lIEUWE HAARLCOURANT
BUITENLAND.
VAN OVERAL
Het Patronaatswerk.
De Ondergang van een
Wereldmacht
FEUILLETON
Vrijdag 21 Klaart
Tweede Blad
Do nabetrachting van den Raad dier ge
meente Schoten, welke in het nummer van 15
Maart jJ. gepubliceerd werd, bracht bij ue
bespreking der subsidieaanvrage door den
Bond van R.-K. Jonigenspalronaten aan het-
lieut, dat bet werk der patronaten voor ve
len nog onbekend is. Al beeft bet geen nu
oin de veelsoortige liefdewerken, welke dooi
do Katholieken beoefend worden, op de optn
bare maint aan te kondigen, toch geven wy
thans, om bet belang der zaak, gaarne ge
boor aan bet verzoek der Keu actie, om duet
werk ddr patronaten in bare kolommen te
bespreken.
Wat beoogen onze Patronaten!
Hoe gaat men in een patronaat te werk om
dat uocl te bereiken'*
Hoe is de organisatie der Patronaten 01.
derlhigl
Wij handelen bier over de Jongens-Patro
naten.
L HET DOEL VAN HET PATRONAATS-
WEZEN.
De godsdienstige en maatschappelijke vor
ming der leüen. Dit moge als een bombasti
sche opzet en als eene nietszeggende alge-
meenbo.d klinken, enkel gesoedkt om gewich
tig te doen eu ais een gedrukte formule te
clieuen ui artikel II der statuten; doch als
meu de im-iebting en werkwyze dor afzon
derlijke Patronaten kent, zal men door de
practiscbe eu op het leven berekende metbode
erkennen, dat de PÜlen met zoover van de
„roos'' invallen.
Het Patronaat ie opvoedend.
Do inrichtingen, welke in Katholieke krin
gen dezen naam dragen, dienen zooals zij
heeten, ter bescherming van hare leden. Niet
sleohts eene negatieve bescherming, welke t
kwaad van hen traekt af te houden, terwijl
zij werkloos blijven, doch een positieve be
scherming, waardoor de jongens zelf de mid
delen in uo hand worden gegeven om zLdhJ als
godsdienstige vakmannen later door bet le
ven te kunnen slaan.
Het doel oer Patronaten is dus tweeledig
Tracht de jongens op te leiden, opdat zij la
ter godsdienstige en goede valnnenschen zijn.
Deze taak is niet gemakkelijk. Do jongens
zijn lid van bet Patronaat in de woeligste
van bun levensjaren (van 12 tot 17-jarigen
leeftijd). Zij hebben het gewone godsdienst
onderricht in de school doorloopen en komen
in de maatschappij. Een nieuwe levensperio
de begint op de werkplaats, om zich voor bet
vak, dat bum. levensarbeid zal worden, te be
kwamen.
In dezen leeftijd ontbolstert zioh meestal t
jongenskarakter. De knaap, die zich in den
trina zijner medemakkers soms ruw en on-
banhhartig voordoet, is dikwijls door een
verstandig en kalm woord onder vier
oogen te treffen, eveneens blijft de jongens
ziel in die jaren ontvankelijk, wanneer tot de
geheeie clnb gezamenlijk een of ander ruw
of onpisseiijk feit wordt aangeduid, als eene,
W-etarbij nociii vaa fiiksolie durf, nocii ware
p"6C&tipheid sproke kan wezen. D<an treft men
dikwijls bun ridderlijkheid en keuren zij in
wendig voor zich zelf datgene af, waarover
jjj in het midden tanner medemakkers groot
g DfTleidars voor dezen leeftijd zullen meest
al slechts langzaam rijpende vruchten oog
sten Maar die ruwheid is slechts de bolster,
welke een teere pit omgeeft; en geluk iedere
vrucht niet tot ontwikkeling konat m eiken
grond, zoo leert ook hier de ondervinding,
dat verschillende jongens, die een last waren
voor bet eene Patronaat» bij een ander tot de
goede leden behoorden.
Het gewicht van bet moeilijke Patronaats
werk wordt door de Kerk tsu volle ingezien.
Op de jaarvergadering van den Booid van
patron&atscomnus&iee te Boermand in 191b,
sprak de Bisschop van dat diocees: „in alle
parochies zija patronaten noodig en waar
noff geen Patronaat is, moet er een worden
opgericht, vooral vu. de toekomstige huidige
mn^Bisf«k.op van Haarlem gaf in den Pro-
svnodus van 1S17 Zijn verlangen over de Par
tronaten tot ia enkele onderdeelen m uat-
drukkebjken vorm te kermen. „Be Geestelijk
heid bosoljouwe het Patronaat als een zaak
van gewone, geregelde zielzorg; 2o. het Pa
tronaat zij dan ook bij voorkeur parochiaal
en zooveel mogelijk worde in iedere parochie
een Patronaat opgericht, zeker voor jongens
en waar noodig ook voor meisjes."
Hierdoor staat het Patronaatswerk geken
merkt als een Prlesterwenk, en het Patronaat
als een blijvend instituut, waarvan een pries
ter de leiding heeft. Hot Patronaat eener
tarocÜke staat en valt dus niet met het ko
men en gaan van een der Geestelijken. Het
ia geen lielhebberijwerk. afhankelijk van den
ijver en aanleg van den een of ander, het is
logelasoht bij den dagelykschen arbeid, bö de
„gewone, geregelde zielzorg".
Hieraan ontleent het Patronaat zijn in
vloed en kracht. De grondslag van een Pa
tronaat is dus de godsdienst.
De priester-direoteur wordt in zijn patro-
naat&arbeid bijgestaan door bekwame, wel
willende koeken, die de Patronaatscommissie
vormen.
Deze commissie traclit onder leiding van
den priester biet doej te -bereiken 1 De school
vrij© jongens degelijk helpen in alles wat
zij in dezen leeftijd noodig hebben, om later
als karaktervolle Roomsche vakmannen door
bet leven te gaan.
Hector Clarys, de geestelijke vader der pa
tronaten in Holland, sprak in zijn rede, op
den 29en Aug. 1908 te Koermond gehouden.
„Een Fransch minister verklaarde openlijk,
dat hü meer vreest voor één patronaat, dan
voor tien bijzondere scholen."
ant. J. KATTé,
Patronaats- directeur.
De gebeurtenissen van den dag.
Er komt thans meer licht uit Parijs In onze
overzichten van de laatste dagen hebben wij
gewezen op de meningsverschillen in aai
Raad van Tien, een verschil dazich
laat samenvatten en de term -het f-ransche en
het Amerikaansche standpunt. Wij gaven als
onze meening te kennen, dat Wilson het wel
winnen zou en zijn zin zou weten door te drij
ven om het beginsel van den volkerenbond; in
een voorlooopig. vredesverdrag met Duitschland
vast te leggen om dan later bij een definitieven
vrede een regeling te treffen, waarbij alle be
schaafde naties zich op een bepaald onderwerp
vereeenigden, zoodat van een werkelijken volke
renbond gesproken kan worden. Er blijven dan
nog verschillende vragen onbeantwoord, schre
ven wij gisteren. Wij. kondten niet verwachten,
dat het antwoord reeds zóó spoedig zou komen.
De Parijsche correspondent van de Daily
News zekle gisteren over den stand der bespre
kingen van Woensdag onder meer het volgende:
Wilson's stap werd aanvankelijk in sommige
kringen met argwaan beschouwd, maar nu er
kennen menschen, die nadenken, dat het toch de
afdoenste maatregel is om de zaken te bespoe
digen, die nog genomen is. Men kan nu zeggen,
dat men den vrede niet in tweeën tot stand zal
brengen. De voorwaarden voor den wapenstil
stand en de voorloopige vredesvoorwaarden sa
men met het statuut van het vol keren verbond
zullen tegelijkertijd aan de Duitschers voorge
legd worden. De vrees, dat dit de zaken nog
meer zou vertragen, is nu terzijde gesteld.
Vandaag is het werk om het statuut voor op
neming in den voorloopigen vrede klaar ie maken
reeds begonnen. Er is gisterenavond een confe
rentie bij Wilson gehouden, waarbij ook Robert
Cecil tegenwoordig was, wiens rede een gunsti-
gen indruk in Amerikaansche kringen gemaakt
heeft. Verder was ook kolonel House, (de Ame
rikaansche gedelegeerde) erbij, Ik verneem dat
dit overleg voortgezet zal worden tot de taak
voltooid is. In stedte van oponthoud te veroorza
ken, zal men vermoedelijk bemerken, dat dit
werk gedaan zal zijn voor andere commissies,
met name die voor het herstel welke tegen
over giootere moeilijkheden staat dan de buiten
wacht weet hare verslagen klaar te hebben.
Robert Cecil heeft verklaard dat de overeen
komst over den, volkerenbond in de voorloopige
vredesvoorwaarden opgenomen kan worden, zoo
als zij gereed ligt, maar nu er overleg wordt
gehouden-, krijgt men den indruk d'at de overeen
komst nog 6teviger gemaakt zal worden.
De Amerikaansche viedescommissie deelt mede,
dat een aanvullingsverslag opgesteld zal wor
den en dat dit rekening zal houden met die
amendementen, die in allen vorm aan het secre
tariaat van de conferentie zijn voorgelegd. Zeer
waarschijnlijk zal de gewijzigde overeenkomst
ook betrekking hebben op onzijdige mogend
heden.
En omtrent de ingediende amendementen en
de vraag, welke eigenlijk de beteekenis is der
aanwezigheid van neutrale afgevaardigden te
Parijs op het oogenblik, geeft volgend telegram
aan de Daily News een zeer bevredigend ant
woord:
Wanneer de kwestie van den volkerenbond
weer voor de Raad van Tienen komt, zal het
belangrijkste amendement vermoedelijk bestaan
In een voorstel van Léon Bourgeois tot oprich-
tirtg van een internationale strijdmacht. Het
voorstel heeft, sedert het voor het eerst gedaan
werd, minder instemming gevonden, en heeft
niet veel kans om aangenomen te worden. Smut's
voorstel betreffende een parlementaire vergade
ring, als volksorgaan van het volkeren vei bond,
is herleefd en vindt meer steun dan een maand
geleden; maar over deze kwestie zoowel als over
die van de methode van vertegenwoordiging zijn
de autoriteiten naar men verneemt, van meening
dat, aangezien het charter van het verbond niet
iets onveranderlijks zal zijn, het mogelijk en ge-
makkelijk zal zijn, om het in deze richting te
wijzigen, als dat noodig mocht blijken. Daarom
zullen onze amendementen vermoedelijk niet In
iet charter opgenomen of in de voorloopige vre
desvoorwaarden begrepen worden.
Aan de netelige kwesties, die dé Jappanners
in hun voorstel betreffende de gelijkheid van ras
en kleur te berde gebracht hebben, zal ten deele
tegemoet gekomen worden in den tekst van het
ontwerp-statuut. Het is opmerkelijk, dat de Chi-
neesche republiek geweigerd heelt bij dit voor
stel met Japan mee te gaan, daar zij terecht
van oordeel was, dat de vriendschap van Ame
rika en van 't Britsche rijk van grooter gewicht
was dan de belangen van eenige duizenden koe-
"ies.
De onzijdige mogendheden, die door de con
ferentie uitgenoodigd waren, om hun opvattingen
over het ontwerp-statuut kenbaar te maken,
hebben nu belangrijke memoranda bij het secre
tariaat ingediend." Zonder uitzondering aan
vaarden zij dat ontwerp' zooals het daar ligt
en zij maken geen voorbehoud ten aanzien van
de beginselkwesties. Het Zwitsersche stuk be
vat een belangrijk pleidooi voor de altoos du
rende onzijdigheid van Zwitserland, onverschil
lig welke de algemeene verplichtingen van dte
ledten van het verbond mogen zijn.
Het beste bewijs voor de realiteit van het be
staan van het verbond, kan men zien in het
verzoek van neutralen, óm erkend te worden als
leden van het verbond volgens het oorspronke
lijke charter. De vredesconferentie zal dit ver
zoek onverwijld in overweging nemen.
In de informeele bijeenkomst met de neutralen
die morgen in het Hotel Crillon wordt gehou
den, zullen de Nederlanders naar men verneemt
voorstellen om den Haag tot zetelplaats van het
verbond te maken.
De samensprekingen die gisterenavond gehou
den zijn, bewezen hoe' goed het voorbereidende
werk voor het verbond een maand geleden ver
richt is en hoeveel het ontwerp verschuldigd is
aan de opvattingen van de openbare meening,
die vooral in Engeland, onder den invloed van
de redevoeringen van Smuts, Wilson en Robert
Cecil tot rijpheid waren gekomen. Het is mis
schien een geschikte gelegenheid om te zeggen,
dat ofschoon de naam van Smuts in het openbaar
niet veel genoemd is, deze toch op het werk van
de conferentie een machtigen invloed heeft
gehad.
Tot zoover de stand van zaken te Parijs, zoo
als die bekend is. Er kan nog aan worden toe
gevoegd, dat zes leden van de commissie inzake
den volkerenbond, Lord Robert Cecil, kolonel
House, Léon Bourgeois, Venizelos, Hijmans en
Vesnitsj in een commissie benoemd zijn, welke
met de vertegenwoordigers der neutrale mogend
heden gisterenmiddag een bijeenkomst hebben
gehad, teneinde hun standpunt over het ontwerp
voor den volkerenbond te vernemen.
Zaterdag zal de eerste volledige zitting van
de commissie voor den volkerenbond worden
gehouden, onder voorzitterschap van Wilson,
teneinde de amendementen en voorstellen der
neutralen te bespreken, alsook al datgene wat
door de mogendheden ter conferentie is te berde
gebracht sedert het ontwerp werd opgesteld. Het
ligt in het voornemen dat de commissie daarna
dagelijks zal vergaderen, teneinde het ontwerp
zoo spoedig mogelijk een definitieven vorm te
geven. Men verwacht dat deze definitieve tekst
gereed zal zijn om te worden geteekend vóór
het verdrag der vredespreliminairen.
Zaterdag is dus een gewichtige dag!
Gisteren heeft de opperste Raad der geallieer
den nog een belangrijke zitting gehouden, gewijd
aan het onderzoek van den militairen toestand
in Galicië. Een officieel telegram werd gezon
den aan de bevelhebbers van de legers van
Oekrajieneis en Polen, die nog altijd met elkaar
in strijd zijn. In het telegram wordt bevolen den
strijd te staken.
De Raad hoorde vervolgens het rapport van
de commissie voor de Poolsche aangelegenheden,
die dit met algemeene stemmen had aangeno
men. Jules Cambon zette het doel uiteen» dat er
in bestaat Polen te maken tot een levensvat
baren staat, waarbij men zich houdt aan het
nationaliteitenbeginsel en ongeacht de moeilijk
heden van territoriale vorming. Polen toch is
half omvat door Duitschland en heeft groote
behoefte aan nationale autonomie en een gemak-
kelijken en vrijen toegang tot de zee. Onder
deze omstandigheden is het onmogelijk de gren
zen van den nieuwen staat vast te steilen zonder
Duitschers in te lijven. Deze, zoo werd door
Tardieu opgemerkt, zijn daar trouwens door
Dui ;hland heengebracht. Zij moeten beschouwd
worden als gewone kolonisten. Het zou trouwens
onrechtvaardig zija van een vroegere vermin
king van een land een argument tegen het volk
te maken. Lloyd George waarschuwde er voor
geen voorwendsel aan de hand te doen voor
i eenig Duitsch irredentisme in deze sriekenDeze
opmerking sloeg vooral op het gebied ten O. van
de Weichsel, waar vele Duitscners wonen. Het
ontwerp van de commissie, dat in het algemeen
Polen minder uitgestrekte grenzen heeft dan in
1772, wijst het een uitgang toe naar de Oostzee
over een breede strook aan weerskanten van de
Weichsel tot Danzig, met terzijdestelling van
het gebied van Allenstein, waar een plebisciet
zal plaats hebben. Lloyd George wees er op, dat
een servituut op het gebruik van de Weichsel
en van twee spoorwegen Danzig—Thora en
1Warachau wellicht voldoende zou zijn om
Polen's economische onafhankelijkheid te waar
borgen..
De commissie besloot vandaag een rapport
samen te stellen op den grondslag van de inge
diende opmerkingen.
Het comité van de conferentie besloot verder
vandaag niet te vergaderen, maar de premiers
zullen onderlinge besprekingen voeren, welke
ongetwijfeld zullen loopen over den vorm van
de aan Duitschland op te leggen voorwaarden
en over de vastlegging vafi den volkenbond in de
preliminairen.
Ten slotte zou vandaag de grensregeling voor
Polen worden afgehandeld en de zending van
de Poolsche divisie naar Warschau.
Tusschen Polen en Pruisen wil het verder nog
niet boteren. Wolff meldde gisteren: Bij de be
sprekingen van de sub-commissie der Duitsche
commissie voor den wapenstilstand met de com
missie der geallieerden in Posen over de mili
taire afbrekingslijn, zijn met betrekking tot de
samenstelling van de desbetreffende commissie,
die op den grondslag van wederzijdsche gelijk
stelling zou zijn samengesteld, moeilijkheden ge
rezen.
De Duitschers hadden voorgesteld dat een
neutrale voorzitter zou worden aangewezen, ver
der een lid door de Pruisische regeering en een
door de internationale (entente) commissie.
De geallieerden hadden daarentegen de vol
gende samenstelling voorgesteld: één geallieer
de, één Duitscher, éen Pool, die zich dan nog
twee leden zouden toevoegen, zoodat de geal
lieerden onder alle omstandigheden in de meer
derheid zouden zijn geweest.
Daar men niet tot overeenstemming kon ge
raken, zijn de onderhandelingen afgebroken.
Deze afbreking der onderhandelingen is geen
nadeel voor de Duitsche belangen, want ook de
door de entente gedane militaire voorstellen
hielden geen voldoende rekening met de Duit
sche aanspraken.
KORTE BUITENLANDSCHE BERICHTEN
Belemmering van den aanvoer van levensmid
delen. De communistische Duitsche zeelieden
verzetten zich tegen het halen van levensmidde
len met Duitsche schepen uit de Ententelanden.
Zij geven voor» de geallieerden niet te vertrou
wen en willen de levensmiddelen uit Rusland
betrekken. In den grond schijnt men echter
net 'n bolsjewistische strooming onder de zeelie
den te doen te hebben. De Begeering heeft be
sloten dit terrorisme der Spartacistische zee
lieden krachtig tegen te gaan.
Keizer Karl naar Zwitserland. Met toe
stemming der Duitseh-Ooatenrijksche Begee
ring en onder bescherming van het Engelsclie
Koningshuis gaat ex3feu&er Karl zich te Zwit
serland vestigen.
De bolsjewiki in de Oekrajine- Keuter
verneemt, dat te Londen tot op gistermorgen
nog geen officieel rapport was ontvangen van
de ontruiming van Odesaa.
De bezetting van Cherson en Nikolajef door
de bolsjewiki geschiedde eerst na een hevigen
strijd met de.Fransche troepen. De achterge
bleven Duitsche garnizoenen boden blijkbaar
geen tegenstand, leverden hun wapens in en
verbroederden zich met de bolsjewiki.
De geheeie Oekrajine is thans in handen der
bolsjewiki.
LMmborg voor do JPoIcu behouden. Volgens
een bericht van den i'oolsclien generalen etaf
gelukte het den Tolen de verbinding met hun
bij Lemherg eft Grodek strijdende troepen te
herstellen, zoodat de door de Oekrajiners voor
genomen inneming van Lemherg mislukt
teek ij nt.
Nog steeds Spartaeus. De Spartacusbond
lieoft een nieuw manifest verspreid, waarin op
gewekt wordt niet tot afzonderlijk optreden in
de verschillende plaatsen, maar tot een alge
meene staking over geheel Duitschland.
„Dit doel ziin we in de gevechten van deze
■week zeer veel nader gekomen.
.Onverdroten zult ge verder strijden en de
'proletariërs van geheel Duitschland vereenigen
'onder de leuze:
„Weg met Ebext-Soheideman-Noske-
...Weg met de nationale vergadering.
Alle macht aan de arbeiderb.- eh soldaten-
Tadenl"
De „Vorwiirts" waarschuwt tegen al het on
geluk dat uit dit plan der Spartacisten zal
voortvloeien en verklaart dat met alle kracht te
zullen bestrijden.
De onafhankelijkheid van Luxemburg. De
Kamer nam met algemeene stemmen een motie
aan. waarin het verlangen wordt uitgedrukt
Van de handhaving van de zelfstandigheid en de
autonomie van het land.
In antwoord op een vraag deoldo de minis
ter van staat mede. dat do regeering niet uit
genoodigd is tot de conferentie der neutralen
to Tariis in zake den volkenbond.
Verder heeft de regeering van Luxemburg
aan Clemenceau als president der vredesconfe
rentie een memorie gezonden, waarin gezegd
wordt, dat het volk van Luxemburg eenparig
een economische unie van het groothertogdom
met de landen der Entente wenscht.
f Kardinaal Bourne over het Zionisme. De
„Morning Post" verneemt uit Eome: Kardinaal
Bourne uit Londen vertelde mü van zün lange
'reis door Egypte en Palestina. Konstantinopel.
"Bulgarije. Koemenië, Servië» enz. Met betrek
king tot de Zionistische beweging zeide de
kardinaal dat zün indruk was dat iedereen in
Palestina behalve de Zionisten tegen het Zio-
kisme was, zooals het daar werd uitgeoefend.
Van je landgenooten moet je het hebben!
Mejuffrouw Margaret Wilson, de dochter van
'den president der Vereenigae Staten, bevond
'zich sedert een dag of tien in het departement
'van de Oöte d'Or» waar zij een tocht deed door
de Amerikaansche kampen om er voor de sol
daten concerten te geven. Tijdens haar bezoek
aan het kamp bij het plaatsje Aignay-ie-Due is
kaar auto gestolen. De wagen was haar persoon
lijk eigendom. Volgens den ..provostmarchal",
die onmiddellijk een onderzoek heeft ingesteld,
zou de diefstal gepleegd ziin door twee Ameri
kaansche soldaten, die "Center nog niet gepaft
ïijn.
Juffrouw Wilson heeft haar concer#tocht
ïiiet verder voortgezet en is naar Parüs terug
gekeerd.
Handelsregister in Frankrijk. Gisteren is
de wet afgekondigd waarbij in Frankrijk een
Handelsregister wordt ingesteld. Thans moet
eike bnitenlandsche handelsonderneming, welke
een bijkantoor of agentschap in Frankrijk ves
tigt, zich bii dit register doen inschrijven.
Do kosten van den oorlog. Cordell Huil
Heeft voor het Ways and Means Committie uit
let Amerikaansche Huis van Afgevaardigden
'een overzicht gegeven van 's lands finaneieek
positie. Hij verklaarde, dat de totale kosten
van den wereldoorlog 200 milliard dollar be
Idroegen. niet meegerekend de verliezen aan
materiaal en eigendommen, die nimmer bekend
zuilen worden.
De totale kosten voor de V. S. van 6 April
4ot 13 Juni bedroegen 30.205 millien dollar.
Die der overige geallieerden van 1 Aug. 1914
af tot heden bedragen: Engeland 40.640 mil
lioen, Frankrijk 23.400» Italië 16-000 millioen,
'Canada zes milliard.
De jaarlijksche uitgaven der wereld ziin toe
genomen van 10 milliard in 1914 tot 70 milliard
'in 1918, waarvan de V. S. meer dan 14 dec
uitgeven.
De interest van de geheeie schuld der geal
lieerden zal in de toekomst tien milliard j
5aar bedragen.
De financieele toestand van België. In de
Kamer te Brussel diende de minister-president
'de begrooting voor 1919 in. die sluit met een
■deficit van meer dan 600 millioen op een totaal
van 1154 millioen. Om in dit tekort té voorzien,
•worden wetsvoorstellen ingediend in zake belas
tingen op het inkomen, de successie, tabak» bier
ten alcohol.
Actie in de Engelschc textielindustrie. De
•werkgeveis der katoenspinnerijen en -fabrieken
(deelden in een gisteren gehouden conferentie
'aan de werklieden mede. dat zii den eisch niet
konden inwilligen om de arbeidsuren van 55V£
tot 44 te verminderen en do bestaande loonen
'te blijven uitbetalen- De werkgevers stelden
voor den werktijd op 4954 uur te stellen. In
zake de loonquaestie verklaarden zii. dat de hui
dige toestand van het bedrijf een verlaging der
loonen wettigde. Zü wezen op de ernstige con-
ourrentie en op het feit» dat hun industrie in
hoofdzaak eon> exportindugtrie was.
Do conferentie werd verdaagd om den werk-
lieden gelegenheid te geven te beraadslagen.
Vlek typhus: Nadat sinds ongeveer 14
dagen te 's-Gravenhage zich geen nieuw ge
val van vlektyphus had voorgedaan, is vlek-
typhus geconstateerd in een gezin aan den
Loosduinischewcjg. De patiënten onder de ge
zinsleden zijn overgebracht naar de verpleeg-
barak achter Hou trust, terwijl de andere le
den van (biet gezin ter ontsmetting en obser
vatie zijn opgenomen in de barak aan den
Tapijtweg.
Te Hattem is de vlektyphus officeel door
het medisch gezag geweken verklaard. De ba
rak wordt, ontruimd en de verdachten ontsla
gen. De ziekte heelt hier dus drie slachtof
fers geëischt.
Bij het kind van den timmerman H. Luis
te Gaseeltermajveen is vlektyphus geconsta
teerd.
Opzienbarende verduistering. Te Arn
•biem is dezer dagen een verduistering aan 't
licht gekomen, ode meer dan 100.000 >et
bedragen.
Sedert tal van jaren werd door den heer
A M. C. de directie gevoerd van een stoom-
bootreedery aldaar. Toen de heer C. nu eeni-
gen tüd zijn functie als directeur neerlegde,
bleek, dat de boeken gedurende maanden
niet meer bijgehouden waren. De belangheb
benden wezen toen een accountant aan, om
de administratie bij te werken. Daardoor
kwam aan het licht, dat de zaak niet in orde
was; een verder onderzoek over voorv-aanoe
jaren toonde aan, dat de belanghebbenden
BOJiAN Lii. uil, ruULAB,
Mqne muren zün zoo doof en stom,
dat gij hjer gorustelijk kunt zeggen wat gij
Wenscht.
Eij gingen tegenover elkander zitten; tus-
•chen hen stond de met boeken en papieren
overladen taf ei.
Een mijner slavinnen, begon Mucda,
Mimut geheeteu en afkomstig uit figypte,
ia gisteren door de stadswacht gevangen
genomen en aan den stadsprefect overgele
verd.
v Felix keek zijn gast argwanend aai^ want
hij kende den gloeienden haat van de j>a-
triciërs jegens de Christenen.
Mag ik weten, wegens welke overtre
ding uwe slavin zich in arrest bevindt?
Een misdaad is het, die gelijk staat
met een aanslag tegen den Staat. Nu weet
S3 het. t
Gij hebt mij nog nietB gezegd'.
Ik was gisteren tegenwoordig! bij een
vergadering van Christenen bulten de Fla-
mimscke poort; Mimut was daar ook. Wat
er na deze bijeenkomst voorgeval Jen is, weet
gij even goed als ik.
Een lichte ontroering gleed over het ge
laat van Felix. JESpnige oogenblikken staar
de hij Mucia aan; daarna kwam er een
bittere lach om zijn mond en hij antwoordde:
Gij kunt stellig op de dankbaarheid
van UW verwant, den praetor Marcus Quinc-
tilius rekenen, As gij wilt overbrengen, wat
op die bijeenkomst is vooigevallen. Hij zal
zich overgelukkig achten, ais hij zijn prae-
toraat met een opzienbarende veroordeeling
kan besluiten. Want Municius Felix voor
de leeuwen geworpen.!... waarlijk, dat was
een ongewoon schouwspel voor het Romein-
sche gepeupel. Wees niet bevreesd, dat ik
loochenen of mij verdedigen zou.
Ach, hoe slecht moet toch de wereld
zjjn, sprak Mucia zacht, als men overal ver
raad en laagheid meent te bespeuren. Ik ken
de wereld nog weinig, en toch moest ik al
zooveel ongerechtigheid zien....
Neem mij niet kwalijk, sprak de rhe
tor, een weinig beschaamd over zijn onge
gronde verdenking. Wat is dan. uw verlan
gen?
Mucia, die reeds in twijfel verkeerde of
zij wel goed deed, haar verlangen kenbaar
te maken, bemerkte dat Felix' gedachten
een anderen loep hadden genomen.
Een oogenblik zweeg zij nog; desrop
sprak zij
Hot ongeluk, dat dit meisje getroffen
heeft, verjoeg dezon nacht den- slaap van
mijn'oogleden. Ik wilde haar aan den muil
dor wilde beesten onlruaken en dacht bjj u
goeden raad te vinden.
Zoudi gij medelijden met eene slavin
hebben? riep TelA levendig. Is zij dan niet
geboren om een roemloozen, wreeden dood
te sterven?
Ik heb medegevoel voor ieder lijden
en voor elke ellende, antwoordde Mucia.
Gij spreekt als eene Christin.
He spreek A3 ieder rechtschapen vrouw
moest spreken, wier gemoed in opstand komt
als zij onrecht ziet.
Zoo leert ons onzo God, sprak Felix.
Zoo leert mij mijn hart.
Felix' oogen straalden van vreugde.
gja gjj eens een belijdster van onzen
God zoudt worden, riiyr hij .opstaande. „Eene
Cornelia zou voor onzen God slechts gelijke
waarde hebben als Mimut, doch in do oogen
der wereld beteekende zij evenveel als dui
zend andere geloovigen."
Eene Cornelia kan geen god erkennen,
die Rome's grootheid miskent en verlangt
dat wij afstand doen van ons grootsch ver
leden. Eene Cornelia zonder vaderlandslief
de, zonder Romeinschen trots, zou tien naam
niet waardig zijn, welken zij van zoo veel
deugdzame Romeinen geërfd heeft. Ik gevoel
mij echter niet zoo ver van hem verwijderd
ais andere patricisciien, gewoon om onbe
perkt over andere menschen te beschikken,
ik erken zijn goedheid, zijn mildheid en zijn
barmhartigheid; maar ik begrijp den dee
moed en de onverschilligheid voor staats-
aangelegenheden niet, welke de Christenen
prediken. Wat zou de wereld zjjn zonder
Rome en wat Rome zonder wereldheerschap
pij
Mucia vestigde haren blik vragend op
Felix. Hij voelde echter, dat zij een ant
woord wachtte en dat van dit antwoord wel
licht hare bekesring. afhjng. Hij zag in, dat
zij door hem wilde ingelicht worden, dat zij
haren twijfel wilde zaan opheffen, dat zjj
overtuigd wilde worden. i>at zeide hem de
bleekheid van haar gezicht, dat trots de
schijnbare bedaardheid hevige gemoedsbe
weging verried; dat zeiden hem hare oogen
die van diepe ge est es onrust spraken.
Municius Felix kou niet dadelijk ant
woorden. De beroemdo rhetor, die niet door
ellende en mishandeling tot den gekruiaig-j
den Verlosser was gevoerd, die niet door
armoede en slavernij de ongelukkigen had
Leeren liefhebben, maar door diepe studiën
over de nietigheid der filosofie en over de
onrechtvaardigheid der maatschappelijke toe
standen in het hediensclie Rome tot het
geloof der slaven was gebracht hij wist,
dat hij eene patricische niet met ae taaL
der onterfden in het christelijk geloof kon
inwijden. Zooals hij zelf, was ook Mucia
in de school der Grieksche sofisten opge
voed; zooals hij zelf, genoot ook Mucia de
voorrechten der heerschende klasse, die geen
enkele reden had om zich over de inste.l.ngen
van den Romeinschen staat te beklagen.
Vóór ik uwe vraag beantwoord, be
gon Felix na lang nadenken, zou ik u gaarne
mijnerzijds eenige vragen stellen.
En toen Mucia toestemmend met het hoofd
knikte, sprak hij:
Met welke bedoeling hebt gy de bij
eenkomst der Christenen bijgewoond en u
blootgesteld aaai de gevolgen van een aan
klacht?
Ik wilde uw God van nabij kennen.
Wie nieuwe goden zoekt, heeft opge
houden aan de oude te gelooven; wie ech
ter bij het zoeken naar nieuwe goden de go-
varen niet telt, die daarmede ve. bonden zijn,
die wil en kan niet zonder goden leven.
(Wordt vervolgd.)
70
