^WnnenlanF'
BUITENLAND
K E Rk¥n;'SC HO O lT
"KUNsFi^^NNi s
Kr«£rii. oSmmiw «f*
overLSg® 8"" «- X" «<5
BELGIË
ENGELAND
FRANKRIJK
RUSLAND
ZUID-SLA VIE
SCANDINAVIË
cïiisisaangelege'nheden.
EEN NIEUW R.-K. VOLKSDAGBLAD TE
AMSTERDAM.
UIT BOEK EN BLAD,*>
der worden afgemaakt dooi' een schijn van
gerecht, maar itategendeeJ door onze zorgen
weer op de Leen geholpen^ opdat !het zoo
baaat mogelijk weer tot heil van de ireele
meneehheid zou kunnen aan het werk gaan,
Eenige dagen geleden hebben we reeds me
degedeeld dat de reis van president Wilson
naar Europa geen onverdeelde instemming
vindt.
De „Westminster Gazette" stelt ruu de beide
stroomingen der openbare meening tegen
over elkaar, die zich in de Ver. Staten-doen
gevoelen. Hot bladjBchrüft, dat de president
opkomt voor een nieuwe internationale re
geling, waarbij de Ver. Staten een leidende
rol zullen spelen, hetzij in oorlog hetzij in
vrede.
Roosevelt daarentegen komt op voor een
Amerikaansche politiek, waarbij de Ver. Sta
ten, na hun aandeel in den oorlog te hebben
volbracht, en hun geallieerden trouw te heb-
bou geholpen, bij den vrede, om bet zoo uit te
drukken, naar het Westelijk Halfrond drie-
n enterug te keeren en ziek te onthouden van
inmenging in Euxopeesche, Aziatische of
Afnkaansehe aangelegenheden, waarmee zij
redelijkerwijze niets te maken' hebben.
Ook in Engeland en Frankrijk tracht men
Wilson meer op den achtergrond te houden,
blijkbaar uit vrees dat hij de Dwitschers te
goedgunstig zou behandelen.
Het is niet alleen de Fransohe pers dier
rechterzijde, die thans gaarne president Wil
son weer op den achtergrond zou willen
schuiven en er op wijst, dat hij de zaken,
vaar het om gaat, toch alleen maar uit de
verte kent en er trouwens een wisselendoor
deel over heeft Zoo vinden wij in een links-
radiclial Fnamsch blad de volgende o-pmer-j
brengen, dat irn' hun kleerea Us verboraen. Het
feit dat «wven 4 acht nieuwe bofojevietisdie
bladen ka. Zweden veredhiiinen, moge» zegt d«
„Mormnar Poet, de autoriteiten aanleddinsr
geven wat nauwkeuriger te letten op het doen
en laten van die ongeweneobte Russen.
king over Wilson: „Deze jurist in de verte is
al heel wat van meening veranderd."
Churchill heeft in een rede te Dundee me
degedeeld, dat de Engelsche vertegenwoordi
ger» op de vredesconferentie de algemeene
en volkomen opheffing van die conscriptie
Èa Europa zullen eisehen.
EEN ONTPLOFFING.
De aeoh van een locomotief. #elke zich in
het station van Wet ter en bevond, heeft een
brand veroorzaakt, welke ten «©vols» had dat
een bom ontplofte, die de Dui tsoher» onder die
rails hadden gelesrdi. Er werden tien personen
fljedood en talrijke gewond. De materieel© schade
la belangrijk.
DE UNIVERSITEIT TE GENT.
De gemeenteraad heeft met 23 tegen 2 stem
men en 8 onthoudingen een motie aangename
ten gunste van onmiddellijk en volkamen op
hsffing der Duitsah-aotlviistisohe universiteit
hst onverwijld plechtig herstel der Fransche
mniversiteit te Gent en het voorleggen der
quogtie omtrent de Vlaamsehe hoogesckool aan
de wetgevende macht*
DE 8-URIGE WBKKDAG.
De president van den „Board of Trade" deelt
is een verklaring aan de pers medeEen schik
king met de spoorwegarbeiders is aanstaande.
La de eerste plaats wondt 1 Febr. voor al het
personeel de 8-urige werkdag ingevoerd. Ten
tweede blijven alle bestaande daenetbepalmgen
mveranderd; totdat door een zoo spoedig moge,
Uik te benoemen commissie een besluit zal zijn
genomen omtrent de herziening der loonen e.a-
dienstvoorwaarden van die spoorwegarbeiders in
het Ver. Koninkrijk.
DE UITLEVERING VAN DEN EX-KEIZER.
Er is reden te gelooven» dat de adviseurs
van president Wilson van meening zijn, dat de
opvattingen van de conferentie betreffende de
positie van den ex-keizer zullen overeenstem
men met die van Wilson zelf. In verantwoor
delijke kringen heersoht de meening. dat de
ex-keizer en andere personen, die schuldig zijn
Teweest aan schenddngien van het volkenrecht
{©durende den oorlog, terecht moeten staan
voor een rechtbank van de geassocieerde re-
geenngen, waarin zullen zitting hebben ver
tegenwoordigers van de landen, die het meest
geleden hebben.
KONING ALBERT TE PARIJS.
De Belgische koning, de koningin en prins
Leopold zim gisterenmiddag om 2 uur te Paruis
aangekomen, waar hun een groote ontvangst
werd bereid- Saluutschoten werden gelost en de
•traben waren met de Belgische kleuren ver-
sierd.
WANHOPIGE TOESTAND
ST. PETERSBURG.
De correspondent van de „Koeln. Ztg." te
Stockholm seint: Vluchteliangen nit St. Pie
tersburg kenschetsen den toestand dia ar als
voortdurend wanhopiger. St. Petersburg sterft
letterlijk uit. In fa gevangenissen worden men-
sqhen in het geheim terecht gesteld. De (nog
overgebleven) neutrale diplomaten treffen
maatregelen van veiligheid.
MONTENEGRO SLUIT ZICH AAN BIJ
SER VIE.
De groot® nationale vergadering van liet
Aloutenogrünsche volk werd volgens het alge
meen kiesrecht gekozen.
Met algemeene stemmen werd de vereeniging
met Servië en derhalve met Zuid-Slaviö ge
proclameerd.
DE BOLSJÉVTKI IN ZWEDEN.
Naar de Londensche berichtgever van hot
8Clat- de oorrespondent van de
een der
S eu' naar Wöerd wordt, de bob-
jevistische samenzwering steunt. De bank zou
Ui een zend,,^ onlangs 15 mdJHaen roebels .in
papier nebben ontvangen, die in zakken van een
•Finsohe stoomboot naar de bank werden ge-
braent. De bofeevistische vertegenwoordiger
een vroegere arbeider, heeft in die bank een
TE
bedrag van acht a tien millioen. roebels te zaan
beschikking. Hu bewoont een reeks kamers in
liet voornaamste hotel en ontvangt hier dago-
^luk» boodschapper*, ü'ie naar ipen zegt geld
gr «v—-M „o •-
TWEEDE KAMER.
V'irjgadering van Vrijdag 6 Dec. n.m, 1 Uur.
Vociraittea-: Mr. D. Fock.
Staatsbegrooting 1919. Ver-
Hflg algemeene beschouwingen
De heer SCHAPER (S. D. A. P.) voort
gaande zegt, dat de socialisten £een 'princi-
pieële verklaringen, zoo als de heer Nolens
vraagt, geven. Wat er te doen valt zullen
wij in de S. D. A. P. doen, wat er gebeurd is
zijn onze zaken. Ondanks alles gaan wij voor
uit.
Spr. is niet togen de Oranjes, a.1 is hij in be
ginsel republikeinseh. Al is de koningschap
niet zijn idiaal, toch wil hij geen hand uit
steken om de koningin te verjagen.
D; heer TREUB (Eoonom. Bond) zegt, dat
van deze regeering te weinig leiding uitgaat
En in deze moeilijke tijden is gebrek aan lei
ding een onvoorzichtigheid; waardoor men
het land groote schade kan berokkenen.
De Eoonom. Bond is van oordeel, dat de
poltieke. pariyen zijn ontleend aan den vér-
^rusten<de op het verleden en niet
rekening houdend met de toekomst.
e Econom Bond vertegenwoordigt ook
ec een bepaalde groep; zij wil reorganisatie
op democratischen grondslag. De autocratie
m fabriek en werkplaats moet plaats ma
ken voor democratische organisatie in het
bedrijfsleven. Gelukkig zijn er dan ook wet
gevers in den Eeonomischen Bond
Vervolgens spreekt de heer Treüb ovjr 't
doorlaten der Duiteche troepen. Ook hij ziet
geen bezwaren, maar daarmede is het niet
afgecaan. Het is niet de vraag of wij geen
bezwaren zien. Men moet rekenha houden
met den geestertoestand van den"~ovei-wia-
naar.
Ook ten aanzien van de kwestie van den
ex-keizer, gaat de rejgeering niet vrijuit. Zij
ha l hem yoorloopig moeten toelaten, een na
dere regeling zich voorbehoudend. Zood-ra zij
onderzocht had in welke kwaliteit hij hier
was. Maai' de regeering beschouwde hem da
delijk als burger en eerst daarna kwam ziin
troonsafstand. Daardoor werd de positie van
Nederland onklaar.
*™|1€er <jr is van annexionisme,
dan zal een krach hg protest uit heel Neder
land klanken. Men weet er echter niets van
en spr. is er van overtuigd, dat de Entente
een dergelijk schreeuwend onrecht niet zal
begaan. Rijgeering en pers moeten niet tel
kens uiting geven aan wantrouwen in dit op
zicht. Daarmede doet men Nederland geen
dienst. \Vat de sociale hervormingen betreft,
spoed is noodig om geen wantrouwen te
wekkem
De S. D. A. P. en N. V. V. zijn in wijzen
revolutionair.
Sp®. "W-aét naar Tiei amtwoord <yp Oie
Atol do t ragen aan do soc.~dem. dhn ook niet
benieuwd. Zoolang zij stam op het stand
punt van den klassenstrijd zullen zij revolu
tionair blijven.
,0ok voor de middenstand zijn ingrijpende
hervormingen noodzakelijk.
Voor de arbeiders vxaagrt spr. medezeg
genschap m het bedrijf, door middel van de
vakorganisaties. De regeering kan hier zon
der wetswijziging veel doen. Bij publieke
dienste:» kan men door invoering van het be
perkte medezeggenschap veel verbittering
wegnemen. Daarmede zal men tevens een
voorbeeld geven aan de particuliere werkge
vers. Ook hier vraagt spr, de regeering lei
ding te geven anders zal zij telkens te laat
komen.
Zwakheid van de regeering, de kat uit den
boom kijken is^hans nit den booze en wak
kert onrust ban. Het is ook niet de tijd voor
kleine maatregelen.
De heer v. d. WAERDEN (S.D.A.P.) be
strijdt hetgeen de heer Dresselhuys gezegd
heeft over de afslachting van het nationaal
vermogen, en wijst op de vrees voor over
heidsbemoeiing bij den Economisch en Bond.
Op landbouwgebied werd overheidsbemoeiing
pertinent afgeraden, ook door de vrije libe
ralen, terwijl de heer Merchant dit stand
punt grootendeels onderschrijft.
SSpr. houdt verder een pleidooi voor staats
exploitatie van verschillende bedrijven en
dringt aan op concentratie van. bedrijven..
De heer LOEFF (R.K) bespreekt eerst de
verkiezing van belangenvertegenwoordigers.
In het Voorloopig Verslag is dit voorgesteld
al» een nieuw verschijnsel hetgeen spr. ech
ter ontkent.
Men kan niet zeggen, dat dit verschijnsel
op zdch zelf iets goeds is, evenmin echter
dat het afkeurenswaardig is.
Hot kiezen, van belang en y er t ege nwo o.r di-
de volks vertegenwoordiging tegenover de re-
geering staat, I
Het Nederiand6che volk heeft thans het
zelfde recht) het moet weten hoe de hou
ding der socialisten is.
Maar niet alleen het volk, maar ook de
regeering moet klaarheid in deze hebben.
De regeering moet socialisten benoemen
voor verschillende bestuursfuncties, maar hoe
kan zij dit doeu, wanneer zij „niet weet,
of de eociiaai-democraten de wetten des lands
willen handhaven.
De heer VISEER VAN IJZENDOORN
(V. L.) verwacht niet, dat er in zijn partij be
zwaren zijn tjg en onmiddellijke invoering
van het vrouwenkiesrecht. Maar hij acht ver
laging van de leeftijdsgrens mi at noodig.
Het bestaan van de Eerste Kamer kan al
leen verdedigd worden op dezen grond, dat
men de mogelijkheid verlangt om onberaden
besluiten der Tweede Kamer te kunnen cor-
rigeeren. Voor een Kamer, welke bepaalde
klasse-belangen zou moeten verdedigen is in
ons staatsgerecht geen plaats. De Eerste
Kamer heeft sedert 1914 vijf wetsontwerpen
verworpen. aDaarvoor kwam verwerping' nog
zeldzamer voor, sedert 1893 13 wetsontwerpen.
Man onberaden wetsontwerpen was daarbij
echter geen sprake. Bovendien bleek de Eer
ste Kamer de macht te missen, een maatre
gel te keeren, welke den tijd eischl Daarom
zal men bezwaarlijk behoud der Eerste Ka
mer kunnen bepleiten. Bij afschaffing der
Eerste Kamer zon invoering van een refe
rendum overwogen kunnen worden.
Ten aanzien van de verschillende punten
van grond wetsherziening meent spr., dat
11-en zich ni'jt moet overhaasten; het volk
moet 'gelegenheid hebben zich uit te spreken.
Be heer J. TER LAAN (S. D. A. P.) be
toogt, dat de salarieering in bet algemeen
nog veel te wenschen overlaat en dat het
noodig is alsnog verruiming van duurtetoe-
slagern the te staan, vooral voor de lagere
salarissen.
Vervolgens pluit hij voor grooteren steun
aan de noodlijdende gemeenten wier aantal
zeer toegenomen is. Hij dringt aan op hoog er
uitkeeria<? uit de oorloigswinstbelasting.
Het financieele plan der regeering keurt
hij af; alle crisislasten moeten geheel en al
komen voor rekening van do bezittende
klasse en zij moeten op korten termijn wor
den afgedaan.
Hij betoogt, dat een diepe kloof gaapt tus-
sehen sprekers partij en de regeering ten
aanzien van de financieele politiek. Spr.
wenscht bezuiniging op de oorlog,s- en mari-
nehegrooting.
De "vergadering wordt vervolgens verdaagd
tot Dinsdag l uur.
Men zal dus verstandig handelen, dom- de
mededeehngen onzer Regeering over de Nedér-
landsch-Chineesche en Siameesche kwesties af te
wachten.
NEDERLAND EN iBELGIë.
In den kring van maritieme inrichtingen
te Brussel zijn dezer dagen de Volgende ver
anderingen der Nederiand-sch-Belgische grens
voorgesteld
lo. De Schelde-,arm, genaamd de Hont,
wordt geheel Belgisch gebied.
2o. Zeeuwsch-Vlaanderen, gelegen tusschen
dezen arm en Vlaanderen, wordt bij België
gevoegd.
So. Het Nederlandsclie gebied tusschen de
bocht van de Maas en het gebied van Maas
tricht wordt Belgisch gebied.
4o. Als compensatie zal in het belang van
Nederland de kanalisatie van de Mdas tus
schen Visé en Venlo worden doorgevoerd
overeenkomstig de conclusie van de officiee-
le Nederlandsch-Belgische commissie.
5o. De toekomstige grenslijn zal worden
teruggebracht tot do toekomstige bocht van
het Maaskanaal, zooals het is geprojecteerd
door de genoemde commissie.
6o. De noodige voorwaarden zullen wor
den opgesteld, om in het gebieji van dit
f fer Ma-a's toekomstige afwijkingen, even
als kleine eilanden tusschen deze afwijkingen
en den stroom te neutraliseeren.
Besloten werd deze motie en de bijge
voegde r apporten ter kennis te brengen van
het ministerie van Buiteniandsche Zaken
met verzoek een en ander op da Vredescon
ferentie ter tafel te brengen.
In „Het Laatste Nieuws" het dagblad van
den- Belg J. Hoste, schreef deze nog op 2
en 3 Dec. j.l. Idat men „van geen land-
hongfer wetea wil. Het Vlaamsehe volk zal
in geen geval dulden, dat er onder welk
voorwendsel ook, tusschen Nederland en
België een afgrond gegraven wordt."
gers in op zichzelf niet minderwaardig in
dien die gekozenen zich maar -niet stellen
op het standpunt dat zij alleen de belangen
te behartigen hebben van een bepaalde groep
Tusschen de S. B. A. P. en de Katholieke
Staatspartij gaapt een klove welke niet kan
worden overbrugd.
De keeren sociaal-democraten zijn van -na
ture revoilutiounair, al is dit beginsel de
laatste jaren wat afgesleten.
Br zijn bovendien onder hen, die niet tot
een daadwerkelijke revolutie zouden willen
overgaan en als zoodanig beschouwt hij den
heer Schaper. Hij wil den heer Schaper niet
het pistool op de borst zetten, maar in 't
belang der goede politieke zeden, moet hij
dien afgevaardigde nogmaals de reeds her
haaldelijk gestelde vraag doen.
Velen onder ons, herinneren zich nog den
dag van 4 Augustus 1914, toen de leider
der S. D. A. P. hier In de Kamer zonder
eenigen aandrang zulke sympathieke woor
den sprak en voiledigen steun toezegde aan
de militaire en economische maatregelen wel
ke de regeering toen moest nemen. Hij mo
tiveerde deze houding met een beroep op de
ujterst moeilijke omstandigheden waarin ons
land toen verkeerde.
De omstandigheden van thans zijn nu niet
minder ernstig dan toen en daarom herhaalt
spr. zijnerzijds de woorden van dan; heer
Troelstra.
De heer Trootetra zeöde toen, het Neder,-
landsche volk heeft recht té weten hoe
NEDERLAND EN CHINA.
Over de verwikkelingen die tusschen ons land
en China zijn ontstaan, wordt uit Peking door
Reuter het volgende geseind;
Door de vriendelijkheid, welke de Nederlan
ders in Siam aan de Duitschers bewijzen, is
groote ontevredenheid onder de geallieerden in
het Verre Oosten gewekt, Sn- dat is nog verergerd
door wat in Peking is gebeurd.
Domela Nieuwenhuis, Nederlandsch gezant te
Bangkok, wordt beschuldigd daadwerkelijke po
gingen in het werk te hebben gesteld om on-
ecnigHcW Ac zaaien twaoclicn <lc geaUiecrrten cn
neutrale mogendheden
Dergelijke daden zijn in Peking opgemerkt,
waar de Ncderlandsche gezant sedert het begin
van den oorlog de aandacht heeft getrokken door
zijn vijandige gezindheid ten opzichte van de
zaak der geallieerden. Hem was toevertrouwd de
behartiging der Duitsche belangen op 14 Maart
1917, toen China de betrekking met Duitsch-
land afbrak. En hij is bijzonder werkzaam ge
weest, ten eerste om de Chineezen van de onover
winnelijkheid van Duitschland te overtuigen, en
ten tweede om Pruisische methoden aan te wen
den door de Chineezen met brutaal optreden en
schrik-aanjaging te bewegen de Duitschers niet
te intemeeren, dé Duitsche bank alhier niet te
liquideeren en in het algemeen de verplichtingen
van oorlogvoerende mogendheden niet na te
komen.
De Chineezen denken, dat Nederland een aan
zienlijke mogendheid is, en wetende, dat in Ne-
derlandsch-Indië 700,000 Chineezen wonen in
omstandigheden, die zeer onbevredigend zijn,
zwichtte het voor de dreigementen van den Ne-
derlandschen gezant, uit vrees voor vergeldings
maatregelen tegen de landgenooten op Java.
Zelfs nu de wapenstilstand geteekend is, en
China zich van zijn verplichtingen bewust be
gint te worden, zendt de Ncderlandsche gezant
dreigende berichten, waarin hij de Chineezen er
tegen waarschuwt in te grijpen in het geval van
7 Duitschers (wier interneering als noodzakelijk
wordt beschouwd) op grond dat dezen onvol
doenden tijd hebben gehad om zien voor te be
reiden.
Het Chineesche ministerie van buiteniandsche
zaken heeft juist een witboek gepubliceerd, waar
in de Engelsche vertaling wmdt gegeven van
officieele documenten met betrekking den oorlog,
speciaal die, welke door den Nederlandsch en ge
zant zijn geschreven,.
Deze documenten zijn van een merkwaardig
karakter, en er duidelijk op berekend.de Chinee
zen te overbluffen, -.die strikt verantwoordelijk
werden, gesteld voor alle verliezen, welke de
Deutsch-Asiatisehe Bank en andere ondernemin
gen van Duitsche onderdanen in China zouden
lijden", daar de liquidatie van de Bank volgens
hem (de Nederi andsche gezant) 111 strijd met
het internationale recht was.
.In een schrijven van 26 November 1916 dreig
de hij China „met doeltreffende acne van Duit
sche zijde bij wijze van vergelding lp de toe
komst".
Bij de verspreiding van berichten over de z.g.
wrcedO'behandeling van de Duitschers m Aus
tralië, dreigde de gezant de Chineezen om niet
tot deportatie van Duitschers naar Australië
over te gaan. Zijn gedrag gedurende de Sjang-
Soen-opstand in Juli 1917, die door Duitschland
was aangestookt en zijn relaties met Sjang-Soen
en Llang Toen-Ven gedurende dezen opstand,
zijn voortdurende pogingen om de zaak der ge
allieerden afbreuk te doen in de oogen der Chi
neezen, en zijn on-neutrale booghouding van de
Duitsche positie in China, schijnen de goedkeu
ring te hebben gevonden van de Nederi andsche
regeering en zullen door de geallieerde mogend
heden niet gemakkelijk kunnen worden vergeten.
Tot zoover het bericht van het bekende tele-
graaf-agentscbap.
Bij het beoordeel en van. bovenstaande bijzon
derheden, moet men er zich wel degelijk reken
schap van geven, dat wij hier te doen hebben
met een zeer eenzijdige opvatting en weergeving
y§n zaken.
Het „Vaderland" laat zich terecht als
volgt uit, over de klaarblijkelijk van En
tentezijdet egen ons gevoerde, doelbewuste
actie
„Waar dient nu al dat kabaal, toe, dat
er tegen ons land gaande is? Het dient
het middel is niet alleen in dezen oor
log probaat gebleken om de volken in
de Entente-landen en over het algemeen iln
de wereld in de rechte stemming te bren
gen. Zij zullen het straks moeten goedkeu
ren als de Entente-regeeringên straf tegen
ons land optreden. Wij hebben het er dan
naar gemaakt! Wij verdienen niet beter!
Onze gezanten te Peking en te Bangkok
zullen misschien terug moeten worden ge
roepen. Mogelijk hebben zij in het een of
ander wel aan. d.e diplomatieke etikette te
kort gedaan, maar zelfs dat is niet noodig.
Men heeft dan de handen vrij om met de
Duiitecliers en Oostenrijkers en hun eigen
dommen te handelen naar believen. De Ame-
rikaansche toevoer van levensmiddelen zou,
werd hij ons onthouden, omdat ons volk
nota bene! er geen behoefte aan heeft,
het pian van de Daily Chronicle kunnen
steunen om ons land door uithongering te
dwingen, den Duitschen keizer uit te leve
ren. En de kinderachtige manier, waarop de
tocht van de Duitsche troepen door l.-ian-
hurg en de Interneering van Duitsche duik
en torpedobooten wordt te baat genomen,
dient om Belgische annexatieplannen te steu
nen. i
Dit laatste is vooral het gevaar dat er in
het heele kabaal tegen ons land ligt,
als straks niet ook aan ons koloniaal bezit
zal worden getornd.
Bij het protest van J. Hoste zal het wel
niet blijven. De Vlamingen zullen zich wel
weren, niet alleen omdat zij vooral het on
recht zullen voelen, dat men het stamver
wante volk wil aandoen, maar ook begrij
pen dat de Vlaamsehe zaak er nog slechter
voor zal komen te staan, bijaldien een der
gelijke inlijving Nederland en België voor
langen tijd van elkaar zal vervreemden. (Wat
men dan in België de Vlamingen in hun
zaak aandoet, zal het aan die Hollanders
verwante volk zijn .aangedaan!
Maar ook al roeren zich de Vlamingen,
de partij van Groot-België drijft voorshands
boven. En uit dien hoek zal men wel spoe
dig nog andere uitingen hooren dan van
den Brusselsehen kring. De Belgische bla
den geven er al een voorproefje van, en
met verbazing zien wij hoe landgenoo
ten van ons reeds in België worden be-
leedigd.
Dat wij' een dergelijke houding, nu reeds,
van Beigen moet ondervinden, slaat ons met
stomme verbazing. Ja waarlijk wij zijn ver
basterd over de houding van een deel der
Entante-pers ten opzichte van ons iand.Maar
wil men aan ons^ gebied tornen, zou het
oneerlijke kabaal dat men er aan laat voor
afgaan, tenminste niet achterwege kunnen
blijven?"
Bunkeren van Nederlandse he
schepen in Engelsche havens.
Bii do N-O.T. ia beriaht ingekomen, dat het
onderzoek van neutrale, in ballast varende sche
pen, op hun uitreis» die in een Enigelsehe haven
willen bunkeren, aal kunnen geeohieden in de
bunkerhaven, welke zij aanloopen. zonder dat
zij daartoe naar Kirkwalt of Falmoutdi behoe
ven te gaan, zulks onder voorwaarde, dat zij
geen passagiers of post, aan boord hebben.
Pater F. V e r h a a r O. F- M.
De Weleerwaarde pater fr. Verhaar O.b ,M.,
kapelaan van de bijkerk in het Westerkwar
tier te Delft, is wegens ernstige ongesteld
heid de vorige week in het bit. Hippojytusge-
sticht opgenomen en thans van^e H. IL Sa
cramenten der sterv enden voorzien.
Roede sinds geruimen tijd wenden door
©enige ZeerEerw. pastoors van Amsterdam
met den HcogEerw. deken Th.. J. A. Bosman
besprekingen gevoerd over de stichting van
een R.-K. Volksdagblad met ochtend- en
avondeditie. Nu de gebeurteiaissen van den
laatsten tijd een verhootgde actie ook voor de
katholieke pers urgent hebben gemaakt, is
besloten onverwijld de maatretgelen te ne-
moxi dae d« o^riébtisig v»n mik een. dogiildi
aood% gemaakt
Naar de „Maasboda" T*n>*<*nt m fe»
traebt worden een bestaand R.-K Vclksda#
1 TT de ^AmsteRxvie'
bedoeld zijn aan te koopen om dit geheel
zelfstandig onder nieuw beheer en zeer waar-
seaij'iihj.k zeifis oml«r anderen naam hei
i c: eaóu, van een R.-K. Volksdagblad met och
tend- en avoaduitgava, zooals men zieh dat
voorstelde, nabü te brengen.
Troelstra's Avontuur en dl
Katholieken, door Air. B.
Bomans, lid der T weedi
Kamer. N. V. Drukkerij di
Spaarnestad, Haarlem.
De S. D. A. P. in Nederland zou er een lief I
ding voor over hebben, als zij de aigeloopcn
laatste maand harer geschiedenis in absolute
vergetelheid kon doen verzinken. Grooter in J
heeft zelden een politieke partij beleefd en ook
de S. D. A. P. zal nog moeten afwachten wat de
gevolgen voor haar zullen zijn van het gevaar
lijk experiment, dat zij, in een.oogenblik van be
dwelmende machtswellust, wilde ondernemen,
maar dat zoo deerlijk mislukte, omdat nu een-
m'aal Nederland niet in Duitschland of Oosten
rijk ligt.
Alle krachten worden ingespannen door de
S. D. A. P. om de gedane zaken een zoo on
schuldig mogelijk karakter te geven. Mag nuu
de hoógere en de mindere goden der partij ge
looven, dan is feitelijk, van tien tot zeven m
November, heel Nederland zoowat stapelgek ge
weest, om aan een revolutie te gelooven en i»emt
alleen de.S. D. A. P. haar hersens bij elkaar
gehad. Nu argumenteert zij nog. Stiaks lacht
zij de goêgemeente uit om haar onnoozelhcia.
Zoo gaat het immer. In draaien en kronkelen
hebben de leiders der soci's hun evenknieën nog
niet gevonden. Hun leugens en draaierijen z. a
dikwijls van dien aard, dat men, verwonderd
over zijn vroeger inzicht, de leugens voor waar
heid zou gaan aanvaarden.
De heer Mr. J. B. Bomans heeft een buiten
gemeen vruchtbaar werk verricht met dit evm
te verhinderen. De heele strijd heeft zich in ver
gaderingen en pers afgespeeld. Die woorden der
sprekers en dat krantengeschrijf vervluchtigen
gauw; men is geneigd alleen de laatste in
drukken mede te nemen en het zou ons niet
verwonderen, wanneer over eenigen tijd de een oi
andere sociaal-democraat de heele vcorgenorr ,i
revolutie een duivelsch handig in elkaar gezettï
hetze der bourgeoisie tegen de S. D. A. P. zotf
durven noemen.
Mr. Bomans heeft echter de feiten even in een
handige, gemakkelijk te bewaren brochure vast-
gelegd.
Zelf kunnen wij de gebeurtenissen aan de
hand van dit kleinood, nog eens rustig herleven
en bestudeeren, (wat de moeite waard is), tei wij»
het boekje voor ons nageslacht van grooi m»
kan zijn.
Want dat het duiveltje nu, in csn
onbewaakt oogenblik, uit het kistje is gesprengd
en de S. D. A. P. zich geheel in haar gevaarlijke
gedaante vertoond heeft, mag nooit meer ver
beten worden. Het gebeurt niet licht dat een
persoon, laat staan een partij, zoo'n blunder
maakt. Daarom onthouden!
Mr. Bomans stelt in zijn vlot geschreven bro
chure Mr. Troelstra en de S. D. A. P. in staat
van beschuldiging. De geheéle revolutie week van
1017 November herleven wij in dat vijl'1»
bladzijden groot boekje, terwijl duidelijk worm
angetoond, dat inderdaad de revolutie is ge*
wild°» en dat niet alleen door Troelstra terwijl
de grootsche actie der Katholieken, gesteuno
door de andere partijen, ons land voor een iamP
behoedde.
Er zitten in de brochure verscheidene waal
devolle gegevens voor onze"Roomsche mam A
en vrouwen, in 't algemeen en voor onze pion»
gandisten in 't bijzonder. Zoo b.v. de oniciee
verslagen, waaruit Troelstra's revolu iepianr/A
blijken; het verslag van Troelstras Rotterda^
sche rede, gegrepen uit „Het Volk"; Iroelstia^
rede en interrupties in de Kamer, volgens fic'
authentieke verslag; het verslag der congre^
comedie in Rotterdam volgens „het Volk e
daartegenover de bewijzen, dat wij, ïcatnoheU
geen oogenblik van vrees hebben gekend tegen
over het gebrul der S. D. A. P.,maar rustig
avontuur hebben afgewacht. Alleen om du m»
teriaal reeds is het bezit der brocn.a
■an groot gewicht voor iedereen, die met d
polbare zaak iets te maken heeft. Men ketf
er zoo slecht toe die gegevens te verzamelen
te bewaren in losse uitknipsels.
Ook het aandeel van Wijnkoop wordt vasig
legcL in dit verband is merkwaardig net volgoj
de aan den heer Bomans vanuit Amsteru-^
oeiicbte schrijven, dat in de brochure wordt a
gedrukt en dat wij hier even weergeven:
.".Met deze neem ik de vrijheid onder uwe
dacht te brengen het navolgende.-
Het is mij bekend, dat op Donderdag 14 n
vember 1.1. door den heer D. Wijnkoop, ten \-
tore van de Rotterd. Bankvereeniging, alhier,
ontvangst is genomen een bedrag van zest»*
duizend gulden.
De heer Wijnkoop was m gezelscuap van c
Rus of Duitscheiyalthans van een Duitsch spi^
kend persoon, aan wiens order de ciietpie \v
geheld -en aan wien het bedrag ook is uim
taald geworden. Onmiddellijk na de uitbetaling
woorden: „Herr Wijnkoopj-Rectal Sie nur dn»
Geld in lhre Tasche, es i»t doch fur Sie."
Deze inlichtingen werden door beambten o
Rotterd. Bankverg. verstrekt.
Het geval lijkt mij in veroand met de oi
kenning van den heer v. d. Tempel, dat nl. ui&
nationaal overleg zou zijn gepleegd inzake
revolutionnaire beweging hier te lande, van
veel belang, dat ik mij verplicht acht, u hierflie f
lp kennis te moeten stellen."
"Merkwaardig! «r
Dit uittreksel teekent tegelijkertijd de w*
de der verschenen brochure. ,fljr
Het aandeel der Katholieken in het doen
lukken der revolutie, alsook de taak, die o
nog wacht, wordt breed uitgemeten. gdiikt
Wij achten de brochure volkomen
voor verspreiding op groote schaal. W« jg
dat zelfs van harte willen aanbevelen- r over.
goed Stukje propaganda en geeft, een j" wekep
zicht en inzicht in hetgeen de m
gebeurde. Onze arbeiders moe»* het
weten. Iederéén moet dat weten-
beurde is geen kleinigheid Propaganc^
boekje in ieders handen te komen, dop
clubs en kiesvereemgmgen ül?Pen, m0g^
spreiding zorg te dragen De kosten
gerust cp die der a.s. veikiezm„-i
worden, want daarvoor levert de samenvat
