NIEUWE MARL COURANT
BINNENLAND
De Ondergang van een
Wereldmacht
Brieven uit Borneo.
WAT DE PERS ZEGT
FEUILLETON
Dinsdag 25 Februari - Tweede Blad
t>.
c.
'd.
e.
L
o.
Nederland en België.
VERKEER EN POSTERIJEN
Het Kerstfeest is alweer voorbij. Of schooit
kerkelijk niet het grootste feest-, is het toch
wel het grootste huiselijke feest. Vooral in
Engeland is Kerstmis „het" feest. Dan gaat
iedereen naar zijn huis en in kuiselijken
kring wordt 'het feest gevierd, 's Avonds te
voren begint het al. Dan rijdt Santa Clans,
(zooals bij ons Sinterklaas- op 6 Dv-eeinber)
over de daken en komt door de schoorstee
nen gewoonlijk ook te paard de huizen
binnen om cadeautjes en surprises te brengen.
De Kerstboom is in de laatste jaren efg po
pulair geworden, doch dat is niet echt Euro-
peeseh. Dat komt natuurlijk van Duiteckland.
(Of ze nu nog Iverstboomen hebben, weet ik
niet) Met Kerstmis staat alles stil en de da&
daarna (boxing day) dat is dan de „pakjes
dag" van den ouden tijd, zooais bij ons daags
te voren 5 December. Nu is het ook dikwijls
24 December. Dochl de dag (26) blijft vrij en
heet nu gewoonlijk „bank-hoU-day'De hul
zen worden versierd zeker de huiskamer,
drawingroom en dining saloon met „holly"
de altijd groene blaadjes met scherpe pun
ten, ook in ons landje welbekend met de roo-
de bessen en het typische „mysthletoe"
te woekerplant je. De mysthletoe wordt opge
hangen ia deuren, gangen, kamers, en zij of
hij, die onder dat plantje staat, mag en moet
gekust worden! Dan met het „dinner" moet
altijd do „plumpudding" op tafel komen; ook
met holly en „in vuur en vlam". Cognac of
rum wordt er overgegoten en dat in brand
gestoken en zoo vlammend komt de pudding
op tafel. Sterke maigen zijn noodig om die
plumpudding te verduwen. Met het diner nu
nog een kalkoen en volop „crackers" en
„Sweets" en 'n Eugliehman is tevreden! Ook
hier is Kerstmis .het feest, tenminste er wordt
meer drukte van gemaakt dan van een ander
feest. Da kerken en kapellen worden versierd
met slingers van groen; guirlandes; dan de
noedfee bladen van palmboomen altijd
mooie versiering en lampions en sterren.
Hier begonnen we om 'n uur of drie 's mid
dags biecht te hooren; wat doorlcopend dom
ging tot hij twaalven. Om twaalf uur de
nachtmis. Hier overal, dat is echt 'n nachv
mis. Dan luiden de klokken zooerziju of
de gongs brommen; klappers en zevenklap
pers en ritsen rotj-es worden a fees tok en en
twaalf uur klinkt een kerstliedje door dt>
welgevulde kerk. Hier hadden we een veel
stemmige mts; de Zusters en eenigo meisjes
vormdeD Ihtet koor 'n koor wat er mag zijn
ik heb nog nooit zoo mooi hooren zingen
sinds ik in Borneo landde juist voor zes
jaar au Onder de H. Mis gingen velen ter
Communie. Na de Mis nog wat vuurwerk en
allen gaan zachtjesaan naar huis en nam
bed. Om 8 uur weer een H. Mis de laatst©,
ook weer gezongen en na do H. Mis Dof. Dan
ikomen velen op de pastorie „Zalig Kerstmis
wenschcr en de dag vliefet om. Want de
schooljongens, die van de Missie, zonder thuis,
maken lawaai, hebben genoeg te snoepen en
's middags groot dinerl Ook bij de missiona-
risson kwam de. plumpudding! Zoo was toet
kerkelijk. Docli ook het lichaam werd vertroe
teld. Sandaham is natuurlijk beschaafd! Een
-flinke stad voor hier, met een goede 10.000 in
woners. Dinsdags 's morgens vroeg kwamen
'do «eerste cadeautjes; alleen eten, drinken of
rook en l Veel notabelen stuurden &ets(; die
Europeanen stuurden alleen wat geld. (Er
wonen ongeveer 80 Europeanen liier). Olii-
neesdben ook soms een paar dollars of 'n
„cake". Wel we kregen genoeg om 'n goeie
maand het „er goed van te nemen". We kre
gen ti 250 sigaren (Manilla-sigaren; hier 'n
weelde artikel; 'n „hok" kost 5 centen, alleen
buiten rooken, zoodat ze huiten hereik zijn
van 'n Missionarisportemiónnaie!) 400 sigaret
ten; een dozijn flessehen hier; 2 flesschen
Spaansche Portwijn; 2 flesschen whisky; een
ham; verscihillondh kerstkoeken; een half
schaap; appelen van Australië; wat andere
vruchten enz. Zoo wij hier ia Borneo jvaren
nog heter af dan alle Missiehuizen in Hol
land! 't Was een dag van eten en drinken en
Tooken en we dampen nog als schoorsteenen,
heel wat anders dan die fameuze Borneota-
bak! Ik heb nog nooit zoo'a Kerstmis mee-
gemaaki Als men in feet binnenland zit dan
moet er altijd geld bij; want de christenen
rerwachten dat de „tuan" llien tracteert. We
rijn nu nog bezig feest te vieren, alles aefe
eens dunnetjes over. Maar met dat alles ^8
het binnenland toch heel wat beter dan hier
de „beschaving", 't Valt niet meer mee, na 'n
aar jaar; en ik ging weer graag terug.
Haag of niet, 't geeft todhl niet, dns daarom
haar nemen zoo 't valt.
Een van mijn H. -Missen met Kerstmis heb
Ik opgedragen voor al de goede lezers van
de „N. Haarl. Ct.", alle vrienden van Haar
lem en omstreken.
Deze brief is de laatste van dit jaaftuJï
hoop dat bij den volgenden brief alles m Eu
ropa weer in „'t reine1' mag zijn; Mat ia 1919
alles weer moge bloeien; dat de donkere wol
ken boven Holland afgedreven zijn en 'n
mooi strak blauwe hemel zich mogen spreien
over 'n gelukkig en tevreden Nederland. God
geve het. J. STAAL, Pr. Miss.
Feest van St. Joannes Apost.
Sandakan, Br. N. Borneo.
SPELEN MET VÜUE.
De politiek van annexatie, welke thans van
Belgische zijdè tegen ons land gevoerd wordt,
is een ambtenaans-politiek.
Ze heeft de instemming der Belgische be
volking niet.
Nocük van de Walen, die in versterking van
het Vlaamsclio element ia België mét een
half millioen Nederlanders geen heil zien.
Noeh van do Vlamingen, die de verzwakking
van het Noord-Nederjandselhie stamgebied
niet in hot belang van hun ras achten.
Noch van de socialisten, die, ronduit verkla
ren, niet met een versterking van het cleri
cals kiezerskorps gediend te zijn.
De ecnigen, die 't annexionistisch program
doordrijven, zijn een groep ambtenaren, po
litici en journalisten, schrijft de „Limb. Koe
rier'.
„Een kleine groep en dit vergete men
niet eene helaas zeer invloedrijke.
'Dezen zeggen zich niet op rassen- of
partij-standpunt, maar uitsluitend op het
nationale te plaatsen.
Weina, dan mag denzulken worden ge
vraagd, of zij het in België's belang ach
ten zich een en steeds vijandigen noorder
buur te scheppen.
Men make zich te Brussel geen illu
sies en vleie zic'hi niet met mooie woorden
als „vriendschappelijk overleg", „minne
lijke schikking", „wederzijdsebo toegeef
lijkheid".
Nederland zal nooit vrijwillig een deel
van zijn gebied afstaan, ook niet tegen
ruiling.
Dwingt men het tóch, dan zal dit wrok
setten geslachten lang-.
De Nederlander heeft ecu taai gelbien-
gen. Hij heeft veel geduld, maar vergeten
doet hij nooit.
Aan Frankrijk heeft men gezien, hoe de
kwestie van Elzas-Lotbaringen daar een
halve eeuw lang onder de assehe gegloord
itoeeft, tot ten slotte de vlam uitsloeg.
Achten België en de Vredesconferentie
't in het belang van den Europeesehen
vrede, langs Schelde en Maas 'n nieuw
revanche-program te zaaien1!".
m iwne. III IJ' 'LMI—WP—WI I'
K.-K. GEMEENTE-PROGRA M VOOR
UTRECHT.
Het volgende concept-program is door een
commissie uit de R.-K. Kiezersvereeniging
to Utrecht vastgesteld;
I. Van het bestuur.
1. H'et bestuur der gemeente wiake, dat
overal waar maatregelen ter bevordering van.
het algemeen welzijn nood-ig- en mogelijk zijn,
deze onverwijld worcjnn (genomen.
2. De gemeente late zieji in haai—bestuur
op de eerste plaats d-oor zedelijke beginselen
leiden.
3. Wat het algemeen welzijn vereiseht en
door particulieren behoorlijk wordt verricht,
worde door de gemeente aan liet particulier
initiatief overgelaten-; waai dit laatste het
noodigo niet of niet goed verricht, wekke de
gemeente o-p en steune of neme de zaak zelf
ter hand.
4. De gemeentebemoeiing strekke zich met
verder uit dan do plaatselijke behoefte.
5. Zelfstandigheid en zelfbestuur worde
door de gemeente krachtig gehandhaafd en
uitgeoefend,
II. Van de Zedelijkheid en
den Godsdienst.
3. De gemeente hestrijde zooveel mogelijk
alles, wat godsdienst, zedelijkheid en orde
bedreigt,
2. Zij streve in 't bijzonder naar:
a. goede verstandhouding- mot alle in-
x stellingen die godsdienst of zedelijk
heid bevorderen;
b. bevordering van Zondagsrust en be-
seherming van Zondagsheiliging;
to. bevordering van matigheid en be.
strijding van het drankmisbruik'
door nauwgezette naleving eu schei
pe toepassing der Drankwet;
J. goed ingerichte armverzorging in
dier voelge, dat de gemeente het par.
tienlier initiatief opwekke en steun©
mede door subsidieering van nood
lijdende particuliere vereenigingen
in zooverre de gemeente daartoe be-
1 voegd is, zoodat alle behoeften in
gelijke mate steun erlangen, die op-
"f heffend en niet ontheffend is.
UT. Van Onderwijs en Ont
spanning.
De gemeente streve naar opvoeding ha-
rer inwoners, door te bevorderen, dat onder
ieders bereik zij zoodanig onderwijs en vor
ming als overeenkomt met zijn zedelijke er^
maatschappelijke behoeften.
2. Daar de eisciken voor geschikte opvoe
ding nauw verband houden met de geestes
richting der gemeentenaren, vatte de gemeen
te haar taak op dit gebied vooral op als op
wekking, steun en aanvulling van het parti-
culier initiatief.
8. Do gemeente were uit de school zooveel
mogelijk allee, wat door het gezin kan en
moet gedaan worden, teneinde overlading der
school te voorkomen en het V.erantwoorde-
Hjkhieidsbesef der ouders niet te ondermijnen.
4. De gemeente zorge door juiste keuze
van haar, personeel,, nauwkeurige omschrij
ving van plichten en rechten van hoofden van
scholen en van onderwijzers en het handha
ven eener actieve leiding aan elke school, dat
het onderwijs bevorderlijk zij aan degelijke
ontwikkeling, openbare orde en goede zeden,'
5. Meer in, hut bijzonder bevorder© de ge
meente.
8. goed geregeld algemeen vormend la
ger onderwijs, waarbij elke school
zoodanig bij bet vervolgonderwijs
aansluit. dat voor ieder leerling de
weg openstaat elk gewensdbt eind
onderwijs te bereiken; leerlingen met
-buitengewonen aanleg genieten zoo-
damgen steun van gemeentewege;
goed ingericht voortgezet lager on
derwijs;
£°°d vakonderwijs van zoodanige
inrichting, dat zooveel mogelijk alle
vakken en bedrijven daardoor gelij-
gelyk worden gesteund en vooruit
gebracht;
ouderwijs in de huishouding;
algemeen© yolteoiit-wikkeliiig;
de gemeente bevordere en rifeune
- zoonoodig doeltreffende ontspanning
en were daarbij zoo mogelijk alles,
wat strijdt niet betamelijkheid en
goeue zeden of schaadt aan liet gees-
celijk of lichamelijk welzijreder deel
nemers;
IV. Van de Gezondheid.
1. Dc gCjUieenle zij met kracht werkzaam
ter bevordering der openbare gezondheid en
wende alle doeltreffende middelen aan ter
voorkoming en genezing van ziekte.
2. In. het bijzonder bevordere zij:
a. doelmatige bestrijding der tubercu
lose emder zuigelingensterfte;
b. het doen opnemen van gemeente-
<- patiënten in ziekenhuizen van eigen
inrichting.
A- Van de personen in Ge*
meentedienst.
3. De gemeente zorge na ovérleg met de
vakorganisaties, dat. ieder die in haar dienst
is, door goede rechtspositie en goede arbeids
voorwaarden een passend bestaan kan ver
krijgen.
2. Zij bevordere zoo krachtig mogelijk de
organisatie van haar personeel en erkenne
deze volledig voor zooverre zij binnen de juis
te grenzen blijft.
8. In 't bijzonder streve de gemeente naar,
a. regelingen voor ëlken tak van dienst
groldondo voor allo betrokkenen,
waarin worden opgenomen bepalin
gen omtrent rechten der organisatie
'J loon-, arbeids- en rusttijden, benot»
ming, ontslag, straffen en scheids
gerechten en verzekeringen;
b. een arbeidstijd van ten hoogste acht
i uur met den vrijen. Zaterdagmiddag
behoudens do noodzakelijke uitzon-'
deringen;
o, 't vermijden van Zondagsarbeid; ten
zij noodzakelijk;
d. opneming van dezelfde bepalingen,
die zij voor eigen werklieden of amb
tenaren volgt, in de bestekken van.
aanbestedingen en in de voorwaar
1 den van concessie®, -
V. Van Landbouw, Nijver
heid en^Iïandel en Gemeente
bedrijven.
1.. De gemeente wende alle haar ter hesohik
king staande middelen aan ter bevordering
van lahdbouw, nijverheid ou handel; zij pleg»
daarbij zooveel mogolyk overleg met de be
staande stands- en vakorganisaties,
2. Bedrijven worden doodde gemeente tij
delijk of duurzaam uitgeoefend, indien bet
particulier initiatief daarin, te kort schiet ou
het algemeen belan# zulks noodzakelijk
ma akt.
8. In het bijzonder worde er voor gezorgd,
dat; .1
a. gemecntcb'ccu'uveu, indien de aard
zulks toelaat,zoodaui-g worden nitg^
'oefend, dat rij goede koopman©
beginselen berustenden een normale
bedrijfswinst afwerpen;
het voortgebrachte aan hooge eischen
voldoet;
indien de gewcento monopolie-bedrij
ven sticht, behoorlijk schadovergos-
b.
iding aan de binnen haar grenzen
bestaande inrichtingen worat nitge-
t keerd.
Vil. Van Aanlag, Volkshuis
vesting en Verkeer.
De gemeente zorge voor zoodandgen uit
leg der bebouwde kom, dat daarbij met de
e'schen van volkehuisvesting, gezondlhlerid,
landbouw, nijverheid, handel, verkeer en ver
fraaiing worde rekening gehouden.
2. De gemeente legge door aankoop of ont
eigening tijdig de hand op de in de naaste
toekomst voot de uitbreiding dor gemeente
benoodigde terreinen, daarbij steunende op
-een tijdig vastgesteld uitbreidingsplan.
8. De gemeente voere een vooruitziende
grondpolitiek, teneinde steeds .voldoende
bouwterrein beschikbaar zij voor elk klass©
van koningen en opdrijving- van den prijs
d'ea- bouwterreinen worde tegengegaan;
4. In zooverre de particuliere -bouwnijvei
heid niet voorziet in de behtoeften der volks
huisvesting, zorge de (gemeente, dat idioom-
steun aan bouwvereenigingen in den zin dei
Woningwet ef aan particuliere bouwonderne-
mers de aanbouw-van woningen gelijken tred
houd© met de behoefte eu zoonoodjg neme de
gemeente zelf den woningbouw ter hand.
5. Ongeschikte woningen worden verbeterd,
of bulten gebruik gesteld.
6. De gemeente zal haar zorg ook hebben
uit te strekken over die eategoriën van wo
ningen waarop de bepalingen der Woningwet
nog niet worden toegepast met name over
die van den kleinen midden- en ambtenaars
stand;
7. De gemeente lette bij baar bemoeiingen,
in verband met volkshuisvesting bijzondei
op de behoeften der groote gezinnen.
8. De gemeente behoort bij toepassing van
't voorgaande een ruim gebruik te maken van
de bevoegdheden, welke de Woningwet haar
toekent.
9. De gemeente steile aan elk nieuw go-
bouw den eisch dat het op zichzelf aan ma
tige eischen van welstand voldoet en zich zo©
danig aanpasse aan de bestaande omgeving,
dat het daarmede een architectonisch geheel
vormt.
10. De- gemeente bevordere met alle kracht
een geordend verkeer binnen, naar en dooi
de gemeente:
a. door het scheppen en in stand hon
den, van goede toegangs-, doorgang©
en verbindingswegen, en evenzoo te
b zorgen voor waterwegen en haven
aanleg;
b. door het scheppen en in stand hou
den/van voldoende verkeersmiddelen
het bevorderen van goede verbin
dingen naar en uit de gemeente en
liet subsidieeren van .spoor- en tram
wegen;
t. door bet scheppen en handhaven van
voldoende verkeersregelen, door In
voering en-% doelmatige toepassing
eener gemeentelijke verkeersveror-
dening binnen de grenzen der wet,
gegeèende het verkeer in zijn vollen
f omgang.
VIII. Van de Financiën.
1. Bij het doen van uitgaven neme de ge
meente een gepaste zuinigheid in acht.
2. De gemeente Iheffe teneinde de uitgaven
te kunnen bestrijden, welke voor een behoor
lijk-© uitoefening barer taak noodig zdjn:
a. een belasting? naar bet inkortten,
waarbij door progressie rekening
wordt gehoudèn met de draagkracht
der belastingschuldigen en een bil
lijke aftrek plaats heeft in verband
met dé grootte der gezinnen;
b. zoodanige andere belastingen of op
centen op de rijksbelastingen, waar
door de onvermijdelijke fouten van
een belasting naar het inkomen en
naar de draagkracht geheven^ zoo
veel mogelijk worden opgeheven;
e. een belasting, bij waardevermeerde
ring van particulier grondbezit, als
gevolg van gemeentelijke werken,
waardoor een gedeelte dier waarde
vermeerdering aan d© gemeente
wordt-a fgestaan
d. vergoedingen voor bewezen diensten
(marktgeld'en, enz.);
8. Subsidiën worden door de gemeente als
regel alleen verleend ter aanmoediging van
het particulier initiatief, maar zoo, dat - dit
niet verslappe.
Zij -hebben alleen recht van bestaan:
a. tot herstel van rechtsgelijkheid _tue-
schen verschillende richtingen,waar
,van de eene wel, de andere niet
"rechtstreeks geheel uit de openbare
kas wordt bekostigd (bijv. bewaar
scholen en dergelijke;
o. voor sociale en eoo-nomiecne instel
lingen, welke bevordering van het
algemeen welzijn heoogen;
o. voor vereenfeimgen met een uitslui
tend zedelijk doel.
4. Leeningen worden als-regel alleen gt>-
sloten .oor buitengewone uitgaven voorwer
ken van blijvend nut. De aflossing der lee
ning houdo verband met de duurzaamheid
dier werken en het terugkeeren daarvan btoq
nen bepaalde tijdvakken.
Het trouwe Limburg. Het ia De
cember opgerichte Provinciale Comité ,.Liau
burg bii Nedaftand?1 besloot on.lan.fre een eigen
orgaan te stichten. Dit is thans verschenen,
Biet bevat o.m. oen volgenden, oproep;
Limburgers 1
Limburgers past op uw zaakl
Het gaat om onzen dierbaren Limburgsehen
grond 1
Verschillende Belgieohe organisaties, meer
dere Belgisch©, Fransch© en - Engelsche bladen
werken en werken hard om Limburg, ons Nd*
detiandsdie Limburg, bij België te voegen.
Krijgen de Kamers van. Koophandel van
Brussel en Antwerpen haar zin. luikt cfe cam
pagne der annexioruistisch© pers, cban worden
we ingelijfd bij België, houden we op Neder
landers te zün, worden, we Belgen.
En 'dat willen we niet!
We willen dat niet, omdat «6 vrii willen
blijven, leven als vrije burgers in ons vrii land
omdat we ndet willen worden de stiefkind-ere*
in een wingewest: we willen dat niet, omdr
onze rechtzinnige Lim-bur.gsóhe geest zich ver
zet tegen alles wat onrecht is en aeer sterk
tegen zulk groot politiek onrecht als de mis
kenning van 't eelfbestemm-in.gsreclit va nn-ir
ian viea-honaterd maal duiiend Nederlanders,
die vóór al-les Nederlander willen blijven.
Moeten we nu maar bii de pakken neerzit
ten?
Neen 11
Er moeten stemmen opgaan van protest en
verontwaardiging, we moeten het zeggen en
herhalen, dat wij. Limburgers, willen blijven
wat we zijn. Nederlanders!
Voorschotten op uitkeering
naoverlü don. Men schrijft ons: Het
ie een algemeen bekend feit, dat bü overlijden,
van ©en Rijksambtenaar de weduwe en (of) de
kinderen in den regel maanden mo*. t©n wachten
aleer het pensioen is vastgesteld en de eerste
uitkeerang desweige kan wOrden ontvangen.
Veel moeite en zorg is daarvan reeds oorzaak
geweest. Alle aandiraug om hierin verbetering'
te brengen.- scheen te falen.
Voor het personeel bii het staatsbedrijf van
de Posterijen en Telegrafie is inmiddels eeno
regeling getroffen, welke eeniger mate to hulp
komt. Ingevolge artikel 37 van het Reglement
Dienetvoorwaarden ontvangen bii overlijden van
een ambtenaar, de echtgenoot© of de ergenamen 4
een bedrag, gelijkstaande met drie maanden be
zoldiging van den overledene, verminderd met
het pensioenbedrag'dat de echtgenoot toekomt.
In den regel zal deze uitkeering vrii belangrijk
zijn. belangrijker nog hierom, omdat het in het.
voornemen ligt, voorschotten te verleen en aan
de belanghebbenden^op^deze uitkeering.
Een vingerwijzing, ook voor
ons? Enkels dagen geleden is IJsland zelf
standig verklaard. Br blijft nog eenige band
bestaan, meer dn den zin van bondgonootschaa.
Een persoonlijke uude vereenlgt t)enemark©n,
en Uslana' onder eenzelfden vorst, en de bui-
tenlandaohe betrekkingen van bet eiland won,
den te Kopenhagen, wai- ogenomen.
Eén bepaling is er van. groot belang. IJa»
land verklaart zich neutraal: de IJslandere zijn
v-rh van dienstpldobt de nieuwe staat krijgt
do lang beweerde eigen vlag. maar zal geen
oorloge vj ag vooren
Dit geeft te aJenksn.
De s amenstelling-va n een
nteprogram,
Bchrijft:
„Door den Algen), Bond van R. K. Kieever-
eenigingen in Nederland fc> naar bekend, een
commissie in het leven geroepen voor de sa
menstelling van een R. K.' gemeente-program.
Naanr we vernemen, zal binnen korten tijd
a'oor bedoelde commissie dfiarover rapport wor
den uitgebracht.
W© meonen daarom onz© verwondering te
mogen uitspreken de- goede bedoeling laten
we intact dat men thans met een afzonder
lijk R. K. gemeente-program voor Utrecht voor
eten dag komt, waardoor de eenheid betreffen
de dezo kwestie gevaar loopt."
Men meldt
R. K,
Gemeentepro gram. De „Maasbbodo'
Herstel treinverk e e r,
uit Maastricht aan bet'„Vad.":-
Sedert eenige dagen is 't rechtstreek 't ver
keer met België hersteld. Do treinen uit Luik
komen hier weder het station binnen aan het
eerste perron, en een grooto stroom van Bel
gisch© reizigers maakt hiervan gebruik. In
Eiiscleii heeft de visitatie plaats.
De Nederlandsche locomotieven en het Ne-
derlandeoh poroueel gaan tot Lunk mede; zij
magen echter niet de stad in en keer en met een
volgenden trein terug. Ook rijden, weder eenige
tïeinen naar Aken (over Valkenburg-Simpel-
veld). Binnenkort zullen meer treinen worden
ingelegd. De lijn Maastricht-Hasselt is voor het
goederenverkeer reeds in gebruik genomen,
nadat do lijn nauwkeurig was geinspectecrd.
Naar wij vernamen zal aa. Maandag de eerst©
reizigerstrein naar Hasselt vertrekken.
50
ROMAN DIT HET POOLSCH.
De o ogen van den parvenu, d,ie in middelen
ter verrijking nooit kieskeurig'was geweest,
schitterden thans van hebzucht; als hij der
teerling ter hand nam, dan. kromden rich zijn
.vingers als de nagels van een roofvogel. Hij
ging zoo in het spel op, dat bij het honende
lachen der patriciërs niet bemerkte. iWant
dezo schreven de duizenden van eestertiën,
die hij won, met een kalmte op, zooals het
lieden kunnen doen, dj® tn de volmaakste ge
moedsrust grooto sommen uitgeven. Geen
.van het fronste het! voorhoofd, als hij ;een la
gen .worp deed.
Mijn beste sohoonvader.„. toet deze
[woorden wendde zich. Markus tot Fabius,...
het lot is u zoo gunstig, dat ik d,aar gaarne
gebruik van zou willen maken. Misschien
veroorlooft gij) dat ik n een .©ogenblik ver
vang. I
Zonder Fabius' antwoord] af*to wachten,
jftamf hij1 den gouden beker uit diens hand.
\S5^ Stadsprefect, cm don heelen h.oop, hier,
sloeg Marcus vooi\ op, do tafeltjes van Mar
cus .wijzend. Ll
Aangenomen!
Zij wierpen: eerst de profeet* dan Marcus.
Toen F.abius het lage getal zag, dat Mar
cus had geworpen, strekte hij onwillekeurig
do hand naar zijn tafeltjes uit, doch Marcus
had zo reeds den prefect toegeschoven.
Ik had geloofdj, zei Marcus lachend,
dat d,e schoonzo-on van zulk een gelukkige
speler evenzeer door het geluk begunstigd
zou worden, als hij deze vervangt; ik zie
echter, dat het nukkige noodlot tusschen
schoonzoon enschoonvader onderscheid
maakt. Misschien is het evenwel ook werke
lijk slechts een nuk wellicht gaat het den
tweeden keer beter. Kunt gij u nog die vaas
herinneren, prefect, "welke Fabius uit de na
latenschap der Claudjërs heeft gekocht? Zij
was tentoongesteld in den Portions ,van A-
grippa..
Heel Rome heeft van dit meesterstuk
van Mürra met geestdrift gesproken.
Als ik nu deze vaas ïn naam' van1, mijn
schoonvader eens inzette... Gij veroorlooft
het immers toch, vroeg Marcus, zich tot Fa
bius wendend).
Deze begreep heel goed wat de praetor op
het oog bad. Hij aarzelde een ©ogenblik;
hij wüde niet gaarne afstand doen van dit
kleinood, dat hem zelfs de rijks ton benijdden.
Doch hii overwon'zich ten slotte, en gaf, zijhe
toestemming, ofschoon met onzekere stem
en bleeko lippen.
Wat zet gij daar tegen? vroeg Marcus
den prefect.
Eén gladiator hebt gij mij héden reeds
afgewonnen, antwoordde de prefect en gij
zoudt in staat zijn, »I de overigen te win
nenmaar vooruit, ze zij n^ mgezet l
Er tra-d een diepo suite xm Deze stilte
was te plechtiger, waar "O muziek reeds ver
stomd was en de jeugdige dansers afgetrok
ken waren.
Met ingehouden adem Volgden de sena
toren de over een^gopolijste zilverplaat rol
lende dpbbelsteenen, slechte Marcus bleef
rustig.
iWeer verloren, zoute inj onverschillig.
„Morgen moet gij de yaas naar den stads
prefect laten brengen, sprak hij tot Fabius.
Het verlies van de kostbare vaas werkte
zoij verpletterend op den millionnair, dat
hij1 nauwelijks met een hoofdbuiging kon
antwoorden. Ben woord, dalf Iiij wilde uiten,
bleef hem tusschen de krijt bleeko lippen
fltcköü.
Marcus wierp hem' een woedenden blik
toe, welke den gelukkigen winner niet ont
ging. De stadsprefect 'kreeg een vermoeden.
Men wil iets van mij; maar wat? dacht hij.
Zijne oogen gingen heen en weer; van Mar
cus naar Fabius, van Fabius naar Marcus,
als wilden zij Ofi hunne gezichten het ant
woord lezen.
Het spel werd voortgezet; maar het door
Marcus verjaagde geluk, wilde niet meer
tot Fabius terugkeeren. Steeds vaker greep
hij naar den wijnbeker, om zijn kommer weg
te drinken.
Fabius zal heden eenigo Germaansche
slavinnen armer worden, zeide Mucins, jf-
solioon hij die woordim met moeite uit
bracht.
Men zegt dat hij et een heel legioen
heeft, bemerkte een andere senator.
Als mijn schoonvader Germanen uit
roeit, maakt hij zich jegens Rome verdien
stelijk, want ze zijn een onrustig volk en
worden steeds overmoediger, sprak nu Mar
cus. Deze barbaren zijn zoo onbeschaamd,
dat zij openlijk toekenning van menschen-
rechten eischen. .Waarschijnlijk hebt gij van
dien prefect d,®r ruiterij in de legioenen go?
hoord, welke onze magistraten lastig valt
met den eisch, een naar hij meent ontvoer
de Germaansolio maagd van zijn stam op te
sporen. Welk een overmoed behoort daar
toe! Prefecten en praetoren wegens een
enkele vrouw van dat Germaansche gebroed
aan het werk te willen zetten 1Ook bij
u, prefect, moet die barbaar aangeklopt heb
ben. Gij zouut geen Romein rijn, als gij
aan zijn belachelijken eisch wftdet toegeven.
De stadsprefect hoord,e opmerkzaam tee,
roet den blik or Fabius gericht, die diep
adem haalde en wiens gezichtsuitdrukking
levendiger werd. Ook Fabius' oogen gingen
tersluiks op kondschap uit, en beider blik
ken ontmoetten elkaar. Als op heeterdaad
betrapt wendden Fabius' oogen zich snel
af. Nu wist de stadsprefect waarom men hem
twee zoo groote winsten liad laten maken.,
Ook ik, antwoordde hij thans tot Mar
cus, fijn lachend, kan al te groote toege
vendheid tegenover barbaren niet goedkeu-
en. Rome b;ijft Rome, zoolang het de bar
baren met ijzeren vuist neder houdt.
Met de vuist van Mucius?! lachte een
vrouwelijke stem. _T
De senatoren zagen verwonderd om. er-
diept in het epe-1 als zij waren, hadden zij]
in het geheel niet meer aan Lydia ged,achtf
die zich gedurende eenigen tijd had verwij-
dei-d, omdat zij tijdens het dobbelspel over
bodig was. Thans nad,erde zij de spelers.
Mooi zou het er voor Rome uitzien,
sprak zij, als de barbaren niet meer in zijn
legioenen wilden dienen. Een leger, aange
voerd door zulke tribunen als Mucius zou
voor. de bezems van vrouwen op de vlucht
gaan.
Mucius, die het meeste gedronken had,
staarde Lyd,ia met wezenlooze oogen aan.
Hij wilde zioh opheffen, maar" viel zwaar
terug. „Ha, ha!.... de Falerner.... zet zich!
als lood ln do iedenV
(Wordt vervolgd.)
