NIEUWE mui. COURAMT
VAN ovIra~
BINNENLAND
VRAGENBUS
ELCK WAT WILS
DE DAMIAATJES
Zaterdag 18 Januari - Derde Blad
BRIEYEN UIT BORNEO.
UIT ONZE OOST
KORTE BERICHTEN
TREKJES LXX
"I I
SANDAKAN, 15-11-T8.
Hooggeachte Lezers,
Dit Schrijven komt van Sandakan, het Bor-
Oeosche Amsterdam, waar ik nu alweer 'n .paar
toaanden „zit". Niet in primitieve hechtenisniet
cellulair; niet als tuchthuisboef, maar als mis-
•kmaris.
't Is me juist ter oore gekomen, dat de laatste
brief uit Borneo twee jaar oud is. Er zijn heel
Wat Mails verloren gegaan; en ook brieven, ge
adresseerd aan Redactie N. H. C., voor bladvul
ling van Haarlem's Roomsche Courant. Het
laatste dat ik schreef was 'n vrij lang epistel
over het „boeren" der Doesoens. 't Spijt me, dat
Ook dht „om zeep" is, want ik dacht er nog al
Wat van; dan het verlies van duur papier (Ja-
Pansche prul-inkt en postzegels en van kost
baren^) tijd. (In de Oost is tijd geen geld!) Als
bijdrage van „kennis over volkenkunde" was het
juist;° zonder omwindsels, zonder fantasie en
dan 'de „litteraire" waarde!! (van iemand die
zijn Hollandsch bijna vergeten is).
Die oorlog heeft heel wat op zijn geweten!
Nu zijn we echter zóóver en met Gods hulp
zullen we wel verder komen. Als nu die revolu
tionaire geest over Europa maar spoedig op
hoepelt; dte vrede zoover als mogelijk met
bedorven menschennatuur troont over Euro
pa's rijken en ook over ons dierbaar landje en
prachtkoloniënvoorspoed en welvaart en tevre
denheid weer komen en voor het land en volk
en ieder uwer afzonderlijk, goede lezers, met m-
dividueele gezondheid, Gods beste ze®?
ziel en lichaam, over u allen en uwe dierbaren.
Geve de goede God dat; en beware ons land
voor revolutie en anarchie-ideeën. Dat Gods
zegen voelbaar mag afdalen over ons, voor de
groote naastenliefde, welke Nederland getoond
heeft in de barre en vreeselijke jaren, juist ach
ter ons. Dat de Kerk zich mag uitbreiden in en
buiten onze grenzen. Dat ook de Missie-actie
mag sterken ik hoop ook in de goede stad
Haarlem, dat weer spoedig vele missionarissen
opengevallen plaatsen komen bezetten en ook in
de Missie nieuwe velden ontgonnen mogen wor
den. Een gelukkig, vredig, voorspoedig en zalig
jaar negentien honderd tn negentien U allen
van ganscher harte toegewenscht.
J. STAAL, Pr. Miss.
WIJZIGING REGLEMENT VAN ORDE
TWEEDE KAMER.
Hot bestuur van de Haags-che Journalisten-
Vereend (ring beeft een adres gezonden aan de
Tweede Kamer, waarin verzocht wordit in het
reglement van ordte een bepaling op te nemen,
dat als regel de sprekers van die spreekplaats
het woord voeren, waardoor de Kamerverslag-
Kevers en Kameroverzichtsehriivers beter in
»taat zullen dia debatten te volgen, dan
Wanneer de leden met hun rug naar de pers
tribune of op groeten afstand daarvan bet
*oord voeren. Het bestuur beeft dit Verzoek
gouuan in verband met 't bij de Kamer ingeko-
men voorstel tot wi.izjprhic van hot Reglement
van Orde.
Belastin.gverhooging. De Minister
"van Financiën heeft ©en wetsontwerp inge
diend tot verb oogting van den accijns op bet ge
distilleerd en van die belasting op houtgeegt.
Daarbij wordt voorgesteld: de accijns per
H..L. gedistilleerd van 50 pCt. sterkte te ver
toog-en van 00 tot f 1ÖO. Do verhoogd tug be
treft den accijns, die na het in werking treden
de-zor wet vorderbaar wordt.
Voorts om den accijns per H.L. bout geest te
verboogen van 180 tot f 220.
Hot invoerrecht voor kou tg eest en allo daar
uit bereide of daarmede vermengde vloeistof
fen., vastgesteld op 1.87 petr liter, wordt ver
hoogd tot 2.27 per liter..
He invoerrecht voor vaste stoffen, die bout
geest bevatten vastgesteld op 2.35» per K.G.,
woidt verhoogd tot 2.86 por K.G.
Een vrouw in de Staten. Te Ber-
gen-op-Zooni werden pogtimgen aangewend om
bii do R.K. Kiervereeniging een dame als Can
dida at voor cite Provinciale Staten in te dienen.
Het schijnt echter, dart men te laat mert dit
plan voor den dag is gekomen, terwijl ook
wordt gemeld, dat de dame, die voox een ean-
dddatuur is aangezocht, daarvoor heeft be
dankt.
Standsorganisatie vo.o.r d.e b.e.t.e-
re standen. In het Huisgezin schrijft
pastoor A. Mutsaers, adviseur der K. S. A.
in het Bisdom 's Bosch, een gedocumen
teerd artikel waarin bij een beroep doet op
de betere standen, die men misschien wil
aanduiden met den naam van den stand der
vrije beroepen, om ook voor dezen stand
tot een standsorganisatie te komen.
Tot dezen stand behooren allen, dia door
universitaire of daarmede gelijk te stellen
studies zijn aangewezen om de z.g. „vrjje
beroepen" to vervullen, b.v. de rechtsgeleer
den, medici, gediplomeerden in wis- en na
tuurkunde, letteren en wijsbegeerte, nota
rissen, militairen enz. enz. Daartoe behoo
ren ook zij, die door geboorte of maatschap
pelijke positie tot dien stand behooren of
(zooals de statuten van andere stand$orga-
nisaties luiden) „daarmede maatschappelijk
kunnen worden gelijkgesteld."
Ook deze stand heeft in het maatschappe
lijk leven rechten der standgenooten te ver
dedigen, - ook deze stand heeft onderlingen
steun der standgenooten noodjg tot hét ver
vullen van plichten, die aan dien standj eigen
zijn.
Pastoor Mutsaers vraagt bewijzen van in
stemming vóór 20 Januari, <Jm daarna zoo
mogelijk tot oprichting van een stedelijke
organisatie over te gaan, die zich verder over
Bisdom en land zal kunnen uitbreiden.
CRISIS A A NGELEGENHEDEN.
De e r isis-e n q u t e-commiss ie. De
Crisis-enquête-commissie, welke dezer dagen
werd ingesteld, zal a.s. Dinsdag 21 dezer,
in een der zalen van het Departement van
Binnenlandsche Zaken worden geïnstalleerd
namens den Minister van Binnenlandsche
Zaken, door den voorzitter jhr. mr. van
Sasse van IJsselt.
Nog steeds paardenv-ord.e.r.i.n.g.en
Naai- de. Tel. verneemt zijn alle berichten,
dat met ingang van 1 Februari het Rijkskan
toor voor vee en paarden geen vorderingen
van paarden meer zal doen, van allen grond
ontbloot.
Onze theevoorziening. Omtrent de
thee-voorziening van ons land vernemen wij
nog het volgende:
Bij het Londensche agreement is ons de
invoer van een bepaald theerantsoen toe
gestaan, terwijl wij vrij ziin dit te betrekken
waar wij willen. In Indië liggen op het
oogenblik groote theevoorraden en het
schijnt dat de regeering liet rantsoen zoo
veel mogelijk uit onze eigen koloniën wil
betrekken.
Bovendien is het groote publiek gewoon
geworden aan het gebruik van Java- en
Britsch-Indische thee.
Zooals men weet, is het ss. „Tabanan"
naai' Nederland onderweg met 12000 kisten
thee geconsigneerd aan de Nedterlandsche
regeering. Deze hoeveelheid is voldoendje
om,per hoofd der bevolking eenmaal 1 ons
thee te verstrekken.
Het s.s. „Dardanus" dat op het oogenblik
in Tndië in lading is of andjers spoedig zal
alen, zal eenzelfde hoeveelheid thee naar
hh Ierland vervoeren.
Verder is door de regeering order gege
ven, dat alle schepen, welke in Indië voor
Nederland lad,en een partij thee zullen inne
men. Thee uit Britsch-Indië zal eveneens
worden ingevoerd. Bovendien zal er nog
duurdere thee wórden ingevoerd, om de han
delaren in betere soorten niet te dupeeren.
•Steenkolen uit Engelan.d. Uit N.-
Castle wordt aan de „Msb." geseind): Op de
beurs alhier werd bekend gemaakt, dat het
embargo op steenkooliadingén naar Neder
land, Denemarken en Zweden is opgeheven.
De handel wordt echter streng gecontro
leerd en de mijnen pijn, verplicht eerst in
de behoeften van het eigen land en d|er
geallieerden te voorzien.
Thee. Op het telegram van 11 dezer van
den Minister van L. N. en H., verzoekende
een poging van den maximumprijs van thee
in overeenstemming met de Londensche
markt, ontving de firma van Vollcnhoven
en Poortman te Rotterdam, volgend ant
woord: „Naar aanleiding van uw telegram
heb ik de eer u mede te dieelen, dat uw
betoog voor zoover het steunt op het „ver
langen naar thee door verbruikers" slechts
juist is voor een zéér gering gedeelte der
verbruikers, immers slechts d.e mfeer kapi
taalkrachtigen. Onder de bestaand,e toestan
den en vooruitzichten nu, acht ik het niet
gewenscht thee te doen aanvoeren, welke
slechts voor deze personen bereikbaar zal
zijn. Aan uw verzoek kan ik mitsdien niet
voldoen."
Tabak verbrand. Op de estate Kwa-
la Namoe van de Medan Tabak-Mij. zijn ze
ventien bonderd balen tabak uit den oogst
1917 verbrand.
De schade beloopt vier ton, doch wordt
door. verzekering gedekt.
Vijf beruchte inbrekers ge
vat em achter slot en gren
del gezet. Dezer dagen hdblben de re
chercheurs Boekhout en Hopman van de 8<fd.
centrale recherche te 'sHage een mooie aan
houding 'gedaan. Naar „Het Vad." mede
deelt, hadden zij geruimen tijd reeds het oog
op een daar ter stede woonachtige inbrekers-
bende, bestaande uit drie Amsterdammers en
twee Hagenaars, waaronder een vouw.
Toen die rechercheurs Maandagmorgen op
surveillance waren, teneinde weer contact
de bende te krijgen, ontmoetten zij twee
er van op de Hoefkade. Een er van droeg een
rieten koffertje, terwijl de ander oogenschijn-
lijlr niet® bij zich had.
De rechercheurs besloten hen te volgen. Het
tweetal begaf zioh naar een goudsmidswinkel
in de Koningstraat. Daar dit den speurders
verdacht voorkwam, gingen zij ook den win
kel binnen en zagen toen, eenige gouden voor
werpen op de toonbank liggen.
Op hun vraag, wien deze voorwerpen toe
behoorden, antwoordde een van de verdach
ten, die oogensehijnlijk niets hij zich had, dat
ze van hem waren. Hierop verzochten zaj den
ander die het koffertje hij zich had, dit te
openen en toen bleek dit gevuld te zijn met
een groote hoeveelheid tafelzilver.
Men begrijpt, dat de rechercheurs het twee
tal toen inrekende en bij fonillecrintg werden
nog eenige gouden en zilveren voorwerpen op
hen bevonden, alsmede 'een groot bedrag aan
geld.
Inmiddels was den rechercheurs gebleken,
dat 't zilver en de sieraden afkomstig waren
van een Zondag^ Ll. in de Laan van Nieuw-
O.-I. gepleegde inbraak. Daar zij vermoed
den, dart de andere drie leden van die bende
ook meer van de zaak afwisten, besloten zij
tot aanhouding van de dri© anderen. Met den
rechenrehenr Jansen van dezelfde afdeeling,
gingen zij naar de woning aan de Krayenhoff-
etraat 8 en troffen daar het trio aan, doch dat
verzette zich dermate, dat de politiemannen
van hun revolvers gebruik moesten maken.
Het slot was, schrijft de „N- Crt," dat ze,
nadat assistentie was gekomen, de baas ble-j
ven. Bij fouilleerinjg vonden zij een bedrag
van p.lm. 15Ö0 en nog eenige gouden en zil
veren sieraden ook van dé inbraak afkomstig.
De vrouw bleek ook nog eenige sieraden te
hebben en een tamelijk groot bedrag a.an geld.
Dit is de derde inbrekersbende, die door
deze rechercheurs is onschadelijk gemaakt.
Ernstig verzet van m i 1 i t ai-
r e n. Toen Woensdagavond te Middelburg
een inspecteur en_ een agent van politie een
ruzie tusschen militairen onderling wilden
beëindigen en herhaaldelijk de soldaten aan
zegden zioh naar d© kazerne te heigeven, wei
gerden deze daaraan te voldoen, waardoor de
politiemannen zich genoodzaakt zagen van
sabels en revolvers gébruik te maken. Er
vielen zeer harde klappen, waarop de soldat„„
naar de kazerne vluchtten, doch spoedig kwa
men enkele weer naar buiten en vielen er
scherpe schoten, zoowel binnen als buiten het
gebouw, gelukkig werd niemand geraakt
Door krachtig optreden van de officieren,
weiden d© woestelingen hedwongen en ook
de politie kreeg versterking. Door militaire
autoriteiten en politie wordt een zeer scherp
onderzoek ingesteld naar de verzetple'gers en
naar hem,, die zijn collega's van scherpe pa
tionen voorzag.
Poging, totin br aak. Donderdag
morgen omstreeks Lu.lf 6 bemerkt© de heer
W. A. de Groot, ond-hurgemeester van Mar
ken, wonende Baremtzstraat 39, s Hage, dat
hij hem een poging tot inbraak werd gedaan.
Hij begaf zich naar buiten, greep een der
daders, dsie hem mishandelde en zich wist
Los te rukken Op zijn geroep: „Houdt de
dieven," vielen zij weldra in handen der po
litie. Het waren twee Rotterdammers en een
Hagenaar, waarvan twee deserteurs, terwijl
van een hunner ook reedis een broer als in
breker was gevat.
Brandstof f e n z w end el. Dooi' de
controleurs van het Braudstoffenibureau te
Leeuwarden is in 'beslag genomen een hoe-,
veelheid van 38 H.L. cokes, 7 H.L. anthraciet
en ruim 3000 turven, welke tegen hooge prij
zen o.a. 19 v°°r eea H.L. anthraciet, 20
voor .1000 turven door caféhouders, bakkers
en particulieren was gekocht van een 10-tal
losse arbeiders, die van ingezetenen, drie hun
rantsoen nog niet hadden ontvangen, hadden
opgekocht,
Berooving va*1 winkels* Ge-
durende de lncitste wdken komt liet te Alk*
maar herhaaldelijk voor, dat militairen des
avonds hun werk er van maken sigarenwin
kels of winkels in snoeperijen te barooven Zij
doen zich voor als gewone bezoekers, die dan
terwijl zij worden geholpen aan wat zij be
stellen, hun slag slaan, en met een of meer
kisten sigaren of doozon cboooladereepen on
der den arm, het hazenpad kiezen, dat zij
meestal geholpen door de duisternis nog
al gemakkelijk kunnen vinden.
Reeds eenmaal gelukte het de politie een
tweetal soldaten aan te houden en thans heeft
ïij wederom twee jndlitaR en aangehouden, die
van winkelroof worden v ordacht. Men hoopt
hiermede een spoor te hebben gevonden van
een heele bende winkeldieven. De aangehou
denen zijn ter beschikking van den garnizoens
commandant gesteld.
Brood ter roc o n w e. Aan oen krant
krijgen we veel ter receuti®. Gewoonlijk zijn
hét boeken en tiidschrafinn, soms andere za
ken. Maaa- weinig. We herinneren ons eens
een paar sigaren ontvangen te bobben, toen
er strijd was over de puntjes. Ook heblben
we eens kippenvoer toegezonden gekregen,
wat een collega de opmerking ontlokte, dat
hij wel eens een graantje gepikt had, maar
toch geen kip was
Maar nu in dezen tijd van broodnood, die
het noodbrood met bonnen heeft doen ont
staan, hebben we, zonder bon brood ter re-
centie gekregen.'
We zijn er gisteren mee thuis gekomen eh
hebben het brood zwijgend op dè tafel gelegd.
Moeder de vrouw keek vreemd en haar eer
ste vraag was: „Hoe kom jij aan brood. Je
had toch geen broodkaart."
„Dat is mijn zaak. Beroepsgeheim."
„Wees nou niet 7100 flauw. Het brood heeft
waarachtig een fatsoenlijk model, het lijkt
op een onderwetsoh broodje."
Ik zwijg en zeg: „Geef me een sneedje en
neem er zelf ook een."
Ik eet en moeder de vrouw bekijkt het eerst
„Goed gerezen, luchtig en niet klef als het
gewone brood."
„Waar heb je bet vandaan?"
„Mag ik niet zeggen. Zal je wel in de
krant lezen." Het brood is gebakken van zui-
vere,door de regeering verstrekte tarwebloem
vermengd mt 30 pCt. Vlessingk aardappel
poeder.
Dit ter inlichting van nog meer nieuwsgie
rige huisvrouwen. (Vad.)
V r.: Ik ben Januari 1914 ondr de wapenen
gekomen als milicien en had 854 maand te
dienen. Ia verhand met de tijdsomstandighe
den echter moest ik langer blijven en eerst in
Augustus 1917 kon ik met klein verlof ver
trekken. De eerste anderhalf jaar dat ik on
der dienst Was werd door mij geen vergoe
ding genoten. Kan ik in verband met een en
ander in aanmerking komen voor de toege
zegde vergoedingen aan gedemobiliseerd en en
zoo ja, tot wien heb ik mij dan te wenden?
Antw.: Wendt u tot den burgemeester
uwer woonplaats.
V r. van F. K. te H.
Antw.: Wendt n tot het Steuncomité,
voorzitter de heer Mr. Dr. W. P. Vis, God.
Oude Gracht 24.
Vr.: Kunt u mij ook inlichten, of mor
in Haarlem een agent of vertegenwoordi
ger is der Nederland sehe vereeni|ging „Spaar
fonds voor Bodemmaltuulr", op waar men
een prospectus kan krijgen?
Antw.: Wij weten xuiet of in Haarlem
©611 agBntsohftp van dat fonds tvostaat. W©ct
een onzer lezers het? Inlichtingen wilt u
wel kunnen krijgen bij den heer A. B. Mi-
ehidsen, burgemeester .van Halfweg.
Vr.: Mijn oudste zoon is van lichting 16
en is twee jaar in dienst geweest, waarna hij
is afgekeurd. Tijdens zijn diensttijd heeft
mijn tweede zoon van lichting 1918 zich aange
geven voor broederdóenet, is met twee getui
gen op 't secretarie moeten verschijnen, doch
dient tba.ns vanaf 5 Maart 1918. Mijn derde
zoon, lichting 1919, dte evenals de tweede zoon-
broeder dienst heeft opgegeven, dient thans
varaf 5 Augustus 1918. Is nu broederd'enst
voor bun alleen uitgesloten?
Antw.: Gedurende cl© mobilisatie moeten
allen dienen.
Om na te gaan wie broederdaenst heeft na
demobilisatie, belioort u op t© #©ven hoeveel
zoons u hebt.
V r.: 1. Kan een Duitsch deserteur hier in
Nederland geneutraliseerd worden en wat zijn
de kosten? - L
2. Een Duitsch deserteur di© 11 pas heeft
naar Duitsch laad, kan die hier eerst een waar
borg of pas krijgen dat hij terug kan komen,
als hij diit weneoht?
Antw 1. Dat kan. Het duurt echter
meestal zeer lang. De kosten zijn verschillend.
U kunt dit informeeren aan het Gonverne-
mentsfeebouw. Als u het niet kunt betalen,
moet u 'n bewijs van onvermogen hebben en
zich daarvoor aan het stadhuis vervoegen.
2. Neen.
V r. van C. v. O. to B. 0
Antw.: Ja; wendt n tot dén burgemeester
uwer gemeente.
Vr.: Ik ben aangeslagen m de personeel©
belasting voor een bedrag (huurwaarde wo
ning) groot 6.20. De huur van mijn woning
bedraagt per week 3.70. Kunt n mu inlich
ten hoe of dat bedrag va 6.20 berekend wordt
en of dit goed is?
Antw.: Het vordert te veel van onze
plaatsruimte uiteen te zetten hoe u/w aanslag
berekend wordit. Bovendien moet u ons het
aantal kinderen beneden 20jaar opgeven
Wanneer n twee kinderen hebt, is nw aanslag
g<Vr Van regeeringemeel bak ik den laat-
sten tijd brood. De bovenkorst laat echter tel
kens los. Wat kan ik daar tegen doen?
Antw.: Uw deeg zal te veel rpzen Wan-
neer u het dan in een warme oven zet pakt de
bovenkorst hitte, terwijl het binnenste deeg
inzakt. Zoodoende laat de korst los. Laat uw
deeg tweemaal rijzen, d.wa laat t deeg de
eerste maal goed rijzen, slaat het dan neer (in
1 een pan of zoo), laat het weer wat opkomen
en zet het dan in den oven. U zult dan geen
last meer hebben van het loslaten der korst.
Iemand heeft ons gevraagd, ten behoeve
van de lezers, die een missaal gébruiken,
elke week een gedeelte van het directorium te
publieeeren. Als reden daarvoor voerde, die
lezer aan, Jat dit jaar 't gewone dierectorium
niet verschenen is. Wij hebben dit laatste on
derzocht en kunnen mededeelen dat het ver
moeden van den lezer niet juist is. Het Hol
landsch directorium is te bestellen bij den Z
E. heer Pastoor F. v. Beukering. Verleng
de Spanjaardus'iraat te Rotterdam. Het word4
verkocht voor 25 cents.
Wegens het onklaar worden van hot roer.
is de schokker „Scheveningen" no. 30. bii Kat
wijk gestrand. De bemanning is gered.
Gisternacht is ingebroken in een perceel
aan de Bunne Bierkade te 's-Hage. Vermist
wordrt gekf en gouden en zilveren voorwerpen.
tot een gezamenlijke waarde van f 25000. Van
de daders geen spoor.
Donderdagmorgen is nabii wachtpost 62
tusschen Mep pel en Zwolle de wegwerker H. A.
Sluiter door den personentrein, kamende uit de
richting Meppel aangereden en gedood.
Te Delft is een buitenman, die onder den
invloed van sterken drank was geraakt, van zrn
portefeuille inhoudende ruim 350 beroofd.
Volgens het Bat Nbl. zal de beer H. van
Kol in Mei a.s. naar Indië vertrekken.
Het Ministerie van Buitenlandscihe Zaken
noodigt erfgenamen van den op 29 November
1917 in de haven van Genua op den leeftijd van
ongeveer 47 jaar verdronken Nederlander Jan
Zwart uart, zioh aan te melden bii het Minis
terie.
Gisterennacht heeft men ingebroken in de
Jood&ohe kerk aan de Commelinstraat. Ver
schillende kerksieraden, w. o. eenig zilver, wer
den verduisterd.
Te Bergh (Geld.) heeft een der Raadsleden
hert voorstêl bii den Gemeenteraad ingediend om
het 81-jarige hoofd der openbare school te
Zeddam wegens ouderdom eervol "te ontslaan.
Waarlijk, niet te vroeg.
Bii een firma te Meppel zijn in beslag ge
nomen 272 nieuwe riiwielbuitenfcandien en 270
nieuwe rüwielbinnenbanden.
Te Woensel ie het 12-jarig meisje G. v. O.
gearresteerd, die bü het uitgaan van de kerk
aan mej. v. d. B. een portemonnaie met 25
heeft onitrold.
Woensdagavond had een moordaanslag
plaats ie de buurtschap Reu turn (gem. Tubber-
gen). Een 16-jarige Duitsch deserteur heeft de
vrouw van den laniUbouwer K. mert een mes in
den nek gestoken. De vrouw werd levensge
vaarlijk gewond. De dader is voortvluchtig
NO. 12
17 JANUARI.
PROPAGANDACLUB
Toen voor veertien dagen in onze „Damiaa-
tjee" venmedd stond, dat er een Debatingclub
zon worden opgericht in JDe Jonge Volks-
bond", kwamen ex direct vragen, of daar ook
volwassenen aan kónden meedoen. Dat gaat
natuurlijk niet. Maar nu ia paa opgericht een
nieuwe Propagandaelub voor den Volksbond,
dus voor de volwassenen. Dat lijkt een mooie
gelegenheid om ook propagandisten te kwee-
ken. Propagandisten van het woord en de
pen.
Wij geven daarom in overweging aan hen,
die zdch voor dit werk interesseeren, om aan
staanden Maandag de vergadering van de
nieuwe Propagandaelub te bezoeken en aan 't
bestuur dezer club om het daarheen te willen
leiden, dat er in de cdnb aan ontwikkeling der
leden veel werk wordt gemaakt, dan ontstaat
er vameif een Debatingclub, wat veel nut af
werpt voor onze organisaties.
BESTUURSRAAD.
Wij maken or de bestuursleden opmerkzaam
op, dat de bestuursvergadering van a.s.
Woensdag van veel belang is.
AGENDA „SOCIËTEIT g. BAVO."
ZONDAG 19 JAN.: De Jonge Volksbond,
7K uur.
MAANDAG 20 JAN.: Ondersteuningsfonds
854 uur Esperanto uur Cursus Mid
denstand 8 uur Propagandaelub 8X uur
Bond van Technici 8 uur
DINSDAG 21 JAN.: Cursus Naaisters 8 uur
Cursus Middenstand 854 uur Bestuur
Metaalbewerkers 8 uur Jaarfeest O ver veen
7 uur Stille Ommegang Leden Bloemis.
ten 754 uur.
WOENSDAG 22 JAN.: Bond van Ambtena
ren 8 uur Leden Slagers 7 uur Leder
Schoenmakers 8 uur Bestuursraad 8 uur.
DONDERDAG 23 JAN.: Volkszang 8 uur
Kantoorbedienden 7 Y* uur Rechtskundig
Advies 854—914 uur Cure os Tuinders.
VRIJDAG 24 JAN.: Leden Metaalbewer
kers 8 uur - Rederijkere 8 uur Leden
Spoor- en Tram 8 uur.
ZATERDAG 25 JAN.: Gewone Zittingen.
Wat het zwaarder maakte.
Nou -'aa 't afgeloopen
Al 'n maand of vijf kadi ze gesukkeld- aan 'n
v-reeiude. slepsn-dg z-iekrte.
Unhand1" Bton-d ie nu. zelf fn 'rt winkeltje te
reien- dt).io Bteeas als 'n soort heiligdom-
met je van z vrpU!w bad beschouwd.
Nooit had ie z u band durven uitsteken naar
de verschil1®11 ar '•'kelen, die trouwens zóó
eigenaardig 6tonden- Kerangxcbjkd en waren op
geborgen. dat U e meeste toch niet gevonden
zou hebben.
Alleen «J wist Precies waar ze alles zonder
zoeken moest grijpen-
Tot op 't laatst had ze zich nog van d'r stoel
naar 't winkeltje gesleept, zonder tegenover dé
klanten te klagen over punen. die ais 't ware
haar ingewanden verscheurden.
Als de mensohen zeiden, dat ze 'r zoo al-echt
ndrtz-ajj, glimlachte ze maar even en zei. dat 't
wel veranderen zou.
Dertig iaTen hadden ze samen geleefd,
Hooit kinderen gehad.
Hii had z'n betrekking als klerk en zü «Pr
.Winkeltje, waar ze voor leefde.
't .Was 'n gemengd huwelijk, u.'%i' Sfift Pro- maar
tes-tant.... hij katholiek.... In geen jaren
deed ie er iets meer aan....
Dat was zoo vanzelf gekomen....
Zij was 'n goed- geJoovig vrouwtje, 'dat
echter nooit met haar man over godsdienst
Als ze alleen wa-s zocht ze haar ontspan
ning in den. bij-bel en trachtte de leer er van
na te volgen. Angstig vermeed ze elk onder
houd bver geloofszaken, ornaat ze hem ln zijn
overtuiging wilde laten.
Van lieverlede was hii gaan verflauwen en
deed op 't laatst niet meer aan z n V 1
Eens bad ze daar haar sunt over te kennen
gegeven.... Toen waa ie knorrig gew<u- 11
bad gezegd, dat zé hem diaarover niet moest
moeden. Dat deed ie bü haar ook niet..
Ze had van dien tüd af veorg-oed er over
gezwegen
Wel bad de próteatantsche v-r-ouw dofcwMJs
in stilte voor baar Katholieken echtgenoot-
Soms kwam 'n beklemmende angst in baar
op. dat zü de oorzaak zou ziin van z'n verval....
Dan schreide z© 't eenige kruis in haar
huwelijk
Vannacht was ze gestorvenzoo Opeens
gebleven in 'n fel-opgloeiende kramp....,
Als 'n blinaé. die tastend langs de wanden
g-.ut, liep-ie in 't winkeltje op en neer....
Haast niets kon ie vinden en zei nu en dan
naar, da*.4* ?p had.
Eerst was ie nog vaI) p|an geweest om 't
zaakje gesloten te hou<I'u11- Maa-r de schoolkin
deren. diie 's morgens kwamen om griffels, pot-
looden, pennen en schriftenhadden de bel
zoowat stukgetrokken, omdat 'r niet werd
opengedaan.
'n Juffrouw, die kastpapier moest hebben,
was ongeduldig geworden en had gevraagd, of
de juffrouw d'r dan niet was.
Toen was ie met z'n ar)rn op de toonbank gaan
liggen met z'n gezicht 'r op en had 't uitge
snikt in krampige etooten van 't bovenlijf
Gauw was 't toen bekend dm do buurt en de
deelneming was algemeen -
Hii was blü toen de d-rukto van 't gevraag
en gelamenteer voorbij was.
Maar toen ie alleen was, gevoelde nio toch
weer behoefte naar aanspraak en ging do buurt
even in
De begrafenis was heel gewoon.
Een volgrütuig. 'n paar kennissen waren
meegegaanFamilie had ie niet meer.
't Waa 'n onaangename regendag....
Op de algemeen© begraafplaats werd 't liik
teraardebesteld
Wat 'n verschil bii de begrafenis van z'n
ouders.... koud. doodlsoh.mike d'r bij
niks.
Er was 'n a'omineó.Deze sprak mooi en
gevoelig.
Hij luisterde er niet een» naar.zalg alleen
de kilte om zich heen..., en voelde zioh be
roerd....
Tn twee minuten, was 't afgeloopen.,..
Thuis kwamen veel menfeclieu hem cond-olee-
ren en beklagen.
Toen was ie weer alleen
Hii liep in de paar kamers doelloos heen en
woer.kléin en eng voind ie 't overal.
z'n Huisje, wat ie steeds zoo gezellig en ge
riefelijk had gevonden, was 'm nu te nauw
nergens vond ie rust..,. lutgens kwam ie tot
kalmte.
De dagen dat z'n vrouw boven aarde stond,
had ie bii 'n buurman geslapen....
Nou kiwam ie weer voor 't eerst in z'n eigon
leege bed.Leeg de plek naast 'm.lee-g
do inkuilimg, waar 't andere kussen.... 't an
dere.... dertig jaar lang.... loeg die stool,
waarop 't Kioed van haar altijd zoo not,.
hing....
Hii draaide zi-ch om en bleef denkenden
ken. Slapen daar kwam niets van.
Alles kon ie hoor-en in de helle k amer-st.il t
de stap van 'n nachtwaker.'t.gekef van 'n
hond.... 't galmen van d)e torenklok.ei
uur weer....
Nu lag ie weer naar 't winkeltje te kiiken.
de maan scheieneer juist in.
Daar siteF %les.die doezen schrijfpa
pier netje» op elkaar.dey klnwtje® touw
aan 'n üzieren pen.de bakjes potloodon. keu
rig gerangschikt.... hei-kleurig» prenten boe
ten. glimmende inktfleechjes waar 't maan
licht op glansde.
Ajs ;eals ie al die dingetjes nou s ging
tellenZou ie dan in sluup.
Ja.eerst de kluwties.een.twee.
drienou de flessies.een.
Vroeger, toen ie klein was. had io wel 's
wees-gegroetjes gebeden om in slaap te komme...
als ie ziek wasdat liad altiid zoo fiin ge
holpen
Hü most 'r nou om lachen.... wees-ge....
hè-hè-hè. Wat was je als kind. toch
Met martelende traagheid kropen oe uren
v-oorbii.... Lang hield ie 't dikwuk vol. om
heel stil to bliiven liggen, met zn oog mi
dicht.... maar ten natste moe6t io toch weer
anders.alles deed 'm zeerhii had hoofd-
pjjuOveral dacht ie tegelijk -tan
In 'n opwelling van vertwijfeling sloeg ie
zich tegen 't hoofd en brulde:: „God, o God,
laat me toch slapen...."
MaaT ineens schrok ie 'r van.GodGod?
Als die 'r was, dan zou ie me niet....
Kreunend rukte hü zich om en verborg hot ge
laat in 't kussen
Weer begon ie te denken
De komend© tiid-en zag ie voor ziet als n
troostelooze oneindigheid
Zoo ging ie den ochtend in
G. N.
