NIEUWE HAARL COURANT
De Ondergang van een
Wereldmacht.
BINNENLAND''
Brieven uit Borneo»
WAT DE PERS ZEGT
FEUILLETON
Dinsdag 25 Februari - Tweede Blad
ysr*ui
t>.
c.
o.
Nederland en België.
f
VERKEER EN POSTERIJEN
so
De oogen van 'den parvenu, d.ie in middelen
ter verrijking nooit kieskeurig was geweest,
fiehitterden thans van hebzucht; aLs hij der
teerling ter hand nam; dan kromden zich zijn
Vingers als de nagels van een roofvogel. Hij
Het Kerstfeest is alweer voorbij. Ofschoon
kerkelijk niet bet grootste feest, is bet toch
wel het grootste huiselijke feest. Vooral in
Engeland is Kerstmis „het" feest. Dan gaat
iedereen naar zijn huis en in huiselijken
kring wordt het feest gevierd. Avonds te
voren begint Eet al. Dan rijdt Santa Claus,
(zooals bij ons Sinterklaas op 6 Dv-eember)
over de daken en komt door de schoorstee
nen gewoonlijk ook te paard de huizen
binnen om cadeautjes en sur prices to brengen.
JDe Kerstboom is in de laatste jaren erg po
pulair geworden, doch dat is niet echt Euro-
peescb. Dat komt natuurlijk van Duiteehland.
(Of ze nu nog Kerstboomeu hebben, weet ik
niet) Met Kerstmis staat alles stil en de da&
daarna (boxing day) dat is dan de „pakjes
dag" van den ouden tijd, zooais bij ons daags
te voren 5 December. Nu is bet ook dijiwijls
24 December, Doek de dag (26) blijft vrij en
heet nu gewoonlijk „bjmk-holi-day Da hul
zen worden versierd zeker de huiskamer,
Jfrawingroom en dining saloon met „holly
de altijd groene blaadjes met scherpe pun
ten, ook in ons landje welbekend met de roo
tle bessen en het typische „mysilhletoe"
En woekerplant je. De mysthletoe wordt opge
hangen ia. deuren, gangen, kamers, en zij of
hij, die onder dat plantje staat, mag en moet
gekust worden! Dan met het „dinner" moet
altijd de „plumpudding'" op tafel komen; ook
met holly en „in vuur en vlam". Cognac of
rum wordt er overgegoten en dat in brand
gestoken en zoo vlammend komt de pudding
op tafel. Sterke magen zijn noodig om die
plumpudding te verduwen. Met het diner nu
nog een kalkoen en volop „crackers" en
„Sweets" en 'n Englichman is tevreden! Ook
hier is Kerstmis bet feest, tenminste er wordt
meer drukte van gemaakt dan van een ander
feest. Do kerken en kapellen worden versierd
met slingers van groen; guirlandes; dan de
noedkaro bladen van palmboomen altijd
njooie versiering en lampions en sterren.
Hier begonnen we om 'n uur of drie '«mid
dags biecht te hooren; wat doorloopend dooi
ging tot bij twaalven. Om twaalf uur de
nachtmis. Hier overal, dat is eeht 'n nacht
mis. Dan lniden de klokken zooerzijn of
de gongs brommen; klappers en zevenklap
pers en ritsen rotjes worden afgestoken en
twaalf uur klinkt een kerstliedje door de
welgevulde kerk. Hier hadden we een veel
stemmige mis; de Zusters en eenige meisjes
vormden IWet koor *n koor wat er mag zijn
ik heb nog nooit zoo mooi hooren zingen
sinds ik in Borneo landde juist voor zes
jaar au Onder de H. Mis gim'gen velen ter
Communie. Na de Mis nog wat vuurwerk en
allen gaan zachtjesaan naar huis en naar
bed. Om 8 uur weer een H. Mis do laatet©,
ook weer gezongen en na de H. Mis Dor. Paa
komen velen op de pastorie „Zftli^ Kier stmis
wensehen" en de dag vliefet om. Want de
schooljongens, die van de Missie, zonder thuis,
maken lawaai, hebben genoeg te snoepen en
's middags groot diner! Ook by do missiona-
rionen kwam de plumpuddingl Zoo was h et
kerkelijk/Doch ook het lichaam werd vertroe
teld. SaPdaham is natuurlijk beschaafd! Een
flinke stad voor bier. met een goede 10.000 in
woners. Dinsdags *s morgens vroeg kwamen
de eerste cadeautjes; alleen eten, hinken oi
rooken! Veei notabelen stuurden iiete; tte
Europeanen stuurden alleen wat geld. (Er
"wenen ongeveer 80 Europeanen liier). Gtó-
neescibUHi ook soms een paar dollars of n
„cake". Wel we kregen genoeg om 'n goeie
maand het „er goed van te nemen". We kre
gen 'n 250 sigaren (Manilla-Sigaren; liier 'n
weelde artikel; 'n „bok" kost 5 centen, alleen
imiten rooken, zoodat ze buiten bereik zijn
van 'n Missionarisportemonnaie!) 400 sigaret
ten; een dozijn flessehen bier; 2 flessehen
Spaansche Portwijn; 2 flessehen whisky; een
hain; verschillende kerstkoeken; een half
sthaap; appelen van Australië; wat andere
vruchten enz. Zoo wij bier ia Borneo waren
nctr beter af dan alle Missiehuizen in Hol
land! 't Was een dag van ete'n en drinken en
J no»' als schoorsteenen,
wf wat'anders dan die fameuze Borneota,
hak! Ik heb nog nooit zoo'a Kerstmis mee
gemaakt. Als men in bet binnenland zat dan
SS er altijd geld by; want de «enen
rerwaebten dat de „tuan ben traeteert. \\e
«iin nu nog bezig feest te vieren, alles oofe.
eens dunnetjes over. Maar met dat alles js
het binnenland toch heel wat beter dan hier
do „beschaving", 't Valt niet meer mee, na n
aar jaar; en ik ging weer graag terufe1.
Iraag of niet, 't geeft todhl niet, dus daarom
naar nemen zoo 't valt.
Een van mijn H. Missen met Kerstmis heb
Ik opgedrafcen voor al de goede lezers van
do „N. Haaxl. Ct.", alle vrienden van Haar
lem en omstreken.
Deze brief is de laatste ran dit jaar..ik
hoop dat bij den volgenden brief alles m Eu-
ropa weer in „'t reine5' mag zijn; dat ia 1919
alles weer moge bloeien; dat de donkere wol
ken boven Holland afgedreven zijn en 'n
mooi strak blauwe hemel zich mogen spreien
over 'n gelukkijg en tevreden Nederland. God
geve het.' J. STAAXi, Pr, Miss.
Feest van St. Joannes Apost.
Sandakan, Br. N. Borneo.
SPELEN MET VUUR.
De politiek van annexatie, welke thans van
Belgische zijde tegen ons land gevoerd wordt,
is een a mb te u a ave-poli ti ek.
Ze heeft de instemming der Belgische be
volking niet.
Noclhi van do Walen, die in versterking van
het Vlaamsehe element ia' België met- een
half millioen Nederlanders geen heil zien.
Noch van da Vlamingen, die de verzwakking
van het Noord-Nedeiiandsdkie stamgebied
niet in het belang van hun ras achten.
Noch van de socialisten, die ronduit verkla
ren, niet met een versterking van het cleri-
cale kiezerskorps gediend te zijn.
De eenigen, die 't annexionistisch program
doordrijven, zijn een groep ambtenaren, po
litici en journalisten, schrijft de „Limb. Koe
rier".
„Een kleine groep en dit vergete men
niet eene belaas zéér invloedrijke.
Dezen zeggen zich niet op rassen- of
partij-standpunt, maar uitsluitend op het
nationale te plaatsen.
Welnu, dan mafe denzulken worden ge
vraagd, of zij liet in Belgic's belang aeh-
ten zich eeneu steeds vijaudigen noorder
buur to scheppen.
Men make zich te Brussel geen illu
sies en vleie zichi niet met mooie woorden
als „vriendschappelijk overleg", „minne
lijke schikking", „wederzijdscbe toegeef
lijkheid".
Nederland zal nooit vrijwillig een deel
van zijn gebied afstaan, ook niet tegen
ruiling.
Dwingt men het tóch, dan zal dit wrok
zetten geslachten lang-.
De Nederlander heeft een taai ge!heili
gen. Hij heeft veel geduld, maar vergeten
doet hij nooit.
Aan Frankrijk heeft men gezien, hoe d«
kwestie van Elzas-Lotharingen daar een
halve eeuw lang onder de assehe gegloord
Iheeff, tot ten slotte de vlam uitsloeg.
Achten België en Je Vredesconferentie
't in bet belang van den- Eurepeeschen
vrede, langs Schelde en Maas 'n nieuw
revanche-program te zaaien!".
R-K GEMEENTE-PROGRAM VOOR
UTRECHT.
Het volgende concept-program is door een
commissie uit de R.-K. Kiezersvereeniging.
te Utrecht vastgesteld:
I. Van het bestuur.
1. Het bestuur der gemeente wake, dat
overal waar maatregelen ter bevordering van
het algemeen welzijn hoodigr en mogelijk zijn,
deze onver wijM-worden ijenomcu.
2. De gemeente late zicli in baar bestuur
op de eerste plaats door zedelijke beginselen
leiden.
3. Wat bet algemeen welzijn vereiseht en
door particulieren behoorlijk wordt verricht,
worde door de gemeente aan het particulier
initiatief overgelaten; waar dit laatste het
noodige niet of niet goed verricht, wekke de
gemeente op en steune of neme de zaak zelf
ter hand.
4. De gemeentebemoeiing strekke zich niet
verder uit dan de plaatselijke behoefte.
5. Zelfstandigheid en zelfbestuur worde
dcor de gemeente krachtig gehandhaafd en
uitgeoefend.
II. Van de Zedelijkheid en
den Godsdienst.
1. De gemeente bestryde zooveel mogelijk
alles, wat godsdienst, zedelijkheid en orde
bedreigt.
2. Zü strove,in 't bijzonder naar:
a. goede verstandhouding met alle in
stellingen die godsdienst of zedelijk
heid bevorderen;
b. bevordering van Zondagsrust en be-
scherming van Zondagsheiliging;
te. bevordering van matigheid en be-
strydinfe van het drankmisbruik
door nauwgezette naleving en schei-
pe toepassing der Drankwet;
'd. goed ingerichte armverzorging in
dier voefee, dat de gemeente het par-
tieulier initiatief opwekke en steun»
f mede door subsidieering van nood
lijdende particuliere vereenigingon
i in zooverre de gemeente daartoe be-
- voegd is. zoodat alle behoeften in
gelijke mate steun erlangen, die op-
beffend en niet ontheffend is.
'd.
e.
L
m. Van Onderwijs en Ont
spanning.
De gemeente etrev© naar opvoeding ba
rer inwoners, door te bevorderen, dat onder
ieders bereik- zij zoodanig onderwijs en vor
ming als' overeenkomt met zijn zedelijke en,
maatschappelijke behoeften.
2. Daar de .eiscfoen voor geschikte opvoe
ding nauw verband houden met de geestes
richting der gemeentenaren, vatte de gemeen
te haar taak op dit gebied vooral op als op
wekking, steam en aanvulling van het parti
culier initiatief.
8. De gemeente were uit de school zooveel
mogelijk alles, wat door het gezin kan en
moet gedaan worden, tfeneinole overlading dér
school te voorkomen en het verantwoorde
lijkheidsbesef der ouders niet te ondermijnen.
4. De gemeente zorge door juiste keuze
van haar personeel, nauwkeurige omschrij
ving van plichten en rechten van hoofden van
scholen en van onderwijzers en het handha
ven eener actieve leiding aan elke school, dat
het onderwijs bevorderlijk zü aan degelyke
ontwikkeling, openbare orde en goede zeden.
5. Meer in het bijzonder bcverdere die ge
meente.
a. goed geregeld'algemeen vormend la
ger onderwijs, waarby elke school
zoodanig bij bet vervolgonderwijs
aansluit, dat voor ieder leerling de
weg openstaat elk gewensdbt eind
onderwijs te bereiken; leerlingen met
bunengewonen aanleg genieten zoo-
danigen steun van gemeentewege;
goed mgerieht voortgezet lager on-
derwys;
goed vak oud e r w ij s van zoodanige
inrichting, bat zooveel mogelijk alle
vakken en bedrijven daardoor gelij-
gelyk worden gesteund en vooruit-
gebracht;
onderwijs ja <je huishouding;
algemeen© yolksontwikkeling;
de gemeente beyofdere en steune
zoonoodig doeltreffende ontspanning
en were daarbij zoo incite lijk alles,
wat strijdt met betamelijkheid en
goede zeden of schaadt aan het gees-
'l telyk of lichamelijk welzijn der deel
nemers;
IV. Van de Gezondheid.
1. De gemeente z;j met kracht werkzaam
ter bevordering der openbare gezondhëid en
wende alle doeltreffende middelen aan ter
voorkoming en genezing- van ziekte,
2. In bet bijzonder bevordere zij:
a. doelmatige bestrijding der tubercu
lose en der zuigelingensterfte;
b. het uoen opnemen van gemeente-
a- Patiënten in ziekenhuizen van eifeen
-inrichting.
1 Van de personen in Ge
nieentedienst.
Do gemeente zorge na overleg met do
vakorganisaties, dat ieder die in haar dienst
is, door goede rechtspositie en goede arbeids
voorwaarden een passend b'estaan kan ver
kregen.
2. Zij bevordere zoo' krachtig mogelijk de
organisatie van haar personeel en erkenne
deze volledig voor zooverre zü binnen de juis
te grenzen blijft.
8. In 't bijzonder streve de gemeente naar,
a. regelingen voor eiken tak van dienst
geldende voor alle betrokkenen,
'i. waarin worden «rp-srouomon bepalin-
gen omtrent rechten der organisatie
loon-, arbeids-'en rusttijden, benoo
ming', ontslag, straffen en scheids
gerechten en verzekeringen;
b'. een arbeidstijd van ten hoogste acht
i uur met den vrijen Zaterdagmiddag
behoudens de noodzakelijke uitzon-'
deringen;
c. 't vermyden van Zondagsarbcid, ten
zij noodzakelijk;
d. opneming van dezelfde bepalingen,
die zü voor eigen werklieden of amb
tenaren volgt, in de bestekken van
N aanbestedingen en in do voorwaa*
1 den van concessies.
r V. Van Landbouw. Nijver
heid en Handel en Gemeente
bedrijven.
De gem-c-ente wende all© haar ter beschik
king staande middelen aan ter bevordering
van landbouw, nüverheid en handel; zü Pb'ge
daarby zooveel mogelijk overlefe met de be
staande stands- cn vakorganisaties.
2. Bedrijven worden door do gemeente tü-
delyk of duurzaam uitgeoefend, indien bet
particulier initiatief daarin te kort sehiet e»,
het algemeen belang zulks noodzakelijk
maakt.
3. In het bijzonder worde er voor gezorgd,
dat;
gemeentebedrijven, indien de aard
zulks toelaat,zoodanig worden ultge
oefend, dat °P goede koopmans
beginselen berusten ©n een normale
bedrijfswinst afwerpen;
toet voortgebrachte aan hooge eischen
voldoet;
indien de goffl -Ciito monopolie-bedry-
ven sticht, behoorlijk schadevergos-
a.
ding aan de binnen haar grenzen
bestaande inrichtingen wordt uiige-
'c koerd.
VIL Van AanW, Volkshnls-
vesthig en Verkeer.
Der'gemeente zorge voor zoodanagen nit-
kg der bebouwde kom, dat daarbü met de
eischen van volkshuisvesting, gezondlhleód,
landbouw, nojverbeid, toandel, verkeer en ver
fraaiing worde rekening gebonden.
2. De gemeente legge door aankoop of ont
eigening tüd,ig de band op de. in de naaste
toekomst voor de uitbreiding der gemeente
benoodigde terreinen, daarby Bteunend© op
een tydig vastgesteld uitbreidingsplan.
8. De gemeente voere een vooruitziende
grondpolitiek, teneinde steeds voldoende
bouwterrein beschikbaar zü voor elk klasse
van woningen en opdxy'ving van den prijs
dar bouwterreinen worde tegengegaan.
4. In zooverre de particuliere bouwnijver
heid niet voorziet in de belhtoeften der volks
huisvesting, zorge de (gemeente, dat dooa
steun aan bonwvereenigingen in den zin dei
Woningwet of aan particuliere bouwonderne
mers de aanbouw van woningen gelüken tred
hsude met de behoefte en zoonooditg neme de
gemeente zelf den woningbouw ter hand.
5. Ongeschikte woningen worden verbeterd
of buiten gebruik gesteld.
6. De gemeente zal haar zong oek hebben
uit te strekken over die categoriën van wo
ningen waarop de bepalingen der Woningwet
nog niet worden toegepast met name over
die van den kleinen midden- en ambtenaars
stand.
7. De gemeente lette by haar bemoeiingen,
in verhand met volkshuisvesting bijzondei
op de behoeften der groote gezinnen.
8. De gemeente behoort bij toepassing van
't voorgaande een ruim gebruik te maken van
de bevoegdheden, welke de Woningwol haai,
toekent.
9. De- gemeente stalle aan elk nieuw ge
bouw deu eisch dat .bet op zichzelf aau ma
tige eisChen van welstand voldoet en ziek zoo
danig aanpasse aan do bestaande omgeving,
dat het daarmede een architectonisch geheel
vofmt.
10. De- gemeente bevordere met alle kradkit
een geordend verkeer binnen, naar en dooi
de gemeente:
a. door bet scheppen en In stand lioir-
den van goede toegangs-, doorgang*
en verbindingswegen, en evenzoo te
t zorgen voor waterwegen en haven
aanleg;
b. door het scheppen en in stfcd hou-
i den van voldoende verkeersmiddelen
het bevorderen van goede verbin
dingen naar en uit de gemeente en
hét subsidieer en van spoor- en tram
wegen;
J. door bet scheppen cn handhaven van
voldoende verkeersregelen, door in
voering en doelmatige toepassing
eener gemeentelyke verkeersveror-
deninjg binnen de grenzen der wet,
.regelende het verkeer in zyn vollen
omgang.
"VIII. Yan de Financiën.
1. By het doen van uitgaven neme de ge
meente een gepaste zuinigheid in acht.
2. De gemeente toef#e teneinde de uitgaven
te kunnen bestrijden, welke voor een béhoor-
lijte uitoefening harer taak noodig zijn:
een belasting naar het inJcomem*
waarby door progressie rekening
wordt gehouden met de draagkracht
der belastingschuldigen en een bil
lijke aftrek plaats heeft in verband
met de grootte der gezinnen;
b. .zoodanige andere belastingen of op-
eenten op de rijksbelastingen, waar
door de onvermydelyko fouten van
een belasting naar bet inkomen en
naar d© draagkracht geheven, zoo-
i veel mogelijk worden o-pgebeven;
c. een belasting, by waardevermeerde
ring van particulier grondbezit, als
gevolg van gemeentelyke werken,
waardoor een gedeelte dier waarde
vermeerdering aan de gemeente
wordt afgestaan;
d. vergoedingen voor bewezen diensten
(marktgelden, enz.);
8. Subsidiën worden' door de gemeente als
regel alleen verleend ter aanmoediging van
het particulier initiatief, maar zoo, dat dit
niet verslappe.
Zij hebben alleen recht van bestaan;
a. tot herstel van rechtsgelijkheid tus-
schen verschillende richtingen.waar
van de eeno wel, a© andere niet
rechtstreeks geheel nit de openbare
kas wordt bekostigd (byv. bewaar
scholen en dergelyke;
o, voor sociale en economische instel
lingen, welke bevordering van het
algemeen welzijn heoogen;
o. voor vereenigingen met een uitslui
tend zedelyk doe'.
4. Leeningen worden als Tegel alleen ge
slote» voor buitengewone uitgave:, voor wev
ken van blyvend nut. De aflossing der lee
ning honde verband met de duurzaamheid
dier werken en het terugkeer en daarvan boa
nen bepaalde tüdvakken.
HeA trouwe Limburg» Hot in De
cember opgerichte Provinciale Comité ,>Lim«
burg bü Nederland" besloot onlangB een eigen
orgaan te stichten. Dit ia thans verschenen.
Het bevat ojn. tien volgenden oproep;
Limburgers 1
Limburgers past op uw zaak!
Hot gaat om onzen dierbaren Limbturgseben
grond!
Verschillende Belgische organisaties, meer
der© Belgische, Franech© en Engelsche bladen
werken en werken hard om Limburg, ons Ne-
derlandschè Limburg, by België te voegen.
Kriigen do Kamers van Koophandel van
Brussel en Antwerpen haar zin. lukt d© cam
pagne der annexioruistische pers, dian worden
we ingelijfd by België, houden we op Neder
landers to zijn, worden we Belgen.
En dat willen we niet!
We willen dat niet» omdat we try willen
bly'ven, leven als vrüe burgers in ons vry land
omdat we niet willen worden de stief kinderen
in een wingewest; we willen dit niet, omdat
onzo rechtzinnige Limburgache geest zich ver
zet tegen alles wat onrecht is en zeer sterk
tegen zulk groot politiek onrecht als de mis
kenning van 't zelffcestemmingsrecht van meer
ian vierhonderd maal duizend Nederlanders,
die vóór alles Nederlander willen blijven.
Moeten we nu maar bij de pakken neerzit
ten?
Neen!!
Er moeten stemmen opgaan van protest en
verontwaardiging, we moeten het zeggen en
herhalen, dat wy, Iimburgers, willen blijven
wat we zijn, Nederlanders 1
Voorschotten op uitkeering
naoverlüdeu. Men schrijft ons: He*
is een algemeen bekend feit, dat bi) overlyden
van een Rijksambtenaar de weduwe en (of) de
kinderen in den regel maanden moeten wachten
aleer het pensioen is vastgesteld en de eerste
uitkeevmg deswege kan worden ontvangen.
Veel moeite en zorg is daarvan reeds oorzaak
geweest. Alle aandrang'om hierin verbetering
te brengen, scheen te falen.
Voor het* personeel bii het staatebedryf van
de Poeteryen en Telegrafie is inmiddels eene
regeling getroffen, welke eeniger mate te hulp
komt. Ingevolge artikel 37 van het Reglement
Dienetvoorwaarden ontvangen by overlijden van
een ambtenaar, de echtgenoo-te of de ergenamen
een bedtrag. gelijkstaande met drie maanden be
zoldiging van den overledene, verminderd me*,
het pensioenbedrag, dat de echtgenoot toekomt.
In den regel zal deze uitkeering vrij belangrijk
zijn. belangrijker nog hierom, omdat het in het
voornemen ligt. voorschotten te verleenen aan
de belanghebbenden op deze uitkeering.
Een vingerwijzing. ook voor
ons? Enkele dagen geleden ia IJsland zelf
standig verklaard. Er blijft nog eenige band
bestaan, meer dn den zin van boodgenootachao.
Een persoonlijke unde vereenigt Denemarken
en Uslana' onder eenzelfden vorst, en de bui-
tenlandseh© betrekkingen van het eiland wor
den te Kopenhagen waargenomen.
Eén bepaling is er van groot belang. IJs
land verklaart zich neutraalde IJslanders zyn
vry van dienstplicht de nieuwe staat krijgt
de lang begeerde eigen vlag. maar zal geen
oorlogsvJag voeren.
Dit geeft te denken.
De samenstelling van een R.K.
Gemeentop r or am. De „Maasbbode''
schryft:
„Door dien Algean. Bond van R. K. Kiesver-
eapigingen in Nederland is, naar bekend, een
commissie in heit leven geroepen voor de sa
menstelling van een R. K. gemeente-program.
Naar we vernemen, zal binnen korten tijd
cioor bedoelde commissie daarover rapport wor
den uitgebracht.
We meenen daarom onzo verwondering te
mogen uitspreken de góede bedoeling laten
we intact dat men thans met een afzonder
lek R. K. gemeente-program voor Utrecht voor
den dag komt, waardoor de eenheid betreffen
de deze kwestie gevaar loopt."
Herstel treinverk e e r. Men meldt
uit Maastricht aan het „Vad.":
Sedert eenige dagen is 't röchtetreeksch ver
keer met België hersteld. De treinen uit Luik
komen Lier weder het station binnen aan het
ears to perron, en een groote stroom van Bel
gische reizigers maakt hiervan gebruik, In
Eysden heeft de visitatie plaats.
De Nederlandeche locomotieven en het Ne-
derlandeoh por on eel gaan tot Lurik mede; zij
mogen echter niet de stad in en keeren met een
volgenden trein terug. Ook rijden weder eenigö
treinen naar Aken (over Valkenburg-Simpel-
veld). Binnenkort zullen meer treinen worden
ingelegd. De lün Maastricht-Hasselt aa voor het
goederenverkeer reeds in gebruik genomen,
nadat die lijn nauwkeurig was geïnspecteerd.
Naar wil vernamen zal a.s. Maandag do eerste
reizigerstrein naar Hasselt vertrekken.
ROMAN BIT HET POOLSCH.
Iping zoo in het spel op, dat hij het honende
aohen der patriciërs niet bemerkte. Want.
deze schreven de duizenden van sestertiën,
'die hij won, met een kalmte op, zooals het
lieden kunnen doen, dje in de yolmaakste ge
moedsrust groote sommen uitgeven. Geen
.van het fronste h&t voorhoofd, als hij oen la
gen .worp deed.
Mijn beste schoonvader.... met deze
iwoorden wendde zich Madkus tot Fabius....
het lot is u zoo gunstig, dat ik d,aar gaarne
gebruik .van zou willen maken. Misschien
veroorlooft gij', dat Ik u een .oogenblik ver
vang.
Zonder Fabius' antwoord! af te wachten,
ham1 hij' den gouden beker uit diens hand.
\»- Stadsprefect, om1 den heel en hoop. hier,
sloeg Marcus voor, op de tafeltjes van Mar
cus .wijzend. u
Aangenomen!
Zij wierpen: eerst de prefect, d,an- Marcus.
Toen Fabius bet lage getal zag, dat Mar
cus had geworpen, strekte hij onwillekeurig
de hand, naar zijn tafeltjes uit, doch Marcus
had ze reeds den prefect toegeschoven.
Ik had geloofdi, zei Marcus lachend,
dat de schoonzoon van zulk een gelukkige
speler .evenzeer door het geluk begunstigd
zou .worden, als hij deze vervangt; ik zie
echter, dat het nukkige noodlot tusschen
schoonzoon en schoonvader onderscheid
maakt. Misschien is het evenwel ook werke
lijk slechts een nuk wellicht gaat het den
tweeden keer beter. Kunt gij u nog die vaas
herinneren, prefect, welke Fabius 'uit de na
latenschap der Claudjërs heeft gekocht? Zij
was tentoongesteld in den Porticus yan A-
grippa..
Heel Rome heert van dit meesterstuk
van MvuH-a met geestdrift gesproken.
Als ik nu deze vaas in naam1 van mijn
schoonvader eens inzette... Gij. veroorlooft
hét immers toch, vroeg Marcus, zich tot Fa
bius wendendt
Deze begreep heel goed wat de praetor op
het oog. had. Hij aarzelde een oogenblik;
hij wilde niet gaarne afstand doen vao dit
kleinood, dat hem zelfs de rijksten benijdden.
Dooh bii: overwon zich ten slotte en gaf zijhe
toestemming, ofschc10'1 met onzekere stem
en bleeko lippen.
Wat ?et gij daar tegen? vroeg Marcus
den prefect.
Eén gladiator hebt gy my hed,en reeds
afgewonnen, antwoordde de prefect en gij
zoudt in staat zijn, ai de overigen te win
nenmaar vooruit, zeZ]jn ingezet I
Er trad een dieps stilte in. Deze stilte
was te plechtiger, waar de muziek reed^ ver
stomd was en de jeugdigs dansers afgetrok
ken waren.
Met ingehouden adem Volgden de sena
toren de over een gepolijste zilverplaat rol
lende dpbbelsteeneh, slechte Marcus jjieef
wng+j»
[Weer verloren, zeide hij onverschillig.
„Morgen moet gij de .vaas naar den stads
prefect laten brengton, sprak hij tot Fabius.
Het verlies van de kostbare vaas werkte
zoo verpletterendop den milliomnair, dat
hü' nauwelijks met een hoofdbuiging kon
antwoorden. Een woord, dat hij wilde uiten,
bleef hen* tyssohett de krijtbleek® lippen
steken.
Marcus wierp hem' een woedenden blik
toe, welke den gelukkigen winner niet ont
ging. De stadsprefect kreeg een vermoeden.
Men wil iets van mij; maar wat? dacht hij.
Zijne oogen gingen heen' en weer; van. Mar
cus naar Fabius, van Fabius naar Marcus,
ale wilden zij pp hunne gezichten het ant
woord lezen.
Het spel werd voortgezet; maar het door
Marcus verjaagde geluk, wilde niet meer
tot Fabius terugkeeren. Steeds vaker greep
hy naar den wynbeker, om zijn kommer weg
te drinken.
Fabius zal heden eenige Germaansche
slavinnen armer worden, zoide Mucius, of
schoon hij die woorden met moeite uit
bracht.
Men .zegt dat hy er een heet legioen
heeft, bemerkte een andere senator.
Als mijn schoonvader Germanen uit
roeit, maakt hij zich jegens Rome verdien
stelijk, want ze zijn een- onrustig volk en
woeden steeds overmoediger, sprak nu Mar
cus. Deze barbaren zijn zoo onbeschaamd,
dat zij openlijk "toekenning van ménschen-
rechten eischen. Waarschijnlijk hebt gij van
dien prefect d6r ruiterij in de legioenen ge
hoord, welke onze magistraten lastig vait
met den eisch, een naar hij meenr ontvoer
de Gerinaansche maagd van zyn stam op te
sporen. {Welk een overmoed behoort daar
toe! Prefecten en praetoren wegens een
enkele vrouw van dat Germaansche gebroed
aan het werk te willen zetten!..... Ook bij
u, prefect, moet die barbaar aangeklopt heb
ben. Gij zoudt geen Romein zijn, als gij
aan zijn belacholijken eisoh wildet toegeven.
De stadsprefect hoorde opmerkzaam toe,
met den blik pp Fabius gericht, die. diep
adem haalde ea wiens gezichtsuitdrukking
levendiger "werd- Ook Fabius' oogen gingen
tereluiks op kondschap uit, eil beller blik
ken ontmoetten elkaar. Als op - heeterdaad
betrapt ,wendden Fabius' oogen zich snel
af. Nu wist de stadsprefect waarom men hem
twee zoo groote winsten had laten maken.
Uok ik, antwoordde hij thans tot Mar
cus, fijn lachend, kan al te groote toege
vendheid tegenover barlmrcn niet goedkeu-
en. Rome blijft Rome, zoolang het de bar
baren met ijzeren vuist neder houdt.
Met de vuist vau Mucius?J lachte een
vrouwelijke stem.
De senatoren zagen verwonderd om. Ver
diept in het spel als rij waren, haddon zij
in het geheel niet meer aan Lydia gedacht,
die zich gedurende eenigen tijd had \crwy-
derd» omuat zij tijdens het dobbelspel over
bodig was. Thans naderde zij de spelers.
Mooi zou het er voor Rome uitzien,
s'pïak zij, als de barbaren niet meer in zijn
legioenen wilden dienen. Een leger, aange
voerd d,oor zulke tribunen als liucius zou
voor de bezems van vrouwen op de vlucht
gaan.
Mucius, die het meeste gedronken had,
staarde Lydja met wezenlooze oogen aan.
Hij wilde zich opheffen, maar viel zwaar
terug. „Ha, ha!-., de Falerner.... zet zich
als lood in de ledenl"
(Wordt vervolgd.?
