiding der S. D.
AP. zich van het gezag heeft willen meester
maken, dat voorbereidingen daartoe getroffen
waren en dat de Bond van Dienstplichtigen
daarbij een belangrijke rol speelde.
Spr. waarschuwt tegen iev. theorieën.
De erfopvolging dient te worden beperkt tot
de Koningin en Haar nakomelingen.
Vervolgens bepleit spreker invoering van den
8-uren-dag en ouderdomsverzorging, zonder dat
het de betrokkenen gelden kost. Invoering der
Verzekeringswetten is noodzakleijk.
Over den financieelen toestand biedt de M.
v. A. geen houvast. De regeering zal voor radi
cale middelen niet kunnen terugdeinzen.
Omtrent de defensie is spreker niet gerust over
het beleid der regeering.
Aan het economisch stelsel moet krachtig ge
arbeid worden. Dwang-organisaties moeten wor
den opgeheven. Vervolgens komt spra tot de
kwestie van den ex-keizer, als zijn verblijf'ons
moeilijkheden berokkend, dan zal een beslissing
genomen moeten worden om hem naar Duitsch
land terug te zenden.
De heer DE MURALT (U. L) spreekt over
de plannen der regeering betreffende de Ver
zekeringswetten en noemt verschillende wensche-
lijke aanvullingen. De zelfstandige werkers
moeten opgenomen, de uitkeering van artikel
369 moet van 2en/3op/3en/5
gebracht worden. Zoo noodig zal spr. hiervoor
een uiisjpraak van de Kamer uitlokken.
Als de regeering het staatspensioen niet wil
invoeren, dan zal spr.'s fractie de regeering niet
langer steunen.
De heer LELY (U. L.) spreekt over de uit
voering der Talma-wetten. De rechterzijde be
schouwt dit als een kwestie der Kroon, waarvoor
de samenstelling dei' Staten-Generaal geen over
wegende factor is. Hiertegen komt hij op. Spr.
betoogt, dat de rechterzijde zelf destijds bij de
Talm a-wetten een fout heeft begaan wat de
constructie er van betreft. Deze toch werd niet
zoodanig gemaakt, dat met de invoering der
wetten tevens de verzekering zelf in werking
trad.
Do heer VAN DER.VOORT VAN ZIJP
(A.-K.) begroet 't nieuwe kabinet met vreugde
en hij juidhit het program toe. Hij vraagt ech
ter of de regoering vasthoudt aan dat program
na dte jongste gebeurteniseen. Naar zijn mee
ning moet de regeering het vasthouden, al kan
rij t hier en daar wat uitbreiden en invullen.
De TDgocrng werke met spoed en doortastend
heid, doch boude onwrikbaar vaat aan het
program.
Vrouwenkiesrecht vindt bii spreker geen
warm voorstander, maar hii zal zün stem daar
aan gewen, mits de uitvoering niet de verdere
uitwerking van het sociale program doet uit
stellen. Grondwetsherzening dient in uitzicht
gesteld te worden, maar niet nu moet die plaats
hebben- Hij heeeft voorbereiding door een
staatscommissie in overweging.
Spr. wijst op den brief van Mr. Troelstra in
„Het Volk" en aan d© beschouwingen, die door
dat blad daaraan zijn gewijd.
De heer DRESSELHUYS (V. L.) is voor &o-
ciale hervormingen en voor beperking van den
arbeidstijd. Staatspensioen is in dezen tiid demo
cratisch en de vrijwillige verzekering net.
Een staatspensioen van 3 op 60-iarigen
leeftijd kost 82.2 millien. met eenigen -aftrek
voor gehuwde ed. tot 75' millioen te brengen.
Noodzakelijk is in elk geval een'pensioen op
65 jaar. Een verzekeringsmaehinerie, hoe men
die ook noemen wil is nie noodigde arbeiders
kunnen daarvoor zelf zorgen. Wel moet er
van staatswege leiding zijn en moet er worden
bijgedragen in de koeten van het beheer. Aan
de arbeidersorganisaties kan men gerust beheer
en bestuur der fondsen toevertrouwen.
Verbetering der traktementen is noodig, met
i régeling-Stork is men er nog niet. Het zal
hem niet verbazen als er over de geheele lijn
3d pet. moet worden verhoogd.
Gaarne zal spr. medewerken aan de onder
wijswetten, aan verbetering der onderwiizers-
salarisisen en vooral ook aan verbetering van
hef vakonderwijs.
(Nog vraagt spr. den minister of Nederland
niet het initiatief kan nemen voor een interna
tionale conferentie tot algemeene regelng van
den 8-urenda.gr. waarbij een doodende concur
rentie wordt uitgesloten.
Do heer SCHAPER (S. D. A. P.) dan komt
de zaak op de lange baan
_D0 heer DRESSELHUYS CV. L.) ontkent
dit Voor alles, zoo herhaalt spr.. is noodig on
derling overleg en coöperatie.
De veirg&dea-ing wordt verdaagd tot Donder
dag 1 uur.
AEpE>L R. K. WERKGEVERS VEREEN.
Op de buitengewone algemeene vergadering
die op Donderdag 12 Dec. a.s. te 's-Hage ge
houden wordt, zal de eere-voorzitter der vereeni.
ging, Prof. L. van Aken, een rede houden over
het onderwerp: Tegemoetkoming aan grooU
arbeidersgezinnen
De bespreking over dit belangrijke onderwerp
zal gehouden worden aan de hand van de vol
gende conclusies:
1. Onder de oorzaken van het afnemen der
geboorten nemen de Nieuw Malthusiaanscbe
praktijken, welke ook in arbeiderskringen steeds
verder doordringen, een voorname plaats in.
kun«fcnatige beperking van het aantal
wordt in de hand gewerkt door onge-
wenschte loontoestanden en bijgevolg mag ver
betering van die loontoestanden beschouwd wor
den als een der middelen, om het dalen van het
geboortecijfer tegen te gaan.
3. Het is in het zedelijk belang van den ar
beider op de eerste plaats, maar ook in het eco
nomisch belang van nijverheid en natie en in het
geboorten onder de arbeidersklasse doei afae-
men, zooveel mogelijk worde verwijderd.
4. Daarom is het eene bij uitstek heerlijke
roeping en bevoorrechte taak van den katholie
ken werkgever, zooveel in zijne macht is, voor
dat doel aan ae verbetering der loontoestanden
mede te werken.
5. Hij kan dat met goed gevolg doen, ojb.
door tegemoetkoming in de grootere kosten van
levensonderhoud van grootere arbeidersgezin
nen, en speciaal door een toeslag op het loon
voor ieder kind, dat het normale aantal niet-
verdienende kinderen in een gezin te boven gaat.
6. Ofschoon uit strikte rechtvaardigheid ver
plicht, aan een normaal arbeider een absoluut
gezinsloon uit te keeren, is hij uit dien hoofde
toch met gehouden, om boven dat gezinsloon
ook nog een kindertoeslag te betalen.
7. De werkgever heeft echter, evenals ieder
ander, de sociale rechtvaardigheid en de naas
tenliefde tot plicht en verricht een werk, dat inet
die deugden volkomen overeenstemt, wanneer hij
aan vaders van groote gezinnen, behalve het
strikt verplichte gezinsloon, ook nog een toeslag
voor de kinderen geeft
8. Het particulier initiatief zal echter hoe
zeer het ook in 't algemeen wenschelijk is dat
dit voorgaat, niet voldoende hhjjcen, om een ge
noegzaam algemeene regeling van kindertoeslag
tot stand te brengen.
9. Daarom zal, zoolang bedrijfsorganisatie
niet algemeen is, een afd°ende regeling alleen te
verwachten zijn van eeö verplichte verzekering
en ligt het op den weg der A. R. K. W. V. daar
op zoo noodig ter bevoegoer plaatse aan te drin
gen en pogingen in die richting testeunen.
10. Intusschen is bet wenschelijk, (tat voor
al met het oog op de fij£tsojn^taaJigheden, spoe
dig geholpen worde, en dat daarom, jn afwach
ting eener wettelijke voorziening, de particuliere
werkgevers uit eigen bewegmg voor hunne werk
lieden maatregelen neme11; zoo echter, dat die
maatregelen zoo algemeen mogelijk zijn en voor
den eenling onder de werkgevers geeue aanlei
ding worden, om liever êeen va%s van groote
gezinnen in .zijn dienst te nemen, dat voor
de overige werklieden geen JedeQ bestaat, om
den kindertoeslag voor henzeil als een tegenslag
te beschouwen.
IS TROELSTRA STAFBAAR?
In de .vergadering van de R.-R, Kiesvereeni-
ging „Recht voor Allen". weed de vraag gesteld
of mr. Troelstra niet s- rairech ter] ijk vervolgd
kan worden wegens z'.ïn. UItIatingen in de be
kende Rotterdamsche rede.
De voorzitter, het Kamen id mr. J. R. H. van
Schaïk, antwoordde, dat waarschijnlijk een straf
vervolging mogelijk zou zijn, docJi dat hij het
verstandig vond dat de regeering daarop niet
had aangedrongen, waarop werd opgemerkt,
dat de heer mr. Troelstra ook na de verklaring
zich vergist te hebben, blijft voortgaan met het
prediken van revolutie, e11 a's zoodanig geacht
moet worden te zijn een blijvend gevaar voor de
veiligheid van den staat.
Vragen vafl KamerledeQ'
Het Kamerlid Van de Voort van Zyp heeft aan
den minister van marine schriftelijk gevraagd,
naar de reden van ontheffing van den schout bij
nacht Albarda uit de betrekking van comman
dant van den stelling den Helder en of de Mi
nister, indien die reden te zoeken is in de optre
ding van den schout bij nacht tegen de militaire
bonden, de Kamer in kennis wil stellen met dat
optreden en de eventueel gevoerde corresponden
tie.
Het Kamerlid Duijs heeft de volgende vragen
gericht tot den Minister van Landbouw:
„Is het bericht van de bladen juist, dat aan
lichtlooze gezinnen op Wieringen slechts één
pak kaarsen per maand wordt verstrekt, doch
aan den ex-kroonprins een groote hoeveelheid
petroleum men spreekt van 1000 liter is
toegewezen?
„Zoo ja, is de regeering dan bereid mede te
deelen waardoor dit verschil dn behandeling
wordt gemotiveerd?
„Valt dit verschil in behandeling fusschen de
ze ex-kroonprins en onze eigen Nederlandsche
bevolking nog ten aanzien van meer artikelen te
constateeren en is de regeering niet van oordeel
dat ten spoedigste aan deze ongelijkheid een
einde dient te komen?"
H.-K. GEMEENTE-PROGRAM.
Bij de installatie van de commissie voor het
R.-K. gemeente-program, gai de voorzitter dier
commissie, Jhr. Mr. E. B. F. F. Wittert van
Hoogland, volgens de „Res. Bode" in groote
lijnen het terrein der werkzaamheden van de
commissie aan:
Een der eerste vragen, welke uwe commissie
onder de oogen zal hebben te zien, zal mijns
inziens blijken te zijn de vraagof het program
zich zal bepalen tot de algemeene beginselen,
met het oog op de groote verscheidenheid, die
de gemeenten, haar omvang, karakter en behoef
ten vertoonen, dan wel of het program om meer
voor practisch gebruik geschikt te zijn, ook het
terrein der bijzonderheden betreden zaL indien
dit laatste het geval mocht zijn, zou het wellicht
overweging verdienen de algemeene begklselen,
volgens de meer bijzondere belangen en behoef
ten af te leiden voor eenige der meest voorko
mende typen, als daar zijn de groote stad, de
plattelandsgemeente. Practisch zou zulk een
methode aanbeveling verdienen, omdat het ge-
meenteprogram alsdan zich terstond zoo leenen
tot het opstellen van programs van actie, die
reeds bij de eerstkomende raadsverkiezingen
dienst zullen kunnen doen.
Ongetwijfeld zal uwe commissie zich laten
leiden door de katholieke staatkundige gedachte,
die zulk een breede plaats inruimt voor de ge
meente. Immers, wordt elke samenlevingsorde
gedacht als een uitlening en bevrediging vrat den
natuurlijken aanleg, dan trekt de Miereerste
samenfevingsorde, de gemeente, wel bijzondér de
aandacht En het de vraag, of de verhouding
van Staat en Gemeente immer juist opgevat
wordt en of de Staat in de lijnen, die bii m de
Gemeentewet heeft getrokken voorde werkzaam
heid der gemeenten, niefop velerlei pantOT wij
ziging moet breng«i- Op deze vraag, die m
breede kringen leeft, zal uw commissie ook haar
liebt toten schijnen.
Veel te veel is er altijd naar den Staat gezien-
als er sprake was vaii overheidssteun voor het
maatschappelijk leven.
Niet tan mü de taak. of zalf» staar hat recht,
mijne heeren, om in bijzonderheden aan te dui
den den weg, dien m Milt aaan volgen- Slecht»
enkele hoofdzaken zij het mij vergund u nog
kortelüb te noemen. Ik stel mü voor, dat gij.
na in hot algemeen de figuur der gemeente te
hebben onderzocht- uw aandacht zult riebtan
op de meer materieele belangen welks sjj heeft
te bevorderen. Verder op de «pecaale groep van
personen, ten aanzien van welke da gemeente
bijzondere verplichtingen heeft. Eindeiük mag
de richtige wijze waarop de gemeente haar
functies moet waarnemen en haar organen moet
inrichten, niet worden vergeten.
Aldus verschijnen na het vraagstuk der ge-
meute in het algemeen, in een eente groep
o.m. de volgende vraagstukken.
I. a de openbare zedelijkheid
b. de rechtsband hoving en politie*
c- het onderwijs;
d. de volksontwikkeling;
e. het tooneel.
In een tweede groep rang»«hikken wfl °-a-
II. medewerking aan sociale wetgeving; en
verder eigen taak aan
a. volksgezondheid;
b. volkshuisvesting:
e. arbeideverschalfing. arbeiedabero^Meling
werkloozenzorg:
d. armwezea-
H. In de derde groep treffen wij onder
meer:
*- de verhouding der gemeente tot b*"r
persoueel
b. de verhouding der gemeente tot oe orga
nisaties
c. de verhouding der gemeente tot de stan
den;
IV. In de vierde groep ontmoeten wii:
a. de administratie der gemeente;
b. oe bedrijven;
o. de belastingheffing.
R.-K. GEMEENTEPROGRABf.
De op initiatief der R.-K. Kiesvereeniging
„Rijkskieskring 's-Gravenh£ge" samengestelde
Commissie voor het ontwerpen van een R.-K.
Gemeenteprogram, werd Dinsdagmorgen geïn
stalleerd door mr. A baron van Wijnbergen,
voorzitter van den Algemeenen Bond van R.-K-
Kiesvereenigingen in Nederland.
De heer Van Wijnbergen herinnerde er aan,
dat herhaaldelijk de klacht is geuit, dat omtrent
de op het terrein der gemeentepolitiek te volgen
gedragslijn bij tal van katholieken dwaalbegrip
pen" bestaan. Daar, zoo heet het, komen slechts
practische zaken ter sprake; van principiëele po
litiek kan daar geen sprake zijn; op het groot
belaag van het behoud der rechtsche coai'f!e
behoeft daar niet te worden gelet. Geïukklë IS
men tot het inzicht gekomen, dat daarin wan
dering moet worden gebracht. s,a voor
een nieuwen tijd en aan ons }a P r te zorgen,
dat dezen tijd karnt te stam» art jteeken van
het kruis en zij een ct"'f r-, ';K- Daarom
moeten zeer zeker de christelijke beginselen wor
den vooropgesteld- m dien geclachtengang kwam
reeds in Mei van dit jaar het katholiek program
vc-u; de landspolitiek tot stand, en een zoodanig
program w,ordt °°k beslist geëischt voor onze
„■eineentepolitteL Ta| van Zaken, betreffende het
onderwijs en sociale aangelegenheden, blijven of
worden voor een deel aan de gemeenten ter be
hartiging .toevertrouwd en wij zullen opnieuw
blijk hebben te geven, een krachtige, vooruitstre
vende politiek voor te staan. Het katholiek ge
meente-program zal daarbij als richtsnoer en
leiddraad moeten dienen. Zoo zij deze commissie
gestempeld tot een commissie, aan welker tot
stand te brengen program ten opzichte van de
gemeente-politiek eenzelfde waarde en eenzelfde
gezag zal zijn toe te kennen als aan het pro
gram der Katholieke Staatspartij ten opzichte
der algemeene landspolitiek f
D® voorzitter der commissie, jhr. mr. E. 1
i bittert van Hoogland, beantwoordde fflt
enkele woorden de installatie-rede.
De commissie, die onmiddellijk haar werk1
zaamheden aanving, bestaat uit de heerec
Jhr. mr. E B. F. F. "Wittert van Hoogland
voorzitter der R.Ej. Kiesvereeniging te 's Graj
venhage,tevens voorzitter; G. P. Bon, secrr
tons der R.K. Kiesvereeniging te 's Gr*
venhage, tevens secretaris; prof. J. D J
Aengenent, hoogleeraar aan het Groót-sémf
narie te Warmond; mr. J. B. Bomans, lid
van de Tweede Kamer; P. J. j. Haazevoet
Iiid van de Tweede Kamer; mr. J. N. J. B
S6e£kecr? Thijssen, wethouder te'Haarlem
H. öilviue, voorzitter van den Ned. R.&
Volksbond t e 's Gravenhage; H. Stulemeijer
lid. van de Tweede Kamer; mr. A. Tepe.
Dsrecteur van het Centr. Bureau der Kath
Sociale Actie te Leiden; mr. A. M. de Groot,
t -^an den Haagschen Gemeenteraad; mr.
d- R. A. van Schalk, M van de Tweedfl
Kamer; F a de Bruyn, secretaris van. hel
jr '^bureau; A. v. Ryen, voorzittel1
der Federatie van Dioc. R.K. Volks- en Werk'
hedenbonden; Cl j. struyeken, voorz. vafl
de Haari. „Hafnze"; o. D. Wesseli»^
van den Haagschen Gemeenteraad; W. Fran-!
sen Jzn., voorz. R.K. Middenstandsbond
het Aartsbisdom Utrecht; mr. F. L J. Jans-j
sen, rechter in de rechtbank te Maastricht)!
P. h. H. Gremers, burgemeester van Nuth)
dr. L. Deckers, lid van de Tweede Kamer;
P. J. Rutgen, landbouwer; dr. v. Beurden
O.P.; mr. v. Oppen, burgemeester van Maas
tricht; J. H. Heemskerk, bestuurslid van
Bond „St. PauLua", van Gemeentew
den; en L. H. van Rooyen, secr.
Kiesvereeniging t e Amsterdam
Troelstra naar Z ir i r tan dj
Het „Vad."' deelt mede, dat i neer noeistr»
wegens gezond'heidsridenei);- voor geruime®
tijd naar Zwitserland zal vertrekken.
O u d-M iai ster Posthuma. Naat
de „Leeuwarder Omranf verneemt, kond
oud-minister Peethuma ernstig in aan mei'
king voor de benoeming van. president-direo-
tfcru der Centrale Werkgevers Risico Bank,
waarvan bij vóór zijn ministerschap een drf
directeuren
Onz® g-essnfc te Londen. D®
Nederlandsche gezant te Londen, jhr. mr. P*
Marees van Swinderen, vertoeft sedert eenl-
ge dogen, in verband met een ernstige on
gesteldheid In xijn naasten familiekring, tfi
e-Gra.ven.hage.
Landbouwov er «©nkomsLD®
heer Lovink. commissaris-generaal voor d*
productie, «af zich tus, Zateordafe-, vergezeld
vaa den beer Heil, directeur van de Nedorl
Uitvoer Maatschappij, w«4er Londen
begeven tot hot voeren van nadere bespre
kingen ter ctefmitfeve afdoening van de la-md-
bouwovereerifconist
Voor groote geainne.n. D«
afdoeling Den Boeoh vaa den R.-K Bond
voor groote gezinnen, heeft besloten tot op-
xiehtóng van een R.-K. Voorschotbank.
Paarden vlees ei. Near wB ver
nomen, zal do Regeering bet vleeeeh van de
34000 distributtepaarden voor het grootst®
deel laten hervriemea, om het fn tijden va»
nood te gebraiken. y *n
CRISIS-AANGELEGENHEDEN.
ONZE KOLENVOORZ1ENING.
^aflVOer, van kolen vit Duitschland
Ij geheel heeft opgehouden «n d*
op 25 Nov. verwachte hervatting daarvan niti
yin ^fc gehad, is de brandstoffenvoorzienintf
van Nederland zeer zorgwekkend geworden-1
Tegenover het mtvallea van 120,000 ton Duit-
sche kolen, waarop was gerekend, staat welis-
waar de S"nstl£e omstandigheid, dat de toezeg-
f m?el^hp vaing€n V?°r leverinK van 60,000 tot
Engelsefae kolen m het tijdvak van 18 Nov. tot
Dec., maar behalve met het achterwege blij
ven der Duitsche aanvoeren, moet ook rekening
worden gehouden met de omstandigheid, dat de
productie van de Limburgsche mijnen zeer aan-
dfenVt geïnterneerden, die als mijnwerker*
dX i f kT831!31? sIechts kl«n ge
deelte bereid is hier te lande in de mijnen te
Wijven wecken. Het zal ook met de Kiste
krachtsinspanning niet mogelijk zijn, in Eteceni-
ber de productie wederom tot op het oude oeil
op te voeren.. K^
Door de Rijks- Kolendistributie is aan dl
Pra^na C0D,m,ssie3 dan ook met den mees-
braniffang VerZ0SÜ op de strekking vafl
fX? lnzonderhe,d de groepen 0
[groote magazijnen, winkels en particuliere
Kantoren)C. (openbare gebouwen, ziekenhuizen,
kerken, gevangenissen, kazernes, scholen hotel*
en restaurants) en D (gebouwen voor publieke
vermakelijkheden) zooveel mogelijk te bezuini
gen. De verstrekking van de minimum-rantsoe
nen voor groep A en van de volle rantsoenen
aan de verbruikers van groep C, waarvoor be-
tpn"hg'ing feiteIiik onmogelijk is, gelijk met zie-
Kennmzen en met sanatoria veelal het geval zal
zijn, blijft inmiddels verzekerd.
Aan de electrisctie centrales is door de RiiV"
KolendistribuHe beperking van het kolenverbr#
.minimam-gasrantsoenen. IA
de Rijksranfsoeneering vastgelegd, blijven ook
thans nog verzekerd.
f 'nclien in den aanvoer van kolen uit het bul-
-enland geen wending ten goede mocht komen,
zal het slechts mogelijk zijn de industrie in zeef
beperkte mate gaande te houden, terwijl stopzet
ting van bedrijven, waarvan het voortwerken
het algemeen belang niet strikt noodzakelijk
te achten, onvermijdelijk zal zijn.
Opheffing der distributief
Volgens de „Tel." heeft de Minister aan de
schillende Rijks-distributie-kantoren, een HfCg
laire verzonden, waarin verzocht wordt vóór
Dec. mee te deelen, hoe lang de distributie voor
de door de resp. kantoren gedistribueerde artiK
len naar hun meening nog voortgezet zal diene®
te worden.
Lucifers. Naar het „Vad." verneemt, 'J
binnen enkele dagen consent voor den. uitv^J
van lucifers te wachten. Het is namelijk ge
ken dat de bmnenlandsche voorraden en de
voer uit het buitenland ruimschoots voldoef
zijn, om eigen behoefte te dekken.
Een R ij k s-S c h e e p v a a r t b u r e a u
Naar de „Msb." verneemt, zal binnenkojA w
v°c<
p
Afgenfene beschouwingen.
dlfirnutttl belang noodzakiliik. dai allca, wat dc
ou do «oeoteliikeu aodelöke en mareeil® Ittolangexi,
welke de RemeeuW heeft teö ïenea. Ver vol Reu*
>1W