Het drama op de Noord-Zee.
ORDE EN ARBEID
KERK EN*SCHOOl,
KUNST EN«KENN1S°
LEGEFTi NV LOOT™
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
RECHTSZAKEN
TÏANDir EN NIJVERHEID
KORTE BERICHTEN
UITLOTINGEN
21 122 215 320 520 590 616 643 719
793 856 1016 1099 1158 1180 1873 1919 1968
2020 2187
Premietrekking 1 Maart.
Jen, dat wordt betwijfeld, of 't wel spoedig
kan worden 'heropend.
Al het linnen- en wollen goed is gestolen,
tot. een gezamenlijke waarde van ruim /•loOü
Dieven en inbrekers. De laatste twee da*
£en werden te 's-Hertogeiibo-sch niet minder
dan '26 personen wegens diefstal gearrcfc
teerd, waaronder vier Haagscho rijwieldie
ven en elf militairen, onderofficieren en min
deren, verdacht van diefstal van goeder ei
uit militaire magazijnen. De overige verdaeh
ten hadden zich schuldig gemaakt aan dief
stal van een geldkistje, inhoudende oOO
ten nadeel© van een visehhandelaar; zee:
groote hoeveelheden steenkolen op het sta
twasemplacement, sigaren en lepeltjes. Nog
werd ingebroken bij een schoenwinkelier h
do Snellstraat, bij wien een dertigtal paan
schoenen' werd ontvreemd. De dader biervat
is nog niet gearresteerd.
Een valselie beschuldiging. De hoofd
commissaris van politie te 's-Gfravenhage ont
ving dezer dagen een anoniemen brief, waai
in werd medegedeeld, dat, wanneer men den
cader van den moord op den gepensiontneer
den kolonel Van Kille wilde arresteeren, mei
een met name in den brief genoemd persoon
moest hebban, wiens adres te VGravenhag
eveneens werd vermeld. De Arahemsehe po
iit ie werd met den brief in kennis gesteld ei
Jo inspecteur van politie, de heer A. Bros
chef der recherche, begaf zidh naar Den Haa^
am een onderzoek in te stellen. Hij zocht den
aangeduiden persoon op eq stelde hem va
den inhoud van den brief op de hoogte, f ei -
stond verklaarde de man dat die brief het
werk moest zijn van een vrouw met-wie >h'J
op voet van oneenigheid' stond. Ook dez
vrouw werd door den heer Bros in verboo:
gekomen. Zij ontkende aanvankelijk hardnek
kig den brief te hebben geschreven, doch na
een langdurig verhoor bekende zij de schrijf
ster te zijn en verklaarde dat het haar bedoo
'liug was om haar \roegeren beminde te tref
fen. Ten overvloede heeft de man, die me
den moord niets heeft uit te staan, zijn alibi
b-vezen.
Vlektyphus. In 5 gezinnen is gisteren te
Rotterdam vlektyphus geconstateerd-
De moord op den burgemeester van Beesd.
Aangaande dien opzieubarenden moord
vernemen wij nader het volgende:
Maandag ontving de burgemeester bezoek,
van een paar zwervers, die broodkaarten
vroegen, welke hip. geweigerd werden.
Men vermoedt, dat onder lien de dader
schuilt.
Het onderzoek van het Tielsche acrecht zal
waarschijnlijk leiden tot aanhouding van den
veruioedelijken dader, een bewoner van een
woonwagen. Hij zelf was niet in den wagen
aanwezig, maar de verklaringen van zijn
vrouw wpklten ernstige vermoedens tegen
hem.
In verhand met het gebeurde zijn Woensdag
in de omstreken van Utrecht twee mannen en
een vrouw aangehouden, personen die in ker
miswagens rondtrokken en op wie zeer ern
stige verdenking rust, betrokken te zijn bij
den moord op den burgemeester der gemeen
te Beesd. Zij bekenden bij deze geschiedenis
betrokken te zijn. Een lliunner heeft zelfs op
den uitkijk gestaan, doch zij ontkennen hot
plegen van den moord, waaraan volgens hen
een ander schuldig zou zijn. Naar dien vier
den persoon wordt nu nog gezocht. De drio
verdachten werden Woensdagmiddag zwaai-
geboeid vanuit de gemeente Ouden Rijn oveii
gebracht naar Utrecht, waar "zij aan liet
hoofdcommissariaat yan politie werden inge
sloten. Bij het dadelijk aangevangen
onderzoek was ook tegenwoordig de heer Yan
Ledden Hulsebos, de bekende politiedeskun
dige uit Amsterdam.
Te Winschoten werd Zaterdag bij de fir
ma Van Berg een brief per post bezorgd,
die Februari 1887 uit Veendam was verzon
den! Die brief is dus 92 jaar onderweg go
w eest.
Te Aalten heeft een ingezetene een aan
slagbiljet uit Dinxperlo thuisgestuurd gekro
geu om zijn waterschapslasten ten bedrag
vanéén cent te voldoen.
Als de moeite en kosten betaald zijn, zal e.
wel veel van overblijven.
Een paar honderd arbeiders van he
bruinkolenveld Heerlerheide der Maatschap
pij Bergerode, hebben wegens een ontsla»
kwestie den arbeid neergelegd.
Het te Deventer op te richten monument
voor nu wijlen president SteyU zal aldaa
verrijzen op het nieuwe, in verband met dei
bouw van een gemeenschappelijk S. S. en H
IJ. S. M.-station, aan te leggen groote plein
De stakende meisjes aan de Ned. Ka
toenspinnerij te Hengelo besloten in een vei
gadering met de besturen der arbeidersorga
nisaties~het werk te hervatten. De Direct!
verklaarde opnieuw dat de meisjes bij het
werken op proof, naar de nieuwe tarieve»
geen schade zullen lijden.
In het Liesboech bij Breda is weer om
kinderlijkje gevonden, ongeveer op dezelfde
plaats waar de vier andere werden ontdekt
Het is het lijkje van een kind van ongevee?
1 jaar.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is diefstal met inbraak gepleegd in het wijn*
nakhuis der fa. Lechner, in de Lange Kerk
straat te Schiedam. Ontvreemd werden 1 vat
jenever, 10 demijshus en samen 18Ö L. gedis
tilleerd en 32 flessehen der fijnste merken,
ter waarde van 1000. Door de activiteit van
een agent van politie zijn de beide dieven ge
pakt, terwijl het gestolene in beslag is ge
ne men.
Te Bunschoten is ingebroken in het kan
toor van het leveusmiddelenbedrijf. De ge
heele vorraad broodkaarten voor de nieuw
periode werd ontvreemd.
Aan het bijkantoor van de Tvventsche
Bank te Rotterdam, vervoegde zich Dinsdag de
kantoorbediende M. die een cheque, groot
J 4250, aanbood ten name van iemand', die bii de
Bank geen orediet had. De politie heeft den op
lichter gearresteerd.
Vrije Zaterdagmiddag. Nu de-Minister
van Arbeid heeft overwogen de verplicht
vrije Zaterdagmiddag speciaal voor vrouwei
en jeugdige personen in te voeren, maar daar
bij tal van uitzonderingen toe te staan, heef
liet Ned. Verbond van Neutrale Vakvereeni
gingen zich tot den Minister gewend ten ein
de in bedoelde uitzonderingsgevallen een an
dere dan den Zaterdagmiddag vrij te doet
geven.
Ned. R.-K. Hanzebond van Rijwidhandela
ren en -Hersteliers. Dinsdag 11 Maart hiehli
bovengenoemde Bond een propaganda-vergs-
derhig in Café „De Pool"- te Amsterdam
Een aantal R.-K. vakgenooten, woonachtig
in liet Bisdom Haarlem, waren aanwezig.
De vioè-voorzitter, de heer J. Verkroost
opende de vergadering op de gebruikelijke
wijze en zette in het kort het doel dezer bij
eenkomst uiteen. Vervolgens sprak de heei
Chris. M. Jansen, Directeur van het Centraa
Hanze-Bureau te Amsterdam, over de nood
zakdtijkheidi en de beteekebis van jmidden
stands-vakorganisatie op Katholieken grond
slag, terwijl de bondsvoorzitter, de heer O
F. Arts, het streven en de inrichting van de
zen vakbond uiteenzette.
Tot slot sprak ook de ZeerEerw. Bondsad
viseur, Rector P. Stroomer, een woord vai
aanmoediging tot de aanwezigen, die na ©eni
ge zeer geanimeerde discussie allen als lïc
van den Bond toetraden;
Na bespreking van de verder te voerei
propaganda en de benoeming van een oom
missie ad hoe werd de vergadering met dei
Christ, groet gesloten.
R.-K. bond controleurs, directeuren en
bureauehefs van Gend en Loos. Zondag. 18
Maart, des micldags om 12 uur zal in het hotel
„Nooidbrabant" te Utrecht da oprichtingsver
gadering plaats hebben van den. R.-K. hond van
controleurs, directeuren en bureauchefs dor alsr.
Expeditie-onderneming Van Gend en Loos.
De concept-statuten en het huishoudelijk re
glement zijn reeds ontworpen cfoor de commissie
van voorbereiding, bestaande uit de heeren. B.
van Aalten. J. Koenen. A. Mollen, reen. direc
teur te 'sdHertogenbosoh, 'Niiimesrcvn en "Ven'lo en
reotor van Lïempd te Helmond.
De R.-K. Standsorganisatie in het Aartsbis
dom. De laatste week werden in liet Aarts
bisdom nieuwe afdeel in cvn. opgericht, te Oos
terhout, Stadskanaal. Joure. Lemmer. Heap
Roodhuizen. Rijssem te zamen meer dan 300
leden tellend- Na een opgewekte nronacranda-
vergadering gaven zich te Hilvorsum 133
nieuwe leden op als lid der R.-K. Staimsortrani-
satie.
Iu de afgeloopen maand sloten zich 10 nieuwe
afdeelingen aan bii onze spaarkas. De federatie
stelt in overleg met den R.-K. rouwenboncl
een uniforme'- regeling vast voor de Vrouwen-
standsorganisatie.
De bloei en groei der Katholiek© Sociale
Actie. Het mag niet langer verzwegen wor
den
Nu de Federatie 'der R.-K. Werklied'envereeni-
gingen reeds meermalen in verslagen en berich
ten heeft gemeld, dan een groote bloei der werk-
liedenvereeaigineen valt te constateerennu
het R.-K. Vakbureau reeds heeft verzekerd, dat
ongetwijfeld het 100.000ste lid binnen enkel?
dagen in zijn register kan worden ingeschra
ven; nu de Katholieke Middenstandsbonden, de
Katholiek© Land- en Tuinbouwbonderi, en R.-K.
Vrouwenbonden met den das in ledental sterk
vooruitgaan, nu moet ook het Centraal Bureau
der K. 8. A. naar vreugde doen blijken over de
heerlijke opbloei en steeds toenemende belang
stelling voor het werk en do organisatie der
Kaholieke Sociale Aotie.
Sinds November jl- werden niet minder dan
36 nieuwe Plaatselijke Oomitó's der K. S. A.
opgericht en wel in de navolgende gemeenten
1. B'ennebroek; 2. Bleiswijk: 3. Boskoop: 4.
Bornerbroek; 5. Eemnes: 6. Etten (Geld.): 7-
Frederiksoord8. Geesteren (Almelo): 9.
Haarle (Q.)10. Kamerik11. Kuinre12. Lie-
derholihuis-Hoino13. Lattrop: 14. Langeraaf
(gem. Ter Aar): 15. Middelburg: 10. Nlikerk:
17. N^tterden.; 18 Obdam; 19. Oude Rijn (Utr.):
20. Pannerden; 21. Raalte: 2-2. Renkum; 23.
Reutem (Ootmarsunf)24. Rossum: 25. J^oe-
lof ar endsveen26. Rietmole (bii Needs): 27.
Rijswijk; 28. Steggerda: 29. Tubbergen; 30.
Twello31. Vinnen: 32. Vierakker (bii Zut-
plien); 33. Venhuizen (N.-H.): 34. Velsen
(Driehuis); 35. Wageningen; 36. Wiik bii Duur.
stede.
De oprichting vaa tie-n-tallon van PI. Comité's
is nog in voorbereiding en staat on het punt
verwezenlijkt te worden.
Op zeer vele plaatsen, waar de vestiging van
een PL Comité niet mogeliik was. werden iive-
rige correspondenten aangesteld.
Gedurende de laatste drio mianden wérden
door het Centraal Bureau dor K. S. A. meer
sprekers uitgezonden dan over de afgeloopen
twee jaren.
De groei en het enthousiasme der Katholieke
Sociale Actie is verblijdend.
Laten wii hopen, of liever: laat ieder Katho
liek er voor zorgen, dat. zij bliivend is.
Nog dit jaar moet het aantal PI. Comité's
verdrievoudigd zijn.
CENTRAAL BUREAU DER
KATHOLIEKE SOCIALE
ACTIE TE LEIDEN.
-ft
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht, heeft,
aan den Weleerw. heer P. A. W. J. Koelman
eervol ontslag verleend als kapelaan te Harm©
len, en als zoodanig' benoemd den Weleerw- heer
H. van der Veer.
Een turfproduet als surrogaat voor kolen.
De Weltwirtschaf fcszeitung'meldt, dat men er
in Duitschland in geslaagd is. minderwaardige
turf tot uitstekende turfkolen te verwerken. De
methode wordt toegepast bii de .«Bernische
Braunkohlen-GesellS'Chaft" etJ bestaat daarin,
dat turf in ijzeren vaten, tot 350 graden Reau
mur zoo lang verhit 'wordt, tot er zich geen
waterdamp meer afscheidt. Dan worden de kra
nen gesloten en de turf nog 10 uur lang op deze
temperatuur gehouden. Het op deze wijze ver
kregen produet bovat dan 53 pet- koolstof. 16
pet. zuurstof. 6 pet. waterstof en 5 pet. asch".
Het hoeft een wamtevermogen van 6500
w.armte-eenheden en is een uitnemend1 'surrogaat
voor kolen,
1 II»
Terugkeer kader. De commandant van het
veldleger heeft bepaald dat alle kapiteins, luite
nants en onderofficieren der infanterie, thans
nog dienstdoende -bii andere regimenten dan die.
waartoe zji organiek behooren. op 15 Maart a.s.
bij hun vredosrogimenfen moeten ziin terugge
keerd, tenzii daartegen zéér overwegende dienst-
bezwaren bestaan dan wel de detacheerina door
den minister van oorlog of den waarnemenden
opperbevelhebber tot een bepaalden datum ia
gelast.
Do legeriutc 0n7.ee troepen. -N'aar da ..Tel"
verneemt, heeft de waarnemende opperbevel
hebber, generaal W. F. Pop, aan den inspecteur
der Genie het volgende bericht:
„Uit hij mjj ingekomen ra op orten van 1de
betrokkken autoriteiten omtrent de legering
van troepen, is gebleken dat de kazernes en ba
rakken waarin de in hun vredesgarnizoenen en
tijdelijke vredes-standplaatsen teruggekeerde
troepen thans gehuisvest ziin. tiidens de mo
bilisatie over het algemeen zeer veel hebben
geleden; in sommige garnizoenen ziin die ka
zernes en barakken bepaald uitgewoond te noe
men.
,,Uwe aandacht wordt bii zonder gevestigd op
de navolgende garnizoenen, ten aanzien waar
van eenigo ontvangen mededeehngeu in het
kort ziin overgenomen
1. '9-Gravenhage. FrederikskazeriieDe
kamers verkeeren in een toestand van onvol
doende onderhoud. Het dak lekt. I)e zolderin
gen ziin slecht en stuiven door. De arrestanten
kamers laten veel te wensohen over.
2. Leiden. Doelenkazerne: De legering
laat veel te wenschen over- D® kazerne ,is een
oud gebouw, waarin alleen door kostbare ver
anderingen afdoende verbetering is te brengen
Toch zal zooveel mogeliik in de sleohto lege
ring voorzien moeten worden. Het logies der
onderofficieren is slecht.
3. Den Helder. Barakken: De onder
officieren ziin gehuisvest in ®®a dagverblijf
van een manschappen-barak. Dit dagverblijf
is door een beschot, dat niet tot den zolder
reikt gescheiden van het daarnaast gelegen
soldaten-verbliif. waardoor de onderofficieren
niet v^ii zijn. De kazerne: D0 'Manschappen-
privaten zijn onhygiënisch. De petroleum-ver-
lichting in de kazerne en *n '">mvrüe hos
pitaal is slecht en gevaarliik.
4. AssenDe barakken voor de manschap-
""■en van le regiment infanterIe- 2e batalim»,
12e reg. Inf. en 4o af dealing 4e regiment veld
artillerie ziin zeer slecht, uitbreiding van meu
bilair is noodig.
Voor 4e afdeeling 4e regt. veld-artillsrie ziin
bovendien noodig: cantine.. badlokaal, verbete
ring van de afwatering, vaagde wasehgelegen-
heid en van de privaten.
5. Breda.: Het kazernement van het 3e re
giment veld-artilierie is zeer onvoldoende. Ge-,
heele verbetering is alleen te krijgen door den
bouw van een-nieuwe kazerne. Zooveel mogeliik
moet in den on gunstig en toestand worden voor
zien.
6. Amsterdam: De barakken op het voorma-
li.ge Entos-terrein ziin slecht.
7. Leeuwarden: Het onderoffioiérs-logies
eischt verbetering-
8. Legerplaats bij, Oldebroek: Legering is
hier slecht.
„Ten aanzien van de vorengenoemde garni
zoenen zij nog het volgende vermeld
Ad 1. Door den commandant 2e regiment
veld-artilierie te '-Gravenhage werd 14 Januari
aan het. departement van Oorlog gevraagd om
gelden beschikbaar te stellen voor aanschaffing
van de noodige niaterialen.'Hierop is geeu ont-
woord ontvangen.
Op 26 October 1918 werd door den minister
van Oorlog bepaald, dat nieuwe strafkamers
zullen worden ingericht. Hiertoe is tot dus
verre niot overgegaan.
Ad. 3. Eene buitengewone aanvraag voor
verbetering van de manschappen-privaten is
door den garnizoenscommandant te Den Helder
reeds ingediend. Electrïsche verlichting is
volgens dien commandant in uitzicht ge
steld.
,',In verband hiermede verzoek ik u een aan
schrijving "te 'richten tot de ©erst-aanwezende
ingenieurs, waarin hun wordt opgedragen, de
vereischte. verbeteringen aan te brengen." de
benoodigde gelden aan te vragen., te bevoegder
plaatse op een spoedige beslissing aan te drin
gen ton aanzien van aanvragen, waaromtrent
geen beslissing werd genomen en de uitvoering
te bespoedigen-
„Ten slotte ver zoek ik u, in verband met den
dringenden eisch, om den troep behoorlijke
legering te verschaffen, deze aangelegenheid
als van zeer spoedeischenden aard te beschou
wen, waarbij ik aanteeken. dat de vereischte
voorzieningen moeten worden aangebracht,
ook terwijl de troepen in de kazernes en barak
ken gelegerd ziin."
De Phosphor/eten in Twenthe. Men
schrijft aan het „Hbld":
In het noerd-cnstelijk deel van Twenthe
met name in de gemeenten Weerselo, Oot-
marsum en Tubbergen, zijn in den laatstéi
tijd pbosphorieten uit den grond gedolven
grauwachtige „steenen" of versteeningen in
allerlei vormen en grootte. Het. groote gebrek
door den oorlog aan p 11 osp-'n a at in e s t s tof feu
deed vooral dr. v. d. Sleen te Haarlem op liet
idee komen, om te onderzoeken, of de eigen
bodem niet iu dit tekort zou kunnen voorzien
En deze matunrvorsoher en chemicus ontdekt
in de buurtschap Rossum al aanstonds eer
phosphorietveld met naar schatting minsten
een drio- u vierhonderd kubieke meter dozei
versteen in,gen. Bij chemisch onderzoek bleek
echter, dat deze „knollen'' slechts 25 80 pOt
phosphaat bevatten, terwijl die uit hot buiten
land minstens liet dubbele, ervan opleveren
Maar ongeveer 2/3 van het phosphorzuur wat»
in zepdaniigen (toestand aanwej/ig^ dat het
waarschijnlijk zeer gemakkelijk door de plan
ten kon worden opgenomen. Bij zijn verdere
onderzoekingen vond dr. v. d. Sleen nog ver
schillende ander phosphorietveliden en in
April 1918 namen verschillende firma's de
ontginning ter hand, waarbij wel bleek, dat
de exploitatiekosten voor da meest© te hoog
worden. Anderen legden met energie verschil
lende velden bloot. Te Ootmarsum. zoo onge
veer nog het middelpunt der ontgonnen phos-
phaatvelden, wordt nu een groote fabriek ge
bouwd, waar de pbosphorieten verder „be
werkt" en gemalen worden. Tal van landbou
wers en grondeigenaars hebben reeds hun be
stellingen van phosphoisetnieel gedaan en,
naar do leverapeiers berichtten, zal waar
schijnlijk nog vóór Mei met de aflevering een
begin worden gemaakt, 't Is wel jammer,
dat eerst dan met deze bemesting de proef
kan. wórden genomen. Want voor vele gewas
sen komt ze beslist te laat. Een najaars- of
een vroege voorjaarsbemesting* had verre de
voorkeur verdiend. Maar de gedolven hoeveel
heid is nog njet zoo bijster groot. Men schat
de verzamelde phosphorielsteenen op een meel
productie van c.a. 10.000 M3. of 1500 wagon?,
Slagen de proefnemingen, dan is er zondert
twijfel een goede toekomst voor deze mest
stof te wacliteu. Nieuwe lagen zullen dan
worden opgespoord en ook de gelukkige be
zitters van gronden, waarin zich deze steenen
nog mogen bevinden, zullen niet verzuimen,
hun slag tö slaan, want menig Twenfeclm
grondeigenaar heeft reeds ecu mooie som!
voor zijn grijze „knollen" uit zijn heidevelden'
welden of bouwakkers opgestreken.
De bereiding van phosphorietmeel gaa2
heel eenvoudig in zijn werk. Nadat de „knol
len", van allerlei vorm en grootte van een
duivenei tot een kleine eocosnoot toe, uit den
grond zijn gegraven, worden ze over horren
van zand of klei gezuiverd. Daarna^worden
ze naar de phosphaatfabrieken vervoerd, om
daar nogmaals door waeschen gereinigd er.
vervolgens in groot© molens tot meel gema
len te worden. Een zeer eenvoudige bewer
king dus! Dit meel komt dan onder den naam
van phosphorietmeel in den handel.
^et uitvaren van vissehersvaartuigen. -
Naar aanleiding van d#niededceling, dat mei
ingang van 1 April a.s. aan de visscherij ai-
leen een nieuwe u i t v a a r tv e rgan n i ng word!
verstrekt als de reederijen zich verbinden de
schepen na een termijn van niet langer dan
21 dagen in een Nederlandsche haven te doen
terugkeeren, verzoekt men ons van bevoegde
zijde het volgende op te nemen.
Met ingang van 1 April a.s. zal aan veedor»
van visschersvaartuigen tegen intrekking der
tot nu toe in gebruik zijnde formulieren, eea
gewijzigde vergunning tot uitvaren worden
verstrekt. De voorwaarden, waaronder ae
nieuwe vergunning wordt verleend, zijn de
zelfde als die, welke tot nu toe aan de vorig©
Vergunningen verbonden waren, dcoli zijn
uitgebreid met de bepaling, dat de gevangen
visch in Nederlandsche havens moet worden
aan wal gebracht. De termijn, binnen welk©
de vaartuigen weer in een Nederlandsche ha
ven moeten zijn teruggekeerd, is onveranderd
vastgesteld op 21 dagen, tenzij bijzonder*
toestemming voor een langeren duur is ver
kregen.
Spoorwegdiefstallen. De Utrechtsclie re-
cherclie heeft geruimon tijd geleden een aan
tal personen gearresteerd onder verdenking
van spoorwegdiefstallen of heling. Gisteren
stond de eorete groep dezer lieden voor de
Utreehtsche Rechtbank.
In id© eerste plaats stenden terecht drie
remmers, allen te Utrecht, die gedagvaard
waren ter zake diefstal van boter ten nadeel©
eener Coöperatieve vereeniginK. Zij hadden
n.l. in den nacht van 19 op 20 Dec. 1.1. uit een
goederentrein nabij Tie Vlasakkers onder
Amersfoort vijf vaten boter naar buiten gu-
wbrpen. Daar stonden handlangers gereed,
die de vaten iu een bceck in den grond gtox»-
ten, waarna ze den volgenden dag werden op
gegraven en met paard en wagon naar
Utrecht vervoerd. Een koopman-hovenier
kocht dó vijf vaten voor 1Ö00 en verkocht
ze weer aan vier Utreehtsche "banketbakkers.
Ter zitting herriepen beklaagden ten deelo
hun vroeger afgelegde bekentenissen.
Er werden tien getuigen gehoord. De subst.-
offioier van justitie mr. J. P. Amskoff, eisohto
tegen twee beklaagden twee jaar eu driw
maanden gevangenisstraf met aftrek van het
voorarrest; tegen een bekl. 1 jaar gevange
nisstraf.
Beschuldigd van heling in deze zaak ston
den achtereenvolgens terecht een sleeper te
Zuilen, een kruidenier te 's-Gravenlhage, een
schippersknecht te Utrecht en een los remmer
aldaar.
Mr. Amshoff eisckte resp. 1 jaar gevan#«.
nisstraf, 1 jaar en 6 maanden, 1 jaar en 6
maanden en 1 jaar gevangenisstraf, voor al
len met aftrek.
LOTEN AUGSBURG il FL. 7 VAN 1864.
Loting op 1 Februari 1919.
20 Seriën:
LEENING VAN LUIK 1897.
Trekking van 20 Januafi 1919.
De hoofdprijzen zijn gewonnen door de vol
gende nummers:
Serie 478 no. 3 fr. 10000; serie 3198 no. 4 fr«
200; serie 9193 ne. 22 fr. 200; serie 25165 no.
19 fr. 200; serie 32287 no. 12 fr. 200.
Nummers uitbetaalibaar met 150 fr,
478 9196 19737 20455 29533.
Nummers uitbetaalbaar met 125 fr,
478 18 14876 25 17850 1 23639 S
31025 7 9196 3 17069 26 31410 15
23905 16 31186 11 11066 11 17492 16
22442 5 26608 16 32287 4
De overige nummers uitbetaalibaar met 400
franc.
Uitbetaling 1 September 1919.
LOTEN PARIJS.
Trekkingen op 5 Februari.
A, 8 pCt. PREMIELOTEN 1912.
Hooge prijzen: 267188 fr. 50.000; 136717 fr.
10.000; 17519 28181 208075 428315 en -674561 fr.
1000.
In het laatste nummer van „Stemmen des
Tijd*" komt eene verhandeling voor van den
psychiater prof. Bouman over hek geruchtma
kende geval op don Katwiiksoh^a logger
„N oordzee."
Wo on-tleenea er het volgende aan:
„Het zal u nog wel ver och in het geheugen
liggen, a'at een Katwiiksehe logger in de Noord-
zea drijvende werd aangetroffen, geheel «n al
afgetuigd, ter tv til nader bleek, dat drie van de
bemanning vermoord waren en do anderen ver
schijnselen van stoornis in de geestvermogens
Tertoonden. Zü werden eerst naar Engeland ge-
braokt. en vandaar naar ons land aeetuurd,
Daar ik in de gelegenheid was den hoofdpersoon
te onderzoeken, informaties in te winnen bii
«en der matrozen en bovendien do uitgebrachte
rapporten znü ter inzage verstrekt werden (Dr
Deknatel en Dr. Plet breng ik daatvoor dank)
ben ik' in staat do biizoudewieden en de toelich
ting van dit merkwaardig geval van psychische
mfeotie te geven. Vast staat-., dat de hoofdper
soon abnormaal was en dat de andere leden von
e .©manning geheel onder ziine suggestie
sun gekomen D* bevolking van do vissers
plaatsen, zooals Katwijk r-n Sohevöningenis een'
eigenaardige, zoodat ik meermalen ia miin
vroegere praciük de personen uit die plaatsen
.wanneer ze abnormaal waren gewórden door
eigenaardige karaktertrekken, die zü ver
toonden. kon herkennen. Reeds ©enigszins ang
stig door het mijnengevaar, teleurgesteld door
de slecht© vangst, min of meer ook onder den
indruk van het groote wereldgebeuren, waren
de gemoedereu in een eigenaardigen toestand,
waardoor ze bijzonder vatbaar waren voer de
suggestie. De hoofdpersoon had den avond voor
Ziin vertrek eea bezoek gebracht aan ziin
schoonzuster ea hii had bespeurd, dat zii bezig
was met haar ziel. Hij had thuis den Biibel op
geslagen en zijn oog viel op een tekst uit
Prediker.
Zijn vrouw moest toen vorder jezeu. want zelf
kon hij niet goed lezen. Hij was overtuigd, dat
hii ook meer moest doen voor zijne befeeering.
Hij ,wa« wart; «til en in zichzelf gekeerd aan
boord, maar overigena was ziin gedrag niet
opvallend. Na het lezen van een stichtelijk
stukje in oen krant was hii gaan nadenken en
«prak hii den volgenden dag over ziin bekee-
riug. Hij had Jezus aan het kruis gezien met
het hoofd knikkend en den geest gevende hoo-
ren zeggen „het- ia volbracht." Hem was ge
openbaard. dat do wereld vergaan was (meer
malen was in de kranten gewezen op de teeke
nen der tijden, oorlogen en geruchten van oor
logen a"i9 de voorbereiding voor het vergaan
der wereld)'hii had het hooren donderen en
zien bliksemen. Hii hoorde bazuingeschal, wat
ook spoedig door een paar andere leden der'
beniarminK werd waargenomen. Het wós prach
tig weer on er bevond zich niet» om hen heen.
hot welk dit geluld had kunneu verklarep. Qe-|
troffen door dit wonder, schonken- de leden der
bemanning ook aan do mededeeling. dat de
wereld was vergaan, geloof en Vernamen ze,
dat za naar Jeruzalem moesten varen- Des
morgens (men sliep niet en at weinig, zat steeds
bijeen om de Schriften te onderzoeken) ging
de zon prachtig op en hii duidde op klaar ver
schijnselen van ongemes.no pracht, die hun -he'
Jeruzalem, waarheen'zii gflful moesten, voor-
tooverde. Versohillen.de opvarenden zagen wer
kelijk, dat de zon een anuemoensn vpmi had
aangenomen en dat daar omheen luchtverschijn
selen, een schoon tafreel met toren p.p Drach
tigo gebouwen verschenen. Ten van de boms a
ning zei nog: ik zie een Itewone wolk. maar
hji durfde niet erg optreden, omdat iedereen
overtuigd was.
Des avond® wegd de bovennienscheliike kracht
aldus gedemonstreerd. Een biibel word in schui
nen stand met kracht op <1© tafel geplaatst, zoo
schuin, dat het boek stellig' moest ziin omge
vallen. maar het kon niet omvallen, ioen werd
gezegd, dat de sterkste, man den Biibel niet
zou kunnen omgooien, eu do schipper, die liet
berxroef-de. was'er niet toe in staat.
Een van de schepelingen had zich a'fziidig
gehouden. Nadat de hoofdpersoon telkens bii
hem aangedrongen had, dat hii schuld zou be
lilden en gehoorzamen aan do stem van God.
sprak hij vo-or de bemanning, dat hii de kraakt
Gods zou bewiizen en op eeft teeken dat hii
zou geven, hem zou laten dansen od hot dek.
Toen dit werkelijk gebeurde -(de man was
waarschijnlijk aan heftigen angst ten prooi,
zijn gelaat- vertrok, hii zag er veysahrikkeliik
uit) kwam men geweldig onder den indruk en
viel de bemanning weder in de schuld voor
God en zag met, eerbied en vrees paar hem op.
Hii zei toen. dat er een duivel «aa boord was,
die zich in den persoon aio gedanst had. had
geopenbaard en de duivel moest verd-elgtj wor
den- De man werd gedood en na enkele dagen
nog twee anderen van de bemanning Het lugu
bere verhaal van deze moordea snaar ik n. al
leen wil ik er op wiiA-u. dat men bii het vyeroea
van een der lüken. iu zee ook gezamenlijk «©-
zi oiltsha 11 uoin a-ties kreeg.
Toen men de logger „de Hoop zag. oeval
de hoofdpersoon dat een boot- zou uitgezet
worden, waarin do schipper met 4 anderen
zouden plaats nemen, die aan ..de Hoop" zou
den gaan meedeelen. a'at do wereld was veraaan
eu zii eveneens naar Jeruzalem moesten varen,
dat do leider bekeerd was en wonderen had
verricht. De schipper van ..de Hoop" had voed
kunnen voorkomen, indien hu den toestand
doorzien had. Deze kreeg echter niet den in
druk, dat de overtuiging v«n ^Je schepelingen
muurvast was, van het overboord werpen van
een der hunnen werd niet èereot en hii had hen
aangeraden zoo spoedig mogeliik naar huis te
rug tekeeren.
Een paar gevoelden neiging om öo „de Hoop
over te gaan, maar om verschillende!redenen
deed men het tooh niet en men keerde ieru»
naar de „Noordzee." Langzamerhand was de
hoofdpersoon glleenheerseher geworden. Wan
neer lui het beval, knielden zii allen voor hem
neder: wanneer hii commandeerde de duivels
af te maken geschiedde dit. Tenslotte kwam hot.
bevel dat alles wat over boord kon c-eworpon
worden, .weg moest.
Netten, zeilen, lijnen, hou ton spaken, de red
dingsboot. allee werd weggeworpen en K>w
dreef het schip zonder licht rond. Allen ffinavii
naar kooi. een van hun dacht er nou over om
over boord te springen, hii zon n.l- een «tuk
hout drijven, en dacht: d«n word ik missohion
opgepikt. Hij deed het echter niet en dacht nu
zullen, wd allen moeten sterven.
Over de schuldvraag zegt Proï. Bouwnftn
tenslotte:
„Schuldbesef kwam ia dien zin. dat het be
sef, dat ze hiervoor later ter verantwoording
zouden worden geroepen hun door het contact
met anOtorea veel duidelijker werd en dit .il*
ware verlammend op hen werkte.
Niets is gemakkelijker maar ook dwazer dan
om aan to toonen. dat verschillende van' de be
manning intelloctueele defecten vertoonden,
reeds voordat zii ona'er de suggestie, kwamen
van den leider.
Wel moet vastgehouden worden aan het ioit,
dat zii ten allen t-iide van het bedrijven dei-
feiten ziekelijk gestemd waren wat hun ver
standelijke vermogens betreft.
Het is dau ook volkomen juist gezien, dat
in het rapport de ontoerekenbaarheid wordt
aangenomen."
9
