^^icmszKKËH~'~'
VRAGENBUS
VAN OVERAL'
LEGEREN VLOOT
HANDEL ÊH NIJVERHEID
In. en om het Stedelijk Museum,
üe boudleerkamer.
•p, 4©n rauuT of behamMeldonon.^og.clljiei' waa' Otet één ey jlgjwjglo doei, als belijder»
van het Evangelie, Er moet' gésfeed eu' wór
den eenparig, en niet apart, ges tred/én als
Christenen, niet alleen voor cte eeuwigbeidl,
doch - ook voor den lijd, Spa-, wees er op,
dat, al hoopeu en verwachten wij de eeuwig
heid-, wij in ons tijdelijk leven niet werkloos
dienen te blijven. Daarna wekte hij da aan
wezigen op zich "te scharen om Hein, die re-
geeren moet boven al Ion. boven anti-Christ
of anarchist, om God. om met Hem den strijd
to voeren 0111 liet bestaan,
Antw.: Den heer A- Bdengckej^ ^jjjSfeglL
«osnsul te Aanstérdami Zwiisersrii
ï«4i;* 1U Tin H,
a«- «WerSwmer-Gwr,
£Deze teg-gen bare eieren (neten) vooral iu
naden van dé kleeren, terwijl de lioofdluis
Bic aan de haren bevestigt,
j De bestrijding van de ziekte véreisobt- daar-
i.orn in de eerste plaats een groote mate van
lindelijkheid.
Met liet oog op liet hior bestaande gewaai
behoede men. zich in liet bijzonder voor be
smetting met kleerhiizen. EenmaaL besmet,
dient men zoo spoedig mogelijk te zorgen zich
Van dit euvel te ontdoen,
Om. hiertoe te geraken moet men, waar ont-
6!ne11ingri n rich tóngen bestaan of bereikbaar
'lijn, daarvan gebruik maken. Indien dit op
l et oogenbiik nog niet mogelijk is, zij er op
gewezen, lat wat de reiniging van kleeren
aangaat, linnen cu katoenen ondergoederen
door uitkoken to zuiveren zijn. Wat boven-
Vleeren betreft, verdient het o.m. aanbeveling,
deze aangenomen dat zij lang 'genoeg ge
mist kunnen worden eenige weken afzon
derlijk re laten hangen.
De Centraio Gezondheidsraad bevordert in
middels dat waar noodig, hulpmiddelen, waar
van de toepassing buiten het bereik van het
publiek ligt, worden beschikbaar 'gesteld,
In verband met het bovenstaande is het vol
gende ter opneming gezonden aan het Xederl.
Tijdschrift voor Geneeskunde:
Op verschillende plaatsen van ons land zijn
in den laatstee tijd gevallen van typhus exan-
thematiens voorgekomen. Herhaaldelijk heb
ben zich deze gevallen vooigedaan onder de
niet als typisch te boek staande verschijnselen
vooral iu den aanvang der ziekte is dit-dik
wijls het geval.
De ervaring heeft geleerd, dat de aggluti-
na.ieproef met den bacil van "Weil-Felix als
een zeer belangrijk diagnotisch hulpmiddel
moet worden beschouwd- Het is daarom van
belang in alle gevallen waar om de een ot
andere reden aan vlektyphus gedacht wordt,
dit onderzoek te' laten verrichten. Hiervoor
bestaat o.m. gelegenheid in het Centraal La
boratorium vcor de Volksgezondheid te
Utrecht, Sterrebosch 1. Men zencte voor dat
onderzoek ongeveer 1 c.M3. bloed.
Evenals dit bij febris typhoidea het geval is,
verdient lie; aanbeveling bij negatieve uit
komst der aggutinalafieproof na eenige dagen
opnieuw bloed ter onderzoek op t* zenden.
Met bet oog op de te nemen maatregelen
wordt de aandacht gevestigd op het Koninklijk
Besluit van 27 December 1918 (Staatsblad No,
836), tot vaststelling van buitengewone maat
regelen tot afwending an vlektyphus en tot
wering zijner uitbreiding eu gevolgen.
Het verdient verder aanbeveling het publiek
opmerkzaam te maken, dat de ziekte zicb
van mensch tot mensch verspreidt door de lui
zen en wel door de kleerlnizen eii dat dus
bestrijding van luizen tevens bestrijding van
vlektyphus beteekent,
In liet laatst der week kreeg ik als lid van
„Haeriem" bericht, dat in Februari weer een
kunstbeschouwing zal geboudeu worden uit dien
Steaeliiken Atlas. Die was in'vroeger dagen
vlak bij de baud. Toen hield deze oudheidkun
dige en kun«Üiev«ido vereenisring baar verga
deringen iu de z.g. Sebneevoogtkainev. Deze
Ssclmeevoost (Gustaaf Eduard oorhelm
(18141817) was indertijd Buitengewoon
Hooglec-raar iu de Geneeskunde te Amsterdam
en Inspecteur der krankzinnigengestichten.
Haarlem heeft- de nagedachtenis aan dezen be
kwamen stadgenoot gehuldigd door een plein
en twee straten in het Rozenprieël naar liem
te noemen. EVen wil ik u hot beeld voorhangen
van die kamer op het Stadhuis, zooals ze nog
voor 10 jaar was.
Uit d© stadsbibliotheek dan kwam men «'oor
een kleinen zijgang in die z.g. commissiekamer
die in den loop van 1889 in een keurig gewaad
werd gestoken met verecliillen.de voorwerpen,
welke van tüd tot tiid uit andere gebouwen ver
wijderd en naar hier werden overgebracht. Zoo
was ó.a. het goudlèerea behangsel afkomstig
uit de woning van den lieer J. Spaan on de
Gedempte Oudegracht en ci'eeis uit liet Stads-
Armen- en Ziekenhuis. Het was een zeer een
voudig vertrek, dat door 4 wit bepleisterde mu
ren begrensa' en met een houten- op balken steu
nende zoldering gedekt was en met drie mo
derne lichtramen op het Prinsenhof uitko
mend. geheel het voorkomen kreeg van een
ruim, deftig 18e eeuwaeh vertrek. De zolde
ring vertoonde oen antiek in vakken verdeeld
beschilderd plafond, welks midden of hoofdvak
oen blauw bewolkte lucht met vliegend gevo
gelte vormt. Vooral de beide daarop voorko
mende roofvogels ziin goed van teekening en
kleur. Aan weerszijden van het middenvak, be
vond zich een fraaies*plafond5ckiklerLng, waar
van de vier hoofdvakken even zoovele zweven
de kindergroepen vertoonen. die do vier jaar
getijden voorstellen, terwijl de overige ema-llo
tussehenvakken beschilderd zijn met vruchten
en bloemen en bovendien de twaalf teek ens van
den dierenvriend, dragen een en ander omge
ven door bree-do' vergulde sierlijsten, Genoemd
plafond vormt met het goudleerea behangsel,
waarmede de in vakken verdeelde wanden met
hunne net-betimmerdo en als oud-eikenhout
beschilderde lijsten en 1 ambi-isoeringen, prij
ken, een schoon geheel.
Gaarne zou ik u nog spreken over de koperen
kroon, do blakers, do schilderijen, maar mag
nu niet te veel ruimte eiechen.
Genoeg, sii zult veel van het sohoone terug
vinden in heb Frans Hals-Museum aan 'hot
Heiligland, De keurig aangekleed© z.aal op het
Stadhuis is nu een ruime boekentaal dea- Stads
Bibliotheek, waar de in oud eikenhout beschil
derde lijsten enz, en leege paneelen herinneren
aan het 17© en 18e eeuwaehe schoon hier een
maal verzameld.
In de goudleerzaa 1'vindt go het meests der
Schneovoogtkamer terug. Jammer, dat om 'hot
passend to krijgen menage groote snipper afviel
en menig hiaat moest- aangevuld door ersatz-
goudlocr. Behalve dit goudleer aan do wand
tusaohon do betimmeringen vindt ge nog een
mooi stuk work in goudleer nabij die deur naar
de gang. Dit kamerschut met ziin fraaie
bloemfiguren is ook ia goudleer of ouir de
Oar J o li'o. Go ziet er in, hoe mooi of men hier
mee kon werken, maar tx>k hoe dat gebeurde.
Op een paar plaatsen komt het zilver naar
boven eu al» go goed ziet. bemerkt ge, dat do
goudkleur veroorzaakt wordt door do gele
vernis.
Van wanneer 'date-ert het 'goudleer? Moet
men. daarbij denkon aan. ons behangselpapier?
Dit wordt opgeplakt, 'fc Zli rechtstreeks
wandversiering, «vgnzser als gobe-liu* of wand
tapijten dit waren.
Een niet veel minder .rijke en kostbar©
dan deze geb el ius-wandbedekki ng. welke in het
einde der 17e en hot begin der ljBe eeuw Keer
in den smaak was dit. goudleer. Het had even
eens de groote aantrekkelijkheid van kunstige
handarbeid te zijn en paarde aan een g-scote
fijnheid en verscheidenheid van ornament-, een
gloed van kleur nis met geen ander materiaal
viel te bereiken.
Hot gebruik van leder voor bekleedinpj en
versiering was toen in-tusaohen al óud. Al
eeuwen vóór onze jaartelling st-ndi de techniek
van het looien al op hoogen trap van volma
king. De toepassing evenwel van goud, zilver en
kleuren, zooals het- eigenlijke goudleder te zien
geeft, is va-a de Moeren afkomstig. Zij brach
ten de kunst van- Afrika's Xoorderslrand. naar
Spanje over om van daar West-Europa door te
dringen. In verschillend# Spaansche steden be
stonden. werkplaatsen voor do 'vervaardiging
van gestempeld en gedreven leer.
Onder die- plaatsen wordt Cordova in. Zuid-
Spanje genoemd. Het naar die stad genoemde
Corduaanseh leder is het meest bekend. Van
daar dat weldra in de 16e en 17e eeuw „Cui-r
die Cordoue" de algemeen© benaming voor
goudleer werd.
Het Fran-scbe woord Cordonnier-sehoenma-
ker wij-st nog op de vreemde herkomst. Ill
Vlaanderen waren werkplaatsen voor lederbe
reiding in Brussel, Antwerpen. Ryss-el en
Meehelen. Vooral in deze laatste stad had het
bedrijf van het goudleder zich al sedert de 14e
eeuw ontwikkeld. Ook in Amsterdam en Den
Haag vond dit verschillende beoefenaren en de
namen van Hans le Maire en Jacob Dirckz
waren al in het begin van de 17e eeuw bekend.
Het eigenlijke goudleer, zooals dit voor wand
versiering werd gebruikt-, was samengesteld uit
in langwerpigen vorm gesneden huiden, die
met naald en draad werden aaneengeregen.
Door middel van houten vormen of stempels
werd aan het daartoe vooraf vochtig en kneed
baar gemaakt vel, het .gewensehte relief ge
geven, dat daarna met bladzilver werd gedekt.
Een zekere goudgele vernis over de zilverfoelie
aangebracht, gaf daaraan den verlangden goud
glans, terwijl dan do gedreven versiering door
het aanbrengen van kleuren verder voltooid
werd.
Soms wordt de kleur verkregen door het aan
brengen van een dunne .doorschijnende laag,
waarbij de ondergrond zijn volle sterkte behoudt
en en gloeiend roode fond wisselt dan vaak af
met fijn en schitterend gouden ornament, dat
allerlei motieven vertoouend, zooals boor ris van
overvloed met vruchten, vogels en kinderfi
guurtjes en verschillende bloemen van een
bijzondere levendigheid is, maar door de
rythmische herhaling van het patroon bij groote
oppervlakten van rustig harmonische werking
blijft. De goudleer en behangsels uit het- laatst
der 17e eeuw. zijn bedekt met liet weelderige,
volle rankenornament, zooals Jean Lepautre dit
teekende of bevatten in barakke liinen gegroe
peerd, tal van overigens naturalistisch voorge
stelde dier en plantvormen. Zoo berust in de
verzameling der Technische Hoogesoliool te
Delft, waar meerdere fraaie specimen voorko
men een fragment goudleer, uitgevoerd op don
ker roeden fond en tussohen de uit losse rozen
eu. tulpen, «amenojpsteldp vev^ierin.K\ Ue-Apeurt
men een aantal pracAiticr c omwiel 1 e er de aapjes,
aïo zich met alleglei onverwachte, dartele
sprongen fus-sehen de met kloeke hand gedre
ven druiventrossen' bewegen en het geheel t-ot-
een verrassèn-d boeiend decor» maken. Do pa
tronen zooals Marot die ontwierp, berusten on
strenger symmetrie en ziin kenmerkend voor
het ornament uit het overgangstijdperk tot de
18e eeuw.
Een bloemvaas met een ruiker van rozen en
zonnebloemen, rustend op een luchtig in vrije
lijnen gebogen piedenstal, waarover een gegalo-
neerde doek met franje, die uit den Lodewijk
XIV stijl bekende „lambrequin", is gespreid,
vormt het telkens wederkeerend hoofdmotief,
waarom zich fijnere ranken, in vlugge wendin
gen groepeeren.
Bü sommige patronen is bet juist de achter
grond tusschen-do arabesken, welke met een
lichte kleur, groen o# blauw, helder is aange
streken en- waarvan dan het schildoornige
sikhouet het meest in het oog springt.
Tussohen het eigenlijke ornament is dan 'een
andere, ditmaal donkere kleur aangebracht, de
z.g. double-fond of eontre-fond, welke zeer tot
hot rijke effect der compositie bijdraagt. En
kele malen is de geheel© oppervlakte verguld,
zonder_, bijvoeging van kleuren en de verlangde
afwisseling tussehen achtergrond en ornament
bereikte men door in dit laatst© verschillende
partijen te stippelen.
Eindelijk werd door een meer realistische poly
chromie een groot deel van de versiering be
werkt, waarmede naast de vergulde gedeelten
wel een riik en sprekend, maar vaak bout resul
taat w#rd verkregen.
Zag men in de 18e eeuw in menig burger
huis goudieerbehaagsel, nu wordt het meer en
meer zeldzaam en beperkt het zich tot een
fragment in weinig talrijk patricische huizen
vind men een kamer op weinige buitenplaatsen
en luttele k«stoelen.
We gelooven niet, dat er -nog veel goudleer
wordt gemaakt, wel geïmiteerd. Dit bestaat
dan uit een sooort papier en wel eenige. lagen
op elkaar, waarin do figuren, het patroon is
gedreven, waarbij dan verven en goudkleurige
vernis het effect moeten voltooien. Zeker wel
fraai uitgevoerd, ook kostelijk, maar minder
kostbaar, doch ook minder duurzaam. Al zijn
b.v. in ons stedelijk museum de verschillende
stukken goudleer ongeveer drie eeuwen oud,
zo hebben in uiterlijk al den gloed- van liet
nieuwe behouden en getuigen nog van den
kunstzin en het kunnen onzer vaderen,
N
C k r. Besture n 'b o n d. Eergisteravond
had de Christelijke Besturenbond iu heit- 'ge
bouw van den Ned. Protestantenbond een op-
wekkingssamenkonM belegd voor de leden
van de aangesloten organisaties. Na het ge
meenschappelijk geaamfe opende de heer C.
Niemöller de bijleenkomst met een welkomst
woord ©n betuigde zijn vreugde over 'het feit,
dat zoovelen aan de uitnoodiging van het be
stuur hadden gehoor gögeven
Vervolgens aangi het ®an#teor „Harp©
Davids", dat voor deze samenkomst zijn me
dewerking had toe&ezogd, op voortreffelijke
wijze eenige liederen, waarna de Wel'Eerw,
heer Da, J. van Pa assen een openingsr ede
meld.
Ook deze spreker uitte zijn vreugde over de
groote opkomst, uit allen.rang en stand, van
verschillende levens-opvattintg, doch allen
Spr. hoopt dat in de komende dagen men
ook één zou ziin: tegen de revolutie, met het
Evangelie. Elke poging om te hervormen,
zonder Christus, moet uitloopen op een mis
lukking. Spr. besloot met de hoop uit te spre
ken dat liet aïdus ietier wel moge gaan.!
Na d© openingsrede verkreeg: Ds. G. \V. C.
Vunderink hot woord, die liet onderwerp lx*
handelde „De Christelijke Sociale Bonden en
de vakorganisatie". In vurige bewoordingen
zette deze Eerw. spr, het standpunt uiteen,
waarop de Christelijke arbeider zich plaatst
en ontkende^ dat do Chr. arbeiders zouden zijn
dompers eu achterblijvers, wat zoo dikwijl»
aan dezen geïnsinueerd wordt. Moeten maat
schappelijk© toestanden worden hervormd,
sociale verbeteringen worden verkregen, de
Christelijken zullen dit ten zeerste toejuichen
en hunne medewerking aan zulk een doel
niet onthouden. Spr. betoogde dat ook ten
aanzien van anderen een ruim standpunt
dient te worden ingenomen, mot afzien van
elk eigenbelang, doch ten sterkste protesteei»
de hij tegen den socialistische dwangstaat, iu
wolk verband spr. op den treurigen toestand
in Rusland wees, waar in den bnidfeen tijd de
schandelijkste tirannie heersebt, nog wel on
der de leuze der vrijheid.
Ten slotte- toonde spr. de onwaarheid aan
van de leerstellingen van den socialist en
waarschuwde voor de drogredenen en schijin-
boloft-en van het socialisme eu anarchisme
en verzekerde, dat. mocht men de vrijheid
aantasten, allen zouden opkomen voor hun
ideaal, voor hun persoonlijke vrijheid en be
sta a nszeker kei d
Een luid applaus bewees, dat zijn woorden
ingang hadden gevonden.
Nadat het zangkoor nog eenige liederen had
ten gehoore gebracht, sprak ds. G. R- Kuyper
over het onderwerp: „Tegen de Revolutie het
Evangelie," op scherpe wijze de tegenstelling
schilderend, tussohen het Evangelie en de
revolutie; het Evangelie, dat komt van den
hcogs.en Macht, van God, en de revolutie,
een principe van den mensch en dat komt van
den mensch. Er tusscheu kan men niet, neu
traliteit is iets, dat niet meer gaat, oen naar
links gaande manke, zooals spr. het noemde,
Het moet gaan; mét God, of tégen God!
Spr. spoorde dan ten slotte allen aan zich
te oi'lganiseeren in eigen organisatie. Ook
hier toonde een geestdriftig applaus dat spr. s
rede de volle instemming der vergadering
had.
Met een woord van dank aan de sprekers
en een opwekking "liet gesprokene ter harte
te nemen, sloot de heer Niemöller de bijeen
komst.
Gevonden voorwerpen. Iorug te
bekomen bij: J. v. Schotman, Spaarnoogstraat
22, een bel; J. Lageveen, Oranjestraat 95, een
l-cettiiiR'TT. v. N o r<A enr £1 nk^st r a a b 39, Oen. ca a-s;
S. J. Kottman, Schermer^trat 22rd. een bril
•J. El-de ring. Zuid-Brouwersstraat la, een tien-
rittenkaart: D. Giljon. M. v. Heemskerkstraat
36, een horloge; S. Dieben, Groot© Houtstraat
83, een portemonnaie mét inhoud; A. v. Reien,
Kennemerstraat 19roéd> een portemonnaie met
inhoud; H. Rees, Oranjestraat 159, een sleutel:
J. Slot-, Borneostraat 43, ©en handschoenA.
van Duffelen. Frans Halsstraat 63. een wantje:
Kruimel, Sehouwtjeslaan 102. een. beursje met
inhoud; Hotel Funcler, Kruisstraat, een school-
tasch met inhoud: L. v. Soest, Wouwerman-
straat 2'5rooci, een sleutel: Ca. Willemse. Do
Clercqstraat 153, een lepelG. Geer tv. Kokateeg
13b, een hangbil jet: A. Gigengaok, Sophia-
straat 39, een bus met groenten: O. Eleveld,
WouwermausStraat 46, kinderhandschoenenT.
do Jong, Dreef 1> een broche.
B."'-rvr-
Vr, 1. Is u ook bekend, of er reeds een
beslissing is genomen, in zake de besohik-
baarstelling van verlichte en verwarmde lo
kalen voor studeerenden?
2. Zoo ia, kunnen alle studeerenden hier
van gebruik maken en ziju hieraan nog
kosten verbonden?
3. Tot wien most men zich wenden voor
het verkrijgen van nadere inlichtingen?
A n t w. 1. Ja. Daarvoor is aangewezen
een lokaal van de Handelsschool aan de
2. Iedereen kan er gebruik t an maken,
doch op het oogenbiik is er ^ellicht geen
plaats meer. Kosten zijn er. niet aan ver-
t)°3.fleWendt u tot den concierge van het
gebouw.
V r. van H. v. R. te H-
Antw. Als u schrijft dat uw zoon in N>
Amerika is, weten wij >ufet, Xenoeg. h
zullen echter aannemen dat iiij in de
eenigde Staten is. Zoo niet dan hoore J
het wel. U kunt dan schrijven naai eten
heer H. Spakler, consul^e««raal n Ne
derland te New-York, kunt m t
Nederlandsch schrijven. nc^
alle biizonderheden omtren voo-r-
al waar hij zich bevond, 00.1' het
laatst iets van liem gehp101 ^erder
leeftijd enz. en wat u weteh - Ook haar
het Department of Mari»° J®. Washington
kunt- u in het Nederlandsen schrijven.
Vr. Is er in Hiliegom een steuncomité
voor werkloozen? Zoo ja, v'aar is het adres?
Zoo niet, waar moet zich een werkelooze
vervoegen om Rijkssteiui/ i
Antw. Meldt u aan ite den, iiecr Breed-
veld, Kerkstraat, daarna b« ücn heer W.
A. Nieberding, Weerensteij ns'-raat,
V r. Waar kan ik mij vervoegen om in
lichting over mijn broeder, die zich in Ame
rika 'bevindt eu sedert 191* niets meer van
zich liet liooren?
Antw. In welken staat van Amerika be
vindt zich uw broeder?
V r. Wanneer begint men met de verbree
ding van den Rijksstraatweg Heemstede-
Leiden.
A'ntw. Nog niet bekend.
V r.: Zoudt u mij ook liet -juiste adres op
kunnen geven van het Zwifsersche en het
Duitsche consulaat!
consul to Amsterdam,
V r.t Heeft een landstormpKehtige van de
joai klasse 1915 oolc nog recht op 120 dagen
150 plus 1 stel ondergoed en schoenen? Ik
ben in October met onbepaald verlof ver
trokken.
Antw.: Wendt u tot de demobilisatie-com
missie, die zitting houdt aan de Nieiiwe Gracht
alhier,
V r.: Hoe lang, duurt in Haarlem dé gas-
afsluitsiiigi, wanneer amen daarvoor in aan
merking komt?
Antw.: Men deelt ons hieromtrent het vol
gend© mede: Er zijn twee soorten van af
snijdingen: één wegens wanbetaling en één
wegens rantsoen-overséhrijdinaf.
Bij wanbetaling wordt dadelijk weer aan
gesloten zcodra het verschuldigde bedrag' in
zijn geheel voldaan is.
Bij rantsoen-overschrijding wordt voor iede
re 10 M3. overschrijding 1 dag afsluiting ge
rekend, dus iemand, die CO M3. te veel heeft
verbruikt, wordt aa 6 dagen weer aangesloten
iemand, dio met 100 M3. liet rantsoen over
schreed-, na 10 dagen, ten minste wanneer men
het bedrag a ƒ1 per M3. heeft betaald. Zo»
niet, dan. blijft de afsnijding gehandhaafd.
Met verschillende bijzondere omstandighe
den ziekte, het niet hij machte zijn te be
talen enz. wordt rekening gehouden,
Vr.: Hoeveel inkomen moet men genieten
per week om aangeslagen te worden in de
K ij ks i nkoms tenbe la stingen
Antw.: 13 per week. Verdere inlichtin
gen dient u te vragen aan het belastingkan
toor.
Vr.: Ik ben huishoudster en wordt per 3
maanden betaald. Ik moet met Mei vertrek
ken. Als ik nu eert goede betrekking kan
krijgen, mag ik dan-over zes weken heengaan?
Kan mijnheer mij dat weigeren?
Antw.: Wanneer u overeengbomen zijl, tot
Mei .te blijven, moogt u niet over zes weken
vertrekken, tenzij met goedvinden van mijn
heer.
Vr.: Zijn de R.-K. cursussen van den Vrou»
wenbond ook voor Protestanten toegankelijk?
Antw.: De cursussen van den Vrouwen
bond zijn alleen toegankelijk vooir- leden.
Wendt u echter lot mej. Peeters. Huize „Duin
rust", te O verveen.
HULDIGING GENERAAL SNIJDERS.
Namens een 60-tal vooraanstaande man
nén in den lande uit burgerij, leger en vloot
is een circulaire verspreid van clen volgen
den inhoud:
„In November 1918 is de Generaal O. J.
Snijders als Opperbevelhebber van Land- csn
Zeemacht afgetreden, na gedurende ruim vier
jaren zich met onvolprezen toewijding te
hebben gegeven aan zijn taak, waarmede hei-
geluk van ons geheele volk was gemoeid.
Het komt den ondergeteekenden voor, dat
er alleszins reden bestaat, om den Gene
raal van de zijde van burgerij, leger en vloot
openlijk een bewijs van" erkentelijkheid te
geven voor hetgeen door hem in de oorlogs
jaren voo-r do natie is gedaan.
Hun bedoeling is door een onzer kunstc-
naats een borstbeeld van den Generaal te
doen vervaardigen en dit. met een naamlijst
van dc deelnemers aan de huldiging) Zijner
Excellentie aan te bieden.
Zij roepen daarom allen, die met hen er
prijs op stellen den Generaal Snijders van
hun gevoelens te doen blijken, op, om hun
instemming mét liet plan te toouen door
inteekening op de daarvoor bestemde lijsten.
„11e bijdragen groot (tot hoogstens f 10)
of klein - zullen welkom zijn.
Lijsten zijn o.a. bij de voornaamste boek
handelaren in de grootere steden beschik
baar terwijl tevens lijsten circuleeren bij
leger en vloot.
De gelegenheid tot deelneming wordt 20
Februari 1919 gesloten."
NAAR AANLEIDING VAN EEN 1ÏYP0-
GRAFENSTAKING.
Het was 11 Juni 1918 en er werd te
Zutphen gestaakt op de drukkerij der uitge
versfirma Thieme en Co. De, stakers escor
teerden iederea avond, wanneer deze naar
huis ging, de procuratiehouder der firma,
den heer 0. Op bedoelden avond vergezelde
de heer H. S., firmant der uitgeversfirma,
den heer O. Onmiddellijk sloot zich, behalve
de stakers, een talrijk publiek bij het twee
tal aan en een landstormplichtig soldaat bij
het instructie-bataljon te Kampen, de 26-
jarige A. V., liep opzettelijk herhaaldelijk
tegen den hoer O. op te duwen- I>e heer 8.
verwisselde daarop met den heer O. van
plaats, maar nu tracteerde de militair ook
den heer S. op hinderlijke duwen. Tot einde-
lijk twee politieagenten V. in den kraag
namen en weg wilden voeren naar het po
litiebureau. Daartegen verzette hij zich he
vig, doch hij werd meegevoerd. De Arn-
hemsche krijgsraad veroordeelde hem we
gens wederrechtelijke vrijheidsbelemmering
van den heer S. tot f 15 boete subsidiair
l maand hechtenis en 1 maand gevangenis
straf. In hooger beroep requireerde de ad
vocaat-fiscaal voor het Hoog Militair Ge
rechtshof bevestiging van het vonnis.
Mr. Eo-enveld bezwoer het Hof geen klasse-
justitie toe te passen en zicli in te denken
in het inzicht ten dezen bjj de arbeiders
klasse. Beklaagde zag niets onbehoorlijks in
zijn houding en wanneer er geweld is ge
pleegd is dat geschied van do zijde der
politie. Hij pleitte daarom tot vrijspraak of
heroplegging van een kleine boete.
Hét Hof zal later uitspraak doen
Om tel e u r s t i 1 i n g' t v o o *-,<
'k ome n. Men verzoekt ons opname van het
volgende:
Do Nederlandwcke Kamer van Koophandel
te'Parijs ontvinjg in den laatston tüd een aan-4
tal brieven van Hollandseho jongelui, dj®'
een plaats zoeken op een handelskantoor en'
meenen te Parijs gemakkelijk een betrekking
1e zullen vinden.
Om teleurstellingen te voorkomen, vestigt
de Kamer er de aandacht cp, dat naar haar
ervaring ook thans hr Frankrijk geen gebrek-
is aan handelsbedienden.
Niet alleen doet de demobilisatie dagelijks
een aantal tijdens den oorlog- gedemobiliseer
de employes terug-koeren, maar bovendien zijn
juist kautoonverkzaamkeden in veïo 'geval
len aangewezen voor defeenen die door ver»
wondingen verminkt geraakt zijn.
Tal van verminkten zijn en worden dan ook
hiervoor opgeleid, en dooi' de Fransclie huizen,
wordt begrijpelijkerwijze aan deze slachtoffers
van den oorlog' hoven andere, vooral boven'
degenen die uit een neutraal land afkomst^?
zijn, de voorkeur geschonken.
Om diie redenen meent de Niederlandscha
Kamer van Koophandel te Parijs te moeten
waarschuwen tegen de te groote verwachtte- i
gen. die naar liet schijnt, bij vele jonge Hol-
landers ten aanzien van het vinden van een©
betrekking ia Frankrijk beStaan, en het ko.
men naar Parijs van lien die niet- 'n bepaald
handwerk verstaan of niet- zeker zijn van eem
verbintenis, beslist te moeten ontraden.
sssssisi
»mui'«i» u'iini»M— »iw
Ned. R.-K. .Bond van Ha n d e 1 iu
r e ui i n M a n u fact ur.en en Aan
verwante va lc k e n ,,S t, M i 1 1 e-
b r o r d u s" U tree h t. Woensdag 12 Fe
bruari 1919, zal een buitengewone Algemeen©
ledenvergadering worden gehouden in het
schouwburg-restaurant „Vreadenburg, te
Utrecht, des namiddags lialf twee. Het voor
dezen crisis-tijd zoo belangrijke eredietvraag-
stuk, zal aldaar behandeld worden.
De hoeren directeuren der Hanzebanken,
almede do heer K. I. B, A. de Coster, secr.
van de reg-eerings-couxmie^ie inzake het Mid-
.denstaads-c-rodi^i*ullen deze vorgaderinx hij
wonen.
Kan het brutaler?! Bii de firma v.'
d. Briendt aan den Zwarte weg te s-IIage waf
ontboden een wagen met twee paarden, om een.
vracht te vervoexen.
Een koetsier van genoemde firma was o»
den bepaalden tijd met de tweo beste paarden
en een wagen aanwezig; een als heer gekleed
persoon deelde liem mede. dat hii nog wel
eenige mannen kon ontbieden, daar hot, .vraohtie
te zwaar was om het alleen op den wagen. t«
krijgen. Do koetsier moest, dan maar oren naar
een publiek telefoonstation (in do Hobbema-
straat) gaan om -de firma op to bellen. Toen
deze dit gedaan had en terugkeerde, waren
paardeu en wagen verdwenen.
Door de inmiddels ontboden politie werd in
allo richtingen, gespeurd, doch tot lieden zon
der gevolg. Ook oen onderzoek per auto langs
den straatweg naar Rotterdam had geen, succes.
Men vreest, dat de paarden naar een slachter
ziin gevoerd, om voor do consumptio gebruikt
t© worden 1
In t'us sell en is dit voor de firma een schado-
postja van meer dan 3000.
Kan het brutaler?! (Ned.)
Aanhouding van ooiloïtuid,
Door do recherche te Maastricht is een schip-/
per W. genaamd, aangehouden, welke mot züu
met hout geladen schip uit België kwam.
Tussohen do lading verborgen word gevonden
een dozijn geweren, patronen,- tasschen," rollen1
met telefoondraad, volledige installaties voor
veldtelefonen, lantaarns, draagtoe^Jellon, een i
foudraal met oen wapen voor vliegmachine#-,'
allerlei instrumenten, o.a. een melometer. cneJ
D'O schipper vertelde, dat llii to Dendei'*;
monde al die voorwerpen, door de DuU&oIm»**
in hot water had zien werpen, en hii ze erj
toen later had uit gehaald. Een gedoelt© vaas
do voorwerpen had do man reeds in pen vink oh
verkocht. Tegen den schipper is proces-verbaal t
opgemaakt.
Geknoei met brandstoffen,!
Het gebeurde al weer in Den Hang.
's Avonds wordt bij een respectabel Hage
n-aar tegen 10 uur gescheld.
M'nheor schrikt, mevrouw vond,, dat m.
maar moesten laten bellen,. je hoorde van')
die verschrikkelijke dingen, moord en dood1-
sla'g waren, om het zoo maar eens te zeggen, j
niet van de lucht. Maar toen er weor gebeld
werd, keek zo door het kiertje van een gat*j
dijn en zag op do besneeuwde straat.... eerj'
brandstof fenwagen.
Wie zóó'n ding voor z'n deur ziet, is niet
meer te houden en minheer, die juist iet»,
kad staan verzekeren van: revolver meene
men, door het luikje kijken misschien ecu
telegram (enfin,, wat een man dan al zoo1,'
zeg'gen kan) in'milieer was in drie stoppen d*
trap af smeet de deur open en stónd voor)
twee zwarte mannen. Twee zwarte mannejak
die geheimzinnig deden en fluisterden, zóoj
zacht, dat mevrouw het boven aan do Iran!
niet, verstaan kon, j
Anttiraoiefc was Stoft beste ~~j
f 12 een mud, 2 mud voor f V1 011 00^j
30 - I
„En 5 mud)" m'niieor ia spanningf.
yij ftig gulden" zei een der zwarte mamieff,!
X>e koop werd gefloten, m'nlieor zon er beï
geid aan spandeeven, dat hij voor 2 paa,r nieu
we schoenen had gereserveerd. Hii liep llè*
ver met warme voeten in stukke schoenen^
dan met koudo in heelo.
„Boter bij de viséh," zei een der zwoi-fe man.
aen nog. En toen gingen do zakken op eete
drafje door de keuken in het kolenhok w
den tuin. Je hoorde 'hot daveren,
Nog- een fooitje en do zwarte imaanewj
gingen weg.
M'nheor en mlevrouw, benagelyk, krope»
bij dea kachel, porden hem flink on. smoUto
de heelo kit>or in leeg- Hot kwam er nu toétf
niet moer op aan.
Deu volgenden morgen was dé kamer steeito
koud. De meid bad de kachel mot dat spufl
niet kunnen aankrijgen
....Het waren zwartgeverfde sintels.
V (l 2li
Stoomboot Mu-, deelde aan het „N v. h. N. J
mede. dfat er van verduistering o-f van lied,
willen behalen van eenig persoonlijk voordoet
doo,r hem of zijn bediende bij don verkoop dw
gemeenteharing niet is -godaoht. Het betrof
hier -do toepassing van een artikel van ue
bepalingen op de vrachtmaat, i
ondernemers van beur-tdiensten wordt opge
legd goederen, dio aan bederf oudei-hei ïg zun,^
te veric-oopen ten bate en ten toste van do ver--
zendes of -geadresseerden wanneer deze na
een bepaalden termli-n ^ieit zijnyi tgehaald,
Aangezien dit met deze parte hariteg het fee-,'
val was, had do directeur last gegeven tot
verkoop in hot belang van de *Wü<™nhjlü
dat geval de gemeente Groningen). Do heer;
v II. gaf toe, dat het een krass© maatregel
was, 'vooral waar hij in dit geval de afzender»,
gemakkelijk ihad kunnen waarschuwen dat ito
go partiiJjgring mg
