Levensmiddslenvoorziening. listriliütieleirijf fiewteie Steuncomité-Haarlem. BUITENLAND HARDE KALI-ZEEP. RUIL ZAAIHAVER. De Katholieken"entiet Tooneel. HEEREN KINDERKLEEDING O K U 8 SWf I M 6 P. W. TWEEHUIJSEN, AARDAPPELEN.- Geldigheidsduur Melkbons. eneeskundige Commissie voor 08 distributie Haarlem. Steun Gedemobiliseerden. van Veters en Schoencrêame. ZATERDAG I FEBRUARI 1919 42ste JAARGANG 9856 nf^FmTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f 2,25; PER WEEK l7>/2 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,60 BIJ VOORUITBETALING DE ABONNEMENTSPRIJS B*ÖRA *^R RAA ADVERTENTIEN 20 CENTS PER REGEL -f- 20 CORLCGSlCESLAG. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING BUREAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741 Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waar- ygrstref^jng yaSl 00801(0008 j onder het Geïllustreerd Zondagsblad in acht J a r I 30b: bladzijden. EERSTE BLAD TAPTEMELK. 1 ONGEVULDE CHOOOLADE- REEP (onverpakt 12% cent per stuk). K.G. SUIKER- De Directeur van het Gemeentelijk Levensmid- delenbureau te HAARLEM brengt ter kennis: dat verkrijgbaar wordt gesteld: gedurende het tijdvak van 1 tot en met 7 Februari 1919:° «P BON B. No. 92: een half pond Rijst a 14 cent per pond, op BON B. No. 93: een half pond Groene Erwten a 11 cent per pond. °P BQN B. No. 94: een half pond Jam, a 55 cent per pond. >P BON B. No. 96: een half pond Suiker a 30 cent per pond. op BON B. No. 97: twee Regeerings-Chocoladereepen h 12% cent verpakt, 12 cent onverpakt 26ste tijdvak der Kindersuikerkaart: een half pond suiker a 30 cent per pond. UITBETALING I 37b: Op de Peulvruclitenkaart, Bon: van de te veel betaalde gelden over de 3e HUIS- j ONS OROENE ERWTEN. BRANDRANTSOENEERING H.L. Anthr. H.L Steenkolen, 1 H.L Cokes, 100 Korte Turven, 25 KG. Briketten) aan het kantoor Jacobstraat 3 rood. Voor hen wier namen aanvangen met de let ter M en alle achtergeblevenen van A—O, op Maandag 3 Februari 1919, voorin, van 9111 ure en nam. van 2—4ure. 6126 Medegebracht moeten worden de kwitantiën van betaalde brandstoffen (3e winterrantsoen) en het bewijs van inschrijving (groen kaartje). Men wordt verzocht f 0 15 ter afpassing mede te brengen, en zij die Korte lurven gehad hebben inplaats van Briketten, f 0.20 °P BON B. No. 95: een stux hards Kali-zesp van 2 ons a 3 cent per ons; dat deze ze^p verstrekt wordt ter vervanging V'2U zachte zeep en uitsluitend verkrijgbaar is bil den winkelier, bij wien men voor kruideniers- 01 grutterswaren als klant staat ingeschreven. gedurende het tijdvak van 3 tot en met 9 Fe bruari 1919: op BON No. 14 der gele aatdappelkaart: 2 KG. Zand of Vesnaardappeien op BON No. 15 der gele Aardappelkaart: 2 KG. Kieiaardappelen - v ^at gedurende het tijdvak van 2 tot en met 8 Febr uari geldig zullen zijn: 6121 Voor melk (gewoon rantsoen): °P Maandag 3 Februari 1919, bon No. 52 Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag 1919, 1919; 1919, 1919, 1919, Voor melk (extra rantsoen): op Zondag 2 Februari 1919, Bon No. 1919. Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag 3 4 5 6 7 8 1919, 1919, 1919, 1919, 1919, 53 54 55 56 57 35 36 37 38 39 40 41 Vijfde verstrekking van toeslagbons voor klompen. ALLE GEGADIGDEN, welke in aanmerking wenschen te komen /oor bovengenoemde ver strekking, kunnen zich aanmelden aan het bureau GROOTE HOUTSTRAAT 191, onder overlegging van Hun rantsoeneeringskaart en bewijs van aanslag of vrijstelling in de PI. In komstenbelasting 1918. Verklaringen zijn voor deze verstrekking over bodig, terwijl geen toeslagbons per post worden toegezonden. Voor de letters A tot en met E van Maandag 3 Februari tot en met Zaterdag 8 Februari 1919, telkens van 912, en 2—4 uur. 6119 Namens het Steuncomité, Ir. A. Q H. CALKOEN, Secretaris. Distributie van Onderkleeding. dat de afgifte van bons voor goedkoope onder kleeding met ingang van Maandag 10 Februari e- k. zal worden GESTAAKT. De Directeur voornoemd, F. DE JONGE. De Geneeskundige Commissie voor de Distri- 1 !e li:aal*D bekend, dat de controleerendc Ge* neesneeren alle werkdagen van 2—3 uur, behalve aterdagg, alsdan van 11—12 uur en bovendien .^ündags- en Donderdagsavonds om~7\uur, l UlnS zullen houden in DEN DOELEN, Gast huisstraat. fienoeind gebouw zijn dagelijks van ''Ert°o>rC' AANVRAAGFORMULIEREN op pr kau v^atsqeneeringskaart verkrijgbaar, ziekte slecht 4^1!" Patiënl gedurende dezelfde geven. Blijkt na ®er «en formulier worden afge- liekte wederom ec4nigen tijd voor een nieuwe kan voor de tweede Vrage noodzakelijk, dan den verzocht, waarop cjaa °m n formulier wor- meld worden, dat reeds ^'"kkelijk moet ver- san het Geneeskundig Bureaiff een aanvrage De aandacht wordt er op gevest lugcz0Iulen- w"ögen voor gas en eleciriciteit vóór*3-' aan" -°t genoemde kommissie moeten j °0^ licht. ^°rü® ge- Namaa de Geneeskundige Oommissie J. VAN KONIJNENBURG. KORPORAALS en MANSCHAPPEN, die na 1 Augustus 1918 naar hunne haardsteden terugkeerden, en die reeds eenige tegemoetko ming voor kleeding, gereedschappen en verhuis kosten tot een bedrag van minder dan f 40.— ontvingen, kunnen zich, onder overlegging van zakboekje, persoonlijk wenden tot de Kon. Nat. Vereeniging tot Steun aan Miliciens, Afdeeling Haarlem, ten einde het surplus in ontvangst te nemen. De zittingen zullen worden gehouden van 1012 uur in DE DOELEN, Gasthuisstraat No. 32 en wel voor de lettere: A, B, C en D op Maandag 3 Februari E, F. G en H Dinsdag 4 I, J, K L en M Woensdag 5 N, O, P, Q en R Donderdag 6 S, T, U en V' Vrijdag 7 W, X, IJ en Z - Zaterdag 8 Haarlem, 1 Febr. 1919. De Afdeeling Haarlem van de Kon. Nat. Ver. tot Steun aan Miliciens, T. L. VAN WAGTENDONK, Voorzitter, P. E. BARBAS, Secretaris. *710 De Directeur van het Gemeentelijk Levéns- middelenbureau te HAARLEM brengt ter ken nis van belanghebbenden, dat hij van den Regeeringsconunissaris, belast met de Rijks- graanverzameling in Noord-Holland, een schrij ven heeft ontvangen, waarin o. m. wordt mede gedeeld: 6121 dat het voornemen bestaat, dat tusschen onze en de Fransche Regeering een belangrijke partij zaaihaver tegen veevoeder zal worden geruild; dat deze ruiling echter niet mag gaan ten koste van den regeeringsvoorraad, doch moet geschieden van-de aan -de landbouwers gelaten, eigen verbouwde granen, welke zij voor den zaai geschikt achten; dat aan den landbouwer anderhalf maal het ingeleverde kwantum zaaihaver, in mais'zal wor- 'den teruggegeven; dat derhalve voor elke 1000 K.Q. zaaihaver; door de landbouwers van de hun gelaten hoe veelheid, ingeleverd vóór 1 Maart a,s., hun vóór 1 April eerstkomende 1500 K.G. mais zullen worden verstrekt tot ongeveer denzelfden prijs, vrij aan boord te Rotterdam; -dat de aflevering bovenbedoeld zal geschieden tegen requ. De Directeur voornoemd, F. DE JONGE. Gedurende de week van 3 tlm. 8 Februari 1919 zal verkrijgbaar worden gesteld op het Levensmiddelenboekje op bon: No. 33b; 1% ONS JAM. 34b: 1 ÓNS RIJST. 35b: 3 QNS GECONDENSEERDE 41: 1 ONS CAPUCIJNERS. Op de Aardappelkaart, Bon: No. 36: 3 KG. VEENAARDAPPELEN. 37: 1 K.G. KLEI AARDAPPELEN. Op de Kindersuikerkaart Bon: No- 5: K.Q. SUIKER. De Directeur van het Distributiebedrijf te Heemstede, J. A. GELDORP. Het misbaar, jn de groote liberale pers gemaakt is bij de verwerping in de Tweede Kamer door bijna de geheele Rech terzijde, waaronder a'le Katholieken, der door Minister De Visser voorgestelde subsidie van f 10.000 voor de Nederlandsche Opera, brengt ons weer levendig in herinnering de prin- cipieele klove die gaapt tusschen Katho lieken en Liberalen op meer dan één punt van levensbeschouwing. Zulks heeft ontegenzeggelijk zijn goede zijde, gewend als wa in de laatste jaren, waren, de Laatste maand eft vooral, om onze aanvallende en afwerende slagen meer in 't bijzonder te richten op Socialisme en Anar chie, die beide loten uit één stam. Op kunstgebied in t algemeen heerscht tusschen ons en hen, die wij met den naam vrijzinnigen in zeer ruimen zin genomen aan duiden, diepgaand verschil van inzicht. Daarbij doet zich het verschijnsel bij an dersdenkenden voor, dat zij veelal in de mcening verkeeren. dat de Katholieke Kerk in beginsel het Tooneel, als in strijd met de zedenleer veroordeelt. Intusschen, het zij al aanstonds vast gesteld deze meening berust op een dwa ling. Dat in onze dagen de Kerk en het Too neel zoo ver uiteenLoop'en, is even waar, als dat zij in de Middeleeuwen nauw met elkaar verbonden waren. Het drama was zelfs in zijn oorsprong ge heel kerkeljjk en van historischen aard. Wel een bewijs, dat de Kerk in beginsel niet tegen liet Tooneel gekant is. Dat heden ten dage de Kerk zoo uitdruk kelijk tegen het moderne Tooneel waar schuwt en haar verbiedende stem er tegen verheft, geschiedt waarlijk niet zander reden. Het hedendaagsche Tooneel toch is helaas geen uitgebeelde openbaring meer van het menscheljjk leven en streven, van 's men- sclian lijden en strijden, zooals de edelste karakters ons doen aanschouwen. Het Tooneel vertoont ons niet .meer het opwaarts streven naar deugd, de strenge strijd tegen de verlaging van eigen zwak- hedd. Het stelt ons in tal zijner producten de schaamtelooze uitstalling ten toon van alles wat laag, gemeen en verachtelijk is. Het strekt veelal tot openbaring van wat er aan liederlijkheid en zedelijke verdorven heid huist in de maatschappij. Het moderne Tooneel vertoont ons vooral de vergoeilij- king, niet zelden de verheerlijking van den echtbreuk. En dat de Kerk bij monde van hare priesters, dat tooneel veroordeelt, welk oprecht Katholiek zal dit in haar wraken? Echter,-wij herhalen: in de Middeleeuwen bebtond tusschen Ke< k on Tooneel een nauw verband. Op de booge feestdagen vrerden er in de kerk zelve en door geestelijken, althans aan den kerkelijken dienst verbonden personen, geschiedenissen uit liet Oude en Nieuwe Tes tament en wel bijzonder uit het leven des Zaligmakers of dat der Heiligen voorgesteld in overeenstemming met de gevierde plech tigheid en als .°m'<re Vr«ie herinnering van den dag aan het volk aanschouwelijk te maken en diep 111 geheugen en hart te prenten. In den aanvang v00rgedragen in de taal der Kerk, gingen die vertooningen, Mysterie of Mirakelspelen Seilaamd, weldra in de volkstaal over. Op deze wijze werden in ons land' in liet begin der 14de eeuw, de hooge feesten yoor den ongeletterden leek, begrijpelijk en aan trekkelijk gemaakt- Het behoeft dus geen verwondering te baren, dat onze tooireeldichter Von del in een aparte pleitrede opkwam voor de rechten van een goed tooneel. En we mo gen het standpunt van den even innig vromen als genialen bekeerling, gerust tot het onze maken'. Wij behoeven ons ter wille—Van het mis bruik door velen gemaakt, het goede gebruik wat ongetwijfeld van net Tooneel te maken valt, niet to ontzeggen. We hebben bijzondere scholen, katholieke kranten, tijdschriften eti romans, witte bios copen, waarom zouden we niet streven naar tooneelvoorstellingen zonder ergernissen. Hem die niet. volslagen vreemdeling is ge bleven omtrent hetgeen in de laatste jaren in Kath. kringen voorvalt, kan het bekend zijn dat de tooneelacue, welke in die kringen werd gevoerd, stilzwijgend of uitdrukkelijk door onze leiders mek gezag bekleed, werd goedgekeurd. Ten opzichte van net Tooneel als kunst uiting meenen wij dan ook- de volgende con clusies te magen vaststellen. lo. Het Tooneel in zich moet aangenomen worden. 2o. Als sociale factor kan het opvoedend en veredelend werken. 3o-. Van Katholieke zijde dient cr op po sitieve wijze geageerd te worden. 4a. Oritische voorlichting-in onze» Kafcho; lieke pers is gebiedend noodzakelijk. 5o. Het neutrale Toe r nel kan geen'vol doende waarborgen schenken voor aan onze eischen beantwoordende voorstellingen en al léén in een speciaal Katholiek Tooneel ie de oplossing te vinden voor een nuttig, ge heel uitlevenvan eigen Dramatiek. Ten aanzien van punt 1, kan, in verband met dè beschouwingen in den aanvang van ons artikel, worden vastgesteld, dat alle eeu wen door het tooneel bedoeld was als een school van opvoeding, deugd en plicht. Door de uitzonderingen werd de regel be vestigd. Slechts door de diepe, zedeloosheid en gods dienstloosheid der Menschheid is het Tooneel van zijn roeping ontaard en verbasterd. Van Katholiek standpunt pleit alles vóór het Tooneel, mits.liet overeenkome met de eischen, die de Katholieke geloofs- en zeden leer aan het Tooneel stellen kan en moet. Dat 2e, het Tooneel -als sociale factor on- voedend en veredelend kan werken, vloeit voort uit het recht begrepen doel dezer kunstuiting. Goede, aan de eischen van ware kunst beantwoordende toaneelwerken, waardig op-, gevoerd en aangepast aan het bevattings vermogen der toeschouwers, zijn ongetwijfeld in staat machtig in te grijpen in de over tuiging der gretig toekijkende en luisteren de menigte. Door een opvoering in optima fórma" wordt het oog bekoord, het ^ior ge streeld, het verstand voorgelicht, de wil ge sterkt. Beschaving van vorige eeuwen of die van vreemde volken komen ter onzer -kennis. Do maatschappelijke toestanden en nooden. van onzen tijd leeren we kennen en begrij-' pen, de ondeugd leeren wij verachten, de deugd bewonderend. Wanneer wij ons ten 3e de vraag stellen, of er van Katholieke zijde o-p positieve wij ze, met het oog op de tegenwoordige richting van het Tboneel dient geageerd te worden, dan beantwoorden wy deze vraag beslist bevestigend. Immers, het behoort tot de onmogelijkhe den, het Tooneel uit de maatschappij te weren. Evenmin zal men er in slagen, de Katholieken van het Tooneel af te houden. Daarom mogen wij Katholieken, ten aan zien van de huidige richting waarin het Tooneel zich veelal nog beweegt, een rich ting waarbij maar al te dikwijls der Katho lieke levensbeschouwing geweld wordt aan gedaan, niet werkeloos blijven toezien. Slechte waarschuwen tegen het gevaar lijke en verderfelijke,' is niet voldoende. Positieven, aanvallenden strijd aanbinden tegen het slechte en vóór hot goede Too neel, deze taak rust o.m. op ons Katholieken. En wanneer deze taak op ons rust, dan spreekt het van zelf, dat ten 4de, critische voorlichting op tooneelgebied in onze Katho lieke pers noodig is. Die .pers heeft dan ook bekwame, vertrouwbare tooneelbeoordelaars in haren dienst, die te voren de lezers met volkomen eerlijkheid omtrent de te geven stukken inlichten, aanbevelen wat het hoo- ren en zien waardig is, afkeuren, waar Ka tholieken thuis behooren te blijven. Oprechte Katholieken zijn dan ook ge woon, zich te voegen naar de voorlichting op too neelgebied die door hunne organen wordt gegeven. Nu valt niet te ontkennen, dat door het opnemen eener vaste tooneelrubriek de too- neellust aangewakkerd wordt. Echter, even als alle goede dingen, moet pok goede too- neeikunst met mate worden genoten. We achten overigens het streven om het Too neel in goede banen te. Leiden, een verdien stelijk "werk. Ten opzichte van punt 5, diene aanstonds gezegd, dat een neutraal of onzijdig 'Tooneel evenmin bestaanbaar is a-ls een onzijdige zedenleer. Of zjjn de personen die in tooneelstukken optreden, geen penschen wier daden onder de zedeiijke wetten vallen? Of luidt het oor deel over die wetten van een Katholiek,soms eensluidend met dat van een vrijdenker? Vrije liefde, recht op ongebreideld zingenot, miskenning van hot wettig gezag, is dit alles soms hetzelfde als gehoorzaamheid aan de bestaande wetteii, plichtsbetrachting, on verbreekbaarheid van den huwelijksband? Met het voorop gestelde voor oogen, kan men ©enigszins nagaan hoe zedelijk ^oede tootleelstukken langzamerhand burgerrecht in de maatschappij kunnen verkrijgen. Wij vertrouwen dan ook in bovenstaan de beschouwingen» onzen lezers een richt snoer in de goe^e richting aan de hand te hebben gedaan. 3ai*ieIjoi*isstraat 27. TEL. 7071 3512 OVERZICHT. DE vredesonderhandelingen. Do Duitsche koloniën-kwestie heeft ln dp laatetc da-gen al heel wat -pennen, ia ba- roering gebrachf-. Er zjjn meer antevredenen dan tevredenen en het Laat zich nog niet aanzien, dat de zaak spoedig geheel beklon ken zal zyn. Als men het tenminste voor het vertrek van Wilson Lloyd George die datums van vertrek veranderen zoo ongeveer inet het uur wil klaarspelen,' moot er har der voortgemaakt worden. De strijd tusschen de verschillende richtingen en niet alleen over de koloniën is niet zonder hevigheid. Hughes en de Japanners vechten verbitterd om de Zuidzee-eilanden en ook andere be langhebbenden 4»ij do Duitsche koloniën ko men krachtdadig op voor hun eischen tegen over de richting van Wilson, die de Duit sche kolohiën niet aan een groep alsbuit uit wil leveren, maar ze- onder het volken- verbond wil plaatsen. Veel zwaarder is natuurlijk de strijd om de Europeesche gebiedskwesrias. Wilson ver dedigt inet de grootste standvastigheid het standpunt, dat JJuitschland eerst in de ge legenheid gesteld moet worden tot het vol- kerenverbond toe te treden en dat daarna de territoriale kwesties aan de beslissing van het verbond onderworpen moeten wor den, terwijl Clemenceau voor den eisch oj)- koml; dat de territoriale kwesties voor ae toetreding van Duitschland tot het verbond afgedaan moeten zijn. Havas zegt, dat het denkbeeld van presi dent Wilson om het beheer der Duitsche koloniën op te dragen aa" de daartoe door den volkenbond gemachtigde mogendheden aanvankelijk in de vredesconferentie bij nie mand ingang vond. De vertegemvooruigers van Japan en de doihinions wilden er niet van wéten en de Fransche minister van ko loniën toonde niet de minste geestdrift. Doch Wilson bleef aandringen en Lloyd G eorge nam de Haak op zich de partijen tot- elkaar te brengen. Meiavond een formule, welke "de mogend heden, die hetzij de Duitsche koloniën, het zij ïurksche jjebleden bezet houden, in staat stelt volkomen heerscheres over deze ga- bieden te zijn, zonde r ze to bezitten. Op dezen grondslag werd de beraadslaging op gang gebracht, totdat zij eindigde met ten „bevredigende, voorloopige" regeling. Twee woorden, die als elastiek ui gerekt kunnen worden. Hat besluit is begrijpelijk door de Pary- seho pers met verontwaardigingontvangen. Do Echo de Faris legt er nadruk op dat de aangenomen regeling uit den aard der zaak ook niet anders dan voorloop'ig kan zijn. Hoe machtig de ministers ook mogen wezen, zij hebben niet het recht om hun- staten te binden aan bepalingen die nood zakelijkerwijs ëen vermindering von dé sou- vereinitcit van de parleiflbnten meebrengen. Do parlementen te Londen en Parijs eu°het Congres te Washington zullen een woord mee te spreken hebben in deze zaak, en de ratificaties, die gewoonlijk niet.meer dan een zuivere formaliteit zijn, zuilen stellig niet zoo gemakkelijk van stapel loopen. Ein delijk zijn de regeeringen van.de dominions, die de schikking verworpen hebben welke Lloyd George voorstelde, besloten om" het debat te heropene.n, als het ty.d- stip van de eindrogoling d a.a.r i.s. Dan begint het spelletje dus opnieuw. De Gaiuois stelt in het licht, dat, als men aan de Briisehe dominions de rechtmatige vergoeding weigert, die zij door hun offer vaardigheid en toewijding verdiend hebben, men riskeert dat men nooit meer hun mede werking zullen verleenen en de bewijzen van trouw, die zij aan Duitschland hebben gege ven, miskent. De hou ding van den Engel- scbeta eerste-minister lijkt onbegrijpelijk, ale men haar niet verklaart uit overwegingen van binnenlandseke en persoonlijke politiek. Wat ons betreft, zegt Ganlois. wij zien in deze nieuwe opvatting van het Vol 1;enverbond een verminking van oen beginsel dat oor spronkelijk niet zonder grootheid en hoogheid was. Ook andere Fransche bladen laten zich in dien geest uit. Uit betrouwbare bron wordt ttu waer ver nemen, dat Wilson zijn vertrek voor loop iig heeft uitgesteld. Zou hij zich gevoel en als de kapitein, die ia tijd van nood het schip niet mag verlaten! De conferentie op de Prinseneilanden blijft nog steeds een groot vraairteeken, öat mis schien wol in 'n „krats" zal veranderen. De in Parijs aanwezige Russische verte genwoordigers hebben zich or 'tonder uit zondering tegen verklaard. Evenzoo deden de Fransche en Deénecke gezanten Noulen» gs NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT .f.iiirtTs s A Ar. ren uirri/ nu mtmt. erDAIHPn DPR D51QT PCD I^U/ARTHI f oen du wnnDiit.TDCTAi kug

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1919 | | pagina 13