ikiie num. eouRAMT
BINNENLAND
ue umlergang van een
Wereiomacht.
Parlementaire Kroniek.
WAT DEMPERS ZEGT
VROOUJK ALLER HEI
rKUILLÜTQN
Woensdag 19 Fesruari Tweede Blad
f De burgemeestersbenoeming in Haarlem.
De benoeming van ©en burgemeester van
Haarlem kan nu binnenkort worden tegemoet
gezien.
Wij hopen van harte dat het een R.-K. au,
omdat daardoor voor goed zou worden g-e
broken mot de dwaze traditie dat in een ge
meente van eemge beteekeuis boven den Moer
dijk oen R.-K, niet OP zijn plaats u ais bur
gemeester.
Maar al zou dit caiet het geval zijn, dan
heelt de rechtvaardige aetie der Haarlemfiche
Katholieken tenminste het voordeel gehad,
dat weer eena de aandacht is gevestigd op
onbillijkheden, waarvan wij, Katholieken, nu
al eeuwenlang het slachtoffer zijn, en die,
zeker in onzen tijd. allo reden missen.
Vraagt men in nlot-R.-K. kringen welk be
zwaar er wel is tegen de benoeming vata een
B.-K burgemeester voor deze stad, dan is het
zwaarste argument dat men te hooren krijgt
wel: dat het zoo gek zou zijn.
Waarom, vragen wij.
Een burgemeester van welk© godsdienstige
of politieke gezindte ook, zal immer een meer
derheid andersdenkenden tegenover zidhi vin
den.
Wel zijn twee derden van de Hearlemsehe
bevolking niot-Katholiek maar deze twee
derdon zijn onderverdeeld in zulk een groot
aantal gezindten en onverschilligen, dat^ het
aantal van ieder in Iket niet verzinkt bil het
cijfer van Roomcch-Katholieken, dat in Haar
lem woont.
Zou men dus kunnen praten van overheer-
scbiag, dan ©eldt dat voor welken burgemees
ter ook. dia benoemd zou worden.
Alleen de Roomsch-Katholieken kunnen
getuigen dat zij de sterkste ordelievende par
tij zijn in Haarlem»
Opvoedkundig zou bovendien de benoeming
van een R.-K, burgemeester uitstekend wer
ken. Het zon Onze nlet-Katbolieke stadge-
nooten leeren dat ook de B.-K. gelijkberech
tigd zijn voor de Grondwet; dat in ons landje,
met zijn gemengde bevolking, ook met de
R.-K. dient te wórden samengewerkt, en dat
met hen ook last not least samen te werken
valt.
Hopelijk zou zulk eon benoeming ook haar
terugslag hebben op andere benoemingen als
bij hot notariaat, do rechtbank, en het stede
lijk arn.bi e naarscorps, waarbij de R.-K. zich
terecht achtergesteld kunnen voelen.
Wanneer ons iets verwonderen moet bij deze
actie der Roomsdöt-Katholieken, dan is het
dat wij daarbij zoo weinig steun ontvingen
van die zijden, waa» anders zoo zeer geroepen
wordt om gelijkheid en rechtvaardigheid voor
een ieder.
Den Haag, 16 Februan.
O, dagen -san Tromp en De Ruyter, waar
is óns land gevallenI Waar is de tijd ge
bleven, dat JBrittanrje een ijzeren keten span
do over de Theems, beducht voor Neerland'»
zeemacht! Da tijden', dat Holland's Homerus'
'•eng:
Maar wat kaar een keten baten,
Als de Leeuw* van Holland brult.
Eu de zee mei doodschrik
Gelukkige Vondel, dat gij de vorige week
riet hebt beleefd^ toen de Hollandsohe zee
man eert onbetrouwbaar element, de vloot een
aoodjo oud-roest werd genoemd en de heer en
in Den Haag zich beijverden in voortvarend
heid om de Marine op te ruimenl
Het Nederlandsdha volk was nooit mili
taristisch aangelegdj met de schutters maakte
het publiek liefst een grapje en van de vloot
kende het enkel den hossenden matroos op
Koninginnedag,
Die geest beeft zich wol altijd eenigszins ook
aan het Parlement afgespiegeld; iedere cent
voo. de Marroe werd vroeger in Den Haag
driemaal omgekeerd en Minister van Marine
-«■as een der meest ondankbare baantjes.
Het heeft aan jhr. Buys dan ook iheel wat
moeite gekost om een-titularis voor Marine te
vinden. Wanneer Ik eens mag klappen uit
do geschiedenis der jongste kabinqts-formatie
dan ia het thans wellicht niet ondienstig m©e
te deelen, dat de oorspronkelijke bedoeling,
was aan jfcr. Altfcog von Geusau het „Dep.
van 1 ,artd h vordedifemg* toe te vertrouwen;
dus Oor rog ea M&rino samen. Deze weiger c©
eekter beslist en wild.® zich alleen voor Oor
log verantwoordelijk stellen. Toen is zoo
als men zich zal herinneren het Kabinet
gevormd en later ia eerst de Minister van
Marine benoemd. Da beer Naudin ten Cate
„net er zich voor vinden?', zooals Z.Excellenti©
zich do vorige week zuchtend liet ontvallen!
En nu zit deze Minister met een Marinc-
begrooting van 40 millioen en de Kamer
met dozen Mini ster 1 Beide partijen hebben
elkaar de vorïfete week aangezien met gezich
ten van: kan ik het helpen; de heer Naudin
ten Cate n.l. zegt beuscih niet voor zijn pleizier
Minister te zijn en de Kamer zegt; wij' vinden
je een beste kerel, maar die dure oorlogsvloot
willen wij zoo gauw mogelijk opruimen en
dan moet gij maar in den grooten zondvloed
meel Er is een prettiger verhouding denk
baar l
Ik sprak daar van „de Kamer". En inder
daad was er een zeldzame eenstemmigheid
in ons Lager Huis merkbaar over deze ge
dachte: dat de voorliggende Marinebegxoo-
ting van 40 millioen gulden het geld niet
waard was. Het Marine-personeel is door de
jaren-lange actie der socialisten goeddeels
verkankerd en in de revolutieweek vreesde
men, dat de omwenteling ook hier te lande
van de vloot zou uitgaan. Vervolgens hangt
de ontwapeninlgsidee in do lucht; de vredes
conferentie is in Parijs aan 't beraadslagen
en straks kan er zoo iets als een volkeren
bond komen, waarbij een leger en een oor
logsvloot overbodige dingen worden. Ten der
de is daar de overweging dat wij toch niet
tegen de groote mogendheden op kunnen; dat
de bestaande vloot om slag te leveren niets
waard is en wij de millioenen niet kunnen
opbrengen om er een bruikbaar oorlogswapen
van te maken.
Deze stellingen vinden eigenlijk nergens
bestrijding; verschil komt er eerst wanneei
het aankomt op conclusies trekken en....
wanneer de politiek niet in 't spel komt.
Dan willen de Vrijzinnig-Demoeraten allen
verderen aanbouw en afbouw van Marine-
materieel en alle herstelling van. oud mate
rieel staken in afwachting van wat er van
den volkerenbond terecht komt.
Docib de Minister van Marine zet daar
tegenover: er is reeds 13 millioen besteed aan
de rompen van nieuwe schepen; staken wij
den afbouw, dan is dat alles verloren geld.
En dan komt Mfer. Nolens betoogen: gij ver
geet, dat wij een Koloniale mogendheid zijn
en dus onze vloot voorloopig in stand moeten
houden. En de toestand is zóó, dat, als wij
met herstellen en aanbouw uitscheiden, er
binnen zeer korten tijd van geen vloot meer
sprake is.
Een ander geluid daartegenover doet mr.
Romans hooren, die radicaal de conclusie
trekt: thans Is het de tijd voor ontwapening,
kleine staten hebben niets aan een vloot dan
misschien alleen als onderdeel van de lands-
defensie tot handhaving der neutraliteit. Ge
bruik dus van de bestaande oorlogsschepen,
wat ge kunt, voor kustverdediging en stel
deze ter beschikking van den Minister van
Oorlog. Het Marine-Departement kon dan
worden opgeruimd. En mochten de Kolomen
te verdedigen zijn, zend dun de rest van de
vloot naar Indië.
Ik wil erkennen, dat dit geluid van mr.
Bomans zeer sympathiek klonk; immers het
doet den Katholiek goed in een Parlement
overeenkomstig- het Pauselijk program voor
ontwapening te hooren pleiten. Toch vond
de motie-Bomans zóó weinig steun, zoowel
links als rechts, dat de voorsteller haar eige
ner beweging introk. Vraagt gij naar de ver
klaring hiervan, dan is zij m. i. deze, dat de
voorsteller één ding had vergeten. Hij ging
naar de vergadering met het hoofd vol van
de moelijkhoid om thans reeds in Nederland
aan ontwapening te beginnen en het hart,
warm kloppend voor d-s ideaien van den vol
kerenbond. Maar behalve verstarnd' en gevoel
is ei? belaas nu eenmaal in de politiek nog
een derde factor noodig, nl. de berekening
van het succes. En berekend was de motie-
Bomans niet, want lan had de voorsteller
eerst de stemming der Kamer en het ant
woord der Minister afgewacht; en om per
soonlijk succes was het hem nog minder te
doen.
Van meer slimmigheid getuigde de motie-
Hugenlholtz. die het socialistisch gebaar^ be
vatte van de geheele Marine te willen liqui
deeren, maar inmiddels een slag om den arm
hield om het verloop dei Vredesconferentie
af te wachten,
Zelden ben ik het met den bolsjewiek Wijn
koop eens; maar het was- ditmaal raak toen
deze de motie-Hugenholtz betitelde als gebo
ren nit concurrentiezucht met de Vrijzinnig-
Democraten, een politieke onoprechtheid dus.
Wil je anti-militarist zijn, stem dan tegen
de heele Marine-begrooting, zei' Wijnkoop,
dan hebben we de motie-Hugeniholtz niet
noodig,
De Kamer zat aan 't slot der debatten voor
een leelijke impasse: een begroeting van 40
millioen goedkeuren voor een vioot, waarvan
de bruikbaarheid door den Minister zelf niet
kon worden aangetoond; of een motie aan
nemen, waarbij de Marine feitelijk op non-
actief werd gesteld! Wat moest er gebeuren?
Minister Heemskerk, die achter ue Minis
terstafel de debatten bijwoonde, wist er als
poli tiek- geroutineerde een uitweg op. De hoer
De Mur&It had nl. aan den voorzitter ver
zocht da beraadslagingen to schorsen en den
Minister eerst meerdere inlichtingen te laten
geven over de kosten, die bespaard zouden
worden, wanneer de verdere aan- en afhouw
der vloot werdi stopgezet. Maar alvorens flit
45
ROSS - i j 1HT aEi oOLtiCH, -
Voor den purperzoom dor senatoren?
lachte Dy dia. Dat zija me spnatoren.Waar
over oraadslaagt gij dan op het Kapdtool?
Gver de wijza waarop men het best praat-
Justlgen eksters «Ja gij zijt, den al te spitsen
tong Korter maakt.
Ik zie, tlat gij niet b hoeft verlegen te
ritten als gij heit mot de millioenen van uwe
tollenaarsters hebt klaar gespeeld. Gij legt
eenvoudig een ouden gesekeurden zak om de
•«houders en dó "Wijsfeeer is er. Daar kan
kien heden ten dagó den kost mee verdienen.
Nu verscheen op den drempel der zaal ©en
van weinig meen? dan dertig jaar, in
««n donkeren filoeofenmantel gehuld. Hij had
©laatste woorden van, Lydia gehoord; een
ubbolzinnig lachje speelde dm zijn dunne
ppei>. Hij maakt» een buiging voor de Bo-
aunseho purperdragers, doch er was eenig©
1 achting to lezen ia den blik zijner kleine,
^'dringende oóggut
Nn hebben wij. ook. om.cn, Luciani. rlen
Marcus den aankomende toe en begroette
hem. Er ontbreekt niemand meer; wij kun
nen beginnen.
Hjj klapte in de kamden. Op dit teeken
weerklonken achter een gordijn de tonen van
een krijgsmarschi, welke gespeeld werd door
een orkest van fluiten, cymibalen en cithers.
In den pas be£Rf zksh het gezelschap naar
do eetzaal.
Hier droegen «laven Britsche c cers, zee
egels, slakken en met zoeten wijn bevochtigd©
tulpen als voojereoht aan, om den eetlust
der gasten op te wokken, Terwijl daarop Sy
rische knapen, n rood© mot goud doorstikt»
tunica's, zilveren wasohbekkens om de han
den te wasschen, binnen brachten, verstomde
plotseling de marsch ©n een zachte treurende
melodie liet zich hooren, die van uit de aarde
scheen op te rijzen. De heer des huizes schreed
naar de groote tafel toe en de armen uit
strekkend naar een zilveren geraamte», als
afbeeldsel des doods, dat tusechen bloemen
doorschemerde, sprak hij:
O gij, mót nw glinsterende gebeenten,
die spot met alle moeiten en droomen der
menschheid, herinner ons bij dag en nacht,
dat den sterflijken mensch zooveel geluk ver
gund is, als hij tijdens zijn leven m de gele
genheid is te genieten. Zijn wij eens aan u
gelijk, dan helpen ons noch de vereering of
verafgoding der overlevenden, nocthi de Ue-
deraiL an. da wierook dar nrieflters». hoek ook
verzoek in stemming werd geferadbt fluister
de mr. Heemskerk zijn ambtgenoot Naudin
in *t oor» vraafe zelf schorsing der beraadsla
gingen, dan houdt ge je zelf groot! En waar
lijk, Minister Naudin deed. het. *t Viel ais
een bom in de Kamer: een verzoek van een
Minister om de begrooting aan te houden!
Mr. Marohant, die de stemming in de Ka
mer voor de motie van zijn partijgenoot Oud
op dat oogenbïik gunstig achtte, was over
dit verloop woedend ©n trachtte den Minister
te dwingen voort te gaan. Maar voorzitter
Fock is niet voor de poes en zette den héeten
Vrijzinnig-Demoeraat op zijn nummer. Minis
ter Naudin heeft nu tijd tot Woensdag om
zich te bedenken en,,., te herstellen. Sterkte
Excellentie!
Zou dius die Marine-be&rooting zonder dit
intermezzo vermoedelijk zijn afgeloopen, mei
twee andere begrootingen is de Kamer nog
pas begonnen, nl. met die van Oorlog en
Arbeid; en toclhi loopen wij al zachtjes aan
naar Maart met het Paasehreces in 't ver-
schietl
De besprekingen bij de Oorlcfes-begrooting
gingen begrijpelijkerwijze veelal in de rich
ting van dcmocratiseeri ng der weermacht en
de bevordering van een volksleger. Van de
Katholieke fractie hield mr. Bomans in die
richting een warm pleidooi, dat fbiij besloot
met een motie, waarbij de onmiddellijke re
organisatie der weermacht wordt geëischt,
met als gevolg belangrijke bezuinigingen
reeds thans op het hoofdstuk Oorlog.
Tegen deze motie zijn minder bezwaren te
opperen dan tegen die, welke bij de Marine-
begrooting werd ingediend; vandaar wellicht
de qnam-spottende interrupties nit den roo-
den hoek.
Op de besprekingen bij de begrootingen van
Oorlog en Arbeid, zal ik verder niet vooruit
loopen, maar afwachten, wat deze week ons
brengt.
Op één discussie ia de Kamer moet ik nog
wijzen; zij is te belangrijk, dan dat zij in deze
Kroniek mag ontbreken. Ik bedoel de vraag
van mr. Loeff over de eischen dier Belgische
delegatie ter vredesconferentie en het ant
woord van Minister van Kamtebeek. z
Heeft de Belgisch© Regeering werkelijk een
eiech tot annexatie van Zeeuwsoh-Vlaande-
ren infeesteld? Onze Minister van Buitenland-
scbe zaken zeide: ik weet het niet, Het is
bijna ongelooflijk, want België, dat uiterlijk
zoo hoffelijk en vriendschappelijk tegenover
Nederland is, zou dan in 't geheim tegen ons
ageeren! Dat mogen wij zonder meer niet aan-
aannemen. Toch was 't feoed, dat Minister van
Karnebeek al vast verklaarde: nooit zullen
wü een stukje grond zonder krachtig verzet
van ons laten afscheuren; en, na thauwkeurig
onderzoek, zullen wij onze houding tegenover
do Belgische Regeerin£ vaststellen.
De Regeeririg van Koning Albert moge in-
tusschen uit de organen van de Vlaamsche
partij en de Belgisch© socialisten reeds be
grepen hebben, dat een groot deel van zijn
eigen volk van geen annexaties weten wil!
HAGENAAR.
ONZE MARINE.
Naar aon-Je-idinar van de boraadsia^ing- in
de Tweede Kamer oven- den .geest bif do Ma
rine, schrijft de „Standaard." het volgende:
„Of de Minister van Marine reeds ge
noeg heeft doorgetast, om, brak er weel
een booae zet uit, het kwaad te kunnen
bezweren, is vooralsnog niet uit te maken.
Toch schijnt nu reeds deze zekerheid ver
kregen, dat een oproerige matrozenbende
ndet met een duchtig gewapend schip
naar de Maas zou kunnen stevenen, om
in Rotterdam die lont in het kruit te ste
ken, en reeds hiermee is een der meest
dreigende gevaren afgewend.
Van een oplossing van het geding is
hiermede intusschen nog zelfs" de inzet
niet gegeven, en wij twijfelen niet, of het
zal straks onvermijdelijk blijken, om deze
zoo critieko aangelegenheid bij: afzonder
lijke wot to regelen, mits daarbij de
Koloniale Marine dam ook in den meest
volstrekten zin van ue vloot nier te lande
worde afgescheiden. K-elf» kunnen we
niet vermoeden, dat de heer Van der
Voort van Zijp» dle voor het behoud van
"de Marine sprak, het in anderen zin zou
hebben -bedoeld.Aan algeheel© afschaf
fing van de Marme aal ook, afgezien van
onze Koloniën, te lande' nimmer kun
nen gedacht worden. Reeds ons verleden
gedoogt dit mi eb e,a waaf schier alle Mo
gendheden, tot zeiis -Lelgie, steeds meer
op het gereedhouden van een verweer ter
zee bleken prijs te stellen, kan een land
als 't onze, dat voorbeen als Zeemogend
heid bovenaan in de reeks stond, aan geen
afdanking van »lle Marine denken.
Heel iets anders is het Intusschen, of
daarvoor een afzonderlijk Departement
van Marine noodig is. En dan blijven we
de gansel^Ölynïp"6' W®.araaa het gemeene
volk gelooft. Breng ed8,lri herinneruifl.
dat wij ieder cagenb^ des levens zooveel
mogelijk genieten en geen dropje levens
vreugde o «genoten laten verdampen,
Mueius mo-et het geraamte een offer
brengen. Van ons aUen moet hij het eerst
Charon's scheepje 1) aestWen-
Ook ditmaal voelde de senator zich niet be-
leedagd Hij nam nit de hand van een slaaf
een pas gevulden 'beker, naderde het geraai*-
te en besproeide het met wijn, terwijl hij na
een diepe buiging «Pia
Ik breng u mijn passende hulde, stomme
spotter, wijsgeer tiler wqsgeeren, beste leer
meester der mensebbe d! Gij alleen bezit de
eenige, eeuwige waarlieod, die namnfer liegt
en altijd nieuw 1®. ofschoon, de menschheid
hare vermanende stem sedert de tijden hoort,
toen ouzo dappere en d^dzame voorvaderen
nog als dieren in holen woonden. U huldigt
de hoogberoemde senator Mucins, met zoo
deugdzaam en dapper als zqn voorvaderen
mam- daarentegen veel verstandiger, omdat
hjj niet met Ibiet vee te aamen in aardlic^Jan
woont, gieen brei van zwart meel eet, geen
water drinkt, van geen matronen houdt die
de stallucht bij zich hebben en geen vrees
heeft voor de goden van de Olympus, waar
aan bij evenmin gelooft als gij-aan een voort
leven der menechen in de wolken, ia Hade»k)
af waar,
bij wat steeds onze meaning was, dat w©
noch een Departement van Oorlog, noch
een Departement van Marine moeten
hebben. AI wat de nood ©ischt, is een De
partement van Landsverdediging, en dit
Departement kan in twee sectiën uiteen
gaan, voor verweer te land en voor ver
weer ter zee."
£EEN PERSOE&PREK MET DEN GEWEZEN
DUITSGHEN KROONPRINS.
De Amerika aneohe journalist Parker son
liheeft te \v ierintrea een onderhoud van twee
u-en gehad met ex-kroonprins Wilhelm.
Indien gij wens-oht te weten, aeide hü> wie
,Öen oorlog heeft begonnen, dan wil ik u dit
vertellen. Dit was Eduarai VII. ik heb herhaal
delijk urenlang met hem gesproken, zooals wij
thans samen spreiken. Ik weet uitstekend wat
ijn bedoeling was. Hii wilde niet zoo zeer
Duitsohland bestrijden, maar ziin bedoeling was
het 'in de verdlrukking. te brengen. De schepping
van de Entente was de oorsprong van den oor
log, Noch mijn vader, noch ik hebben dien
gewild. Ik voor mij wist evengoed als een ieder,
dat zonder een oorlog Duitsohland in commer
cieel opzicht de w er el dsup prem atio zou kunnen
krijgen. Misschien gedurende 10 jaren was ik
een tegenstander van den oorlog, daar ik wist,
dat wü niet konden hopen, dien te winnen,
tenzij er een wonder zou gebeuren. Wanneer
thans nog spreken om mijn vader of mij
dood te schieten, dan moet ik zeggen, hoe
elaobelijk en absurd isi het van menachen, die
n de 20e eeuw: leven, om zoo te denken en zulk
een onzin te berweren. De menschen zouden ons
hetisoh niet meer kunnen 6traffen dan wü reed»
'gestraft ziin.
Op een vraag of het niet een zegien waa, dat
alles thans voorbij waa schitterden zijn oogen
en antwoordde hijNeen, niet gelijk de toestand
thans is. Duitschlaad is dol en de geheele
vereld is dol. Hetgeen Duiitechlandi noodig
heeft is een sterk leger. Het is bespottelijk om
te denken, dat men het kam, besturen zonder
een leger. Met alle idealen die de Entente be
weert te koesteren hebben zü een leger noodig,
daar daardoor alleen het succes van den volke
renbond verzekerd kan worden. Indien. Duitsoh
land werkelijk verlangt een republiek te worden
gelijk de Vereenigde Staten of Frankrijk, zou
k daartegen geen bezwaren hebben. Ik geef
niets om mijn kroon, maar ik heb mijn vader
land. lief, en gaarne zou ik terugkeer en om aan
het ministerie van buitenlandeche zaken of eb
dors werkzaam te zijn, waar men mij zou kun
ion gebruiken. Liever ben ik een particulier
burger, dan dat ik een kroon zou moeten
drager die niets dan moeilijkheden zou bren
gen. Op een vraag, hoe het mogelijk was. dat
de revolutionaire organisatie zoo het Dudtsohe
leger ha-d aangetast, antwoordde de kroonpirlne,
dat de troebelen niet hun oorsprong vonden in
het leger, maar dat zü uit het vaderland «elf
voortgekomen waren. Wilson, Lloyd George en
Olemenceau ontvingen den steun van hun ge
heel© volk. Het Bolsjewisme was een besmet
tende macht «n, het B lsjewisme zal nog veel
meer doen. Kijk maar naar België, Frankrijk en
zelfs naar Engeland. De kroonprins verklaarde
verder dat Duitsohland nimmer in et aat Bal
zijn de kosten van dezen oorlcgi te betalen en
ean igazine aramatieok voegde hii er: bi) Rus
land moot hertalen, want Ruslond ia het eenjgs
land, dat het kan. Ik meen niet dat men de
Russen tot slaven zal moeten maken, maar in
dien de Entente oprecht ls in haar bedoelingen,
laat zij dan een volkenbond! vormen, dl© ten
doel heeft alle hulpbronnen van Rusland te ont
wikkelen, waardoor in de eerste plaats de oor
logskosten kunnen worden betaald en ten
tweede Rusland zelf geholpen zal ziin. Daarna
kwam het gesprek op president Wilson en werd,
de vraag gesteld of hii in staat zou ziin. de vre
desconferentie de baas te blijven. Ik koester
hiervoor wel eenigo vrees, zei de kroonprins,
nu ik van verre zie, hoe mën bezig is de wapen
stilstandsvoorwaarden te verscherpen, hetgeen
niet zou kunnen geschieden, indien Duitsohland
in staat ware zichzelf te verdedigen. Op een
vraag, wat zijn plannen voor de toekomst wa
ren en of hij soms zin had om naar Amerika
te gaan, antwoordde hijIk zou gaarne naar
Amerika willen garn, indien de Entente mjj
niet doodschiet. Ik heb vele vrienden in Ame
rika en houd van het land. Hij vroeg mij; naar
Cornells Vanderbilt en toen ik hem daarop ver
telde dat deze generaal was, lachte hii en zeidet
Hoe grappig, hif weet evenveel van den oorlog
als ik van visck. Over Gerard sprekende zei de
hijIk lees zijn boek en vind hein onvriendelijk,
ofschoon ik moet zeggen: d!at hii wel een» aar-,
digo dingen gezegd heeft ever my en mtfn
vrouw.
De kroonprins tsedde. dat hii veel' belang
stelde in de ontwikkeling van Japan en Ohlna,
Lachend zeide hij De Vereenigde Staten moe
ten maar oppassen, zii zullen daar wel eens
onaangenaamheden krijgen. Hij scheen Peer
goed op de hoogte te ziin van de landwetten in
Calif orniië en merkte naar ^a au lei ding hiervan
op: Dat is een oud zeer a'at alleen tijdelijk
dicht is. maar dat .ieder oogenblikkelijk weer
open kan gaan en uwe federale regeer lag. aal
niet in staat ziin. dien storm te bezweren.
Indien de Duitsche regeering naar mij had
geluisterd zou «r geen oorlog geweeet rijn. Ik
ben in het geheel niet de aanstichter geweest.
Bet eerste dat ik er van hoorde was toen ik een
telegram kreeg om naar Berlijn terug te koe
ren en ik had zelfs geen uniformen gereed en
moest laarzen koopeu. Toen het gepraat over
den oorlog begon kantte ik mij er tegen. De
vertelde aan de regeeringapersonen, dat Enge
land zeer zeker mee zou dóen. maar die geloof
den mij niet. Dc wist het,want ik kende Enge-
land en had er reizen gemaakt en bracht 6
maanden door in Indië. hetwelk door weinig
Duitachers wordt gekend. Ik kende ook Enge-
land's macht en organisatievermogen. Ik had
vrienden in Engeland en hield steeds van het
land en voelde er niets voor er tegen te veoh-
ten. Mijn denkbeeld was steeds om een fusie van
belangen tot stand te brengen om zoodoende
door schikking een ©ventueelen oorlog te voor
komen. Deze f usie zou hebban kunnen geschie
den door een samengaan van het Duitsch© kapi
taal met de Engelsche industrie en omgekeerd
TELEURGESTELDE OUD-VERLOF
GANGERS.
Men meldt ons dat in een te Utrecht ge
houden gecombineerde vergadering van hoofd
besturen van het Centraal Neutraal Oomité
to Utrecht en het Landelijk Oomité van te
leurgestelde Oud-Verlofgangers to Haarlem
werd in beginsel besloten tot fusie van beid»
organisaties.
Aan den Minister van Oorlog zal «en ga-
'z&menlijke audiëntie aangevraagd worden om,
ook do oud-verlofgangers van vóór 1 Augus
tus 1918 in de gunstige bepalingen der steun
regeling te doen opnemen.
Den Minister zei verzocht worden tot dat
doel alsnog «en post op de nog door de. Twee
de Kamer te behandelen Oórlogsbegrooting
te brengen.
Binnenkort zal te Utrecht een algemeene
vergadering van de verschillende oomdhéfe uit
bet land gehouden worden, ten einde de ge
dragslijn te bepalen bü een eventueels wei
gering van den Minister, de eisohen nader te
formuleeren ©n de verder f© voeren actie
vast te stellen.
Een manifest zal ln 2 800.000 exemplaren
aan belanghebbenden vereenden worden, waaz
in Bij opgewekt worden de actie zoo krachtig
mogelijk te steunen,
Wij v en «©hen hierbij in heruaaerii^j te
brengen, dat de heer Bomans op de vergade
ring van R.-K. Dienstplichtigen te Hatarlem
reeds verzekerd, heeft dat de saak, die hier
bepleit wordt, in orde komt. Dos ook dat de
ge demobiliseerden van vóór 1 Augustus 1918.
„recht zal worden gedaan" eooals hij het
noemde.
Dit om te voorkomen, dat, waaneer straks
inderdaad iets mocht worden bereikt, dit
fanfarekorps van „teleurgestelden" zon schet
teren op de „behaalde resultaten". Waarneer
iets wordt bereikt is dat veilig te dmnkqn aan
de gematigde actie o.m. van d© Bond van
R.-K. Dienstplichtigen.
Wij mogen bij deze gelegenheid tevens nog
wol eens de aandacht vestigen op de stelsel
matig© aotie, die gevoerd wordt door dezen
„onetintldig neutrale" Boaden om „tolenx-ge-
jstelden" te kweeken, en wü vragen i was het
rd geakn of ni&t, toen beweerd werd dat
notie geen ander doel had don de „gedle-
mobtóiraenden* klaar te maken voor de re
volutie?
Even tendentieus ls een communiqué dat
wij van bet Haarlem soh Landelijk Oomité
van teleurgestelde oud-verlofgangers ontvin-
feen en dut oen aanmaning inhoudt om dei
wapenen in te leveren. Dit naar aanleidingp
van de in omloop zijnde geruchten om de
wapens niet in te leveren.
Wij hebben en wij zouden heit allicht ge
hoord hebben, dat kunnen wij verzekeren
van zulk een weigering niets vernomen. Maar
het bericht doet rijn werk.
Het „maakt stemming!"
DE EENIGE UITWEG.
Ia oen ouder,woteohe wagen bevonden zich
•onder de .passagiers twee bejeardie dames, dia
elkaar voortdurend in 't vaarwater oaten ©ven
een raampje, dat de een© open» de andere
dicht wilde hébben.
De een© dame „zou het besterven als men
het opende; de andere jjuoa stikkenals t,
dicht bleef.
De conducteur, ©en man met een gewoon
mensohenverstaiijd, wist «ar geen raad op.
Maar een der passagiers hielp allen uit do
verlegenheid.
„Doe eert het raampje open» tot deze dam»
leestorven is; en houd hot dan verder dfcht,
totdat die dame gestóflet is dan rijn. we van
twee groote lastposten ontslagen.''
De dames lieten rich verder met des» saü-i
gelegenheid niet meer in.
en, onderbrak ibemi Marcus, toch na ar
de gunst van Lydia dinjg.t, ofschoon hij steeds
meer op u begint te gelijken.
Luid gelach besloot de toespraak tot het
hield des doods.
Slechte twee personen namen met deel aan
dit ruwe tooneel. De praetor der bnitenlan.
ders «treek wrevelig en somber rijn baard;
Lucian lachte „spottend.
Nu kwamen negen knaapjes gezwind bin
nen, kleine romde tafeltjes dragende, die zij
langs de rustbanken neerzetten.
In het marmeren van goud glanzen de
Rome der Antoniërs komt de schoonheid dn»
eereplaats toe, sprak Marcus. Lydia de mid
delste bank als zetel aanwijzend. Marius Pon»
poiiius en de stadsprefect zullen een waardige
omlijsting bieden.
Daarop wees liij beiden hunne plaatsen aan
naast Lydia; ten opzichte van de andere gas
ten nam hij dit ceremonieel niet in acht.
Twee slaven namen den mannen de toga's
af en lanfeelokte Gallische knapen legden bun
kransen van frhscih© bloemen op het hoofd.
Toen zij', met den linkeredlebooa; op het
zachte dons geleund, rich op de sofa's uit
strekten, speelde het orkest medesleepende
Oostersche danswijzen.
Marcus wierp den aan den ingang onbe
weeglijk staanden huismeester een blik toe,
die op zijn beurt een teeken gaf aan andere
steven. Dadelijk traden twee .vówemjders
"aan, die met de behendigheid van IgoocShe*
laars, zoodat men hunne bewegingen nauwe
lijks volgen kon, een ree, een gebraden wild
zwijn en veel gevogelte in stukken sneden.
De zaal vulde zich met slaven, die zonder een
enkel igelulcL op de maat der muziek zich be
wegend en buigend, de spijzen en draaken
rondbrachten, In den beginnen werd slechte
oude Aibanerwijn in vergulde kroezen van
brons geschenken. De geheele sohare der
bedienende slaven werd geleid door de blik
ken van den oubewedgiijkeu huismeester; hjj
hief de hand niet op en maakte geen enkele
beweging mot hot hoofd. Slechts zyn oogen
en wenkbrauwen waa-en in voortdurende 'be
weging en d© stomme schare begreep hem
volkomen.
De gasten spraken niet tijdens het begin
van het maal. Zij bewogen druk de bandon
om den eersten honger te Htillen; de been
deren wierpen rij onder de tafel en zij wiseh-
ten de vingers af aan handdoeken van fijn
linnen,
Het gesprek werd ingeleid door den stra
len Mucins,
1) Charota was im de Romeinache godenleer*
de veerman, die de schimmen der dooden over
den Styx naar die onderwereld voer.
8), De onderwereld, het schimmenrijk.
(Wordt ver voted).
O
